Հոդված 1. «Ավտոմոբիլային տրանսպորտի մասին» 2006 թվականի դեկտեմբերի 5-ի ՀՕ-233-Ն օրենքի (այսուհետ օրենք) 4-րդ հոդվածի «ոչ կանոնավոր փոխադրում» հասկացությունից հետո լրացնել նոր հասկացություն հետեւյալ բովանդակությամբ.
«էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայություն՝ էլեկտրոնային եղանակով, այդ թվում՝ համացանցի (ինտերնետի) միջոցով, տեղեկատվական տեխնոլոգիաների օգտագործմամբ ուղեւորների փոխադրման պատվերների ձեւակերպման եւ փոխանցման ծառայությունների մատուցում.»:
Հոդված 2. Օրենքի 9-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետի «առանձին պատվերներով ավտոբուսներով» բառերից հետո լրացնել «կամ թեթեւ մարդատար ավտոմոբիլներով» բառերը:
Հոդված 3. Օրենքի 16-րդ հոդվածի`
1) Վերնագրից «Ավտոբուսային» բառը հանել, հաջորդ բառը գրել մեծատառով:
2) 4-րդ մասից հետո լրացնել նոր 5-8-րդ մասերով հետեւյալ բովանդակությամբ.
«5. Էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայություն կարող են իրականացնել «Գործունեության իրականացման ծանուցման մասին» օրենքի պահանջներին համապատասխան լիազոր մարմնից ծանուցման ենթակա գործունեությամբ զբաղվելու իրավունք ստացած իրավաբանական անձինք կամ անհատ ձեռնակատերերը:
6. Էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայություն մատուցող կազմակերպությունները կամ անհատ ձեռնարկատերերը լիազոր մարմնին եւ հարկային մարմնին առցանց տրամադրում են տվյալների բազայի հասանելիություն ձեւակերպված պատվերների (հարկային մարմնին՝ ուղեւորափոխադրում իրաանացնողների) մասով տեղեկատվությանը, այդ թվում՝ փոխադրողի վարորդական իրավունքի վկայականի եւ տրանսպորտային միջոցի տեխնիկական անձնագրի վերաբերյալ, ապահովելով անձնական տվյալների պաշտպանության օրենսդրության պահանջները: Տվյալների բազայի հասանելիության ընթացակարգը հաստատում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:
7. Էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայություն մատուցող կազմակերպությունները կամ անհատ ձեռնարկատերերը պետք է ապահովեն Էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայության միջոցով ուղեւորների փոխադրման յուրաքանչյուր պատվերի իրականացման դեպքում՝
1) փոխադրման ընդհանուր արժեքի մասին տեղեկատվության տրամադրումը պատվիրատուին,
2) պատվերի վճարման էլեկտրոնային հսկիչ դրամարկղային մեքենայի էլեկտրոնային կտրոնի տրամադրումը պատվիրատուին,
3) փոխադրման ընդհանուր արժեքից պետական տուրքի հաշվարկը, գանձումը եւ վճարումը պետական բյուջե՝ «Պետական տուրքի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված չափով եւ կարգով:
8. Ֆիզիկական անձանց կողմից թեթեւ մարդատար ավտոմոբիլներով ոչ կանոնավոր ուղեւորափոխադրումների իրականացումը թույլատրվում է միայն էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայության միջոցով:»:
Հոդված 4. Օրենքի 17-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ պարբերությունից հետո լրացնել նոր 3-րդ եւ 4-րդ պարբերություններով հետեւյալ բովանդակությամբ՝
«Մարդատար-տաքսի ավտոմոբիլներով ուղեւորափոխադրումներ կարող են իրականացնել այն կազմակերպությունները, անհատ ձեռնարկատերերը կամ ֆիզիկական անձինք, որոնք միացված են հարկային մարմնի էլեկտրոնային համակարգին եւ ամեն պատվերի իրականացման դեպքում տրամադրում են պատվիրատուին պատվերի վճարման էլեկտրոնային հսկիչ դրամարկղային մեքենայի էլեկտրոնային կտրոնը (բացառությամբ էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայության միջոցով ուղեւորափոխադրումների):
Մարդատար-տաքսի ավտոմոբիլներով ուղեւորափոխադրումները կարող են իրականացվել նաեւ էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայության միջոցով, որի դեպքում պատվերի վճարման էլեկտրոնային հսկիչ դրամարկղային մեքենայի էլեկտրոնային կտրոնը պատվիրատուին տրամադրում է էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայություն մատուցող կազմակերպությունը կամ անհատ ձեռնարկատերը:»:
Հոդված 5. ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ եւ ԱՆՑՈՒՄԱՅԻՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
1. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2024 թվականի սեպտեմբերի 1-ից:
2. Սույն օրենքի ընդունմամբ պայմանավորված՝ համապատասխան ենթաօրենսդրական իրավական ակտերն ընդունվում են սույն օրենքն ընդունվելուց հետո՝ վեց ամսվա ընթացքում:
««Ավտոմոբիլային տրանսպորտի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», ««Տրանսպորտի մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին», ««Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», ««Գործունեության իրականացման ծանուցման մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին» եւ «Հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ եվ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքների նախագծերի ընդունման
1. Իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը.
