ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ԵՎ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆԸ «Բազմաբնակարան շենքի կառավարման մասին» օրենքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին» օրենքի նախագծի (փաստաթղթային կոդ` Կ-409-17.10.2022-ՏՏԳՇ-011/0) վերաբերյալ Կառավարության կողմից օրենսդրական նախաձեռնության կարգով ներկայացված «Բազմաբնակարան շենքի կառավարման մասին» օրենքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը (փաստաթղթային կոդ` Կ-409-17.10.2022-ՏՏԳՇ-011/0) (այսուհետ` Նախագիծ) մասնագիտական փորձաքննության է ենթարկվել Ազգային ժողովի աշխատակազմի փորձագիտական եւ վերլուծական վարչությունում:  Նախագիծը ենթարկվել է իրավական, ֆինանսատնտեսագիտական, սոցիալական փորձաքննության:  Ստորեւ ներկայացվում է մասնագիտական փորձաքննության եզրակացությունը, ինչպես նաեւ Նախագծին առնչվող այլ օրենքի կամ Ազգային ժողովի որոշման ընդունման անհրաժեշտության բացակայության մասին տեղեկանքը:     ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ԵՎ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ               ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏ                                      ԼԻԴԻՅԱ ՄՆԱՑԱԿԱՆՅԱՆ   08.11.2022թ.  Իրավական փորձաքննության արդյունքները Նախագծի` Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության եւ օրենքների պահանջներին համապատասխանության տեսանկյունից նշենք հետեւյալը. 1. Նախագծի 1-ին հոդվածով նախատեսվում է «Բազմաբնակարան շենքի կառավարման մասին» օրենքի (այսուհետ՝ Օրենք) 2-րդ հոդվածի 9-րդ պարբերությունը շարադրել նոր խմբագրությամբ, որի համաձայն՝  «բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարում` բաժնային սեփականության սեփականատերերի` օրենքով եւ իրավական այլ ակտերով, ինչպես նաեւ պայմանագրերով նախատեսված իրավունքների, պարտականությունների եւ պարտավորությունների իրագործմանն ուղղված մասնագիտական գործունեություն.»: Օրենքի 2-րդ հոդվածի 9-րդ պարբերության համաձայն՝ «բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարում` բաժնային սեփականության սեփականատերերի կողմից օրենքով եւ իրավական այլ ակտերով, ինչպես նաեւ պայմանագրերով նախատեսված իրենց իրավունքների, պարտականությունների եւ պարտավորությունների իրագործումը.»: Օրենքի 11-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ «Ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման բարձրագույն մարմինը շինությունների սեփականատերերի ժողովն է (այսուհետ` ժողով), որին պատկանում է բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման բնագավառում ցանկացած հարցի լուծման իրավունքը, բացառությամբ այն հարցերի, որոնք, սույն օրենքի համաձայն, համարվում են կառավարման մարմնի բացառիկ լիազորությունը:»: Կարգավորումից բխում է, որ բազմաբնակարան շենքի կառավարման բարձրագույն մարմինը շինությունների սեփականատերերի ժողովն է, որը շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման բնագավառում ունի լայն իրավասություններ՝ այդ թվում է կառավարման մարմնի ընտրությունը:  Օրենքի 17-րդ հոդվածի համաձայն՝ «1. Պարտադիր նորմերի պահպանման հարցերում ընդհանուր բաժնային գույքի կառավարման համար շինության սեփականատերերը կարող են ընտրվել շենքի կառավարման մարմին: Մինչեւ 4 սեփականատեր ունեցող շենքերում պարտադիր նորմերի ապահովումը կարող է իրականացվել նաեւ ժողովի միջոցով: 2. Շինությունների սեփականատերերն իրավունք ունեն ինքնուրույն ընտրել ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման մարմնի ձեւը: 3. Ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարումը կարող է իրականացվել հետեւյալ ձեւերով` ա) շինության սեփականատերերի կողմից ստեղծված իրավաբանական անձի համատիրության միջոցով. բ) լիազորագրային կառավարչի (ներկայացուցչության) միջոցով. գ) հավատարմագրային կառավարչի միջոցով: Մեկ շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարումը պարտադիր նորմերի կատարման մասով կարող է իրականացնել միայն մեկ կառավարման մարմին: (…)»: Նկատելի է, որ Օրենքի 17-րդ հոդվածով սահմանված կառավարման մարմնի առկայությունը պարտադիր չէ մինչեւ 4 սեփականատեր ունեցող շենքերում: Տվյալ դեպքերում կառավարումն իրականացվում է շինությունների սեփականատերերի ժողովի կողմից: Նշվածից բխում է, որ բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարումը չի հանգում միայն կառավարման մարմնի կողմից այդ ոլորտում համապատասխան գործառույթներ կատարելուն, այլ՝ այն իրականացվում է նաեւ շինությունների սեփականատերերի ժողովի կողմից, որն ունի այդ բնագավառում ցանկացած հարցի լուծման իրավունք, բացառությամբ այն հարցերի, որոնք, Օրենքի համաձայն, համարվում են կառավարման մարմնի բացառիկ լիազորությունը:  Հաշվի առնելով վերը ներկայացվածը՝ առաջարկում ենք վերանայել Նախագծի 1-ին հոդվածով Օրենքի 2-րդ հոդվածի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 9-րդ պարբերության բովանդակությունը՝ «բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարում» հասկացության՝ անհարկի նեղացնելու դեպքը բացառելով, հաշվի առնելով Օրենքում բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման բնույթն ու բովանդակությունը: Միաժամանակ՝ Նախագծի 1-ին հոդվածով Օրենքի 2-րդ հոդվածի նոր խմբագրությամբ շարադրվող 9-րդ պարբերությունում սահմանված «մասնագիտական գործունեությանը» վերաբերելի հասկացությունն առաջարկում ենք սահմանել եւ բացահայտել Օրենքի 2-րդ հոդվածում նոր պարբերություն լրացնելու միջոցով: Սույն դիտարկումը կարեւորվում է նաեւ նրանով, որ Նախագծի 2-րդ հոդվածով Օրենքում լրացվող 17.1-ին հոդվածի բովանդակությունից բխում է՝ միտումը բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման մարմինների գործունեությունը, իբրեւ մասնագիտական, որակելն է՝ սահմանելով որոշակի պահանջներ, այլ ոչ՝ բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման բոլոր դեպքերի: 2. Նախագծի 2-րդ հոդվածում նախատեսված է հետեւյալը՝  «Օրենքը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 17.1-ին հոդվածով. «Հոդված 17.1. Բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման մարմինների մասնագիտական գործունեության իրականացումը 1. Բազմաբնակարան շենքերի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման մարմինների (համատիրության կառավարչի, հավատարմագրային կառավարչի, լիազորագրային կառավարչի) գործունեությունը մասնագիտական գործունեություն է: 2. Բազմաբնակարան շենքերի կառավարման գործառույթներ իրականացնող անձանց մասնագիտական որակավորմանը ներկայացվող պահանջները, այդ պահանջների հիման վրա անձանց վերապատրաստման եւ բազմաբնակարան շենքերի կառավարմանը նրանց ներգրավման կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը: 3. Սույն հոդվածի 1-ին մասի դրույթները պարտադիր չեն սույն օրենքի 17-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված` մինչեւ 4 սեփականատեր ունեցող, ինչպես նաեւ սույն օրենքի 26-րդ հոդվածի 5-րդ մասի համաձայն համայնքի ղեկավարի կողմից կառավարվող բազմաբնակարան շենքերի համար:»: Մեջբերվածի կապակցությամբ նշենք հետեւյալը՝ 1) Նախագծի 2-րդ հոդվածով Օրենքում լրացվող 17.1-ին հոդվածի 2-րդ մասից բխում է, որ Կառավարությունն է սահմանելու բազմաբնակարան շենքերի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման մարմինների մասնագիտական որակավորմանը ներկայացվող պահանջները, այդ պահանջների հիման վրա անձանց վերապատրասման եւ շենքերի կառավարմանը այդ մարմիններին ներգրավելու կարգը: Մինչդեռ՝ շեշտենք, որ գործող Օրենքում վերը քննարկվող մարմինների համար սահմանված չէ որակավորման եւ վերապատրաստման պահանջ: Նախագծի 2-րդ հոդվածով Օրենքում լրացվող 17.1-ին հոդվածում եւս բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման մարմինների կողմից որակավորում կամ վերապատրաստում անցնելու պարտականություն նախատեսող կամ գործընթացը որոշակիացնող համապարփակ կարգավորումներ առկա չեն: Ստացվում է, որ պարտականություն նախատեսող որոշակի կարգավորումների բացակայության պայմաններում այդ սուբյեկտների համար Նախագծով նախատեսվում է սահմանել մասնագիտական որակավորման, վերապատրաստման եւ այլնի առնչությամբ պահանջներ ենթաօրենսդրական նորմատիվ իրավական ակտի մակարդակում: Նշվածի կապակցությամբ անդրադառնանք Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի կողմից ձեւավորված նախադեպային իրավունքին, որի համաձայն՝ օրենքը պետք է ձեւակերպված լինի բավարար հստակությամբ, ինչը հնարավորություն կտա ֆիզիկական եւ իրավաբանական անձանց ողջամտորեն կանխատեսել իրենց վարքագծի իրավական հետեւանքները: Օրենքը պետք է օժտված լինի իրավունքի գերակայությունից բխող այնպիսի որակական հատկանիշներով, ինչպիսիք են հասանելիությունը եւ կանխատեսելիությունը: Բացի այդ, օրենքը պետք է ձեւակերպվի այնպես, որ մասնավոր անձինք օժտված լինեն հանրային իշխանության կամայական միջամտությունների դեմ արդյունավետ պաշտպանության հնարավորությամբ (տե՛ս Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի Օլսսոն ընդդեմ Շվեդիայի թիվ 10465/83 գործով 24.03.1988 թվականին կայացված վճռի 61-րդ կետը): Օրենքի բավարար հստակությամբ ձեւակերպված լինելու պահանջն ինքնանպատակ չէ, այլ ուղղված է վերջինիս որոշակիության եւ կանխատեսելիության ապահովմանը: Այլ կերպ ասած, միայն տվյալ պահանջների պահպանման արդյունքում համապատասխան սուբյեկտը սահմանված նորմի հետ հնարավորություն կունենա համադրելու իր վարքագիծը: Հաշվի առնելով վերը ներկայացվածը՝ առաջարկում ենք Նախագծի 2-րդ հոդվածով Օրենքում լրացվող 17.1-ին հոդվածում բավարար հստակությամբ սահմանել՝ ինչ է իրենից ենթադրում բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման մարմինների կողմից իրանացվող մասնագիտական գործունեությունը (այդ թվում՝ բացահայտել մասնագիտական որակավորման էությունը), հստակորեն սահմանել դրանով պայմանավորված համապատասխան մարմինների համար առաջացող պարտականությունները (օրինակ՝ ստանալ որակավորում կամ անցնել