Հոդված 1. «Հայաստանի Հանրապետությունում ստուգումների կազմակերպման եւ անցկացման մասին» 2000 թվականի մայիսի 17-ի ՀՕ-60 օրենքի (այսուհետ՝ Օրենք) 3-րդ հոդվածի 3-րդ մասում՝ «վիճակախաղերի, շահումով խաղերի» բառերը փոխարինել «խաղային գործունեության» բառերով:

Հոդված 2. Օրենքի 4-րդ հոդվածի 3.1-ին մասի 7-րդ կետում՝ «վիճակախաղերի, շահումով խաղերի, ինտերնետային շահումով խաղերի կամ խաղատների կազմակերպման ոլորտի գործունեություն» բառերը փոխարինել «խաղային գործունեության կազմակերպում» բառերով:

Հոդված 3. Սույն օրենքն ուժի մեջ է 2024 թվականի հուլիսի 1-ից:

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«ԽԱՂԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ», «ՓՈՂԵՐԻ ԼՎԱՑՄԱՆ ԵՎ ԱՀԱԲԵԿՉՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՄԱՆ ԴԵՄ ՊԱՅՔԱՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԳՈՎԱԶԴՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՊԵՏԱԿԱՆ ՏՈՒՐՔԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱ՟ՊԵ՟ՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԻՐԱՎԱԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐԿԱՅԻՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒ՟ԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԴԱՏԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԵՎ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՍՏՈՒԳՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԵՎ ԱՆՑԿԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ

1. Կարգավորման ենթակա խնդիրը.

«Խաղային գործունեության կարգավորման մասին» ՀՀ օրենքը կարգավորում է իրավահարաբերությունները խաղային գործունեության ոլորտում, ինչպես նաեւ սահմանում է դրանց նկատմամբ պետական վերահսկողությունը: Ընդ որում, խաղային գործունեությունը մոլեխաղերի, ինտերնետ մոլեխաղերի, բուքմեյքերային գործունեության, վիճակախաղերի կազմակերպման հետ կապված գործունեությունն է: Սույն օրենքով սահմանվել է մոլեխաղ, ինտերնետ մոլեխաղ, բուքմեյքերային գործունեության միջոցով կազմակերպվող խաղ, վիճակախաղ եւ շահումով այլ խաղ հասկացությունները: Նախագծով սահմանվում են խաղային գործունեության կազմակերպմանը ներկայացվող ընդհանուր պահանջները: Սահմանված է, որ խաղերի կազմակերպիչների եւ խաղացողների հարաբերությունները հիմնվում են պայմանագրի վրա, որը կնքվում է կազմակերպչի կանոնակարգին համաձայն:

2. Ընթացիկ իրավիճակը եւ իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը

Ներկայումս մոլեխաղերի ոլորտը կարգավորվում է «Շահումով խաղերի, ինտերնետ շահումով խաղերի եւ խաղատների մասին» ՀՀ օրենքով:

Հարկ է նշել, որ օրենքը լիարժեքորեն չի ներառում տվյալ ոլորտը, ինչի արդյունքում կարգավորումներից դուրս են մնում մի շարք կարեւորագույն հայեցակետեր, ինչի արդյունքում ոտնահարվում են խաղացողների շահերը եւ խեղաթյուրվում հարկվող օբյեկտները: Մասնավորապես վերջին 30 տարվա ընթացքում որեւէ տեխնիկական չափորոշիչների (ստանդարտների) բացակայություն, չլիցենզավորված ծրագրային ապահովման միջոցների եւ բարոյապես ու ֆիզիկապես մաշված խաղային սարքավորումների առկայություն, խաղացողների շահերի պաշտպանության գործուն մեխանիզմների բացակայություն, պատասխանատու խաղի (Responsible Gaming) եւ արդար խաղի (Fair Game Play) կանոնների բացակայություն, երիտասարդ եւ խոցելի խաղացողների ոչ լիարժեք պաշտպանություն, խաղային պրոցեսում տեղի ունեցող իրադարձությունների մոնիտորինգի եւ ֆինանսական հոսքերի վերահսկողության բացակայություն, միջազգային շուկայում ոչ մրցունակ խաղային ոլորտ, ինչպես նաեւ ժամանակի պահանջներից ելնելով, նպատակ ունենալով թվայնացնել խաղային ոլորտը:

Վերը նշված պահանջները առանց խաղային ոլորտի թվայնացման անհնար է ապահովել, մասնավորապես բացառել, նույնիսկ նվազեցնել ոլորտի ռիսկայնությունը եւ ապահովել հարկային եկամուտների աճը:

Նախագծերով առաջարկվող փոփոխությունները եւ լրացումները պայմանավորված են նաեւ գործող օրենքներում առկա տարընթերցումներով, բացթողումներով եւ չկանոնակարգված հարցերով:

Մշտապես առաջանում են հարցեր, կապված «շահումով խաղ» հասկացության մեկնաբանման հետ: Գաղտնիք չէ, որ շուկայում առաջարկվում են բազմաթիվ խաղեր, որոնք որոշակի պայմանների պահպանման դեպքում հանդիսանում են պարզ ատրակցիոն խաղեր՝ ապահովելով որոշակի նյութական շահումների տրամադրում խաղի մասնակցին, միեւնույն ժամանակ հեշտությամբ կարող են վերածվել մոլեխաղի՝ հստակ օրենսդրական կարգավորումների բացակայության շնորհիվ:

Միեւնույն ժամանակ, հարկ է նշել, որ վերոնշյալ ատրակցիոն բնույթի շահումով խաղերի նկատմամբ բացակայում է որեւէ տիպի վերահսկողությունը՝ անվտանգության, տեխնիկական չափանիշների պահպանման եւ այլ առումներով:

Պատշաճ վերահսկողություն իրականացնելու նպատակով նախագծով նախատեսվում է խաղային գործունեության կազմակերպիչների տեղեկատվական համակարգերի, ծրագրային միջոցների, տվյալների բազաների եւ խաղային արտադրանքների միացումը խաղային ոլորտի էլեկտրոնային կառավարման համակարգին՝ մոնիտորինգային կենտրոնին:

Բավարար չափով կարգավորված չեն նաեւ գործունեության նկատմամբ վերահսկողության իրականացման հետ կապված խնդիրները, այդ թվում՝ ֆինանսական հոսքերի նկատմամբ վերահսկողությունը:

Նախագծով առավելագույնս հստակեցվել եւ պարզեցվել են մի շարք հասկացություններ, որոնց տարընթերցման հետեւանքով հաճախ առաջանում են խնդիրներ դրանց կիրարկման առումով:

Ներկայիս «Վիճակախաղերի մասին» ՀՀ օրենքը կարգավորում է վիճակախաղերի կազմակերպման գործունեության հետ կապված հարաբերությունները, ինչպես նաեւ սահմանում է դրա նկատմամբ պետական վերահսկողությունը: Ընդ որում, որպես վիճակախաղ է սահմանվում նաեւ տոտալիզատորի կազմակերպման գործունեությունը:

Իրականում անհրաժեշտ է տարանջատել վիճակախաղը տոտալիզատորից, իսկ ավելի ստույգ՝ բուքմեյքերական գործունեությունից, որի մասն է կազմում տոտալիզատորը: Եթե այս երկու գործունեություններն իրենց բնույթով նման են միմյանց այնքանով, որքանով որ դրանց հիմքում դրված է որեւէ իրադարձության ելքի կանխագուշակումը, ապա տարբերություններն անհամեմատ շատ են, ներառյալ կանխագուշակվող իրադարձության տեսակը: Եթե վիճակախաղի դեպքում իրադարձություն է հանդիսանում կազմակերպչի կողմից գեներացված եւ տոմսերի տեսքով մասնակիցներին առաջարկվող՝ պատահականության սկզբունքով շահող համակցության ձեռքբերումը կամ վիճակախաղային շահող համադրությունների կանխագուշակումը, ապա տոտալիազտորի դեպքում, որպես կանոն, իրադարձություն է հանդիսանում իրական ընթացող իրադարձությունը, որի ելքը պատահականությամբ պայմանավորված չէ:

Վերոգրյալից հետեւում է, որ անհրաժեշտ են տարբեր մոտեցումներ այս երկու գործունեությունների հետ կապված հարաբերություններում, ինչը հնարավոր է իրագործել օրենսդրորեն դրանք միմյանցից տարանջատելու պարագայում:

Ներկայումս գիտատեխնիկական առաջընթացը, ցանցային, տելեկոմունիկացիոն միջոցների զարգացումը հանգեցրել են նրան, որ վիճակախաղերի ասպարեզում եւս լայն տարածում են գտնում ցանցային, ինտերակտիվ վիճակախաղերը: Սակայն նման վիճակախաղերի (այդ թվում՝ էլեկտրոնային կամ ինտերնետային) կազմակերպման եւ անցկացման հետ կապված հարաբերությունները գործող օրենքով ներկայումս կարգավորված չեն:

Նախագծով նախատեսվում են վիճակախաղի գործունեության կազմակերպիչների տեղեկատվական համակարգերի, ծրագրային միջոցների եւ տվյալների բազաների միացումը խաղային ոլորտի կառավարման էլեկտրոնային համակարգի մոնիտորինգային կենտրոնին: Հարկ է նշել, որ մոնիտորինգային կենտրոնին միացվելու են նաեւ ավանդական (թղթային) վիճակախաղերի տոմսերի գեներացումն իրականացնող ծրագրային միջոցները կամ գեներացված տոմսերով տվյալների բազաները:

Խնդրահարույց է նաեւ ոլորտում գործունեություն իրականացնող կազմակերպիչների, ղեկավար կամ այլ պաշտոններ զբաղեցնող անձանց պատասխանատվության հարցը: Միջազգային պրակտիկայում ընդունված են մեթոդներ, ոլորտում աշխատանքային գործունեություն իրականացնող անձանց վարվելակերպի կանոններ, որոնց կիրառումը եւ պահպանումը թույլ է տալիս խաղացողներին պաշտպանել մոլեխաղերով չափազանց հրապուրվելու վտանգից: Ղեկավար կազմի կամ անձնակազմի կողմից վերոնշյալ կանոններին անհամապատասխան վարքի դրսեւորումները պետք է առաջացնեն որոշակի իրավական հետեւանքներ: Ապահովելու համար այս մոտեցումը, անհրաժեշտ է ոլորտում գործունեություն իրականացնելու թույլտվության՝ օպերացիոն վկայագրերի տրամադրման ընթացակարգ:

Նախագծով արգելվում է օտարերկրյա պետություններում կազմակերպված խաղային գործունեության մասնակցությանը հնարավորության ստեղծումը, ինչպես նաեւ դրանց գովազդումը Հայաստանի Հանրապետության տարածքում եւ «ԱՄ» դոմենային տիրույթում: Սահմանափակման կիրառումը հնարավորություն կընձեռի, որպեսզի էապես դժվարանան եւ ոչ գրավիչ դառնան ՀՀ-ում չլիցենզավորված, ՀՀ պետական բյուջե հարկեր չվճարող ընկերությունների կողմից ՀՀ քաղաքացիներին թիրախավորված խաղերի մասնակից դարձնելը, միաժամանակ ապահովելով ՀՀ քաղաքացի հանդիսացող խաղի մասնակիցների իրավունքների առավելագույն պաշտպանվածություն:

Նախագծով առաջարկվում է, որ օտարերկրյա պետություններում կազմակերպված եւ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված համապատասխան գործունեության լիցենզիա չունեցող, ՀՀ տարարածքում ինտերնետ կամ նմանօրինակ ցանկացած գլոբալ համակարգի եւ ցանկացած համակարգված ցանցային կապուղիների միջոցով խաղացողին որեւէ խաղային ինտերակտիվ հարթակում կազմակերպվող խաղի մասնակցելու հնարավորության ստեղծող կազմակերպությունների կայքերն ենթակա են արգելափակման:

Նախագծերի նպատակն է սահմանել կարգավորումներ, որը հնարավորություն կտա ստեղծելու բարենպաստ օրենսդրական միջավայր՝ ՀՀ քաղաքացի չհամարվող խաղացողների ներգրվման տեսանկյունից ՀՀ քաղաքացի չհամարվող ֆիզիկական անձանց խաղադրույքներ կատարել եւ շահումներն ստանալ արտարժույթով, որը բավականին գրավիչ կդարձնի ներքին շուկան օտարերկրացիների համար, ինչը ներկայումս գործող ՀՀ օրենսդրությամբ հնարավոր չէ:

Նախագծով սահմանվում են նաեւ խաղերին մասնակցելու սահմանափակումները: Մասնավորապես՝ սահմանվելու են քաղաքացիների՝ խաղերին մասնակցության արգելքի ընդհանուր կանոնները: Ընդ որում արգելվելու է այն քաղաքացիների մասնակցությունը օրենքով սահմանված խաղերին, ովքեր հանդիսանում են սահմանված որեւէ տեսակի սոցիալական աջակցության ծրագրի շահառու, օգտվում են պետական բյուջեի ֆինանսավորմամբ կամ համաֆինանսավորմամբ իրականացվող սուբսիդավորման որեւէ ծրագրից, ճանաչվել են սնանկ կամ ունեն չմարված (չներված) պարտավորություններ, գտնվում են սնանկության վարույթում, սպառողական վարկի ընդհանուր ծավալը գերազանցում է տարեկան եկամուտների 40%ը, հաշվառված են կախվածությունների բուժման ազգային կենտրոնում:

Միաժամանակ, հարկ է անդրադարձ կատարել մի շարք պետություններում առկա միջազգային փորձին.

Մասնավորապես՝ Ավստրիայի Հանրապետությունում խաղային ոլորտի կարգավորող մարմինը հանդիսանում է Ավստրիայի հանրապետության ֆինանսների նախարարությունը, ավելին, վերջինս հանդիսանում է նաեւ լիցենզավորված ընկերությունների նկատմամբ որպես վերահսկող մարմին:

BRZ GmbH /այսուհետ՝ BRZ/ սահմանափակ պատասխանատվության ընկերություն է, որի սեփականատերը Ավստրիայի Հանրապետությունն է՝ ի դեմս թվային եւ տնտեսական հարցերի դաշնային նախարարության: BRZ-ը կառավարվում է շուկայական սկզբունքներին համապատասխան եւ մրցակցում ՏՏ ոլորտի ընկերությունների հետ:

BRZ-ի գործառույթն է կենտրոնական կառավարման համակարգին միացնել եւ վերահսկել երկրում շահագործվող բոլոր էլեկտրոնային խաղային սարքավորումները եւ վիդեո վիճակախաղի տերմինալները: Նշված՝ կենտրոնական կառավարման համակարգին միացնելու գործառույթն իրականացվել է հայտարարվող մրցույթի շրջանակներում հաղթող ճանաչված կապալառու ընկերությունների միջոցով: Օրինակ, BRZ-ի կողմից հայտարարված մրցույթում հաղթող է ճանաչվել Comtrade Gaming ընկերությունը, որը հնարավորություն է ընձեռել կենտրոնական կառավարման համակարգին միացնել ավելի քան 15000 խաղային սարքավորում:

Կենտրոնական կառավարման համակարգի միջոցով խաղային արտադրանքների աշխատանքը վերահսկվում է օրենսդրական պահանջների շրջանակում, իսկ ոլորտը կարգավորող մարմինը՝ հնարավորություն ունի պատկերացում ունենալու խաղային արտադրանքների աշխատանքների մասին, ինչպես նաեւ վերահսկել ֆինանսական հոսքերը, խաղադրույքները, վճարված շահումները եւ այլն:

Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում մոլեխաղերի գործունեության կարգավորող մարմինը հանդիսանում է Ազգային մոլեխաղերի խորհուրդը The national Gambling Board (NGB):The national Gambling Board (NGB) Ազգային մոլեխաղերի խորհուրդը, որը ստեղծվել է 1996 թվականին՝ որպես առեւտրի եւ արդյունաբերության գերատեսչության մարմին՝ «Մոլեխաղերի մասին» օրենքի հիման վրա: Ազգային մոլեխաղերի խորհուրդը պատասխանատու է ամբողջ երկրում մոլեխաղերի գործունեության կարգավորման համար: Ազգային մոլեխաղերի խորհրդի գործառույթներից են խաղային գործունեության ոլորտում կանոնների սահմանումը, հետազոտությունների իրականացումը, վիճակագրության հավաքագրումը եւ այլն:

Երկրում մոլեխաղերի կազմակերպման համար կիրառվող բոլոր խաղային ավտոմատներն ու սարքավորումները պետք է փորձարկվեն խաղային լաբորատորիաների կողմից՝ գործող օրենսդրությանը եւ չափանիշներին համապատասխանությունը հաստատելու համար: Թեստավորումներն անցկացվում են այն խաղային լաբորատորիաների կողմից, որոնք լիցենզավորված են մոլեխաղերը կարգավորող մարմինների կողմից, ինչպես նաեւ հավատարմագրված են Հարավաֆրիկյան հանրապետության ազգային հավատարմագրման համակարգի (SANAS) կողմից: Հարավաֆրիկյան Հանրապետության ազգային հավատարմագրման համակարգը (SANAS) երկրի կառավարության կողմից ճանաչվել է որպես միակ ազգային հավատարմագրող մարմին, որը պաշտոնական ճանաչում է տալիս լաբորատորիաներին, սերտիֆիկատներ տրամադրող մարմիններին, հմտությունների թեստավորման սխեմաների մատակարարներին եւ այլն:

Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում շահագործվող բոլոր խաղայի ավտոմատներն ու սարքավորումները պետք է համապատասխանեն 1718 տեխնիկական ստանդարտներին: Տեխնիկական ստանդարտները մշակվել են խաղային ոլորտի կարգավորիչների եւ օպերատորների կողմից Հարավաֆրիկյան Հանրապետության ստանդարտների բյուրոյի (SABS) հետ համատեղ:

Վերջինիս գործառույթը տեխնիկական ստանդարտների պահպանումն է:

Մոլդովայի Հանրապետությունում խաղային ոլորտում գործունեությունը կարգավորում է Ֆինանսների նախարարությունը եւ Մոլդովային լիցենզավորման պալատը: 2018 թվականին Մոլդովան պետական-մասնավոր համագործակցության պայմանագիր է ստորագրել Եվրոպական երկու ընկերությունների հետ: Խաղային սեղանների եւ ապարատների մասով պայմանագիր է կնքվել Novo Gaming M Technologies GmbH ընկերության հետ: Վիճակախաղերի եւ սպորտային խաղադրույքների մասով պայմանագիր է կնքվել NGM SPC Ltd ընկերության հետ: Երկու ընկերություններն էլ հանդիսանում են Natioanl Lottery AD-ի մաս, որը լիցենզավորված խաղային օպերատոր է Բուլղարիայից:

Դանիայի Թագավորությունում մոլեխաղերի վարչությունը գործում է Դանիայի Թագավորության հարկային նախարարության ենթակայությամբ: Դանիայի Թագավորության մոլեխաղերի վարչության հիմնական գործառույթը մոլեխաղերի ոլորտի օրենսդրության կառավարումն է, ներառյալ՝ վիճակախաղերի խաղադրույքների, առցանց խաղատների, խաղային ավտոմատների, հանրային պոկերի մրցաշարերի եւ խաղատների օրենսդրությունը:

Դանիայի Թագավորությունում առցանց խաղատան եւ տոտալիզատորի կազմակերպման լիցենզիա ստանալու համար խաղատան կազմակերպիչը պարտավոր է կարգավորող մարմնին /Դանիայի թագավորության մոլեխաղերի վարչությանը/ ապահովել հասանելիություն իր տվյալների բազային /SAFE/, որտեղ խաղի կազմակերպիչը փոխանցում եւ պահպանում է խաղի վերաբերյալ տեղեկությունները՝ օգտագործելով Tamper Token անվտանգության համակարգը: Բացի վերը նշվածից, ներդրված է կարգավորող մարմնի /Դանիայի Թագավորության մոլեխաղերի վարչության/ հավաստագրման ծրագիր, որն ապահովում է խաղային համակարգի եւ սարքավորումների աշխատանքը հաստատված խաղի կանոններով:

Խաղային ավտոմատների շահագործման համար անհրաժեշտ պայման է, որպեսզի վերջիններս հաստատված եւ կնքված լինեն հավաստագրված փորձարկման ընկերության կողմից, որոնց ցանկը հրապարակված է կարգավորող մարմնի կայքում, ինչպես նաեւ խաղային ավտոմատները պետք է միացված լինեն Դանիայի Թագավորության մոլեխաղերի վարչության կառավարման համակարգին:

Հարկ ենք համարում նշել, որ Նախագծի 4-րդ հոդվածով սահմանվում են «Խաղային գործունեության կարգավորման մասին» օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացությունները, մասնավորապես՝ մոլեխաղ, ինտերնետային մոլեխաղ, վիճակախաղ, բուքմեյքերային գործունեության միջոցով կազմակերպվող խաղ հասկացությունները: Նշվածով պայմանավորված անհրաժեշտություն է առաջացել փոփոխություն կատարել «Փողերի լվացման եւ ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին», «Գովազդի մասին», «Պետական տուրքի մասին», «Լիցենզավորման մասին», «Հայաստանի Հանրապետությունում ստուգումների կազմակերպման եւ անցկացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքներում օգտագործվող հասկացություններն համապատասխանեցնելով Նախագծով առաջարկվող հասկացություններին:

գ Հաշվի առնելով խաղային ոլորտի որոշակի առանձնահատկությունները եւ այն հանգամանքը, որ խաղային գործունեության կազմակերպմանն առնչվող գործուեությունն ինքնին բարձր ռիսկի չափանիշ է, ինչը պայմանվաորված է նաեւ այն հանգամանքով, որ դրանք առնչվում են ՓԼ/ԱՖ-ի բարձր ռիսկերի հետ, անհրաժեշտություն է առաջացել, որպեսզի աուդիտ իրականացնող անձը համապատասխանի որոշակի չափանիշների: Նախագծով սահմանվում են Կազմակերպիչների ֆինանսատնտեսական գործունեության աուդիտն իրականացնող աուդիտորական կազմակերպությանը ներկայացվող պահանջները:

Միեւնույն ժամանակ, խաղային գործունեության կազմակերպչի ղեկավարների նկատմամբ ՖԱԹՖ 35-րդ հանձնարարականին համապատասխան պատասխանատվության միջոցներ կիրառելու նպատակով Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 165.9-րդ հոդվածը լրացվել է նոր 3-րդ մասով, որով նախատեսվել է մոլեխաղերի, ինտերնետային մոլեխաղերի, վիճակախաղերի, բուքմեյքերային գործունեության միջոցով կազմակերպվող խաղերի կազմակերպիչների պատասխանատու անձանց կողմից «Փողերի լվացման եւ ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» Հայաստանի Հանրապետության պահանջների խախտման համար վարչական պատասխանատվություն:

Նախագծի 31-րդ հոդվածով սահմանվում են խաղային ոլորտի կարգավորման Օպերատորի լիազորությունների դադարեցման եւ դրա իրավական հետեւանքների հետ կապված հարաբերությունները: Միաժամանակ, նույն հոդվածի 4-րդ մասով սահմանվել է, որ Օպերատորի գործունեության դադարեցման հրապարակումից հետո, վերջինս պարտավոր է իր բոլոր տեղեկատվական եւ տեխնիկական միջոցների կառավարման եւ էլեկտրոնային կառավարման համակարգին ադմինիստրատիվ մատչման համար անհրաժեշտ լիազորությունները (օգտագործողի անուն,ծածկագիր, այլ տվյալներ) հանձնել Վերահսկող մարմնի կառավարմանը: Նշված պահանջը չկատարելու դեպքում, նույն հոդվածի 7-րդ մասով օպերատորի նկատմամբ սահմանվել է պատասխանատվություն միջոց՝ տուգանք: Միեւնույն ժամանակ, նախատեսվել է, որ Նախագծի 31-րդ հոդվածի 4-րդ մասով սահմանված պահանջը չկատարվելու դեպքում, վերահսկող մարմինն օպերատորի տեղեկատվական եւ տեխնիկական միջոցների կառավարման եւ էլեկտրոնային կառավարման համակարգին ադմինիստրատիվ մատչման լիազորությունները ձեռք է բերում դատարանի որոշման հիման վրա:

Նշվածով պայմանավորված անհրաժեշտություն է առաջացել լրացում կատարել Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքում, նախատեսելով՝ օրենքով սահմանված վերահսկող մարմնի կողմից խաղային ոլորտի կարգավորման օպերատորի տեղեկատվական եվ տեխնիկական միջոցների կառավարման եւ էլեկտրոնային կառավարման համակարգին ադմինիստարտիվ մատչման լիազորություններ ստանալու վերաբերյալ գործերի հատուկ վարույթ:

3. Առաջարկվող կարգավորման բնույթը.

Հիմք ընդունելով «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետը, այն է՝ օրենսդրական ակտ՝ Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդի կամ Ազգային ժողովի ընդունած նորմատիվ իրավական ակտ՝ Սահմանադրություն, սահմանադրական օրենքներ եւ օրենքներ, մշակվել են «Խաղային գործունեության կարգավորման մասին», Հայաստանի Հանրապետության օրենքի ««Փողերի լվացման եւ ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին», ««Գովազդի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», ««Պետական տուրքի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», ««Լիցենզավորման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում փոփոխություն եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետությունում ստուգումների կազմակերպման եւ անցկացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» եւ «Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին» օրենքների նախագծերը:

4. Նախագծերի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները եւ անձինք.

Նախագծերը մշակվել է ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի կողմից:

5. Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավարություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային եւ/կամ այլ ռազմավարություններ

Նախագիծը չի բխում «Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավարություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային եւ/կամ այլ ռազմավարություններ» փաստաթղթերից:

6.Նպատակը եւ ակնկալվող արդյունքը.

Նախագծի ընդունման նպատակը խաղային գործունեության կարգավորման ոլորտում իրավահարաբերությունների հստակեցումն է՝ հաշվի առնելով ժամանակակից տեխնոլոգիաների կիրառումը ոլորտում, դրանց նկատմամբ պատշաճ վերահսկողության իրականացումն է խաղային ոլորտի կառավարման էլեկտրոնային համակարգի միջոցով, պետական մարմիններին տրամադրվող տեղեկությունների, հաշվետվությունների ներկայացման ձեւերի եւ մեթոդների արդիականացումը, ինչպես նաեւ մասնակիցների շահերի առավելագույն պաշտպանվածության ապահովումը՝ շահումով խաղերի կազմակերպման եւ անցկացման ծրագրային եւ տեխնիկական միջոցների, խաղի կանոնների եւ պայմանների նկատմամբ սահմանված պահանջներին եւ չափանիշներին համապատասխանության մասով վերահսկողության իրականացման միջոցով:

Հաշվի առնելով ոլորտի զարգացման արագընթաց տեմպերը, ոլորտի թվայնացման մակարդակը, անհրաժեշտ գիտելիքներով զինված եւ համապատասխան որակավորում ունեցող մասնագետների պահանջը՝ խաղային ոլորտի նկատմամբ արդյունավետ վերահսկողություն ապահովելու, ինչպես նաեւ խաղացողների շահերը պաշտպանելու նպատակով Նախագծով սահմանվել է պետություն-մասնավոր գործընկերություն սկզբունքը:

ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ

«ԽԱՂԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ», «ՓՈՂԵՐԻ ԼՎԱՑ՟ՄԱՆ ԵՎ ԱՀԱԲԵԿՉՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՄԱՆ ԴԵՄ ՊԱՅՔԱՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒ՟ԹՅՈՒՆ՟ՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԳՈՎԱԶԴԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱ՟ՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՊԵՏԱԿԱՆ ՏՈՒՐՔԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱ՟ՊԵ՟ՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆ՟ՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԻՐԱՎԱԽԱԽ՟ՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔ՟ՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐԿԱՅԻՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԴԱՏԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍ՟ԳՐՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԵՎ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱ՟ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՍՏՈՒԳՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԵՎ ԱՆՑ՟ԿԱՑ՟ՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈ՟ԽՈՒ՟ԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԿԱՊԱԿՑՈՒԹՅԱՄԲ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԷԱԿԱՆ ՆՎԱԶԵՑՄԱՆ ԿԱՄ ԾԱԽՍԵՐԻ ԱՎԵԼԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ

«Խաղային գործունեության կարգավորման մասին», «Փողերի լվացման եւ ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին», «Գովազդի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Պետական տուրքի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Լիցենզա՟վորման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատա՟րելու մասին», «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաս՟տանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին», «Հայաս՟տանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին» եւ «Հայաստանի Հանրապետությունում ստուգումների կազմակերպման եւ անցկացման մասին» Հայաստանի Հանրա՟պե՟տու՟թյան օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերի ընդունման կապակցությամբ Հայաստանի Հանրապե՟տու՟թյան պետական բյուջեի եկամուտների էական նվազեցում կամ ծախսերի ավելացում չի նախատեսվում:

Տեղեկանք գործող օրենքի փոփոխվող հոդվածների վերաբերյալ

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշում

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի որոշում

Գրություն