Հոդված 1. «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» 2016 թվականի դեկտեմբերի 16-ի ՀՕ-9-Ն սահմանադրական օրենքի (այսուհետ՝ Օրենք) 8-րդ հոդվածի 1-ին մասը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ՝ 9.1-ին կետով.
«9.1) օրենքով նախատեսված դեպքերում առաջադրելու ինքնավար մարմնի անդամի թափուր պաշտոնում թեկնածու.»:
Հոդված 2. Օրենքի 9-րդ հոդվածի 2-րդ մասը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ՝ 9.1-ին կետով.
«9.1) ինքնավար մարմնի անդամի թափուր պաշտոնում թեկնածուի առաջադրման ընթացակարգը, »:
Հոդված 3. Օրենքի 64-րդ հոդվածի 2-րդ մասում.
1) 2-րդ կետը «գլխադասային» բառից հետո լրացնել «կամ մշտական» բառերով,
2) լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ՝ 5-րդ կետով.
«5) ինքնավար մարմնի նախագահի կամ անդամի թափուր պաշտոնում թեկնածու առաջադրելու իրավունք ունեցող մարմինը:»:
Հոդված 4. Օրենքի 146-րդ հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ՝ 2-րդ եւ 3-րդ մասերով.
«2. Եթե ինքնավար մարմնի անդամի թափուր պաշտոնում թեկնածու առաջադրելու իրավունքն օրենքով վերապահված է Ազգային ժողովի կառավարող կամ ընդդիմադիր խմբակցությանը, իսկ Ազգային ժողովի կառավարող կամ ընդդիմադիր խմբակցությունները մեկից ավել են, ապա Ազգային ժողովի կառավարող կամ ընդդիմադիր խմբակցությունները ինքնավար մարմնի անդամի համապատասխան թափուր պաշտոնում առաջադրում են նախապես համաձայնեցված՝ մեկ միասնական թեկնածու:
3. Եթե Ազգային ժողովի ընդդիմադիր խմբակցությանը վերապահված ինքնավար մարմնի անդամի թափուր պաշտոնում օրենքով սահմանված ժամկետում թեկնածու չի առաջադրվում, ապա այդ պաշտոնում թեկնածու առաջադրելու իրավունքն անցնում է Ազգային ժողովի կառավարող խմբակցությանը:»:
Հոդված 5. Օրենքի 153.1-ին հոդվածի 1-ին մասը «խմբակցությունը» բառից հետո լրացնել «, իսկ վարչապետի կամ Կառավարության առաջարկությամբ նշանակված ինքնավար մարմնի անդամի դեպքում՝ նաեւ Կառավարությունը» բառերով:
Հոդված 6.
Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ
«ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳ» ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ» ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», ««ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», ««ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», ««ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՂ ՄԱՐՄՆԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», ««ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՂ ՄԱՐՄՆԻ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ
Առկա խնդիրները
Սահմանադրության 122-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ մարդու եւ քաղաքացու հիմնական իրավունքների եւ ազատությունների իրականացումն ապահովելու, ինչպես նաեւ Սահմանադրությամբ սահմանված հիմնարար նշանակություն ունեցող հանրային շահերի պաշտպանության նպատակով պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությամբ ընդունված օրենքով կարող են ստեղծվել ինքնավար մարմիններ:
«Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ եւ փոփոխություններ կատարելու մասին» 2018 թվականի մարտի 23-ի ՀՕ-249-Ն օրենքի ուժով ստեղծվեց Հայաստանի Հանրապետության տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողով ինքնավար մարմինը, որի նախագահին եւ մյուս վեց անդամներին Ազգային ժողովը նշանակում է վարչապետի առաջարկությամբ:
«Հանրային ծառայությունները կարգավորող մարմնի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» 2017 թվականի հունիսի 9-ի ՀՕ-115-Ն օրենքի ուժով ստեղծվեց Հայաստանի Հանրապետության հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը, որի նախագահին եւ մյուս չորս անդամներին Ազգային ժողովը նշանակում է վարչապետի առաջարկությամբ:
Կարեւորելով, օրենքով ստեղծված ինքնավար մարմինների անդամների նշանակման հարցում Ազգային ժողովի խմբակցությունների դերի բարձրացումը, խորհրդարանական կառավարման համակարգին համահունչ՝ Ազգային ժողովի ընդդիմադիր խմբակցություններին լրացուցիչ գործունեության երաշխիքներ տրամադրելու անհրաժեշտությունը, կարծում ենք, որ նշված հանձնաժողովների անդամների, բացառությամբ այդ հանձնաժողովների առաջին կազմերի անդամների, մի մասի թափուր պաշտոններում թեկնածու առաջադրելու իրավունքը նպատակահարմար է վերապահել Ազգային ժողովի կառավարող եւ ընդդիմադիր խմբակցություններին: Միաժամանակ, նպատակահարմար ենք համարում, այդ հանձնաժողովների նախագահների թափուր պաշտոններում թեկնածու առաջադրելու իրավունքը, բացառությամբ այդ հանձնաժողովների առաջին կազմերի նախագահների, վարչապետի փոխարեն՝ վերապահել Կառավարությանը:
Առաջարկվող կարգավորումները
Սույն օրենսդրական նախաձեռնությամբ առաջարկվում է՝
1) վերը նշված հանձնաժողովների առաջին կազմի նախագահների լիազորությունները դադարելուց կամ դադարեցվելու հետո հանձնաժողովի նախագահի թափուր պաշտոններում թեկնածու առաջադրելու իրավունքը վերապահել Կառավարությանը.
2) վերը նշված հանձնաժողովների առաջին կազմի անդամների լիազորությունները դադարելուց կամ դադարեցվելուց հետո հանձնաժողովի անդամների թափուր պաշտոններում թեկնածուներին հաջորդաբար առաջադրում են Կառավարությունը, Ազգային ժողովի կառավարող եւ ընդդիմադիր խմբակցությունները: Եթե Ազգային ժողովի կառավարող կամ ընդդիմադիր խմբակցությունները մեկից ավել են, ապա Ազգային ժողովի կառավարող կամ ընդդիմադիր խմբակցությունները ինքնավար մարմնի անդամի համապատասխան թափուր պաշտոնում առաջադրում են նախապես համաձայնեցված՝ մեկ միասնական թեկնածու: Եթե Ազգային ժողովի ընդդիմադիր խմբակցությանը վերապահված ինքնավար մարմնի անդամի թափուր պաշտոնում օրենքով սահմանված ժամկետում թեկնածու չի առաջադրվում, ապա այդ պաշտոնում թեկնածու առաջադրելու իրավունքն անցնում է Ազգային ժողովի կառավարող խմբակցությանը.
3) վերը նշված հանձնաժողովների նախագահների եւ մյուս անդամների թափուր պաշտոններում թեկնածուների առաջադրման կարգի սկզբունքային փոփոխությամբ պայմանավորված՝ համապատասխան օրենքներում կատարել անհրաժեշտ փոփոխություններ եւ լրացումներ.
4) շտկել օրենքներում առկա որոշ բացթողումներ:
Ակնկալվող արդյունքը
Սույն օրենսդրական նախաձեռնությամբ առաջարկվող օրենքների ընդունման դեպքում բարձրանում է վերը նշված հանձնաժողովների անդամների նշանակման հարցում Ազգային ժողովի խմբակցությունների դերը, լրացվում են Ազգային ժողովի ընդդիմադիր խմբակցությունների գործունեության երաշխիքները, ստեղծվում է այդ ինքնավար մարմինների անդամների նշանակման հավասարակշռված համակարգ, որն էլ իր հերթին կոչված է նպաստելու այդ մարմինների ինքնավար գործունեության ապահովմանը:
