Հոդված 1. «Փրկարար ծառայության մասին» 2005 թվականի հուլիսի 8-ի ՀՕ-171-Ն օրենքի (այսուհետ՝ Օրենք) 12-րդ հոդվածի 1-ին մասից հետո լրացնել պարբերություն՝ հետեւյալ բովանդակությամբ.
«Փրկարարական ծառայության ծառայող են համարվում նաեւ Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունում փրկարարական ծառայության պաշտոններ զբաղեցնող ծառայողները, պետական պատվերի շրջանակներում սովորող (այսուհետ` սովորող), ինչպես նաեւ Հայաստանի Հանրապետության կամ օտարերկրյա պետությունների ուսումնական հաստատություն Լիազոր մարմնի կողմից գործուղված առկա ուսուցման ձեւով սովորող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիները, որոնք սովորում են փրկարար ծառայությունում պաշտոնի նշանակվելու համար իրականացվող կրթական ծրագրերով:»:
Հոդված 2. Օրենքի 14-րդ հոդվածի 5-րդ մասում «Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունների» բառերը փոխարինել «Ոստիկանությունում ծառայության մասին» օրենքի 3-րդ հոդվածում նշված՝ Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության (այսուհետ՝ Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն)՝ փրկարար ծառայության ոլորտում պաշտոնի նշանակվելու համար իրականացվող կրթական ծրագրերով» բառերով:
Հոդված 3. Օրենքի 21-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» կետը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.
«բ) փրկարար ծառայությունում պաշտոնի նշանակվելու համար իրականացվող կրթական ծրագրերով Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն ընդունված քաղաքացիներին որպես կուրսանտ հրամանագրելով:»:
Հոդված 4. Օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետում «բարձրագույն ուսումնական հաստատություն» բառերը փոխարինել «ուսումնական հաստատությունը բարձրագույն մասնագիտական կրթական ծրագրով» բառերով:
Հոդված 5. Օրենքի 26-րդ հոդվածի 2-րդ մասում «Բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների» բառերը փոխարինել «Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության բարձրագույն մասնագիտական կրթական ծրագրով սովորող» բառերով:
Հոդված 6. Օրենքի 29-րդ հոդվածում՝
1) վերնագրից հանել «, մրցույթը» բառերը.
2) 4-րդ մասում «մրցույթին կարող են մասնակցել» բառերը փոխարինել «ծառայության կարող են անցնել» բառերով.
3) 5-րդ մասում «որեւէ մեկը» բառերից հետո լրացնել «եւ (կամ) չի բավարարում սույն օրենքի 32-րդ եւ 63-րդ հոդվածների պահանջները» բառերը.
4) 6-րդ մասը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.
«6. Փրկարարական ծառայության անցնելու եւ պաշտոնի նշանակվելու կարգը սահմանում է Լիազոր մարմնի ղեկավարը:».
5) ուժը կորցրած ճանաչել 7-րդ եւ 8-րդ մասերը:
Հոդված 7. Օրենքի 31-րդ հոդվածը լրացնել 4.1.-ին մասով՝ հետեւյալ բովանդակությամբ.
«4.1. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունում փրկարար ծառայության ավագ եւ միջին խմբի պաշտոններում պաշտոնի նշանակում (ծառայության է ընդունում) եւ պաշտոնից (ծառայությունից) ազատում է Լիազոր մարմնի ղեկավարը:»:
Հոդված 8. Օրենքի 32-րդ հոդվածի՝
1) ուժը կորցրած ճանաչել 9-րդ մասը.
2) 10-րդ մասից հանել «մրցույթի արդյունքում» բառերը.
3) ուժը կորցրած ճանաչել 12-րդ, 14-16-րդ մասերը:
Հոդված 9. Օրենքի 61-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ.1)» կետը ուժը կորցրած ճանաչել:
Հոդված 10. Օրենքի 63-րդ հոդվածի 1-ին մասում «հաստատություններում» բառը փոխարինել «հաստատությունում» բառով:
Հոդված 11. Օրենքի 12-րդ գլխի վերնագիրը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ. «ՓՐԿԱՐԱՐ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՃԳՆԱԺԱՄԱՅԻՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ ԼԻԱԶՈՐ ՄԱՐՄՆԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ»:
Հոդված 12. Օրենքի 68-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 68. Ուսուցումը Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունում
1. Լիազոր մարմինը փրկարար ծառայության եւ ճգնաժամային կառավարման խնդիրների, գործառույթների կատարումը եւ իր համակարգը բարձր որակավորման մասնագետներով ապահովելու, ծառայողներին վերապատրաստելու (որակավորելու), բնակչության, պետական կառավարման եւ տեղական ինքնակառավարման մարմինների, կազմակերպությունների ուսուցումն ապահովելու, ինչպես նաեւ Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով նախատեսված գործառույթներն իրականացնում է ուսումնական հաստատության միջոցով:
2. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունը Լիազոր մարմնի ենթակայությամբ գործող պետական ոչ առեւտրային կազմակերպություն է, որի կարգավիճակը եւ կառավարումը սահմանվում են օրենսդրությամբ:
3. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունը արտակարգ իրավիճակներում բնակչության պաշտպանության եւ քաղաքացիական պաշտպանության բնագավառների բարձր որակավորման մասնագետների պատրաստումը, վերաորակավորումը, նախնական, միջին մասնագիտական, բարձրագույն, հետբուհական եւ լրացուցիչ կրթական ու գիտական ծրագրերն իրականացնում է փրկարար ծառայության եւ ճգնաժամային կառավարման ուսումնական ստորաբաժանման միջոցով:
4. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության փրկարար ծառայության եւ ճգնաժամային կառավարման ուսումնական ստորաբաժանման պետ նշանակվում է փրկարար ծառայությունում գլխավոր խմբի պաշտոնում առնվազն 5 տարվա ծառայության ստաժ ունեցող անձը: Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության փրկարար ծառայության եւ ճգնաժամային կառավարման ուսումնական ստորաբաժանման պետի (տեղակալի), մասնագիտական դեպարտամենտների պետերի, վերապատրաստման կենտրոնի պետի պաշտոնները փրկարարական ծառայության գլխավոր խմբի պաշտոններ են, մասնագիտական դեպարտամենտների պետերի տեղակալների եւ վերապատրաստման կենտրոնի պետի տեղակալի պաշտոնները` ավագ խմբի պաշտոններ, իսկ ավագ տեսուչների եւ տեսուչների պաշտոնները՝ միջին խմբի պաշտոններ:
5. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմին ներկայացվող պահանջները սահմանում է Լիազոր մարմնի ղեկավարը: Ուսումնական գործընթացում պայմանագրային հիմունքներով կարող են ներգրավվել Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության հաստիքային պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի անդամ չհանդիսացող անձինք:
6. Հրշեջ-փրկարարի նախնական մասնագիտական կրթություն ստանալու նպատակով Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն կարող են ընդունվել առնվազն միջնակարգ ընդհանուր կրթություն ունեցող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիները, ովքեր բավարարում են սույն օրենքի 29-րդ հոդվածով նախատեսված պահանջներին:
7. Փրկարար ծառայության միջին մասնագիտական կրթություն ստանալու նպատակով Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն կարող են ընդունվել հրշեջ-փրկարարի նախնական մասնագիտական կրթություն ստանալուց հետո փրկարար ծառայության առնվազն մեկ տարվա ստաժ ունեցող փրկարար ծառայողները:
8. Բակալավրի կրթական ծրագրով բարձրագույն մասնագիտական կրթություն ստանալու նպատակով Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն կարող են ընդունվել փրկարարական միջին մասնագիտական կրթություն ստանալուց հետո փրկարար ծառայության առնվազն երկու տարվա ստաժ ունեցող փրկարար ծառայողները: Մագիստրոսի կրթական ծրագրով բարձրագույն մասնագիտական կրթություն ստանալու նպատակով Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն կարող են ընդունվել բակալավրի կրթական ծրագրով մասնագիտական կրթություն ստանալուց հետո փրկարար ծառայության առնվազն երկու տարվա ստաժ ունեցող փրկրարար ծառայողները:
9. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության՝ փրկարար ծառայության եւ ճգնաժամային կառավարման կրթական ծրագրեր իրականացնող ստորաբաժանումում ուսուցումն իրականացվում է առկա եւ հեռակա ուսուցման ձեւով:
10. Փրկարար ծառայության եւ ճգնաժամային կառավարման կրթական ծրագրերով Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն առկա ուսուցմամբ որպես կուրսանտ կարող են ընդունվել մինչեւ 23 տարեկան Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիները:
11. Հայաստանի Հանրապետության արական սեռի քաղաքացիները Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն որպես կուրսանտ փրկարար ծառայության եւ ճգնաժամային կառավարման կրթական ծրագրերով ընդունվելու համար կարող են դիմել`
ա) պարտադիր զինվորական ծառայություն անցնելուց հետո.
բ) ընդունվելու պահին պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչի համար տարիքը լրացած չլինելու դեպքում.
գ) ընդունվելու պահին սահմանված կարգով պարտադիր զինվորական ծառայության տարկետման իրավունքից օգտվելու դեպքում:
12. Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով նախատեսված դեպքերում Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատություն կարող են ընդունվել նաեւ օտարերկրյա քաղաքացիները եւ քաղաքացիություն չունեցող անձինք:
13. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունում փրկարարական ծառայության կուրսանտների, ադյունկտների, ասպիրանտների ընդունելությունը կազմակերպվում է պետական պատվերի շրջանակներում:
14. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունում առկա ուսուցումը դադարեցրած կամ ուսումնական հաստատությունից ազատված քաղաքացիները զորակոչվում են պարտադիր զինվորական ծառայության ընդհանուր հիմունքներով:
15. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունում իրականացվում է նաեւ հեռակա ուսուցում փրկարարական ծառայության կրտսեր, միջին եւ ավագ խմբերի պաշտոններ զբաղեցնող ծառայողների համար: Այդ ծառայողներն ընդունելության քննություններին մասնակցում են մինչեւ 30 տարեկանը լրանալը` Լիազոր մարմնի տրամադրած ուղեգրերի առկայության դեպքում: Նման ուղեգիր տրվում է փրկարարական ծառայության կրտսեր խմբի պաշտոնում առնվազն մեկ տարի ծառայելուց հետո` ատեստավորման արդյունքների հիման վրա:
16. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության փրկարար ծառայության բարձրագույն մասնագիտական կրթական ծրագրերով շրջանավարտներին Լիազոր մարմնի ղեկավարը շնորհում է փրկարարական ծառայության լեյտենանտի կոչում:
17. Փրկարարական ծառայողները պետական պատվերով առկա ուսուցմամբ բարձրագույն ուսումնական հաստատություն, ասպիրանտուրա (ադյունկտուրա), դոկտորանտուրա ընդունվելու դեպքում գործուղվում են Հայաստանի Հանրապետության կամ օտարերկրյա պետության համապատասխան ուսումնական հաստատություն: Այդ ուսումնական հաստատություններում ուսուցումն ավարտելուց հետո` երկամսյա ժամկետում, փրկարարական ծառայողները նշանակվում են համապատասխան պաշտոնների:
18. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունում դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով` Լիազոր մարմնի ղեկավարի հրամանով սահմանված կարգին համապատասխան:
19. Ընդունելությունը կատարվում է Կառավարության հաստատած մասնագիտությունների ցանկին եւ տեղերին համապատասխան:
20. Տվյալ ուսումնական տարվա դիմորդների ընտրության եւ ընդունելության ստուգումների եւ քննությունների կազմակերպման եւ ընթացքի վերահսկման նպատակով Լիազոր մարմնի ղեկավարի հրամանով ստեղծվում են մանդատային եւ ընդունող հանձնաժողովներ, որոնց գործունեության կարգերը եւ կազմերը սահմանվում են Լիազոր մարմնի ղեկավարի հրամանով:
21. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունը կարող է իրականացնել նաեւ վճարովի կրթական ծառայություններ:»:
Հոդված 13. Օրենքի 69-րդ հոդվածն ուժը կորցրած ճանաչել:
Հոդված 14. Օրենքի 70-րդ հոդվածն ուժը կորցրած ճանաչել:
Հոդված 15 . Օրենքի 71-րդ հոդվածի՝
1. 1-ին մասում «գործուղված ուսումնական հաստատությունում» բառերից հետո լրացնել «փրկարար ծառայության կրթական ծրագրով» բառերը.
2. 1-ին մասի «դ» կետում «:» կետադրական նշանը փոխարինել «.» կետադրական նշանով եւ 1-ին մասը լրացնել «ե» կետով՝ հետեւյալ բովանդակությամբ.
«ե) անբավարար առաջադիմության պատճառով դադարեցրել է ուսումը կամ վերապատրաստումը:».
3. 2-րդ մասի «ա» կետը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ՝
«ա) Փրկարար ծառայությունում պաշտոնի նշանակվելու համար իրականացվող կրթական ծրագրերով Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատությունն ավարտելուց հետո փրկրարար ծառայությունում ծառայել է՝ բակալավրի կրթական ծրագրով բարձրագույն մասնագիտական կրթության դեպքում՝ ոչ պակաս, քան հինգ տարի, մագիստրոսի կրթական ծրագրով բարձրագույն մասնագիտական կրթության դեպքում՝ ոչ պակաս, քան երկու տարի, միջին մասնագիտական կրթության դեպքում՝ ոչ պակաս, քան երեք տարի, նախնական մասնագիտական կրթության դեպքում՝ ոչ պակաս, քան երկու տարի, կամ երկու շաբաթից ավելի տեւողությամբ վերապատրաստման դեպքում՝ ոչ պակաս, քան վեց ամիս.»:
Հոդված 16.
1. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:
2. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության կանոնադրությունն ընդունվում է սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելուց հետո մեկ ամսվա ընթացքում: Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության հաստիքացուցակը եւ կառուցվածքը հաստատվում է ուսումնական հաստատության կանոնադրությունն ուժի մեջ մտնելուց մեկ ամսվա ընթացքում: Սույն օրենքից բխող մյուս ենթաօրենսդրական ակտերը ընդունվում են ուսումնական հաստատության կանոնադրությունն ուժի մեջ մտնելուց երեք ամսվա ընթացքում:
3. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության հաստիքացուցակը եւ կառուցվածքը հաստատելուց հետո հինգ օրվա ընթացքում Լիազոր մարմնի ղեկավարը նշանակում է Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատար, որը պետք է համապատասխանի օրենքով եւ Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության կանոնադրությամբ ռեկտորին ներկայացվող պահանջներին: Ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատարը պաշտոնավարում է մինչեւ օրենքով եւ Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության կանոնադրությամբ նախատեսված կարգով ձեւավորված կոլեգիալ կառավարման մարմնի՝ խորհրդի կողմից ընտրված ռեկտորի կողմից լիազորությունները ստանձնելու օրը: Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատարի նշանակումից հետո մեկ ամսվա ընթացքում ձեւավորվում է ուսումնական հաստատության խորհուրդը: Ուսումնական հաստատության խորհրդի ձեւավորման օրվանից ոչ ուշ, քան տասն աշխատանքային օրվա ընթացքում հայատարարվում է ռեկտորի ընտրության բաց մրցույթ:
4. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության հաստիքացուցակը եւ կառուցվածքը հաստատելուց հետո փրկարարական պաշտոններ զբաղեցնող անձինք շարունակում են պաշտոնավարել իրենց գործող պաշտոններում՝ մինչեւ Լիազոր մարմնի ղեկավարի կողմից նոր հաստիքներում նշանակվելը՝ իրենց կողմից Լիազոր մարմնի ղեկավարին ուղղված զեկուցագրի համաձայն, հարցազրույցի հիման վրա, իսկ այդ հաստիքներում հարցազրույցի արդյունքներով երկու ամսվա ընթացքում չնշանակվելու կամ հարցազրույցին մասնակցելու զեկուցագիր չներայացնելու դեպքում նրանք սահմանված կարգով գրանցվում են կադրերի ռեզերվում: Հարցազրույցի անցկացման կարգը սահմանվում է Լիազոր մարմնի ղեկավարի հրամանով:
5. Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության հաստիքացուցակը եւ կառուցվածքը հաստատելուց հետո փրկարարական պաշտոններ զբաղեցնող անձինք եւ փրկարար ծառայող չհանդիսացող աշխատողները շարունակում են պաշտոնավարել իրենց գործող պաշտոններում՝ մինչեւ ուսումնական հաստատության ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատարի կողմից փրկարարական պաշտոններ չհամարվող նոր պաշտոններում նշանակվելը՝ իրենց կողմից ուսումնական հաստատության ռեկտորին ուղղված զեկուցագրի (դիմումի) համաձայն, հարցազրույցի հիման վրա, որի անցկացման կարգը սահմանվում է Լիազոր մարմնի ղեկավարի կողմից: Այդ պաշտոններում հարցազրույցի արդյունքներով երկու ամսվա ընթացքում նշանակվելու դեպքում նրանք ազատվում են փրկարար ծառայությունից: Այդ պաշտոններում հարցազրույցի արդյունքներով երկու ամսվա ընթացքում չնշանակվելու կամ հարցազրույցին մասնակցելու զեկուցագիր (դիմում) չներայացնելու դեպքում փրկարար ծառայողները սահմանված կարգով գրանցվում են կադրերի ռեզերվում, իսկ փրկարար ծառայող չհանդիսացող աշխատողների հետ աշխատանքային պայմանագիրը լուծվում է աշխատանքային օրենսդրությամբ սահմանված հիմքերով եւ կարգով:
6. Սույն օրենքի 11-րդ եւ 12-րդ հոդվածները ուժի մեջ են մտնում Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության կանոնադրության ուժի մեջ մտնելու օրը:
7. Սույն օրենքի 13-րդ հոդվածը ուժի մեջ է մտնում սույն օրենքի 12-րդ հոդվածով նախատեսվող յուրաքանչյուր կրթական ծրագրով ընդունելություն հայտարարելու օրը:
8. Ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիայի խորհուրդը գործում է մինչեւ Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության խորհրդի ձեւավորումը:
9. Սույն հոդվածի 5-րդ մասով նախատեսված կարգով փրկարարական պաշտոններ չհամարվող նոր պաշտոններում նշանակված անձինք նշանակվելու օրվանից հետո՝ հինգ տարվա ընթացքում, օգտվում են «Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքով սահմանված երկարամյա ծառայության զինվորական կենսաթոշակ ստանալու իրավունքից, բայց ոչ ավելի, քան իրենց երկարամյա ծառայության զինվորական կենսաթոշակ ստանալու իրավունքի ձեռք բերման տարիքի հասնելը: Այս դեպքում Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության հաստիքացուցակը եւ կառուցվածքը հաստատելուց հետո համապատասխան պաշտոն զբաղեցրած ժամանակահատվածը համարվում է զինվորական ծառայության ստաժ: Նշված անձանց փրկարարական ծառայության վերջին պաշտոնի համար սահմանված աշխատավարձի չափը (հիմնական աշխատավարձը, հավելումները, լրավճարները) պահպանվում է որպես հիմնական աշխատավարձ մինչեւ երկարամյա ծառայության զինվորական կենսաթոշակ ստանալու իրավունքի ձեռք բերման տարիքի հասնելը, եթե այն բարձր է տվյալ պաշտոնի համար Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության կառավարման խորհրդի կողմից սահմանված աշխատավարձի չափից: Պետական կենսաթոշակ ստանալու պահից տվյալ աշխատողի աշխատավարձի չափը որոշվում է Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության կառավարման խորհրդի կողմից տվյալ պաշտոնի համար սահմանված չափով:
10. Ռեկտորը (ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատարը) եւ սույն հոդվածի 5-րդ մասով նախատեսված կարգով նշանակված այն անձինք, ովքեր նշանակվելու պահին հասել են երկարամյա ծառայության զինվորական կենսաթոշակ ստանալու իրավունքի տարիքին, Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության՝ փրկարարական չհանդիսացող հաստիքներում նշանակվելու դեպքում պահպանում են իրենց աշխատավարձի չափը (հիմնական աշխատավարձը, հավելումները, լրավճարները) որպես հիմնական աշխատավարձ, եթե այն բարձր է տվյալ պաշտոնի համար Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության կառավարման խորհրդի կողմից սահմանված աշխատավարձի չափից մինչեւ այն պահը, երբ այդ աշխատավարձի չափը կգերազանցի աշխատավարձի պահպանված չափը:
ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ
1. Ընթացիկ իրավիճակը եւ իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը.
Ոստիկանության բարեփոխումների ռազմավարության՝ ոստիկանությունում ծառայության գրավչությանը, կադրերի պատրաստմանը եւ մասնագիտական զարգացմանը վերաբերվող հատվածում շեշտադրում է կատարվել այն հանգամանքին, որ պետք է լրջորեն վերանայել ոստիկանության կադրերի պատրաստման, կարողությունների շարունակական զարգացման ու բարոյահոգեբանական պատրաստման, ոստիկանության ծառայողի բարեվարքության ու հակակոռուպցիոն կրթություն ստանալու հարցերը՝ նպատակ ունենալով ոստիկանությունում ներգրավել հասարակության անվտանգության հարցերով մտահոգ, բարեվարք ու հարգարժան հանրային ծառայող ոստիկաններ: Միաժամանակ, ոստիկանի նոր կերպարի կերտման համար առանձնահատուկ նշանակություն է ունենալու պրոֆեսիոնալ ոստիկանների պատրաստման, ինչպես նաեւ փորձառու ծառայողների արժեւորումն ու նրանց կողմից նորեկների համար առաջնորդության ինստիտուցիոնալ ընթացակարգի ներդրումը: Այս առումով կարեւոր է լինելու Ոստիկանության կրթահամալիրի կրթական ծրագրերի կազմակերպման ու բովանդակային վերանայման հարցերին լրջագույն անդրադարձը՝ ապահովելով մարդու իրավունքների պաշտպանության վրա հիմնված մոտեցում ու միջազգային չափանիշներ: Ծառայությունը պետք է առավել բաց, հասանելի ու գրավիչ դառնա պոտենցիալ կադրերի համար՝ խրախուսելով կիրթ, պատրաստված, օտար լեզուների տիրապետող ու ժամանակակից ոստիկան ծառայողների՝ արժանիքների վրա հիմնված առաջխաղացումը: Նոր իմիջով ու վարվելակերպով կադրերի եւ բարելավված հաղորդակցության կարողությունների միջոցով հնարավոր է կարճ ժամանակահատվածում փոխել ոստիկանության նկատմամբ հանրության վերաբերմունքը:
Այս տեսանկյունից նույն տրամաբանությամբ՝ կարեւորվում են նաեւ փրկարար ծառայության եւ ճգնաժամային կառավարման ոլորտի աշխատակիցների պատրաստման, վերապատրաստման որակի բարելավման եւ կատարելագործման հարցերը:
Մինչեւ ներքին գործերի նախարարության (այսուհետ՝ ՆԳՆ) ձեւավորումը, ՀՀ ոստիկանության ենթակայությամբ գործել է «ՀՀ ոստիկանության կրթահամալիր» ՊՈԱԿ-ը, իսկ ՀՀ արտակարգ իրավիճակների նախարարության ենթակայությամբ՝ «Ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիա» ՊՈԱԿ-ը:
ՆԳՆ ձեւավորումից հետո վերոնշյալ երկու ՊՈԱԿ-ները Կառավարության համապատասխան որոշումներով հանձնվել են ՆԳՆ ենթակայությանը:
«ՀՀ ներքին գործերի նախարարության կրթահամալիր» ՊՈԱԿ-ին վերաբերող օրենսդրական դրույթները նախատեսված են «Ոստիկանությունում ծառայության մասին» օրենքով, իսկ «Ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիա» ՊՈԱԿ-ին վերաբերող օրենսդրական դրույթները՝ «Փրկրարար ծառայության մասին» օրենքով:
Հաջորդիվ նախատեսվում է նշված երկու ուսումնական հաստատությունների վերակազմակերպման արդյունքում ձեւավորել ՆԳՆ ենթակայությամբ գործող մեկ միասնական ուսումնական հաստատություն, ինչը թույլ կտա ձեւավորել նոր ուսումնական հաստատության կառավարման միասնական արդյունավետ մոդել, ապահովել ուսումնական գործընթացի կազմակերպման միասնական մեթոդաբանություն եւ դրա շնորհիվ նորաստեղծ գերատեսչական ուսումնական հաստատության խնդիրներն ու գործունեությունը ներդաշնակեցնել ներքին գործերի նախարարության կողմից վարվող քաղաքականությանը, մասնավորապես ՆԳՆ ենթակայության տակ գտնվող ծառայությունների կադրային պահանջարկը բավարարելուն:
Կրթական գործընթացների բարելավմանն ուղղված իրավաստեղծ աշխատանքներն իրականացվելու են մի քանի փուլերով: Հաշվի առնելով վերոշարադրվածը՝ առաջին փուլում լուծվելու են.
1. միասնական ուսումնական հաստատության ձեւավորման ինստիտուցիոնալ չափանիշները,
2. ՆԳՆ համակարգում անկախ, ՆԳՆ համակարգի բոլոր ստորաբաժանումների եւ միավորների աշխատանքի արդյունավետության բարձրացմանն ուղղված՝ կադրերի պատրաստման, վերապատրաստման նպատակով ուսումնական միավորի ձեւավորման հարցը,
3. ուսումնական հաստատության մենեջմենտի եւ արդյունավետ կառավարման հետ կապված հարցերը,
4. ուսուցման գործընթացում գերատեսչական նպատակների շեշտադրման հարցերը,
5. ավանդաբար կրթական գործընթացների համար պատասխանատու ուսումնական միավորներին բնութագրական, բուհի կառավարման մարմինների ձեւավորման հարցերը՝ միաժամանակ պահպանելով առանձին ուսումնական ստորաբաժանումներում համապատասխանաբար ոստիկանական եւ փրկրարար ծառայության ու ճգնաժամային կառավարման կադրերի պատրաստման համար ներգրավված ոստիկանական եւ փրկարարական պաշտոնների սահմանումը: Մասնավորապես, բուհի կառավարման մարմինները ձեւավորվելու են քաղաքացիական բուհերին բնութագրական սխեմայով եւ իրավակարգավորումների հիման վրա՝ պահպանելով կանոնադրական որոշ առանձնահատկություններ: Զուգահեռ, հաշվի առնելով բուհի գերատեսչական նպատակներից բխող՝ շարային կարգապահության հարցերը՝ կրթահամալիրի ուսումնական ստորաբաժանումների վարչական անձնակազմերը ունենալու են համապատասխանաբար ոստիկանական եւ փրկրարար ծառայության պաշտոններ, իսկ ամբիոնների ղեկավարները եւ պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի անդամները չեն հանդիսանալու ոստիկանության ծառայող կամ փրկարար ծառայող:
Այդ նպատակներով անհրաժեշտ է համապատասխան փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարել «Ոստիկանությունում ծառայության մասին», «Փրկրարար ծառայության մասին» եւ «Բարձրագույն եւ հետբուհական մասնագիտական կրթության մասին» օրենքների այն հոդվածներում, որոնք վերաբերում են ուսումնական հաստատությունների գործունեությանը, կառավարմանը, իրականացվող կրթական ծրագրերին, աշխատողների եւ սովորողների իրավական կարգավիճակին:
Օրենսդրական փաթեթի ընդունումից հետո հաջորդ փուլերում շեշտադրումը կատարվելու է կրթության բովանդակության վրա, եւ դրա հետ կապված հարցերը կարգավորվելու են ինչպես օրենսդրական, այնպես էլ՝ ենթաօրենսդրական մակարդակում:
Ինչպես նշվել է, էապես կարեւորվում են նորաստեղծ կրթահամալիրում անկախ կառավարման մարմինների ձեւավորման հարցերը: Խոսքը վերաբերում է ընթացիկ կառավարումն իրականացնող ռեկտորի եւ կոլեգիալ կառավարման պատասխանատու՝ խորհրդի ձեւավորմանը: Հատկանշական է, որ կոլեգիալ կառավարման մարմնում ուսումնական նպատակների եւ գերատեսչական շահերի միջեւ սիներգիան ապահովելու համար ներգրավվելու են ոլորտը համակարգող փոխնախարարը, ոստիկանության պետը, փրկարար ծառայության պետը, կրթահամալիրի կողմից ներկայացվող պրոֆեսորադասախոսական եւ ուսանողական կազմի ներկայացուցիչները: Կառավարման գործընթացում ռեկտորի եւ խորհրդի համադրումը հնարավորություն կտա ապահովել ոստիկանական եւ փրկարար ու ճգնաժամային կառավարման ոլորտի մասնագետների պատրաստման գործընթացի բարելավման հարցում իրական շահառուների կարիքները:
Անկախ այն հանգամանքից, որ ոստիկանության եւ փրկարար ծառայողների պատրաստման գործընթացում շեշտադրումը կատարվելու է բազային կուրսի վրա հիմնված շարունակական կրթական մոդելի վրա, այնուամենայնիվ, ոստիկանական եւ փրկարար ծառայության որոշ պաշտոններում, դրանց առանձնահատկություններից ելնելով (տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ, ֆինանսական, տնտեսագիտական, սոցիոլոգիական եւ այլն), հնարավոր է լինելու ապահովել բարձրագույն կրթություն ունեցող անձանց մուտքը ոստիկանության կամ փրկարար ծառայության համակարգ համապատասխան վերապատրաստման ծրագրերի միջոցով:
Բացի այդ, զուգահեռ անհրաժեշտ է վերանայել ուսման ծախսերի հատուցման վերաբերյալ գործող կարգավորումները, քանի որ առանձին դեպքերում կային բացեր, օրինակ, երբ անձը ցանկանալով խուսափել ուսման ծախսերի փոխհատուցումից, ոչ թե ծառայությունից ազատվում էր սեփական նաձաձեռնությամբ, այլ՝ դիտավորյալ ստանում էր անբավարար գնահատականներ՝ այդ հիմքով ծառայությունից ազատվելու համար, ինչը ըստ գործող կարգավորումների, չի ենթադրում պետության կողմից կատարված ծախսերի փոխհատուցում: Այդ համատեսքտում կարիք կա վերանայելու նաեւ ուսումն ավարտելուց հետո պարտադիր ծառայության ժամկետները:
2. Առաջարկվող կարգավորման բնույթը.
Նախագծերով նախատեսվում է ՆԳՆ ենթակայութամբ գործող նոր ուսումնական հաստատության կարգավիճակը եւ ուսումնական գործընթացի կազմակերպման ընդհանուր պայմանները սահմանել «Ոստիկանությունում ծառայության մասին» եւ «Փրկրարար ծառայության մասին» օրենքներով, իսկ «Բարձրագույն եւ հետբուհական մասնագիտական կրթության մասին» օրենքում սահմանել բլանկետային նորմեր, որոնք թույլ կտան ենթաօրենսդրական մակարդակում կարգավորել ՆԳՆ միասնական ուսումնական հաստատության կոլեգիալ եւ միանձնյա կառավարում իրականացնող սուբյեկտների ձեւավորման եւ գործունեության առանձնահատկությունները:
Մասնավորապես, «Ոստիկանությունում ծառայության մասին» եւ «Փրկրարար ծառայության մասին» օրենքներով նախատեսվում է սահմանել, որ ՆԳՆ ենթակայությամբ գործող ուսումնական հաստատությունն ունենալու է ՊՈԱԿ-ի կազմակերպաիրավական ձեւ: Օրենսդրական փոփոխությունների այս փուլից հետո, ուսումնական հաստատության կանոնադրությամբ կսահմանվի, որ կառավարման գործադիր մարմինը լինելու է ռեկտորը: Վերջինս ընտրվելու է կառավարման խորհրդի կողմից, որի կազմում ընդգրկվելու են ինչպես ՆԳՆ, այնպես էլ՝ ուսումնական հաստատության ներկայացուցիչներ: Նոր ուսումնական հաստատության ռեկտորի ընտրության նման ընթացակարգը համահունչ է բարձրագույն կրթության կազմակերպման ոլորտում գործադրի կողմից ընդունելի քաղաքականությանը: Բացի այդ, ռեկտորը եւ ուսումնական հաստատության ընդհանուր վարչակազմը չեն հանդիսանալու ոստիկանության ծառայող կամ փրկարար ծառայող, ինչն ապահովելու է կառավարման անկախությունն ու արդյունավետությունը:
Նոր ուսումնական հաստատության կազմում գործելու են երկու առանձին ուսումնական ստորաբաժանումներ, որոնք բազային կուրսի հիման վրա իրականացնելու են ոստիկանական եւ փրկարար ու ճգնաժամային կառավարման կրթական ծրագրերը՝ շարունակական կրթության մոդելով:
Ըստ այդմ՝ «Ոստիկանությունում ծառայության մասին» ՀՀ օրենքում նախատեսվում է սահմանել ոստիկանական կրթական ծրագրերի մակարդակները, դրանք իրականացնող ստորաբաժանման աշխատողների եւ սովորողների կարգավիճակը, իսկ «Փրկարար ծառայության մասին» օրենքում նախատեսվում է սահմանել փրկարար ու ճգնաժամային կառավարման կրթական ծրագրերի մակարդակները, դրանք իրականացնող ստորաբաժանման աշխատողների եւ սովորողների կարգավիճակը:
Բացի այդ, նախագծերով առաջարկվում է ուսման ծախսերի հատուցման վերաբերյալ գործող կարգավորումները եւ սահմանել ուսումն ավարտելուց հետո պարտադիր ծառայության տարբերակված ժամկետներ:
Նախագծերով նախատեսվել են նաեւ եզրափակիչ դրույթներ, որոնք միտված են նրան, որ նախագծերի ընդունումից հետո հնարավոր լինի ապահովել նոր ուսումնական հաստատության ձեւավորման աստիճանական ընթացքը, ինչպես նաեւ՝ չվտանգել «ՀՀ ներքին գործերի նախարարության կրթահամալիր» ՊՈԱԿ-ի եւ «Ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիա» ՊՈԱԿ-ի կողմից արդեն իսկ ընթացող կրթական ծրագրերի իրականացումը՝ կրթության որակի եւ պրոֆեսորադասախոսական կազմի մասնագիտական պատրաստվածության հետագա լավարկման նպատակով:
Միաժամանակ, «Ոստիկանության մասին» օրենքում նախատեսվում է կատարել լրացում, որի արդյունքում Լիազոր մարմնի ուսումնական հաստատության ոստիկանության ծառայողները եւս կներգրավվեն հասարակական կարգի պահպանման եւ հասարակական անվտանգության ապահովման աշխատանքներին՝ Լիազոր մարմնի ղեկավարի սահմանած կարգով:
3. Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ.
Նախագծերի ընդունումը չի բխում ռազմավարական փաստաթղթերից:
4. Նախագծերի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները եւ անձինք.
ՀՀ ներքին գործերի նախարարություն
5. Ակնկալվող արդյունքը.
Նախագծերի ընդունմամբ ակնկալվում է ստեղծել անհրաժեշտ օրենսդրական հիմքեր ՆԳՆ ենթակայությամբ գործող միասնական ուսուսումնական հաստատության ստեղծման համար, ինչը թույլ կտա ձեւավորել նոր ուսումնական հաստատության կառավարման միասնական արդյունավետ մոդել, ապահովել ուսումնական գործընթացի կազմակերպման միասնական մեթոդաբանություն եւ դրա շնորհիվ նորաստեղծ գերատեսչական ուսումնական հաստատության խնդիրներն ու գործունեությունը ներդաշնակեցնել ներքին գործերի նախարարության կողմից վարվող քաղաքականությանը, մասնավորապես՝ ՆԳՆ ենթակայության տակ գտնվող ծառայությունների կադրային պահանջարկը բավարարելուն:
Անդրադառնալով նորաստեղծ ուսումնական հաստատության նախատեսվող կառուցվածքին՝ հարկ է նշել, որ ուսումնական հաստատության ընթացիկ ղեկավարումն իրականացնելու է կրթահամալիրի պետը՝ ռեկտորը, իսկ կոլեգիալ կառավարումը՝ խորհուրդը: Բացի վերոնշյալ մարմիններից, ուսումնագիտական հարցերի կանոնակարգման նպատակով գործելու է նաեւ գիտական խորհուրդը:
Ուսումնական հաստատության առջեւ դրված խնդիրներն արդյունավետ լուծելու նպատակով նախատեսվում է ունենալ երեք պրոռեկտորի հաստիք, որոնք համակարգելու են՝
1. Կրթական քաղաքականությունը եւ կրթության որակի մշտադիտարկումը,
2. Հետազոտությունները եւ զարգացումը,