վերապատրաստում), բացահայտել դրանց բնույթը՝ գործընթացի կանխատեսելիությունն ապահովելու նպատակով, ապա՝ դրանց ներկայացվող պահանջները եւ այլ ընթացակարգային հարցերը թողնել ենթաօրենսդրական նորմատիվ իրավական ակտի կարգավորմանը:  2) Նախագծի 2-րդ հոդվածով Օրենքում լրացվող 17.1-ին հոդվածի 3-րդ մասում նշված է, որ այդ հոդվածի 1-ին մասի դրույթը պարտադիր չէ Օրենքի 17-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված մինչեւ 4 սեփականատեր ունեցող բազմաբնակարան շենքերի համար: Ընդգծենք, որ Օրենքը հնարավորություն է տալիս մինչեւ 4 սեփականատեր ունեցող բազմաբնակարան շենքերի պարագայում եւս ունենալ կառավարման մարմիններ: Մինչդեռ՝ Նախագծի 2-րդ հոդվածով Օրենքում լրացվող 17.1-ին հոդվածի 3-րդ մասի տրամաբանությունից բխում է, որ մինչեւ 4 սեփականատեր ունեցող բազմաբնակարան շենքերի կառավարման մարմինների գործունեությունը կարող է լինել մասնագիտական կամ ոչ՝ առանց համապատասխան տարանջատումը սահմանելու օբյեկտիվ հիմքի մատնանշման: Սույն հատվածով բացառություն նախատեսելու անհրաժեշտությունն անհասկանալի է նաեւ Նախագծին կից ներկայացված հիմնավորման հաշվառմամբ, քանի որ նշված է՝ Նախագծով սահմանված լրացման նպատակը բազմաբնակարան շենքերի կառավարման մարմինների գործունությունը, իբրեւ մասնագիտական, դիտարկելն է: Եզրահանգում Ամփոփելով փորձաքննության արդյունքները՝ կարող ենք նշել, որ անհրաժեշտ է ապահովել Նախագծով սահմանված կարգավորումների համապատասխանությունը իրավական որոշակիության սկզբունքին, «Բազմաբնակարան շենքի կառավարման մասին» օրենքին:     ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ԵՎ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ  ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԻՐԱՎԱԿԱՆ  ՓՈՐՁԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱԺԻՆ  Կատարող` Կ. Մանուկյան (հեռ.՝ 011-513-248) 07.11.2022թ. ՏԵՂԵԿԱՆՔ Նախագծին առնչվող այլ օրենքի կամ Ազգային ժողովի որոշման ընդունման անհրաժեշտության բացակայության մասին Նախագծին առնչվող այլ օրենքի կամ Ազգային ժողովի որոշման ընդունման անհրաժեշտությունը բացակայում է:   ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ԵՎ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ  ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԻՐԱՎԱԿԱՆ  ՓՈՐՁԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱԺԻՆ  Կատարող` Կ. Մանուկյան (հեռ.՝ 011-513-248) 07.11.2022թ. Ֆինանսատնտեսագիտական փորձաքննության արդյունքները Ներկայացված Նախագծով առաջարկվում է բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարումը համարել բաժնային սեփականության սեփականատերերի իրավունքների, պարտականությունների եւ պարտավորությունների իրագործմանն ուղղված մասնագիտական գործունեություն: Այդ նպատակով Նախագծի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասով բազմաբնակարան շենքերի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման մարմինների (համատիրության կառավարչի, հավատարմագրային կառավարչի, լիազորագրային կառավարչի) գործունեությունը սահմանվում է որպես մասնագիտական գործունեություն: Նույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ առաջարկվում է սահմանել, որ բազմաբնակարան շենքերի կառավարման գործառույթներ իրականացնող անձանց մասնագիտական որակավորմանը ներկայացվող պահանջները, այդ պահանջների հիման վրա անձանց վերապատրաստման եւ բազմաբնակարան շենքերի կառավարմանը նրանց ներգրավման կարգը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:  Համաձայն Նախագծին կից ներկայացված հիմնավորման, բազմաբնակարան շենքերի կառավարման մարմինների հիմնական խնդիրն է հավաքագրել շենքերի սեփականատերերի միջոցներն ու դրանք ուղղել սահմանված պարտադիր նորմերի շրջանակներում տվյալ շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության պահպանման ու անվտանգ շահագործման ապահովմանը: Սակայն այդ գործառույթն, ըստ Նախագծի հեղինակների, իրականացվում է հիմնականում ոչ պատշաճ, որում գերակշռող պատճառ է հանդիսանում բազմաբնակարան շենքերի կառավարման գործառույթներ իրականացնող անձանց մասնագիտական գիտելիքների, հմտությունների եւ կարողությունների բացակայությունը, ինչն էապես սահմանափակում է այս ոլորտում առաջընթացի հնարավորությունները: Նախագծի վերաբերյալ հարկ ենք համարում ներկայացնել հետեւյալ նկատառումները: 1. Նախագծում օգտագործվող «մասնագիտական գործունեություն» բառակապակցությունը բավականաչափ անորոշ է, քանի որ չի հստակեցվում, թե նշված սուբյեկտների համար կոնկրետ ո՞ր մասնագիտությանն է դա վերաբերելու: Կարծում ենք, որ մասնագիտական որակավորմանը ներկայացվող հիմնական պահանջները եւ դրանց հիման վրա անձանց վերապատրաստման եւ բազմաբնակարան շենքերի կառավարմանը ներգրավման սկզբունքները պետք է սահմանվեին Նախագծով, իսկ դրանց իրականացման կարգը՝ Կառավարության որոշմամբ: Դա առավել կհստակեցներ Նախագծով հետապնդվող խնդիրների լուծման հնարավորությունները: 2. «Բազմաբնակարան շենքի կառավարման մասին» ՀՀ օրենքի 17-րդ հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարումը կարող է իրականացվել հետեւյալ ձեւերով` ա) շինության սեփականատերերի կողմից ստեղծված իրավաբանական անձի՝ համատիրության միջոցով. բ) լիազորագրային կառավարչի (ներկայացուցչության) միջոցով. գ) հավատարմագրային կառավարչի միջոցով: Նույն հոդվածի 6-րդ մասով սահմանվում է, որ լիազորագրային կառավարիչ, հավատարմագրային կառավարիչ կարող է լինել ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձը: Հարկ է նշել, որ տվյալ դեպքում իրավաբանական անձանց մասով կարող է սահմանվել ոչ թե մասնագիտական որակավորման, այլ լիցենզավորման պահանջ, որով էլ տվյալ իրավաբանական անձին պետք է ներկայացվեն համապատասխան որակավորում ունեցող աշխատակիցներ ունենալու պահանջ (այնպես, ինչպես դա կատարված է համանման այլ դեպքերում): Ինչ վերաբերում է Նախագծով այդ իրավաբանական անձանց վերապատրաստմանը, ապա դա, կարծում ենք, հնարավոր չէ իրականացնել ուղղակիորեն, ուստի վերապատրաստման պահանջը պետք է սահմանել ոչ թե իրավաբանական անձի, այլ դրա համապատասպխան աշխատակիցների համար: 3. Նախագծում բացակայում է կառավարման գործառույթներ իրականացնող անձանց վերապատրաստման ֆինանսավորման աղբյուրներին հղումները, ինչով պայմանավորված պարզ չէ, թե այս մասով ֆինանսական բեռը կրելու է համայնքի՞ բյուջեն, վերապատրաստվող անձը, թե՞ բազմաբնակարան շենքի ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման եւ պահպանության ծախսերի ֆինանսավորման համար նախատեսված տարեկան բյուջեն (համատիրության բյուջեն): Այս կապակցությամբ առաջարկում ենք հստակ սահմանել ֆինասավորման այն աղբյուրները, որոնց հաշվին կարող են կատարվել վերապատրաստման հետ կապված ծախսերը: 4. Նախագծում բացակայում են ներկայումս բազմաբնակարան շենքերում ընդհանուր բաժնային սեփականության կառավարման գործառույթներ իրականացնող անձանց հետագա գործունեության իրականացման ու նոր պահանջներին դրա համապատասխանեցման կարգավորումները (անցումային դրույթներ), որոնցով պետք է սահմանվեն, օրինակ, թե ե՞րբ պետք է կատարվի առաջին վերապատրաստումը, ի՞նչ պետք է տեղի ունենա, եթե վերապատրստման ծրագրեր իրականացնողներ չգտնվեն, պատասխանատվության ի՞նչ միջոցներ պետք է կիրառվեն այն անձանց նկատմամբ, որոնք չեն կատարի տվյալ օրենքի պահանջները եւ այլն:  Եզրահանգում Նախագիծը ֆինանսատնտեսագիտական հիմնախնդիրների տեսանկյունից լրամշակման կարիք ունի՝ վերը նշված դիտողությունները հաշվի առնելու տեսանկյունից:   ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ԵՎ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ  ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱՏՆՏԵՍԱԳԻՏԱԿԱՆ ՓՈՐՁԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱԺՆԻ ՊԵՏ                                               ԱՐԹՈՒՐ ԹԱՄԱԶՅԱՆ  կատարող՝ գլխավոր մասնագետ Գ. Կիրակոսյան  (հեռ.՝ 011 513-603)  03.11.2022թ. Սոցիալական փորձաքննության արդյունքները Կառավարության կողմից ներկայացված Նախագծով առաջարկվում է փոփոխություն եւ լրացում կատարել «Բազմաբնակարան շենքի կառավարման մասին» օրենքում (այսուհետ՝ Օրենք): Նախագծի ընդունման անհրաժեշտությունը պայմանավորված է բազմաբնակարան շենքի կառավարումը որպես մասնագիտացված գործունեության տեսակ դիտարկելու համար անհրաժեշտ իրավական հիմքեր ստեղծելու հանգամանքով: Ըստ կից ներկայացված հիմնավորման՝ «Բազմաբնակարան շենքի կառավարման մարմինները գրեթե չեն ձեռնարկում օրենքով սահմանված կարգով շենքի պահպանմանն ուղղված պարտադիր իրականացման ենթակա միջոցառումներ՝ վտանգելով ոչ միայն շենքի ֆիզիկական գոյատեւումը, այլ նաեւ մարդկանց առողջությունն ու անվտանգությունը: Դրանց իրականացման հարցում առկա խոչընդոտներից է շենքերի պահպանման եւ շահագործման նկատմամբ որոշ իրավական եւ տեխնիկական հիմքերի բացակայությունը, ինչպես նաեւ շենքերի պահպանման, սպասարկման եւ անվտանգ գործառույթներ իրականացնող համապատասխան մասնագիտական կրթություն ունեցող կամ վերապատրաստված անձանց խիստ անբավարար քանակը:»: Նախագծի ընդունման արդյունքում՝ - բազմաբնակարան շենքի կառավարումը կդիտարկվի որպես մասնագիտացված գործունեության տեսակ,  - Կառավարության համար Օրենքով կամրագրվի լիազորորղ նորմ, ինչի արդյունքում Կառավարությունն իրավասու կլինի սահմանելու բազմաբնակարան շենքերի կառավարման գործառույթներ իրականացնող անձանց մասնագիտական որակավորմանը ներկայացվող պահանջները, ինչպես նաեւ բազմաբնակարան շենքերի կառավարմանը նրանց ներգրավման կարգը:  Նախագծի վերաբերյալ դիտողություններ եւ առաջարկություններ չկան: Եզրահանգում Նախագծերի փաթեթը սոցիալ, կրթական, առողջապահական հիմնախնդիրների տեսանկյունից լրամշակման կարիք չունի:   ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ԵՎ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅԱՆ ՍՈՑԻԱԼ, ԿՐԹԱԿԱՆ, ԱՌՈՂՋԱՊԱՀԱԿԱՆ  ՓՈՐՁԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԲԱԺՆԻ ՊԵՏ                                          Լ. ՄԱՐԿՈՍՅԱՆ հեռ.՝ /011/ 513618, ներք. 1618