««Ավտոմոբիլային տրանսպորտի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», ««Տրանսպորտի մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին», ««Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», ««Գործունեության իրականացման ծանուցման մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին» եւ «Հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ եվ լրացումներ կատարելու մասին» օրենքների նախագծերի ընդունման անհրաժեշտությունը պայմանավորված է Հայաստանի Հանրապետությունում ուղեւորափոխադրումների ոլորտում առկա օրենսդրական բացերը լրացնելու եւ անօրինական փոխադրումները կանխարգելելու նպատակով:
2. Ընթացիկ իրավիճակը եւ խնդիրները.
Ներկայումս հանրապետությունում էլեկտրոնային հարթակների միջոցով ուղեւորափոխադրման ծառայությունների մատուցումը մեծ կիրառություն ունի, սակայն ոլորտն օրենսդրական կարգավորում չունի: Բազմաթիվ վարորդներ իրենց պատկանող տրանսպորտային միջոցներով իրականացնում են ուղեւորափոխադրումներ, որոնք չեն վերահսկվում եւ չեն հարկվում: Էլեկտրոնային հարթակներ ստեղծած կազմակերպությունները փաստացի անօրինական ուղեւորափոխադրման գործունեություն են իրականացնում՝ պատվերներ ընդունելով եւ փոխանցելով անհատ վարորդներին, կարգավորում են իրենց հարթակներով ուղեւորափոխադրման սակագները, սահմանում են փոխադրման պահանջներ (էկոնոմ, կոմֆորտ, բիզնես): Փաստացի օնլայն հարթակները ուղեւորափոխադրման ծառայություն մատուցող կազմակերպություններ են, ընդ որում՝ գործունեությունն իրականացնում են առանց օրենսդրական կարգավորման:
Ոլորտում գործունեություն իրականացնողների վերաբերյալ տեղեկատվություն առկա չէ օրենսդրական կարագավորումների բացակայության պատճառով:
Փաստացի ստեղծվել է անհավասար մրցակցային պայմաններ տաքսի ուղեւորափոխադրումների ոլորտում գործունեություն իրականացնողների համար, ինչը նպաստում է անօրինական փոխադրումների կազմակերպմանը: Արդյունքում տուժում են օրինական դաշտում աշխատող փոխադրողները, որոնք հարկային պարտավորություններ են կատարում եւ մրցակցում են առանց հարկային պարտավորությունների գործունեություն իրականացնողների հետ:
Օրենսդրական դաշտի չկարգավորման պայմաններում ոլորտում բացակայում են վերահսկողական մեխանիզմները: Էլեկտրոնային հարթակով պատվերներ ձեւակերպող եւ փոխանցող կազմակերպությունների գործունեությունը չի կանոնակարգվում, քանի որ նրանց գործունեությունը սահմանված չէ որպես տնտեսական գործունեության տեսակ: Առկա չէ տեղեկատվություն ոլորտում գործունեություն իրականացնողների փաստացի թվաքանակի, նրանց կողմից հարկեր եւ տուրքեր չվճարելու արդյունում պետական բյուջե չմուտքագրվող գումարների չափերի վերաբերյալ:
Բացի այդ, ներկայումս 6-8 նստատեղով թեթեւ մարդատար ավտոմոբիլով ֆիզիկական անձանց կողմից միջմարզային կանոնավոր ուղեւորափոխադրումների երթուղիներով ցածր սակագներով կանոնավոր փոխադրումներ են իրականացվում տաքսու ռեժիմով: Տաքսի ծառայություն մատուցողների կողմից կանոնավոր երթուղիների ուղեւորներին երթուղիների սկզբնակետում հավաքագրումը հանգեցնում է ուղեւորահոսքի նվազեցմանը, ինչը հանգեցնում է կանոնավոր ուղեւորափոխադրումների բնագավառում գործունեություն իրականացնողների արդարացի դժգոհությունը: Ուղեւորահոսքի նվազեցման արդյունքում կազմակերպությունները հրաժարվում են կանոնավոր երթուղիների սպասարկումից, ինչը խոչընդոտում է հանրապետության տարածքում կանոնավոր ուղեւորափոխադրումների կազմակերպմանը:
3. Տվյալ բնագավառում իրականացվող քաղաքականությունը.
Առկա խնդիրները լուծելու նպատակով առաջարկվում է կանոնակարգել էլեկտրոնային հարթակների միջոցով ուղեւորների պատվերներ գրանցող եւ փոխանցող կազմակերպությունների գործունեությունը, որը փաստացի դուրս է մնում վերահսողությունից:
Մասնավորապես ուսումնասիրվել է օնլայն հարթակների միջոցով ուղեւորափոխադրման միջազգային փորձը, համաձայն որի մի շարք երկրներում (Ռուսաստան, Ուկրաինա, Էստոնիա) իրականացվում են օրենսդրական փոփոխություններ, որոնցով կկանոնակարգվեն էլեկտրոնային հարթակներով ուղեւորների փոխադրման պատվերի ստացման եւ փոխանցման գործընթացը:
Առաջարկվում է էլեկտրոնային հարթակների միջոցով ուղեւորների պատվերներ գրանցելու եւ փոխանցելու գործունեությունը սահմանել ծանուցման ենթակա գործունեություն:
Հաշվի առնելով ոլորտում անհատ վարորդների մեծ ներգրավվածությունը, որոնք որեւէ հարկային պարտավորություն չունեն եւ անհավասար մրցակցային պայմաններում են գտնվում ոլորտում օրինական գործունեություն իրականացնողների նկատմամբ՝ անհրաժեշտ է հարկային պարտավորություններ սահմանել տնտեսական գործունեություն իրականացնողների համար, կիրառելով նոր մեխանիզմներ եւ ապահովել օրինական ուղեւորափոխադրող կազմակերպությունների համար բարենպաստ մրցակցային միջավայրը:
4. Կարգավորման նպատակը եւ բնույթը.
Նախագծերի փաթեթով առաջարկվում է՝
1.սահմանել էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայության հասկացությունը.
2. էլեկտրոնային հարթակներով ուղեւորների փոխադրման պատվերներ ձեւակերպող եւ փոխանցող կազմակերպությունների կամ անհատ ձեռնարկատերերի գործունեությունը կանոնակարգել «Գործունեության իրականացման ծանուցման մասին» օրենքով.
3. Էլեկտրոնային հարթակով ուղեւորափոխադրման ծառայությունների համար սահմանել պետական տուրք յուրաքանչյուր փոխադրման դեպքում, ինչպես նաեւ պատվերի վճարման էլեկտրոնային անդորրագրի տրամադրման պահանջ.
4. վերանայել «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված կանոնավոր ուղեւորափոխադրումների արտոնագրի տրամադրման գործընթացը.
5.սահմանվում են կարգավորումների խախտումների դեպքում վարչական պատասխանատվության միջոցները:
5. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները եւ անձիք.
Օրենքների նախագծերի փաթեթը մշակվել է Տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից:
6. Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ
Նախագիծը որեւէ ռազմավարական փաստաթղթի հետ կապ չունի:
ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
«ԱՎՏՈՄՈԲԻԼԱՅԻՆ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԻՐԱՎԱԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՊԵՏԱԿԱՆ ՏՈՒՐՔԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԾԱՆՈՒՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԵՎ «ՀԱՐԿԱՅԻՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԿԱՊԱԿՑՈՒԹՅԱՄԲ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԷԱԿԱՆ ՆՎԱԶԵՑՄԱՆ ԿԱՄ ԾԱԽՍԵՐԻ ԱՎԵԼԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ
Օրենքների նախագծերի ընդունման կապակցությամբ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի եկամուտների էական նվազեցում կամ ծախսերի ավելացում չի նախատեսվում:
Տեղեկանք գործող օրենքի փոփոխվող հոդվածների վերաբերյալ
Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշում
Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի որոշում