3. Մարդկային ռեսուրսների կառավարումն ու վարչական աշխատանքները:
Նախատեսվում է ձեւավորել հետեւյալ համակրթահամալիրային ստորաբաժանումները՝
1. Կրթական ծրագրերի մշակման եւ շարունակական կրթության ապահովման,
2. Ոստիկանական եւ փրկարարական ոլորտում պրակտիկայի վերլուծության եւ կրթության զարգացման,
3. Կրթության որակի ապահովման,
4. Միջազգային համագործակցության եւ հանրային կապերի,
5. Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների,
6. Իրավական ապահովման,
7. Տնտեսական եւ լոգիստիկայի, գնումների եւ ֆինանսական համակարգման,
8. Կարիերայի,
9. Քարտուղարություն,
10. Ծառայության:
Ինչ վերաբերում է ոլորտային ուսումնական ստորաբաժանումներին, ապա կարեւորելով բազային կուրսի վրա հիմնված շարունակական կրթության մոդելը եւ կրթական ծրագրերի էական առանձնահատկությունները՝ յուրաքանչյուր ուսումնական ստորաբաժանման (ոստիկանական եւ փրկարարական) կառուցվածքում ձեւավորվելու են բազային եւ սպայական կրթության դեպարտամենտները, ղեկավար կազմի պատրաստման դեպարտամենտները եւ վերապատրաստման կենտրոնները: Ոստիկանական եւ փրկարարական ուսումնական ստորաբաժանումների կազմում ստեղծվելու են նաեւ համապատասխան պրոֆիլի ամբիոններ (կրթաճյուղեր), որոնց միջոցով էլ իրականացվելու են հիմնական եւ լրացուցիչ կրթական ծրագրերը:
Պետական բյուջեի մասով ծախսերի տեսանկյունից որպես նախնական կողմնորոշիչ տեղեկատվություն կարելի է նշել, որ երկու բուհերի միավորման արդյունքում հաստիքների օպտիմալացման հաշվին տեղի է ունենալու հաստիքների թվի 8-10 տոկոսի չափով կրճատում, ինչի արդյունքում հնարավոր կլինի այդ միջոցներն ուղղորդել կրթական կարիքների բարելավմանն ու կատարելագործմանը:
Նախագծերի ընդունումից հետո անհրաժեշտ կլինի ընդունել նաեւ դրանցից բխող ենթաօրենսդրական ակտերը, մասնավորապես՝ ՀՀ կառավարության որոշումները ներկայումս գործող երկու ուսումնական հաստատությունների վերակազմակերպման, նոր ուսումնական հաստատության կանոնադրությունը հաստատելու մասին, ՆԳ նախարարի հրամանները ուսումնական հաստատության պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմին ներկայացվող պահանջները սահմանելու մասին, ուսումնական հաստատության հաստիքացուցակը եւ կառուցվածքը սահմանելու մասին, կառավարման խորհրդի անհատական կազմը հաստատելու մասին, ուսումնական հաստատությունում դիմորդների ընդունելության կարգը սահմանելու մասին, դիմորդների ընտրության մանդատային եւ ընդունող հանձնաժողովների գործունեության կարգը սահմանելու մասին:
Նոր ուսումնական հաստատության ստեղծումից հետո այն կշարունակի իրականացնել արդեն սկսված կրթական ծրագրերով սովորողների ուսուցումը՝ ապահովելով նրանց կրթության իրավունքի լիարժեք իրականացումը: Դրա հետ մեկտեղ նախատեսվում է մշակել նոր ուսումնական հաստատության խնդիրներից բխող՝ ՆԳՆ ոստիկանության եւ փրկրարար ծառայության ու ճգնաժամային կառավարման ոլորտի կադրային պահանջարկի բավարարմանը միտված նոր կրթական ծրագրերով պետական կրթական չափորոշիչներ, որոնց ընդունումից հետո կներդրվի շարունակական կրթության համակարգը, որի պայմաններում ՆԳՆ ուսումնական հաստատությունում բարձրագույն մասնագիտական կրթություն ստանալու համար (որոշակի վերապահումներով) անհրաժեշտ պայմաններ են լինելու միջին մասնագիտական կրթություն սատացած լինելն ու ծառայության որոշակի ստաժը, իսկ միջին մասնագիտական կրթություն ստանալու համար անհրաժեշտ պայմաններ են լինելու նախնական մասնագիտական կրթություն սատացած լինելն ու ծառայության որոշակի ստաժը:
ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
«ՈՍՏԻԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՓՐԿԱՐԱՐ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՈՍՏԻԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԲԱՐՁՐԱԳՈՒՅՆ ԵՎ ՀԵՏԲՈՒՀԱԿԱՆ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԵՎ «ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԿԱՊԱԿՑՈՒԹՅԱՄԲ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵԻ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԷԱԿԱՆ ՆՎԱԶԵՑՄԱՆ ԿԱՄ ԾԱԽՍԵՐԻ ԱՎԵԼԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ
«Ոստիկանությունում ծառայության մասին» օրենքում լրացումներ եւ փոփոխություններ կատարելու մասին», «Փրկարար ծառայության մասին» օրենքում լրացումներ եւ փոփոխություններ կատարելու մասին», «Ոստիկանության մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին», «Բարձրագույն եւ հետբուհական մասնագիտական կրթության մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Մասնագիտական կրթության մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին» եւ «Կրթության մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերի ընդունման կապակցությամբ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի եկամուտների էական նվազեցում կամ ծախսերի ավելացում չի նախատեսվում:
Տեղեկանք գործող օրենքի փոփոխվող հոդվածների վերաբերյալ
Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշում