Armenian ARMSCII Armenian
ՆԱԽԱԳԻԾ
Կ-7401-14.11.2005-ՊԻ,ԳԿ-010/0

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՕՐԵՆՔԸ

ՀՀ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հոդված 1. ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի (5 մայիսի 1998 թվականի, այսուհետ` օրենսգիրք)1110-րդ հոդվածի 1-ին կետի երկրորդ ենթակետը «իրավունքը.» բառից հետո լրացնել «, ինչպես նաեւ թույլ տրված խախտման վերաբերյալ իրավախախտողի հաշվին՝ դատական վճռի ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն պարտադիր հրապարակմամբ՝ իրավատիրոջ նշած Հայաստանի Հանրապետությունում գործող լրատվամիջոցում» արտահայտությամբ։

Հոդված 2. Օրենսգրքի 1111-րդ հոդվածի՝

1. 5-րդ կետը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հեղինակային իրավունքը տարածվում է ինչպես հրապարակված, այնպես էլ՝ չհրապարակված ստեղծագործությունների վրա:».

2. 6-րդ կետը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հեղինակային իրավունքը չի տարածվում գիտական հայտնագործությունների, գաղափարների, սկզբունքների, մեթոդների, ընթացակարգերի, տեսակետների, համակարգերի, գիտական տեսությունների, մաթեմատիկական բանաձեւերի, վիճակագրական դիագրամների, խաղի կանոնների վրա:»։

Հոդված 3. Օրենսգրքի 1112-րդ հոդվածի՝

1. 6-րդ կետից հանել (կինոֆիլմերը, հեռուստաֆիլմերը եւ տեսաֆիլմերը, տեսասլայդային ֆիլմերը, դիաֆիլմերը եւ այլ կինո, հեռուստատեսային եւ տեսաստեղծագործությունները)» բառերը.

2. 8-րդ կետում «արվեստի» բառը հանել.

3. 12-րդ կետը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ

«12) համակարգչային ծրագրերը»:

Հոդված 4. Օրենսգրքի 1113-րդ հոդվածի 2-րդ կետի 3-րդ ենթակետում «ժողովածուները (հանրագիտարանները, անթոլոգիաները, տվյալների բազաները)» բառերը փոխարինել «ժողովածուները (հանրագիտարանները, անթոլոգիաները), տվյալների բազաները» բառերով ։

Հոդված 5. Օրենսգրքի 1114-րդ հոդվածի

1. 3-րդ կետում «ժողովրդական ստեղծագործության երկեր» բառերը փոխարինել «ժողովրդական բանահյուսության եւ արվեստի արտահայտումները» բառերով.

2. հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 6-րդ կետով՝

«6) քաղաքական ելույթները։»։

Հոդված 6. Օրենսգրքի 1116-րդ հոդվածի՝

1. 2-րդ կետը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ. «Հեղինակ է ճանաչվում այն անձը, ում անունը որպես հեղինակ ընդունված ձեւով նշված է ստեղծագործության վրա, կամ ստեղծագործությունը հրապարակելիս, գույքային իրավունքները կոլեկտիվ հիմունքներով կառավարող համապատասխան կազմակերպությունում, ինչպես նաեւ նոտարի մոտ եւ օրենքով համապատասխան լիազորություն ունեցող այլ կազմակերպությունում ի պահ հանձնված ստեղծագործության օրինակի վրա, քանի դեռ հակառակն ապացուցված չէ։ Սույն դրույթը կիրառվում է նաեւ այն դեպքերում, երբ այդ անունը կեղծանուն է եւ կեղծանունով հանդես եկող հեղինակի անձը կասկած չի հարուցում:».

2. 3-րդ կետում՝

ա) «հրապարակելիս» բառը փոխարինել «լույս ընծայելիս» բառերով.

բ) «հրատարակողը» բառը փոխարինել «լույս ընծայողը» բառերով։

Հոդված 7. Օրենսգրքի 1117-րդ հոդվածի 5-րդ կետում «արգելել» բառից հետո լրացնել «մյուս համահեղինակներին՝» բառերով։

Հոդված 8. Օրենսգրքի 1120-րդ հոդվածում «Բացառիկ հեղինակային իրավունքի տիրապետողն իր իրավունքների» բառերը փոխարինել «Հեղինակը կամ գույքային բացառիկ իրավունքը տիրապետող այլ անձը հեղինակային իրավունքի» բառերով:

Հոդված 9. Օրենսգրքի 1121-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«Հոդված 1121. Հեղինակի անձնական ոչ գույքային իրավունքները

1.Հեղինակին են պատկանում իր ստեղծագործության նկատմամբ հետեւյալ անձնական ոչ գույքային իրավունքները՝

1) ստեղծագործության հեղինակ ճանաչվելու իրավունքը (հեղինակության իրավունք).

2) ստեղծագործությունն իր անվամբ, կեղծանվամբ կամ անանուն հրապարակելու իրավունքը (հեղինակի անվան իրավունք).

3) ստեղծագործության հնարավոր աղավաղումները, աղճատումները կամ այլ վերափոխումները կամ ստեղծագործության նկատմամբ այլ գործողություններն արգելելու իրավունքը, որոնք կարող են վնաս հասցնել նրա համբավին կամ արժանապատվությանը, (հեղինակի համբավի եւ արժանապատվության իրավունք).

4) ստեղծագործությունը հրապարակելու իրավունքը (հրապարակման իրավունք).

5) ստեղծագործությունը լույս ընծայելու մասին նախկինում ընդունած որոշումից հրաժարվելու իրավունքը (հետկանչի իրավունք)՝ դրա հետեւանքով ստեղծագործությունն օգտագործելու իրավունք ունեցող անձանց պատճառած վնասները (ներառյալ բաց թողնված օգուտը) հատուցելու պայմանով։ Եթե ստեղծագործությունն արդեն իսկ լույս է նծայվել, հեղինակը պարտավոր է հրապարակայնորեն ծանուցել դրա հետկանչի մասին: Ընդ որում, նա իրավունք ունի ստեղծագործության նախկինում պատրաստված օրինակները շրջանառությունից հանել` դրա համար կատարելով անհրաժեշտ ծախսերը:

Սույն կետի դրույթները չեն տարածվում ծառայողական ստեղծագործությունների վրա, եթե հեղինակի եւ գործատուի միջեւ կնքված պայմանագրով այլ բան նախատեսված չէ:

2. Հեղինակը կարող է սույն հոդվածի առաջին կետի 2-րդ ենթակետով նախատեսված իրավունքներից հրաժարվել ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն` գրավոր հայտարարությամբ կամ պայմանագրով։

3. Անձնական իրավունքները անօտարելի եւ անփոխանցելի են եւ գործում են անժամկետ, բացառությամբ հետկանչի եւ հրապարակման իրավունքներից, որոնք գործում են միայն հեղինակի կյանքի ընթացքում։

4. Հեղինակության իրավունքից հրաժարվելու մասին հեղինակի դիմումը կամ որեւէ մեկի հետ նրա համաձայնությունն առոչինչ է:»:

Հոդված 10. Օրենսգրքի 1122-րդ եւ 1123-րդ հոդվածներն ուժը կորցրած ճանաչել։

Հոդված 11. Օրենսգրքի 1124-րդ հոդվածի՝

1. 1-ին եւ 2-րդ կետերը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«1.Հեղինակը բացառիկ իրավունք ունի օգտագործել իր ստեղծագործությունը ցանկացած ձեւով եւ եղանակով, ինչպես նաեւ թույլատրել կամ արգելել երրորդ անձանց դրա օգտագործումը, մասնավորապես`

1) ստեղծագործության ուղղակի կամ անուղղակի, ժամանակավոր կամ մշտական վերարտադրումը ցանկացած միջոցներով եւ ձեւով, ամբողջությամբ կամ մասնակի (վերարտադրման իրավունք).

2) ստեղծագործության բնօրինակը կամ օրինակները հանրության շրջանում վաճառքի կամ սեփականության իրավունքի փոխանցման այլ եղանակով տարածումը, ներառյալ ներմուծումը (տարածման իրավունք).

3) ստեղծագործության բնօրինակը կամ օրինակները վարձույթով տալը (վարձույթով տալու իրավունք).

4) ստեղծագործության բնօրինակի կամ օրինակների փոխատվությունը (փոխատվության իրավունք).

5) ստեղծագործության թարգմանումը (թարգմանության իրավունք).

6) ստեղծագործության վերամշակումը, ադապտացումը եւ այլ ձեւերով վերափոխումը (վերամշակման իրավունք).

7) ստեղծագործության հաղորդումը հանրությանը (հանրությանը հաղորդման իրավունք).

8) ստեղծագործության հրապարակային կատարումը ( կատարման իրավունք).

9) ստեղծագործության հրապարակային ցուցադրումը ( ցուցադրման իրավունք).

10) ստեղծագործության հեռարձակումը (հեռարձակման իրավունք).

11) ստեղծագործության հեռարձակման միաժամանակյա կամ հետագա վերահեռարձակումը (վերահեռարձակման իրավունք).

12) ստեղծագործության հաղորդումը մալուխով կամ համանման միջոցներով (մալուխային հաղորդման իրավունք)»։

2. 3-րդ եւ 4-րդ կետերն ուժը կորցրած ճանաչել։

Հոդված 12. Օրենսգրքի 1126-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հոդված 1126. Կերպարվեստի ստեղծագործության հեղինակի հատուկ իրավունքը

1. Կերպարվեստի ստեղծագործության հեղինակն իրավունք ունի ստեղծագործության բնօրինակի կամ օրինակի սեփականատիրոջից պահանջելու վերարտադրման կամ վերամշակման իր իրավունքն իրագործելու հնարավորություն ընձեռել իրեն, եթե դրանով չեն վնասվում սեփականատիրոջ օրինական շահերը: Ընդ որում, սեփականատերը պարտավոր չէ ստեղծագործությունը հասցնել հեղինակի գտնվելու վայրը:

Նշված հնարավորությունն ընձեռելիս սեփականատերը կարող է հեղինակից պահանջել ստեղծագործության բնօրինակի կամ օրինակի շուկայական գնի չափով գրավի կամ այլ միջոցի ապահովում:

2. Հեղինակային իրավունքի գործողության ժամկետի ընթացքում կերպարվեստի ստեղծագործության հեղինակն օգտվում է իր կողմից օտարված կերպարվեստի ստեղծագործության բնօրինակի աճուրդի, պատկերասրահների, գեղարվեստական սրահների, խանութների եւ այլ միջոցներով կատարված յուրաքանչյուր հաջորդ վերավաճառքի դեպքում, օրենքով սահմանված կարգով վարձատրություն ստանալու անօտարելի իրավունքից (հետեւելու իրավունք), որը փոխանցվում է ժառանգաբար եւ գործում է մինչեւ հեղինակի գույքային իրավունքների գործողության ժամկետի ավարտը։»։

Հոդված 13. Օրենսգրքի 1127-րդ հոդվածի՝

1. վերնագիրը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Գույքային իրավունքների սահմանափակումները».

2. 1-ին կետում «հեղինակի բացառիկ» բառերը փոխարինել «գույքային» բառով.

3. 2-րդ կետի «բացառիկ» բառը փոխարինել «գույքային» բառով։

Հոդված 14. Օրենսգրքի 1128-րդ հոդվածի՝

1. 1-ին կետն ուժը կորցրած ճանաչել.

2. 2-րդ կետի 1-ին պարբերությունում «հեղինակային բացառիկ իրավունքի» բառերը փոխարինել «գույքային իրավունքների» բառերով.

Հոդված 15. Օրենսգրքի 1129-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հոդված 1129. Հեղինակային իրավունքի գործողությունր Հայաստանի Հանրապետության տարածքում

1.Հայաստանի Հանրապետության տարածքում հեղինակային իրավունքը գործում է այն հեղինակների ստեղծագործությունների եւ կատարողների կատարումների նկատմամբ, ովքեր Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներ են, անկախ տվյալ ստեղծագործության ստեղծման կամ հրապարակման վայրից։

2. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում հեղինակային իրավունքը գործում է նաեւ այն հեղինակների ստեղծագործությունների կամ կատարողների կատարումների նկատմամբ, ովքեր Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներ չեն, սակայն նրանց ստեղծագործությունները կամ կատարումները առաջին անգամ հրապարակվել են Հայաստանի Հանրապետությունում, եթե հեղինակը կամ կատարողը Հայաստանի Հանրապետության տարածքում մշտապես բնակվող անձ է։

Ստեղծագործությունը Հայաստանի Հանրապետության տարածքում առաջին անգամ լույս ընծայված (հրապարակված) է համարվում նաեւ, եթե դա այլ պետության տարածքում առաջին անգամ լույս ընծայվելուց հետո՝ 30 օրվա ընթացքում, լույս է ընծայվում Հայաստանի Հանրապետության տարածքում:

3. Օտարերկրյա պետությունների քաղաքացիները կամ ռեզիդենտները Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերին համապատասխան կամ փոխադարձության սկզբունքով օգտվում են սույն օրենքով նախատեսված իրավունքներից եւ կրում են պատասխանատվություն` Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներին եւ ռեզիդենտներին հավասար:»։

Հոդված 16. Օրենսգրքի 1131-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հոդված 1131. Ստեղծագործության նկատմամբ գույքային բացառիկ իրավունքների գործողության ժամկետը

1. Ստեղծագործության նկատմամբ գույքային բացառիկ իրավունքները գործում են հեղինակի կյանքի ընթացքում եւ նրա մահից հետո՝ մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի 1-ից հաշված 70 տարին լրանալը:

2. Համահեղինակությամբ ստեղծված ստեղծագործության նկատմամբ գույքային բացառիկ իրավունքները գործում են համահեղինակների կյանքի ընթացքում եւ նրանցից վերջինի մահից հետո՝ մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի 1-ից հաշված 70 տարին լրանալը:

3. Կեղծանվամբ կամ անանուն հրապարակված կամ լույս ընծայված ստեղծագործության նկատմամբ գույքային իրավունքները գործում են ստեղծագործության հրապարակման կամ լույս ընծայման պահից մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի 1-ից հաշված 70 տարին լրանալը:

Եթե նշված ժամկետում տվյալ ստեղծագործության հեղինակը բացահայտվում է, ապա կիրառվում են սույն հոդվածի 1-ին կետում նշված ժամկետները:

4. Սույն հոդվածի 1-3-րդ կետերում նշված ժամկետների ընթացքում գույքային իրավունքներն անցնում են ժառանգաբար, կամ այն իրավահաջորդներին, որոնք այդ իրավունքներն ստացել են հեղինակի, նրա ժառանգների, եւ հետագա իրավահաջորդների հետ կնքած պայմանագրով:»:

Հոդված 17. Օրենսգրքի 1132-րդ հոդվածում՝

1. 1-ին կետի «հեղինակի գույքային իրավունքի» բառերը փոխարինել «գույքային բացառիկ իրավունքների գործողության» բառերով.

2. 2-րդ կետի «ստեղծագործության անձեռնմխելիության» բառերը փոխարինել «հեղինակի համբավի եւ արժանապատվության» բառերով։

Հոդված 18. Օրենսգրքի 1133- րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հոդված 1133. Գույքային բացառիկ իրավունքների փոխանցումը

1. Հեղինակն իր ստեղծագործության նկատմամբ գույքային բացառիկ իրավունքները ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն կարող է փոխանցել (զիջել) այլ անձի գրավոր պայմանագրի (այսուհետ՝ հեղինակային պայմանագիր) հիման վրա կամ սույն օրենքով նախատեսված այլ հիմքերով։

2. Հեղինակային պայմանագիրը կարող է կնքվել ինչպես գոյություն ունեցող ստեղծագործության, այնպես էլ այն ստեղծագործության համար, որը հեղինակը պայմանագրով պարտավորվում է ստեղծել (պատվերի պայմանագիր):

3. Հեղինակային պայմանագիրը ենթադրվում է հատուցելի:

4. Գույքային բացառիկ իրավունքները կարող են ժառանգաբար համապարփակ իրավահաջորդության կարգով կամ իրավատեր իրավաբանական անձի վերակազմակերպման իրավունքով փոխանցվել այլ անձի։»:

Հոդված 19. Օրենսգրքի 1134- րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հոդված 1134. Ստեղծագործության օգտագործման թույլտվությունը

1. Այլ անձինք ստեղծագործությունը կարող են օգտագործել միայն ստեղծագործության նկատմամբ գույքային բացառիկ իրավունքների իրավատիրոջ (ստեղծագործության հեղինակ կամ այլ անձ, որին այդ իրավունքները փոխանցվել են օրենքով նախատեսված կարգով, այսուհետ նաեւ՝ իրավատեր) թույլտվությամբ՝ գրավոր պայմանագրի հիման վրա (այսուհետ՝ հեղինակային լիցենզային պայմանագիր), եթե սույն օրենքով այլ բան նախատեսված չէ:

2. Հեղինակային լիցենզային պայմանագիրը, որը կարգավորում է իրավատիրոջ (լիցենզատու) եւ ստեղծագործության օգտագործման թույլտվություն ստացած անձի (լիցենզառու) փոխհարաբերությունները, ենթադրվում է հատուցելի եւ կարող է լինել բացառիկ եւ ոչ բացառիկ:

3. Հեղինակային ոչ բացառիկ լիցենզային պայմանագրով իրավատերը լիցենզառուին տրամադրում է ստեղծագործությունը որոշակի ժամկետում ու պայմանագրում նշված սահմաններում օգտագործելու իրավունք, պահպանելով ստեղծագործության նկատմամբ բացառիկ իրավունքները, այդ թվում՝ այլ անձանց ստեղծագործության օգտագործման թույլտվություն տալու իրավունքը:

4. Հեղինակային բացառիկ լիցենզային պայմանագրով իրավատերը լիցենզառուին է փոխանցում ստեղծագործությունը որոշակի ժամկետում ու սահմաններում օգտագործելու բացառիկ իրավունքը, պահպանելով ստեղծագործության օգտագործման իրավունքն այն մասով, որը նախատեսված է պայմանագրով: Այս դեպքում այլ անձանց կողմից ստեղծագործության օգտագործումն արգելելու իրավունքը կարող է իրականացնել իրավատերը, եթե դա չի կատարում լիցենզառուն:

5. Հեղինակային պայմանագրով փոխանցված իրավունքները համարվում են ոչ բացառիկ, եթե պայմանագրով այլ բան նախատեսված չէ:

6. Ապագայում ստեղծագործություն ստեղծելու՝ հեղինակի իրավունքները սահմանափակող պայմանագրի պայմաններն առոչինչ են:

7. Հեղինակային պայմանագրի առարկա չեն կարող լինել պայմանագիրը կնքելու պահին անհայտ ստեղծագործության օգտագործման իրավունքները:»:

Հոդված 20. Օրենսգրքի 1135- րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հոդված 1135. Հեղինակային պայմանագրի պայմանները եւ ձեւերը

1. Հեղինակային պայմանագրում նշվում են ստեղծագործությունն օգտագործելու եղանակները, օգտագործման իրավունքի փոխանցման ժամկետն ու վարձատրության չափը, վճարման ժամկետն ու կարգը, ինչպես նաեւ այլ պայմաններ, որոնք կողմերը կհամարեն էական:

2. Հեղինակային պայմանագրում տարածքի, որի սահմաններում գործում է ստեղծագործության օգտագործման իրավունքը, վերաբերյալ պայմանի բացակայության դեպքում պայմանագրի գործողությունը սահմանափակվում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքով:

3. Ստեղծագործության օգտագործման վերաբերյալ հեղինակային պայմանագրով չնախատեսված մնացած բոլոր իրավունքները պահպանվում են հօգուտ իրավատիրոջ:

4. Հեղինակային պայմանագիրը գործում է այդ պայմանագրում նշված ժամկետում, սակայն դադարում է գույքային իրավունքների գործողության ժամկետը լրանալու պահից:

5. Պայմանագրի յուրաքանչյուր կողմ կարող է հեղինակային պայմանագրով փոխանցված իրավունքները լրիվ կամ մասնակիորեն փոխանցել այլ անձանց՝ միայն պայմանագրով ուղղակի նախատեսված լինելու դեպքում:

6. Հեղինակային պայմանագիրը կնքվում է գրավոր:»:

Հոդված 21. Օրենսգրքի 1137-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«1. Առանց իրավատիրոջ թույլտվության ստեղծագործությունն օգտագործող անձը պարտավոր է իրավատիրոջը հատուցել նրա կրած վնասները։

2. Իրավատիրոջ պահանջով նրան վճարվում է՝

ա) հոնորարի կամ վարձատրության կրկնակի չափով փոխհատուցում, որը իրավատերը կստանար, եթե իրավախախտողը թույլտվություն ունենար հեղինակային իրավունքի օբյեկտի օգտագործման համար, կամ

բ) խախտման հետեւանքով պատճառած փաստացի վնասին համարժեք հատուցում, ներառյալ բաց թողնված օգուտը։

3. Ստեղծագործության օգտագործելը հեղինակային լիցենզային պայմանագրով չնախատեսված եղանակով կամ այդպիսի պայմանագրի գործողության ավարտից հետո համարվում է ստեղծագործության օգտագործում առանց պայմանագրի:»:

Հոդված 22. Օրենսգրքի 1139-րդ հոդվածի 1-ին պարբերությունը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հարակից իրավունքները տարածվում են կատարումների, հնչյունագրերի, ֆիլմերի ամրագրումների, հեռարձակող կազմակերպությունների հաղորդումների, տվյալների բազաների պարունակության, հրատարակչական ձեւավորումների վրա»։

Հոդված 23. Օրենսգրքի 1140-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հոդված 1140. Հարակից իրավունքների սուբյեկտները

«1. Հարակից իրավունքների սուբյեկտներ են՝ կատարողները, հնչյունագիր արտադրողները, ֆիլմի առաջին ամրագրման արտադրողները, հեռարձակող կազմակերպությունները, տվյալների բազաներ պատրաստողները եւ հրատարակիչները։

2. Կատարման նկատմամբ իրավունքը պատկանում է կատարողին:

3. Հնչյունագրի նկատմամբ իրավունքը պատկանում է հնչյունագիր արտադրողին:

4. Ֆիլմի ամրագրման նկատմամբ իրավունքը պատկանում է ֆիլմի առաջին ամրագրման արտադրողին:

5. Հեռարձակող կազմակերպության հաղորդման նկատմամբ իրավունքը պատկանում է տվյալ հեռարձակող կազմակերպությանը:

6. .Տվյալների բազայի պարունակության նկատմամբ իրավունքը պատկանում է տվյալների բազան պատրաստողին:

7. Հրատարակչական ձեւավորման նկատմամբ իրավունքը պատկանում է հրատարակչին:

8. Սույն հոդվածի 2-7-րդ կետերում նշված իրավունքները կարող են ժառանգաբար համապարփակ իրավահաջորդության կարգով կամ իրավատեր իրավաբանական անձի վերակազմակերպման իրավունքով, կամ պայմանագրով անցնել այլ անձի:»:

Հոդված 24. Օրենսգրքի 1141-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«Հոդված 1141. Հնչյունագիր արտադրողի իրավունքների պահպանության նշանը».

Հնչյունագիր արտադրողն իր իրավունքների մասին ծանուցման նպատակով կարող է օգտագործել պահպանության նշանը, որը տեղադրվում է հնչյունագրի բնօրինակի կամ օրինակների եւ/կամ այն պարունակող տուփի վրա ու կազմված է՝

1) շրջանակի մեջ լատիներեն «P» տառից.

2) հնչյունագիր արտադրողի անունից (անվանումից).

3) հնչյունագրի առաջին անգամ լույս ընծայման տարեթվից։

Հոդված 25. Օրենսգրքի 1142-րդ հոդվածը շարադրել նոր խմբագրությամբ.

« Հոդված 1142. Հարակից իրավունքների գործողության ժամկետը

1. Կատարողի գույքային իրավունքները ծագում են առաջին կատարման պահից եւ գործում են մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 50 տարին լրանալը: Եթե այդ ժամանակահատվածում կատարման ամրագրումն օրինական ճանապարհով լույս է ընծայվել կամ հանրությանը մատչելի է դարձել, ապա կատարողի իրավունքները ծագում են առաջին այդպիսի լույսընծայման կամ առաջին անգամ հանրությանը մատչելի դառնալու պահից եւ գործում են մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 50 տարին լրանալը, նայած դրանցից որն է ավելի շուտ տեղի ունեցել:

2. Հնչյունագիր արտադրողի գույքային իրավունքները ծագում են ամրագրման պահից եւ գործում են մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 50 տարին լրանալը: Եթե այդ ժամանակահատվածում հնչյունագիրն օրինական ճանապարհով լույս է ընծայվել կամ հանրությանը մատչելի է դարձել, ապա հնչյունագիր արտադրողի իրավունքները ծագում են առաջին այդպիսի լույս ընծայման կամ առաջին անգամ հանրությանը մատչելի դառնալու պահից եւ գործում են մինչեւ հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 50 տարին լրանալը, նայած դրանցից որն է ավելի շուտ տեղի ունեցել:

3. Ֆիլմի առաջին ամրագրման արտադրողի գույքային իրավունքները ծագում են ամրագրման պահից եւ գործում են մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 50 տարին լրանալը: Եթե այդ ժամանակահատվածում ֆիլմը օրինական ճանապարհով լույս է ընծայվել կամ հանրությանը մատչելի է դարձել, ապա ֆիլմ արտադրողի իրավունքները ծագում են առաջին այդպիսի լույսընծայման կամ առաջին անգամ հանրությանը մատչելի դառնալու պահից եւ գործում են մինչեւ հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 50 տարին լրանալը, նայած դրանցից որն է ավելի շուտ տեղի ունեցել:

4. Հաղորդման նկատմամբ հեռարձակող կազմակերպության գույքային իրավունքները ծագում են առաջին հեռարձակման պահից եւ գործում են մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 50 տարին լրանալը։

5. Տվյալների բազա պատրաստողի իրավունքները ծագում են տվյալների բազայի պատրաստումն ավարտելու պահից եւ գործում են մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 15 տարին լրանալը: Եթե այդ ժամանակահատվածում տվյալների բազան որեւէ եղանակով մատչելի է դարձել հանրությանը, ապա տվյալների բազա պատրաստողի գույքային իրավունքները ծագում են տվյալների բազան առաջին անգամ հանրությանը մատչելի դառնալու պահից եւ գործում են մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի մեկից 15 տարին լրանալը:

Տվյալների բազայի պարունակության որեւէ որակական կամ քանակական էական փոփոխություն, ներառյալ հաջորդական լրացումների, վերացումների կամ ձեւափոխումների հավաքական արդյունքից բխող որեւէ էական փոփոխություն, որը հանգեցնում է տվյալների բազայի համար որակական կամ քանակական էական նոր ներդրումների, որակվում է որպես այդ ներդրումից բխող նոր տվյալների բազա` պահպանության ժամկետի համապատասխան հաշվարկով:

6. Հրատարակչի իրավունքները ծագում են ստեղծագործության հրատարակման պահից եւ գործում են մինչեւ դրան հաջորդող տարվա հունվարի մեկից հաշված 50 տարին լրանալը:

Հոդված 26. Օրենսգրքի 1143-րդ հոդվածի 1-ին եւ 2-րդ պարբերություններում «Հեղինակային իրավունքների» բառերը փոխարինել «Հեղինակային իրավունքի» բառերով։

Հոդված 27. Օրենսգրքի 1144-րդ հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր մասով՝

«Գյուտի, օգտակար մոդելի, արդյունաբերական նմուշի իրավական պահպանության հետ կապված եւ սույն գլխով չկարգավորված հարաբերությունների նկատմամբ կիրառվում է «Արտոնագրերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը:»:

Հոդված 28. Օրենսգրքի 1163-րդ հոդվածի երրորդ մասը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր պարբերությամբ՝

«Ինտեգրալ միկրոսխեմաների տոպոլոգիաների իրավական պահպանության հետ կապված եւ սույն գլխով չկարգավորված հարաբերությունների նկատմամբ կիրառվում է «Ինտեգրալ միկրոսխեմաների տոպոլոգիաների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը:»:

Հոդված 29. Օրենսգրքի 1171-րդ հոդվածի չորրորդ մասը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր պարբերությամբ՝

«Ապրանքային նշանների իրավական պահպանության հետ կապված եւ սույն պարագրաֆով չկարգավորված հարաբերությունների նկատմամբ կիրառվում է «Ապրանքային եւ սպասարկման նշանների, ապրանքների ծագման տեղանունների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը:»:

Հոդված 30 . Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 1172-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝

«1172. Ապրանքային նշանի նկատմամբ բացառիկ իրավունքը եւ ապրանքային նշանի օգտագործումը

1. Ապրանքային նշանի սեփականատերը բացառիկ իրավունք ունի տիրապետել, օգտագործել եւ տնօրինել ապրանքային նշանը, ինչպես նաեւ այլ անձանց թույլատրել կամ արգելել դրա օգտագործումը:

2. Գրանցված ապրանքային նշանի սեփականատերը բացառիկ իրավունք ունի երրորդ անձանց առեւտրային գործունեության ընթացքում արգելելու առանց իր թույլտվության ապրանքային նշանի կամ դրանով նշված ապրանքի պատրաստումը, կիրառումը, ներմուծումը, վաճառքը եւ դրա առաջարկը, ինշպես նաեւ այլ ձեւերով տնտեսական շրջանառության մեջ մտցնելը կամ այդ նշանով նշված ապրանքի կամ ապրանքային նշանի նույն նպատակով պահեստավորումը, եթե այդ ապրանքային նշանը նույնական կամ շփոթելու աստիճան նման է իր ապրանքային նշանին եւ օգտագործված է այն ապրանքների նկատմամբ՝

ա) որոնց համար գրանցված է իր ապրանքային նշանը.

բ) որոնք նույնատիպ են այն ապրանքներին, որոնց համար գրանցված է իր ապրանքային նշանը:

3. Ապրանքային նշանի օգտագործում է համարվում դրա զետեղում այն ապրանքների վրա, որոնց համար գրանցված է ապրանքային նշանը, եւ(կամ) դրանց փաթեթավորման վրա:

4. Ապրանքային նշանի օգտագործում է համարվում նաեւ դրա կիրառումը գովազդներում, հրատարակություններում, ինչպես նաեւ պաշտոնական ձեւաթղթերում, ցուցանակներում, Հայաստանի Հանրապետությունում կազմակերպվող ցուցահանդեսներում եւ տոնավաճառներում ցուցանմուշները ցուցադրելիս միայն այն դեպքերում, երբ ապրանքների եւ /կամ/ դրանց փաթեթավորման վրա նշանի կիրառումն անհնար է:»:

Հոդված 31. Օրենսգրքի 1179-րդ հոդվածի երրորդ մասը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր պարբերությամբ՝

«Ապրանքի ծագման տեղանվան իրավական պահպանության հետ կապված եւ սույն պարագրաֆով չկարգավորված հարաբերությունների նկատմամբ կիրառվում է «Ապրանքային եւ սպասարկման նշանների, ապրանքների ծագման տեղանունների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը:»:

Հոդված 32. Անցումային դրույթներ

1. Սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելու պահին գործող հեղինակային եւ հարակից իրավունքները շարունակում են գործել սույն օրենքով սահմանված դրույթներին համապատասխան եւ ժամկետներում:

2. Սույն օրենքի դրույթները տարածվում են նաեւ սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելու պահին Հայաստանի Հանրապետությունում գոյություն ունեցող հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների այն օբյեկտների վրա, որոնց նկատմամբ նախկինում ձեռք բերած իրավունքների գործողության ժամկետները նախկին օրենսդրությամբ լրացած էին, սակայն սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելու պահին սույն օրենքով սահմանված կարգով հաշվարկված գործողության ժամկետները դեռեւս չեն լրացել:

3. Սույն հոդվածի 1-ին եւ 2-րդ մասերի դրույթները կիրառվում են նաեւ հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների այն օբյեկտների նկատմամբ, որոնք ստեղծվել, պատրաստվել, հանրությանը մատչելի են դարձվել, կատարվել, բացահայտվել, կամ հեռարձակվել են Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս, պայմանով, որ ծագման երկրի օրենսդրությամբ դրանց նկատմամբ վերապահված իրավունքների գործողության ժամկետը չի լրացել (անկախ նախկին ձեւականություններից), եւ այդ երկիրը հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների բնագավառի՝ Հայաստանի Հանրապետության որեւէ միջազգային պայմանագրի կողմ է, եթե միջազգային պայմանագրով կամ այդ երկրի օրենսդրությամբ նույնպիսի պահպանություն է ընձեռվում Հայաստանի Հանրապետությունում ստեղծված, պատրաստված, հանրությանը մատչելի դարձված, կատարված, բացահայտված կամ հեռարձակված հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների օբյեկտներին:

4. Սույն հոդվածի 2-րդ կետի համաձայն պահպանվող օբյեկտների՝ մինչեւ սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը օրինական վերարտադրված օրինակները կարող են ազատ տարածվել սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելուց հետո երկու տարվա ընթացքում:

5. Սույն օրենքի դրույթները կիրառվում են նաեւ սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելուց ոչ ավելի քան 15 տարի առաջ պատրաստված տվյալների բազաների նկատմամբ:

Հոդված 33. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող տասներորդ օրվանից։
 
 

«Հայաստանի Հանրապետության հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին» նոր օրենքի նախագծի եւ դրա կապակցությամբ «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» եւ « Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքների նախագծերի հիմնավորումներ


1. Հայաստանի Հանրապետության Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին նոր օրենքի /այսուհետ՝ օրենք/ առաջարկվող նախագծում Գործընկերության եւ Համագործակցության համաձայնագրի /ԳՀՀ/ 42-րդ եւ 43-րդ հոդվածներով նշված մտավոր սեփականության պահպանությանը վերաբերող պարտավորություններից, որոնց նպատակն է ապահովել Եվրոհամայնքում առկա պահպանության մակարդակին համապատասխան մակարդակ, ինչպես նաեւ՝ արդյունավետ միջոցներ՝ այդ իրավունքների կիրարկման համար։

Նախագծի մշակման ժամանակ հաշվի են առնվել նաեւ պրակտիկայում առաջացած մի շարք խնդիրների լուծման անհրաժեշտությունը, որանց համար անհրաժեշտ նորմերը տեղ են գտել համապատասխան հոդվածներում։

1.Նախագծի 1-ին հոդվածի 2-րդ մասում հարակից իրավունքների սուբյեկտների շարքում ներառվել են՝ «կինեմատոգրաֆիական կամ տեսալսողական ստեղծագործություններ եւ շարժվող պատկերներ (ֆիլմ արտադրողների) արտադրողների իրավունքները իրենց պատրաստած ֆիլմերի ամրագրումների նկատմամբ, հրատարակիչները իրավունքներն իրենց հրատարակությունների տպագրական ձեւավորումների նկատմամբ, տվյալների բազաներ պատրաստողների իրավունքներն իրենց պատրաստած տվյալների բազաների նկատմամբ։

Եվրոխորհրդի 29.10.1993թ. Հեղինակային իրավունքի եւ որոշ հարակից իրավունքների պահպանության ժամկետների մասին 93/98EEC դիրեկտիվը նախատեսում է ֆիլմեր նկարահանողների հարակից իրավունքների պահպանություն: Դիրեկտիվի 3-րդ հոդվածի 3-րդ կետի սահմանումից երեւում է, որ ֆիլմը ոչ միայն կինեմատոգրաֆիական կամ տեսալսողական ստեղծագործություն է, այլ նաեւ շարժվող պատկերներ, որոնք պատկերների հաջորդականություն են, սակայն «ստեղծագործություն» չեն կազմում, քանի որ դրանցում բացակայում է ստեղծագործական աշխատանքը: Ֆիլմեր նկարահանողները պահպանվում են ինչպես տեսալսողական ստեղծագործության, այնպես էլ շարժվող պատկերների արտադրության համար ունեցած կազմակերպչական, տեխնիկական, ֆինանսական ներդրումների համար: .

Եվրոպական պառլամենտի եւ Խորհրդի 11.03.1996թ. տվյալների բազաների իրավական պահպանության մասին 96/9EC դիրեկտիվի 3-րդ գլուխը նախատեսում է հատուկ /sui generis/ իրավունքներ տվյալների բազաների պատրասողների բազայի ստեղծման համար կատարված ներդրումների նկատմամբ, որի նպատակը ներդրումների պահպանությունն է: Այլ կերպ ասած` ներդրումների պահպանության իրավունք, քանի որ ժամանակակից տվյալների բազաները նպատակ ունեն ապահովել որոշակի հարցին կամ ոլորտին վերաբերող ամբողջական տեղեկատվություն: Միաժամանակ, հատկապես լազերային սկավառակների եւ այլնի վրա ձայնագրվող տվյալների էլեկտրոնային բազաները հեշտությամբ կարող են կրկնօրինակվել կամ օգտագործվել այլ կերպ եւ տվյալների բազաների ստեղծման համար ներդրումներ կատարած անձը չի կարողանա փոխհատուցել նույնիսկ իր ծախսերը:

Այդ պահպանությունը մանրամասն ներկայացված է տվյալների բազա պատրաստողի մասին հոդվածներում, որտեղ սահմանված են տվյալների բազա պատրասողի իրավունքները, սահմանափակումները, գործողության ժամկետը եւ իրավունքների գործողությունը Հայաստանի Հանրպետության տարածքում: Տվյալների բազաներ պատրաստողները օգտվում են լայն բացառիկ իրավունքից. տվյալներ հանելու, դրանք կրկին օգտագործելու իրավունքից, որը համապատասխանում է վերարտադրության տարածման, վարձույթի, մատչելի դարձնելու եւ այլ ձեւով փոխանցելու իրավունքներին: Իրավունքը տրվում է տվյալների բազան պատրաստողին, որը կարող է լինել ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձ /ի տարբերություն հեղինակի/:

Դիրեկտիվի 7-րդ հոդվածով նախատեսվող պահպանությունը տարածվում է տվյալների բազայի վրա` որպես մի ամբողջություն, կամ դրա էական մասի օգտագործման վրա: Յուրաքանչյուր անհատ կարող է առանց տվյալների բազայի պատռաստողի թույլտվության օգտագործել դրա ոչ էական մասերը: Տվյալների բազաների պահպանության ժամկետ նախատեսվում է 15 տարի` պատրաստման ավարտից կամ, եթե այն հրապարակվել է, ապա հրապարակումից հետո՝ 15 տարի:

Եվ վերջապես հրատարակիչների հարակից իրավունքների պահպանությունն իրենց հրատարակությունների տպագրական ձեւավորման նկատմամբ։

22.05.2001թ. Եվրոպառլամենտի եւ խորհրդի Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների որոշ ասպեկտների ներդաշնակեցումը տեղեկատվական միջավայրում 2001/29EEC դիրեկտիվի 2-րդ հոդվածի սահմանմանը համապատասխանեցվել եւ նոր խմբագրմամբ ներկայացվել է հեղինակի եւ հարակից իրավատերերի վերարտադրության /2-րդ հոդ./, ինչպես նաեւ տարածման իրավունքները /4-րդ հոդ./։

- 3-րդ հոդվածի համապատասխան սահմանվել են իրավատերերի հանրությանը հաղորդելու եւ հանրությանը մատչելի դարձնելու իրավունքները, քանի որ նաեւ ՄՍՀԿ /WIPO/ Հեղինակային իրավունքի եւ Կատարումների ու Հնչյունագրերի մասին 1996թ. պայմանագրերը պարտավորեցնում են հեղինակներին, կատարողներին եւ հնչյունագրեր արտադրողներին` տալ իրենց ստեղծագործությունը, կատարումը կամ հնչյունագիրը հասարակությանն այնպիսի ձեւով հաղորդելու կամ մատչելի դարձնելու բացառիկ իրավունքը, որ դրանք հասարակությանը հասանելի լինեն անհատապես ընտրված ցանկացած վայրից եւ ցանկացած ժամանակ: Այլ խոսքով` ստեղծագործության, կատարման կամ հնչյունագրի տեղադրումը ինտերնետում կամ թվային հաղորդակցության ցանցում պետք է թույլատրված լինի իրավատիրոջ կողմից:

Համաձայն նշված դիրեկտիվի 5-րդ հոդվածի երկրորդ մասի ա/, բ/ ենթակետերի՝ ստեղծագործությունները կամ ձայնատեսագրությունները, ինչպես նաեւ տպագիր արտադրանքը սարքերի միջոցով դատարկ կրիչների վրա անձնական օգտագործման նպատակով վերարտադրելու համար նախատեսվում է վարձատրություն վճարել իրավատերերին։ Թեւ անձնական նպատակով օգտագործումը դասվում է ստեղծագործությունների ազատ օգտագործումների շարքում եւ հեղինակի թույլտվությունը չի ակնկալվում, ավելին՝ վերարտադրությունն իրականացվում է առանց վարձատրության, սակայն միջազգային ուսումնասիրություններով պարզվել է, որ օգտագործման հենց այս ձեւն է, որ «հակասում է ստեղծագործության բնականոն շահագործման պահանջներին եւ վնասում հեղինակների օրինական շահերը»՝ ելնելով օգտագործման լայնատարած չափերից։ Այդ իսկ պատճառով նախատեսվեց որոշակի ձեւով փոխհատուցել հեղինակի կրած վնասները՝ սահմանելով, որ այդ վարձատրության վճարողներն են լինելու ձայնագրությունների, ձայնատեսագրությունների, դրանց ամրագրման համար անհրաժեշտ դատարկ կրիչների, տպագիր արտադրանքի արտատպման համար օգտագործվող սարքավորումների ներկրող եւ արտադրող անձինք՝ առաջին վաճառքի կամ ներկրման ժամանակ։

Հստակ ներկայացվել է արվեստի ստեղծագործության հեղինակի իրավունքը վարձատրության իր մասն ունենալու վերաբերյալ արվեստի բնօրինակի հաջորդական վերավաճառքների դեպքում։ Ներկայացված է բնօրինակ ստեղծագործությունների շրջանակը Եվրոպառլամենտի եւ Խորհրդի 27.09.2001թ. Արվեստի բնօրինակ ստեղծագործության վերավաճառքից հեղինակի վարձատրության մասին 2001/84/ EC դիրեկտիվի 1-ին եւ 2-րդ հոդվածներին համապատասխան, ինչպես նաեւ վերավաճառքի իրավունքի կիրարկման համար նվազագույն շեմ, որը դիրեկտիվի 3-րդ հոդվածով սահմանված է 3000 Եվրո, սակայն 4-րդ հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն կարող է փոփոխվել։ Հոդվածը նաեւ նշում է, որ նվազագույն շեմը կարող է սահմանվել ազգային օրենսդությամբ։

Հստակեցված եւ առանձին ներկայացված են հեղինակի գույքային իրավունքների փոխանցման կարգը /զիջման պայմանագիր/, ինչպես նաեւ ստեղծագործության օգտագործման թույլտվությունը եւ այլ անհրաժեշտ պայմաններ։

Եվրոխորհրդի 29.10.1993թ. Հեղինակային իրավունքի եւ որոշ հարակից իրավունքների պահպանության ժամկետների մասին 93/98EEC դիրեկտիվի 1-ին եւ 2-րդ հոդվածները սահմանում են հեղինակի գույքային իրավունքների գործողության 70-ամյա ժամկետ` հաշված տարբեր ելակետերից:

Տեսալսողական ստեղծագործությունների նկատմամբ դիրեկտիվը հեղինակային իրավունքի գործողության ժամկետը մեկ որոշակի մակարդակի ներդաշնակեցնելու համար նախատեսում է հեղինակներից /բեմադրող ռեժիսոր, սցենարի հեղինակ, երկխոսության հեղինակ, հատուկ տեսալսողական ստեղծագործության համար երաժշտություն գրած կոմպոզիտոր/ վերջինի մահից հետո 70 տարի, անկախ նրանից՝ նրանք համահեղինակներ են համարվում իրենց ազգային օրենքով, թե՝ ոչ /դիրեկտիվի 2-րդ հոդ. 2.մաս/:

Դիրեկտիվի 3-րդ հոդվածով սահմանված են հարակից իրավունքների պահպանման ժամկետ՝ օբյեկտի ամրագրման կամ հրապարակման պահից 50 տարի։

Օրենքում գույքային իրավունքների գործողութան ժամկետները համապատասխանեցվել են դիրեկտիվի պահանջներին։

Դիրեկտիվի 4-րդ հոդվածը պահպանում եւ խրախուսում է այն անձանց, ովքեր ներդրումներ են արել հեղինակային իրավունքի գործողության ժամկետի լրանալուց հետո չհրապարակված ստեղծագործություններն առաջին անգամ հրապարակելու համար: Նրանք օգտվում են նույն գույքային իրավունքներից, ինչ հեղինակը՝ ստեղծագործությունն առաջին անգամ հանրությանը օրինական ճանապարհով հրապարակելու պահից սկսած 25 տարվա ընթացքում: Այս դրույթով հստակ առանձնանում են հեղինակի եւ հրապարակողի կամ ներդրողի իրավունքները:

Նմանատիպ մոտեցում է ապահովվում նաեւ հանրային սեփականություն դարձած ստեղծագործությունների գիտական եւ քննադատական հրատարակությունների նկատմամբ՝ հրատարակող անձին օժտելով հեղինակի գույքային իրավունքներին համարժեք իրավունքներ պահպանության 30-ամյա ժամկետով։

ՄՍՀԿ Հեղինակային իրավունքի մասին պայմանագրի /հոդ.11,12, Կատարումների եւ Հնչյունագրերի մասին պայմանագրերի /հոդ.18,19/, ինչպես նաեւ 22.05.2001թ. Եվրոպառլամենտի եւ Խորհրդի Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների որոշ ասպեկտների ներդաշնակեցումը տեղեկատվական միջավայրում 2001/29EEC դիրեկտիվի 6-րդ, 7-րդ եւ 8-րդ հոդվածներով տրվում է՝

- տեխնոլոգիական միջոցների սահմանումը, էությունը եւ այն անձի պատասխանատվության աստիճանը ու նրա նկատմամբ կիրառվող սանկցիաներն ու պատժամիջոցները, ով շրջանցում է հեղինակային եւ հարակից իրավունքների օբյեկտների նկատմամբ արգելված գործողությունները սահմանափակելու համար նախատեսված տեխնոլոգիական միջոցները ծածկագրերի ապօրինի վերծանման եւ այլ նմանատիպ գործողությունների համար, որոնք հանգեցնում են հեղինակային եւ հարակից իրավունքների խախտումների,

- իրավունքների կառավարման մասին տեղեկատվության սահմանումն ու էությունը՝ այսինքն հեղինակի կամ այլ իրավատիրոջ մասին տեղեկատվությունը, ստեղծագործության անվանումը, լիցենզավորման պայմանները, որոնք կարող են թվային տեսքով արտահայտված լինել ստեղծագործության վրա, եւ այն անձի պատասխանատվության աստիճանը ու նրա նկատմամբ կիրառվող սանկցիաներն ու պատժամիջոցները, ով ստեղծագործության վրա փոխում կամ վերացնում է իրավունքների կառավարման մասին տեղեկատվությունը։ Թվային միջավայրում ոչ մի իրավունք չի կարող իրագործվել առանց պահպանության տեխնիկական միջոցների կամ առանց իրավունքների կառավարման էլեկտրոնային տեղեկատվության, որն անհրաժեշտ է օգտագործումները թույլատրելու կամ վերահսկելու համար:

Այս դրույթները իրենց արտահայտումն են գտել օրենքի՝ հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների պաշտպանությունն ապահովող հոդվածներում։

Առավել արդյունավետ պաշտպանություն ապահովելու եւ իրականացնելու նպատակով պաշտպանության մասին հոդվածներում ներառվել են նաեւ Եվրոպառլամենտի եւ Խորհրդի 30.01.2003թ. Մտավոր սեփականության իրավունքների կիրարկումն ապահովող միջոցառումների եւ գործընթացների մասին դիրեկտիվի դրույթները։

Նախագծում հստակեցվել են ճարտարապետական շինության սեփականատեր-հեղինակ փոխհարաբերությունները, որոնք ներկայիս գործող օրենքում ըստ էության լիարժեք կարգավորված չեն։

Նախագծում հստակեցվել են բազմաթիվ նորմեր, որոնք էլ ավելի են ապահովում հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների արդյունավետ պահպանությունը։

2. «Հայաստանի Հանրապետության Քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագիծը հիմնականում պայմանավորված է «Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի նախագծում տեղ գտած նորմերով։ Այս նախագծի 28-30-րդ եւ 32-րդ հոդվածները նպատակ ունեն համապատասխան հոդվածները համահունչ դարձնելու 1138-րդ եւ 1143-րդ հոդվածներին, դրանով իսկ հստակեցնելու մտավոր սեփականության վերաբերյալ օրենսդրությունը։

31-րդ հոդվածը նպատակ ունի հստակեցնելու ապրանքային նշանի օգտագործմանը վերաբերող նորմերը եւ վերացնելու «Ապրանքային եւ սպասարկման նշանների, ապրանքների ծագման տեղանունների մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի հետ առկա հակասությունը։

3.«Հայաստանի Հանրապետության Քրեական օրենսգրքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը եւս պայմանավորված է «Հեղինակային իրավունքի եւ հարակից իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի նոր նախագծով։