«ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵ­ՏՈՒ­ԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ  ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱ­ՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍ-
ՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔԻ ՆԱԽԱԳԾԻ (Խ-009-31.01.2019-ՊԻ-011/0)
ՎԵՐԱ­ԲԵՐ­ՅԱԼ ՀԱ­­­ՅԱՍ­­­ՏԱ­ՆԻ ՀԱ­Ն­ՐԱ­ՊԵ­­­ՏՈՒ­ԹՅԱՆ ԿԱՌԱ­ՎԱ­­ՐՈՒ­­ԹՅԱՆ ԱՌԱ­-
ՋԱՐԿՈՒ­ԹՅՈՒՆԸ

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը «Ազգային ժողովի կանոնա­կար­գ» Հա­յաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքում լրացում կատարելու մասին» Հա­յաս­տանի Հանրապետության օրենքի նախագծի ընդունումն ընդունելի չի համարում՝ ստորև ներկայացված նկատառումներով`

1. Համաձայն «Դիվանագիտական ծառայության մասին» օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մա­սի՝ «դիվանագիտական ներկայացուցչին նշանակում և հետ է կանչում Հանրապե­տու­թյան նա­խա­գահը՝ վարչապետի առաջարկությամբ», ինչը բխում է Հայաստանի Հան­րա­պե­տության Սահ­մա­նադրության 132-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետից և չի նախա­տեսում ընթացակարգային կամ քննարկման այլ փուլ քան վարչապետի կողմից նախա­գա­հին առաջարկություն ներկա­յաց­նելը։ Ուստի՝ դիվանագիտական ներկայացուցիչների նշանա­կ­ման գործընթացում խորհրդարանի ներգրավվածության օրենսդրական պահան­ջի գաղափարը կարող է քննարկվել միայն սահմա­նա­դրական փոփոխությունների և իշխա­նու­թյան ճյուղերի լիազորությունների տրամաբանության փոխակերպման համատեքս­տում։

Հարկ ենք հա­մա­րում ուշադրություն դարձնել այն հանգամանքին, որ դիվա­նա­գի­տա­կան ներկայացուցիչների նշա­նակման գործընթացին խորհրդարանի մասնակցու­թյունը կարող է որպես հակակշռող և զսպող գործոն կիրառվել նախագահական կառավարման ձև ունեցող այն հանրապետու­թյուն­նե­րում, որտեղ միանձնյա նշանակողը (նախագահը կամ նախագահի կողմից նշանակված վարչա­պե­տը) և նշանակումը հաստա­տողը (խորհրդարանը) ձևավորվում են միմ­յանցից անկախ ընտ­րա­կարգերով և մեկը մյուսի իշխանության աղբյուր չեն հանդիսանում։ Գործադիր իշխանության կադրային քաղաքականության իրականացման խորհրդարանական հակակշռման և զսպման մե­խա­նիզմի առկայությունն արդարացված չէ այն պարագայում, երբ գոր­ծադիր իշխանության ձևա­վոր­ման և դրա ղեկավարի ընտրության իրավունքն ինքնին պատ­կա­նում է բացառա­պես խորհրդա­րանին։

Բացի դրանից, պարզ չէ՝ որն է նախքան դիվանագիտական ներկայա­ցու­ցիչների նշանա­կումն արտաքին հարաբերությունների ոլորտի մշտական հանձնաժողովի անդամ­նե­րի հետ առաջադրված անձանց հանդիպման իրավական հետևանքը, հատկապես հաշվի առնելով այն հան­գա­մանքը, որ համաձայն նախագծի՝ առաջադրված դիվանա­գի­տական ներկայացուցչի վերաբերյալ հանձնաժողովի եզրակացությունն ունենալու է սոսկ խորհրդատվական նշանակություն:

2. Նախագծով առաջարկվող հանձնաժողովի գործունեության ոլորտներին վերա­բե­րող հարցերով օտարերկրյա պետություններում և միջազգային կազմակերպություն­նե­րում հա­վա­­տար­մագրված դեսպանների և (կամ) դիվանագիտական ներկայացուցչություն­նե­րի ղե­կա­­վար­ների հետ հանդի­պում­ներ կազմակերպելու լիազորությունն արդեն իսկ նախատեսված է գործող օրենքի 12-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով՝ մշտական հանձ­նա­ժողովի լիազորություններից է խորհրդարանական վերահսկողությունը, որի շրջանակ­նե­րում հանձնաժողովն ազատ է կազ­մակերպելու նշված հանդիպումները:

Բացի դրանից, «Դիվանագիտական ծառայության մասին» օրենքի 13-րդ հոդվածի 4-րդ մասով նախատեսված է, որ «Դիվանագիտական ներկա­յա­ցու­ցիչը նշանակումից հետո կարող է հրավիրվել Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի իրավասու մշտական հանձնա­ժո­ղով՝ հանդիպման կամ աշխատանքային քննարկման»։

3. «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքի «Մշտական հանձնա­ժո­ղովները» վերտառությամբ 5-րդ գլխով կարգավորվում են Ազգային ժողովի մշտական հանձ­նա­ժո­ղովների ստեղծման և գործունեության կարգի հետ կապված հարաբերությունները: Ընդ որում, այդ գլխով նախատեսված կարգավորումներն ընդհանուր են բոլոր մշտական հանձնաժողովների հա­մար և Ազգային ժողովի արտաքին հարաբերությունների ոլորտի մշտական հանձնաժողովի լիազորություններն առանձին սահմանելու անհրաժեշտությունը չկա: