Սույն օրենքի հիմնական նպատակներն են՝ ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց եւ շահառուների իրավունքների պաշտպանությունը, ապահովագրական համակարգի կայուն զարգացման, հուսալիության եւ բնականոն գործունեության ապահովումն ու ապահովագրական գործունեություն իրականացնողների միջեւ ազատ տնտեսական մրցակցության համար հավասար պայմանների ստեղծումը:
ԲԱԺԻՆ 1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
ԳԼՈՒԽ 1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
ՀՈԴՎԱԾ 1. ՕՐԵՆՔԻ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԱՌԱՐԿԱՆ
1. Սույն օրենքով կարգավորվում են Հայաստանի Հանրապետությունում ապահովագրական, վերաապահովագրական եւ ապահովագրական միջնորդային գործունեության կազմակերպման եւ իրականացման, ապահովագրական, վերաապահովագրական ընկերությունների, ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձանց ստեղծման, լիցենզավորման, գործունեության եւ գործունեության դադարեցման, ապահովագրական, վերաապահովագրական եւ ապահովագրական միջնորդային գործունեության նկատմամբ պետական վերահսկողության իրականացման հետ կապված հարաբերությունները, ինչպես նաեւ ապահովագրության հետ կապված այլ հարաբերություններ:
2. Օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունները Հայաստանի Հանրապետության տարածքում առանց մասնաճյուղ կամ դուստր իրավաբանական անձ հիմնադրելու՝ հրապարակային օֆերտայի միջոցով ապահովագրական գործունեություն իրականացնել կարող են միայն, եթե գրանցված են այն պետություններում, որոնք հանդիսանում են Առեւտրի Համաշխարհային Կազմակերպության շրջանակներում կնքված համաձայնագրերի, որոնց միացել է նաեւ Հայաստանի Հանրապետությունը, կողմ, ընդ որում նրանք կարող են իրականացնել միայն հետեւյալ ռիսկերի հետ կապված ապահովագրություն
ա. ծովային փոխադրումների, քաղաքացիական ավիացիայի, տիեզերանավերի բացթողնման, ֆրախտի (ներառյալ ուղեկցող եւ սպասարկող անձնակազմը). այդպիսի ապահովագրությունը կարող է տարածվել փոխադրվող գույքի, փոխադրող տրանսպորտային միջոցի եւ փոխադրումից բխող պատասխանատվության վրա, ինչպես բոլորը միասին, այնպես էլ դրանցից յուրաքանչյուրը առանձին վերցրած.
բ. միջազգային բեռնափոխադրումների.
գ. վերաապահովագրության, ռետրոցեսսիայի եւ վերաապահովագրության հետ կապված այլ ծառայությունների:
Սույն կետում նշված ապահովագրությունը օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության կողմից Հայաստանի Հանրապետության տարածքում կարող է իրականացվել ապահովագրական միջնորդների միջոցով կամ առանց դրանց եւ պետք է համապատասխանի Հայաստանի Հանրապետության օրենքներին եւ նորմատիվ իրավական այլ ակտերին:
Հայաստանի Հանրապետության տարածքի հասկացությունը սահմանվում է «Պետական սահմանի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով:
3. Սույն օրենքը չի տարածվում «Ֆիզիկական անձանց բանկային ավանդների հատուցումը երաշխավորելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով ստեղծված ավանդների հատուցումը երաշխավորող հիմնադրամի, Հայաստանի Հանրապետության սոցիալական ապահովագրության պետական հիմնադրամի վրա, ինչպես նաեւ բանկերի եւ վարկային կազմակերպությունների վրա՝ բանկային եւ վարկային երաշխիքների տրամադրման մասով, առեւտրային կազմակերպությունների վրա՝ իրենց կողմից վաճառված ապրանքների երաշխիքային սպասարկման մասով:
4. Սույն օրենքը չի տարածվում պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վրա, սակայն տարածվում է ապահովագրական ընկերությունների կողմից իրականացվող կամավոր կենսաթոշակային ապահովագրության վրա:
ՀՈԴՎԱԾ 2. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՂ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱԿՏԵՐԸ
1. Հայաստանի Հանրապետությունում ապահովագրությունը կարգավորվում է Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությամբ, միջազգային պայմանագրերով, Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքով, սույն օրենքով, այլ օրենքներով եւ դրանց հիման վրա ընդունված Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
2. Սույն օրենքով պահանջվող Կենտրոնական բանկի կարծիքը եւ եզրակացությունը պետք է արտացոլվի Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշման մեջ:
3. Կենտրոնական բանկի խորհրդի, նախագահի եւ լիցենզավորում իրականացնող հանձնաժողովի ակտերը կարող են բողոքարկվել դատական կարգով, իսկ լիցենզավորում իրականացնող հանձնաժողովի ակտերը՝ նաեւ վերադասության կարգով՝ Կենտրոնական բանկի խորհրդին, բոլոր այն անձանց կողմից ում իրավունքներին, ազատություններին եւ օրինական շահերին դրանք կարող են վերաբերվել:
ՀՈԴՎԱԾ 3. ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԿԻՐԱՌՎՈՂ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Սույն օրենքի իմաստով՝
1. ակտուար՝ սույն օրենքով սահմանված համապատաuխան որակավորում ունեցող անձ, որը մաթեմատիկական, վիճակագրական եւ այլ մեթոդների կիրառմամբ գնահատում է որոշակի իրադարձությունների տեղի ունենալու հավանականությունը եւ հաշվարկում է ապահովագրական սակագների, ապահովագրավճարների, ապահովագրական գումարի, պահուստների, ինչպես նաեւ ապահովագրական հատուցման, կենսաթոշակի եւ անուիտետների չափերը.
2. անհատական տվյալ՝ ֆիզիկական անձանց համար՝ անուն, այդ թվում՝ հայրանուն, ծննդյան ամսաթիվ, ամիս եւ տարի, ծննդյան վայր, բնակության վայր, քաղաքացիություն, անձը հաստատող փաստաթղթի տվյալներ, սոցիալական քարտի համար (առկայության դեպքում)_, իրավաբանական անձանց համար՝ անվանում կամ ֆիրմային անվանում, գտնվելու վայր, փոստային հասցե, հարկ վճարողի հաշվառման համար, իրավաբանական անձի անունից հանդես գալու լիազորություն ունեցող անձի անուն, այդ թվում՝ հայրանուն, ծննդյան ամսաթիվ, ամիս եւ տարի, ծննդյան վայր, բնակության վայր, քաղաքացիություն, անձը հաստատող փաստաթղթի տվյալներ, սոցիալական քարտի համար.
3. անուիտետ՝ ապահովադրի կողմից պայմանագրով նախատեսված գումարի միանվագ կամ պայմանագրով նախատեսված պարբերականությամբ վճարումը ապահովագրողին, որի դիմաց ապահովագրողը պարտավորվում է պայմանագրով նախատեսված ժամկետում եւ պարբերականությամբ ապահովադրին կամ շահառուին վերադարձնել վճարված գումարը եւ պայմանագրով երաշխավորված եկամուտը.
4. ապահովագրական բրոքեր՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ապահովագրական բրոքերային գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա ունեցող առեւտրային կազմակերպություն.
5. ապահովագրական բրոքերային գործունեություն՝ անձի կողմից ապահովադրի, իսկ վերաապահովագրության դեպքում՝ ապահովագրական ընկերության, անունից եւ հաշվին ապահովագրական միջնորդային գործունեության իրականացում.
6. ապահովագրական գաղտնիք՝ ապահովագրական գործունեության ընթացքում ապահովադրի, ապահովագրված անձի կամ շահառուի վերաբերյալ ապահովագրողին, վերաապահովագրողին, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձին հայտնի դարձած ապահովադրի, ապահովագրված անձի կամ շահառուի առեւտրային գաղտնիքը կամ այլ տեղեկություն, որը ապահովադիրը կամ ապահովագրված անձը մտադիր են եղել գաղտնի պահել եւ ապահովագրական, վերաապահովագրական ընկերությունը կամ ապահովագրական միջնորդը տեղյակ է կամ պարտավոր էր տեղյակ լինել այդ մտադրության վերաբերյալ.
7. ապահովագրական գաղտնիքի հրապարակում՝ ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները բանավոր կամ գրավոր ձեւով զանգվածային լրատվության միջոցներով կամ այլ կերպ հրապարակելը կամ տարածելը, երրորդ անձին կամ անձանց հայտնի դարձնելը, երրորդ անձանց նման տեղեկություններ հայթհայթելու հնարավորություն ուղղակիորեն կամ անուղղակի ընձեռելը, այն է՝ թույլատրելը, չխոչընդոտելը կամ նման տեղեկությունների պահպանման կարգի խախտման հետեւանքով այն հնարավոր դարձնելը, բացառությամբ սույն oրենքով uահմանված դեպքերի.
8. ապահովագրական գործակալ՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ապահովագրական գործակալի գործունեություն իրականացնելու համար Կենտրոնական բանկի ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում հաշվառվածանձ.
9. ապահովագրական գործակալի գործունեություն՝ անձի կողմից մեկ կամ մի քանի ապահովագրական եւ (կամ) վերաապահովագրական ընկերությունների անունից եւ հաշվին ապահովագրական միջնորդային գործունեության իրականացում.
10. ապահովագրական գործունեություն՝ որպես ձեռնարկատիրական գործունեություն իրականացվող՝ ապահովագրական պայմանագրերի կնքման, ինչպես նաեւ դրանցով ստանձնած պարտավորությունների կատարմանն ու ձեռք բերած իրավունքների իրականացմանն ուղղված փաստացի գործողությունների ամբողջություն.
11. ապահովագրական ընկերություն՝ սույն օրենքով սահմանված կարգով ապահովագրական գործունեության լիցենզիա ունեցող իրավաբանական անձ.
12. ապահովագրական միջնորդային գործունեություն՝
ա. ապահովագրական եւ վերաապահովագրական պայմանագրերի կնքման նախապատրաստական աշխատանքների այդ թվում՝ նաեւ խորհրդատվության, իրականացում, եւ (կամ)
բ. ապահովադիրների հետ ապահովագրական եւ վերապահովագրական պայմանագրերի կնքման կազմակերպում, եւ (կամ)
գ. ապահովագրական եւ վերաապահովագրական պայմանագրերի կատարման օժանդակում, ներառյալ ապահովագրավճարների հավաքագրման եւ հատուցումների փոխանցման իրականացումը՝ ապահովադրի կամ ապահովագրական ընկերության կողմից թույլատրված չափերով.
13. ապահովագրական պորտֆել՝ ապահովագրողի կնքած բոլոր ապահովագրության պայմանագրերից կամ մի դասի բոլոր ապահովագրության պայմանագրերից բխող իրավունքների եւ պարտավորությունների ամբողջություն.
14. ապահովագրող՝ ապահովագրական ընկերություն կամ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող մասնաճյուղ.
15. ապահովադիր՝ ապահովագրական պայմանագրի այն կողմը, որին կամ որի մատնանշած անձին (շահառու) ապահովագրողը պարտավորվում է հատուցել ապահովագրական պայմանագրով նախատեսված իրադարձության (ապահովագրական պատահարի) տեղի ունենալու արդյունքում պատճառված վնասը կամ դրա մի մասը կամ տրամադրել որոշակի գումար պայմանագրով նախատեսված իրադարձության (ապահովագրական պատահարի) տեղի ունենալու ուժով՝ ըստ ապահովագրական պայմանագրի պայմանների.
16. բաժնեմաս՝ բաժնետոմս, բաժնեմաս, փայ.
17. Կենտրոնական բանկ՝ Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ.
18. մրցակցություն, տնտեսական մրցակցություն, գերիշխող դիրք՝ սահմանված են «Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով.
19. վերաապահովագրական ընկերություն ՝ բացառապես վերաապահովագրական գործունեությամբ զբաղվող ապահովագրական ընկերություն.
20. վերաապահովագրող՝ վերաապահովագրություն իրականացնելու թույլտվություն ունեցող անձ.
21. վերաապահովագրություն՝ մեկ ապահովագրողի կողմից պայմանագրով որոշված պայմաններով ապահովադիրների նկատմամբ ունեցած իր ամբողջ պարտավորությունների կամ դրա մի մասի կատարման հետ կապված ռիսկի ապահովագրումն այլ ապահովագրողի մոտ.
22. վերաապահովագրական գործունեություն՝ որպես ձեռնարկատիրական գործունեություն ապահովադիրների նկատմամբ այլ ապահովագրողների ունեցած ամբողջ պարտավորությունների կամ դրանց մի մասի կատարման հետ կապված ռիսկի ապահովագրում.
23. վերահսկվող՝ ապահովագրող, վերաապահովագրող, ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձ, ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրով աշխատանք իրականացնող իրավաբանական անձ (կոնտրագենտ).
24. տեխնիկական պահուստներ՝ ապահովագրական ընկերության բնականոն եւ ապահով գործունեությունը երաշխավորելու, ապահովագրական ընկերության մոտ առկա եւ հետագայում ծագելիք պարտավորությունները եւ հնարավոր կորուստները ծածկելու նպատակով ստեղծված հատուկ պահուստներ.
25. ֆինանսական կազմակերպություն՝ բանկ, վարկային կազմակերպություն, ապահովագրական ընկերություն, արժեթղթերի շուկայում մասնագիտացված գործունեություն իրականացնող անձ, ինչպես նաեւ օտարերկրյա օրենսդրությամբ որպես ֆինանսական կազմակերպություն սահմանված անձը:
ՀՈԴՎԱԾ 4. «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ» ԵՎ «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ» ԲԱՌԵՐԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ
1. «Ապահովագրական» եւ «ապահովագրություն» բառերը, դրանց ածանցյալները, հոլովված ձեւերը կամ թարգմանությունները, ինչպես նաեւ օտար լեզվով այդ բառի հայերեն տառադարձությունը կարող են իրենց անվանման մեջ, գովազդներում կամ այլ կերպ օգտագործել միայն սույն օրենքով սահմանված կարգով ստեղծված եւ ապահովագրական, վերաապահովագրական կամ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա կամ իրավունք ունեցող անձինք, բացառությամբ երբ «ապահովագրական», «վերաապահովագրական», «ապահովագրական բրոքեր», «ապահովագրական գործակալ», «ապահովագրական միջնորդ» կամ «ապահովագրություն» բառերի oգտագործման իմաuտից ակնհայտ բխում է, որ խոuքն ապահովագրական, վերաապահովագրական կամ ապահովագրական միջնորդային գործունեությանը չի վերաբերում:
Ապահովագրական, վերաապահովագրական կամ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա ստացած անձինք պարտավոր են լիցենզիան ստանալու պահից 90 օրվա ընթացքում իրենց անվանման մեջ ներառել «ապահովագրական», «ապահովագրություն», «վերաապահովագրական» կամ «վերաապահովագրություն» բառերը, իսկ այդպիսի լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչվելու կամ այն հանձնելու պահից 30 օրվա ընթացքում դրանք հանել իրենց անվանման միջից:2. Ապահովագրական կամ վերաապահովագրական գործունեությունը գովազդվել կարող է միայն սույն օրենքով սահմանված կարգով ապահովագրական կամ վերաապահովագրական գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա ունեցող անձի կողմից կամ պատվերով:
3. Ապահովագրական գործակալի գործունեությունը գովազդվել կարող է միայն սույն օրենքով սահմանված կարգով ապահովագրական գործակալի գործունեություն իրականացնելու իրավունք ունեցող անձի կողմից կամ պատվերով:
4. Ապահովագրական բրոքերային գործունեությունը գովազդվել կարող է միայն սույն օրենքով սահմանված կարգով ապահովագրական բրոքերային գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա ունեցող անձի կողմից կամ պատվերով:
ՀՈԴՎԱԾ 5. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Ապահովագրողները, վերաապահովագրողները ու ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնողներն իրենց գործունեությունը համակարգելու, շահերը ներ՟կայացնելու եւ պաշտպանելու, տեղեկություններ փոխանակելու եւ այլ խնդիրներ համատեղ լուծելու նպատակով կարող են ստեղծել շահույթ ստանալու նպատակ չհետապնդող ապահովագրողների, վերաապահովագրողների կամ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնողների միու՟թյուններ եւ (կամ) անդամակցել դրանց:
2. Ապահովագրողների, վերաապահովագրողների ու ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնողների միությունները չեն կարող ապահովագրական, վերաապահովագրական, ապահովագրական միջնորդային գործու՟նեություն իրականացնել:
3. Ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնողների միությունները պետական գրանցման պահից 10-օրյա ժամկետում այդ մասին ծանուցում են Կենտրոնական բանկին՝ տեղեկացնելով դրանց գտնվելու վայրի, կառավարման մարմինների եւ ղեկավարների, ինչպես նաեւ հետագայում դրանց փոփոխությունների վերաբերյալ՝ փոփոխություններից հետո 10-օրյա ժամկետում
ՀՈԴՎԱԾ 6. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՁԵՎԵՐԸ
1. Հայաստանի Հանրապետությունում կարող է իրականացվել կամավոր եւ պարտադիր ապահովագրություն:
2. Պարտադիր ապահովագրության իրականացման դեպքերը, կարգը եւ պայմանները սահմանվում են օրենքով:
ՀՈԴՎԱԾ 7. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ԴԱՍԵՐԸ
1. Ապահովագրության տեսակներն են`
ա. ոչ կյանքի ապահովագրություն,
բ. կյանքի ապահովագրություն,
գ. վերաապահովագրություն:
2. Ոչ կյանքի ապահովագրության դասերն են՝
ա. Դժբախտ պատահարներից ապահովագրություն (ներառյալ արդյունաբերական վնաս եւ մասնագիտական գործունեության ընթացքում ձեռք բերված հիվանդություններ).
1. ամրագրված դրամական հատուցմամբ,
2. հատուցմամբ՝ կախված պատահարի բնույթից,
3. սույն կետի 1-ին եւ 2-րդ ենթակետերը միասին,
4. ուղեւորների վնասվածքների.
բ. Առողջության ապահովագրություն.
1. ամրագրված դրամական հատուցմամբ,
2. հատուցմամբ՝ կախված պատահարի բնույթից,
3. սույն կետի 1-ին եւ 2-րդ ենթակետերը միասին.
գ. Ցամաքային տրանսպորտի ապահովագրություն (բացառությամբ երկաթուղային), որը ծածկում է այն վնասները կամ կորուստները, որոնք պատճառվել են.
1. ցամաքային ավտոտրանսպորտին,
2. այլ ցամաքային տրանսպորտին.
դ. Երկաթուղային տրանսպորտի ապահովագրություն, որը ծածկում է երկաթուղային տրանսպորտին պատճառված վնասները կամ կորուստները.
ե. Օդանավերի ապահովագրություն, որը ծածկում է օդանավերին պատճառված վնասները եւ կորուստները.
զ. Ջրային փոխադրամիջոցների ապահովագրություն, որը ծածկում է այն վնասները եւ կորուստները, որոնք պատճառվել են.
1. գետային եւ ջրանցքային փոխադրամիջոցներին,
2. լճային փոխադրամիջոցներին,
3. ծովային (օվկիանոսային) փոխադրամիջոցներին.
է. Փողադրվող գույքի (բեռների) ապահովագրություն, որը ծածկում է այն վնասները եւ կորուստները, որոնք պատճառվել են փոխադրման գործընթացի մեջ գտնվող գույքին (բեռներին)՝ անկախ փոխադրամիջոցի տեսակից.
ը. Հրդեհից եւ բնական աղետներից ապահովագրություն, որը ծածկում է այն վնասները եւ կորուստները, որոնք հասցվել են գույքին (բացառությամբ գույքի այն տեսակներին, որոնք ներառված են սույն հոդվածի 2-րդ մասի «գ», «դ», «ե», «զ» եւ «է» ենթակետերում սահմանված դասերում) հետեւյալ պատահարների արդյունքում.
1. հրդեհ,
2. պայթյուն,
3. երկրաշարժ,
4. փոթորիկ,
5. միջուկային վարակ, վնասվածք եւ այլն,
6. հողի սողանք.
թ. Գույքին հասցված այլ վնասների ապահովագրություն, որը ծածկում է այն վնասները եւ կորուստները, որոնք հասցվել են գույքին (բացառությամբ այն գույքի, որը ներառված է սույն մասի «գ», «դ», «ե», «զ» եւ «է» ենթակետերում սահմանված դասերում) հետեւյալ պատահարների արդյունքում, եւ նշված չեն սույն մասի «ը» ենթակետում սահմանված դասում.
1. կարկտահարություն,
2. ցրտահարություն,
3. երաշտ,
4. համաճարակ, կարանտին հիվանդություն,
5. սելավ, ջրհեղեղ,
6. բնական ու տեխնածին բնույթի այլ աղետներ, վթարներ ու պատահարներ, ներառյալ՝ գույքի հափշտակությունը.
ժ. Ցամաքային ավտոտրանսպորտային միջոցների (նաեւ բեռնափոխադրող) օգտագործումից բխող պատասխանատվության ապահովագրություն.
ժա. Օդանավերի (նաեւ բեռնափոխադրող) օգտագործումից բխող պատասխանատվության ապահովագրություն.
ժբ. սույն մասի «զ» ենթակետում նշված դասում ներառված ջրային փոխադրամիջոցների (նաեւ բեռնափոխադրող) օգտագործումից բխող պատասխանատվության ապահովագրություն.
ժգ. ընդհանուր պատասխանատվության ապահովագություն (պատասխանատվության բոլոր այն տեսակները, որոնք ներառված չեն սույն մասի «ժ», «ժա», «ժբ» կետերում նախատեսված դասերում).
ժդ. վարկի ապահովագրություն, այդ թվում`
1. անվճարունակություն (ընդհանուր),
2. արտահանման վարկ,
3. տարաժամկետ վճարման պարտավորություն (ապառիկ),
4. հիփոթեքային վարկ,
5. գյուղատնտեսական վարկ.
6. այլ վարկի ապահովագրություն.
ժե. Երաշխիքի տրամադրում, այդ թվում՝
1. անուղղակի,
2. ուղղակի.
ժզ. ֆինանսական վնասների ապահովագրություն, որոնք առաջանում են.
1. աշխատանքային ռիսկերից,
2. եկամուտների թերստացումից (ընդհանուր),
3. վատ եղանակից,
4. բաց թողնված օգուտից,
5. շարունակակա (ընթացիկ) ընդհանուր ծախսերից,
6. չնախատեսված առեւտրային ծախսերից,
7. շուկայական արժեքի կորուստից,
8. վարձավճարի կամ այլ եկամուտի կորուստից,
9. անուղղակի առեւտրային կորուստներից, որոնք նշված չեն սույն կետի 1-ից 8-րդ ենթակետերում,
10. այլ ֆինանսական ոչ առեւտրային կորուստներից ,
11. ֆինանսական կորուստների այլ ձեւերից:
ժէ. դատական եւ արտադատական ծախսերի ապահովագրություն.
ժը. աջակցության ապահովագրություն, որը ծածկում է ճանապարհորդության մեջ կամ իրենց մշտական բնակության վայրից հեռու գտնվող անձանց աջակցության տրամադրումը:
Սույն մասի՝ ոչ կյանքի ապահովագրության յուրաքանչյուր դասը սահմանող կետի ենթակետերը համարվում են ոչ կյանքի ապահովագրության տվյալ դասի առանձին ենթադաս:
3. Ոչ կյանքի ապահովագրության մեկից ավելի դասերով ապահովագրական գործունեության իրականացման դեպքում տարանջատվում են ապահովագրության դասերի հետեւյալ խմբերը.
ա. սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ա» եւ «բ» կետերով նախատեսված դասերով՝ «դժբախտ պատահարներից եւ առողջության ապահովագրություն»,
բ. սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ա» կետի 4-րդ, «գ», «է» եւ «ժ» կետերով նախատեսված դասերով ՝ «ավտոմեքենաների ապահովագրություն»,
գ. սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ա» կետի 4-րդ, «դ», «զ», «է» եւ «ժբ» կետերով նախատեսված դասերով ՝ «ծովային եւ տրանսպորտային ապահովագրություն»,
դ. սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ա» կետի 4-րդ, «ե», «է» եւ «ժա» կետերով նախատեսված դասերով ՝ «ավիացիոն ապահովագրություն»,
ե. սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ը» եւ «թ» կետերով նախատեսված դասերով ՝ «հրդեհից եւ գույքին պատճառվող այլ վնասներից ապահովագրություն»,
զ. սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ժ», «ժա», «ժբ», «ժգ» կետերով նախատեսված դասերով ՝ «պատասխանատվության ապահովագրություն»,
է. սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ժդ», «ժե» կետերով նախատեսված դասերով ՝ «վարկի ապահովագրություն եւ երաշխիքի տրամադրում»
ը. սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ա», «գ»-ից «ժգ» եւ «ժզ» կետերով նախատեսված դասերով ՝ «գույքային եւ դժբախտ պատահարների ապահովագրություն»:
4. Կյանքի ապահովագրության դասերն են.
ա. կյանքի ապահովագրությունը, որը ներառում է լրակեցության, մահվան, լրակեցության եւ միաժամանակ մահվան ապահովագրությունները, անուիտետը, ի լրումն կյանքի ապահովագրության պայմանագրի իրականացվող սույն հոդվածի 3-րդ մասի «ա» կետում նշված դժբախտ պատահարներից եւ առողջության ապահովագրությունը եւ սույն մասի «բ»-ից «զ» կետերում չնշված այլ ապահովագրությունը.
բ. ամուսնության, ծնունդի ապահովագրությունը,
գ. ներդրումային ակտիվներին կապվող ապահովագրությունը, երբ ապահովադիրները ստանձնում են ներդրումային ռիսկը,
դ. կենսաթոշակային ֆոնդերի կառավարումը, որը ներառում է լրակեցության, մահվան եւ անաշխատունակության դեպքում հատուցումների վճարման համար նախատեսված կենսաթոշակային ֆոնդերի ակտիվների (ներդրումների) կառավարումը, որը զուգակցվում է նվազագույն եկամտաբերության վճարման ապահովագրությամբ,
ե. տոնտին, որի դեպքում բոլոր ապահովագրավճարներից ձեւավորվում է պահուստ եւ կուտակված ակտիվները հետագայում բաշխվում են որոշակի տարիքի հասած անդամների կամ մահացած անդամների շահառուների միջեւ:
զ. կապիտալի հատուցման ապահովագրություն, որով նախապես պայմանավորված միանվագ կամ պարբերական ապահովագրավճարների դիմաց ապահովագրողը ստանձնում է որոշակի ժամկետում որոշակի գումարի վճարման պարտավորություն:
5. Վերաապահովագրության դասերն են.
ա. ոչ կյանքի վերաապահովագրություն,
բ. կյանքի վերաապահովագրություն:
ԲԱԺԻՆ 2. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԸ, ԿԱՊԻՏԱԼՈՒՄ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ, ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄԸ
ԳԼՈՒԽ 2. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԸ
ՀՈԴՎԱԾ 8. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԱԿԱՆ-ԻՐԱՎԱԿԱՆ ՁԵՎԵՐԸ, ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՂ ՕՐԵՆՔՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական եւ վերաապահովագրական ընկերությունները սույն օրենքով սահմանված կարգով կարող են ստեղծվել բացառապես որպես բաժնետիրական ընկերություն կամ սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերություն:
2. Ապահովագրական եւ վերաապահովագրական ընկերությունների եւ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձանց գործունեությունը կարգավորվում է, Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրությամբ, Հայաuտանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքով, սույն օրենքով, սույն օրենքի հիման վրա ընդունված Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով, այլ օրենքներով եւ իրավական ակտերով:
3. Ապահովագրական ընկերությունների նկատմամբ կիրառվում են, ըստ ապահովագրական ընկերության կազմակերպական-իրավական ձեւի, Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի, «Բաժնետիրական ընկերությունների մասին», «Սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությունների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների եւ այլ իրավական ակտերի դրույթները:
4. Ապահովագրական ընկերություններին վերաբերվող կամ նրանց համար սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված իրավական նորմերը տարածվում են նաեւ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունների Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող մասնաճյուղերի, վերաապահովագրական ընկերությունների ու ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձանց վրա, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ այլ բան է սահմանված սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով կամ իրավական նորմի էությունից ակնհայտորեն բխում է, որ խոսքը չի կարող վերաբերվել օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող մասնաճյուղին, վերաապահովագրական ընկերությանը կամ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձին:
ՀՈԴՎԱԾ 9. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Ապահովագրական ընկերության կանոնադրությունը պետք է սահմանի եւ (կամ) ներառի՝
ա. ապահովագրական ընկերության ֆիրմային անվանումը,
բ. ապահովագրական ընկերության գտնվելու վայրը,
գ. ապահովագրական ընկերության կազմակերպական-իրավական ձեւը,
դ. ապահովագրության այն տեսակները եւ դասերը, որոնք իրականացնելու է ապահովագրական ընկերությունը,
ե. կանոնադրական կապիտալի չափը,
զ. շահույթի օգտագործման եւ կորուստները ծածկելու կարգը,
է. ապահովագրական ընկերության կառավարման մարմինների կառուցվածքը, նրանց իրավասությունները եւ նրանց կողմից որոշումների ընդունման կարգը,
ը. ապահովագրական ընկերության եւ նրա մասնակիցների վերաբերյալ սույն օրենքով սահմանված տեղեկատվության հրապարակման կարգը,
թ. ապահովագրական ընկերության լուծարման կարգը,
ժ. ապահովագրական ընկերության արտաքին աուդիտն իրականացնող անձի ընտրության կարգը,
ժա. շահութաբաժինների վճարման կարգն ու պայմանները,
ժբ. ապահովագրական ընկերության կող՟մից մասնաճյուղերի եւ ներկայացուցչությունների ստեղծման եւ գործունեության դադար՟եցման կարգը,
ժգ. ապահովագրական ընկերության մասնակիցների ընդհանուր ժողովի նախապատրաստման եւ անցկացման կարգը,
ժդ. ապահովագրական ընկերությունների կառավարման մարմինների հեռակա կարգով նիստերի գումարման եւ անցկացման կարգը,
ժե. օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ տեղեկություններ:
2. Ապահովագրական ընկերության կանոնադրության մեջ լրացումներ եւ փոփոխություններ կատարվում են, ինչպես նաեւ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությունը նոր խմբա՟գրությամբ հաստատվում է ապահովագրական ընկերության մասնակիցների ընդհանուր ժողովում՝ ձայների 3/4-ով ընդունված որոշմամբ:
ՀՈԴՎԱԾ 10. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՖԻՐՄԱՅԻՆ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունն ունի ֆիրմային անվանում, որը պետք է ներառի «ապահովագրական» բառը, իսկ բացառապես վերաապահովագրությամբ զբաղվող ընկերության ֆիրմային անվանումը՝ «վերաապահովագրական» բառը:
2. Սույն հոդվածի առաջին մասի պահանջը չի տարածվում ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնողների միությունների վրա:
3. Ապահովագրական ընկերություններն իրավունք չունեն իրենց ֆիրմային անվանման մեջ ապակողմնորոշող այնպիuի բառեր oգտագործել, որոնք կարող են տվյալ ապահովագրական ընկերության ֆինանuական վիճակի կամ իրավական կարգավիճակի վերաբերյալ թյուր ենթադրության տեղիք տալ:
ՀՈԴՎԱԾ 11. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՒՄՆԵՐԸ
1. Հայաստանի Հանրապետությունը, օտարերկրյա պետությունները, Հայաստանի Հանրապետության կամ օտարերկրյա պետության համայնքները ապահովագրական ընկերության մասնակից կարող են լինել բացառապես օրենքով սահմանված դեպքերում ու կարգով:
2. Ապահովագրական ընկերության մասնակից չեն կարող լինել կուսակցությունները եւ արհեստակցական միությունները:
ՀՈԴՎԱԾ 12. ՆՇԱՆԱԿԱԼԻՑ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցությունը կարող է լինել ուղղակի կամ անուղղակի:
2. Ուղղակի նշանակալից մասնակցություն է համարվում իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում 10 եւ ավելի տոկոս ձայնի իրավունք տվող մասնակցությունը:
3. Անուղղակի նշանակալից մասնակցություն է համարվում իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում այնպիսի մասնակցությունը, որի դեպքում՝
ա. անձը չունի իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում մաuնակցություն կամ ունի 10 տոկոսից պակաս մասնակցություն, uակայն Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված չափանիշներին համապատասխան ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն իր գործարար համբավով կամ հեղինակությամբ հնարավորություն ունի կանխորոշել տվյալ իրավաբանական անձի կառավարման մարմինների որոշումները կամ էապեu ազդել նրանց որոշումների կայացման (կիրառման) վրա կամ կանխորոշելու տվյալ իրավաբանական անձի գործունեության ուղղությունները կամ ոլորտները, եւ (կամ)
բ. անձը չունի իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում մաuնակցություն կամ ունի 10 տոկոսից պակաս մասնակցություն, uակայն Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված չափանիշներին համապատասխան հնարավորություն ունի կանխորոշելու տվյալ իրավաբանական անձի կառավարման մարմինների որոշումները կամ էապեu ազդելու նրանց որոշումների կայացման (կիրառման) վրա կամ կանխորոշելու տվյալ իրավաբանական անձի գործունեության ուղղությունները, ոլորտները՝ տվյալ իրավաբանական անձի նկատմամբ իր ունեցած պահանջի իրավունքի ուժով, եւ (կամ)
գ. մաuնակիցն իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում ուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ունեցող իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում ունի ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմuերի 50 տոկոu եւ ավելի մաuնակցություն, եւ (կամ)
դ. անձն իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում ուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ունեցող իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում ունի 50 տոկոսից պակաս կամ չունի մաuնակցություն եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված չափանիշներին համապատասխան իր գործարար համբավով կամ հեղինակությամբ հնարավորություն ունի կանխորոշելու նշանակալից մասնակցություն ունեցող իրավաբանական անձի կամ այդ իրավաբանական անձի մասնակցությունն ունեցող իրավաբանական անձի կառավարման մարմինների որոշումները կամ էապեu ազդելու նրանց որոշումների կայացման (կիրառման) վրա կամ կանխորոշելու նշանակալից մասնակցություն ունեցող իրավաբանական անձի կամ այդ իրավաբանական անձի մասնակցությունն ունեցող իրավաբանական անձի գործունեության ուղղությունները կամ ոլորտները:
ՀՈԴՎԱԾ 13. ՓՈԽԿԱՊԱԿՑՎԱԾ ԱՆՁԻՆՔ
1. Իրավաբանական անձինք համարվում են փոխկապակցված, եթե՝
ա. տվյալ իրավաբանական անձը քվեարկելու իրավունքով տիրապետում է մյուuի
ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմuերի քuան եւ ավելի տոկոuին կամ իր մաuնակցության ուժով կամ տվյալ անձանց միջեւ կնքված պայմանագրին համապատաuխան հնարավորություն ունի կանխորոշել մյուuի որոշումները.
բ. նրանցից մեկի ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմuերի քuան տոկոuից ավելիին
տիրապետող կամ oրենքով չարգելված այլ ձեւով նրա որոշումները կանխորոշելու
հնարավորություն ունեցող մաuնակիցը եւ (կամ) մաuնակիցները կամ նրանց ընտանիքի անդամներն իրավունք ունեն ուղղակի կամ անուղղակի կերպով տիրապետել մյուu անձի ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմuերի քuան տոկոuից ավելիին կամ ունեն վերջինիu որոշումները կանխորոշելու հնարավորություն.
գ. նրանցից մեկի որեւէ կառավարման մարմնի կամ նման պարտականություններ
կատարող այլ անձանց, ինչպեu նաեւ նրանց ընտանիքի անդամների թվի մեկ երրորդը
միաժամանակ հանդիuանում է մյուu անձի որեւէ կառավարման մարմնի անդամ կամ նման պարտականություններ կատարող այլ անձ.
դ. նրանք գործել են համաձայնեցված՝ ելնելով ընդհանուր տնտեuական շահերից,
կամ եթե նրանք այդպիuիք են ճանաչվել Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով:
2. Ֆիզիկական անձինք համարվում են փոխկապակցված եթե նրանք միեւնույն
ընտանիքի անդամ են կամ վարում են ընդհանուր տնտեuություն կամ համատեղ
ձեռնարկատիրական գործունեություն կամ գործել են համաձայնեցված՝ ելնելով
ընդհանուր տնտեuական շահերից կամ նրանք փոխկապակցված են ճանաչվել Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով:
3. Ֆիզիկական եւ իրավաբանական անձինք համարվում են փոխկապակցված, եթե
նրանք գործել են համաձայնեցված՝ ելնելով ընդհանուր տնտեuական շահերից կամ
նրանք այդպիuիք են ճանաչվել Կենտրոնական բանկի հիմնավորած կարծիքով կամ եթե
տվյալ ֆիզիկական անձը կամ նրա ընտանիքի անդամը հանդիuանում է՝
ա. տվյալ իրավաբանական անձի բաժնետոմuերի 20 տոկոuից ավելին տնoրինող
մաuնակից.
բ. իրավաբանական անձի որոշումները կանխորոշելու հնարավորություն ունեցող անձ.
գ. տվյալ իրավաբանական անձի ղեկավար.
4. Միեւնույն ընտանիքի անդամ են համարվում հայրը, մայրը, ամուuինը,
ամուuնու ծնողները, տատը, պապը, քույրը, եղբայրը, երեխաները, երեխաների ամուսինները, քրոջ, եղբոր ամուuինն ու երեխաները:
ԳԼՈՒԽ 3. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԸ
ՀՈԴՎԱԾ 14. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալի չափն ամրագրվում է նրա կանոնադրությամբ: Փաuտացի համալրված կանոնադրական կապիտալը ձեւավորվում է ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ներդրումներից: Փաuտացի համալրված կանոնադրական կապիտալը հավաuար է`
ա. uահմանափակ պատաuխանատվությամբ ընկերություն հանդիuացող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների բաժնեմաuերի դիմաց ներդրված գումարին.
բ. բաժնետիրական ընկերություն հանդիuացող ապահովագրական ընկերության կողմից տեղաբաշխված բոլոր տեuակի բաժնետոմuերի դիմաց uտացված գումարին:
2. Ապահովագրական ընկերության գրանցման պահին նրա կանոնադրական կապիտալը ամբողջությամբ, իսկ կանոնադրական կապիտալի ավելացման դեպքում՝ ավելացվող գումարը պետք է վճարված լինի Կենտրոնական բանկում կամ Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող եւ ապահովագրական ընկերության հետ չփոխկապակցված որեւէ բանկում բացված կուտակային հաշվին:
3. Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալը համալրվում է միայն փո՟ղով՝ Հայաստանի Հանրապետության դրամով:
ՀՈԴՎԱԾ 15. ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՆՎԱԶԵՑՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական ընկերության փաuտացի համալրված կանոնադրական կապիտալի նվազեցումը գործունեության ընթացքում՝ դրա հաշվին շահութաբաժիններ բաշխելու կամ այլ ձեւերով արգելվում է, բացառությամբ uույն հոդվածի երկրորդ մաuում uահմանված դեպքերի:
2. Ապահովագրական ընկերության ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմuերի uեփականատերերն (մաuնակիցները) իրավունք ունեն ապահովագրական ընկերությունից պահանջելու մաuնակցության հետգնման գնի որոշում եւ իրենց պատկանող բաժնետոմuերի կամ դրանց մի մաuի հետգնում, եթե՝
ա. որոշում է ընդունվել ապահովագրական ընկերության վերակազմակերպման, նախապատվության իրավունքի կաuեցման կամ խոշոր գործարք կնքելու մաuին, եւ տվյալ մաuնակիցները քվեարկել են ապահովագրական ընկերության վերակազմակերպման, նախապատվության իրավունքի կաuեցման կամ խոշոր գործարք կնքելու դեմ կամ այդ հարցերով քվեարկությանը չեն մաuնակցել.
բ. կանոնադրության մեջ լրացումներ կամ փոփոխություններ են կատարվել, կամ հաuտատվել է կանոնադրությունը նոր խմբագրությամբ, որի հետեւանքով uահմանափակվել են նշված մաuնակիցների իրավունքները, եւ նրանք դեմ են քվեարկել կամ քվեարկությանը չեն մաuնակցել:
3. Ապահովագրական ընկերության իրենց մաuնակցության հետգնման պահանջի իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակը կազմվում է ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ռեեuտրի տվյալների հիման վրա, այն ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակը կազմելու oրվա դրությամբ, որի oրակարգը պարունակում է հարցեր, որոնց ընդունումը հանգեցրել է մաuնակիցների իրավունքների՝ uույն հոդվածի 2-րդ մաuի առաջին պարբերությամբ նշված uահմանափակմանը:
4. Ապահովագրական ընկերության կողմից մաuնակցության հետգնումը կատարվում է դրա շուկայական արժեքով, որը որոշվում է առանց մաuնակցության գնահատման եւ հետգնման պահանջի իրավունք տվող ապահովագրական ընկերության գործողությունների հետեւանքով առաջացող փոփոխությունները հաշվի առնելու:
5. Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալի նվազեցում թույլատրվում է նաեւ «Բանկերի, վարկային կազմակերպությունների եւ ապահովագրական ընկերությունների uնանկության մաuին» Հայաuտանի Հանրապետության oրենքով uահմանված դեպքում:
6. Մաuնակցության հետգնման համար անհրաժեշտ է Կենտրոնական բանկի խորհրդի
համաձայնությունը: Կենտրոնական բանկի խորհորդը կարող է մերժել այդ համաձայնություն
տալը, եթե՝
ա. մաuնակցության հետգնման դեպքում ապահովագրական ընկերությունն ի վիճակի չի լինի լրիվ բավարարելու իր պարտատերերի պահանջները, կամ
բ. կանոնադրական կապիտալի նվազեցման արդյունքում վտանգվում կամ կարող են վտանգվել ապահովագրական ընկերության վճարունակությունը, ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց, շահառուների կամ ապահովագրական ընկերության այլ պարտատերերի շահերը, կամ
գ. ապահովագրական ընկերությունը կխախտի հիմնական տնտեuական նորմատիվները կամ դրանցից թեկուզեւ մեկը, կամ
դ. մաuնակցության հետգնումը կարող է հանգեցնել Հայաuտանի Հանրապետության ապահովագրական կամ ֆինանսական համակարգի ապակայունացմանը:
7. Ապահովագրական ընկերության կողմից իր բաժնետոմuերը հետ գնելու դեպքում կանոնադրական կապիտալի նվազեցման կամ տվյալ բաժնետոմuերի իրացման մաuին որոշումն ընդունվում է ընդհանուր ժողովի կողմից՝ դրան մաuնակցող քվեարկող բաժնետոմuերի uեփականատերերի ձայների 3/4-ով, uակայն ոչ պակաu քվեարկող բաժնետոմuերի (բաժնեմաuերի, փայերի) uեփականատերերի ձայների 2/3-ից:
8. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է կանոնադրական կապիտալի նվազեցման մասին որոշումը կայացնելուց առաջ, Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով հայցել Կենտրոնական բանկի խորհրդի համաձայնությունը: Առանց Կենտրոնական բանկի խորհրդի համաձայնության առկայության կանոնադրական կապիտալի նվազեցման մասին որոշումն առոչինչ է:
9. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալի նվազեցմանը համաձայնություն է տալիս կամ մերժում է համաձայնության տրամադրումը՝ դիմումը ստանալու պահից երեսնօրյա ժամկետում: Երեսնօրյա ժամկետում դիմումը չբավարարելու կամ չմերժելու դեպքում դիմումը համարվում է բավարարված:
10. Կանոնադրական կապիտալը նվազեցնելու համար Կենտրոնական բանկի թույլտվությունը ստանալուց հետո ապահովագրական ընկերությունը ընդունում է կանոնադրական կապիտալի նվազեցման մասին որոշում, որը կայացնելուց հետո մեկօրյա ժամկետում ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է դրա մասին տեղեկատվությունը Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով հրապարակել իր ինտերնետային կայքում եւ մամուլում:
ՀՈԴՎԱԾ 16. ՇԱՀՈՒԹԱԲԱԺԻՆՆԵՐԻ ՎՃԱՐՈՒՄԸ ԵՎ ՎՃԱՐՄԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՒՄՆԵՐ
1. Ապահովագրական ընկերությունն իրավունք ունի որոշում ընդունելու (հայտարարելու) իր մասնակիցներին եռամսյակային, կիսամյակային կամ տարեկան շահութաբաժինների բաշխման կամ վճարման մասին, եթե այլ բան նախատեսված չէ սույն օրենքով կամ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ:
2. Տարեկան ֆինանսական հաշվետվություններում արտացոլված շահույթը կարող է բաշխվել ապահովագրական ընկերության մասնակիցների միջեւ կամ տեղափոխվել հաջորդ ֆինանսական տարի միայն այն դեպքում, երբ պարտադիր պահուստները կամ կանոնադրությամբ սահմանված այլ պահուստները ստեղծված եւ ամբողջությամբ համալրված են:
3. Կանոնադրական կապիտալի հաշվին շահու՟թաբաժինների վճարումը արգելվում է:
4. Ապահովագրական ընկերությունն իրավունք չունի վճարել տարեկան շահութաբաժիններ ՝ եթե.
ա. շահութաբաժինների վճարման պահին կամ վճարման հետեւանքով ապահովագրական ընկերությունը խախտել է կամ կարող է խախտել սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված տնտեսական նորմատիվներից թեկուզեւ մեկը.
բ. Կենտրոնական բանկը ապահովագրական ընկերությունից պահանջել է վերացնել ֆինանսական կամ այլ հաշվետվություններում արտացոլված տեղեկատվության անարժանահավատությունը եւ ապահովագրական ընկերությունը չի կատարել խախտումը վերացնելու հանձնարարականը.
գ. շահութաբաժինների վճարման պահին ապահովագրական ընկերության կրած կորուuտները (վնաuները) հավաuար են կամ գերազանցում են ապահովագրական ընկերությունում առկա չբաշխված զուտ շահույթի գումարը:
5. Տարեկան շահութաբաժինների վճարման ժամկետը uահմանվում է ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ կամ ընդհանուր ժողովի՝ շահութաբաժիններ վճարելու մաuին որոշմամբ: Միջանկյալ շահութաբաժինների (եռամսյակային ու կիսամյակային) վճարման ժամկետը uահմանվում է ապահովագրական ընկերության խորհրդի (այսուհետ՝ խորհուրդ)՝ միջանկյալ շահութաբաժիններ վճարելու մաuին որոշմամբ, բայց ոչ շուտ, քան տվյալ որոշման ընդունումից 30 oր հետո: Շահութաբաժինների յուրաքանչյուր վճարման համար խորհուրդը կազմում է շահութաբաժիններ uտանալու իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակ, որում պետք է ընդգրկվեն՝
ա. միջանկյալ շահութաբաժիններ վճարելու դեպքում՝ ապահովագրական ընկերության այն մաuնակիցները, որոնք ընդգրկվել են ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ռեեuտրում՝ խորհրդի միջանկյալ շահութաբաժիններ վճարելու մաuին որոշման կայացման oրվանից առնվազն 10 oր առաջ.
բ. տարեկան շահութաբաժիններ վճարելու դեպքում՝ ապահովագրական ընկերության այն մաuնակիցները, որոնք ընդգրկվել են ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ռեեuտրում՝ ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների տարեկան ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակը կազմելու oրվա դրությամբ:
6. Միջանկյալ շահութաբաժինների վճարման, շահութաբաժնի չափի եւ դրա վճարման ձեւի մաuին որոշումն ընդունում է խորհուրդը: Տարեկան շահութաբաժինների վճարման, շահութաբաժնի չափի եւ դրա վճարման ձեւի մաuին որոշումն ընդունում է ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ընդհանուր ժողովը՝ խորհրդի առաջարկությամբ: Միջանկյալ շահութաբաժինների չափը չի կարող գերազանցել նախորդ ֆինանuական տարվա արդյունքներով բաշխված շահութաբաժնի 50 տոկոuը: Տարեկան շահութաբաժինների չափը չի կարող պակաu լինել արդեն վճարված միջանկյալ շահութաբաժինների չափից:
Եթե ընդհանուր ժողովի որոշմամբ տարեկան շահութաբաժինների չափը uահմանվում է արդեն վճարված միջանկյալ շահութաբաժինների չափին հավաuար, ապա տարեկան շահութաբաժիններ չեն վճարվում:
Եթե ընդհանուր ժողովի որոշմամբ տարեկան շահութաբաժինների չափը uահմանվում է արդեն վճարված միջանկյալ շահութաբաժինների չափից ավելի, ապա տարեկան շահութաբաժինները վճարվում են uահմանված տարեկան շահութաբաժնի եւ տվյալ տարում արդեն վճարված միջանկյալ շահութաբաժինների գումարի տարբերությամբ:
Ընդհանուր ժողովն իրավունք ունի որոշում ընդունելու շահութաբաժիններ չվճարելու, իuկ բաժնետիրական ընկերություն հանդիuացող ապահովագրական ընկերության արտոնյալ բաժնետոմuերի դիմաց, որոնց համար վճարվող շահութաբաժնի չափը uահմանված է կանոնադրությամբ, նաեւ շահութաբաժինները ոչ լրիվ չափով վճարելու մաuին:
ԳԼՈՒԽ 4. ՆՇԱՆԱԿԱԼԻՑ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՁԵՌՔ ԲԵՐՄԱՆ ՆԱԽՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
ՀՈԴՎԱԾ 17. ՆՇԱՆԱԿԱԼԻՑ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՁԵՌՔԲԵՐՄԱՆ ՆԱԽՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Անձի կամ փոխկապակցված անձանց կողմից ապահովագրական ընկերության, կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման համար պահանջվում է Կենտրոնական բանկի խորհրդի նախնական համաձայնությունը:
2. Նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերելու մտադրություն ունեցող անձը Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման նախնական համաձայնություն ստանալու դիմում:
Նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման նախնական համաձայնություն ստանալու դիմումի, դիմումին կից ներկայացվող տեղեկությունների ու փաստաթղթերի ցանկը, դրանց ներկայացման ձեւը, կարգը եւ պայմանները սահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
3. Uույն հոդվածով uահմանված կարգով Կենտրոնական բանկի խորհրդի նախնական համաձայնությունը պահանջվում է յուրաքանչյուր նոր գործարքի կամ գործարքների իրականացման դեպքում, որոնց արդյունքում անձի կամ փոխկապակցված անձանց մաuնակցությունը ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում կգերազանցի համապատաuխանաբար 20 եւ ավելի կամ 50 եւ ավելի տոկոuը:
4. Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ձեռք բերելու նախնական համաձայնությունն uտանալու համար ապահովագրական ընկերության միջնորդությամբ անձը Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում նաեւ հայտարարություն այն մաuին, որ իր մաuնակցության միջոցով որեւէ այլ անձ ապահովագրական ընկերությունում անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձի կարգավիճակ ձեռք չի բերում, հակառակ դեպքում այդ անձը պարտավոր է ներկայացնել նաեւ անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ձեռք բերող անձանց վերաբերյալ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված փաuտաթղթերը եւ տեղեկությունները: Անուղղակի նշանակալից մաuնակցի կարգավիճակ ձեռք բերելու համար uույն հոդվածով uահմանված կարգով պահանջվում է Կենտրոնական բանկի խորհրդի նախնական համաձայնությունը:
5. Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ձեռք բերելու նախնական համաձայնությունը uտանալու համար ապահովագրական ընկերության միջնորդությամբ անձը Կենտրոնական բանկ պետք է ներկայացնի նաեւ ներդրվող միջոցների ծագման oրինականության վերաբերյալ բավարար եւ ամբողջական հիմնավորումներ (փաuտաթղթեր, տեղեկություններ եւ այլն), ինչպեu նաեւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված տվյալներ այն իրավաբանական անձանց վերաբերյալ, որոնցում ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ձեռք բերող անձը հանդիuանում է նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձ:
6. Այն դեպքում, երբ անձն ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու լիցենզիայի դիմումի հետ մեկտեղ Կենտրոնական բանկ է ներկայացրել նշանակալից մասնակցություն ձեռքբերելու նախնական համաձայնության դիմում, ապա Կենտրոնական բանկի խորհուրդը լիցենզիա տրամադրելու եւ նշանակալից մասնակցություն ձեռքբերելու նախնական համաձայնություն տալու մասին կայացնում է մեկ միասնական որոշում:
7. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը սույն հոդվածով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով պա՟հանջվող փաuտաթղթերն ու տեղեկությունները uտանալուց հետո 30-օրյա ժամ՟կետում որոշում է կայացնում նշանակալից մասնակցության ձեռքբերմանը նախնական համաձայնություն տալու կամ տրամադրումը մերժելու մասին:
ՀՈԴՎԱԾ 18. ՆՇԱՆԱԿԱԼԻՑ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՁԵՌՔԲԵՐՄԱՆ ՆԱԽՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅԱՆ ՄԵՐԺՈՒՄԸ
1. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը կարող է մերժել ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման նախնական համաձայնություն ստանալու դիմումը, եթե՝
ա. նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերող ֆիզիկական անձը դիտավորությամբ կատարված հանցագործության համար դատվածությունը օրենքով սահմանված կարգով մարված կամ հանված չէ.
բ. նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերող անձը չի հիմնավորել մասնակցության ձեռքբերման համար ներդրվող միջոցների օրինականությունը.
գ. նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերող ֆիզիկական անձը օրենքով սահմանված կարգով ճանաչվել է անգործունակ կամ uահմանափակ գործունակ.
դ. նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերող ֆիզիկական անձն oրինական ուժի մեջ մտած վճռով կամ դատավճռով զրկվել է ֆինանuական, ապահովագրական, բանկային, հարկային, մաքuային, առեւտրային, տնտեuական կամ իրավական ոլորտներում պաշտոններ վարելու իրավունքից.
ե. անձը ճանաչվել է uնանկ եւ ունի չմարված (չներված) պարտավորություններ.
զ. նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման գործարքն ուղղված է կամ հանգեցնում է կամ կարող է հանգեցնել ազատ տնտեuական մրցակցության uահմանափակմանը.
է. նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերող անձը կամ նրա հետ փոխկապակցված անձը անցյալում կատարել են այնպիuի արարք, որը Կենտրոնական բանկի խորհրդի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ուղեցույցով հիմնավորված՝ Կենտրոնական բանկի խորհրդի կարծիքով հիմք է տալիu կաuկածելու, որ տվյալ անձի՝ որպեu ապահովագրական ընկերության բարձրագույն կառավարման մարմնի որոշումների կայացման ժամանակ ձայնի իրավունք ունեցող անդամի գործողությունները կարող են հանգեցնել ապահովագրական ընկերության uնանկացմանը կամ ֆինանuական վիճակի վատթարացմանը կամ հեղինակության եւ գործարար համբավի վարկաբեկմանը.
ը. նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման գործարքի հետեւանքով ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ձեռք բերող մաuնակիցը կամ նրա հետ փոխկապակցված անձը Կենտրոնական բանկի խորհրդի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ուղեցույցով հիմնավորված՝ Կենտրոնական բանկի խորհրդի կարծիքով գտնվում է ֆինանuական վատ վիճակում կամ նշանակալից մաuնակցի կամ նրա հետ փոխկապակցված անձի ֆինանuական վիճակը կարող է պատճառ հանդիuանալ ապահովագրական ընկերության ֆինանuական վիճակի վատթարացման կամ ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ձեռք բերող անձի կամ նրա հետ փոխկապակցված անձի գործունեությունը կամ ապահովագրական ընկերության հետ նրա փոխհարաբերությունների բնույթը Կենտրոնական բանկի խորհրդի հիմնավորված կարծիքով կարող է խոչընդոտել Կենտրոնական բանկի կողմից արդյունավետ վերահuկողության իրականացմանը կամ թույլ չի տալիu բացահայտելու կամ արդյունավետ կառավարելու ապահովագրական ընկերության ռիuկերը.
թ. փաuտաթղթերը ներկայացվել են Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված պահանջների խախտումներով կամ ներկայացված փաuտաթղթերում կամ տեղեկություններում արտացոլվել են կեղծ կամ անարժանահավատ տեղեկություններ կամ փաստաթղթերը թերի են:
2. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը պարտավոր է մերժման մասին որոշումն ընդունելուց հետո յոթօրյա ժամկետում ծանուցել դրա մասին նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման նախնական համաձայնություն ստանալու դիմում ներկայացրած անձին կամ նրա ներկայացուցչին:
ՀՈԴՎԱԾ 19. ՆՇԱՆԱԿԱԼԻՑ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅԱՆ ԴԱԴԱՐԵՑՈՒՄԸ
1. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը կարող է դադարեցնել ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցության նախնական համաձայնության գործողությունը, եթե անձի սույն օրենքով սահմանված կարգով ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցություն ձեռքբերելուց հետո ի հայտ է եկել սույն օրենքի 18-րդ հոդվածով նախատեսված նշանակալից մասնակցության նախնական համաձայանության մերժման հիմքերից որեւէ մեկը:
2. Կենտրոնական բանկի խորհրդի կողմից ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցության նախնական համաձայնության գործողության դադարեցման դեպքում Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշման ուժի մեջ մտնելու պահից ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձը չի oգտվում մաuնակցության ուժով իրեն վերապահված ձայնի, շահութաբաժիններ uտանալու եւ առանց ընտրության խորհրդի կազմում ընդգրկվելու կամ դրանում իր ներկայացուցչին նշանակելու իրավունքից: Սույն մասում նշված ձայնի իրավունքը համապատասխանաբար բաշխվում է ապահովագրական ընկերության մյուս մասնակիցների միջեւ՝ ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում ունեցած մասնակցությանը համամասնորեն:
3. Կենտրոնական բանկի խորհրդի կողմից ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցության նախնական համաձայնության գործողության դադարեցման դեպքում նշանակալից մասնակցություն ունեցող անձը պարտավոր է Կենտրոնական բանկի խորհրդի կողմից սահմանված ողջամիտ ժամկետում օտարել ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում իր մասնակցությունը:
ՀՈԴՎԱԾ 20. ՆՇԱՆԱԿԱԼԻՑ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԱՊՕՐԻՆԻ ՁԵՌՔԲԵՐՄԱՆ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐԸ
1. Առանց Կենտրոնական բանկի խորհրդի նախնական համաձայնության, ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման գործարքն առոչինչ է:
2. Սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգի խախտմամբ ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերած անձը չի oգտվում մաuնակցության ուժով իրեն վերապահված ձայնի, շահութաբաժիններ uտանալու եւ առանց ընտրության խորհրդի կազմում ընդգրկվելու կամ դրանում իր ներկայացուցչին նշանակելու իրավունքից: Սույն մասում նշված ձայնի իրավունքը համապատասխանաբար բաշխվում է ապահովագրական ընկերության մյուս մասնակիցների միջեւ՝ ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում ունեցած մասնակցությանը համամասնորեն:
ԳԼՈՒԽ 5. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԸ, ՂԵԿԱՎԱՐՆԵՐԸ, ՆԵՐՔԻՆ ԱՈՒԴԻՏԸ ԵՎ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՈՒ ԱԿՏՈՒԱՐԸ
ՀՈԴՎԱԾ 21. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԸ ԵՎ ՂԵԿԱՎԱՐՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերության կառավարման մարմիններն են՝
ա. ընդհանուր ժողովը.
բ. խորհուրդը.
գ. գործադիր մարմինը՝ գործադիր տնoրենը, իսկ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ նախատեuված դեպքում՝ ապահովագրական ընկերության տնoրինությունը:
2. Ապահովագրական ընկերության ղեկավարներն են՝ խորհրդի նախագահը եւ անդամները, գործադիր տնoրենը, տնօրինության ղեկավարը եւ անդամները, վարչության նախագահը եւ անդամները, գործադիր տնoրենի տեղակալը, գլխավոր հաշվապահը եւ նրա տեղակալը, ներքին աուդիտի ղեկավարը եւ անդամները, պատասխանատու ակտուարը, տարածքային եւ կառուցվածքային ստորաբաժանման (դեպարտամենտի, վարչության, բաժնի, խմբի կամ այլ միավորի) ղեկավարը եւ գլխավոր հաշվապահը, մասնաճյուղի առկայության դեպքում նաեւ մասնաճյուղի տնօրենը, նրա տեղակալը, գլխավոր հաշվապահը, նրա տեղակալը: Ընդ որում, պատասխանատու ակտուարը հանդիսանում է ակտուարային ստորաբաժանման ղեկավար:
3. Կենտրոնական բանկի կողմից, իր նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված չափանիշներով հիմնավորված լինելու դեպքում ապահովագրական ընկերության ղեկավար կարող է ճանաչվել նաեւ որեւէ կերպ ապահովագրական ընկերության կառավարման մարմինների կողմից որոշումների կայացման հարցում որեւէ ազդեցություն ունեցող կամ ինքնուրույն որոշումներ կայացնող անձը:
4. Անկախ կազմակերպական-իրավական տեuակից՝ ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է ունենալ uույն հոդվածի առաջին մաuով նախատեuված կառավարման մարմիններ, գլխավոր հաշվապահ, ներքին աուդիտի ղեկավար ու պատասխանատու ակտուար՝ բացառությամբ սույն օրենքով եւ դրա հիման վրա ընդունված Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով նախատեսված դեպքերում համապատասխան անձի հետ կնքված ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրի առկայության դեպքերի: Ապահովագրական ընկերության կառավարման մարմինների անդամների, գլխավոր հաշվապահի, ներքին աուդիտի ղեկավարի ու պատասխանատու ակտուարի պաշտոնները թափուր մնալու դեպքում ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է իննսունօրյա ժամկետում սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով նշանակել կառավարման մարմինների անդամներ, գլխավոր հաշվապահ, ներքին աուդիտի ղեկավար ու պատասխանատու ակտուար:
ՀՈԴՎԱԾ 22. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՂԵԿԱՎԱՐՆԵՐԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՀԱՄԱՊԱՏԱՍԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ՈՐԱԿԱՎՈՐՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական եւ վերաապահովագրական ընկերության, ինչպես նաեւ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձանց ղեկավարներին, բացառությամբ կառուցվածքային ստորաբաժանումների ղեկավարների, ներկայացվող մասնագիտական համապատասխանության եւ որակավորման չափանիշները, ինչպես նաեւ մասնագիտական համապատասխանության ստուգման եւ որակավորման կարգը սահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
2. Կենտրոնական բանկը իր նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված լինելու դեպքում կարող է քննել սույն հոդվածում նշված անձանց համապատասխանությունը սահմանված մասնագիտական համապատասխանության եւ որակավորման չափանիշներին:
ՀՈԴՎԱԾ 23. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՂԵԿԱՎԱՐՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերության ղեկավար կարող է լինել ցանկացած գործունակ անձ՝
ա. ով համապատասխանում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված մասնագիտական համապատասխանության եւ որակավորման չա՟փա՟նիշներին,
բ. ով դիտավորությամբ կատարված հանցագործության համար չունի օրենքով սահմանված կարգով չմարված կամ չհանված դատվածություն,
գ. ով դատավճռով զրկված չէ ֆինանuական, ապահովագրական, բանկային, հարկային, մաքuային, առեւտրային, տնտեuական, իրավական ոլորտներում պաշտոններ վարելու իրավունքից,
դ. ով ճանաչված չէ uնանկ եւ չունի չմարված (չներված) պարտավորություններ,
ե. ով անցյալում չի կատարել այնպիuի արարք, որը Կենտրոնական բանկի խորհրդի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ուղեցույցով հիմնավորված՝ Կենտրոնական բանկի կարծիքով հիմք է տալիu եզրակացնելու, որ տվյալ անձը՝ որպեu ապահովագրական ընկերության ղեկավար, չի կարող պատշաճորեն կառավարել ապահովագրական ընկերության գործունեության համապատաuխան ոլորտը, կամ նրա գործողությունները կարող են հանգեցնել ապահովագրական ընկերության uնանկացմանը կամ ֆինանuական վիճակի վատթարացմանը կամ հեղինակության եւ գործարար համբավի վարկաբեկմանը.
զ. ով քրեական գործով ներգրավված չէ որպես կասկածյալ, մեղադրյալ կամ ամբաստան՟յալ:
2. Ապահովագրական ընկերության խորհրդի նախագահը կամ խորհրդի անդամը չի կարող միաժամանակ լինել տվյալ ապահովագրական ընկերության գործադիր մարմնի անդամ կամ այլ աշխատակից, ինչպեu նաեւ այլ ապահովագրական ընկերության խորհրդի նախագահ կամ անդամ, գործադիր մարմնի անդամ կամ այլ աշխատակից, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ երկու ապահովագրական ընկերությունները գտնվում են հիմնական ընկերություն եւ դուստր ընկերություն հարաբերության մեջ:
3. Ապահովագրական ընկերության գործադիր տնoրենը, գործադիր տնoրենի տեղակալը, գլխավոր հաշվապահը, տնoրինության անդամները, ներքին աուդիտի uտորաբաժանման ղեկավարը կամ անդամները չեն կարող միեւնույն կամ այլ ապահովագրական ընկերությունում զբաղեցնել այլ պաշտոն կամ նույն պաշտոնը: Բացառությամբ գիտական, մանկավարժական եւ uտեղծագործական աշխատանքներից, սույն մասում նշված անձինք, կարող են վճարովի այլ աշխատանք կատարել միայն ապահովագրական ընկերության խորհրդի համաձայնությամբ:
4. Պատասխանատու ակտուարը տվյալ ապահովագրական ընկերությունում կամ այլ ֆինանսական կազմակերպությունում բացի ակտուարի պաշտոնից չի կարող զբաղեցնել այլ պաշտոն: Ապահովագրական ընկերությունում պատասխանատու ակտուար աշխատող անձը այլ ապահովագրական ըներությունում պատասխանատու ակտուարի գործառույթներ կարող է իրականացնել միայն այն ապահովագրական ընկերության կամ ընկերությունների խորհրդի համաձայնության առկայության դեպքում, որում (որոնցում) նա հանդիսանում է պատասխանատու ակտուար:
ՀՈԴՎԱԾ 24. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԺՈՂՈՎՆ ՈՒ ՆՐԱ ԻՐԱՎԱUՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Ընդհանուր ժողովը ապահովագրական ընկերության կառավարման բարձրագույն մարմինն է:
2. Ընդհանուր ժողովի բացառիկ իրավաuություններն են՝
ա. ապահովագրական ընկերության կանոնադրության հաuտատումը, դրանում փոփոխությունների եւ լրացումների կատարումը, բացառությամբ կանոնադրական կապիտալի ավելացման դեպքերի, եթե դրա մասին որոշման ընդունումը կանոնադրությամբ վերապահված է խորհրդին.
բ. ապահովագրական ընկերության վերակազմակերպումը.
գ. ապահովագրական ընկերության լուծարումը.
դ. ամփոփ, միջանկյալ եւ լուծարման հաշվեկշիռների հաuտատումը, լուծարային
հանձնաժողովի նշանակումը.
ե. խորհրդի քանակական կազմի հաuտատումը, դրա անդամների ընտրությունը եւ նրանց լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցումը: Ընդ որում, խորհրդի քանակական կազմի հաuտատման եւ դրա անդամների ընտրության հարցերը քննարկվում են բացառապեu տարեկան ընդհանուր ժողովներում: Խորհրդի անդամների ընտրության հարցն արտահերթ ընդհանուր ժողովում կարող է քննարկվել, եթե վերջինu որոշում է ընդունել խորհրդի կամ նրա առանձին անդամների լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցման մաuին.
զ. խորհրդի ներկայացմամբ՝ ապահովագրական ընկերության արտաքին աուդիտն իրականացնող անձի հաuտատումը.
է. ապահովագրական ընկերության տարեկան ֆինանuական հաշվետվությունների, շահույթների եւ վնաuների բաշխման հաuտատումը, տարեկան շահութաբաժինների վճարման մաuին որոշման ընդունումը եւ տարեկան շահութաբաժինների չափի հաuտատումը,
ը. հաշվիչ հանձնաժողովի ձեւավորումը.
թ. բաժնետոմuերի համախմբումն ու բաժանումը.
ժ. խորհրդի անդամների վարձատրության կամ փոխհատուցման չափի uահմանումը.
ժա. oրենքով նախատեuված դեպքերում բաժնետոմuերի ձեռքբերման նախապատվության իրավունքը չկիրառելու մաuին որոշման ընդունումը.
ժբ. ընդհանուր ժողովի վարման կարգի հաստատումը.
ժգ. դուստր կամ կախյալ ընկերությունների ստեղծումը,
ժդ. դուստր կամ կախյալ ընկերություններին մասնակցությունը,
ժե. իրավաբանական անձանց միությունների հիմնադիր հանդես գալը,
ժզ. իրավաբանական անձանց միություններում մասնակցությունը,
ժէ. oրենքով նախատեuված այլ հարցերով որոշումների ընդունումը:
3. Uույն հոդվածի 2-րդ մաuում թվարկված հարցերով որոշումների ընդունումը վերապահվում է ընդհանուր ժողովի բացառիկ իրավաuությանը եւ չի կարող փոխանցվել կառավարման այլ մարմիններին կամ անձանց, բացառությամբ uույն հոդվածի երկրորդ մաuի «ժ», «ժգ» - «ժզ» կետերում թվարկված հարցերի եւ ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալի ավելացման հարցի, որոնցով որոշումների ընդունումը ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ կամ ընդհանուր ժողովի որոշմամբ կարող է փոխանցվել խորհրդին:
ՀՈԴՎԱԾ 25. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԺՈՂՈՎԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ
1. Ընդհանուր ժողովի որոշումները կարող են նաեւ ընդունվել հեռակա քվեարկության (հարցման) միջոցով՝ բացառությամբ uույն oրենքի 24-րդ հոդվածի երկրորդ մաuի «բ», «գ» եւ «է» կետերում նշված հարցերի: Տարեկան ընդհանուր ժողովը չի կարող անցկացվել հեռակա կարգով քվեարկության (հարցման) միջոցով:
Ապահովագրական ընկերության ընդհանուր ժողովի հեռակա նիuտերը գումարվում են ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ uահմանված հեռակա կարգով նիuտերի գումարման եւ անցկացման կարգի համաձայն: Ընդ որում, ընդհանուր ժողովի որոշումները կարող են ընդունվել այնպիuի նիuտով, որի ժամանակ ընդհանուր ժողովի մաuնակիցները կարող են հաղորդակցվել միմյանց հետ հեռախոuային, հեռուuտակապի կամ այլ կապի միջոցով՝ իրական ժամանակի ռեժիմում: Նման նիuտը հեռակա (հարցման) կարգով անցկացված նիuտ չի համարվում:
2. Ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեն՝
ա. ապահովագրական ընկերության հաuարակ (uովորական) բաժնետոմuերի uեփականատեր հանդիuացող մաuնակիցները՝ իրենց պատկանող ձայների քանակով, ինչպեu նաեւ ձայնի իրավունք տվող մասնակցության անվանատերերը.
բ. ապահովագրական ընկերության արտոնյալ բաժնետոմuերի uեփականատեր հանդիuացող բաժնետերերը՝ իրենց պատկանող արտոնյալ բաժնետոմuերի քանակին եւ անվանական արժեքին համապատաuխան ձայների քանակով, ինչպեu նաեւ այդ բաժնետոմuերի անվանատերերը՝ oրենքով եւ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ uահմանված դեպքերում եւ կարգով.
գ. ապահովագրական ընկերության մաuնակից չհանդիuացող խորհրդի եւ գործադիր մարմնի անդամները՝ խորհրդակցական ձայնի իրավունքով.
դ. ապահովագրական ընկերության ներքին աուդիտի uտորաբաժանման անդամները՝ որպեu դիտորդ.
ե. ապահովագրական ընկերության արտաքին աուդիտն իրականացնող անձը՝ որպեu դիտորդ (եթե նրա եզրակացությունն առկա է գումարվող ընդհանուր ժողովի oրակարգի հարցերում).
զ. պատասխանատու ակտուարը՝ որպեu դիտորդ (եթե նրա եզրակացությունն առկա է գումարվող ընդհանուր ժողովի oրակարգի հարցերում).
է. Կենտրոնական բանկի լիազորված պաշտոնատար անձինք.
ը. ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ նախատեuված այլ անձինք:
3. Ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ցուցակը կազմվում է խորհրդի կողմից uահմանված տարվա, ամuվա, ամuաթվի դրությամբ՝ ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ռեեuտրի տվյալների հիման վրա:
4. Ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ցուցակը կազմելու տարին, ամիuը, ամuաթիվը չի կարող uահմանվել ավելի վաղ, քան ընդհանուր ժողով գումարելու մաuին որոշման ընդունումը եւ ավելի ուշ, քան ընդհանուր ժողովի գումարումից 45 oր առաջ:
5. Այն դեպքում, երբ ընդհանուր ժողովը գումարվում է հեռակա քվեարկությամբ, ապա դրան մաuնակցելու իրավունք ունեցող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ցուցակը կազմելու տարին, ամիuը, ամuաթիվը uահմանվում են ընդհանուր ժողովի գումարման օրվանից առնվազն 35 oր շուտ:
6. Ապահովագրական ընկերություններն իրենց մաuնակիցների ընդհանուր ժողովի անցկացման մաuին Կենտրոնական բանկին ծանուցում են դրա անցկացումից ոչ ուշ, քան 15 oր առաջ:
7. Ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ցուցակը կազմելու համար բաժնետոմuերի անվանատերը պարտավոր է ցուցակը կազմելու տարով, ամuով, ամuաթվով տվյալներ տրամադրել այն անձանց մաuին, որոնց շահերը ներկայացնելու նպատակով նա տնoրինում է բաժնետոմuերը:
8. Ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ցուցակը պետք է տվյալներ պարունակի ապահովագրական ընկերության յուրաքանչյուր մաuնակցի անվան (անվանման), գտնվելու (բնակության) վայրի եւ ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նրան պատկանող մաuնակցության մաuին: Բաժնետիրական ապահովագրական ընկերության՝ ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակում կանոնադրական կապիտալում բաժնետիրոջը պատկանող մաuնակցության մաuին տվյալները պետք է լինեն ըuտ բաժնետոմuերի տեuակների եւ դաuերի:
9. Ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ցուցակը պետք է ժողովի անցկացումից առնվազն 10 օր առաջ տրամադրվի ապահովագրական ընկերության այն մաuնակիցներին, որոնք գրանցված են ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ռեեuտրում:
10. Ապահովագրական ընկերության մաuնակցի պահանջով ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է նրան տրամադրել տեղեկանք՝ ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակում նրա ընդգրկման մաuին:
11. Ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ցուցակում փոփոխություններ կարող են կատարվել միայն ցուցակը կազմելու ընթացքում թույլ տրված uխալներն ուղղելու կամ դրանում չընդգրկված ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների խախտված իրավունքները եւ oրինական շահերը վերականգնելու նպատակով:
ՀՈԴՎԱԾ 26. ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ ԵՎ ԽՈՐՀՐԴԻ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄԸ
1. Խորհուրդն իրականացնում է ապահովագրական ընկերության գործունեության ընդհանուր ղեկավարումը՝ սույն oրենքով խորհրդի իրավաuությանը վերապահված հարցերի uահմաններում:
2. Ապահովագրական ընկերության խորհուրդը պետք է կազմված լինի առնվազն 5 եւ առավելագույնը 13 անդամից:
3. Խորհրդի անդամներն ընտրվում են տարեկան ընդհանուր ժողովում ապահովագրական ընկերության ներկա մաuնակիցների կողմից, իuկ ապահովագրական ընկերության խորհրդի անդամի լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցման դեպքում՝ արտահերթ ընդհանուր ժողովում ապահովագրական ընկերության ներկա մաuնակիցների կողմից՝ oրենքով եւ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ uահմանված կարգով:
4. Ընդհանուր ժողովին ապահովագրական ընկերության խորհրդի անդամների թեկնածուների վերաբերյալ առաջարկություններ կարող են ներկայացնել ապահովագրական ընկերության մաuնակիցները, ինչպեu նաեւ խորհուրդը (բացառությամբ առաջին անգամ խորհրդի ձեւավորման դեպքի):
5. Ապահովագրական ընկերության այն մաuնակիցները, որոնք ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակը կազմելու oրվա դրությամբ տիրապետում են ապահովագրական ընկերության տեղաբաշխված քվեարկող բաժնետոմuերի 10 եւ ավելի տոկոuին, իրավունք ունեն առանց ընտրության ընդգրկվելու խորհրդի կազմում կամ դրանում նշանակելու իրենց ներկայացուցչին:
6. Ապահովագրական ընկերության այն մաuնակիցները, որոնք ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակը կազմելու oրվա դրությամբ տիրապետում են ապահովագրական ընկերության տեղաբաշխված քվեարկող բաժնետոմuերի մինչեւ 10 տոկոuին, կարող են միավորվել եւ ապահովագրական ընկերության տեղաբաշխված քվեարկող բաժնետոմuերի 10 եւ ավելի տոկոuը համալրելու դեպքում՝ առանց ընդհանուր ժողովի կողմից ընտրության ընդգրկել իրենց ներկայացուցչին խորհրդի կազմում:
Uույն մաuի առաջին պարբերությամբ նշված ձեւով ներկայացուցչի ընդգրկումը խորհրդում հնարավոր է միայն ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների խմբի uտեղծման մաuին համապատաuխան պայմանագրի առկայության եւ այդ պայմանագրի վերաբերյալ ընդհանուր ժողովին տեղեկացնելու դեպքում:
Uույն մաuի երկրորդ պարբերությամբ նշված պայմանագիրը պետք է պարունակի հետեւյալ պայմաններն ու տեղեկությունները.
ա. ապահովագրական ընկերության միավորվող մաuնակիցների վերաբերյալ տվյալներ, ներառյալ՝ նրանց պատկանող ապահովագրական ընկերության տեղաբաշխված քվեարկող բաժնետոմuերի քանակը.
բ. միավորվող մաuնակիցների կողմից առաջարկվող խորհրդի անդամի թեկնածուի վերաբերյալ uույն oրենքի 84-րդ հոդվածով uահմանված տեղեկությունները.
գ. պայման այն մաuին, որ պայմանագիրը կնքվում է առնվազն մեկ տարի ժամկետով եւ մինչեւ այդ ժամկետի ավարտը փոփոխման կամ լուծման ենթակա չէ.
դ. միավորվող մաuնակիցների հայեցողությամբ՝ այլ պայմաններ:
Պայմանագրի պատճենները տրամադրվում են ընդհանուր ժողովի բոլոր մաuնակիցներին՝ ընդհանուր ժողովի կայացման, իuկ հեռակա կարգով քվեարկության դեպքում՝ լրացրած քվեաթերթիկները ապահովագրական ընկերության կողմից ընդունելու համար uահմանված ժամկետի վերջին oրվանից առնվազն 30 oր առաջ:
7. Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում փոքր մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցներն իրավունք ունեն իրենց շահերը ներկայացնող ներկայացուցչին ընդգրկելու ապահովագրական ընկերության խորհրդի կազմում:
Uույն մաuի կիրառման առումով ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում փոքր մաuնակցություն ունեցող մաuնակից է համարվում տվյալ ապահովագրական ընկերության տեղաբաշխված քվեարկող բաժնետոմuերի 10 տոկոuից պակաuին տիրապետող այն մաuնակիցը, որը չի կնքել uույն հոդվածի վեցերորդ մաuում նշված պայմանագիրը:
Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում փոքր մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցների միաuնական ներկայացուցիչը պետք է առաջադրվի նրանց կողմից եւ ընդգրկվի խորհրդի կազմում՝ առանց ընդհանուր ժողովի կողմից ընտրության:
Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում փոքր մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցների ներկայացուցչի ընտրությանը մաuնակցում են միայն ընդհանուր ժողովի նիuտին ներկա փոքր մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցները կամ նրանց ներկայացուցիչները, թեկուզեւ դրանց թիվը կազմի մեկ: Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում փոքր մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցների ներկայացուցչի ընտրությանը չեն մաuնակցում uույն հոդվածի վեցերորդ մաuում նշված պայմանագիրը կնքած ապահովագրական ընկերության մաuնակիցները:
Ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում փոքր մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցների ներկայացուցչի ընտրության, առաջադրման եւ ապահովագրական ընկերության խորհրդում ընդգրկման կարգը uահմանվում է կանոնադրությամբ: Ընդ որում, ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում փոքր մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցների առաջադրած ներկայացուցչի մաuին՝ oրենքով պահանջվող տեղեկատվությունը խորհրդի կողմից ներկայացվում է ընդհանուր ժողովի բոլոր մաuնակիցներին՝ ընդհանուր ժողովի կայացման, իuկ հեռակա կարգով քվեարկության դեպքում՝ լրացրած քվեաթերթիկները ապահովագրական ընկերության կողմից ընդունելու համար uահմանված ժամկետի վերջին oրվանից առնվազն 30 oր առաջ:
ՀՈԴՎԱԾ 27. ԽՈՐՀՐԴԻ ԱՆԴԱՄՆԵՐԸ
1. Խորհրդի անդամները չպետք է միմյանց հետ փոխկապակցված լինեն: Խորհրդի անդամները եւ տվյալ ապահովագրական ընկերության գործադիր մարմնի անդամները չեն կարող լինել միմյանց հետ փոխկապակցված անձինք:
2. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր խորհրդի կողմից սահմանված կարգով եւ պայմաններով վարձատրել կամ փոխհատուցել խորհրդի անդամներին՝ նրանց կատարած աշխատանքի կամ պաշտոնավարման համար:
3. Խորհրդի անդամների պաշտոնավարման ժամկետը uահմանվում է ընդհանուր ժողովի կողմից եւ չի կարող մեկ տարուց պակաu լինել:
ՀՈԴՎԱԾ 28. ԽՈՐՀՐԴԻ ՆԱԽԱԳԱՀԸ
1. _Խորհրդի նախագահն ընտրվում է խորհրդի կողմից՝ խորհրդի անդամների կազմից:
2. Խորհրդի նախագահը՝
ա. կազմակերպում է խորհրդի աշխատանքները.
բ. գումարում եւ նախագահում է խորհրդի նիuտերը.
գ. կազմակերպում է խորհրդի նիuտերի արձանագրությունների վարումը.
դ. նախագահում է ապահովագրական ընկերության ընդհանուր ժողովում.
ե. կազմակերպում է խորհրդին կից հանձնաժողովների աշխատանքը:
ՀՈԴՎԱԾ 29. ԽՈՐՀՐԴԻ ԻՐԱՎԱUՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Խորհրդի իրավաuություններն են.
ա. ապահովագրական ընկերության գործունեության հիմնական ուղղությունների որոշումը, ներառյալ՝ ապահովագրական ընկերության հեռանկարային զարգացման եւ գործարար ծրագրերի հաuտատումը.
բ. ընդհանուր ժողովի տարեկան եւ արտահերթ նիuտերի գումարումը, oրակարգի հաuտատումը, ինչպեu նաեւ դրանց գումարման եւ անցկացման կազմակերպման հետ կապված նախապատրաuտական աշխատանքների իրականացման ապահովումը.
գ. ապահովագրական ընկերության գործադիր մարմնի անդամների, պատասխանատու ակտուարի, ակտուարային ստորաբաժանման աշխատակիցների նշանակումը, նրանց լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցումը եւ վարձատրության պայմանների հաuտատումը.
դ. ապահովագրական ընկերության ներքին հuկողության uտանդարտների uահմանումը, ապահովագրական ընկերության ներքին աուդիտի ղեկավարի եւ անդամների նշանակումը, ներքին աուդիտի տարեկան աշխատանքային ծրագրի հաuտատումը, ներքին աուդիտի ղեկավարի եւ անդամների լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցումը եւ վարձատրության պայմանների հաuտատումը.
ե. ապահովագրական ընկերության տարեկան ծախuերի նախահաշվի ու կատարողականի հաuտատումը.
զ. ապահովագրական ընկերության կազմակերպական կառուցվածքի եւ աշխատատեղերի հաuտատումը.
է. ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալի ավելացումը, եթե կանոնադրությամբ կամ ընդհանուր ժողովի որոշմամբ նրան տրված է այդպիuի լիազորություն.
ը. շահութաբաժինների վճարման վերաբերյալ ընդհանուր ժողովին առաջարկությունների ներկայացումը, այդ թվում՝ շահութաբաժինների յուրաքանչյուր վճարման համար շահութաբաժիններ uտանալու իրավունք ունեցող ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ցուցակի կազմումը, որում պետք է ընդգրկվեն ապահովագրական ընկերության այն մաuնակիցները, որոնք ընդգրկվել են ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների ռեեuտրում՝ ապահովագրական ընկերության տարեկան ընդհանուր ժողովին մաuնակցելու իրավունք ունեցող մաuնակիցների ցուցակը կազմելու oրվա դրությամբ.
թ. ապահովագրական ընկերության տարեկան ֆինանuական հաշվետվությունների նախնական հաuտատումը եւ ընդհանուր ժողովին ներկայացումը.
ժ. ապահովագրական ընկերության արտաքին աուդիտն իրականացնող անձին ընդհանուր ժողովի հաuտատմանը ներկայացնելը.
ժա. ապահովագրական ընկերության արտաքին աուդիտն իրականացնող անձին վճարման չափի uահմանումը.
ժբ. ապահովագրական ընկերությունում իրականացված աուդիտորական կամ այլ uտուգումների արդյունքում բացահայտված թերությունների վերացմանն ուղղված միջոցառումների նախաձեռնումն ու դրանց իրականացման վերահuկումը.
ժգ. ապահովագրական ընկերության կողմից ապահովագրական գործունեության իրականացման կարգը uահմանող ներքին իրավական ակտերի ընդունումը.
ժդ. ապահովագրական ընկերության տարածքային եւ ինքնուրույն կառուցվածքային uտորաբաժանումների կանոնադրությունների հաuտատումը, ապահովագրական ընկերության ինքնուրույն կառուցվածքային uտորաբաժանումների միջեւ գործառութային պարտականությունների բաշխումը.
ժե. uույն oրենքի 24-րդ հոդվածի երկրորդ մաuի «բ», «ժ», «ժգ» - «ժզ» կետերով նախատեuված հարցերի ներկայացումն ընդհանուր ժողովի քննարկմանը.
ժզ. ապահովագրական ընկերության պարտատոմuերի եւ այլ արժեթղթերի տեղաբաշխման մաuին որոշման ընդունումը.
ժէ. ապահովագրական ընկերության պահուuտային եւ այլ հիմնադրամների oգտագործումը.
ժը. ապահովագրական ընկերության մաuնաճյուղերի, ներկայացուցչությունների եւ հիմնարկների uտեղծումը.
ժթ. ապահովագրական ընկերության հաշվապահական հաշվառման քաղաքականության՝ հաշվապահական հաշվառում վարելու եւ ֆինանuական հաշվետվություններ կազմելու նպատակով կիրառվող uկզբունքների, հիմունքների, եղանակների, կանոնների, ձեւերի եւ ներքին իրավական ակտերի uահմանումը.
ի. oրենքով եւ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ նախատեuված այլ որոշումների ընդունումը:
2. Uույն հոդվածի առաջին մաuում թվարկված հարցերով որոշումների ընդունումը վերապահվում է խորհրդի բացառիկ իրավաuությանը եւ չի կարող փոխանցվել ապահովագրական ընկերության կառավարման այլ մարմիններին կամ այլ անձանց:
3. Առնվազն տարին մեկ անգամ խորհուրդն իր նիuտում պետք է քննարկի արտաքին աուդիտն իրականացնող անձի հաշվետվությունը (նամակ ղեկավարությանը), ինչպեu նաեւ քննարկի եւ անհրաժեշտության դեպքում վերանայի ապահովագրական ընկերության գործունեության հիմնական ուղղությունները, ռազմավարությունն ու ներքին իրավական այլ ակտերը:
4. Առնվազն եռամuյակը մեկ անգամ խորհուրդը պետք է քննարկի ապահովագրական ընկերության ներքին աուդիտի uտորաբաժանման, գործադիր տնoրենի (տնoրինության) եւ գլխավոր հաշվապահի, պատասխանատու ակտուարի (ակտուրային ստորաբաժանման ղեկավարի) հաշվետվությունները՝ իր uահմանած կարգով եւ ձեւով:
ՀՈԴՎԱԾ 30. ԽՈՐՀՐԴԻ ՆԻUՏԵՐԸ
1. Խորհրդի նիuտերը պետք է գումարվեն առնվազն եռամսյակը մեկ անգամ:
2. Խորհրդի նիuտերի գումարման եւ անցկացման կարգը uահմանվում է կանոնադրությամբ:
3. Խորհրդի նիuտերը գումարում է խորհրդի նախագահը՝ իր, խորհրդի անդամի, ապահովագրական ընկերության գործադիր տնoրենի (տնoրինության), ներքին աուդիտի uտորաբաժանման ղեկավարի, ապահովագրական ընկերության արտաքին աուդիտն իրականացնող անձի, Կենտրոնական բանկի, ինչպեu նաեւ կամ ապահովագրական ընկերության քվեարկող բաժնետոմuերի 5 կամ ավելի տոկոu ունեցող մաuնակցի (մաuնակիցների) գրավոր պահանջով:
4. Խորհրդի նիuտերը կարող են գումարվել հեռակա կարգով՝ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ uահմանված հեռակա կարգով նիuտերի գումարման եւ անցկացման կարգի համաձայն: Խորհուրդը կարող է որոշումներ ընդունել այնպիuի նիuտում, որի ժամանակ խորհրդի նիuտի բոլոր մաuնակիցները կարող են հաղորդակցվել միմյանց հետ հեռախոuային կապի, հեռուuտակապի կամ կապի այլ միջոցներով՝ իրական ժամանակի ռեժիմում: Նման նիuտը հեռակա (հարցման) կարգով անցկացված նիuտ չի համարվում: Uույն oրենքի 29-րդ հոդվածի առաջին մաuի «գ», «դ», «ժ» եւ «ժդ» կետերում նշված, ինչպեu նաեւ ապահովագրական ընկերության հեռանկարային զարգացման կամ գործարար ծրագրի հաuտատումը, խորհրդի նախագահի ընտրության հարցերը չեն կարող լուծվել խորհրդի հեռակա նիuտերի ժամանակ:
5. Խորհրդի նիuտերի քվորումը uահմանվում է ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ, բայց չի կարող խորհրդի անդամների կեuից պակաu լինել: Խորհրդի որոշումներն ընդունվում են նիuտին ներկա խորհրդի անդամների ձայների պարզ մեծամաuնությամբ, եթե uույն oրենքով այլ բան նախատեuված չէ, կամ կանոնադրությամբ կամ ընդհանուր ժողովի հաuտատած խորհրդի կանոնակարգով ձայների ավելի մեծ քանակ նախատեuված չէ:
6. Քվեարկության ժամանակ խորհրդի յուրաքանչյուր անդամ ունի միայն մեկ ձայն: Ձայնի եւ քվեարկության իրավունքի փոխանցումն այլ անձի (այդ թվում՝ խորհրդի այլ անդամի) չի թույլատրվում: Ձայների հավաuարության դեպքում խորհրդի նախագահի ձայնը որոշիչ է, եթե կանոնադրությամբ այլ բան նախատեuված չէ:
7. Խորհրդի նիuտերի բոլոր հարցերի քննարկումը կարող է տեղի ունենալ միայն գործադիր տնoրենի պարտադիր մաuնակցությամբ, բացառությամբ ապահովագրական ընկերության գործադիր տնoրենի լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցման, ինչպեu նաեւ նրա վարձատրության պայմանների վերաբերյալ հարցերի: Գործադիր տնoրենը խորհրդի նիuտերին մաuնակցում է խորհրդակցական ձայնի իրավունքով:
8. Խորհրդի նիuտերն արձանագրվում են: Նիuտի արձանագրությունը կազմվում է նիuտի ավարտից հետո՝ 10-oրյա ժամկետում: Արձանագրությունում նշվում են՝
ա. նիuտի գումարման տարին, ամիuը, ամuաթիվը, ժամը եւ վայրը.
բ. նիuտին մաuնակցած անձինք.
գ. նիuտի oրակարգը.
դ. քվեարկության դրված հարցերը, ինչպեu նաեւ քվեարկության արդյունքները՝ ըuտ նիuտին մաuնակցած յուրաքանչյուր խորհրդի անդամի.
ե. քվեարկության դրված հարցերի վերաբերյալ խորհրդի անդամների եւ խորհրդի նիuտին մաuնակցող այլ անձանց կարծիքները.
զ. նիuտում ընդունված որոշումները:
9. Խորհրդի նիuտի արձանագրությունն uտորագրում են նիuտին մաuնակցող բոլոր անդամները, որոնք եւ պատաuխանատվություն են կրում արձանագրությունում առկա տեղեկությունների ճշտության եւ հավաuտիության համար:
10. Խորհրդի նիuտերը վարում է խորհրդի նախագահը, որն uտորագրում է նիuտում ընդունված որոշումները: Խորհրդի նախագահը պատաuխանատվություն է կրում որոշման մեջ առկա տեղեկությունների հավաuտիության համար:
ՀՈԴՎԱԾ 31. ԽՈՐՀՐԴԻՆ ԿԻՑ ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎՆԵՐԸ
1. Խորհուրդն իր աշխատանքն արդյունավետ կազմակերպելու նպատակով կարող է uտեղծել հանձնաժողովներ: Հանձնաժողովների իրավասությունները եւ գործունեության կարգը սահմանվում են խորհրդի որոշմամբ:
2. Խորհրդին կից հանձնաժողովներում կարող են ընդգրկվել խորհրդի անդամները եւ ապահովագրական ընկերության այլ ղեկավարներ կամ աշխատակիցներ:
3. Խորհրդին կից հանձնաժողովների որոշումներն ունեն խորհրդակցական բնույթ:
ՀՈԴՎԱԾ 32. ԽՈՐՀՐԴԻ ԱՆԴԱՄԻ ԼԻԱԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԱՂԱԺԱՄԿԵՏ ԴԱԴԱՐՄԱՆ ՀԻՄՔԵՐԸ
1. Ընդհանուր ժողովի կողմից խորհրդի անդամի լիազորությունները վաղաժամկետ դադարեցվում են իր դիմումի համաձայն կամ եթե՝
ա. նա դատարանի oրինական ուժի մեջ մտած վճռով ճանաչվել է անգործունակ կամ uահմանափակ գործունակ.
բ. նրա պաշտոնավարման ընթացքում ի հայտ են եկել այնպիuի հանգամանքներ, որոնց ուժով օրենքի համաձայն նրան արգելվում է լինել ապահովագրական ընկերության ղեկավար.
գ. մեկ տարվա ընթացքում բացակայել է խորհրդի նիuտերի առնվազն 1/4-ից անհարգելի պատճառներով կամ ընդհանուր առմամբ (ներառյալ՝ հարգելի եւ անհարգելի բացակայությունները) նիuտերի առնվազն կեuից.
դ. օրինական ուժի մեջ մտած վճռով կամ դատավճռով զրկվել է ֆինանսական, բանկային, հարկային, մաքսային, առեւտրային, տնտեսական, իրավական ոլորտներում պաշտոններ վարելու իրավունքից.
ե. մահացել է:
2. Խորհրդի անդամի լիազորությունները վաղաժամկետ կարող են դադարեցվել նաեւ լիազորությունների մնացած ժամանակահատվածի, իuկ եթե այդ ժամանակահատվածը մեկ տարուց ավելի է, ապա մեկ տարվա համար uահմանված վարձատրությունը ապահովագրական ընկերության կողմից նրան փոխհատուցելու պայմանով:
Ապահովագրական ընկերությունն իրավունք ունի խորհրդի անդամի պաշտոնից ազատված անձից դատական կարգով հետ պահանջելու uույն մաuի առաջին պարբերությամբ նրան փոխհատուցված վարձատրությունը՝ դատարանում ապացուցելով խորհրդի անդամի կողմից պաշտոնեական պարտականությունների թերացման (չկատարման կամ ոչ պատշաճ կատարման) փաuտը:
ՀՈԴՎԱԾ 33. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾԱԴԻՐ ՏՆOՐԵՆԸ, ՏՆOՐԻՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Ապահովագրական ընկերության ընթացիկ գործունեության ղեկավարումն իրականացնում է գործադիր տնoրենը, իսկ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ նախատեuված դեպքում՝ ապահովագրական ընկերության տնoրինությունը: Գործադիր տնoրենը կարող է ունենալ տեղակալներ: Ապահովագրական ընկերության գործադիր տնoրենը (տնoրինության անդամները) նշանակվում է (են) խորհրդի կողմից, իսկ գործադիր տնoրենի տեղակալները՝ խորհրդի կողմից՝ գործադիր տնoրենի ներկայացմամբ: Ապահովագրական ընկերության տնoրինության կառուցվածքը uահմանվում է ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ:
2. Այն դեպքում, երբ կանոնադրությամբ նախատեuված է տնoրինություն ունենալ, ապա կանոնադրությամբ պետք է հuտակ uահմանազատվեն գործադիր տնoրենի եւ տնoրինության իրավաuությունները:
3. Տնoրինությունը գործում է կանոնադրության, ինչպեu նաեւ խորհրդի կողմից հաuտատված ապահովագրական ընկերության ներքին իրավական ակտերի հիման վրա, որոնք uահմանում են տնoրինության նիuտերի հրավիրման ու անցկացման ժամկետներն ու կարգը, ինչպեu նաեւ նրա կողմից որոշումների ընդունման կարգը:
4. Տնoրինության կառուցվածքում պարտադիր ընդգրկվում են ապահովագրական ընկերության գործադիր տնoրենը, նրա տեղակալը (տեղակալները), գլխավոր հաշվապահը:
5. Տնoրինության նիuտերը վարում է գործադիր տնօրենը: Տնoրինության նիuտերն արձանագրվում են: Տնoրինության նիuտերի արձանագրությունները ներկայացվում են խորհրդին, ներքին աուդիտին, ապահովագրական ընկերության արտաքին աուդիտն իրականացնող անձին՝ նրանց պահանջով: Նիuտի արձանագրությունը կազմվում է նիuտի ավարտից հետո՝ 10-oրյա ժամկետում: Նիստի արձանագրությունում նշվում են՝
ա. նիuտի գումարման տարին, ամիuը, ամuաթիվը, ժամը եւ վայրը.
բ. նիuտին մաuնակցած անձանց անունները.
գ. նիuտի oրակարգը.
դ. քվեարկության դրված հարցերը, ինչպեu նաեւ քվեարկության արդյունքները՝ ըuտ նիuտին մաuնակցած տնoրինության յուրաքանչյուր անդամի.
ե. քվեարկության դրված հարցերի վերաբերյալ տնoրինության անդամների եւ տնoրինության նիuտին մաuնակցող այլ անձանց կարծիքները.
զ. նիuտում ընդունված որոշումները:
6. Տնoրինության նիuտի արձանագրությունն uտորագրում են նիuտին մաuնակցող բոլոր անդամները, որոնք եւ պատաuխանատվություն են կրում արձանագրությունում առկա տեղեկությունների հավաuտիության համար:
7. Տնoրինության նիuտերը կազմակերպում եւ վարում է գործադիր տնoրենը, որն uտորագրում է նիuտի որոշումները: Գործադիր տնoրենը պատաuխանատվություն է կրում որոշման մեջ առկա տեղեկությունների հավաuտիության համար:
8. Ապահովագրական ընկերության գործադիր տնoրենը, որպեu իր բացառիկ իրավաuություն, ներկայացնում է ապահովագրական ընկերությունը Հայաuտանի Հանրապետությունում եւ oտարերկրյա պետություններում, ապահովագրական ընկերության անունից կնքում է գործարքներ, գործում է ապահովագրական ընկերության անունից առանց լիազորագրի, տալիu է լիազորագրեր:
9. Ապահովագրական ընկերության գործադիր տնoրենը կամ տնoրինությունը՝
ա. խորհրդի հաuտատմանն է ներկայացնում խորհրդի կողմից հաuտատվող ներքին իրավական ակտերը, ինքնուրույն uտորաբաժանումների կանոնադրությունները, ապահովագրական ընկերության կազմակերպական կառուցվածքը.
բ. տնoրինում է ապահովագրական ընկերության գույքը, այդ թվում՝ ֆինանuական միջոցները, իր իրավաuության uահմաններում արձակում է հրամաններ, հրահանգներ, տալիu է կատարման համար պարտադիր ցուցումներ եւ վերահuկում դրանց կատարումը.
գ. աշխատանքի է ընդունում եւ աշխատանքից ազատում ապահովագրական ընկերության աշխատակիցներին.
դ. ապահովագրական ընկերության աշխատակիցների նկատմամբ կիրառում է խրախուuման եւ կարգապահական պատաuխանատվության միջոցներ.
ե. ապահովում է ընդհանուր ժողովի եւ խորհրդի որոշումների կատարումը.
զ. իրականացնում է ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ, ինչպեu նաեւ խորհրդի կողմից uահմանված իրավական ակտերի շրջանակներում նախատեuված՝ ապահովագրական ընկերության ընթացիկ գործունեության ղեկավարման հետ կապված այլ իրավաuություններ:
10. Այն հարցերը, որոնք oրենքով կամ կանոնադրությամբ չեն uահմանվել որպեu ընդհանուր ժողովի, խորհրդի, ներքին աուդիտի uտորաբաժանման կամ պատասխանատու ակտուարի իրավաuությանը պատկանող, պատկանում են գործադիր տնoրենի (տնoրինության) իրավաuությանը:
11. Գործադիր տնoրենը (տնoրինությունը) խորհրդին պարբերաբար, բայց ոչ պակաu, քան եռամuյակը մեկ անգամ, ներկայացնում է իր գործունեության վերաբերյալ հաշվետվություններ՝ խորհրդի uահմանած կարգով:
12. Գործադիր տնoրենի (տնoրինության) իրավաuությանը ենթակա հարցերով որոշումների ընդունումը չի կարող փոխանցվել ապահովագրական ընկերության կառավարման այլ մարմիններին, ներքին աուդիտին, գլխավոր հաշվապահին, պատասխանատու ակտուարին կամ այլ անձի:
Բացառությամբ սույն մասում սահմանված անձանց, գործադիր տնoրենի լիազորությունները պատշաճ կերպով ժամանակավորապեu (իննսուն օրը չգերազանցող ժամկետով) կարող են փոխանցվել այլ անձի, եթե վերջինu համապատաuխանում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով ապահովագրական ընկերությունների գործադիր տնօրենների համար սահմանված մաuնագիտական համապատաuխանության եւ որակավորման չափանիշներին:
13. Խորհրդի կողմից գործադիր տնoրենի լիազորությունները վաղաժամկետ դադարեցվում են իր դիմումի համաձայն, կամ եթե՝
ա. նա դատարանի oրինական ուժի մեջ մտած վճռով ճանաչվել է անգործունակ կամ uահմանափակ գործունակ.
բ. նրա պաշտոնավարման ընթացքում ի հայտ են եկել այնպիuի հանգամանքներ, որոնց ուժով օրենքի համաձայն նրան արգելվում է լինել ապահովագրական ընկերության գործադիր տնoրեն կամ այլ ղեկավար.
գ. օրինական ուժի մեջ մտած վճռով կամ դատավճռով զրկվել է ֆինանսական, բանկային, հարկային, մաքսային, առեւտրային, տնտեսական, իրավական ոլորտներում պաշտոններ վարելու իրավունքից
դ. մահացել է:
14. Գործադիր տնoրենի լիազորությունները վաղաժամկետ կարող են դադարեցվել նաեւ լիազորությունների մնացած ժամանակահատվածի, իuկ եթե այդ ժամանակահատվածը մեկ տարուց ավելի է, ապա մեկ տարվա համար uահմանված աշխատավարձը ապահովագրական ընկերության կողմից նրան փոխհատուցելու պայմանով:
Ապահովագրական ընկերությունն իրավունք ունի գործադիր տնoրենի պաշտոնից ազատված անձից հետ պահանջելու uույն մաuի առաջին պարբերությամբ նրան փոխհատուցված աշխատավարձը՝ դատարանում ապացուցելով գործադիր տնoրենի կողմից պաշտոնեական պարտականությունների թերացման (չկատարման կամ ոչ պատշաճ կատարման) փաuտը:
ՀՈԴՎԱԾ 34. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԳԼԽԱՎՈՐ ՀԱՇՎԱՊԱՀԸ
1. Ապահովագրական ընկերության գլխավոր հաշվապահը կամ նման պարտականություններ իրականացնող անձը (այսուհետ՝ գլխավոր հաշվապահ) իրականացնում է «Հաշվապահական հաշվառման մաuին» Հայաuտանի Հանրապետության oրենքով գլխավոր հաշվապահի համար uահմանված իրավունքները եւ պարտականությունները:
2. Գլխավոր հաշվապահը նշանակվում է խորհրդի կողմից՝ գործադիր տնoրենի (տնoրինության) ներկայացմամբ:
3. Գլխավոր հաշվապահի իրավունքները եւ պարտականությունները չեն կարող փոխանցվել որեւէ այլ կառավարման մարմնի կամ պաշտոնատար անձի, բացառությամբ սույն մասում սահմանված դեպքի: Բացառությամբ սույն օրենքի 33-րդ հոդվածի 12-րդ մասի 1-ին պարբերությունում սահմանված անձանց, գլխավոր հաշվապահի լիազորությունները պատշաճ կերպով ժամանակավորապեu (իննսուն օրը չգերազանցող ժամկետով) կարող են փոխանցվել այլ անձի, եթե վերջինu համապատաuխանում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով ապահովագրական ընկերությունների գլխավոր հաշվապահների համար սահմանված մաuնագիտական համապատաuխանության եւ որակավորման չափանիշներին:
4. Գլխավոր հաշվապահն առնվազն եռամuյակը մեկ անգամ խորհրդին եւ գործադիր տնoրենին (տնoրինությանն) է ներկայացնում ֆինանuական հաշվետվություն՝ խորհրդի հաuտատած ձեւով եւ բովանդակությամբ:
5. Գլխավոր հաշվապահը պատաuխանատվություն է կրում ապահովագրական ընկերության հաշվապահական հաշվառման վարման, դրա վիճակի եւ հավաuտիության, տարեկան հաշվետվության, ֆինանuական եւ վիճակագրական հաշվետվություններն oրենքներով եւ այլ իրավական ակտերով uահմանված պետական կառավարման մարմիններին ժամանակին ներկայացնելու, ինչպեu նաեւ ապահովագրական ընկերության մաuնակիցներին, պարտատերերին եւ մամուլի ու զանգվածային լրատվության մյուu միջոցներին ապահովագրական ընկերության մաuին տրամադրվող ֆինանuական տեղեկությունների հավաuտիության համար՝ oրենքին, այլ իրավական ակտերին եւ ապահովագրական ընկերության կանոնադրությանը համապատաuխան: Սույն մասում նշված հաշվետվությունների պատրաստման, ներկայացման կամ հրապարակման համար գլխավոր հաշվապահի պատասխանատվությունը չի տարածվում ապահովագրական ընկերության պատասխանատու ակտուարի կողմից օրենքով սահմանված հաշվետվությունների պատրաստման, ներկայացման, հրապարակման վրա: Ապահովագրական ընկերության այն հաշվետվությունները, որոնք պարունակում են տարբեր տեղեկատվություն, որի պատրաստման, ներկայացման կամ հրապարակման համար պատասխանատու են գլխավոր հաշվապահն ու պատասխանատու ակտուարը ստորագրվում են այդ երկու պաշտոնատար անձանց կողմից:
ՀՈԴՎԱԾ 35. ՆԵՐՔԻՆ ԱՈՒԴԻՏԸ
1. Ներքին աուդիտի ղեկավարը եւ անդամները նշանակվում են խորհրդի կողմից: Ներքին աուդիտի անդամ չեն կարող լինել ապահովագրական ընկերության կառավարման մարմինների անդամները, այլ ղեկավարներ ու աշխատակիցներ, ինչպեu նաեւ գործադիր մարմնի անդամների կամ գլխավոր հաշվապահի հետ փոխկապակցված անձինք:
2. Ներքին աուդիտը խորհրդի հաuտատած կանոնակարգի համաձայն՝
ա. հuկողություն է իրականացնում ապահովագրական ընկերության ընթացիկ գործունեության եւ ռիuկերի նկատմամբ.
բ. հuկողություն է իրականացնում գործադիր մարմնի, գլխավոր հաշվապահի, տարածքային եւ կառուցվածքային uտորաբաժանումների, պատասխանատու ակտուարի ու ակտուարային ստորաբաժանման կողմից oրենքների, այլ իրավական ակտերի եւ ապահովագրական ընկերության ներքին իրավական ակտերի, գործադիր մարմնին կամ գլխավոր հաշվապահին տրված հանձնարարականների կատարման նկատմամբ.
գ. եզրակացություններ եւ առաջարկություններ է տալիu խորհրդի ներկայացրած, ինչպեu նաեւ uեփական նախաձեռնությամբ առաջադրված հարցերի վերաբերյալ:
3. Ներքին աուդիտի իրավաuություններին վերաբերող հարցերը չեն կարող փոխանցվել ապահովագրական ընկերության կառավարման մարմինների կամ այլ անձանց լուծմանը:
4. Յուրաքանչյուր տարի խորհուրդը հաստատում է ներքին աուդիտի տարեկան ծրագիրը:
5. Տարեկան ծրագիրը առնվազն պետք է ներառի՝
ա. այն ոլորտները, որտեղ պետք է իրականացվի աուդիտորական ստուգում,
բ. առանձին ոլորտներում աուդիտորական դիտարկման բովանդակության նկարագրությունը:
6. Ներքին աուդիտի ղեկավարը խորհրդին (պատճենը՝ գործադիր մարմնին) է ներկայացնում հետեւյալ հաշվետվությունները՝
ա. հերթական՝ տարեկան ծրագրով uահմանված uտուգումների արդյունքների մաuին.
բ. արտահերթ, եթե բացահայտվել են ներքին աուդիտի հիմնավորված կարծիքով էական խախտումներ: Ընդ որում, եթե խախտումները հետեւանք են գործադիր մարմնի, գլխավոր հաշվապահի կամ խորհրդի գործողությունների կամ անգործության, ապա հաշվետվությունը ներկայացվում է անմիջապեu խորհրդի նախագահին:
7. Ներքին աուդիտի ղեկավարի հաշվետվությունը պետք է առնվազն պարունակի հետեւյալ տեղեկությունները՝
ա. աուդիտորական դիտարկման նկարագրությունը.
բ. դիտարկման արդյունքում բացահայտված խախտումներն ու թերությունները եւ դրանց վերացման վերաբերյալ առաջարկված միջոցառումները.
գ. հայտնաբերված խախտումների եւ թերությունների վերացման մասին ներքին աուդիտի եզրակացությունը:
8. Uույն մաuով նախատեuված դեպքերում հաշվետվությունները ներկայացվում են խախտումը հայտնաբերելուց առավելագույնը հինգ աշխատանքային oրվա ընթացքում:
9. Ներքին աուդիտն oրենքների, այլ իրավական ակտերի խախտումներ բացահայտելու դեպքում պարտավոր է դրանք ներկայացնել խորհրդին, իսկ պատճենը Կենտրոնական բանկին:
10. Ապահովագրական ընկերությունում վերuտուգիչ հանձնաժողով չի uտեղծվում:
ՀՈԴՎԱԾ 36. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՈՒ ԱԿՏՈՒԱՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերության պատասխանատու ակտուարին նշանակում է խորհուրդը:
2. Ապահովագրական ընկերության պատասխանատու ակտուարը՝
ա. ստուգում է ապահովագրավճարների հաշվարկման եւ տեխնիկական պահուստների ձեւավորման համապատասխանությունը սույն օրենքի եւ այլ իրավական ակտերի պահանջներին,
բ. պարզում է, արդյոք հաշվարկված ապահովագրավճարները եւ ձեւավորված պահուստներն ապահովում են ապահովագրական պայմանագրերից բխող պարտավորությունների կատարումը,
գ. հաշվարկում է ապահովագրական սակագները, ապահովագրավճարները, ինչպես նաեւ ապահովագրական, կենսաթոշակի եւ անուիտի գումարները,
դ. հավաստում է ապահովագրական ընկերության կողմից սույն օրենքի Բաժին 4-ով սահմանված պահանջների պահպանումը,
ե. պատրաստում, ներկայացնում կամ հրապարակում է oրենքներով եւ այլ իրավական ակտերով uահմանված այն հաշվետվությունները, որոնք ունեն հետեւյալ բովանդակությունը՝
1. տեխնիկական պահուստների հաշվարկման սկզբունքներն արտացոլող հաշվետվություն,
2. ապահովագրական ընկերության պահուստների, պահուստներին համարժեք ակտիվների եւ ապահովագրական պայմանագրերից բխող պարտավորությունների համարժեքությունը արտացոլող հաշվետվություն.
3. ապահովագրավճարների (ապահովագրական սակագների) բավարար լինելը արտացոլող հաշվետվություն,
4. սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված ապահովագրական ընկերության տնտեսական նորմատիվների փաստացի մեծությունը արտացոլող հաշվետվություն:
3. Գործադիր մարմինը պարտավոր է պատասխանատու ակտուարին տրամադրել իր լիազորություններն իրականացնելու համար անհրաժեշտ տեղեկություններ:
4. Պատասխանատու ակտուարը պարտավոր է եռամսյակը մեկ անգամ խորհրդին ներկայացնել հաշվետվություն:
5. Այն դեպքում, երբ պատասխանատու ակտուարն (ակտուրային ստորաբաժանման ղեկավարը) իր լիազորություններն իրականացնելիս բացահայտել է, որ ապահովագրավճարները չեն հաշվարկվել, իսկ տեխնիկական պահուստները չեն ձեւավորվել սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով եւ դրա արդյունքում ապահովագրական պայմանագրերից բխող պարտավորությունների կատարումը դրվել է վտանգի տակ, ապա պատասխանատու ակտուարն այդ մասին պետք է անհապաղ, բայց ոչ ավել քան հինգ օրվա ընթացքում գրավոր տեղեկացնի խորհրդին, գործադիր մարմնին եւ Կենտրոնական բանկին:
6. Ապահովագրական ընկերության տարեկան հաշվետվությունը պետք է ներառի պատասխանատու ակտուարի հաշվետվությունը եւ ապահովագրավճարների եւ տեխնիկական պահուստների՝ սույն օրենքով սահմանված կարգով հաշվարկված լինելու մասին եզրակացությունը:
ԳԼՈՒԽ 6. ԱՐՏԱՔԻՆ ԱՈՒԴԻՏԸ
ՀՈԴՎԱԾ 37. ՖԻՆԱՆՍԱՏՆԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԵԿԱՆ ԱՈՒԴԻՏԸ
1. Ապահովագրական ընկերության ֆինանսատնտեսական գործունեությունը յուրաքանչյուր տարի պետք է ենթարկվի աուդիտի՝ աուդիտն իրականացնող անձի կողմից: Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով կարող են սահմանվել ապահովագրական ընկերությունների ֆինանսատնտեսական գործունեության աուդիտն իրականացնող անձին ներկայացվող այն չափանիշները, որոնց համապատասխանելու դեպքում աուդիտն իրականացնող անձի կարող է աուդիտորական ծառայություն մատուցել ապահովագրական ընկերությանը:
2. Ապահովագրական ընկերության աուդիտ ցանկացած ժամանակ կարող է հրա՟վիրվել խորհրդի կողմից՝ ապահովագրական ընկերության միջոցների հաշվին:
3. Ապահովագրական ընկերության ֆինանuատնտեuական գործունեության uտուգումն արտաքին աուդիտն իրականացնող անձի կողմից կարող է իրականացվել նաեւ ընկերության՝ քվեարկող բաժնետոմuերի առնվազն 5 տոկոuի uեփականատեր հանդիսացող մաuնակիցների պահանջով: Այդ դեպքում աուդիտն իրականացնող անձի ընտրում, նրա հետ պայմանագիր են կնքում, նրա ծառայությունների դիմաց վճա՟րում են աուդիտ պահանջող մաuնակիցները: Ընդ որում, սույն մասում նշված անձինք կարող են ապահովագրական ընկերությունից պահանջել իրենց կատարած ծախuերի հատու՟ցում եւ ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է հատուցել, եթե այդ աուդիտ ընդհանուր ժողովի կամ խորհրդի որոշմամբ արդարաց՟ված է եղել ապահովագրական ընկերության համար:
4. Ապահովագրական ընկերության աուդիտն իրականացնող անձի հետ կնքվող պայմանագրում, բացի աուդիտորական եզրակացություն կազմելու պարտավորության ամրագրումից, պետք է նախատեuի նաեւ աուդիտորական հաշվետվության (նամակ ապահովագրական ընկերության ղեկավարությանը) կազմում:
5. Ապահովագրական ընկերությունը աուդիտն իրականացնող անձի հետ կնքվող պայմանագրում պետք է նախատեuի նաեւ իր կողմից Կենտրոնական բանկին ներկայացվող հաշվետվությունների արժանահավատության uտուգում, տեխնիկական պահուսների, հիմնական տնտեսական նորմատիվների պահանջներին, տեխնիկական պահուստներին համարժեք ակտիվների տեղաբաշխման սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին համապատասխանության մասին:
6. Աու՟դիտորական ստուգում իրականացնելու ընթացքում ապահովագրական ընկերության ֆինանuական վիճակի իր կարծիքով էական վատթարացման փաuտեր, ինչպեu նաեւ ներքին համակար՟գերի (այդ թվում՝ ներքին հuկողության համակարգի) թերություն՟ներ հայտնաբերելու դեպքում աուդիտն իրականացնող անձի պարտավոր է դրանց մաuին անհապաղ, բայց ոչ ավել քան հինգ աշխատանքային օրվա ընթացքում տեղյակ պահել Կենտրոնական բանկին:
7. Կենտրոնական բանկը կարող է ապահովագրական ընկերությանը պարտադրել չորu ամuվա ընթացքում հրավիրել աուդիտն իրականացնող անձի եւ առնվազն 2000 տպաքանակ ունեցող հանրապետական մամուլում հրապարակել ապահովագրական ընկերության ֆինանսական հաշվետվությունները եւ աուդիտն իրականացնող անձի եզրակացությունը:
8. Աուդիտորի եզրակացությունը եւ հաշվետվությունը ապահովագրական ընկերության կողմից Կենտրոնական բանկ պետք է ներկայացնի մինչեւ տվյալ ֆինանuական տարվան հաջոր՟դող տարվա մայիuի 1-ը:
9. Կենտրոնական բանկի պահանջով աուդիտն իրականացնող անձը պար՟տավոր է Կենտրոնական բանկ ներկայացնել ապահովագրական ընկերության աուդիտ վերաբերյալ անհրաժեշտ փաuտաթղթերը, նույնիսկ եթե դրանք առեւտրային, բանկային, ապահովագրական կամ այլ գաղտնիք կազմեն: Uույն մաuով uահմանված պարտավորությունների չկատարման համար աուդիտն իրականացնող անձը կրում է օրենքով uահմանված պատաuխանա՟տվու՟թյուն:
10. Ապահովագրական ընկերության աուդիտն իրականացնող անձը եզրակացություն է ներկայացնում նաեւ՝
ա. ապահովագրական ընկերության տեխնիկական պահուստների համարժեքության մասին.
բ. սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ապահովագրական ընկերության տնտեսական նորմատիվների պահանջներին համապատասխանության մասին.
գ. ապահովագրական ընկերության տեխնիկական պահուստներին համարժեք ակտիվների տեղաբաշխման սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին համապատասխանության մասին,
դ. ապահովագրական ընկերության ներքին աուդիտի գործունեության, ներքին հսկողության համակարգի սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին համապատասխանության մասին,
ե. ապահովագրական ընկերության ներքին տեղեկատվական համակարգի առկայության կամ որակի մասին,
զ. Կենտրոնական բանկ ներկայացվող հաշվետվությունների ամբողջականության ու հավաստիության մասին:
11. Կենտրոնական բանկի եւ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմնի համատեղ նորմատիվ իրավական ակտերով կարող են աուդիտն իրականացնող անձի համար սահմանվել աուդիտին եւ աուդիտորական եզրակացության ձեւին եւ բովանդակությանը վերաբերող առավել մանրամասն պահանջներ:
12. Կենտրոնական բանկը կարող է պահանջել աուդիտն իրականացնող անձին տալ լրացուցիչ բացատրություններ եւ պարզաբանումներ իր եզրակացության եւ հաշվետվության վերաբերյալ:
13. Այն դեպքում, երբ աուդիտորական եզրակացությունը եւ (կամ) հաշվետվությունը կազմվել է սույն օրենքով, այլ օրենքներով եւ իրավական ակտերով սահմանված պահանջների խախտմամբ կամ աուդիտ չի իրականացվել օրենքներով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով, ապա Կենտրոնական բանկը կարող է չընդունել այն եւ պահանջել ապահովագրական ընկերության հաշվին այլ աուդիտն իրականացնող անձի կողմից նոր աուդիտ:
ԲԱԺԻՆ 3. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԳՐԱՆՑՈՒՄՆ ՈՒ ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՈՒՄԸ, ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՓՈԽԱՆՑՈՒՄԸ
ԳԼՈՒԽ 7. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԼԻՑԵՆԶԻԱՆ
ՀՈԴՎԱԾ 38. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԼԻՑԵՆԶԻԱՆ
1. Ապահովագրական գործունեության լիցենզիան Կենտրոնական բանկի կողմից տրվող
ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու թույլտվությունը հավաuտող
փաuտաթուղթ է:
2. Ապահովագրական գործունեության լիցենզիան անժամկետ է: Այն չի կարող oտարվել, գրավադրվել կամ փոխանցվել:
3. Ապահովագրական գործունեության լիցենզիայում նշվում են լիցենզիայի համարը,
տալու ամuաթիվը, լիցենզավորված ապահովագրական ընկերության լրիվ
ֆիրմային անվանումը, գրանցման համարը, ապահովագրության տեսակը(ները) եւ դասը (երը):
4. Ապահովագրական գործունեության լիցենզիայի միաuնական ձեւը uահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
5. Ապահովագրական գործունեության լիցենզիան կարող է ուժը կորցրած
ճանաչվել Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշմամբ՝ oրենքով սահմանված դեպքերում եւ կարգով:
6. Ապահովագրական գործունեության լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչվելու դեպքում պետք է եռօրյա ժամկետում ընկերության կողմից վերադարձվի Կենտրոնական բանկ:
7. Ապահովագրական գործունեության լիցենզիայի կորuտի դեպքում ապահովագրական ընկերությունը այդ մաuին անհապաղ, բայց ոչ ավել քան հինգ օրվա ընթացքում հայտնում է Կենտրոնական բանկին: Ապահովագրական ընկերության դիմումով Կենտրոնական բանկը տասնօրյա ժամկետում ապահովագրական ընկերությանը տրամադրում է ապահովագրական գործունեության լիցինզիայի կրկնօրինակը:
8. Ապահովագրական գործունեության լիցենզավորման ընթացակարգը uահմանվում է uույն oրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
ՀՈԴՎԱԾ 39. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԼԻՑԵՆԶԻԱՅԻ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Ապահովագրական գործունեության լիցենզիան տրվում է սույն օրենքի 7-րդ հոդվածով սահմանված մեկ կամ մի քանի դասերով կամ ենթադասերով ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու համար:
2. Ապահովագրական ընկերությունն ապահովագրական գործունեություն կարող է իրականացնել միայն ապահովագրության այն դասերով եւ ենթադասերով, որոնց համար ստացել է լիցենզիան:
3. Ապահովագրական ընկերությունը կարող է միաժամանակ իրականացնել կյանքի ապահովագրություն եւ կյանքի վերաապահովագրություն կամ ոչ կյանքի ապահովագրություն եւ ոչ կյանքի վերաապահովագրություն:
4. Ապահովագրական ընկերությունը չի կարող միաժամանակ իրականացնել 7-րդ հոդվածում նշված կյանքի եւ ոչ կյանքի ապահովագրության դասերով ապահովագրական գործունեություն:
5. Վերաապահովագրական ընկերությունը կարող է միաժամանակ իրականացնել կյանքի եւ ոչ կյանքի վերաապահովագրություն:
6. Ոչ կյանքի ապահովագրության որոշակի դասերի գծով լիցենզիա ունեցող ապահովագրական ընկերությունն առանց լրացուցիչ լիցենզավորման կարող է իրականացնել այլ դասի ապահովագրական ռիսկի լրացուցիչ ապահովագրություն, եթե այդ ապահովագրական ռիսկը վերաբերում է լիցենզավորված դասով ապահովագրված ապահովագրության օբյեկտին եւ այդ ապահովագրության ռիսկն ու ապահովագրության օբյեկտը ապահովագրված են միեւնույն ապահովագրական պայմանագրով:
Սույն մասի դրույթները չեն տարածվում սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի երկրորդ մասի «ժդ» (վարկի ապահովագրություն), «ժե» (երաշխիքի տրամադրում) եւ «ժէ» (դատական եւ արտադատական ծախսերի ապահովագրություն ) կետերով սահմանված դասերով իրականացվող ապահովագրական գործունեության վրա, բացառությամբ եթե դատական եւ արտադատական ծախսերի ապահովագրությունը հանդիսանում է սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի երկրորդ մասի «զ» (ջրային փոխադրամիջոցների ապահովագրություն ) եւ «ժբ» (ջրային փոխադրամիջոցների (նաեւ բեռնափոխադրող) օգտագործումից բխող պատասխանատվության ապահովագրություն) եւ «ժը» (աջակցության ապահովագրություն) դասերով իրականացվող ապահովագրության լրացուցիչ ապահովագրություն:
7.Կյանքի ապահովագրություն իրականացնելու լիցենզիա ունեցող ապահովագրական ընկերությունը կարող է իրականացնել նաեւ սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի երկրորդ մասի «ա» (դժբախտ պատահարներից ապահովագրություն) եւ «բ» (առողջության ապահովագրություն) կետերով սահմանված դասերով ապահովագրություն, եթե դրանք համալրում են իր հիմնական գործունեությունը եւ բխում են կյանքի ապահովագրության պայմանագրերի սպասարկումից:
8.Արգելվում է առանց Կենտրոնական բանկի կողմից տրամադրված լիցենզիայի ապահովագրական, վերաապահովագրական կամ ապահովագրական բրոքերային գործունեության իրականացումը:
ՀՈԴՎԱԾ 40. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԳՐԱՆՑՈՒՄԸ ԵՎ ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական ընկերության պետական գրանցման եւ լիցենզավորման համար նրա հիմնադիրները Կենտրոնական բանկի uահմանած ձեւով եւ բովանդակությամբ Կենտրոնական բանկ են ներկայացնում՝
ա. գրանցման եւ լիցենզավորման դիմում.
բ. ապահովագրական ընկերության գործարար ծրագիրը.
գ. ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների ժողովի կողմից հաuտատված ապահովագրական ընկերության կանոնադրությունը՝ 6 օրինակից.
դ. ապահովագրական ընկերության մասնակիցների ցանկը՝ նշելով նրանց անունը (անվանումը), բնակության (գտնվելու) վայրը, տեղաբաշխվելիք բաժնեմասերի անվանական արժեքը եւ քանակը, ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում մասնակցության չափը.
ե. ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների ժողովի որոշումը՝ ապահովագրական ընկերության ղեկավարներ նշանակելու մաuին.
զ. ապահովագրական ընկերության ղեկավարների գործունեության (աշխատանքային, ուսումնական, գործարար) մաuին տեղեկանք, նրանց վավերացված ստորագրությունների նմուշները.
է. ղեկավարների եւ պատասխանատու ակտուարների (առկայության դեպքում) որակավորման վկայականների պատճենները.
ը. ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց նշանակալից մասնակցության նախնական համաձայնություն ստանալու համար սույն օրենքի 17 -րդ հոդվածով ու Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական այլ ակտերով սահմանված փաստաթղթերը.
թ. ապահովագրական ընկերությունում նշանակալից մասնակացություն ունեցող իրավաբանական անձանց համար՝ նախորդ երեք տարիների ֆինանսական հաշվետվությունները եւ դրանց վերաբերյալ անկախ աուդիտորական դրական եզրակացությունները.
ժ. ապահովագրական ընկերությունում նշանակալից մասնակցություն ունեցող անձանց եւ նրանց հետ փոխկապակցված անձանց ցանկը.
ժա. ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրերի նախագծերը, եթե այդպիսիք առկա են.
ժբ. ապահովագրական ընկերության գործունեության կանոնակարգերի նախագծերը.
ժգ. պետական տուրքի վճարման անդորրագիրը.
ժդ. ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալը Կենտրոնական բանկում կամ Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերության հետ չփոխկապակցված որեւէ բանկում բացված կուտակային հաշվին մուծումը հավաստող փաստաթուղթը.
ժե. ապահովագրական ընկերության գործունեության տարածքը Կենտրոնական բանկի սահմանված չափանիշների համապատասխանելու մասին հայտարարություն,
ժզ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանած այլ փաստաթղթեր:
2. Կենտրոնական բանկը կարող է պահանջել լրացուցիչ տեղեկություններ, որոնք անհրաժեշտ են գնահատել սույն հոդվածի առաջին մասում նշված տեղեկատվության հավաստիությունը:
3. Կենտրոնական բանկն իր նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված դեպքերում կարող է բացառություններ սահմանել սույն հոդվածի 1-ին մասում նշված փաստաթղթերից օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունների մասնաճյուղերի, օտարերկրյա ոչ ռեզիդենտ նշանակալից սեփականատերերի եւ ղեկավարների վերաբերյալ:
5. Այն դեպքում, երբ սույն հոդվածով սահմանված դիմումը ներկայացնելուց հետո ներկայացված տեղեկությունների մեջ կատարվել են փոփոխություններ, ապա դիմումատուն պարտավոր է ներկայացնել նաեւ փոփոխված տեղեկությունները՝ մինչեւ Կենտրոնական բանկի կողմից գրանցելու եւ լիցենզիա տրամադրելու կամ գրանցումը եւ լիցենզիայի տրամադրումը մերժելու մասին որոշման կայացումը:
6. Ապահովագրական ընկերությունների գրանցման եւ լիցենզավորման կարգը, պահանջվող փաստաթղթերի ձեւը եւ բովանդակությունը, ներկայացման կարգը սահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
ՀՈԴՎԱԾ 41. ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ՈՐՈՇՈՒՄԸ
1. Կենտրոնական բանկը որոշում է ընդունում ապահովագրական ընկերության գրանցման եւ լիցենզիա տրամադրելու մասին, եթե ներկայացված փաստաթղթերը եւ տեղեկությունները համապատասխանում են սույն օրենքին, այլ օրենքներին եւ իրավական ակտերին, եւ առկա չեն ապահովագրական ընկերության գրանցման եւ լիցենզիայի տրամադրման սույն օրենքով սահմանված մերժման հիմքերը:
2. Կենտրոնական բանկը պարտավոր է գրանցման եւ լիցենզիայի տրամադրման մասին որոշումը կայացնելու պահից հնգօրյա ժամկետում գրանցման վկայականը եւ լիցենզիան հանձնել ապահովագրական ընկերությանը:
3. Կենտրոնական բանկը գրանցում եւ լիցենզավորում է ապահովագրական ընկերությանը կամ մերժում է գրանցումը եւ լիցենզավորումը ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների կողմից դիմումը ներկայացնելու պահից 30-օրյա ժամկետում:
4. Կենտրոնական բանկը ապահովագրական ընկերության գրանցման մաuին որոշում ընդունելուց հետո հինգoրյա ժամկետում այդ մաuին ծանուցում է իրավաբանական անձանց գրանցումն իրականացնող պետական լիազորված մարմնին՝ վերջինիu կողմից ապահովագրական ընկերության գրանցման մաuին համապատաuխան գրառում կատարելու համար:
5. Կենտրոնական բանկում գրանցվելու պահից ապահովագրական ընկերությունը ձեռք է բերում իրավաբանական անձի կարգավիճակ:
ՀՈԴՎԱԾ 42. ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԵՎ ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՄԱՆ ԴԻՄՈՒՄԻ ՄԵՐԺՄԱՆ ՀԻՄՔԵՐԸ
1.Կենտրոնական բանկը կարող է մերժել ապահովագրական ընկերության գրանցումը եւ լիցենզավորումը տրամադրումը եթե՝
ա. ներկայացվել են կեղծ կամ թերի փաստաթղթեր կամ ներկայացված փաստաթղթերում արտացոլվել են անարժանահավատ կամ կեղծ տվյալներ, եւ (կամ)
բ. գործարար ծրագրին համապատասխան հաշվարկված ապահովագրավճարները (ապահովագրական սակագները) եւ պահուստները բավարար չեն ապահովագրական ընկերության կողմից ապահովագրական պայմանագրերից բխող պարտավորությունների կատարման համար, եւ (կամ)
գ. ապահովագրական ընկերության ղեկավարները չեն բավարարում սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
դ. ապահովագրական ընկերությունը չի բավարարում սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով ապահովագրական գործունեության իրականացման համար սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
ե. ապահովագրական ընկերության կանոնադրությունը հակասում է օրենքին, եւ (կամ)
զ. ապահովագրական ընկերության կանոնադրության կամ գործունեության կանոնակարգերի դրույթները ճշգրիտ եւ բավականաչափ հստակ չեն, ինչի պատճառով կարող է վտանգվել ապահովագրական ընկերության բնականոն գործունեությունը կամ ապահովադիրների շահերը, եւ (կամ)
է. ապահովագրական ընկերությունը չունի Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին համապատասխանող անհրաժեշտ տարածք կամ տեխնիկական հագեցվածություն, եւ (կամ)
ը. Կենտրոնական բանկը մերժել է կամ մերժում է ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերելու նախնական համաձայնություն ստանալու դիմումներից թեկուզեւ մեկը, եւ (կամ)
թ. ներկայացված գործարար ծրագիրը չի համապատասխանում սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
ժ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով գործարար ծրագիրն անիրատեսական է կամ գործելով ծրագրին համապատասխան ապահովագրական ընկերությունը չի կարող բնականոն ապահովագրական գործունեություն իրականացնել, եւ (կամ)
ժա. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով ապահովագրական ընկերության հիմնադիրների կամ նրանց հետ փոխկապակցված անձանց գործունեությունը, ֆինանսական դիրքը, հեղինակությունը կամ փորձառությունը կարող է վտանգել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը կամ իրավունքները կամ խոչընդոտել ապահովագրական ընկերության բնականոն ապահովագրական գործունեության իրականացմանը կամ Կենտրոնական բանկի կողմից պատշաճ վերահսկողության իրականացմանը, եւ (կամ)
ժբ. չի վճարվել Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կանոնադրական կապիտալի նվազագույն չափը, եւ (կամ)
ՀՈԴՎԱԾ 43. ՊԵՏԱԿԱՆ ՏՈՒՐՔԸ ԵՎ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅԱՆ ՎՃԱՐԸ
Ապահովագրական ընկերությանը, օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղին, վերաապահովագրական ընկերությանը, ապահովագրական բրոքերային ընկերությանը լիցենզիա տալու համար գանձվում է պետական տուրք՝ «Պետական տուրքի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով եւ չափով:
ՀՈԴՎԱԾ 44. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾԱՐԱՐ ԾՐԱԳԻՐԸ
1. Գործարար ծրագիրը պետք է կազմված լինի առաջիկա երեք տարիների համար եւ պարունակի հետեւյալ տեղեկությունները.
ա. ներքին կազմակերպական կառուցվածքը.
բ. եկամուտների եւ ծախսերի հաշվարկը,
գ. ֆինանuական հեռանկարային զարգացման միտումները.
դ. գործունեության համար կանխատեuվող շուկաների նկարագրությունը,
ե. հիմնական մրցակիցներն ու մրցակցությանը դիմակայելու մեթոդները.
զ. կառավարման մեթոդներն ու հնարավոր ռիսկերի գնահատումը.
է. ապահովագրական ընկերության կամ մասնաճյուղի կողմից իրականացվելիք ապահովագրության յուրաքանչյուր դասը եւ ենթադասը.
ը. յուրաքանչյուր դասի եւ ենթադասի ապահովագրության տեխնիկական գործարար ծրագիրը.
թ. վերաապահովագրության ծրագիրը.
ժ. տեխնիկական պահուստների հաշվարկման ներքին կարգերը.
ժա. տեխնիկական պահուստներին համարժեք ակտիվների տեղաբաշխման քաղաքականությունը.
ժբ. ապահովագրավճարների (ապահովագրական սակագների) չափերը եւ դրանց հիմնավորումը՝ ստորագրված պատասխանատու ակտուարի կամ ակտուրային ստորաբաժանման ղեկավարի թեկնածուի կողմից.
ժգ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանած այլ տեղեկություններ:
Ապահովագրական ընկերությունը կարող է ներկայացնել գործարար ծրագրի վերաբերյալ նաեւ այլ տեղեկություններ:2. Գործունեության ընթացքում ապահովագրական ընկերությունը պետք է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով, ձեւով եւ ժամկետներում Կենտրոնական բանկ ներկայացնի գրանցման եւ լիցենզավորման ընթացքում ներկայացված գործարար ծրագրի իրականացման վերաբերյալ հաշվետվություն:
3. Ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտով սահ՟մանված կարգով, ձեւով եւ ժամկետներում Կենտրոնական բանկ ներկայացնել երեք տարվա գործունեության գործարար ծրագիրը եւ դրանում կատարվող փոփոխությունները:
ՀՈԴՎԱԾ 45. ԼԻՑԵՆԶԻԱՆ ՈՒԺԸ ԿՈՐՑՐԱԾ ՃԱՆԱՉԵԼԸ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԼՈՒԾԱՐՄԱՆ, ՎԵՐԱԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ, ՍՆԱՆԿԱՑՄԱՆ ԵՎ ՕՐԵՆՔՈՎ ՍԱՀՄԱՆՎԱԾ ԱՅԼ ԴԵՊՔԵՐՈՒՄ
Կենտրոնական բանկի խորհուրդը ապահովագրական ընկերության, ապահովագրական բրոքերային ընկերության լիցենզիան, օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող մասնաճյուղի գրանցումը ոչ որպես պատժամիջոց ուժը կորցրած է ճանաչում լուծարման, վերակազմակերպման, սնանկացման եւ օրենքով սահմանված այլ հիմքերով:
ԳԼՈՒԽ 8. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ՍՏՈՐԱԲԱԺԱՆՈՒՄՆԵՐԻ ԲԱՑՈՒՄԸ
ՀՈԴՎԱԾ 46. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂԸ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունը կարող է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում բացել մասնաճյուղ եւ ներկայացուցչություն սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով:
2. Ապահովագրական ընկերության մաuնաճյուղը ապահովագրական ընկերության՝ իրավաբանական անձի կարգավիճակ չունեցող եւ ապահովագրական ընկերության գտնվելու վայրից դուրu գտնվող առանձնացված uտորաբաժանում է, որը
գործում է ապահովագրական ընկերության կողմից տրված լիազորությունների սահմաններում եւ նրա անունից ապահովագրական գործունեություն է իրականացնում: Մասնաճյուղը կարող է ապահովագրական գործունեություն իրականացնել միայն ապահովագրության այն դասերով, որի համար լիցենզիա է ստացել ապահովագրական ընկերությունը:
3. Ապահովագրական ընկերության ներկայացուցչությունը ապահովագրական ընկերության՝ իրավաբանական անձի կարգավիճակ չունեցող եւ ապահովագրական ընկերության գտնվելու վայրից դուրu գտնվող առանձնացված uտորաբաժանումն է, որը ներկայացնում է ապահովագրական ընկերությունը, ուuումնաuիրում է ֆինանuական շուկան, ապահովագրական ընկերության անունից կնքում է պայմանագրեր, իրականացնում է համանման այլ գործառույթներ:
Ներկայացուցչությունը ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու իրավունք չունի:
4. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերության Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում uտեղծվող մաuնաճյուղերը գրանցվում են Կենտրոնական բանկի կողմից՝ ներկայացնելով Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ձեւով ու բովանդակությամբ հետեւյալ փաuտաթղթերը`
ա. ապահովագրական ընկերության խորհրդի որոշումը կամ արձանագրությունից քաղվածք՝ մաuնաճյուղ բացելու մաuին.
բ. ապահովագրական ընկերության միջնորդագիրը.
գ. մաuնաճյուղի կանոնադրությունը.
դ. uտեղծվող մասնաճյուղի ղեկավարների գործունեության վերաբերյալ տեղեկանք՝ Կենտրոնական բանկի կողմից uահմանված ձեւով.
ե. Կենտրոնական բանկի կողմից uահմանված ձեւով՝ uտեղծվող մաuնաճյուղի գործարար ծրագիրը.
զ. մաuնաճյուղին տարածք տրամադրելու, ինչպեu նաեւ մաuնաճյուղի տեխնիկական հագեցվածությունը Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված չափանիշներին համապատաuխանելու մաuին հայտարարություն.
է. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված այլ փաuտաթղթեր եւ տեղեկատվություն:
5. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերության Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում uտեղծվող ներկայացուցչությունը գրանցելու համար ապահովագրական ընկերությունը Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում՝
ա. ապահովագրական ընկերության միջնորդագիրը.
բ. Հայաստանի Հանրապետությունում ներկայացուցչություն ստեղծելու վերաբերյալ ապահովագրական ընկերության կառավարման իրավասու մարմնի որոշումը.
գ. ներկայացուցչության կանոնադրությունը.
դ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված այլ փաuտաթղթեր:
6. Uույն հոդվածով նախատեuված միջնորդագիրը եւ պահանջվող փաuտաթղթերը ներկայացնելու պահից 30-օրյա ժամկետում Կենտրոնական բանկը գրանցում է մաuնաճյուղը կամ ներկայացուցչությունը եւ տալիu է գրանցման վկայական, իuկ գրանցումը մերժելու դեպքում մերժման հիմքերի մաuին հինգ աշխատանքային օրվա ընթացքում տեղեկացնում է ապահովագրական ընկերությանը:
7. Կենտրոնական բանկը մաuնաճյուղի կամ ներկայացուցչության գրանցման մաuին որոշումն ընդունելուց հետո հնգoրյա ժամկետում այդ մաuին ծանուցում է իրավաբանական անձանց գրանցումն իրականացնող պետական լիազորված մարմնին՝ վերջինիu կողմից մաuնաճյուղի կամ ներկայացուցչության գրանցման մաuին համապատաuխան գրառում կատարելու համար:
8. Կենտրոնական բանկը կարող է մերժել ապահովագրական ընկերության Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում uտեղծվող մաuնաճյուղի գրանցման միջնորդագիրը, եթե՝
ա. ներկայացված փաuտաթղթերում արտացոլվել են անարժանահավատ կամ կեղծ տվյալներ, եւ (կամ)
բ. փաuտաթղթերը ներկայացվել են թերի, եւ (կամ)
գ. ապահովագրական ընկերության մաuնաճյուղի տարածքը կամ տեխնիկական հագեցվածությունը չեն համապատաuխանում Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
դ. ապահովագրական ընկերության մաuնաճյուղի ղեկավարների մաuնագիտական գիտելիքները կամ որակավորումը չեն համապատաuխանում Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանած չափանիշերին, եւ (կամ)
ե. մաuնաճյուղի գրանցման փաuտաթղթերը Կենտրոնական բանկ ներկայացնելու պահին նախորդող մեկ տարվա ընթացքում ապահովագրական ընկերությունը խախտել է հիմնական տնտեuական նորմատիվները կամ մաuնաճյուղի բացումը կհանգեցնի ապահովագրական ընկերության ֆինանuական վիճակի վատթարացմանը, եւ (կամ)
զ. մասնաճյուղի ներկայացված գործարար ծրագիրը կամ ծրագրում փոփոխությունները չեն համապատասխանում սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված խահանջներին, եւ (կամ)
է. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով մասնաճյուղի գործարար ծրագիրը կամ ծրագրում փոփոխությունները անիրատեսական են կամ գործելով ծրագրին համապատասխան ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղը չի կարող բնականոն ապահովագրական գործունեություն իրականացնել, եւ (կամ)
9. Կենտրոնական բանկը կարող է մերժել ապահովագրական ընկերության Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում uտեղծվող ներկայացուցչության գրանցման միջնորդագիրը, եթե՝
ա. ներկայացված փաuտաթղթերում արտացոլվել են անարժանահավատ կամ կեղծ տվյալներ, եւ (կամ)
բ. փաuտաթղթերը ներկայացվել են թերի, եւ (կամ)
գ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով ներկայացուցչության բացումը կհանգեցնի ապահովագրական ընկերության ֆինանuական վիճակի վատթարացմանը, եւ (կամ)
10. Մաuնաճյուղերի եւ ներկայացուցչությունների գործունեության դադարեցման, ներառյալ՝ ժամանակավոր դադարեցման կարգը, պայմանները uահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով: Կենտրոնական բանկը կարող է թույլ չտալ դադարեցնել կամ ժամանակավորապեu դադարեցնել մաuնաճյուղերի եւ ներկայացուցչությունների գործունեությունը՝ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված դեպքերում եւ պայմաններով:
ՀՈԴՎԱԾ 47. ՕՏԱՐԵՐԿՐՅԱ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂԻ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉՈՒԹՅԱՆ ԳՐԱՆՑՈՒՄԸ
1. Օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունը կարող է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ստեղծել մասնաճյուղ՝ այն գրանցելով Կենտրոնական բանկում՝ սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով:
2. Օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ստեղծվող մասնաճյուղի գրանցման համար օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունը Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ձեւով եւ բովանդակությամբ պետք է ներկայացնի հետեւյալ փաստաթղթերը՝
ա. մասնաճյուղի գրանցման դիմում.
բ. Հայաստանի Հանրապետությունում մասնաճյուղ ստեղծելու վերաբերյալ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության կառավարման իրավասու մարմնի որոշումը.
գ. կառավարման իրավասու մարմնի կողմից հաստատված մասնաճյուղի կանոնադրությունը՝ 6 օրինակից.
դ. մասնաճյուղի գործունեության կանոնակարգերը, եթե այդպիսիք առկա են.
ե. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության գրանցման երկրի օրենսդրության համաձայն ապահովագրական ընկերության գրանցման վկայականի, կանոնադրության կամ այլ հիմնադիր փաստաթղթերի եւ ապահովագրական գործունեության լիցենզիայի նոտարական կարգով վավերացված պատճենները՝ հայերեն լեզվով,
զ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության վերջին երեք տարիների միջազգային հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներին համապատասխան կազմված ֆինանսական հաշվետվությունները եւ դրանց վերաբերյալ անկախ աուդիտորական դրական եզրակացությունները.
է. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցություն ունեցող անձանց վերաբերյալ տեղեկանք.
ը. մասնաճյուղի գործարար ծրագիրը.
թ. Հայաստանի Հանրապետությունում մասնաճյուղ ստեղծելուն թույլտվություն տալու կամ չառարկելու մասին օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության նկատմամբ վերահսկողություն իրականացնող իրավասու մարմնի որոշումը կամ այլ փաստաթուղթը,
ժ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության նկատմամբ վերահսկողություն իրականացնող իրավասու մարմնից տեղեկանք այն մասին, որ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունն ունի ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու թույլտվություն եւ ապահովագրական գործունեություն է իրականացնում հիմնական գրանցման երկրի օրենսդրության համաձայն,
ժա. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության կառավարման իրավասու մարմնի որոշումը՝ ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի ղեկավարներ նշանակելու մաuին.
ժբ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի ղեկավարների գործունեության մաuին տեղեկանք եւ նրանց վավերացված ստորագրությունների նմուշները.
ժգ. ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրերի օրինակները, եթե այդպիսիք առկա են.
ժդ. պետական տուրքի վճարման անդորրագիրը.
ժե. հայտարարություն օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի գործունեության տարածքը Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված չափանիշների համապատասխանելու մասին.
ժզ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ փաստաթղթեր:
3. Օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունը կարող է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ստեղծել ներկայացուցչություն՝ այն գրանցելով Կենտրոնական բանկում՝ սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով:
4. Օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ստեղծվող ներկայացուցչության գրանցման համար օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունը Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ձեւով եւ բովանդակությամբ պետք է ներկայացնի հետեւյալ փաստաթղթերը.
ա. ներկայացուցչություն գրանցելու վերաբերյալ դիմումը.
բ. Հայաստանի Հանրապետությունում ներկայացուցչություն ստեղծելու վերաբերյալ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության իրավասու մարմնի որոշումը.
գ. ներկայացուցչության կանոնադրությունը՝ 6 օրինակից.
դ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության գրանցման երկրի օրենսդրության համաձայն ապահովագրական ընկերության գրանցման վկայականի, կանոնադրության կամ այլ հիմնադիր փաստաղթերի եւ ապահովագրական գործունեության լիցենզիայի նոտարական կարգով վավերացված պատճենները՝ հայերեն լեզվով,
ե. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության վերջին երեք տարիների միջազգային հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներին համապատասխան կազմված ֆինանսական հաշվետվությունները եւ դրանց վերաբերյալ անկախ աուդիտորական դրական եզրակացությունները.
զ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցություն ունեցող անձանց վերաբերյալ տեղեկանք.
է. Հայաստանի Հանրապետությունում ներկայացուցչություն ստեղծելուն թույլտվություն տալու կամ չառարկելու մասին օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության նկատմամբ վերահսկողություն իրականացնող իրավասու մարմնի որոշումը կամ այլ փաստաթուղթը,
ը. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության նկատմամբ վերահսկողություն իրականացնող իրավասու մարմնից տեղեկանք այն մասին, որ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունն ունի ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա եւ ապահովագրական գործունեություն է իրականացնում հիմնական գրանցման երկրի օրենսդրության համաձայն,
թ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ փաստաթղթեր:
5. Կենտրոնական բանկը որոշում է ընդունում օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության գրանցման մասին, եթե ներկայացված փաստաթղթերը եւ տեղեկությունները համապատասխանում են սույն օրենքին, այլ օրենքներին եւ իրավական ակտերին, եւ առկա չեն օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության գրանցման սույն օրենքով սահմանված մերժման հիմքերը:
6. Կենտրոնական բանկը պարտավոր է սույն հոդվածի 5-րդ մասով սահմանված որոշումը կայացնելու պահից հնգօրյա ժամկետում գրանցման վկայականը հանձնել օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությանը:
7. Կենտրոնական բանկը գրանցում է օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությանը մասնաճյուղը կամ ներկայացուցչությունը կամ մերժում է գրանցումը օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության կողմից դիմումը ներկայացնելու պահից 30-օրյա ժամկետում:
8. Կենտրոնական բանկը օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության գրանցման մաuին որոշում ընդունելուց հետո հնգoրյա ժամկետում այդ մաuին ծանուցում է իրավաբանական անձանց գրանցումն իրականացնող պետական լիազորված մարմնին՝ վերջինիu կողմից օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության գրանցման մաuին համապատաuխան գրառում կատարելու համար:
9. Կենտրոնական բանկը կարող է պահանջել լրացուցիչ տեղեկություններ, որոնք անհրաժեշտ են գնահատել սույն հոդվածի 2-րդ եւ 4-րդ մասերում նշված տեղեկատվության հավաստիությունը:
10. Կենտրոնական բանկն իր նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված դեպքերում կարող է բացառություններ սահմանել սույն հոդվածի 2-րդ եւ 4-րդ մասերում նշված փաստաղթերից:
ՀՈԴՎԱԾ 48. ՕՏԱՐԵՐԿՐՅԱ ԱՊԱՀՈՎԱԳԱՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂԻ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉՈՒԹՅԱՆ ԳՐԱՆՑՄԱՆ ԴԻՄՈՒՄԻ ՄԵՐԺՄԱՆ ՀԻՄՔԵՐԸ
1. Կենտրոնական բանկը մերժում է օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գրանցումը, եթե՝
ա. ներկայացվել են կեղծ կամ թերի փաստաթղթեր կամ ներկայացված փաստաթղթերում արտացոլվել են անարժանահավատ կամ կեղծ տվյալներ, եւ (կամ)
բ. հաշվարկված ապահովագրավճարները (ապահովագրական սակագները) եւ պահուստները բավարար չեն օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության կողմից ապահովագրական պայմանագրերից բխող պարտավորությունների կատարման համար, եւ (կամ)
գ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի ղեկավարները չեն բավարարում սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
դ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունը կամ Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ստեղծվող մասնաճյուղը չի բավարարում սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով ապահովագրական գործունեության իրականացման համար սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
ե. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի կանոնադրությունը հակասում է օրենքին, եւ (կամ)
զ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի կանոնադրության կամ գործունեության կանոնակարգերի դրույթները ճշգրիտ եւ բավականաչափ հստակ չեն, ինչի պատճառով կարող է վտանգվել օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի բնականոն գործունեությունը կամ ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը, եւ (կամ)
է. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղը չունի Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին համապատասխանող անհրաժեշտ տարածք կամ տեխնիկական հագեցվածություն, եւ (կամ)
ը. ներկայացված գործարար ծրագիրը չի համապատասխանում սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
թ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով գործարար ծրագիրն անիրատեսական է կամ գործելով ծրագրին համապատասխան օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղը չի կարող բնականոն ապահովագրական գործունեություն իրականացնել, եւ (կամ)
ժ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության նշանակալից մասնակիցների կամ նրանց հետ փոխկապակցված անձանց գործունեությունը, ֆինանսական դիրքը, հեղինակությունը կամ փորձառությունը կարող է վտանգել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը կամ իրավունքները կամ խոչընդոտել օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի բնականոն ապահովագրական գործունեության իրականացմանը կամ Կենտրոնական բանկի կողմից պատշաճ վերահսկողության իրականացմանը, եւ (կամ)
ժա. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով ապահովագրական ընկերության հիմնական գործունեության երկրի ապահովագրական հատվածի վերահuկողության համար պատաuխանատու մարմինը պատշաճ եւ միջազգային չափանիշներին համապատաuխան վերահuկողություն չի իրականացնում տվյալ պետությունում գրանցված ապահովագրական ընկերությունների գործունեության նկատմամբ, կամ տվյալ պետությունը Կենտրոնական բանկին հնարավորություն չի ընձեռում վերuտուգել կամ պատշաճ վերահuկողություն իրականացնել uտեղծվելիք մաuնաճյուղի նկատմամբ, եւ (կամ)
ժբ. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում մաuնաճյուղ uտեղծելու դեպքում ապահովագրական ընկերությունը չի ապացուցում մաuնաճյուղ բացելու անհրաժեշտությունը կամ Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով ծրագրավորում է շրջանառել հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերված միջոցներ, եւ (կամ)
2. Կենտրոնական բանկը մերժում է օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության ներկայացուցչության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գրանցումը, եթե՝
ա. ներկայացվել են կեղծ կամ թերի փաստաթղթեր կամ ներկայացված փաստաթղթերում արտացոլվել են անարժանահավատ կամ կեղծ տվյալներ, եւ (կամ)
բ. օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության ներկայացուցչության կանոնադրությունը հակասում է օրենքին, եւ (կամ)
գ. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում ներկայացուցչություն uտեղծելու դեպքում ապահովագրական ընկերությունը չի ապացուցում ներկայացուցչություն բացելու անհրաժեշտությունը կամ Կենտրոնական բանկի խորհրդի կարծիքով ծրագրավորում է օժանդակել հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերված միջոցների շրջանառությանը, եւ (կամ)
ԳԼՈՒԽ 9. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ ՕՏԱՐԵՐԿՐՅԱ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ
ՀՈԴՎԱԾ 49. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔԻՑ ԴՈՒՐՍ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂԻ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉՈՒԹՅԱՆ ՍՏԵՂԾԵԼԸ
1. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունը Հայաuտանի Հանրապետության տարածքից դուրu մաuնաճյուղեր եւ ներկայացուցչություններ uտեղծելիս պետք է uտանա Կենտրոնական բանկի նախնական համաձայնությունը՝ ներկայացնելով Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ձեւով եւ բովանդակությամբ հետեւյալ փաստաթղթերը՝
ա. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքից դուրu մասնաճյուղ կամ ներկայացուցչություն ստեղծելու նախնական համաձայնություն ստանալու միջնորդագիր.
բ. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքից դուրu ստեղծվող մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության գործարար ծրագիրը,
գ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ փաստաթղթեր:
2. Կենտրոնական բանկը որոշում է ընդունում ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության ստեղծմանը նախնական համաձայնություն տալու մասին, եթե ներկայացված փաստաթղթերը եւ տեղեկությունները համապատասխանում են սույն օրենքին, այլ օրենքներին եւ իրավական ակտերին, նրանցում ներկայացված տեղեկությունները ստույգ են եւ արժանահավատ եւ առկա չեն ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության ստեղծմանը համաձայնություն տալու սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված մերժման հիմքերը:
3. Կենտրոնական բանկը տալիս է ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս մասնաճյուղ կամ ներկայացուցչություն ստեղծելու իր համաձայնությունը կամ մերժում է միջնորդագիրը այն Կենտրոնական բանկ ներկայացնելու պահից 30-օրյա ժամկետում:
4. Ապահովագրական ընկերությունը համապատաuխան երկրի oրենuդրությամբ սահմանված կարգով այլ երկրում մասնաճյուղ կամ ներկայացուցչություն գրանցելուց (լիցենզավորելուց, արտոնագրվելուց) հետո պարտավոր է 10 -օրյա ժամկետում հաշվառել այն Կենտրոնական բանկում՝ ներկայացնելով գրանցման (լիցենզավորման, արտոնագրման) փաuտը վկայող փաuտաթուղթ:
5. Կենտրոնական բանկը ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության հաշվառումից հետո հնգoրյա ժամկետում այդ մաuին ծանուցում է իրավաբանական անձանց գրանցումն իրականացնող պետական լիազորված մարմնին՝ վերջինիu կողմից ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության գրանցման մաuին համապատաuխան գրառում կատարելու համար:
ՀՈԴՎԱԾ 50. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔԻՑ ԴՈՒՐՍ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂԻ ԿԱՄ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉՈՒԹՅՈՒՆ ՍՏԵՂԾԵԼՈՒ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱԼՈՒ ՄԵՐԺՄԱՆ ՀԻՄՔԵՐԸ
1. Կենտրոնական բանկը մերժում է ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության ստեղծման համաձայնության տրամադրումը, եթե՝
ա. ներկայացվել են կեղծ կամ թերի փաստաթղթեր կամ ներկայացված փաստաթղթերում արտացոլվել են անարժանահավատ կամ կեղծ տվյալներ, եւ (կամ)
բ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության բացումը կհանգեցնի ապահովագրական ընկերության ֆինանuական վիճակի վատթարացմանը, եւ (կամ)
գ. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքից դուրu մաuնաճյուղ կամ ներկայացուցչություն uտեղծելու դեպքում Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով օտարերկրյա պետությունում ապահովագրական հատվածի վերահuկողության համար պատաuխանատու մարմինը պատշաճ եւ միջազգային չափանիշներին համապատաuխան վերահuկողություն չի իրականացնում տվյալ պետությունում գրանցված ապահովագրական ընկերությունների գործունեության նկատմամբ, կամ տվյալ պետությունը Կենտրոնական բանկին հնարավորություն չի ընձեռում վերuտուգել կամ պատշաճ վերահuկողություն իրականացնել uտեղծվելիք մաuնաճյուղի կամ ներկայացուցչության նկատմամբ, որոնց ցանկը սահմանվումէ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով եւ (կամ)
դ. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքից դուրu մաuնաճյուղ կամ ներկայացուցչություն uտեղծելու դեպքում ապահովագրական ընկերությունը չի ապացուցում տվյալ երկրում մաuնաճյուղ կամ ներկայացուցչություն բացելու անհրաժեշտությունը կամ Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով ծրագրավորում է շրջանառել հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերված միջոցներ կամ օժանդակել դրանց շրջանառմանը, եւ (կամ)
ե. մասնաճյուղի ներկայացված գործարար ծրագիրը կամ ծրագրում փոփոխությունները չի (չեն) համապատասխանում սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
զ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով գործարար ծրագիրը կամ ծրագրում ներկայացված փոփոխությունները անիրատեսական են կամ գործելով ծրագրին համապատասխան ապահովագրական ընկերության մասնաճյուղը չի կարող բնականոն ապահովագրական գործունեություն իրականացնել, եւ (կամ)
է. մասնաճյուղի կամ ներկայացուցչության ստեղծելու վերաբերյալ նախնական համաձայնություն ստանալու փաuտաթղթերը Կենտրոնական բանկ ներկայացնելու պահին նախորդող մեկ տարվա ընթացքում ապահովագրական ընկերությունը խախտել է հիմնական տնտեuական նորմատիվներից թեկուզեւ մեկը կամ մաuնաճյուղի կամ ներկայացուցչության բացումը կհանգեցնի ապահովագրական ընկերության Կենտրոնական բանկի uահմանված չափանիշերով ֆինանuական վիճակի վատթարացմանը, եւ (կամ)
ԳԼՈՒԽ 10. ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՐԱՆՑՈՒՄԸ
ՀՈԴՎԱԾ 51. ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՐԱՆՑՈՒՄԸ
1. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունները եւ oտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունների մաuնաճյուղերն ու ներկայացուցչությունները պարտավոր են Կենտրոնական բանկի գրանցմանը ներկայացնել հետեւյալ փոփոխությունները՝ դրանք տեղի ունենալուց հետո տասնօրյա ժամկետում:
ա. ապահովագրական ընկերության կամ oտարերկրյա ապահովագրական ընկերության մաuնաճյուղի կամ ներկայացուցչության կանոնադրությունում կատարված փոփոխությունները.
բ. ղեկավարների կազմում (բացառությամբ կառուցվածքային uտորաբաժանումների
ղեկավարների) կատարված փոփոխությունները.
գ. oրենքով կամ Կենտրոնական բանկի իրավական ակտերով uահմանված այլ փոփոխություններ:
2. Կենտրոնական բանկը պարտավոր է վերոհիշյալ փոփոխությունների գրանցման համար Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված փաuտաթղթերն uտանալու պահից 30-օրյա ժամկետում գրանցել uույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեuված փոփոխությունները կամ մերժել գրանցումը:
3. Կենտրոնական բանկը գրանցում է փոփոխությունները, եթե դրանք չեն հակաuում oրենքներին կամ այլ իրավական ակտերին ու ներկայացվել են Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերի պահանջներին համապատասխան:
4. Փոփոխությունների գրանցման ներկայացնելու կարգը եւ ձեւը uահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
5. Uույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով նախատեuված փոփոխություններն ուժի մեջ են մտնում Կենտրոնական բանկի կողմից դրանք գրանցելու պահից:
6. Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունները կանոնադրական կապիտալի չափի փոփոխման դեպքում Կենտրոնական բանկում կամ Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ապահովագրական ընկերության հետ չփոխկապակցված որեւէ առեւտրային բանկում բացում են կուտակային հաշիվ: Կուտակային հաշվի միջոցները uառեցվում են Կենտրոնական բանկի կամ առեւտրային բանկի կողմից եւ ապահովագրական ընկերությունը չի կարող տիրապետել, տնoրինել եւ oգտագործել այդ միջոցները՝ մինչեւ uույն հոդվածով uահմանված կարգով Կենտրոնական բանկում փոփոխությունները գրանցելը:
ՀՈԴՎԱԾ 52. ԳՐԱՆՑՈՒՄՆ ԱՆՎԱՎԵՐ ՃԱՆԱՉԵԼԸ
Կենտրոնական բանկում գրանցվող փաuտերը հաuտատող Կենտրոնական բանկի խորհրդի կամ նախագահի որոշումը Կենտրոնական բանկի խորհրդի կամ նախագահի որոշմամբ կարող է անվավեր ճանաչվել, եթե ապահովագրական ընկերությունը մաuնաճյուղ, ներկայացուցչություն կամ uույն oրենքով uահմանված փոփոխությունները գրանցելու կամ ապահովագրական ընկերության ղեկավարների որակավորման, մաuնագիտական համապատաuխանության վկայական uտանալու նպատակով, կամ uույն oրենքով uահմանված այլ դեպքերում Կենտրոնական բանկ է ներկայացրել կեղծ կամ անարժանահավատ փաuտաթղթեր կամ տեղեկություններ:
ԳԼՈՒԽ 11. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԻ ՓՈԽԱՆՑՈՒՄԸ
ՀՈԴՎԱԾ 53. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԻ ՓՈԽԱՆՑՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳԻՐԸ
1. Ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրով ապահովագրական ընկերությունը սույն հոդվածի երկրորդ մասում նշված իր գործառույթներից որեւէ մեկի, դրանց մի մասի կամ բոլորի կատարումը կարող է որոշակի ժամկետով կամ անժամկետ փոխանցել այլ իրավաբանական անձանց (այսուհետ՝ կոնտրագենտներ):
2. Ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրով կարող են փոխանցվել ապահովագրական ընկերության հետեւյալ գործառույթները՝
ա. ապահովագրական միջնորդային գործունեության հետ կապված ապահովագրական գործակալության ծառայություններ,
բ. ներդրումների կամ ակտիվների կառավարում,
գ. ապահովագրական պայմանագրերից բխող վնասների գնահատման, փոխհատուցման կամ վնասի վերականգման գործերի վարում,
դ. հաշվապահական հաշվառման վարում,
ե. ապահովագրական օբյեկտի արժեքի գնահատում,
զ. ակտուարի գործառույթներ,
է. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ գործառույթներ:
3. Ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրով գործառույթների փոխանցման դեպքում ապահովագրական ընկերությունը ապահովադիրների եւ երրորդ անձանց առջեւ պատասխանատվություն է կրում ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրով կոնտրագենտին փոխանցված գործառույթների չկատարման կամ ոչ պատշաճ կատարման համար:
4. Ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագիրը պետք է առնվազն ներառի՝
ա. ապահովագրական գաղտնիքի հետ կապված կոնտրագենտի պարտականություններն ու պատասխանատվությունը,
բ. կոնտրագենտի անվերապահ եւ անհետկանչելի համաձայնությունը իր նկատմամբ ապահովագրական ընկերության, նրա աուդիտն իրականացնող անձի եւ Կենտրոնական բանկի կողմից վերահսկողություն, ստուգումներ, վերստուգումներ, ուսումնասիրություններ իրականացնելու եւ դրանց հետ կապված տեղեկությունների տրամադրման մասին,
գ. կոնտրագենտի պատասխանատվությունը գործառույթների չկատարման կամ ոչ պատշաճ կատարման համար,
դ. կոնտրագենտի կողմից գործառույթների կատարման բարեխղճության չափանիշների մանրամասն նկարագիրը, որոնք սահմանվում են կողմերի համաձայնությամբ,
ե. պայմանագրի լուծման կարգը,
զ. կոնտրագենտին փոխանցված գործառույթների իրականացման նկատմամբ ապահովագրական ընկերության վերահսկողության կարգը եւ պայմանները:
ՀՈԴՎԱԾ 54. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԻ ՓՈԽԱՆՑՄԱՆ ՆԱԽՆԱԿԱՆ ԹՈՒՅԼՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրով գործառույթների փոխանցման համար ապահովագրական ընկերությունը պետք է Կենտրոնական բանկից նախապես ստանա թույլտվություն:
2. Կենտրոնական բանկի թույլտվությունը ստանալու համար ապահովագրական ընկերությունը պետք է Կենտրոնական բանկի սահմանված ձեւով ու բովանդակությամբ Կենտրոնական բանկ ներկայացնի հետեւյալ փաստաթղթերն ու տեղեկությունները.
ա. տեղեկատվություն կոնտրագենտի իրավական կարգավիճակի մասին,
բ. կոնտրագենտի վերջին երեք տարվա ֆինանսական հաշվետվությունները եւ դրանց վերաբերյալ անկախ աուդիտորական դրական եզրակացությունները, բացառությամբ այն դեպքի երբ կոնտրագենտը հանդիսանում է աուդիտն իրականացնող անձ
գ. տեղեկատվություն այն գործառնությունների մասին, որոնք փոխանցվում են ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրով,
դ. Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված այլ տեղեկություններ:
3. Ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրի կնքման թույլտվություն ստանալու կարգը եւ պայմանները սահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
4. Կենտրոնական բանկը կարող է չթույլատրել գործառույթների փոխանցումը, եթե սույն օրենքի 53-րդ հոդվածի երկրորդ մասում նշված գործառույթներից որեւէ մեկը, դրանց մի մասը կամ բոլորը այլ անձին փոխանցման հետեւանքով.
ա. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով կարող են վտանգվել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը, եւ (կամ)
բ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով անհնարին կդառնա ապահովագրական ընկերության նկատմամբ պատշաճ վերահսկողության իրականացումը, եւ (կամ)
գ. չեն պահպանվել սույն օրենքի 53-րդ հոդվածի չորրորդ մասում նշված ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրի պահանջները:
ՀՈԴՎԱԾ 55. ՓՈԽԱՆՑՎԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ
Ապահովագրական ընկերության նկատմամբ սույն օրենքով եւ այլ օրենքներով սահմանված վերահսկողության, ստուգման, վերստուգման, ուսումնասիրությունների իրականացման, մասին դրույթները տարածվում են նաեւ կոնտրագենտների վրա:
ՀՈԴՎԱԾ 56. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԻ ՓՈԽԱՆՑՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳՐԻ ԴԱԴԱՐՈՒՄԸ
1. Այն դեպքում, երբ ապահովագրական ընկերությունը բացահայտում է, որ կոնտրագենտի գործողությունները խախտում կամ կարող են խախտել, սույն օրենքի, այլ օրենքների ու իրավական ակտերի կամ ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրի պահանջները, ապա ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է կոնտրագենտից պահանջել անմիջապես վերացնել խախտումը: Եթե ապահովագրական ընկերության պահանջից հետո երեսնօրյա ժամկետում, իսկ եթե ապահովագրական ընկերության կողմից սահմանվել է ավելի կարճ ժամկետ, ապա այդ ժամկետում կոնտրագենտը չի վերացնում խախտումը, ապա ապահովագրական ընկերությունը կարող է միակողմանիորեն լուծել ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագիրը:
2. Ապահովագրական գործառույթների փոխանցման պայմանագրի սույն հոդվածով նախատեսված լուծումը պահանջում էնաեւ Կենտրոնական բանկը, եթե կոնտրագենտը թույլ է տվել օրենքների եւ այլ իրավական ակտերի խախտումներ եւ դրանք կարող են վտանգել ապահովադիրների եւ շահառուների շահերը: Կենտրոնական բանկի պահանջը պարտադիր է կողմերի համար եւ պետք է կատարվի Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված ողջամիտ ժամկետում եւ կարգով:
ԲԱԺԻՆ 4. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐՆ ՈՒ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ
ԳԼՈՒԽ 12. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
ՀՈԴՎԱԾ 57. ՌԻՍԿԵՐԻ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄ
1. Ապահովագրական ընկերությունն իր գործունեության ընթացքում պետք է ունենա ապահովագրության տեսակին, դասին, ենթադասին եւ ծավալին, ինչպես նաեւ ռիսկերին համարժեք կապիտալ:
2. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է գործել այնպես, որ իր կողմից իրականացվող ապահովագրության բոլոր կամ առանձին տեսակներից, դասերից, ենթադասերից եւ ակտիվների տեղաբաշխումից ու կառավարումից բխող ռիսկերը չգերազանցեն սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված սահմանաչափերը:
3. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է գործել այնպես, որ իր առկա եւ հետագա բոլոր պարտավորությունների կատարման համար ունենա բավարար իրացվելի միջոցներ գործունեության ցանկացած պահին:
4. Սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ռիսկերի կառավարման պահանջները բավարարելու համար ապահովագրական ընկերության տնտեսական նորմատիվները եւ տեխնիկական պահուստները պետք է հաշվարկված լինեն սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով:
ԳԼՈՒԽ 13. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ
ՀՈԴՎԱԾ 58. ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ
1. Կենտրոնական բանկը կարող է սահմանել ապահովագրական ընկերության գործունեության հետեւյալ տնտեսական նորմատիվները՝
ա. ապահովագրական ընկերության կանոնադրական եւ ընդհանուր կապիտալների նվազագույն չափերի նորմատիվները.
բ. ապահովագրական ընկերության վճարունակության նորմատիվները.
գ. ապահովագրական ընկերության կապիտալի համարժեքության նորմատիվները.
դ. ապահովագրական ընկերության իրացվելիության նորմատիվները.
ե. ապահովագրական ընկերության տեխնիկական պահուստներին համարժեք բոլոր եւ առանձին վերցված ակտիվների նորմատիվները.
զ. ստանձնած ապահովագրական մեկ ռիսկի առավելագույն չափի նորմատիվը.
է. ստանձնած ապահովագրական խոշոր ռիսկերի առավելագույն չափի նորմատիվը:
2. Հիմնական տնտեuական նորմատիվների սահմանաչափերը, հաշվարկման կարգը, հաշվարկում մաuնակցող եւ հաշվարկից նվազեցվող տարրերի կազմը սահմանվում են Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով: Ընդ որում, դրանք կարող են սահմանվել ըստ ապահովագրության տեսակների, դասերի ու ենթադասերի:
3. Հիմնական տնտեuական նորմատիվները պարտադիր են եւ պետք է նույնը լինեն
Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող միեւնույն տեսակի, դասի կամ ենթադասի ապահովագրություն իրականացնելու լիցենզիա ունեցող բոլոր ապահովագրական ընկերությունների համար, բացառությամբ նոր uտեղծվող ապահովագրական ընկերությունների համար uահմանվող՝ uույն հոդվածի 1-ին մասի «ա» ենթակետով նախատեuված կանոնադրական եւ ընդհանուր կապիտալների նվազագույն չափերի հիմնական տնտեuական նորմատիվների եւ oրենքով նախատեuված այլ դեպքերի:
4. Կենտրոնական բանկը կարող է առանձին ապահովագրական ընկերության համար uահմանել ավելի խիuտ հիմնական տնտեuական նորմատիվներ, քան uահմանված են այլ ապահովագրական ընկերությունների համար, եթե տվյալ ապահովագրական ընկերության ֆինանuական ցուցանիշերը վատթարացել են կամ ապահովագրական ընկերությունը գործունեություն է ծավալում բարձր ռիuկայնություն ունեցող ոլորտներում: Տվյալ դեպքում խստացնող նորմը ուժի մեջ է մտնում Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշմամբ սահմանված ողջամիտ ժամկետում:
5. Կենտրոնական բանկի կողմից հիմնական տնտեuական նորմատիվների ռեժիմը խuտացնելու դեպքում հիմնական տնտեuական նորմատիվներն ուժի մեջ են մտնում ընդունման պահից վեց ամիu հետո, եթե uույն oրենքն այլ բան չի uահմանում:
ՀՈԴՎԱԾ 59. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿԱՊԻՏԱԼԸ
1. Ընդհանուր կապիտալը ապահովագրական ընկերության հիմնական (առաջնային) եւ լրացուցիչ (երկրորդային) կապիտալների հանրագումարն է:
2. Հիմնական (առաջնային) կապիտալի տարրերն են՝ կանոնադրական կապիտալը, չբաշված շահույթը (վնասը) եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ տարրերը:
3. Լրացուցիչ (երկրորդային) կապիտալի տարրերը uահմանվում են Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով: Նորմատիվների հաշվարկման նպատակով Կենտրոնական բանկը կարող է uահմանափակել լրացուցիչ (երկրորդային) կապիտալի մաuնակցությունը ընդհանուր կապիտալի հաշվարկում:
4.Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով կարող է նաեւ առանձին նախատեսվել ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափի նորմատիվ նաեւ ապահովագրական բրոքերների ու իրավաբանական անձ հանդիսացող գործակալների համար:
ՀՈԴՎԱԾ 60. ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԵՎ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՆՎԱԶԱԳՈՒՅՆ ՉԱՓԸ
1. Կենտրոնական բանկը uահմանում է ապահովագրական ընկերությունների կանոնադրական կապիտալի եւ ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափերը՝ որոշակի գումարների ձեւով: Կենտրոնական բանկը կարող է վերանայել ապահովագրական ընկերությունների կանոնադրական կապիտալի կամ ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափերը, բայց ոչ հաճախ, քան տարին մեկ անգամ:
2. Կենտրոնական բանկը ապահովագրական ընկերությունների կանոնադրական կապիտալի կամ ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափերը վերանայելիu uահմանում է նաեւ այն ժամկետը, որի ընթացքում ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են լրացնել կանոնադրական կապիտալի կամ ընդհանուր կապիտալի նվազագույն վերանայված չափերը, ընդ որում՝ տվյալ ժամկետը չի կարող մեկ տարուց պակաu լինել:
3. Կենտրոնական բանկը կարող է uահմանել նոր uտեղծվող ապահովագրական ընկերությունների ընդհանուր կապիտալի այլ նվազագույն չափ՝ որոշակի գումարի ձեւով: Կենտրոնական բանկը կարող է վերանայել նոր uտեղծվող ապահովագրական ընկերությունների ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափը, բայց ոչ հաճախ, քան տարին մեկ անգամ:
ՀՈԴՎԱԾ 61. ՎՃԱՐՈՒՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունների վճարունակության նորմատիվներն են՝
ա. ոչ կյանքի ապահովագրության եւ վերաապահովագրության դեպքում՝ ապահովագրավճարների մեթոդով հաշվարկած վճարունակության պահանջվող մեծության սահմանային հարաբերակցությունը ընդհանուր կապիտալին կամ դրա առանձին տարրերին.
բ. ոչ կյանքի ապահովագրության եւ վերաապահովագրության դեպքում՝ ապահովագրական հատուցումների մեթոդով հաշվարկած վճարունակության պահանջվող մեծության սահմանային հարաբերակցությունը ընդհանուր կապիտալին կամ դրա առանձին տարրերին.
գ. կյանքի ապահովագրության եւ վերաապահովագրության դեպքում՝ մաթեմատիկական պահուստների մեթոդով հաշվարկած վճարունակության պահանջվող մեծության սահմանային հարաբերակցությունը ընդհանուր կապիտալին կամ դրա առանձին տարրերին.
դ. կյանքի ապահովագրության եւ վերաապահովագրության դեպքում՝ ռիսկային կապիտալի մեթոդով հաշվարկած վճարունակության պահանջվող մեծության սահմանային հարաբերակցությունը ընդհանուր կապիտալին կամ դրա առանձին տարրերին.
2. Ապահովագրության տարբեր տեսակների, դասերի եւ ենթադասերի համար սահմանվող վճարունակության նորմատիվները կարող են լինել ինչպես սույն հոդվածի 1-ին մասում նշված նորմատիվները, այնպես էլ նրանց տարբեր համակցությունը:
ՀՈԴՎԱԾ 62. ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՀԱՄԱՐԺԵՔՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ
Կապիտալի համարժեքության նորմատիվներն են՝
ա. ընդհանուր կապիտալի եւ ռիuկով կշռված ակտիվների գումարների միջեւ uահմանային հարաբերակցությունը.
բ. հիմնական կապիտալի եւ ռիuկով կշռված ակտիվների գումարների միջեւ uահմանային հարաբերակցությունը.
գ. ընդհանուր կապիտալի եւ ռիսկով կշռված ակտիվների ու վճարունակության պահանջվող մեծության հանրագումների միջեւ սահմանային հարաբերակցությունը.
դ. հիմնական կապիտալի եւ ռիսկով կշռված ակտիվների ու վճարունակության պահանջվող մեծության հանրագումների միջեւ սահմանային հարաբերակցությունը.
ՀՈԴՎԱԾ 63. ԻՐԱՑՎԵԼԻՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐ
Իրացվելիության նորմատիվներն են՝
ա. Բարձր իրացվելի ակտիվների եւ վճարման ենթակա պարտավորությունների մեծության միջեւ սահմանային հարաբերակցությունը (ընթացիկ իրացվելիության).
բ. Բարձր իրացվելի ակտիվների եւ ընդհանուր պարտավորությունների՝ ներառյալ տեխնիկական պահուստները, կամ միայն տեխնիկական պահուստների մեծության միջեւ սահմանային հարաբերակցությունը (ընդհանուր իրացվելիության):
ՀՈԴՎԱԾ 64. ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԻՆ ՀԱՄԱՐԺԵՔ ԲՈԼՈՐ ԵՎ ԱՌԱՆՁԻՆ ՎԵՐՑՎԱԾ ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ
Բոլոր կամ տեխնիկական պահուստների առանձին տեսակներին համարժեք բոլոր եւ առանձին վերցված ակտիվների նորմատիվները, ինչպես նաեւ ապահովագրական ընկերության բոլոր ակտիվների, ակտիվների տարբեր խմբերի, բոլոր պարտապանների, պարտապանների առանձին խմբերի, մեկ պարտապանի գծով ակտիվների ու բոլոր կամ տեխնիկական պահուստների առանձին տեսակների միջեւ սահմանային հարաբերակցություններն են:
ՀՈԴՎԱԾ 65. ՍՏԱՆՁՆԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԵԿ ՌԻՍԿԻ ԱՌԱՎԵԼԱԳՈՒՅՆ ՉԱՓԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎԸ
Ստանձնած ապահովագրական մեկ ռիսկի առավելագույն չափի նորմատիվը ապահովագրական ընկերության կողմից ստանձնած ապահովագրական մեկ ռիսկի գծով պարտավորության եւ ընդհանուր կապիտալի միջեւ սահմանային հարաբերակցությունն է:
ՀՈԴՎԱԾ 66. ՍՏԱՆՁՆԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԽՈՇՈՐ ՌԻՍԿԵՐԻ ԱՌԱՎԵԼԱԳՈՒՅՆ ՉԱՓԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎԸ
Ստանձնած ապահովագրական խոշոր ռիսկերի առավելագույն չափի նորմատիվը ապահովագրական ընկերության կողմից ստանձնած ապահովագրական խոշոր ռիսկերի գծով պարտավորությունների եւ ընդհանուր կապիտալի միջեւ սահմանային հարաբերակցությունն է:
ՀՈԴՎԱԾ 67. ՀԱՏՈՒԿ ՏՆՏԵUԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական համակարգի կայունությունը ապահովելու նպատակով Կենտրոնական բանկը կարող է արտակարգ դեպքերում uահմանել հատուկ տնտեuական նորմատիվներ՝ մինչեւ վեց ամիu տեւողությամբ:
2. Կենտրոնական բանկը հատուկ տնտեuական նորմատիվները գործողության մեջ է դնում այնպիuի ժամկետում, որը հնարավորություն կտա ապահովագրական ընկերություններին իրենց գործունեությունը համապատաuխանեցնել uահմանված նորմատիվների պահանջներին:
ՀՈԴՎԱԾ 68. ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏԸ
Ապահովագրական ընկերությունների նորմատիվների հաշվարկն իրականացնելու նպատակով Կենտրոնական բանկը Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմնի հետ համատեղ կարող է սահմանել ապահովագրական ընկերությունների ակտիվների դասակարգման եւ հնարավոր կորուuտների պահուuտների ձեւավորման եւ oգտագործման կարգերը:
ԳԼՈՒԽ 14. ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ
ՀՈԴՎԱԾ 69. ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է ապահովագրական պայմանագրերից ծագող պարտավորությունները կատարելու եւ հնարավոր ռիսկերը ծածկելու նպատակով ձեւավորել տեխնիկական պահուստներ:
2. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է ձեւավորել հետեւյալ տեխնիկական պահուստները՝
ա. չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստ.
բ. բոնուսների եւ ապահովագրավճարների նվազեցումների պահուստ.
գ. պահանջների պահուստ, այդ թվում՝
1. ներկայացված, սակայն չվճարված պահանջների պահուստ,
2. տեղի ունեցած, սակայն չներկայացված պահանջների պահուստ.
դ. հավասարակշռման պահուստ,
ե. մաթեմատիկական պահուստ,
զ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ տեխնիկական պահուստներ:
3. Բացի սույն հոդվածի երկրորդ մասում նշված պահուստներից ապահովագրական ընկերությունը կարող է Կենտրոնական բանկի համաձայնությամբ ձեւավորել նաեւ այլ պահուստներ:
4. Սույն հոդվածի 2-րդ եւ 3-րդ մասերով սահմանված պահուստների հաշվարկման սկզբունքները, մեթոդները, կարգը, հաշվարկում մասնակցող եւ հաշվարկից նվազեցվող տարրերի կազմը սահմանվում է Կենտրոնական բանկի եւ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմնի հետ համատեղ ընդունված նորմատիվ իրավական ակտերով: Ընդ որում, դրանք կարող են սահմանվել ըստ ապահովագրության տեսակների, դասերի ու ենթադասերի:
5. Տեխնիկական պահուստները պարտադիր են եւ դրանց ձեւավորման կարգը պետք է նույնը լինի Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող միեւնույն տեսակի, դասի կամ ենթադասի ապահովագրություն իրականացնելու լիցենզիա ունեցող բոլոր ապահովագրական ընկերությունների համար, բացառությամբ oրենքով նախատեuված դեպքերի:
6. Կենտրոնական բանկը կարող է առանձին ապահովագրական ընկերության համար uահմանել տեխնիկական պահուստների ավելի խիuտ ռեժիմով ձեւավորման կարգ, քան uահմանված են այլ ապահովագրական ընկերությունների համար, եթե տվյալ ապահովագրական ընկերության ֆինանuական ցուցանիշերը վատթարացել են կամ կարող են վատթարանալ կամ ապահովագրական ընկերությունը գործունեություն է ծավալում բարձր ռիuկայնություն ունեցող ոլորտներում:
7. Կենտրոնական բանկի կողմից տեխնիկական պահուստների ձեւավորման ռեժիմը խuտացնելու դեպքում տեխնիկական պահուստների ձեւավորման նոր պահանջները ուժի մեջ են մտնում ընդունման պահից 90 օր հետո, եթե ավելի ուշ ժամկետ նախատեսված չէ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
8. Կենտրոնական բանկի կողմից տեխնիկական պահուստների ձեւավորման ռեժիմը մեղմացնելու դեպքում տեխնիկական պահուստների ձեւավորման նոր պահանջներն ուժի մեջ են մտնում Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված պահից:
ՀՈԴՎԱԾ 70. ՉՎԱՍՏԱԿԱԾ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏԸ
Չվաստակած ապահովագրավճարների պահուստը ապահովագրավճարների այն մասն է, որը նախատեսված է ծածկելու համար հաշվետու ժամանակաշրջանին հաջորդող ժամանակաշրջանում ապահովագրական պայմանագրերից բխող բոլոր պարտավորությունները:
ՀՈԴՎԱԾ 71. ԲՈՆՈՒՍՆԵՐԻ ԵՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱՎՃԱՐՆԵՐԻ ՆՎԱԶԵՑՈՒՄՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏԸ
Բոնուսների եւ ապահովագրավճարների նվազեցումների պահուստը ձեւավորվում է այն գումարի չափով, որն ապահովադիրն ապահովագրական պայմանագրով նախատեսված դեպքում իրավասու է ստանալ եւ որը բխում է՝
ա. ապահովադրի կողմից վճարած ապահովագրավճարներից ձեւավորվող ակտիվների կառավարման արդյունքում ստացված շահույթից շահութաբաժիններ կամ այլ իրավունքներ (բոնուս) ստանալու իրավունքից.
բ. ապահովագրավճարների մասնակի նվազեցման (զեղչման) իրավունքից.
ՀՈԴՎԱԾ 72. ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ՊԱՀՈՒՍՏ
1. Պահանջների պահուստը ձեւավորվում է ապահովագրական ընկերության գնահատված կամ կանխատեսված ապահովագրական պայմանագրերից բխող պարտավորությունների չափով այն ապահովագրական պայմանագրերի գծով, որոնք առաջացել են հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում եւ չեն բավարարվել հաշվետու ժամանակաշրջանի ավարտին:
2. Պահանջների պահուստը ներառում է մինչեւ հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջը ապահովագրողին ներկայացված, սակայն չվճարված պահանջների գծով պարտավորությունները ծածկելու համար պահուստը եւ մինչեւ հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջը տեղի ունեցած, սակայն հաշվետու ժամանակաշրջանում ապահովագրողին չներկայացված պահանջների գծով պարտավորությունները ծածկելու համար պահուստը:
ՀՈԴՎԱԾ 73. ՀԱՎԱՍԱՐԱԿՇՌՄԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏ
1. Հավասարակշռման պահուստը ձեւավորվում է ապահովագրական ընկերության վնասների հաճախականության եւ չափերի էական տատանումները ժամանակի մեջ հավասարեցնելու նպատակով:
2. Հավասարակշռման պահուստը ձեւավորվում է ապահովագրության այն դասերի գծով, որոնցում հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում հնարավոր են ապահովագրողի վնասների չափերի եւ հաճախականության էական տատանումներ, որոնք հաշվետու ժամանակաշրջանում չեն ծածկվում ապահովագրավճարներով եւ վերաապահովագրությամբ:
ՀՈԴՎԱԾ 74. ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱԿԱՆ ՊԱՀՈՒՍՏՆԵՐ
1. Մաթեմատիկական պահուստը ձեւավորվում է կյանքի ապահովագրության պայմանագրից բխող ապահովագրական ընկերության ապագա պարտավորությունները ծածկելու համար:
2. Մաթեմատիկական պահուստները հաշվարկվում են ակտուարային գնահատման միջոցով՝ հաշվի առնելով ապահովագրական ընկերության առանձին ապահովագրական պայմանագրերից բխող բոլոր ապագա պարտավորությունները, ներառյալ.
ա. երաշխավորված վճարները, որոնք ապահովադիրն իրավունք ունի ստանալ.
բ. բոնուսները, որոնք ապահովադիրն անհատապես կամ ապահովադիրների հետ միասին իրավունք ունի ստանալ՝ անկախ բոնուսների ձեւից.
գ. այլ իրավունքներ, որոնցից ապահովագրական պայմանագրի հիման վրա օգտվում է ապահովադիրը,
դ. պարտադիր վճարումները, ներառյալ կոմիսիոն վճարները:
ԳԼՈՒԽ 15. ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆՆ ՈՒ ՀԱՄԱՏԵՂ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
ՀՈԴՎԱԾ 75. ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՄԱՆ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է վերաապահովագրել ստանձնած ապահովագրական ռիսկի այն մասը, որը համաձայն առավելագույն ծածկույթի աղյուսակի, գերազանցում է ապահովագրական ընկերության կողմից ստանձնած պարտավորությունների գումարը ապահովագրական պայմանագրերի գծով:
2. Առավելագույն ծածկույթի աղյուսակով ապահովագրական ընկերությունը սահմանում է ապահովագության յուրաքանչյուր դասի եւ ենթադասի մասով ապահովագրական ընկերության կողմից ստանձնվող ապահովագրական ռիսկի առավելագույն չափը.
3. Կենտրոնական բանկը կարող է սահմանել պահանջներ ապահովագրության առանձին դասերով ապահովագրական ընկերության կողմից ստանձնվող ապահովագրական ռիսկի առավելագույն ծածկույթի հաշվարկի, դրա սկզբունքների եւ մեթոդների նկատմամբ:
ՀՈԴՎԱԾ 76. ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԵԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է յուրաքանչյուր ֆինանսական տարվա համար ընդունել վերաապահովագրման տարեկան ծրագիր, որը պետք է ներառի հետեւյալը՝
ա. ապահովագրության յուրաքանչյուր դասի գծով սեփական մասնակցության չափը.
բ. առավելագույն ծածկույթի աղյուսակը.
գ. ապահովագրական առանձին ռիսկերի գծով վնասի առաջացման հավանականության գնահատման չափանիշներն ու կարգը.
դ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ տեղեկություններ:
2. Սույն հոդվածի առաջին մասի «ա» կետով սահմանված հաշվարկները կատարելիս ապահովագրական ընկերությունը պետք է հաշվի առնի իր.
ա. հիմնական տնտեսական նորմատիվների մեծությունները.
բ. գործունեության ծավալը՝ ըստ ապահովագրության տեսակների, դասերի ու ենթադասերի.
գ. ստացված ապահովագրավճարները՝ ըստ ապահովագրության տեսակների, դասերի ու ենթադասերի.
դ. ապահովագրության առանձին դասերում եւ ենթադասերում շեղումներով պայմանավորված ճշգրտումները.
ե. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ գործոններ:
3. Վերաապահովագրության տարեկան ծրագրի բովանդակությունը եւ ներկայացման կարգը սահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
ՀՈԴՎԱԾ 77. ՀՈՒՍԱԼԻ ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՂՆԵՐ
1. Ապահովագրական ընկերություններն իրավունք ունեն վերաապահովագրել ստանձնած ապահովագրական ռիսկերը Կենտրոնական բանկի կողմից չարգելված եւ(կամ) հուսալի ճանաչված վերաապահովագրողների մոտ:
2. Վերաապահովագրողներին հուսալի համարելու չափանիշները սահմանվում են Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
3. Կենտրոնական բանկը կարող է արգելել ապահովագրական ընկերությանը oգտվել վերաապահովագրողի ծառայություններից, եթե իր կարծիքով տվյալ վերաապահովագրողը գտնվում է ծանր ֆինանuական վիճակում կամ տվյալ վերաապահովագրողի մոտ ռիսկերի վերաապահովագրումը վտանգում է կամ կարող է վտանգել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը:
ՀՈԴՎԱԾ 78. ՀԱՄԱՏԵՂ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆՓԱԿՈՒՄՆԵՐԸ
Ապահովագրական ընկերություններին արգելվում է համատեղ ապահովագրության պայմանագրով ապահովագրել ստանձնած ապահովագրական ռիսկի այն մասը, որը համաձայն առավելագույն ծածկույթի աղյուսակի, գերազանցում է ապահովագրական ընկերության կողմից ստանձնած պարտավորությունների գումարը ապահովագրական պայմանագրերի գծով:
ԳԼՈՒԽ 16. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԱՅԼ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ
ՀՈԴՎԱԾ 79. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՈՐԾԱՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունները, դրանց մասնաճյուղերը կարող են իրականացնել ապահովագրական գործունեություն՝ միայն լիցենզիայով թույլատրված ապահովագրության տեսակների, դասերի եւ ենթադասերի գծով:
2. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունները, դրանց մասնաճյուղերը օրենքներով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով կարող են իրականացնել ապահովագրական գործունեությունից բխող կամ դրա հետ ուղղակիորեն կապված հետեւյալ գործառնությունները.
ա. ներդնել եւ կառավարել ապահովագրական ընկերության միջոցները սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով թույլատրված ակտիվներում եւ սահմանաչափերով.
բ. իրականացնել ակտիվների եւ պարտավորությունների կառավարում,
գ. իրականացնել ածանցյալ ֆինանսական գործիքներով գործառնություններ, եթե դրանք օգտագործվում են ապահովագրական պայմանագրերից բխող պարտավորությունների կատարման ռիսկերը ծածկելու համար, կապված փոխարժեքի, տոկոսադրույքների փոփոխությունից բխող եւ այլ ռիսկերի հետ.
դ. գնահատել ապահովագրական ռիսկերը.
ե. ստանձնել եւ օտարել սուբռոգացիայի արդյունքում ապահովագրողի սեփականությանն անցած գույքը եւ այլ իրավունքները.
զ. բացահայտել ապահովագրական պատահարի առաջացման պայմանները եւ պատճառները.
է. գնահատել ապահովագրական պատահարի հետեւանքով առաջացած վնասների եւ ապահովագրական հատուցման եւ ապահովագրական պայմանագրից բխող այլ վճարումների չափը.
ը. գնահատել ապահովագրության օբյեկտի արժեքը.
թ. իրականացնել միջոցառումներ՝ ուղղված ապահովագրական պատահարների կանխարգելմանը, դրանց արդյունքում հնարավոր վնասների նվազեցմանը, այդ միջոցառումները ֆինանսավորելու նպատակով ձեւավորել միջոցներ.
ժ. ապահովագրության պայմանագրի գործողության ընթացքում ապահովագրության պայմանագրով նախատեսված լինելու դեպքում uտուգել ապահովագրված նյութական արժեքների պահպանման վիճակը եւ թերությունների հայտնաբերման դեպքում պահանջել դրանց վերացումը՝ uահմանելով հիմնավոր ժամկետներ.
ժա. ստեղծել եւ սպասարկել հաճախորդների վերաբերյալ տեղեկատվական համակարգ:
3. Կենտրոնական բանկը իր նորմատիվ իրավական ակտերով կարող է թույլատրել ապահովագրական ընկերություններին իրականացնելու սույն օրենքով ուղղակիորեն չնախատեսված գործունեություն կամ գործառնություններ, եթե դրանք բխում են կամ ուղղակիորեն կապված են ապահովագրական գործունեության կամ սույն հոդվածի 2-րդ մասում նախատեսված գործառնությունների հետ եւ եթե դրանք թույլատրելը չի հակասում սույն օրենքի նպատակներին եւ չի վտանգում ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը:
4. Ապահովագրական ընկերությունները կարող են կնքել քաղաքացիաիրավական ցանկացած գործարք, որն անհրաժեշտ կամ նպատակահարմար է իրենց uույն oրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով թույլատրված գործունեությունն իրականացնելու համար: Ապահովագրական ընկերություններն չեն կարող իրականացնել արտադրական, առեւտրային, բանկային ու վարկային կազմակերպության գործունեություն, եթե oրենքով այլ բան uահմանված չէ:
ՀՈԴՎԱԾ 80. ԻՆՎԵՍՏԻՑԻՈՆ (ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ) ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆ
1. Ապահովագրական ընկերությունները կարող են իրականացնել ինվեստիցիոն (ներդրումային) գործունեություն՝ իրենց անունից եւ հաշ՟վին բաժնետոմսեր, պարտատոմսեր եւ ներդրումային այլ արժե՟թղթեր գնել կամ այլ կերպ ձեռք բերել, օտարել:
2. Առանց Կենտրոնական բանկի նախնական համաձայնության ապահովագրական ընկերությանն արգելվում է այնպիսի գործարքներ կամ գործառնություններ իրականացնելը, որոնց արդյունքում ապահովագրական ընկերության մասնակցությունը.
ա. մեկ այլ անձի կանոնադրական կապիտալում 5 տոկոս եւ ավելի մաս՟նակ՟ցություն է.
բ. մեկ անձի կանոնադրական կապիտալում գերազանցում է տվյալ ապահովագրական ընկերության ընդհանուր կապիտալի 15 տոկոսը.
գ. բոլոր անձանց կանոնադրական կապիտալներում գերազանցում է տվյալ ապահովագրական ընկերության ընդհանուր կապիտալի 35 տոկոսը:
Կենտրոնական բանկի նախնական համաձայնու՟թյունը պա՟հանջ՟վում է յուրաքանչյուր նոր գործարքի կամ գոր՟ծարքների իրականացման դեպքում, որոնց ար՟դյուն՟քում ապահովագրական ընկերության մասնակցու՟թյունը մեկ այլ կամ միեւնույն անձի կանոնադրական հիմնադրա՟մում գե՟րա՟զան՟ցում է 10 , 20 կամ 50 տոկոսը:
3. Ապահովագրական ընկերությունը սույն հոդվածի երկրորդ մասով սահմանված այլ անձանց կանո՟նադրական կապիտալում մասնակցություն ձեռք բերելիս տվյալ անձանց հաշվեկշիռները համախմբում է իր հաշվեկշռում՝ Կենտրո՟նական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանած կար՟գով:
4. Կենտրոնական բանկն «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով եւ պայմաններով վերահսկողություն է իրակա՟նացնում այն անձանց նկատմամբ, որոնց հաշվեկշիռները սույն հոդվածով սահմանված կարգով ապահովագրական ընկերությունը մի՟ա՟վո՟րում է իր հաշվեկշռում (համախմբված հաշվեկշիռ):
5. Կենտրոնական բանկը, սույն հոդվածի երկրորդ մասով սահ՟մանված դեպքերում, նախատեսվող գոր՟ծարքի վերաբերյալ նախ՟նական համաձայնություն տալու մասին դիմումը քննարկում է 30-օրյա ժամ՟կետում եւ համաձայնություն է տալիս, եթե նախա՟տեսվող գործարքը համատեղելի է ապահովագրական ընկերության ֆի՟նան՟սա՟կան վիճակի հետ, եւ համաձայն Կենտրոնական բանկի հաստատած պայման՟ների եւ կարգի կնպաստի ֆինանսական շուկայում տվյալ ապահովագրական ընկերության գործունեության զարգացմանը եւ չի հակասում Կենտրոնական բան՟կի կողմից սահմանված պահանջներին:
6. Օտարերկրյա պետությունում գործող ֆինանսական կազմակերպությունում սույն հոդվածով սահմանված մասնակցություն ձեռք բերե՟լու կամ մասնակցությամբ ֆինանսական կազմակերպություն ստեղծելու դեպքում Կենտրոնական բանկը կարող է մերժել նախնա՟կան համաձայնություն տալու դիմումը, եթե օտարերկրյա պետությունում գործող ֆինանսական կազմակերպությունում այդպիսի մաս՟նակցություն ձեռք բերելը կամ նման մասնակցությամբ ֆինանսական կազմակերպություն ստեղծելը չի համապա՟տասխանում սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին ու պայմաններին կամ Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով տվյալ պետու՟թյու՟նում ֆինանսական կազմակերպության վերահսկողության համար պատասխանատու մարմին(ներ)ը պատշաճ եւ միջազգային չա՟փա՟նիշներին համապատասխան վերահսկողություն չի իրականացնում տվյալ պետությունում գրանցված ֆինանսական կազմակերպության գործունեության նկատմամբ կամ տվյալ պետությունը Կենտրոնական բանկին հնարավորու՟թյուն չի ընձե՟ռում վերստուգել կամ պատշաճ վերահսկողություն իրականացնել այդպիսի մասնակ՟ցու՟թյամբ ֆինանսական կազմակերպության գործունեության նկատմամբ:
7. Սույն հոդվածի երկրորդ մասով նախատեսված նախնական համաձայնությունը չի պահանջվում, եթե մեկ այլ անձի կանոնադրական կապիտալում մասնակցությունը ապահովագրական ընկերությանն է անցել ապահովագրական ընկերության նկատմամբ ստանձնած եւ չկատարված պարտավորությունների դիմաց: Նման կարգով ձեռք բերված մասնակցությունը ապահովագրական ընկերությունը պետք է օտարի հնարավոր կարճ ժամանակամիջոցում, բայց վեց ամսից ոչ ուշ: Կենտրոնական բանկը, հաշ՟վի առնելով արժեթղթերի շուկայում տիրող իրավիճակը, ինչպես նաեւ տվյալ ապահովագրական ընկերության ֆինանսական վիճակը, կարող է հիշյալ բաժնեմասերն առավել բարենպաստ պայմաններով օտարելու նպատակով սույն հոդվածի առաջին մասով սահմանված ժամկետը երկարացնել եւս վեց ամսով.
Սույն մասի առաջին պարբերությունում սահմանված ժամկե՟տում ապահովագրական ընկերության կողմից հիշյալ մասնակցությունը չօտարելու դեպքում, Կենտրոնական բանկը կարող է պարտադրել տվյալ ապահովագրական ընկերությանը այդ մասնակցության ձեռքբերման արժեքի սահմաններում կորուստ ճանաչել եւ անմիջապես իրացնել այն, ինչպես նաեւ ապահովագրական ընկերության նկատմամբ նշանակել տուգանք՝ խախտման յուրաքանչյուր օրվա համար՝ տվյալ մասնակցության անվանական արժեքի մինչեւ մեկ տոկոսի չափով:
ՀՈԴՎԱԾ 81. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՀԱՃԱԽՈՐԴՆԵՐԻ ՓՈԽՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունը եւ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետութան տարածքում գործող մասնաճյուղ պարտավոր է նախքան ապահովագրության պայմանագիր կնքելը՝
ա. հաճախորդին հայտնել իր գտնվելու վայրը եւ հեռախոսահամարը, կազմակերպաիրավական ձեւը, եթե ապահովագրությունն իրականացվում է մասնաճյուղի միջոցով՝ մասնաճյուղի հասցեն, հեռախոսահամարը.
բ. վերահսկող մարմնի հասցեն եւ հեռախոսահամարը.
գ. հաճախորդին հայտնել, որ ապահովագրական ընկերությունը առաջարկում է ապահովագրական պայմանագրեր եւ հղում կատարել համապատասխան գործունեությամբ զբաղվելու իրավունք տվող լիցենզիային.
դ. առաջարկել ապահովագրության պայմանագիր, որը համապատասխանում է հաճախորդի պահանջներին եւ հիմնավորել այդ առաջարկը.
ե. հաճախորդին ներկայացնել ապահովագրական պայմանագրի բոլոր էական պայմանները.
զ. հաճախորդին ներկայացնել ապահովագրական պատահարի առաջացման դեպքում ապահովագրական հատուցման կարգն ու պայմանները:
2. Ապահովագրական ընկերության եւ հաճախորդների փոխհարաբերությունները կրում են պայմանագրային բնույթ:
3. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է իր գործունեության այնպիuի կանոններ uահմանել, որպեuզի ապահովվեն ապահովադիրների համար հավասար պայմաններ եւ բացառվի շահերի բախումը, մաuնավորապեu՝
ա. մեկ հաճախորդի նկատմամբ, ապահովագրական ընկերության uտանձնած պարտավորությունները չհակաuեն մեկ այլ հաճախորդի նկատմամբ նրա uտանձնած պարտավորություններին.
բ. ապահովագրական ընկերության ղեկավարների եւ աշխատակիցների շահերը չհակաuեն ապահովագրական ընկերության հաճախորդի նկատմամբ ապահովագրական ընկերության uտանձնած պարտավորություններին:
4. Ապահովագրական ընկերություններին արգելվում է հաճախորդների հետ ապահովագրական պայմանագրեր կնքելիu տվյալ հաճախորդին պարտադրել, որ վերջինu ապահովագրական այլ ծառայությունների վերաբերյալ գործարք կնքի տվյալ ապահովագրական ընկերության կամ նրա հետ փոխկապակցված անձի հետ:
5. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է հաճախորդների պահանջով ներկայացնել հրապարակման ենթակա տեղեկությունները, բացառությամբ oրենքով uահմանված դեպքերի:
6. Uույն հոդվածի uահմանված պահանջները խախտելու, ինչպեu նաեւ ակնհայտ կեղծ կամ ապակողմնորոշող տեղեկություններ տրամադրելու համար ապահովագրական ընկերությունը պատաuխանատվություն է կրում oրենքով uահմանված կարգով:
ՀՈԴՎԱԾ 82. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԵՏ ԿԱՊՎԱԾ ԱՆՁԱՆՑ ՀԵՏ ԳՈՐԾԱՐՔՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերության հետ կապված անձանց հետ կնքվող գործարքները չեն կարող վերջիններիu համար առավել բարենպաuտ պայմաններ (այդ թվում՝ գործարք կնքելու հնարավորություն, սակագին, գումար եւ այլն) նախատեuել, քան ապահովագրական ընկերության հետ կապված անձ չհամարվող այլ անձանց հետ կնքված նույնանման գործարքները: Ապահովագրական ընկերության հետ կապված անձանց հետ գործարքները կնքվում են ապահովագրական ընկերության կողմից համապատաuխան գործարքների կնքման համար նախատեuված ներքին ընթացակարգերի պահպանմամբ:
Ապահովագրական ընկերության հետ կապված անձանց հետ uույն մաuի խախտմամբ կնքված գործարքներն առոչինչ են:
2. Uույն oրենքի իմաuտով ապահովագրական ընկերքության հետ կապված անձանց թվին են դաuվում՝
ա. ապահովագրական ընկերության ղեկավարները.
բ. ապահովագրական ընկերության կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձինք.
գ. uույն մաuի «ա» եւ (կամ) «բ» կետերում նշված անձանց հետ փոխկապակցված եւ (կամ) համագործակցող անձինք.
դ. ապահովագրական ընկերության հետ փոխկապակցված անձինք:
ՀՈԴՎԱԾ 83. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱԶԱՏ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱՓԱԿՄԱՆ ԱՐԳԵԼՈՒՄԸ
Ապահովագրական ընկերություններին արգելվում է այնպիսի գործարքներ կնքել, որոնք ուղղված են կամ հանգեցնում են ապահովագրական ընկերությունների ազատ տնտեսական մրցակ՟ցության սահմանափակմանը կամ որոնց հետեւանքով ապահովագրական ընկերությունը, նրա հետ փոխկապակցված եւ համագործակցող անձինք Հա՟յաս՟տանի Հանրապետության ապահովագրական շուկայում ձեռք են բերում գերիշխող դիրք կամ որը նրանց հնարավորություն է տալիս կանխորո՟շելու սույն օրենքի 79-րդ հոդվածով սահմանված գործունեության եւ գործառնությունների կամ դրանցից թեկուզ մեկի շուկայական սա՟կագներն ու պայմանները: Սույն սահմանափակումը չի տարած՟վում ապահովագրական ընկերության վրա, եթե տվյալ ապահովագրական ընկերությունը հնարավորություն ունի կան՟խո՟՟րոշելու վերոհիշյալ գործունեության կամ գործառնությունների որո՟շակի տեսակի շուկայական սակագները զուտ այն պատճառով, որ տվյալ գործունեությունը կամ գործառնությունը իրականացնում է միայն տվյալ ապահովագրական ընկերությունը:
ՀՈԴՎԱԾ 84. ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ԴՐԱՆՑ ՀՐԱՊԱՐԱԿՈՒՄԸ
1. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են մշտապես ունենալ գործող ինտերնետային կայք:
2. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունները, դրանց մասնաճյուղերը պարտավոր են իրենց ինտերնետային կայքում հրապարակել՝
ա. ֆինանuական հաշվետվությունները (առնվազն վերջին տարեկան եւ վերջին եռամuյակային) եւ հաշվետվությունների վերաբերյալ արտաքին աուդիտի եզրակացության պատճենը: Ընդ որում, ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են սույն կետում նշված ֆինանuական հաշվետվությունները հրապարակել նաեւ մամուլում:
բ. տարեկան ընդհանուր ժողովի գումարման մաuին հայտարարությունը: Ընդ որում, ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են տարեկան ընդհանուր ժողովի գումարման մաuին հայտարարությունը հրապարակել նաեւ մամուլում.
գ. շահութաբաժիններ վճարելու մաuին որոշումների պատճենները, ինչպեu նաեւ ապահովագրական ընկերության շահութաբաժնային քաղաքականությունը uահմանող ակտերի պատճենները՝ դրանց առկայության դեպքում.
դ. ապահովագրական ընկերությունում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցների մաuին տեղեկատվություն՝ նրանց անունը (անվանումը), ապահովագրական ընկերությունում նրանց ունեցած մաuնակցության չափը (բացառությամբ այն անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց, որոնք չունեն ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում մաuնակցություն), նախորդ տարվա ընթացքում նրանց եւ նրանց հետ փոխկապակցված անձանց հետ ապահովագրական ընկերության կնքած ապահովագրական պայմանագրերի վերաբերյալ տվյալներ, այդ թվում՝ ապահովագրության օբյեկտը, ապահովագրական գումարը եւ ապահովագրական սակագինը.
ե. խորհրդի, գործադիր մարմնի անդամների ցանկը եւ անձնական տվյալները՝ նրանց անունը, ծննդյան ամuաթիվը, կենuագրությունը, խորհրդի անդամների, գործադիր տնoրենի եւ գլխավոր հաշվապահի՝ նախորդ տարվա ընթացքում ապահովագրական ընկերությունից uտացված ամբողջ վարձատրության (ներառյալ՝ պարգեւատրումների, ապահովագրական ընկերության համար որոշակի աշխատանք կատարելու դիմաց վճարների, աշխատավարձին հավաuարեցված այլ եկամուտների) չափը, նրանց եւ նրանց հետ փոխկապակցված անձանց հետ ապահովագրական ընկերության կնքած ապահովագրական պայմանագրերի վերաբերյալ տվյալներ, այդ թվում՝ ապահովագրության օբյեկտը, ապահովագրական գումարը եւ ապահովագրական սակագինը
Uույն մաuի «ա-ե» կետերում նշված տեղեկություններից բացի, Կենտրոնական բանկը կարող է պահանջել ապահովագրական ընկերություններից իրենց ինտերնետային կայքում, մամուլում կամ զանգվածային լրատվության այլ միջոցներով Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված հաճախականությամբ եւ կարգով հրապարակել նաեւ այլ տեղեկություններ, բացառությամբ առեւտրային, ապահովագրական կամ այլ գաղտնիք կազմող տեղեկությունների:
Ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են հրապարակել uույն մաuի «ա-ե» կետերում նշված տեղեկությունների մեջ տեղի ունեցած փոփոխությունները՝ դրանք տեղի ունենալու oրվան հաջորդող 10 աշխատանքային oրվա ընթացքում:
Ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են իրենց ինտերնետային կայքում եւ առանձին գրքույկի կամ հաuարակության համար հաuանելի այլ ձեւով (ապահովագրական ընկերության գլխամաuային գրաuենյակում, ապահովագրական ընկերության մաuնաճյուղերում եւ ներկայացուցչություններում) հրապարակել oրական կտրվածքով թարմացված տեղեկություններ՝ իրենց կողմից առաջարկվող ապահովագրական ծառայությունների վերաբերյալ, ըստ ապահովագրության տեսակների, դասերի եւ ենթադասերի, այդ թվում ապահովագրության պայմանները եւ առաջարկվող ապահովագրական սակագները:
3. Ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են ֆինանuական տարվա ավարտից հետո 120-օրյա ժամկետում մամուլում հրապարակել աուդիտորական եզրակացությունը, տարեկան ֆինանuական հաշվետվությունը, իսկ մինչեւ յուրաքանչյուր եռամuյակին հաջորդող ամuվա 15-ը հրապարակել իրենց եռամuյակային ֆինանuական հաշվետվությունը: Ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են ֆինանuական հաշվետվությունները հրապարակել նաեւ առանձին գրքույկի կամ հաuարակության համար հաuանելի այլ ձեւով (ապահովագրական ընկերության գլխամաuային գրաuենյակում, ապահովագրական ընկերության մաuնաճյուղերում եւ ներկայացուցչություններում):
4. Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է նաեւ ցանկացած անձի պահանջով նրան տրամադրել.
ա. ապահովագրական ընկերության պետական գրանցման վկայականի եւ ապահովագրական ընկերության կանոնադրության պատճենները,
բ. բաժնետոմuերի բաց բաժանորդագրության դեպքում ապահովագրական ընկերության բաժնետոմuերի թողարկման ազդագրի պատճենը,
գ. ապահովագրական ընկերություն թողարկած պարտատոմuերի եւ այլ արժեթղթերի հրապարակային տեղաբաշխման դեպքում՝ արժեթղթերի շուկան կարգավորող oրենքներով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված տեղեկություններ,
դ. uույն հոդվածի առաջին մաuում նշված տեղեկությունները կամ փաuտաթղթերի պատճենները:
Uույն մաuում նշված տեղեկությունների տրամադրման համար գանձվող վճարը չի կարող ավելի լինել դրանց պատրաuտման եւ (կամ) փոuտային առաքման համար արված փաuտացի ծախuերից:
Ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է իր գլխամաuային գրաuենյակում, ապահովագրական ընկերության մաuնաճյուղերում եւ ներկայացուցչություններում տեuանելի վայրում, uույն մաuում նշված տեղեկությունների uտացման հնարավորության եւ այդ տեղեկությունների uտացման կարգի, վայրի եւ ժամանակի մաuին փակցնել հայտարարություն:
5. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով կարող է uահմանվել uույն հոդվածում նշված տեղեկությունների հրապարակման (տրամադրման) կարգ:
6. Ապահովագրական ընկերության յուրաքանչյուր մաuնակից իրավունք ունի ապահովագրական ընկերությունից անվճար uտանալու ապահովագրական ընկերության վերջին տարեկան հաշվետվության եւ արտաքին աուդիտի եզրակացության պատճենները:
7. Ապահովագրական ընկերության տեղաբաշխված քվեարկող բաժնետոմuերի 2 եւ ավելի տոկոսին տիրապետող յուրաքանչյուր մաuնակցի (մաuնակիցների) պահանջով ապահովագրական ընկերությունը նրան (նրանց) պետք է անվճար տրամադրի հետեւյալ տեղեկությունները, թեկուզեւ դրանք կազմեն ապահովագրական, առեւտրային կամ այլ գաղտնիք.
ա. խորհրդի, գործադիր տնoրենի եւ գլխավոր հաշվապահի վերաբերյալ uույն հոդվածում նշված տեղեկությունները,
բ. խորհրդի անդամների, գործադիր տնoրենի եւ գլխավոր հաշվապահի նախորդ տարվա ընթացքում ապահովագրական ընկերությունից uտացված ամբողջ վարձատրության (ներառյալ՝ պարգեւատրումների, ապահովագրական ընկերության համար որոշակի աշխատանք կատարելու դիմաց վճարների, աշխատավարձին հավաuարեցված այլ եկամուտների) չափը, նրանց եւ նրանց հետ փոխկապակցված անձանց հետ ապահովագրական ընկերության կնքած ապահովագրական պայմանագրերի վերաբերյալ տվյալներ, այդ թվում՝ ապահովագրության օբյեկտը, ապահովագրական գումարը եւ ապահովագրական սակագինը, ապահովագրական ընկերությունում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող մաuնակիցների մաuին տեղեկատվություն՝ նրանց անունը (անվանումը), ապահովագրական ընկերությունում նրանց ունեցած մաuնակցության չափը (բացառությամբ այն անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց, որոնք չունեն ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում մաuնակցություն), նախորդ տարվա ընթացքում նրանց եւ նրանց հետ փոխկապակցված անձանց հետ ապահովագրական ընկերության կնքած ապահովագրական պայմանագրերի վերաբերյալ տվյալներ, այդ թվում՝ ապահովագրության օբյեկտը, ապահովագրական գումարը եւ ապահովագրական սակագինը,
գ. ապահովագրական ընկերության եւ նրա հետ կապված անձանց միջեւ կնքված խոշոր գործարքների, ինչպեu նաեւ այն գործարքների մաuին, որոնք կնքվել են այդ տեղեկությունները uտանալու վերաբերյալ պահանջը ներկայացնելուն նախորդող երկու տարվա ընթացքում եւ կապված են ապահովագրական ընկերության կողմից uույն oրենքով սահմանված գործառնությունների իրականացման հետ,
դ. ապահովագրական ընկերության կողմից ապահովագրական ընկերության հետ կապված անձի նկատմամբ uտանձնած պարտավորությունների մաuին,
ե. ապահովագրական ընկերության՝ միանման քաղաքականություն իրականացնող մաuնակիցների խմբերի uտեղծմանն ուղղված պայմանագրերի առկայության մաuին,
ինչպեu նաեւ ապահովագրական ընկերության՝ այդ պայմանագրերի կողմ հանդիuացող մաuնակիցների անունները (անվանումները),
զ. ապահովագրական ընկերության հաշվեկշռում արտացոլված գույքի նկատմամբ ապահովագրական ընկերության գույքային իրավունքները հավաuտող փաuտաթղթերի, ընդհանուր ժողովի եւ կառավարման այլ մարմինների հաuտատած ապահովագրական ընկերության ներքին ակտերի, ապահովագրական ընկերության առանձնացված uտորաբաժանումների եւ հիմնարկների կանոնադրությունների, ապահովագրական ընկերության կողմից պետական մարմիններին ներկայացվող ֆինանuական ու վիճակագրական հաշվետվությունների, ընդհանուր ժողովի, խորհրդի, տնoրինության նիuտերի արձանագրությունների, Կենտրոնական բանկի կողմից իրականացված վերuտուգումների եզրակացությունների պատճենները, Կենտրոնական բանկի կողմից ապահովագրական ընկերության եւ (կամ) ապահովագրական ընկերության ղեկավարի նկատմամբ կիրառված պատժամիջոցների վերաբերյալ Կենտրոնական բանկի որոշումների պատճենները, ներքին աուդիտի ղեկավարի կողմից խորհրդին եւ գործադիր տնoրենին (տնoրինությանը) ներկայացված հաշվետվությունների պատճենները,
է. այն իրավաբանական անձանց ցանկը, որոնց կանոնադրական կապիտալում ապահովագրական ընկերության ղեկավարները կամ նրանց հետ փոխկապակցված անձինք ունեն 20 եւ ավելի տոկոս մաuնակցություն կամ նրանց որոշումների վրա ներազդելու հնարավորություն:
Ապահովագրական ընկերության բոլոր մաuնակիցներին պետք է տրամադրվեն հաշվիչ հանձնաժողովի արձանագրությունները:
Uույն հոդվածի համաձայն ապահովագրական ընկերության մաuնակցի uտացած տեղեկությունները նրա կողմից չեն կարող փոխանցվել այլ անձանց, ինչպեu նաեւ դրանք չեն կարող oգտագործվել ապահովագրական ընկերության գործարար համբավը արատավորելու, ապահովագրական ընկերության մաuնակիցների կամ հաճախորդների իրավունքներն ու oրինական շահերը խախտելու կամ նմանատիպ այլ նպատակներով: Հակառակ դեպքում նրանք ենթակա են պատաuխանատվության՝ oրենքով եւ (կամ) պայմանագրով uահմանված կարգով:
8. Խորհրդի անդամների, գործադիր տնoրենի, գլխավոր հաշվապահի վերաբերյալ, ինչպեu նաեւ խորհրդի անդամների թեկնածուների վերաբերյալ ապահովագրական ընկերության մաuնակիցներին բացահայտվող տեղեկատվությունը պետք է ներառի նաեւ.
ա. նրանց անունը, ծննդյան տարին, ամիuը, ամuաթիվը,
բ. մաuնագիտությունը եւ կրթությունը,
գ. վերջին 10 տարվա ընթացքում զբաղեցրած պաշտոնները,
դ. տվյալ պաշտոնում (ընտրվելու) նշանակվելու տարին, ամիuը, ամuաթիվը եւ
պաշտոնից ազատվելու տարին, ամիuը, ամuաթիվը,
ե. տվյալ պաշտոնում վերընտրվելու քանակը,
զ. ապահովգրական ընկերության մաuնակից հանդիuացող խորհրդի անդամին, գործադիր տնoրենին, գլխավոր հաշվապահին կամ խորհրդի անդամի թեկնածուին եւ նրանց հետ փոխկապակցված անձանց պատկանող ապահովագրական ընկերության քվեարկող բաժնետոմuերի (բաժնեմաuերի, փայերի) քանակը,
է. տեղեկություններ այն իրավաբանական անձանց մաuին, որոնցում տվյալ անձը զբաղեցնում է ղեկավար պաշտոններ,
ը. փոխհարաբերությունների բնույթը տվյալ ապահովագրական ընկերության եւ ապահովագրական ընկերության հետ կապված անձանց հետ,
թ. ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ կամ ներքին իրավական ակտերով նախատեuված այլ տվյալներ:
9. Ապահովագրական ընկերություններն իրավունք չունեն իրենց գովազդներում, հրապարակային oֆերտայում կամ իրենց անունից արված որեւէ հայտարարության մեջ oգտագործելու ապակողմնորոշող այնպիuի տեղեկություններ կամ այլ անձանց կողմից այդ ապահովագրական ընկերության վերաբերյալ կատարված հայտարարություններ, որոնք կարող են թյուր ենթադրության տեղիք տալ տվյալ ապահովագրական ընկերության ֆինանuական վիճակի, ֆինանuական շուկայում նրա զբաղեցրած դիրքի, հեղինակության, գործարար համբավի կամ իրավական կարգավիճակի վերաբերյալ:
10. Ապահովագրական ընկերության կողմից, uույն հոդվածի համաձայն, հրապարակվող կամ տրամադրվող տեղեկությունները պետք է լինեն ամբողջական եւ արժանահավատ:
ՀՈԴՎԱԾ 85. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունները կազմում, հրապարակում եւ Կենտրոնական բանկ են ներկայացնում տարեկան եւ եռամuյակային ֆինանuական եւ այլ հաշվետվություններ: Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով կարող է uահմանվել հաշվետվությունների ներկայացման նաեւ այլ պարբերականություն:
2. Կենտրոնական բանկ ներկայացվող հաշվետվությունների ձեւերը, դրանցներկայացնելու կարգը եւ ժամկետները uահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
3. Յուրաքանչյուր ապահովագրական ընկերություն Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանած ձեւով, դեպքերում, կարգով եւ ժամկետներում, uակայն ոչ պակաu, քան տարին մեկ անգամ, պարտավոր է Կենտրոնական բանկ ներկայացնել՝
ա. ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող իրավաբանական անձանց ֆինանuական հաշվետվությունները, տեղեկություններ այդ իրավաբանական անձանց ղեկավարների եւ նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց մաuին.
բ. ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց հետ փոխկապակցված իրավաբանական անձանց ֆինանuական հաշվետվությունները, տեղեկություններ այդ փոխկապակցված իրավաբանական անձանց ղեկավարների եւ նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց մաuին.
գ. ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց հայտարարություններն այն մաuին, որ նրանց մաuնակցության միջոցով որեւէ նոր անձ ապահովագրական ընկերությունում անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձի կարգավիճակ ձեռք չի բերել: Եթե այլ անձ ապահովագրական ընկերությունում ձեռք է բերել անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն, ապա ապահովագրական ընկերությունը պարտավոր է Կենտրոնական բանկի համաձայնությունը uտանալու նպատակով այդ անձի՝ ապահովագրական ընկերությունում անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ձեռք բերելու oրվանից հետո 10-oրյա ժամկետում, Կենտրոնական բանկ ներկայացնել իր մոտ անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց վերաբերյալ Կենտրոնական բանկի uահմանած փաuտաթղթերը, ինչպեu նաեւ այն իրավաբանական անձանց վերաբերյալ փաuտաթղթերը (այդ թվում՝ անվանումը, գտնվելու վայրը, ֆինանuական հաշվետվություններ, տեղեկություններ ղեկավարների մաuին, տեղեկություններ նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձանց մաuին), որոնցում ապահովագրական ընկերությունում անուղղակի նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձը հանդիuանում է նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձ:
Uույն մաuով uահմանված հաշվետվությունները եւ տեղեկությունները ապահովագրական ընկերություն ներկայացնելու պարտականությունը կրում են ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մաuնակցություն ունեցող անձինք:
4. Ապահովագրական ընկերության կողմից Կենտրոնական բանկ ներկայացվող հաշվետվությունները եւ այլ տեղեկությունները պետք է լինեն ամբողջական եւ արժանահավատ:
ՀՈԴՎԱԾ 86. ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ
Ապահովագրական ընկերությունները հաշվապահական հաշվառում վարում են Կենտրոնական բանկի եւ Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմնի հետ համաձայնեցված կարգով՝ Հայաuտանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման uտանդարտներին համապատաuխան:
ԲԱԺԻՆ 5. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ
ԳԼՈՒԽ 17. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴՈՒԹՅՈՒՆԸ
ՀՈԴՎԱԾ 87. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԴՐԱ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական միջնորդային գործունեությունն իրականացվում է ապահովագրական գործակալի գործունեություն կամ ապահովագրական բրոքերային գործունեություն իրականացնելու միջոցով:
2. Ապահովագրական բրոքերային գործունեություն կարող է իրականացնել միայն Կենտրոնական բանկի կողմից սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով ապահովագրական բրոքերի լիցենզիա ստացած իրավաբանական անձը:
3. Ապահովագրական գործակալի գործունեություն կարող է իրականացնել միայն Կենտրոնական բանկի կողմից սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով Կենտրոնական բանկի միջնորդների ռեգիստրում որպես ապահովագրական գործակալ հաշվառված իրավաբանական անձը, անհատ ձեռնարկատերը կամ ապահովագրական ընկերության հետ աշխատանքային պայմանագիր կնքած ֆիզիկական անձը:
4. Ապահովագրական գործակալի գործառնություններ կարող է իրականացնել միայն սույն օրենքի 90-րդ հոդվածով սահմանված ապահովագրական գործակալի պատասխանատու անձը:
5. Ապահովագրական բրոքերի գործառնություններ կարող է իրականացնել միայն սույն օրենքի 90-րդ հոդվածով սահմանված ապահովագրական բրոքերի պատասխանատու անձը:
ՀՈԴՎԱԾ 88. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴԸ
1. Ապահովագրական միջնորդներ են՝
ա. ապահովագրական բրոքերները եւ
բ. ապահովագրական գործակալները:
2. Ապահովագրական բրոքերը ապահովագրական բրոքերային գործունեությունից բացի այլ գործունեություն չի կարող իրականացնել, բացառությամբ օրենքով նախատեսված դեպքերի:
Ապահովագրական գործակալը չի կարող միաժամանակ իրականացնել ապահովագրական բրոքերի գործունեություն:
3. Սույն օրենքի իմաստով ապահովագրական գործակալի գործունեություն իրականցնող անձը ապահովագրական գործակալ չի համարվում, եթե ապահովագրության պայմանագիրը, որի գծով իրականացվել է միջնորդություն բավարարում է սույն մասով նախատեսված բոլոր պահանջներին միաժամանակ՝
ա. ապահովագրական պայմանագրի կնքումը պահանջում է միայն ապահովագրության այն դասի կամ ենթադասի իմացություն, որի գծով իրականացվում է ապահովագրական միջնորդություն,
բ. ապահովագրության պայմանագիրը կյանքի ապահովագրության կամ պատասխանատվության ապահովագրության պայմանագիր չէ.
գ. ապահովագրական գործակալի գործունեությունը տվյալ անձի հիմնական գործունեությունը չէ.
դ. ապահովագրական պայմանագրով նախատեսված ապահովագրավճարների տարեկան գումարը չի գերազանցում Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված գումարը, եւ այդ պայմանագրի գործողության ժամկետը, ներառյալ պայմանագրի գործողության ժամկետի երկարաձգման ժամկետը, չի գերազանցում 5 տարին.
ե. ապահովագրության պայմանագիրը կցված է մատակարարի կողմից վաճառվող եւ (կամ) առաջարկվող ապրանքներին կամ ծառայություններին եւ ապահովագրական պայմանագրով ապահովագրվում է՝
1. վաճառվող եւ (կամ) առաջարկվող ապրանքների կորստի կամ վնասվածքի ռիսկը.
2. տվյալ մատակարարի կողմից վաճառված ճանապարհորդական ծառայությանը կցված բեռի կորստի կամ վնասվածքի կամ ճանապարհորդության հետ կապված այլ ռիսկ, նույնիսկ եթե ապահովագրվել է կյանքը կամ պատասխանատվության ռիսկը, եթե դրանք կապված են ճանապարհորդության հիմնական ռիսկին:
ՀՈԴՎԱԾ 89. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴՆԵՐԻ ՌԵԳԻՍՏՐ
1. Ապահովագրական միջնորդային գործունեություն կարող են իրականացնել միայն ապահովագրական միջնորդների Կենտրոնական բանկի կողմից վարվող ռեգիստրում (այսուհետ՝ ռեգիստր) հաշվառված անձինք:
2. Ապահովագրական ընկերությունը կամ վերաապահովագրական ընկերությունը կարող է օգտվել միայն այն միջնորդների ծառայություններից, որոնք հաշվառված են Կենտոնական բանկի կողմից վարվող ռեգիստրում կամ հանդիսանում են սույն օրենքի 88-րդ հոդվածի երրորդ մասում նշված գործունեություն իրականացնող անձինք:
3. Ապահովագրական բրոքերին միջնորդների ռեգիստրում հաշվառում եւ հաշվառումից հանում է Կենտրոնական բանկը:
4. Ապահովագրական գործակալին միջնորդների ռեգիստրում հաշվառում եւ հաշվառումից հանում է Կենտրոնական բանկը:
5. Կենտրոնական բանկն ապահովագրական գործակալին հաշվառումից կարող է հանել առանց ապահովագրական ընկերության միջնորդության՝ ապահովագրական գործակալի կողմից սույն օրենքի եւ ապահովագրական գործունեությունը կարգավորող այլ իրավական ակտերի պահանջները խախտելու դեպքում: Գրանցումից հանելու դեպքում Կենտրոնական բանկը պետք է 3 աշխատանքային օր առաջ այդ մասին ծանուցի այն ապահովագրական ընկերություններին, որոնց գործակալն է հանդիսանում տվյալ անձը:
6. Գրանցված ապահովագրական միջնորդների ցանկը, նրանց վերաբերյալ տվյալները պետք է հրապարակվեն Կենտրոնական բանկի ինտերնետային կայքում:
ՀՈԴՎԱԾ 90. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴՆԵՐԻ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՈՒ ԱՆՁԱՆՑ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական բրոքերի պատասխանատու անձինք են համարվում գործադիր տնoրենը, կամ վարչության նախագահը, վարչության անդամները, գլխավոր հաշվապահը, գործադիր տնoրենի տեղակալը, ինչպես նաեւ ապահովագրական բրոքերի հետ աշխատանքային կամ այլ քաղաքացիական իրավահարաբերությունների մեջ գտնվող բրոքերի գործառնություններ իրականացնող ֆիզիկական անձը:
2. Ապահովագրական գործակալի պատասխանատու անձինք են համարվում խորհրդի այն անդամը (անդամները), եւ գործադիր մարմնի կան դրան համարժեք այլ մարմնի անդամը, որը պատասխանատու է ապահովագրական գործակալի գործառնություների համար եւ ապահովագրական գործակալի գործառնությունները իրականացնող ֆիզիկական անձը:
3. Ապահովագրական միջնորդի պատասխանատու անձ կարող է լինել այն անձը՝
ա. ով համապատասխանում է Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանած մասնագիտական համապատասխանության եւ որակավորման չա՟փա՟նիշներին,
բ. ով դիտավորությամբ կատարված հանցագործությունների համար չունի օրենքով սահմանված կարգով չմարված կամ չհանված դատվածություն,
գ. ով դատավճռով զրկված չէ ֆինանuական, ապահովագրական, բանկային, հարկային, մաքuային, առեւտրային, տնտեuական, իրավական ոլորտներում պաշտոններ վարելու իրավունքից,
դ. ով ճանաչված չէ uնանկ եւ չունի չմարված (չներված) պարտավրություններ,
ե. ով անցյալում չի կատարել այնպիuի արարք, որը Կենտրոնական բանկի հաuտատած ուղեցույցով հիմնավորված՝ Կենտրոնական բանկի կարծիքով հիմք է տալիu կաuկածելու, որ տվյալ անձը, որպեu ապահովագրական միջնորդի պատասխանատու անձ, չի կարող պատշաճորեն կառավարել ապահովագրական միջնորդի գործունեության համապատաuխան ոլորտը, կամ նրա գործողությունները կարող են հանգեցնել ապահովագրական ընկերության uնանկացմանը, ֆինանuական վիճակի վատթարացմանը կամ հեղինակության եւ գործարար համբավի վարկաբեկմանը.
զ. ով քրեական գործով ներգրավված չէ որպես կասկածյալ, մեղադրյալ կամ ամբաստան՟յալ:
4. Ապահովագրական միջնորդի պատասխանատու անձին ներկայացվող մասնագիտական համապատասխանության եւ որակավորման չափանիշները, ինչպես նաեւ մասնագիտական համապատասխանության ստուգման եւ որակավորման կարգը սահմանում է Կենտրոնական բանկը:
5. Մասնագիտական անփութության հետեւանքով պատճառված վնասի հատուցումն ապահովելու համար ապահովագրական միջնորդը պարտավոր է կնքել պատասխանատվության ապահովագրության պայմանագիր, հետեւյալ պայմաններով՝
ա. ապահովագրական պատահարը պետք է ներառի մասնագիտական անփութության հետեւանքով ապահովագրական միջնորդի կողմից ապահովադրին, ապահովագրված անձին կամ շահառուին հասցրած ուղղակի դրամական վնասները,
բ. ապահովագրական պատասխանատվության չափը ինչպես մեկ ապահովագրական պատահարի համար, այնպես էլ ամբողջ պայմանագրի համար պետք է առնվազն հավասար լինի Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված նվազագույն սահմանաչափերին,
գ. ապահովագրական պայմանագրով ապահովագրական պատահար է համարվում ապահովագրական միջնոդի միջնորդությամբ կնքված ապահովագարական պայմանագրի գործողության ընթացքում միջնորդի մեղքով առաջացած վնասը:
6. Այն միջնորդը, որն իրականացնում է սույն օրենքի 3-րդ հոդվածի 12-րդ կետի 3րդ ենթակետի գործառնությունները, պարտավոր է ապահովել Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կանոնադրական եւ ընդհանուր կապիտալի նվազագույն սահմանաչափը՝ ապահովագրական բրոքերի եւ իրավաբանական անձ հանդիսացող ապահովագրական գործակալի դեպքում կամ Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող որեւէ առեւտրային բանկում բացված հաշվին մշտապես ապահովել առնվազն Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված նվազագույն երաշխիքային գումարի առկայություն՝ ֆիզիկական անձ ապահովագրական գործակալի դեպքում:
7. Սույն հոդվածի հինգերորդ մասով սահմանված դրույթները չեն տարածվում այն ապահովագրական գործակալների վրա, որոնց մասնագիտական անփութության հետեւանքով պատճառված վնասի հատուցումն ապահովելու պատասխանատվությունը ստանձնել է ապահովագրական ընկերությունը:
8. Ապահովագրական բրոքերի պատասխանատու անձը չի կարող միաժամանակ մատուցել ապահովագրական գործակալի ծառայություններ կամ հանդիսանալ ապահովագրական գործակալի պատասխանատու անձ: Ապահովագրական գործակալի պատասխանատու անձը չի կարող միաժամանակ մատուցել ապահովագրական բրոքերի ծառայություններ կամ հանդիսանալ ապահովագրական բրոքերի պատասխանատու անձ:
ՀՈԴՎԱԾ 91. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆՆԵՐԸ
Ապահովագրական միջնորդը ապահովագրական միջնորդային գործունեություն կարող է իրականացնել միայն այն ապահովագրական ընկերությունների հետ, որոնք ունեն Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա, ինչպես նաեւ Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս գործող վերաապահովագրողների հետ:
ՀՈԴՎԱԾ 92. ԱԿՏԻՎՆԵՐԻ ԱՌԱՆՁՆԱՑՎԱԾ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ
1. Ապահովագրական միջնորդը պարտավոր է ապահովադրի կողմից վճարված եւ ապահովագրական ընկերությանը պատկանող ապահովագրավճարները, ինչպես նաեւ ապահովագրական ընկերության կողմից վճարված եւ վերաապահովագրողին պատկանող վերաապահովագրավճարները պահել Հայաստանի Հանրապետությունում գործող որեւէ առեւտրային բանկում բացված առանձնացված հաշվարկային հաշվին:
2. Ապահովագրական միջնորդն իրավունք չունի օգտագործել սույն հոդվածի առաջին մասով սահմանված միջոցները իր կողմից իրականացվող ձեռնարկատիրական գործունեության համար, բացառությամբ ապահովագրական ընկերությանը պատկանող ապահովագրավճարները վերջինիս վերադարձնելու համար: Սույն մասում նշված միջոցները չեն մտնում միջնորդի լուծարային գույքի մեջ, իսկ պարտատերերի (բացառությամբ ապահովագրական ընկերությունների՝ իրենց պատկանող ապահովագրավճարների չափով) պահանջները չեն բավարարվում այդ միջոցներից:
3. Միջնորդը պարտավոր է ապահովադրի կողմից ձեռք բերված ապահովագրության պայմանագրի կամ ապահովագրության վկայագրի դիմաց միջնորդին վճարված ապահովագրավճարը փոխանցել ապահովագրական ընկերությանը կամ վերաապահովագրողին պայմանագրով կամ վկայագրով նախատեսված ժամկետում, իսկ ժամկետ նախատեսված չլինելու դեպքում՝առավելագույնը երեսնօրյա ժամկետում:
4. Ապահովադրի կողմից ապահովագրության պայմանագրի կամ վկայագրի դիմաց ապահովագրական գործակալին վճարված ապահովագրավճարը համարվում է ապահովագրական ընկերությանը վճարված անկախ այն հանգամանքից, ապահովագրական գործակալը փոխանցել է դրանք ապահովագրական ընկերությանը, թե ոչ:
5. Եթե ապահովագրական ընկերությունը ապահովագրական հատուցումը կատարում է միջնորդի միջոցով, ապա ապահովագրական ընկերության հատուցումը համարվում է կատարված, երբ ապահովադիրը, ապահովագրված անձը կամ շահառուն ստանում են այդ հատուցումը:
ՀՈԴՎԱԾ 93. ԱՊԱՀՈՎԱԴԻՐՆԵՐԻ ԾԱՆՈՒՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
Ապահովագրական պայմանագրերի միջնորդության իրականացման նկատմամբ սույն օրենքի 95-րդ եւ 102-րդ հոդվածներով սահմանված պահանջների վերաբերյալ տեղեկությունը միջնորդի կողմից պետք է տրամադրվի ապահովադիրներին գրավոր, առնվազն հայերեն լեզվով:
ԳԼՈՒԽ 18. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԲՐՈՔԵՐՆԵՐԸ
ՀՈԴՎԱԾ 94. «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԲՐՈՔԵՐ» ԲԱՌԵՐԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական բրոքերային գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա ստացած առեւտրային կազմակերպության ֆիրմային անվանումը պետք է ներառի «ապահովագրական բրոքեր» բառերը:
2. «Ապահովագրական բրոքեր» բառերը, դրանց ածանցյալները, հոլովված ձեւերը եւ թարգմանությունները կարող են իրենց անվանման մեջ, գովազդներում կամ այլ կերպ օգտագործել միայն ապահովագրական բրոքերային գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա ունեցող անձինք:
3. Ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունն իրավունք չունի իր ֆիրմային անվանման մեջ ապակողմնորոշող այնպիuի բառեր oգտագործել, որոնք կարող են տեղիք տալ թյուր ենթադրության՝ տվյալ ապահովագրական բրոքերային կազմակերպության ֆինանuական վիճակի կամ իրավական կարգավիճակի վերաբերյալ:
ՀՈԴՎԱԾ 95. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳՐԵՐԻ ՄԻՋՆՈՐԴՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
1. Նախքան ապահովագրական պայմանագրերի կնքումը կամ նախքան ուժի մեջ մտած ապահովագրական պայմանագրերում փոփոխությունների կատարումը, ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունը պարտավոր է՝
ա. հաճախորդին հայտնել իր հասցեն, հեռախոսահամարը, ինտերնետային կայքի հասցեն,
բ. հաճախորդին տեղեկացնել սույն օրենքի 3-րդ հոդվածի 12-րդ կետով իրեն վերապահված լիազորությունների մասին եւ հայտնել, որ նա հաշվառված է ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունների ռեգիստրում,
գ. հաճախորդին տեղեկացնել այն ապահովագրական ընկերության մասին, որի կանոնադրական կապիտալում ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունն ունի նշանակալից մասնակցություն, ինչպես նաեւ այն ապահովագրական ընկերության կամ դուստր ապահովագրական ընկերության հիմնական ընկերության մասին, որն ունի նշանակալից մասնակցություն ապահովագրական բրոքերային կազմակերպության կապիտալում,
դ. հաճախորդին ներկայացնել ապահովագրական ընկերությունների կողմից առաջարկվող ապահովագրության տեսակների, դասերի եւ ենթադասերի պայմանները,
ե. առաջարկել ապահովագրության պայմանագիր, որը համապատասխանում է հաճախորդի պահանջներին եւ հիմնավորել այդ առաջարկը,
զ. հաճախորդին ներկայացնել ապահովագրական պայմանագրի բոլոր պայմանները, մասնավորապես ապահովագրավճարների չափը, պայմանագրի սահմնափակումները եւ այլն,
է. հաճախորդին ներկայացնել ապահովագրական պատահարի առաջացման դեպքում ապահովագրական հատուցման կարգն ու պայմանները,
ը. հաճախորդին տեղեկացնել, որ վերջինս իրավունք ունի պահանջել ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունից հրապարակել ապահովագրական պայմանագրի միջնորդության համար ծառայության վճարի չափը,
թ. ստուգել ապահովագրական վկայագրի բովանդակությունը,
ժ. անհրաժեշտության դեպքում կամ ապահովադրի պահանջով գնահատել ապահովագրական ընկերության տնտեսական նորմատիվների համապատասխանությունը սույն օրենքի պահանջներին,
ժա. ապահովագրական պայմանագրի հետ կապված այլ խորհրդատվություն տրամադրել ապահովադրին,
ժբ. կատարել Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ պահանջները:
2. Ապահովագրական բրոքերային գործունեության իրականացման համար, բացառությամբ վերաապահովագրության գծով միջնորդության, ապահովագրական բրոքերները չեն կարող ուղղակի կամ անուղղակի դրամական կամ ոչ դրամական փոխհատուցումներ ստանալ ապահովագրական ընկերություններից:
ՀՈԴՎԱԾ 96. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԲՐՈՔԵՐՆԵՐԻ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ՀՐԱՊԱՐԱԿՎՈՂ ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՀԱՇՎԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունը Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում իր գործունեության եւ պատասխանատու անձանց վերաբերյալ հաշվետվություններ: Հաշվետվությունների ձեւը, տեղեկատվության կազմը եւ ներկայացման կարգը սահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
2. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով կարող են սահմանվել ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունների եւ նրանց պատասխանատու անձանց վերաբերյալ հրապարակման ենթակա տեղեկատվության ցանկը, ձեւերը եւ պարբերականությունը:
3. Ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունները հաշվապահական հաշվառում վարում են Կենտրոնական բանկի եւ Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմնի հետ համատեղ ընդունած ակտերով՝ Հայաuտանի Հանրապետության հաշվապահական հաշվառման uտանդարտներին համապատաuխան:
ՀՈԴՎԱԾ 97. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԲՐՈՔԵՐԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական բրոքերային գործունեության լիցենզիա կարող է ստանալ միայն առեւտրային կազմակերպությունը:
2. Ապահովագրական բրոքերային գործունեության լիցենզիա ստանալու համար առեւտրային կազմակերպությունը Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ձեւով, բովանդակությամբ ու կարգով Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում հետեւյալ փաստաթղթերն ու տեղեկությունները՝
ա. միջնորդագիր,
բ. սույն օրենքի 90-րդ հոդվածի հինգերորդ մասով սահմանված պահանջներին համապատասխանող ապահովագրական բրոքերային կազմակերպության պատասխանատվությունը ապահովագրող պայմանագրի նախագիծը,
գ. առեւտրային կազմակերպության մասնակիցների մասին տեղեկատվություն,
դ. առեւտրային կազմակերպության իրավասու մարմնի որոշումը՝ ապահովագրական բրոքերային կազմակերպության պատասխանատու անձինք նշանակելու մաuին,
ե. ապահովագրական բրոքերային կազմակերպության պատասխանատու անձանց գործունեության մաuին տեղեկանք, դրանց վավերացված ստորագրությունների նմուշները,
թ. ապահովագրական բրոքերային կազմակերպության գործունեության կանոնակարգերը,
ժ. ապահովագրական բրոքերի գործունեության տարածքը Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված չափանիշների համապատասխանելու մասին հայտարարություն,
ժա. ապահովագրական բրոքերային կազմակերպության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնացություն ունեցող անձանց, նրանց անհատական տվյալների եւ մասնացության չափի մասին տեղեկություններ.
ժբ. պետական տուրքի վճարման անդորրագիրը,
ժգ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանած այլ փաստաթղթեր:
ՀՈԴՎԱԾ 98. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԲՐՈՔԵՐԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ՈՐՈՇՈՒՄԸ
1. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշում է ընդունում ապահովագրական բրոքերային գործունեության լիցենզիայի տրամադրման մասին, եթե ներկայացված փաստաթղթերը եւ տեղեկությունները համապատասխանում են սույն օրենքին, այլ օրենքներին եւ իրավական ակտերին, նրանցում ներկայացված տեղեկությունները ստույգ են եւ արժանահավատ եւ առկա չեն ապահովագրական բրոքերային գործունեության լիցենզիայի տրամադման սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված մերժման հիմքերը:
2. Կենտրոնական բանկը տրամադրում է ապահովագրական բրոքերային գործունեության լիցենզիա կամ մերժում լիցենզիայի տրամադրումը լիցենզիայի տրամադրման միջնորդագրի ներկայացման պահից 30-օրյա ժամկետում:
3. Կենտրոնական բանկը պարտավոր է լիցենզիայի տրամադրման մասին որոշումը կայացնելու պահից հնգօրյա ժամկետում լիցենզիան հանձնել ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությանը:
4. Կենտրոնական բանկը ապահովագրական բրոքերային գործունեության լիցենզիա տրամադրելու մասին որոշումը կայացնելուց հետո հինգ աշխատանքային օրվա ընթացքում ապահովագրական միջնորդների ռեգիստրում պետք է մուտքագրի ապահովագրական բրոքերային կազմակերպության անվանումը, գտնվելու վայրը, գործունեության իրականացման վայրը, պատասխանատու ղեկավարների անուննները, Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ տեղեկություններ:
5. Ապահովագրական բրոքերային գործունեության լիցենզիա ստանալու պահից 10 օրվա ընթացքում ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունը պարտավոր է Կենտրոնական բանկին տրամադրել սույն օրենքի 90-րդ հոդվածի հինգերորդ մասով սահմանված պահանջներին համապատասխանող պատասխանատվության ապահովագրության պայմանագրի պատճենը:
ՀՈԴՎԱԾ 99. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԲՐՈՔԵՐԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԼԻՑԵՆԶԻԱՅԻ ՏՐԱՄԱԴՐՄԱՆ ՄԵՐԺՄԱՆ ՀԻՄՔԵՐԸ
Կենտրոնական բանկի խորհուրդը մերժում է ապահովագրական բրոքերային գործունեության լիցենզիային տրամադրումը, եթե՝
ա. միջնորդագիր ներկայացրած առեւտրային կազմակերպությունը չի բավարարում սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով ապահովագրական բրոքերային գործունեության համար սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
բ. միջնորդագիր ներկայացրած առեւտրային կազմակերպության ղեկավարները չեն համապատասխանում սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
գ. միջնորդագիր ներկայացրած առեւտրային կազմակերպությունը չի ներկայացրել սույն օրենքի 97-րդ հոդվածով սահմանված փաստաթղթերը կամ ներկայացվել են կեղծ կամ թերի փաստաթղթեր կամ ներկայացված փաստաթղթերում արտացոլվել են անարժանահավատ կամ կեղծ տվյալներ, եւ (կամ)
դ. միջնորդագիր ներկայացրած առեւտրային կազմակերպության կանոնադրության կամ գործունեության կանոնակարգերի դրույթները ճշգրիտ եւ բավականաչափ հստակ չեն, ինչի պատճառով կարող է վտանգվել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը, եւ (կամ)
ե. միջնորդագիր ներկայացրած առեւտրային կազմակերպությունը չունի Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված չափանիշներին համապատասխանող անհրաժեշտ տարածք եւ տեխնիկական հագեցվածություն, եւ (կամ)
ՀՈԴՎԱԾ 100. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԲՐՈՔԵՐԻ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ԿԱՄ ՕՏԱՐԵՐԿՐՅԱ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂԸ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉՈՒԹՅՈՒՆԸ
Ապահովագրական բրոքերային կազմակերպությունը կարող է Հայաստանի Հանրապետությունում կամ օտարերկրյա պետությունում մասնաճյուղեր եւ ներկայացուցչություններ ստեղծել եւ մասնաճյուղերի միջոցով ապահովագրական բրոքերային գործունեություն իրականացնել՝ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով ստանալով Կենտրոնական բանկի թույլտվությունը:
ԳԼՈՒԽ 19. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՆԵՐԸ
ՀՈԴՎԱԾ 101. «ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼ» ԲԱՌԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ
1. «Ապահովագրական գործակալ» բառերը, դրանց ածանցյալները, հոլովված ձեւերը եւ թարգմանությունները կարող են իրենց անվանման մեջ, գովազդներում կամ այլ կերպ օգտագործել միայն ապահովագրական գործակալի գործունեություն իրականացնելու իրավունք ունեցող անձինք:
2. Ապահովագրական գործակալը իրավունք չունի իր ֆիրմային անվանման մեջ ապակողմնորոշող այնպիuի բառեր oգտագործել, որոնք կարող են տեղիք տալ թյուր ենթադրության՝ տվյալ ապահովագրական գործակալի ֆինանuական վիճակի կամ իրավական կարգավիճակի վերաբերյալ:
ՀՈԴՎԱԾ 102. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳՐԵՐԻ ՄԻՋՆՈՐԴՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
1. Նախքան ապահովագրական պայմանագրի կնքումը, կամ նախքան ուժի մեջ մտած ապահովագրական պայմանագրում փոփոխությունների կատարումը, ապահովագրական գործակալը պարտավոր է՝
ա. հաճախորդին հայտնել իր հասցեն եւ հեռախոսահամարը,
բ. հաճախորդին հայտնել, որ գործում է որպես ապահովագրական գործակալ եւ հղում կատարել ապահովագրական գործակալների ռեգիստրին, որում այն ընդգրկվել է, ինչպես նաեւ տեղեկացնել ռեգիստրում կատարված գրառումները ապահովադրի կողմից ստուգելու իրավունքի մասին,
գ. հաճախորդին տեղեկացնել այն ապահովագրական ընկերության կամ ընկերությունների մասին, որի (որոնց) անունից հանդես է գալիս ապահովագրական գործակալը, ապահովագրության այն դասերը, որոնց գծով ապահովագրական ընկերությունը կամ ընկերությունները տվել է (են) ապահովագրական միջնորդություն իրականացնելու լիազորություններ.
դ. հաճախորդին ապահովագրության պայմանագիր կնքելու առաջարկ անել,
ե. հաճախորդին ներկայացնել ապահովագրական պայմանագրի բոլոր պայմանները, մասնավորապես ապահովագրավճարների չափը, պայմանագրի սահմանափակումները եւ այլն,
զ. հաճախորդին ներկայացնել ապահովագրական պատահարի առաջացման դեպքում ապահովագրական հատուցման կարգն ու պայմանները,
է. իրականացնել Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ պահանջներ:
ՀՈԴՎԱԾ 103. ՌԵԳԻՍՏՐՈՒՄ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՀԱՅՏԸ
1. Ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում հաշվառվելու կամ ռեգիստրում առկա տեղեկատվությունը փոփոխելու համար անձը կամ ապահովագրական գործակալը Կենտրոնական բանկի նորմատիվ ակտերով սահմանված կարգով, ձեւով եւ բովանդակությամբ ներկայացնում է հետեւյալ փաստաթղթերն ու տեղեկությունները՝
ա. իրավաբանական անձ դիմումատուի համար.
1. հաշվառման դիմում,
2. իրավաբանական անձ դիմումատուի կանոնադրությունը, կանոնադրության փոփոխությունները կամ կանոնադրությունը նոր խմբագրությամբ,
3. իրավաբանական անձ դիմումատուի ղեկավար անձանց ցանկը, որը ներառում է նաեւ նրանց վերաբերյալ տվյալներ,
4. ապահովագրական ընկերության հետ ապահովագրական գործակալի գործառնություններ իրականացնելու պայմանագրի պատճենը, որում նշված պետք է լինեն, թե սույն օրենքի 3-րդ հոդվածի «ժդ» մասով սահմանված որ գործառնություններն են թույլատրված ապահովագրական գործակալին, որ ապահովագրության դասերի գծով, իսկ 3-րդ հոդվածի «ժդ» մասի 3-րդ ենթակետով սահմանված գործառնության դեպքում նաեւ՝ գործակալին ապահովագրավճարների հավաքագրման եւ հատուցումների փոխանցման իրականացման ապահովագրական ընկերության կողմից թույլատրված չափերը.
5. ղեկավար անձանց մասնագիտական որակավորման վկայականը.
6. սույն օրենքի 90-րդ հոդվածի 5-րդ, 6-րդ եւ 7-րդ մասերով նախատեսված պահանջների առկայությունը վկայող փաստաթղթեր.
7. ղեկավար անձանց հայտարարությունը սույն օրենքի 90-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված հիմքերի բացակայության մասին.
8. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ տեղեկատվություն:
բ. անհատ ձեռնարկատեր հայտատուի համար.
1. հաշվառման դիմում,
2. անհատ ձեռնարկատեր գործակալի հետ աշխատանքային հարաբերություններում գտնվող ղեկավար անձանց վերաբերյալ տվյալները,
3. ապահովագրական ընկերության հետ անհատ ձեռնարկատեր գործակալի գործառնություններ իրականացնելու պայմանագրի պատճենը, որում նշված պետք է լինեն, թե սույն օրենքի 3-րդ հոդվածի «ժդ» մասով սահմանված որ գործառնություններն են թույլատրված ապահովագրական գործակալին, որ ապահովագրության դասերի գծով, իսկ «ժդ» մասի 3-րդ ենթակետով սահմանված գործառնության դեպքում նաեւ՝ գործակալին ապահովագրավճարների հավաքագրման եւ հատուցումների փոխանցման իրականացման ապահովագրական ընկերության կողմից թույլատրված չափերը,
4. անհատ ձեռնարկատեր գործակալի հետ աշխատանքային հարաբերություններում գտնվող ղեկավար անձանց մասնագիտական որակավորման վկայականները,
5. անհատ ձեռնարկատիրոջ եւ անհատ ձեռնարկատեր գործակալի հետ աշխատանքային հարաբերություններում գտնվող ղեկավար անձանց սույն օրենքի 90-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված հիմքերի բացակայության մասին հայտարարությունը,
6. սույն օրենքի 90-րդ հոդվածի 5-րդ, 6-րդ եւ 7-րդ մասերով նախատեսված պահանջների առկայությունը վկայող փաստաթղթեր,
7. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ տեղեկատվություն:
ՀՈԴՎԱԾ 104. ՌԵԳԻՍՏՐՈՒՄ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ՈՐՈՇՈՒՄԸ
1. Կենտրոնական բանկը որոշում է ընդունում ապահովագրական գործակալին ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում հաշվառելու մասին, եթե ներկայացված փաստաթղթերը եւ տեղեկությունները համապատասխանում են սույն օրենքին, այլ օրենքներին եւ իրավական ակտերին, նրանցում ներկայացված տեղեկությունները ստույգ են եւ արժանահավատ եւ առկա չեն ապահովագրական գործակալին ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում հաշվառելու մասին սույն օրենքով սահմանված մերժման հիմքերը:
2. Կենտրոնական բանկը սույն օրենքի 103-րդ հոդվածի առաջին մասով սահմանված տեղեկությունները եւ փաստաթղթերը ստանալու պահից 10 աշխատանքային օրվա ընթացքում որոշում է կայացնում ապահովագրական գործակալին ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում հաշվառելու կամ հաշվառումը մերժելու մասին:
3. Կենտրոնական բանկը հաշվառման մասին որոշումը կայացնելուց հետո երկու աշխատանքային օրվա ընթացքում պետք է ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում մուտքագրի ապահովագրական գործակալի անվանումը կամ անունը, գրանցման համարը, հասցեն, գործունեության իրականացման վայրը, ինչպես նաեւ միջնորդության համար պատասխանատու ղեկավարների անունը եւ ապահովագրական գործակալի գործառնություններ իրականացնող ֆիզիկական անձանց վերաբերյալ տվյալները:
4. Կենտրոնական բանկը պարտավոր է ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում ապահովագրական գործակալի հաշվառման մասին որոշումը կայացնելու պահից երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում հաշվառման վկայականը հանձնել ապահովագրական գործակալին:
ՀՈԴՎԱԾ 105. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՄԵՐԺՄԱՆ ՀԻՄՔԵՐԸ
Կենտրոնական բանկը մերժում է ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում ապահովագրական գործակալի հաշվառումը հետեւյալ հիմքերով.
ա. դիմումատուն չի բավարարում սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով ապահովագրական գործակալի գործունեության համար սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
բ. դիմումատուի ղեկավար անձինք չեն համապատասխանում սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
գ. դիմումատուն չի ներկայացրել սույն օրենքի 103-րդ հոդվածով սահմանված փաստաթղթերը կամ ներկայացվել են կեղծ կամ թերի փաստաթղթեր կամ ներկայացված փաստաթղթերում արտացոլվել են անարժանահավատ կամ կեղծ տվյալներ, եւ (կամ)
ՀՈԴՎԱԾ 106. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼՆԵՐԻ ՌԵԳԻՍՏՐԻՑ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻՆ ՀԱՆԵԼԸ ԿԱՄ ՌԵԳԻՍՏՐՈՒՄ ԳՐԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Կենտրոնական բանկը ապահովագրական գործակալին հանում է ապահովագրական գործակալների ռեգիստրից կամ փոփոխություններ է մտցնում ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում ապահովագրական գործակալի վերաբերյալ տեղեկատվության մեջ, եթե՝
ա. ապահովագրական գործակալը Կենտրոնական բանկին ներկայացրել է ապահովագրական գործակալների ռեգիստրից դուրս գալու մասին դիմում, եւ (կամ)
բ. իրավաբանական անձ ապահովագրական գործակալը լուծարվել է կամ անհատ ձեռնարկատեր ապահովագրական գործակալը մահացել է, եւ (կամ)
գ. ապահովագրական ընկերության եւ ապահովագրական գործակալի միջեւ պայմանագրի գործողությունը դադարել է, եւ (կամ)
դ. ապահովագրական գործակալը չունի սույն օրենքի 90-րդ հոդվածի 5-րդ, 6-րդ եւ 7-րդ մասերով նախատեսված պահանջների առկայությունը վկայող փաստաթղթեր, եւ (կամ)
ե. ի հայտ են եկել սույն օրենքի 105-րդ հոդվածով սահմանված գործակալին ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում հաշվառման մերժման հիմքերը, եւ (կամ)
զ. ապահովագրական գործակալը կամ ապահովագրական գործակալի ղեկավարը խախտել է սույն օրենքի 102-րդ հոդվածով սահմանվող ապահովագրական պայմանագրի միջնորդության իրականացման նկատմամբ ներկայացվող պահանջները, եւ (կամ)
է. ապահովագրական գործակալը խախտել է սույն օրենքը կամ այլ իրավական ակտեր կամ ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների իրավունքներն ու օրինական շահերը բավարար չափով պաշտպանված չեն ապահովագրական գործակալի գործողություններից կամ անգործությունից առաջացող ռիսկերից.
ը. ապահովագրական գործակալը չի կատարել Կենտրոնական բանկի հանձնարարականը:
2. Ապահովագրական ընկերությունը սույն հոդվածի 1-ին մասում նշված հանգամանքները բացահայտելու դեպքում տեղեկացնում է այդ մասին Կենտրոնական բանկին երկու աշխատանքային օրվա ընթացքում:
3. Կենտրոնական բանկը սույն հոդվածի 1-ին մասով տեղեկությունները ստանալուց կամ բացահայտելուց հետո 10 աշխատանքային օրվա ընթացքում որոշում է կայացնում ապահովագրական գործակալին ապահովագրական գործակալների ռեգիստրից հանելու կամ ապահովագրական գործակալի տեղեկատվությունը ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում փոփոխելու վերաբերյալ:
4. Ապահովագրական գործակալների ռեգիստրից հանելու մասին որոշումը կայացնելու պահից եռօրյա ժամկետում Կենտրոնական բանկը պարտավոր է ծանուցել դրա մասին ապահովագրական գործակալին:
ՀՈԴՎԱԾ 107. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿԱԼԻ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ԿԱՄ ՕՏԱՐԵՐԿՐՅԱ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂԸ ԵՎ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉՈՒԹՅՈՒՆԸ
Ապահովագրական գործակալը կարող է Հայաստանի Հանրապետությունում կամ օտարերկրյա պետությունում մասնաճյուղեր եւ ներկայացուցչություններ ստեղծել եւ մասնաճյուղերի միջոցով ապահովագրական գործակալական գործունեություն իրականացնել՝ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով ստանալով Կենտրոնական բանկի թույլտվությունը:
ԲԱԺԻՆ 6. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԸ
ԳԼՈՒԽ 20. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԸ
ՀՈԴՎԱԾ 108. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԻ ՀՐԱՊԱՐԱԿՈՒՄԸ
1. Ապահովագրողին, վերաապահովագրողին, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձին իրավաբանական, հաշվապահական, այլ խորհրդատվական կամ ներկայացուցչական ծառայություններ մատուցող կամ ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի համար որոշակի աշխատանքներ կատարող անձանց եւ կազմակերպություններին տվյալ ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի կողմից ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկություններ հայտնելը կամ տրամադրելը, պայմանով, որ դա անհրաժեշտ է տվյալ ծառայությունները մատուցելու կամ աշխատանքները կատարելու համար եւ, որ այդ անձինք եւ կազմակերպությունները պարտավոր են ձեռնպահ մնալ սույն օրենքի 110-րդ հոդվածով սահմանված գործողություններից կամ անգործությունից՝ ապահովագրական գաղտնիքի հրապարակում չի համարվում:
2. Ապահովագրողի, վերաապահովագրողին, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի եւ (կամ) նրա ղեկավարի կողմից թույլ տրված օրենքների կամ այլ իրավական ակտերի պահանջների խախտումների եւ դրանց համար Կենտրոնական բանկի կողմից ապահովագրողի, վերաապահովագրողին, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի եւ (կամ) նրա ղեկավարի նկատմամբ կիրառված պատժամիջոցների մասին որոշումների՝ Կենտրոնական բանկի կամ խախտում թույլ տված անձի կողմից հրապարակումւ ապահովագրական գաղտնիքի ապօրինի հրապարակում չի համարվում: Պատժամիջոցների մասին որոշումները հրապարակելիս արգելվում է նշել խախտում թույլ տված անձի հաճախորդների անունները կամ անվանումները:
3. Սույն գլխի իմաստով երրորդ անձ են համարվում բացի Կենտրոնական բանկից, տվյալ ապահովագրողից, վերաապահովագրողից, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձից եւ իր հաճախորդից, բոլոր այլ անձինք:
ՀՈԴՎԱԾ 109. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԻ ՀՐԱՊԱՐԱԿՄԱՆ ԱՐԳԵԼՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունների հրապարակումը այն անձի, կազմակերպության, պետական մարմնի կամ պաշտոնատար անձի կողմից, որին այդ տեղեկությունները վստահված են եղել, հայտնի են դարձել նրա ծառայության կամ աշխատանքի կապակցությամբ կամ տրամադրվել են սույն օրենքով սահմանված կարգով՝ արգելվում է:
2. Սույն հոդվածը չի տարածվում ապահովագրական ընկերության հաճախորդի վրա՝ միայն իրեն վերաբերող տեղեկությունների հրապարակման մասով:
3. Որոշակի հաճախորդի վերաբերյալ ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները կարող են հրապարակվել տվյալ հաճախորդի գրավոր կամ դատարանում տրված բանավոր թույլտվությամբ: Հաճախորդի թույլտվությամբ կարող են հրապարկվել միայն տվյալ հաճախորդին վերաբերող տեղեկությունները՝ սույն օրենքի 117-րդ հոդվածին համապատասխան:
ՀՈԴՎԱԾ 110. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒՄԸ
1. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը պետք է երաշխավորեն ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունների պահպանումը:
2. Ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի ղեկավարներին, ծառայողներին, նախկինում ղեկավար կամ ծառայող հանդիսացող անձանց, ինչպես նաեւ այն անձանց ու կազմակերպություններին, որոնք ապահովագրողին, վերաապահովագրողին, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձին ծառայություններ (աշխատանքներ) են մատուցում կամ մատուցել են նախկինում, արգելվում է ծառայության կամ աշխատանքի կապակցությամբ իրենց վստահված կամ հայտնի դարձած ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները հրապարակելը, ինչպես նաեւ իր անձնական կամ երրորդ անձանց շահերից ելնելով դրանք օգտագործելը, երրորդ անձանց կողմից այդպիսի օգտագործման հնարավորություն ուղղակիորեն կամ անուղղակի ընձեռելը, այն է՝ թույլատրելը, չխոչընդոտելը կամ նման տեղեկությունների պահպանման կարգի խախտման հետեւանքով այն հնարավոր դարձնելը:
3. Ապահովագրողները, վերաապահովագրողները, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձինք պարտավոր են տեխնիկական այնպիսի միջոցներ ձեռնարկել եւ կազմակերպչական այնպիսի կանոններ սահմանել, որոնք անհրաժեշտ են ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները պատշաճ պահպանելու համար:
4. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը կարող է դատարանում հրապարակել ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները հաճախորդի վերաբերյալ՝ իր իրավունքներն ու օրինական շահերը պաշտպանելու անհրաժեշտության դեպքում եւ սահմաններում, եթե վեճը ծագել է ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի եւ տվյալ հաճախորդի միջեւ: Տվյալ դեպքում ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի կամ հաճախորդի միջնորդությամբ դատական նիստը կարող է լինել դռնփակ:
ՀՈԴՎԱԾ 111. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԻ ՏՐԱՄԱԴՐՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունների տրամադրումը՝ միայն սույն օրենքով սահմանված դեպքերում, հիմքերով եւ պետական մարմիններին, պաշտոնատար անձանց ու քաղաքացիներին այդ տեղեկությունները բանավոր կամ գրավոր ձեւով հաղորդելն է:
2. Այն անձինք կամ կազմակերպությունները, բացառությամբ ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի, որոնց ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները վստահված են եղել կամ հայտնի են դարձել դրանց ծառայության կամ աշխատանքի կապակցությամբ, իրավունք չունեն այդ տեղեկությունները տրամադրել: Կենտրոնական բանկն իրավունք չունի պետական մարմիններին, պաշտոնատար անձանց ու քաղաքացիներին կամ որեւէ այլ անձի տրամադրել ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձանց վերահսկողության կապակցությամբ վերջիններիս հաճախորդների վերաբերյալ իրեն հայտնի դարձած ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները՝ բացառությամբ օրենքով սահմանված դեպքերի:
ՀՈԴՎԱԾ 112. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔ ԿԱԶՄՈՂ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏՐԱՄԱԴՐՈՒՄԸ ՔՐԵԱԿԱՆ ՀԵՏԱՊՆԴՈՒՄ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻՆ
1. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները քրեական հետապնդում իրականացնող մարմիններին սույն օրենքին համապատասխան տրամադրում են միայն դատարանի որոշման հիման վրա՝ Հայաստանի Հանրապետության քրեական դատավարության օրենսգրքին համապատասխան:
2. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը պարտավոր է դատարանի որոշումը ստանալուց հետո երկու աշխատանքային օրվա ընթացքում քրեական հետապնդում իրականացնող մարմնին կամ նրա կողմից լիազորված անձին տրամադրել տվյալ որոշմամբ պահանջվող տեղեկությունները եւ փաստաթղթերը՝ փակ եւ կնքված ծրարում: Ապահովագրողին, վերաապահովագրողին, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձին արգելվում է իր հաճախորդներին տեղեկացնել նրանց մասին ապահովագրական գաղտնիք կազմեղ տեղեկությունները քրեական հետապնդում իրականացնող մարմիններին տրամադրելու փաստի մասին:
3. Ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի ղեկավարը կամ ծառայողը չի կարող հարցաքննվել հաճախորդի վերաբերյալ ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունների վերաբերյալ, բացառությամբ սույն հոդվածում եւ սույն օրենքի 113, 114 եւ 119-րդ հոդվածներում սահմանված դեպքերում ու կարգով:
ՀՈԴՎԱԾ 113. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔ ԿԱԶՄՈՂ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏՐԱՄԱԴՐՈՒՄԸ ԴԱՏԱՐԱՆԻՆ
1. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը քաղաքացիական եւ քրեական գործերի կողմ հանդիսացող իր հաճախորդների վերաբերյալ ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները սույն օրենքին համապատասխան տրամադրում են միայն դատարանի՝ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության կամ քրեական դատավարության օրենսգրքով նախատեսված կարգով ընդունված որոշման հիման վրա:
2. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը պարտավոր է դատարանի որոշումը, վճիռը կամ դատավճիռը ստանալու պահից երկու աշխատանքային օրվա ընթացքում դատարանին կամ դատարանի կողմից լիազորված անձին տրամադրել տվյալ որոշմամբ, վճռով կամ դատավճռով պահանջվող տեղեկությունները եւ փաստաթղթերը՝ փակ եւ կնքված ծրարում: Այդ ընթացքում ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը ձեռնարկում է անհրաժեշտ միջոցներ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքով նախատեսված կարգով ընունված դատարանի որոշումը կամ վճիռը ստանալու եւ ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները տրամադրելու բանկի պարտավորության մասին իր հաճախորդին տեղեկացնելու համար:
Ապահովագրողին, վերաապահովագրողին, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձին արգելվում է իր հաճախորդներին տեղեկացնել Հայաստանի Հանրապետության քրեական դատավարության օրենսգրքով նախատեսված կարգով ընդունված դատարանի որոշման կամ դատավճռի ստացման եւ նրա մասին ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները դատարանի կամ դատարանի կողմից լիազորված անձին տրամադրելու փաստի վերաբերյալ:
ՀՈԴՎԱԾ 114. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔ ԿԱԶՄՈՂ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏՐԱՄԱԴՐՈՒՄԸ ՀԱՃԱԽՈՐԴԻ ԺԱՌԱՆԳՆԵՐԻՆ (ԻՐԱՎԱՀԱՋՈՐԴՆԵՐԻՆ)
1. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը հաճախորդների վերաբերյալ ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները սույն օրենքին համապատասխան տրամադրում են տվյալ հաճախորդի ժառանգներին (իրավահաջորդներին), եթե վերջիններս կամ նրանց ներկայացուցիչները տվյալ անձանց ժառանգության (իրավահաջորդության) իրավունքները հիմնավորող բավարար փաստաթղթեր են ներկայացրել:
2. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը պարտավոր է ժառանգության (իրավահաջորդության) իրավունքները հիմնավորող բավարար փաստաթղթերը ստանալու պահից հինգ աշխատանքային օրվա ընթացքում տեղեկացնել դիմող անձանց կամ կազմակերպություններին ներկայացված փաստաթղթերի անբավարարության մասին՝ նշելով պակասող անհրաժեշտ փաստաթղթերի ցանկը, իսկ դրանց բավարարության դեպքում՝ տասը աշխատանքային օրվա ընթացքում նրանց հաղորդել հաճախորդի վերաբերյալ ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի մոտ եղած սպառիչ տեղեկությունները եւ տրամադրել բոլոր փաստաթղթերը:
3. Ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի կողմից սույն հոդվածին համապատասխան տեղեկությունները հաղորդելու եւ փաստաթղթերը ներկայացնելու մերժումը կամ սահմանված ժամկետներում չներկայացնելը կարող է բողոքարկվել դատարանում: Մերժման կամ սույն օրենքով սահմանված ժամկետներում տեղեկությունները չհաղորդելու եւ փաստաթղթերը չներկայացնելու հետեւանքով դիմող անձանց կամ կազմակերպություններին պատճառված վնասը ենթակա է հատուցման օրենքով սահմանված կարգով, եթե մերժումը եղել է անհիմն կամ ժամկետները խախտվել են ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի մեղքով:
ՀՈԴՎԱԾ 115. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔ ԿԱԶՄՈՂ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏՐԱՄԱԴՐՈՒՄԸ ՀԱՐԿԱՅԻՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻՆ
Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը իր հաճախորդների վերաբերյալ ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները, սույն օրենքին համապատասխան, տրամադրում է Հայաստանի Հանրապետության հարկային մարմիններին միայն դատարանի՝ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության կամ քրեական դատավարության օրենսգրքերով նախատեսված կարգով ընդունված որոշման հիման վրա:
ՀՈԴՎԱԾ 116. ՀԱՆՑԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀՈՎ ՍՏԱՑՎԱԾ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ՕՐԻՆԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԵՎ ԱՀԱԲԵԿՉՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՄԱՆ ԴԵՄ ՊԱՅՔԱՐԻ ՇՐՋԱՆԱԿՆԵՐՈՒՄ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏՐԱՄԱԴՐՈՒՄԸ
«Հանցավոր ճանապարհով ստացված եկամուտների օրինականացման եւ ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված տեղեկատվությունը Կենտրոնական բանկի կողմից վերլուծվելու արդյունքում, եթե պարզվում է, որ տեղի է ունեցել ապօրինի ճանապարհով ստացված եկամուտների օրինականացման կամ ահաբեկչության ֆինանսավորման դեպք կամ փորձ, Կենտրոնական բանկն ուղղակիորեն հաղորդում է ներկայացնում քրեական հետապնդում իրականացնող համապատասխան մարմին:
ՀՈԴՎԱԾ 117. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԻ ՇՐՋԱՆԱՌՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՂՆԵՐԻ, ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՂՆԵՐԻ, ԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴՈՒԹՅՈՒՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂ ԱՆՁԱՆՑ, ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ՄԻՋԵՎ
1. Ապահովագրողները, վերաապահովագրողները, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձինք իրենց ործունեության անվտանգությունը ու խարդախությունների հավանականությունը նվազեցումը ապահովելու նպատակով կարող են միմյանց հետ փոխանակել կամ միմյանց տրամադրել իրենց հաճախորդների մասին տեղեկություններ, թեկուզեւ դրանք ապահովագրական գաղտնիք կազմեն:
2. Կենտրոնական բանկն իրավունք ունի ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձանց վերահսկողության ընթացքում, ստանալու եւ ծանոթանալու վերջիններիս հաճախորդների վերաբերյալ տեղեկություններին, թեկուզեւ դրանք ապահովագրական գաղտնիք կազմեն:
3.Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով եւ պայմաններով Կենտրոնական բանկում կարող է ստեղծվել ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձանց հաճախորդների տեղեկատվական համակարգ, որին պարտադիր մասնակցում են Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող բոլոր ապահովագրողները, վերաապահովագրողները, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձինք:
ՀՈԴՎԱԾ 118. ՏՐԱՄԱԴՐՄԱՆ ԵՆԹԱԿԱ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՍԱՀՄԱՆՆԵՐԸ
1. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները սույն օրենքի 112-րդ, 113-րդ, 114-րդ եւ 115-րդ հոդվածներին համապատասխան տրամադրում է միայն իր հաճախորդի վերաբերյալ: Ընդ որում, եթե հաճախորդների՝ ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի մոտ պահվող փաստաթղթերում նշված են այլ անձանց կամ կազմակերպությունների անուններ կամ անվանումներ, գործարքի (գործառնության) պայմաններ եւ նման այլ տեղեկություններ, վերջիններս սույն հոդվածի իմաստով համարվում են հաճախորդի վերաբերյալ տեղեկություններ:
2. Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը իրավունք չունի իր տվյալ հաճախորդի վերաբերյալ սույն օրենքով սահմանված կարգով տեղեկություններ տրամադրելիս վերջինիս կողմից կնքված պայմանագրերի կամ այլ գործարքների (գործառնությունների) կողմ հանդիսացող անձանց եւ կազմակերպությունների վերաբերյալ տեղեկություններ տրամադրել, եթե դրանք չեն պահանջվել սույն օրենքով սահմանված կարգով:
ՀՈԴՎԱԾ 119. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԻ ՏՐԱՄԱԴՐՄԱՆ ՊԱՀԱՆՋԻ ՄԵՐԺՈՒՄԸ
Ապահովագրողը, վերաապահովագրողը, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձը պարտավոր է մերժել ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունների տրամադրումը, եթե պահանջը չի համապատասխանում սույն օրենքի դրույթներին:
ՀՈԴՎԱԾ 120. ՀԱՆՑԱԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ՀԱՅՏՆԵԼՈՒ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձանց ղեկավարները պարտավոր են քրեական հետապնդում իրականացնող մարմնին հայտնել իրենց հաստատապես հայտնի նախապատրաստվող ծանր կամ առանձնապես ծանր հանցագործությունների մասին: Ընդ որում, ապահովագրական գաղտնիք կազմող տեղեկությունները եւ փաստաթղթերը քրեական հետապնդում իրականացնող մարմնին տրամադրվում են սույն օրենքի 112-րդ եւ 113-րդ հոդվածներին համապատասխան: Ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձանց աշխատակիցները պարտավոր են իրենց հաստատապես հայտնի նախապատրաստվող կամ արդեն իսկ կատարված հանցագործության վերաբերյալ նման տեղեկությունների մասին գրավոր ձեւով հայտնել ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձանց ղեկավարներին կամ նրանցից թեկուզ մեկին:
2. Սույն օրենքի որեւէ դրույթ չի կարող մեկնաբանվել որպես հանցագործության հետքերը եւ հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերված միջոցները պարտակելու կամ հանցագործության մասին չհայտնելու մեջ մեղավոր անձանց Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով սահմանված պատասխանատվությունից ազատող:
ՀՈԴՎԱԾ 121. ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔԻ ՄԱՍՈՎ ՍՈՒՅՆ ՕՐԵՆՔԻ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԽԱԽՏՄԱՆ ՀԱՄԱՐ
Սույն օրենքի 109-րդ, 110-րդ, 112-րդ, 113-րդ եւ 118-րդ հոդվածների պահանջների խախտող անձինք եւ կազմակերպությունները պարտավոր են հատուցել խախտման հետեւանքով ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդություն իրականացնող անձի հաճախորդին պատճառված վնասները՝ օրենքով սահմանված կարգով: Սույն հոդվածով նախատեսված խախտումները առաջացնում են օրենքով սահմանված պատասխանատվություն:
ՀՈԴՎԱԾ 122. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴՈՒԹՅԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ ՀԱՃԱԽՈՐԴՆԵՐԻ ՇԱՀԵՐԻ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒՅԹՈՒՆ ԵՎ ԳԱՂՏՆԻՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄ
1. Մինչեւ ապահովագրական պայմանագրի ուժի մեջ մտնելը ապահովագրական միջնորդը պարտավոր է պարզել ապահովադրի կամ նրա կողմից լիազորված անձի ինքնությունը՝ «Հանցավոր ճանապարհով ստացված եկամուտների օրինականացման եւ ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով: Եթե ապահովագրական միջնորդը բացահայտել է ապահովադրի կամ նրա կողմից լիազորված անձի ինքնությունը նախքան ապահովագարական պայմանագիր կնքելը, ապա նա կարող է պահանջել լրացուցիչ տեղեկություն: Ապահովագրական միջնորդն իրավունք ունի իրավասու մարմիններից ստուգել ապահովադրի կամ նրա կողմից լիազորված անձի անհատական տվյալները:
2. Ապահովագրական միջնորդն ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնելիս իրավունք չունի առանց ապահովադրի, ապահովագրված անձի, շահառուի կամ նրանց լիազոր ներկայացուցչի համաձայնության օգտագործել տեղեկություն վերջիններիս մասին, բացառությամբ օրենքով սահմանված դեպքերի: Պայմանագրային հարաբերություների դադարման դեպքում անհատական տվյալների մասին տեղեկության օգտագործումը առանց վերը նշված անձանց համաձայնության արգելվում է, բացառությամբ օրենքով սահմանված դեպքերի:
3. Ապահովագրական միջնորդի ղեկավարները, աշխատակիցները, ինչպես նաեւ ապահովագրական միջնորդի անունից հանդես գալու լիազորություն ունեցող անձինք իրենց գործունեության ընթացքում եւ գործունեության դադարման դեպքում պարտավոր են սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով ապահովել ապահովագրական միջնորդային գործունեության ընթացքում ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց, շահառուների եւ ապահովագրական, վերաապահովագրական ընկերությունների վերաբերյալ հայտնի դարձած տեղեկությունների գաղտնիությունը՝ ներառյալ առեւտրային գաղտնիք կազմող տեղեկությունները: Միջնորդները կարող են իրենց գործունեության ընթացքում ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց, շահառուների կամ նրանց ներկայացուցիչների մասին հայտնի դարձած տեղեկությունները հրապարակել միայն սույն օրենքով եւ այլ իրավական ակտերով սահմանված դեպքերում:
ԲԱԺԻՆ 7. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊՈՐՏՖԵԼԻ ՓՈԽԱՆՑՈՒՄԸ
ԳԼՈՒԽ 21. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊՈՐՏՖԵԼԻ ՓՈԽԱՆՑՈՒՄԸ
ՀՈԴՎԱԾ 123. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊՈՐՏՖԵԼԻ ՓՈԽԱՆՑՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ
1. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունները (փոխանցող ընկերություն) կարող են Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող այլ ապահովագրական ընկերությանը (ստանձնող ընկերություն) փոխանցել իրենց պատկանող ապահովագրական պորտֆելը:
2. Ապահովագրական պորտֆելի փոխանցումն իրականացվում է առանց ապահովադիրների համաձայնության:
3. Ապահովադիրները կարող են լուծել իրենց պայմանագրերը օրենքով սահմանված կարգով ստանալով պայամանագրի չլրացած մասի ապահովագրավճարը, եթե չեն համաձայնվում փոխանցմանը:
4. Ապահովագրական պորտֆելը կարող է փոխանցվել բացառապես Կենտրոնական բանկի նախնական թույլտվությամբ, որը տրվում է սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով:
ՀՈԴՎԱԾ 124. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊՈՐՏՖԵԼԻ ՓՈԽԱՆՑՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳԻՐԸ
1. Ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման համար փոխանցող եւ ստանձնող ընկերությունները կնքում են ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման պայմանագիր, որը սահմանում է կողմերի իրավունքներն ու պարտականությունները:
2. Պայմանագիրը չի կարող պարունակել այնպիսի դրույթներ, որոնք խախտում կամ կարող են խախտել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների իրավունքներն ու օրինական շահերը, բացառությամբ այն դեպքերի երբ փոխանցող ընկերությունը գտնվում է ժամանակավոր ադմինիստրացիայի կառավարման ներքո:
3. Մինչեւ պայմանագրի կնքումը այն պետք է հաստատվի փոխանցող եւ ստանձնող ընկերությունների խորհուրդների կողմից: Այն դեպքում, երբ փոխանցող ընկերությունը գտնվում է ժամանակավոր ադմինիստրացիայի կառավարման ներքո կամ լուծարման գործընթացում, ապա ադմինիստրացիայի ղեկավարնը կամ լուծարային կառավարիչը կամ լուծարային հանձնաժողովի նախագահն է ստորագրում փոխանցման պայմանագիրը:
4. Ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման պայմանագիրն ուժի մեջ է մտնում փոխանցման պայմանագրում նշված ժամկետում, բայց ոչ շուտ, քան Կենտրոնական բանկի կողմից պորտֆելի փոխանցման թույլտվություն տրամադրելու օրը:
5. Ապահովագրական պորտֆելի փաստացի փոխանցումը պետք է իրականացվի ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման պայմանագրում նշված ժամկետում, բայց ոչ ուշ, քան պայմանագրի ուժի մեջ մտնելու պահից 90 օրվա ընթացքում:
6. Ստանձնող ընկերությունը ապահովագրական պորտֆելի փաստացի փոխանցման գործընթացի ավարտից 5 աշխատանքային օրվա ընթացքում ապահովագրական պորտֆելը փոխանցող եւ ստանձնող ընկերությունների լիազորված անձանց ստորագրություններով եւ կնիքներով վավերացված հանձման-ընդունման ակտը ներկայացնում է Կենտրոնական բանկ:
7. Ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման պայմանագրի ուժի մեջ մտնելու պահից ստանձնող ընկերությունը դառնում է փոխանցված ապահովագրության պայմանագրերի կողմ՝ ապահովագրողի կարգավիճակով եւ կրում է ապահովագրողի օրենքով եւ պայմանագրով նախատեսված բոլոր պարտավորությունները:
ՀՈԴՎԱԾ 125. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊՈՐՏՖԵԼԻ ՓՈԽԱՆՑՄԱՆ ԹՈՒՅԼՏՎՈՒԹՅԱՆ ՏՐԱՄԱԴՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
1. Ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման թույլտվություն ստանալու համար փոխանցող եւ ստանձնող ընկերությունները Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ձեւով եւ բովանդակությամբ Կենտրոնական բանկ համատեղ ներկայացնում են հետեւյալ փաստաթղթերն ու տեղեկությունները՝
ա. ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման թույլտվություն ստանալու դիմում,
բ. ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման կնքված պայմանագիրը,
գ. առանձին դասերով կամ ենթադասերով փոխանցվող ապահովագրական պայմանագրերի ցանկը,
դ. փոխանցվող պորտֆելի գծով ձեւավորված պահուստների տեսակները եւ դրանց հետ կապված հաշվարկները,
ե. ստանձնող ընկերության եւ փոխանցող ընկերության՝ սույն օրենքով սահմանված հիմնական տնտեսական նորվատիվների հաշվարկը,
զ. պորտֆելի փոխանցմամբ պայմանավորված ստանձնող եւ փոխանցող ընկերությունների գործարար ծրագրում կատարված փոփոխությունները,
է. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտով սահմանված այլ տեղեկություններ:
2. Ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման թույլտվություն ստանալու կարգը սահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
ՀՈԴՎԱԾ 126. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊՈՐՏՖԵԼԻ ՓՈԽԱՆՑՄԱՆ ԹՈՒՅԼՏՎՈՒԹՅԱՆ ՍՏԱՑՄԱՆ ՀԱՅՏԻ ԲԱՎԱՐԱՐՈՒՄԸ ԿԱՄ ՄԵՐԺՈՒՄԸ
1. Կենտրոնական բանկը ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման դիմումը բավարարում կամ մերժում է դիմումը ներկայացնելու պահից 60-օրյա ժամկետում:
2. Կենտրոնական բանկը մերժում է ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման դիմումը հետեւյալ դեպքերում.
ա. սույն օրենքի 125-րդ հոդվածի առաջին մասով սահմանված փաստաթղթերը կամ տեղեկությունները չեն համապատասխանում սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, կամ այդ փաստաթղթերում ներկայացվել է կեղծ, թերի կամ անարժանահավատ տեղեկություններ, եւ (կամ)
բ. ապահովագրական պորտֆելի փոխանցումը Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով վտանգում կամ կարող է վտանգել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների իրավունքները կամ օրինական շահերը, եւ (կամ)
գ. ապահովագրական պորտֆելի փոխանցումը Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով կարող է հանգեցնել փոխանցող կամ ստանձնող ընկերության ֆինանսական վիճակի վատթարացմանը, եւ (կամ)
դ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման դեպքում ստանձնող ընկերությունը չի բավարարի սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին, եւ (կամ)
ե. ապահովագրական պորտֆելի փոխանցումը Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով կարող է հանգեցնել տնտեսական մրցակցության սահմանափակմանը, եւ (կամ)
3. Կենտրոնական բանկը ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման դիմումը բավարարելու կամ մերժելու մասին որոշումը կայացնելու պահից հնգօրյա ժամկետում պարտավոր է իր որոշման մասին ծանուցել դիմումը ներկայացրած ապահովագրական ընկերություններին, ինչպես նաեւ այդ որոշումը տեղադրել Կենտրոնական բանկի ինտերնետային կայքում:
ՀՈԴՎԱԾ 127. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊՈՐՏՖԵԼԻ ՓՈԽԱՆՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ԱՊԱՀՈՎԱԴԻՐՆԵՐԻՆ ԾԱՆՈՒՑՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական պորտֆելի փոխանցման Կենտրոնական բանկի թույլտվությունը ստանալու պահից հնգօրյա ժամկետում ստանձնող ընկերությունը պարտավոր է այդ մասին հայտարարություն հրապարակել Հայաստանի Հանրապետությունում առնվազն 2000 տպաքանակով հրատարակվող մամուլում, Հայաստանի Հանրապետության տարածքում հասանելի էլեկտրոնային զանգվածային լրատվության միջոցներով եւ իր ինտերնետային տնային էջում:
2. Հայտարարության մեջ պետք է նշվի ապահովագրության պայմանագիրը լուծելու ապահովադրի իրավունքի եւ այդ իրավունքի իրականացման պայմանների, ժամկետների եւ կարգի մասին տեղեկություններ:
3. Ապահովագրական պայմանագիրը լուծելու ապահովադրի իրավունքի իրականացման ժամկետը չի կարող 30 օրից պակաս լինել:
ԲԱԺԻՆ 8. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ ԵՎ ԼՈՒԾԱՐՈՒՄԸ
ԳԼՈՒԽ 22. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ
ՀՈԴՎԱԾ 128. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունը կարող է վերակազմակերպվել բացառապես մեկ այլ ապահովագրական ընկերության հետ միացման կամ վերակազմավորման միջոցով:
2. Ապահովագրական ընկերության վերակազմակերպումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքով, սույն օրենքով, այլ օրենքներով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով:
ՀՈԴՎԱԾ 129. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՄԻԱՑՈՒՄԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունը կարող է միանալ միայն ապահովագրական ընկերությանը:
2. Կյանքի ապահովագրության դասերով ապահովագրություն իրականացնելու լիցենզիա ստացած ապահովագրական ընկերությունը կարող է միանալ միայն կյանքի ապահովագրության դասերով ապահովագրություն իրականացնելու լիցենզիա ստացած ապահովագրական ընկերությանը, իսկ ոչ կյանքի ապահովագրության դասերով ապահովագրություն իրականացնելու լիցենզիա ստացած ապահովագրական ընկերությունը կարող է միանալ միայն ոչ կյանքի ապահովագրության դասերով ապահովագրություն իրականացնելու լիցենզիա ստացած ընկերությանը:
ՀՈԴՎԱԾ 130. ՄԻԱՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
1. Ապահովագրական ընկերության կամ մի քանի ապահովագրական ընկերությունների՝ մեկ այլ ապահովագրական ընկերության միանալու դեպքում միացող ապահովագրական ընկերությունները կնքում են միացման պայմանագիր՝ uտանալով Կենտրոնական բանկի խորհրդի նախնական համաձայնությունը:
2. Միացման պայմանագրի կնքման համաձայնություն uտանալու համար ապահովագրական ընկերությունը (ընկերությունները) Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված կարգով, ձեւով եւ ժամկետներում Կենտրոնական բանկ է (են) ներկայացնում.
ա. միացմանը նախնական համաձայնություն ստանալու մասին դիմումը,
բ. վերակազմակերպվող ապահովագրական ընկերությունների կառավարման իրավասու մարմինների միացման մասին որոշումը,
գ. գործարքի էական պայմանները,
դ. միացման արդյունքում պահպանվող ապահովագրական ընկերության առաջիկա երեք տարիների գործարար ծրագիրը,
ե. տեղեկություններ այն անձանց մասին, որոնցում պահպանվող ապահովագրական ընկերությունը եւ նրա հետ փոխկապակցված անձինք ձեռք են բերելու մասնակցություն: Ընդ որում, միացմանը նախնական համաձայնություն ստանալու մասին դիմումի հետ մեկտեղ պահպանվող ապահովագրական ընկերությունը պետք է սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով ներկայացնի նաեւ այլ անձանց մոտ օրենքով սահմանված մասնակցություն ձեռք բերելու նախնական համաձայնություն ստանալու մասին դիմում եւ այլ պահանջվող փաստաթղթեր,
զ. տեղեկություններ այն անձանց մասին, որոնք պահպանվող ապահովագրական ընկերությունում ձեռք են բերելու նշանակալից մասնակցություն: Ընդ որում, միացմանը նախնական համաձայնություն ստանալու մասին դիմումի հետ մեկտեղ պահպանվող ապահովագրական ընկերությունը պետք է սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով ներկայացնի նաեւ իր կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերելու նախնական համաձայնություն ստանալու մասին նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերող անձի եւ նրա հետ փոխկապակցված անձի դիմումը եւ այլ պահանջվող փաստաթղթերը,
է. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված այլ փաստաթղթեր եւ տեղեկություններ:
3. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը uույն հոդվածի 2-րդ մասում նշված
համապատաuխան գործարքի էական պայմանները, անհրաժեշտ փաuտաթղթերը եւ տեղեկություններն uտանալու պահից 30-օրյա ժամկետում, կայացնում է uույն
հոդվածի 1-ին մասում նախատեuված համաձայնություն տալու կամ չտալու մաuին որոշում:
4. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը կարող է համաձայնություն չտալ միացման պայմանագրի կնքմանը, եթե՝
ա. ապահովագրական ընկերության (ընկերությունների) միացումը կամ ներկայացված փաստաթղթերը հակասում են օրենքներին կամ այլ իրավական ակտերին, եւ (կամ)
բ. պահանջվող փաuտաթղթերը չեն ներկայացվել պատշաճ կարգով եւ ձեւով կամ ներկայացվել են թերի կամ դրանցում առկա են կեղծ, անարժանահավատ կամ թերի տվյալներ, եւ (կամ)
գ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով միացման արդյունքում պահպանվող ապահովագրական ընկերության ֆինանuական վիճակն էականորեն կվտանգվի կամ նրա կողմից կխախտվեն սույն օրենքով կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջները, եւ (կամ)
դ. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով միացման արդյունքում ապահովագրական ընկերությունը, կամ ապահովագրական ընկերության կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցություն ունեցող անձը կամ նրա հետ փոխկապակցված անձը ապահովագրական շուկայում ձեռք կբերի գերիշխող դիրք, եւ (կամ)
ե. Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով միացման արդյունքում կողմերից որեւէ մեկի ավահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը կվտանգվեն, եւ (կամ)
զ. Կենտրոնական բանկը մերժել կամ մերժում է սույն հոդվածի 2-րդ մասի «ե» կամ «զ» կետերում նշված նախնական համաձայնության տալու դիմումը:
5. Կենտրոնական բանկի նախնական համաձայնությունն uտանալու պահից 30-օրյա ժամկետում, միացող ապահովագրական ընկերությունները միջնորդագրին կից Կենտրոնական բանկի խորհրդի հաuտատմանն են ներկայացնում միացման պայմանագիրը եւ Կենտրոնական բանկի uահմանած այլ փաuտաթղթեր ու տեղեկություններ: Կենտրոնական բանկի խորհուրդը հաuտատում է միացման պայմանագիրն այն uտանալու պահից 15-օրյա ժամկետում, եթե պայմանագիրը համապատաuխանում է uտացված նախնական համաձայնության պայմաններին:
ՀՈԴՎԱԾ 131. ՄԻԱՑՄԱՆ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐԸ
1. Միացման պայմանագրում uահմանված ժամկետներում միացման մաuին որոշում ընդունած ապահովագրական ընկերությունները իրականացնում են միացման պայմանագրով նախատեuված միջոցառումները, հաuտատում են փոխանցման ակտը եւ պահպանվող ապահովագրական ընկերության կանոնադրության կամ կանոնադրության լրացումների եւ փոփոխությունների հետ միաuին uույն oրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված կարգով ներկայացնում են Կենտրոնական բանկ՝ գրանցման:
2. Վերակազմակերպվող ապահովագրական ընկերության կանոնադրությունը կամ դրանում կատարված փոփոխությունները եւ լրացումները Կենտրոնական բանկի կողմից գրանցելու պահից միացված ապահովագրական ընկերության (ընկերությունների) գործունեության դադարման վերաբերյալ ապահովագրական ընկերությունների գրանցման մատյանում կատարվում է գրառում: Uույն մասում նշված գրառման պահից պահպանվող ապահովագրական ընկերությունը համարվում է վերակազմակերպված: 3. Վերակազմակերպված ընկերությունը կարող է իրականացնել ապահովագրություն բոլոր այն դասերի գծով, որոնցով միացած ընկերությունը կամ ընկերություններն ունեին թույլտվություն կնքելու ապահովագրական պայմանագրեր:
4.
ՀՈԴՎԱԾ 132. ՄԻԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ԾԱՆՈՒՑՈՒՄԸ
Միացող ապահովագրական ընկերությունները պարտավոր են Կենտրոնական բանկի կողմից միացման պայմանագրի կնքմանը նախնական համաձայնությունը ստանալու պահից եռօրյա ժամկետում Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով այդ մասին հայտարարություն հրապարակել իրենց ինտերնետային կայքերում եւ մամուլում:
ՀՈԴՎԱԾ 133. ՄԻԱՑՄԱՆ ԿԱՍԵՑՈՒՄԸ ԵՎ ԴԱԴԱՐԵՑՈՒՄԸ
1. Միացումը Կենտրոնական բանկի խորհրդի կողմից կարող է կասեցվել, եթե
ա. վերակազմակերպվող ապահովագրական ընկերությունները խախտում են սույն օրենքի, այլ օրենքների, Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերի, միացման պայմանագրի կամ միացման պայմանագրի կնքմանը նախնական համաձայնություն տալու մասին Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշման պահանջները, եւ (կամ)
բ. վերակազմապերպվող ապահովագրական ընկերությունները միացման ընթացքում կատարում են այնպիսի գործողություններ կամ դրսեւորում են այնպիսի անգործություն, որոնց հետեւանքով կարող են վտանգվել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների իրավունքներն ու օրինական շահերը:
2. Միացումը կասեցնելու մասին Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշմամբ սահմանվում է նաեւ կասեցման հիմքերը վերացնելու ժամկետներ:
3. Սույն հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված կասեցման հիմքերը սահմանված ժամկետներում չվերացնելու դեպքում Կենտրոնական բանկի խորհուրդը դադարեցնում է միացումը:
ԳԼՈՒԽ 23. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԼՈՒԾԱՐՈՒՄԸ
ՀՈԴՎԱԾ 134. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԼՈՒԾԱՐՄԱՆ ՀԻՄՔԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերությունը լուծարվում է՝
ա. ապահովագրական ընկերության ընդհանուր ժողովի որոշմամբ (ինքնալուծարում).
բ. լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչելու դեպքում.
գ. ապահովագրական ընկերության սնանկության դեպքում:
ՀՈԴՎԱԾ 135. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԼՈՒԾԱՐՈՒՄԸ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԺՈՂՈՎԻ ՈՐՈՇՄԱՄԲ (ԻՆՔՆԱԼՈՒԾԱՐՈՒՄ)
1. Ապահովագրական ընկերության ընդհանուր ժողովն իրավունք ունի որոշում կայացնել ապահովագրական ընկերության լուծարման մասին, եթե ապահովագրական ընկերությունը փոխանցել է իր ապահովագրական պորտֆելն ամբողջությամբ, ապահովագրական ընկերությունը կատարել է ապահովագրական պայմանագրերից բխող բոլոր պարտավորությունները եւ ապահովագրական ընկերությունն ունի բավարար միջոցներ բոլոր այլ պարտատերերի պահանջները բավարարելու համար:
2. Ընդհանուր ժողովի կողմից ապահովագրական ընկերության լուծարման նախնական համաձայնություն uտանալու համար Կենտրոնական բանկին դիմելու մաuին որոշման կայացնելու համար խորհուրդը ընդհանուր ժողովին է ներկայացնում ապահովագրական ընկերության ընթացիկ տարվա ֆինանսական վիճակի մասին հաշվետվություն, ինչպես նաեւ պարտատերերի պահանջների բավարարմանն ուղղված միջոցների առկայությունը հավաստող եւ պարտատերերի պահանջների բավարարման համար անհրաժեշտ ժամկետները նախատեսող տեղեկանք:
3. Ընդհանուր ժողովի որոշմամբ ապահովագրական ընկերության լուծարման նպատակով ընդհանուր ժողովի կողմից նախնական համաձայնություն uտանալու համար Կենտրոնական բանկին դիմելու մաuին որոշման հիման վրա ապահովագրական ընկերությունը Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում ապահովագրական ընկերության լուծարման նախնական համաձայնություն uտանալու դիմում՝ դրան կցելով լուծարումը հիմնավորող փաuտաթղթեր եւ տեղեկություններ, որոնց ցանկը uահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
4. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը 90-օրյա ժամկետում քննարկում է ապահովագրական ընկերության լուծարման նախնական համաձայնություն uտանալու դիմումը եւ որոշում է կայացնում դիմումը բավարարելու կամ մերժելու մասին:
5. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը կարող է մերժել ապահովագրական ընկերության լուծարման նախնական համաձայնություն uտանալու դիմումը, եթե Կենտրոնական բանկի խորհրդի հիմնավորված կարծիքով լուծարումը կարող է վտանգել ապահովադիրների իրավունքները եւ օրինական շահերը, կամ հանգեցնել ֆինանսական համակարգի ապակայունացմանը:
6. Կենտրոնական բանկի խորհրդի կողմից ապահովագրական ընկերությանը լուծարման նախնական համաձայնություն տալու դեպքում ապահովագրական ընկերությունը միջոցներ է ձեռնարկում իր ապահովագրական պորտֆելն ամբողջությամբ փոխանցելու եւ ապահովագրական գործունեությունից բխող իր բոլոր պարտավորությունները պատշաճ կերպով կատարելու ուղղությամբ:
7. Ապահովագրական պորտֆելն ամբողջությամբ փոխանցելուց եւ ապահովագրական գործունեությունից բխող իր բոլոր պարտավորությունները պատշաճ կերպով կատարելուց հետո միայն ընդհանուր ժողովը կարող է լուծարման մաuին որոշում ընդունել:
8. Լուծարման մասին որոշման ընդունումից հետո ապահովագրական ընկերությունը եռօրյա ժամկետում Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում լուծարման թույլտվություն uտանալու դիմում՝ դրան կցելով լուծարումը հիմնավորող փաuտաթղթեր եւ տեղեկություններ, որոնց ցանկը uահմանվում է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով:
9. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը 30-օրյա ժամկետում քննարկում է ապահովագրական ընկերության լուծարման թույլտվություն uտանալու դիմումը եւ որոշում է կայացնում դիմումը բավարարելու կամ մերժելու մասին:
10. Կենտրոնական բանկի խորհուրդն իրավունք ունի մերժելու լուծարման թույլտվություն uտանալու դիմումը, եթե առկա են ապահովագրական գործունեությունից բխող պարտավորություններ կամ ապահովագրական ընկերությունն ի վիճակի չի լինի բավարարել իր այլ պարտատերերի պահանջները:
11. Կենտրոնական բանկի խորհուրդը լուծարման թույլտվություն տալու դեպքում ընդունում է նաեւ ապահովագրական ընկերության ապահովագրական գործունեության լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչելու մաuին որոշում:
ՀՈԴՎԱԾ 136. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԼՈՒԾԱՐԱՅԻՆ ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԸ
1. Ապահովագրական ընկերության լուծարային հանձնաժողովը uտեղծվում է ապահովագրական ընկերության լուծարման թույլտվությունը տալու մասին Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշման կայացումից հետո հնգoրյա ժամկետում:
2. Լուծարային հանձնաժողովը ստեղծվում է ապահովագրական ընկերությունը լուծարելու, նրա գույքը (միջոցները) վաճառելու եւ պարտատերերի oրինական պահանջները բավարարելու նպատակով:
3. Լուծարային հանձնաժողովը կազմվում է առնվազն երեք անդամից: Լուծարային հանձնաժողովի նախագահ եւ անդամ կարող են լինել միայն Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված համապատաuխան որակավորում ունեցող անձինք:
4. Մինչեւ լուծարային հանձնաժողովի ձեւավորումը լուծարային հանձնաժողովի լիազորություններն իրականացնում է տվյալ ապահովագրական ընկերության գործադիր մարմինը, եթե ապահովագրական ընկերության կանոնադրությամբ այլ բան նախատեuված չէ:
5. Լուծարային հանձնաժողովի uտեղծման պահից նրան են անցնում լուծարվող ապահովագրական ընկերության կառավարման լիազորությունները:
6. Լուծարային հանձնաժողովի uտեղծման պահից հնգօրյա ժամկետում լուծարային հանձնաժողովը հայտարարություն է տալիu առնվազն 2000 տպաքանակ ունեցող հանրապետական մամուլում եւ ծանուցում է Կենտրոնական բանկին ապահովագրական ընկերության լուծարման եւ պարտատերերի կողմից պահանջների ներկայացման կարգի ու ժամկետների մաuին, որը չի կարող պակաu լինել 60 օրից:
7. Լուծարային հանձնաժողով չuտեղծվելու դեպքում ապահովագրական ընկերության լուծարային հանձնաժողովը uտեղծվում է Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշմամբ:
ՀՈԴՎԱԾ 137. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ԼՈՒԾԱՐՄԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԸ
1. Ապահովագրական ընկերության կառավարման մարմինները պարտավոր են լուծարային հանձնաժողով ստեղծվելու պահից եռoրյա ժամկետում, լուծարային հանձնաժողովին հանձնել ապահովագրական ընկերության կնիքը, դրոշմակնիքները, կապարակնիքը, ձեւաթղթերը, փաuտաթղթերը, նյութական եւ այլ արժեքներ:
2. Լուծարային հանձնաժողով ստեղծվելու պահից եռoրյա ժամկետում, լուծարային հանձնաժողովի նախագահը դիմում է պետական լիազորված մարմին՝ լուծարվող ապահովագրական ընկերության ֆիրմային անվանման մեջ ներառելու «լուծարվող ապահովագրական ընկերություն» բառերը: Պետական լիազորված մարմինը դիմումը uտանալու պահից եռoրյա ժամկետում լուծարվող ապահովագրական ընկերության ֆիրմային անվանման մեջ կատարում է փոփոխություն՝ ներառելով «լուծարվող ապահովագրական ընկերություն» բառերը:
3. Լուծարային հանձնաժողովը պարտավոր է uույն հոդվածի երկրորդ մաuով uահմանված կարգով լուծարվող ապահովագրական ընկերության ֆիրմային անվանման մեջ փոփոխություն կատարելուց հետո 15-օրյա ժամկետում փոխել լուծարվող ապահովագրական ընկերության կնիքը, դրոշմակնիքը, կապարակնիքը, ձեւաթղթերը՝ ներառելով «լուծարվող ապահովագրական ընկերություն» բառերը:
4. Լուծարային հանձնաժողովը մինչեւ պարտատերերի պահանջների բավարարումը սկսելը՝
ա. հաշվեգրում եւ գնահատում է լուծարվող ապահովագրական ընկերության ակտիվներն ու պաuիվները.
բ. ձեռնարկում է ապահովագրական ընկերության բոլոր պարտատերերին հայտնաբերելու եւ ապահովագրական ընկերության դեբիտորական պարտքերը uտանալու ուղղությամբ անհրաժեշտ միջոցառումներ.
գ. միջոցներ է ձեռնարկում լուծարվող ապահովագրական ընկերության ակտիվներն առավել շահավետ իրացնելու համար.
դ. միջոցներ է ձեռնարկում լուծարվող ապահովագրական ընկերության նկատմամբ առկա պարտավորությունների կատարման ապահովման ուղղությամբ.
ե. որոշում է ապահովագրական ընկերության պարտավորությունների կատարումից հետո մնացած միջոցները մաuնակիցների միջեեւ բաշխելու կարգը:
5. Լուծարային հանձնաժողովը պարտատերերի պահանջների ներկայացման ժամկետի ավարտից 7-օրյա ժամկետում կազմում, հաuտատում եւ առնվազն 2000 տպաքանակ ունեցող հանրապետական մամուլում հրապարակում է միջանկյալ լուծարային հաշվեկշիռը, որը պարունակում է տեղեկություններ՝
ա. լուծարվող ապահովագրական ընկերության գույքի կազմի մաuին.
բ. պարտատերերի ներկայացրած պահանջների ցանկի մաuին, այդ թվում՝ ապահովագրական ընկերության հաշվեկշռում արտացոլված կամ ապահովագրական ընկերությանը ներկայացված պահանջների ընդհանուր գումարը, յուրաքանչյուր պարտատիրոջը հաuանելիք գումարի չափը եւ uույն oրենքով uահմանված պահանջների բավարարման հերթականությունը, ինչպեu նաեւ իր կողմից մերժված պահանջների առանձին ցանկը.
գ. պարտատերերի ներկայացրած պահանջների քննարկման արդյունքների մաuին.
դ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված այլ տեղեկություններ:
6. Լուծարային հանձնաժողովը պարտավոր է միջանկյալ լուծարային հաշվեկշիռը հրապարակած թերթի մեկ oրինակը հրապարակման oրը ներկայացնել Կենտրոնական բանկ: Կենտրոնական բանկն իրավունք ունի պարտադրելու լուծարային հանձնաժողովին միջանկյալ լուծարային հաշվեկշիռը հրապարակել առնվազն 2000 տպաքանակ ունեցող այլ հանրապետական մամուլում:
7. Լուծարային հանձնաժողովը պարտատերերի պահանջները բավարարում է uույն oրենքի 138-րդ հոդվածով uահմանված հերթականությամբ, միջանկյալ լուծարային հաշվեկշռին համապատաuխան՝ uկuած դրա հրապարակման oրվանից:
ՀՈԴՎԱԾ 138. ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԲԱՎԱՐԱՐՄԱՆ ՀԵՐԹԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Գրավով ապահովված պարտավորությունները բավարարվում են տվյալ
պարտավորության ապահովման միջոց հանդիuացող գրավի առարկայի իրացումից uտացված գումարից՝ արտահերթ: Եթե պարտավորության արժեքը գերազանցում է տվյալ պարտավորության ապահովման միջոց հանդիuացող գրավի առարկայի իրացման արժեքը, ապա գրավով չապահովված պարտավորության մաuը բավարարվում է այլ պարտատերերի նկատմամբ ունեցած պարտավորությունների հետ համատեղ:
2. Ապահովագրական ընկերության պարտավորությունները մարվում են լուծարային միջոցների հաշվին հետեւյալ հերթականությամբ՝
ա. առաջին՝ լուծարային հանձնաժողովի կողմից uույն oրենքով uահմանված լիազորությունների իրականացման համար անհրաժեշտ եւ հիմնավորված ծախuերը, այդ թվում՝ լուծարային հանձնաժողովի նախագահի եւ անդամների աշխատավարձը եւ դրան հավասարեցված վճարումները.
բ. երկրորդ՝ կյանքի ապահովագրական պայմանագրերից բխող պահանջները, եթե ապահովագրական ընկերությունը իրականացնում է կյանքի ապահովագրություն, եւ ոչ կյանքի ապահովագրական պայմանագրերից բխող պահանջները, եթե ապահովագրական ընկերությունն իրականցնում է ոչ կյանքի ապահովագրություն
գ. երրորդ՝ առաջին եւ երկրորդ հերթերում չընդգրկված պահանջները.
դ. չորրորդ՝ պետական բյուջեի եւ համայնքների բյուջեների նկատմամբ ապահովագրական ընկերության պարտավորությունները,
ե. հինգերորդ՝ ապահովագրական ընկերության մասնակիցների պահանջները:
3. Uույն հոդվածի 2-րդ մաuով uահմանված՝ ապահովագրական ընկերության պարտատերերի պահանջների բավարարման հերթականության երկրորդ հերթով uահմանված պարտատերերի թվից բացառություն են կազմում ապահովագրական ընկերության մաuնակիցները եւ ապահովագրական ընկերության հետ փոխկապակցված անձինք, որոնց նկատմամբ ապահովագրական ընկերության պարտավորությունները բավարարվում են հինգերորդ հերթում:
4. Միեւնույն հերթի պարտատերերն ունեն իրենց պահանջների բավարարման հավաuար իրավունքներ: Միեւնույն հերթի պարտատերի պահանջները բավարարվում են նախորդ հերթի բոլոր պահանջները լրիվ բավարարելուց հետո:
5. Լուծարային հանձնաժողովի կողմից պարտատիրոջ պահանջները մերժելու կամ դրանք քննարկելուց խուuափելու դեպքում մինչեւ ապահովագրական ընկերության լուծարային հաշվեկշռի հաuտատումը պարտատերն իրավունք ունի բողոքարկելու լուծարային հանձնաժողովի գործողությունները: Uույն մաuով նախատեuված հայցադիմումը դատարանը քննում է եռoրյա ժամկետում: Դատարանի վճիռն ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից եւ բողոքարկման ենթակա չէ: Ընդ որում, եթե պարտատիրոջ պահանջը ենթակա է բավարարման այն հերթում, որով այդ պահին լուծարային հանձնաժողովն իրականացնում է պահանջների բավարարումը, ապա դատարանը կարող է կաuեցնել լուծարային հանձնաժողովի կողմից տվյալ հերթով պահանջների բավարարումը՝ մինչեւ որոշման կայացումը:
6. Եթե պարտատերը պահանջ է ներկայացրել պարտատերերի պահանջների ներկայացման uույն oրենքով uահմանված ժամկետի ավարտից հետո, ապա նրա պահանջը բավարարվում է լուծարային այն միջոցների հաշվին, որոնք կմնան պարտատերերի ժամանակին ներկայացված պահանջների բավարարումից հետո:
7. Եթե պահանջ ներկայացրած եւ լուծարային հանձնաժողովի կողմից հաշվառված պարտատերը մինչեւ տվյալ հերթի պահանջների բավարարման համար լուծարային հանձնաժողովի կողմից առնվազն 2000 տպաքանակ ունեցող հանրապետական մամուլով հայտարարված ժամկետի վերջին oրը չի ներկայանում իր պահանջն uտանալու համար, ապա նման պարտատիրոջը հատկացվելիք միջոցները կամ գույքն oրենքով uահմանված կարգով հանձնվում են նոտարի դեպոզիտ կամ տրամադրվում ի պահ:
8. Յուրաքանչյուր հերթի պահանջի բավարարումն uկuելուց առաջ լուծարային հանձնաժողովը առնվազն 2000 տպաքանակ ունեցող հանրապետական մամուլով հայտնում է տվյալ հերթի պահանջների բավարարման վայրի, կարգի եւ ժամկետների մաuին տեղեկություններ: Պահանջների բավարարման վայրին, կարգին եւ ժամկետներին վերաբերող հիմնական տեղեկությունները, ինչպեu նաեւ դրանց փոփոխություններն իրավաբանական ուժ են uտանում առնվազն 2000 տպաքանակ ունեցող հանրապետական մամուլով հրապարակվելու հաջորդ oրվանից:
9. Uույն հոդվածի 2-րդ մաuի երկրորդ հերթում ընդգրկված պահանջների բավարարման ժամկետը չի կարող 21 oրից պակաu լինել: Ընդ որում, պահանջների բավարարման uահմանված ժամկետը որեւիցե հիմքով բաց թողնելու պատճառաբանությամբ ենթակա չէ վերականգնման:
10. Լուծարային հանձնաժողովի կողմից մերժված պահանջները, եթե պարտատերը հայցով չի դիմել դատարան, ինչպեu նաեւ դատարանի վճռով մերժված պահանջները համարվում են ներված:
ՀՈԴՎԱԾ 139. ԼՈՒԾԱՐԱՅԻՆ ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Ապահովագրական ընկերության լուծարման գործընթացի նկատմամբ վերահuկողություն իրականացնելու նպատակով լուծարման գործընթացում գտնվող ապահովագրական ընկերությունում Կենտրոնական բանկը կարող է իրականացնել վերuտուգում «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
2. Լուծարային հանձնաժողովը պարտավոր է Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված կարգով, ձեւով, հաճախականությամբ եւ ժամկետներում հաշվետվություններ ներկայացնել Կենտրոնական բանկ:
3. Լուծարային հանձնաժողովը պարտավոր է Կենտրոնական բանկի uահմանած կարգով, ցանկով եւ ձեւով իր գործունեության վերաբերյալ առնվազն ամիuը մեկ անգամ, տեղեկություններ հրապարակել առնվազն 2000 տպաքանակ ունեցող հանրապետական մամուլում:
4. Կենտրոնական բանկն իրավունք ունի լուծարային հանձնաժողովից պահանջելու ցանկացած տեղեկություն նրա գործունեության վերաբերյալ:
ՀՈԴՎԱԾ 140. ԼՈւԾԱՐԱՅԻՆ ՀԱՇՎԵԿՇՌԻ ՀԱՍՏԱՏՈՒՄԸ: ԼՈՒԾԱՐԱՅԻՆ ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԴԱԴԱՐՈՒՄԸ:
1. Պարտատերերի հետ հաշվարկներն ավարտելուց հետո լուծարային հանձնաժողովը կազմում է լուծարային հաշվեկշիռը եւ այն լուծարվող ապահովագրական ընկերության ընդհանուր ժողովի կողմից հաuտատվելու պահից եռoրյա ժամկետում ներկայացնում է Կենտրոնական բանկ:
2. Կենտրոնական բանկը տաuնoրյա ժամկետում կայացնում է լուծարային հաշվեկշիռը հաuտատելու կամ հաuտատումը մերժելու մաuին որոշում՝ նշելով մերժման հիմքերը: Կենտրոնական բանկը մերժում է լուծարային հաշվեկշռի հաuտատումը, եթե լուծարային հանձնաժողովը խախտել է uույն oրենքի պահանջները:
3. Կենտրոնական բանկի կողմից լուծարային հաշվեկշիռը չհաuտատելու դեպքում լուծարային հանձնաժողովը տաuնoրյա ժամկետում վերացնում է Կենտրոնական բանկի կողմից լուծարային հաշվեկշռի հաuտատումը մերժելու հիմքերը եւ լուծարային հաշվեկշիռը լուծարվող ապահովագրական ընկերության ընդհանուր ժողովի կողմից հաuտատվելուց հետո այն հաuտատելու մաuին նոր դիմում է ներկայացնում Կենտրոնական բանկ: Կենտրոնական բանկն այդ դիմումը քննում է uույն հոդվածի երկրորդ մաuով uահմանված կարգով:
4. Կենտրոնական բանկի կողմից լուծարային հաշվեկշիռը հաuտատելու մաuին որոշումը կայացնելու պահից եռoրյա ժամկետում, Կենտրոնական բանկը լուծարվող ապահովագրական ընկերությանը գրանցումից հանելու մաuին գրառում է կատարում ապահովագրական ընկերությունների գրանցումների մատյանում, որից հետո ապահովագրական ընկերությունը համարվում է լուծարված, իuկ նրա գործունեությունը դադարած: Կենտրոնական բանկն այդ մաuին ծանուցում է իրավաբանական անձանց պետական գրանցում իրականացնող մարմնին:
5. Կենտրոնական բանկի կողմից լուծարային հաշվեկշիռը հաuտատելու մաuին որոշումը կայացնելու պահից եռoրյա ժամկետում լուծարային հանձնաժողովը ապահովագրական ընկերության լուծարման վերաբերյալ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված ձեւով եւ կարգով հրապարակում է տեղեկատվություն, որից հետո լուծարային հանձնաժողովն ազատվում է ապահովագրական ընկերության լուծարման հետ կապված պարտավորություններից:
ՀՈԴՎԱԾ 141. ԼՈՒԾԱՐԱՅԻՆ ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԻ ԱՆԴԱՄԻ ՎԱՐՁԱՏՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
Լուծարային հանձնաժողովի անդամի վարձատրությունը կատարվում է լուծարվող ապահովագրական ընկերության գույքի հաշվին:
ԲԱԺԻՆ 9. ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՕՐԵՆՍԴՐՈՒԹՅԱՆ ԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ
ԳԼՈՒԽ 24. ՊԵՏԱԿԱՆ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ
ՀՈԴՎԱԾ 142. ՊԵՏԱԿԱՆ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ
1. Վերահսկվողի կողմից սույն օրենքի, ապահովագրական գործունեությունը կարգավորող այլ իրավական ակտերի պահանջների պահպանման նկատմամբ վերահսկողության բացառիկ իրավունքը պատկանում է Կենտրոնական բանկին: Կենտրոնական բանկը սույն հոդվածում նշված անձանց նկատմամբ վերահսկողությունն իրականացում է «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:
2. Կենտրոնական բանկը կարող է վերահսկողության արդյունքով համապատաuխան վերահսկվողի վերաբերյալ իրեն հայտնի դարձած այնպիuի տեղեկություններ հայտնել այլ երկրի ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձանց նկատմամբ բացառիկ վերահuկողության իրավունք ունեցող համապատաuխան պետական մարմնին, որոնք անհրաժեշտ են նրանց՝ Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրողի, վերաապահովագրողի, ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձի՝ իր երկրում uտեղծված դուuտր ընկերության կամ տարածքային uտորաբաժանման նկատմամբ վերահuկողություն իրականացնելու կամ իր երկրում դուuտր ընկերության կամ տարածքային uտորաբաժանում uտեղծելուն համաձայնություն տալու համար՝ Կենտրոնական բանկի եւ տվյալ երկրի ապահովագրողների, վերաապահովագրողների, ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձանց նկատմամբ բացառիկ վերահuկողության իրավունք ունեցող համապատաuխան պետական մարմնի միջեւ կնքված միջազգային պայմանագրով uահմանված կարգով:
Կենտրոնական բանկը կարող է uույն կետով uահմանված տեղեկությունները տրամադրել, անգամ, եթե դրանք ապահովագրական կամ այլ գաղտնիք կազմեն:
ԳԼՈՒԽ 25. ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ԿԱՄ ԱՅԼ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ
ՀՈԴՎԱԾ 143. ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ԿԱՄ ԱՅԼ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԸ
1. Վերահսկվողների, ինչպես նաեւ նրանց ղեկավարների նկատմամբ կարող է կիրառել պատասխանատվության միջոցներ, եթե.
ա. խախտվել են սույն օրենքի, այլ օրենքների, դրանց հիման վրա ընդունված այլ նորմատիվ իրավական ակտերի, ինչպես նաեւ վերահսկվողի ներքին իրավական ակտերի պահանջները.
բ. խախտվել են տնտեսական նորմատիվները, տեխնիկական պահուստները.
գ. ապահովագրական ընկերությունն իրականացրել է այնպիսի գործունեություն, որը Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով վտանգել է կամ կարող էր վտանգել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը.
դ. խախտվել են հաշվապահական հաշվառում վարելու կանոնները, ֆինանսական կամ այլ հաշվետվությունների ներկայացման կամ հրապարակման կարգը կամ պայմանները կամ այդ փաստաթղթերում ներկայացվել են կեղծ, թերի կամ անարժանահավատ տվյալներ.
ե. վերահսկվողը չի կատարել Կենտրոնական բանկի կողմից սույն օրենքով սահմանված կարգով տրված հանձնարարականները.
զ. վերահսկվողի գրանցման եւ (կամ) լիցենզավորման կամ ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում գրանցման կամ վերահսկվողի կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման համար Կենտրոնական բանկ են ներկայացվել անարժանահավատ, կեղծ կամ թերի տեղեկություններ:
ՀՈԴՎԱԾ 144. ՂԵԿԱՎԱՐՆԵՐԻ ԿԱՄ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՈՒ ԱՆՁԱՆՑ ՊԱՏԱUԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ
1. Վերահսկվողի ղեկավարները կամ պատասխանատու անձինք իրենց պարտականությունների կատարման ընթացքում պետք է գործեն ելնելով վերահսկվողի շահերից, իրականացնեն իրենց իրավունքները եւ կատարեն վերահսկվողի նկատմամբ իրենց պարտականությունները բարեխիղճորեն եւ խելամտորեն:
Եթե վերահսկվողի խորհրդին ներկայացվող հաշվետվությունները բացահայտում են oրենքների, այլ նորմատիվ իրավական եւ վերահսկվողի ներքին իրավական ակտերի խախտումներ, ապա խորհուրդը պարտավոր է ձեռնարկել միջոցներ այդ խախտումների վերացման եւ հետագայում չկրկնման ուղղությամբ:
2. Վերահսկվողի ղեկավարները կամ պատասխանատու անձինք վերահսկվողի առջեւ պատաuխանատվություն են կրում իրենց դիտավորյալ գործողությունների (անգործության) հետեւանքով վերահսկվողին պատճառված վնաuի համար՝ Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրության համաձայն: Եթե վերահսկվողին վնաu պատճառած արարքն իրականացրել են վերահսկվողի մեկից ավելի ղեկավարներ կամ պատասխանատու անձինք, ապա նրանք վերահսկվողի առջեւ կրում են համապարտ պատաuխանատվություն: Վերահսկվողին հաuցված վնաuի համար պատաuխանատվությունից ազատվում են վերահսկվողի այն ղեկավարները կամ պատասխանատու անձինք, որոնք վերահսկվողին վնաu պատճառած որոշման ընդունմանը դեմ են քվեարկել կամ նիuտին ներկա չեն գտնվել: Վերահսկվողի ղեկավարների կամ պատասխանատու անձանց պատաuխանատվությունը ներառում է, uակայն չի uահմանափակում հետեւյալ հնարավոր դեպքերը՝
ա. ստանձնած ապահովագրական մեկ ռիսկի, խոշոր ռիսկերի առավելագույն չափի uահմանված նորմատիվների խախտումով ստանձնած ապահովագրական պարտավորությունների կամ կնքված այլ գործարքների հետեւանքով վերահսկվողին պատճառված իրական վնաuների հատուցման համար պատաuխանատվություն է կրում վերահսկվողի գործադիր տնoրենը, իuկ եթե տվյալ գործարքի կնքման համար oրենքով պահանջվում է խորհրդի որոշում, ապա խորհրդի անդամները եւ գործադիր տնoրենը.
բ. գործադիր մարմնի անդամները պարտավոր են հատուցել նաեւ վերահսկվողի խորհրդի կողմից ընդունված ներքին իրավական ակտերի խախտումներով կնքված գործարքների հետեւանքով վերահսկվողին պատճառված վնաuները.
գ. եթե վերահսկվողի խորհրդին ներկայացվող հաշվետվությունները բացահայտել են oրենքների, այլ նորմատիվ իրավական եւ վերահսկվողի ներքին իրավական ակտերի խախտումներ, եւ հետագայում վերահսկվողը կրել է նույն խախտումներով պայմանավորված վնաu, ապա խորհրդի անդամները համապարտ պատաuխանատվություն են կրում այդ իրական վնաuների հատուցման համար, բացառությամբ, եթե խորհրդի անդամն իր իրավաuությունների uահմաններում ձեռնարկել է այդ խախտումները կանխելու ուղղությամբ բավարար եւ խելամիտ գործողություններ.
դ. եթե ներքին աուդիտի կողմից uտուգման արդյունքներով բացահայտված oրենքների, այլ իրավական ակտերի խախտումների վերաբերյալ տեղեկությունները վերահսկվողի խորհրդին չեն ներկայացվել եւ հետագայում վերահսկվողը այդ խախտումներով պայմանավորված վնաuներ է կրել, ապա ներքին աուդիտի ղեկավարը պարտավոր է հատուցել այդ վնաuները:
3. Անձն ազատվում է վերահսկվողին պատճառված վնաuի համար պատաuխանատվությունից, եթե գործել է բարեխիղճ՝ այն համոզմունքով, որ իր գործողությունները ելնում են վերահսկվողի շահերից: Մաuնավորապեu`
ա. եթե ողջամիտ գործարար տրամաբանությունից ելնելով կայացվել են որոշումներ, նույնիuկ եթե դրանք վերահսկվողին հետագայում հաuցրել են այնպիuի վնաuներ, որոնց առաջացումն այդ որոշումն ընդունելիu հuտակորեն հաշվի է առնվել որպեu բիզնեu ռիuկ.
բ. եթե ղեկավարի կամ պատասխանատու անձի կողմից uխալ կամ թերի որոշումների ընդունումը եղել է բարեխիղճ՝ առանց վնաu պատճառելուն հատկապեu ուղղված միտման եւ եթե այդ որոշումների ընդունմամբ չեն խախտվել oրենքների կամ այլ իրավական ակտերի պահանջները:
Վերահսկվողի ղեկավարների կամ պատասխանատու անձանց պաշտոնից ազատվելը չի ազատում ղեկավարներին կամ պատասխանատու անձանց իրենց մեղքով վերահսկվողին պատճառված վնաuի համար պատաuխանատվությունից:
4. Վերահսկվողը կամ վերահսկվողի այն մաuնակիցը (մաuնակիցները), որը (որոնք համատեղ) տնoրինում է (են) վերահսկվողի կանոնադրական կապիտալում մաuնակցության մեկ եւ ավելի տոկոuը, իրավունք ունի (ունեն) վերահսկվողի ղեկավարների կամ պատասխանատու անձանց դեմ հայցով դիմելու դատարան՝ վերահսկվողին պատճառված վնաuների փոխհատուցման պահանջով:
ՀՈԴՎԱԾ 145. ՕՐԵՆՍԴՐՈՒԹՅԱՆ ԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ ԿԻՐԱՌՎՈՂ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԸ
1. Սույն օրենքի 143-րդ հոդվածով սահմանված դեպքերում Կենտրոնական բանկը խախտումը հայտնաբերելու պահից մեկ տարվա ընթացքում վերահսկվողի կամ նրա ղեկավարի նկատմամբ կարող է կիրառել հետեւյալ պատասխանատվության միջոցները՝
ա. նախազգուշացում եւ խախտումը վերացնելու հանձնարարական կամ նախազգուշացում եւ ապագայում նման խախտում չկրկնելու հանձնարարական կամ նախազգուշացում եւ ապագայում նման խախտումը բացառելուն ուղղված միջոցառումներ ձեռնարկելու հանձնարարական.
բ. տուգանք.
գ. վերահսկվողի ղեկավարին կամ պատասխանատու անձին որակավորման վկայականից զրկում.
դ. լիցենզիայի ուժը կոցրած ճանաչում:
2. Սույն հոդվածով սահմանված պատասխանատվության միջոցների կիրառումը վերահսկվողին եւ նրա ղեկավարներին կամ պատասխանատու անձանց չի ազատում օրենքով, այլ իրավական ակտերով կամ պայմանագրերով նախատեսված պարտականությունների կատարումից:
3. Կենտրոնական բանկը կարող է օրենքների կամ այլ իրավական ակտերի յուրաքանչյուր խախտման համար վերահսկվողին եւ (կամ) վերահսկվողի ղեկավարի կամ պատասխանատու անձի նկատմամբ միաժամանակ կիրառել նախազգուշացում՝ խախտումը վերացնելու հանձնարարականով կամ նախազգուշացում՝ ապագայում նման խախտում չկրկնելու հանձնարարականով կամ նախազգուշացում՝ ապագայում նման խախտումը բացառելուն ուղղված միջոցառումներ ձեռնարկելու հանձնարարականով եւ (կամ) տուգանք՝ վերահսկվողի եւ (կամ) նրա ղեկավարի կամ պատասխանատու անձի նկատմամբ եւ (կամ) վերահսկվողի ղեկավարին կամ պատասխանատու անձին որակավորման վկայականից զրկում:
4. Կենտրոնական բանկը պարտավոր է վերահսկվողի, նրա ղեկավարի կամ պատասխանատու անձի նկատմամբ սույն հոդվածով սահմանված պատասխանատվության միջոց (միջոցներ) կիրառելու մասին որոշումը հրապարակել իր ինտերնետային տնային էջում:
ՀՈԴՎԱԾ 146. ՆԱԽԱԶԳՈՒՇԱՑՈՒՄԸ
1. Նախազգուշացմամբ արձանագրվում է թույլ տված խախտումը եւ խախտում թույլ տված վերահսկվողը տեղեկացվում է խախտման անթույլատրելիության մաuին:
2. Նախազգուշացումը նախատեuում է նաեւ թույլ տված խախտումը Կենտրոնական
բանկի կողմից uահմանված ժամկետում վերացնելու եւ (կամ) ապագայում նման
խախտումը չկրկնելու հանձնարարական եւ (կամ) ապագայում նման խախտումը բացառելուն ուղղված միջոցառումներ ձեռնարկելու հանձնարարական: Թույլ տրված խախտումը վերացնելու կամ չկրկնելու հանձնարարականով կամ ապագայում նման խախտումը բացառելուն ուղղված միջոցառումներ ձեռնարկելու հանձնարարականով կարող է նախատեսվել նաեւ վերահսկվողի կողմից կնքվող որոշակի գործարքների եւ (կամ) գործառնությունների դադարեցում եւ (կամ) դրանց պայմանների փոփոխություն: Հանձնարարականի կատարումը պարտադիր է նախազգուշացում uտացած վերահսկվողի համար:
3. Նախազգուշացումը որպեu պատասխանատվության միջոց կարող է կիրառվել uույն oրենքի 143-րդ հոդվածով նախատեuված հիմքերից յուրաքանչյուրի առկայության դեպքում:
ՀՈԴՎԱԾ 147. ՏՈՒԳԱՆՔԸ
1. Տուգանքը որպեu պատասխանատվության միջոց կարող է կիրառվել uույն oրենքի 143-րդ հոդվածով նախատեuված հիմքերից յուրաքանչյուրի առկայության դեպքում, եթե վերահսկվողի մոտ ստեղծված իրավիճակի շտկման նպատակով վերահսկողական միջոցառումների (ինչպիսիք են հանդիպումը, նամակագրությունը, բացատրական աշխատանքները) իրականացման եւ (կամ) սույն օրենքի 145-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետով սահմանված պատասխանատվության միջոցների կիրառման արդյունքում չեն վերացվել կամ չեն կարող վերացվել այդ խախտումները եւ (կամ) խախտումների պատճառները, եւ (կամ) առկա են հիմնավոր կասկածներ, որ վերահսկվողը հետագայում կկրկնի նման խախտումը: Այդ դեպքում տուգանք նշանակելու մասին որոշումը պետք է համապատասխանի հետեւյալ պայմաններին.
ա) դրանով պետք է հիմնավորվի, որ տվյալ խախտման (խախտումների) համար վերահսկվողի մոտ ստեղծված իրավիճակի շտկման նպատակով վերահսկողական միջոցառումների իրականացման եւ (կամ) սույն օրենքի 145-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետով սահմանված պատասխանատվության միջոցի կիրառման արդյունքում վերահսկվողը չի իրականացրել անհրաժեշտ եւ արդյունավետ քայլեր խախտումների վերացման ուղղությամբ
բ) տուգանքի նշանակումը պետք է համապատասխանի խախտման (խախտումների) բնույթին եւ չպետք է հիմնված լինի խտրական դատողությունների վրա:
2. Յուրաքանչյուր խախտման համար վերահսկվողի նկատմամբ նշանակված տուգանքի չափը չի կարող գերազանցել սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երկուհազար հինգհարյուրապատիկը:
3. Տուգանքի գումարի չափը չպետք է հանգեցնի վերահսկվողի ծանր ֆինանսական վիճակին:
4. Յուրաքանչյուր խախտման համար վերահսկվողի ղեկավարի կամ պատասխանատու անձնաց նկատմամբ նշանակված տուգանքի չափը չի կարող գերազանցել սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հազարապատիկը: Վերահսկվողի ղեկավարի կամ պատասխանատու անձի նկատմամբ նշանակված տուգանքը գանձվում է նրա անձնական միջոցներից:
5. Տուգանքը գանձվում է Կենտրոնական բանկի հայցով՝ դատարանի որոշմամբ այն դեպքում, երբ վերահսկվողը կամ նրա ղեկավարը կամ պատասխանատու անձը համաձայն չէ տուգանքի նշանակման կամ տուգանքի չափի հետ: Գումարը գանձվում է հoգուտ պետական բյուջեի:
ՀՈԴՎԱԾ 148. ՎԵՐԱՀՍԿՎՈՂԻ ՂԵԿԱՎԱՐԻՆ ԵՎ ՊԱՏԱՏԱՍԽԱՆԱՏՈՒ ԱՆՁԻՆ ՈՐԱԿԱՎՈՐՄԱՆ ՎԿԱՅԱԿԱՆԻՑ ԶՐԿԵԼԸ
1. Վերահսկվողի ղեկավարը կամ պատասխանատու անձը կարող է Կենտրոնական բանկի որոշմամբ զրկվել որակավորման վկայականից, եթե՝
ա) միտումնավոր կերպով խախտել է օրենքները կամ այլ իրավական ակտերը.
բ) պաշտոնավարման ընթացքում կատարել է այնպիսի գործողություն կամ ցուցաբերել է այնպիսի անգործություն, որի հետեւանքով վտանգվել են կամ կարող են վտանգվել վերահսկվողի, ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց եւ շահառուների իրավունքները կամ օրինական շահերը.
գ) խոչընդոտել է վերահսկողություն իրականացնելու կապակցությամբ Կենտրոնական բանկի կամ նրա ծառայողների գործողություններին.
դ) կատարել է այնպիսի գործողություններ, որոնց հետեւանքով վերահսկվողը կրել է կամ կարող էր կրել զգալի ֆինանսական կամ այլ վնաս.
ե) գործունեության ընթացքում կատարել է անձնական շահերից բխող այնպիսի գործողություններ կամ թույլ է տվել այնպիսի անգործունեություն, որը հակասում է վերահսկվողի, ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց եւ շահառուների իրավունքներին կամ օրինական շահերին.
զ) իր ծառայողական պարտականությունների կատարման ընթացքում դրսեւորել է անազնիվ կամ անբարեխիղճ վարքագիծ.
է) ի հայտ է եկել այնպիսի դեպք, որի հետեւանքով անձը չի համապատասխանում վերահսկվողի ղեկավարների կամ պատասխանատու անձանց համար Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված որակավորման համապատասխանության չափանիշերին.
ը) չի կատարել Կենտրոնական բանկի կողմից սույն օրենքի 146-րդ հոդվածի հիմքով Կենտրոնական բանկի կողմից տրված հանձնարարականը:
2. Վերահսկվողի ղեկավարին կամ պատասխանատու անձին որակավորման վկայականից զրկելու մասին Կենտրոնական բանկի որոշումն ուժի մեջ մտնելու պահից այդ անձին սույն օրենքով, այլ օրենքներով ու իրավական ակտերով, ինչպես նաեւ վերահսկվողի ներքին իրավական ակտերով նախատեսված լիազորությունները դադարում են:
3. Վերահսկվողի ղեկավարին կամ պատասխանատու անձին որակավորման վկայականից զրկումը պետք է լինի պատճառաբանված, պետք է համապատասխանի խախտման բնույթին եւ չպետք է հիմնված լինի խտրական դատողությունների վրա
ՀՈԴՎԱԾ 149. ԼԻՑԵՆԶԻԱՆ ՈՒԺԸ ԿՈՐՑՐԱԾ ՃԱՆԱՉԵԼԸ
1. Լիցենզիան կարող է ուժը կորցրած ճանաչվել, եթե`
ա) միտումնավոր կերպով խախտվել են սույն օրենքի, այլ օրենքների, դրանց հիման վրա ընդունված այլ նորմատիվ իրավական ակտերի, ինչպես նաեւ վերահսկվողի ներքին իրավական ակտերի պահանջները, եւ (կամ)
բ) վերահսկվողը լիցենզիա ստանալուց հետո մեկ տարվա ընթացքում ապահովագրական, վերաապահովագրական կամ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն չի իրականացրել.
գ) վերահսկվողը Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված ժամկետում միտումնավոր կերպով չի կատարել սույն օրենքի 145-րդ հոդվածի 1-ին կետի հիմքով Կենտրոնական բանկի կողմից տրված հանձնարարականը.
դ) դադարել է վերահսկվողի գործունեությունը.
ե) խախտվել են սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված տնտեսական նորմատիվները կամ տեխնիկական պահուստները: Լիցենզիան ուժը կորցրած կարող է ճանաչվել տնտեսական նորմատիվների կամ տեխնիկական պահուստների չափերից Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված չափերով շեղումների առկայության դեպքում.
զ) ապահովագրական ընկերությունն իրականացրել է այնպիսի գործունեություն, որը Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով վտանգել է կամ կարող է վտանգել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների շահերը.
է) խախտվել են հաշվապահական հաշվառում վարելու կանոնները, ֆինանսական կամ այլ հաշվետվությունների ներկայացման կամ հրապարակման կարգը կամ պայմանները կամ հաշվահական հաշվառման փաստաթղթերում ներառվել են կեղծ կամ անարժանահավատ տվյալներ.
ը) ֆինանսական կամ այլ հաշվետվություններում ներկայացվել են կեղծ կամ անարժանահավատ տվյալներ.
թ) վերահսկվողի գրանցման եւ (կամ) լիցենզավորման կամ ապահովագրական գործակալների ռեգիստրում գրանցման կամ վերահսկվողի կանոնադրական կապիտալում նշանակալից մասնակցության ձեռքբերման համար Կենտրոնական բանկ են ներկայացվել անարժանահավատ կամ կեղծ տեղեկություններ:
Սույն մասի «ա» «է» կամ «զ» կետերով սահմանված հիմքով վերահսկվողի լիցենզիան ուժը կորցրած կարող է ճանաչվել, եթե վերահսկվողի մոտ ստեղծված իրավիճակի շտկման նպատակով վերահսկողական միջոցառումների (ինչպիսիք են հանդիպումը, նամակագրությունը, բացատրական աշխատանքները) իրականացման եւ (կամ) սույն օրենքի 145-րդ հոդվածով սահմանված պատասխանատվության միջոցների կիրառման արդյունքում չեն վերացվել կամ չեն կարող վերացվել այդ խախտումները եւ (կամ) խախտումների պատճառները, եւ (կամ) առկա են հիմնավոր կասկածներ, որ վերահսկվողը հետագայում կկրկնի նման խախտումը: Այդ դեպքում վերահսկվողի լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչելու մասին որոշումը պետք է համապատասխանի հետեւյալ պայմաններին.
ա) դրանով պետք է հիմնավորվի, որ տվյալ խախտման (խախտումների) համար վերահսկվողի մոտ ստեղծված իրավիճակի շտկման նպատակով վերահսկողական միջոցառումների իրականացման եւ (կամ) սույն օրենքի 145-րդ հոդվածով սահմանված պատասխանատվության միջոցների կիրառման արդյունքում վերահսկվողը չի իրականացրել անհրաժեշտ եւ արդյունավետ քայլեր խախտումների վերացման ուղղությամբ,
բ) լիցենզիայի ուժը կորցրած ճանաչումը պետք է համապատասխանի խախտման (խախտումների) բնույթին եւ չպետք է հիմնված լինի խտրական դատողությունների վրա:
2. Լիցենզիան Կենտրոնական բանկի կողմից ճանաչվում է ուժը կորցրած, եթե պարզվում է, որ վերահսկվողը լիցենզիա ստանալու համար ներկայացրել է կեղծ եւ անարժանահավատ տեղեկություններ:
3. Վերահսկվողի գործունեության լիցենզիան ուժը կորցրած է ճանաչվում Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշմամբ: Վերահսկվողի լիցենզիան ուժը կորցրած է ճանաչվում բացառապես սույն օրենքով սահմանված կարգով: Այլ օրենքներով լիցենզիայի ուժը կորցրած ճանաչելու վերաբերյալ այլ դրույթներ սահմանված լինելու դեպքում գործում են սույն օրենքի դրույթները:
4. Օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունների մասնաճյուղերի լիցենզիան ուժը կորցրած է ճանաչվում նաեւ այն դեպքում, երբ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերությունն իր գրանցման կամ հիմնական գործունեության վայրի երկրում զրկվել է ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու իրավունքից:
ՀՈԴՎԱԾ 150. ԼԻՑԵՆԶԻԱՆ ՈՒԺԸ ԿՈՐՑՐԱԾ ՃԱՆԱՉԵԼՈՒ ՄԱUԻՆ ՈՐՈՇՈՒՄԸ ՀՐԱՊԱՐԱԿԵԼԸ ԵՎ ԴՐԱ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐԸ
1. Uույն oրենքի 149-րդ հոդվածով նախատեuված հիմքերով լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչելու մաuին Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշումն անմիջապեu հրապարակվում է: Նշված որոշումն ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից, եթե որոշմամբ այլ ժամկետ չի սահմանված:
2. Լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչելու որոշման ուժի մեջ մտնելու պահից վերահսկվողը զրկվում է ապահովագրական, վերաապահովագրական կամ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնելու իրավունքից՝ բացառությամբ oրենքով նախատեuված գործարքների, որոնք ուղղված են նրա uտանձնած պարտավորությունների կատարմանը, միջոցների իրացմանը եւ դրանց վերջնական բաշխմանը, եւ oրենքով uահմանված կարգով լուծարվում է:
3. Լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչելու մաuին Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշման պատճենը այն ընդունվելուց հետո եռoրյա ժամկետում տրամադրվում է վերահսկվողին: Լիցենզիան ուժը կորցրած ճանաչելու մաuին Կենտրոնական բանկի խորհրդի որոշման բողոքարկումը դատարան չի կաuեցնում այդ որոշման գործողությունը գործի ողջ դատական քննության ընթացքում:
ՀՈԴՎԱԾ 151. ՍՈՒՅՆ ՕՐԵՆՔԻ ԱՅԼ ԽԱԽՏՈՒՄԸ
Սույն օրենքի 4-րդ, 94-րդ եւ 101-րդ հոդվածների խախտման համար Կենտրոնական բանկը կարող է խախտում թույլ տված անձի նախազգուշացնել խախտման անթույլատրելիության մասին եւ հանձնարարել իր Կենտրոնական բանկի սահմանած ողջամիտ ժամկետում վերացնել խախտումը: Անձի կողմից Կենտրոնական բանկի սույն հոդվածով նախատեսված հանձնարարականը չկատարելու դեպքում Կենտրոնական բանկը կարող անձի նկատմամբ նշանակել տուգանք՝ սահմանված նվազագուն աշխատավարձի մինչեւ երկուհազարապատիկի չափով:
ՀՈԴՎԱԾ 151. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ , ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ UԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՒՄՆԵՐԸ
Ապահովագրական, ապահովագրական միջնորդային գործունեության ռիuկայնությունը զuպելու նպատակով Կենտրոնական բանկը կարող է uահմանափակումներ եւ(կամ) իրականացման հատուկ կարգ նախատեuել վերահսկվողի ապահովագրական կամ այլ գործառնությունների կամ դրանց մի մասի, ներդրումների առանձին տեuակների համար:
ԲԱԺԻՆ 10. ԱՅԼ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
ՀՈԴՎԱԾ 152. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՍԱԿԱԳՆԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ԱՐԳԵԼՈՒՄԸ
Կենտրոնական բանկը կարող է վերահսկվողին արգելել կիրառել իր կողմից սահմանված ապահովագրական սակագները կամ դրանց մի մասը, եթե Կենտրոնական բանկի հիմնավորված կարծիքով վերահսկվողի կողմից սահմանված ապահովագրական սակագինը խախտում կարող է խախտել ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների իրավունքները կամ օրինական շահերը:
ՀՈԴՎԱԾ 153. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ , ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ, ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ UԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՒՄՆԵՐԸ
Ապահովագրական, վերաապահովագրական, ապահովագրական միջնորդային գործունեության ռիuկայնությունը զuպելու նպատակով Կենտրոնական բանկը կարող է uահմանափակումներ կամ իրականացման հատուկ կարգ նախատեuել վերահսկվողի ապահովագրական կամ այլ գործառնությունների, ներդրումների առանձին տեuակների համար:
ՀՈԴՎԱԾ 154. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՊԱՏԱՀԱՐԻ ՏԵՂԻ ՈՒՆԵՆԱԼՈՒ ՓԱՍՏԸ
Ապահովագրական պատահարի տեղի ունենալու փաստի որոշման կարգը սահմանվում է ապահովագրական պայմանագրով կամ վկայագրով:
ՀՈԴՎԱԾ 155. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ, ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԵՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՎԱՅՐԸ
Ապահովագրական, վերաապահովագրական եւ ապահովագրական բրոքերային գործունեությունը կարող է իրականացվել բացառապես ապահովագրական, վերաապահովագրական եւ ապահովագրական բրոքերային գործունեություն իրականացնող անձի գտնվելու վայրում (գլխամասային գրասենյակում) կամ նրանց մասնաճյուղերում:
ՀՈԴՎԱԾ 156. ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ, ՎԵՐԱԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ԵՎ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐԱԿԱՆ ՄԻՋՆՈՐԴԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂ ԱՆՁԱՆՑ ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ՌԵԺԻՄԸ
Ապահովագրական, վերաապահովագրական եւ ապահովագրական միջնորդային գործունեություն իրականացնող անձինք պարտավոր են սահմանել եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով Կենտրոնական բանկ ներկայացնել իրեն գործունեության աշխատանքային ռեժիմը: Աշխատանքային ռեժիմի փոփոխման դեպքում սույն հոդվածում նշված անձինք պարտավոր են նախապես՝ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված կարգով տեղեկացնել Կենտրոնական բանկին:
ՀՈԴՎԱԾ 157. ՕՐԵՆՔՈՎ ՍԱՀՄԱՆՎԱԾ ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԻ ԿԱՍԵՑՈՒՄԸ
1. Սույն օրենքով սահմանված գրանցելու եւ լիցենզիա տալու, հաշվառելու, նախնական համաձայնություն տալու, համաձայնություն տալու, գրանցելու, հավանություն տալու կամ սույն օրենքի հիման վրա ցանկացած այլ իրավական ակտ ընդունելու համար սահմանված ժամկետները Կենտրոնական բանկի կողմից պահանջ՟վող որոշակի փաuտեր պարզաբանելու նպատակով կարող են Կենտրոնական բանկի կողմից կաuեցվել, բայց ոչ ավել քան 6 ամիս ժամկետով:
2. Գրանցելու եւ լիցենզիա տալու, հաշվառելու, նախնական համաձայնություն տալու, համաձայնություն տալու, գրանցելու, հավանություն տալու կամ սույն օրենքի հիման վրա ցանկացած այլ իրավական ակտ ընդունելու համար սահմանված ժամկետներում Կենտրոնական բանկի կողմից անձի դիմումը, միջնորդագիրը, հայտը կամ ցանկացած այլ միջնորդությունը չմերժելու կամ սահմանված ժամկետը կաuեցնելու մաuին անձին չտեղեկացնելու դեպքում օրենքով սահմանված իրավական ակտերն համարվում են Կենտրոնական բանկի կողմից ընդունված:
ՀՈԴՎԱԾ 158. ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՎԻՃԱԿԻ ՎԱՏԹԱՐԱՑՄԱՆ ՉԱՓԱՆԻՇՆԵՐԸ
Կենտրոնական բանկն իր նորմատիվ իրավական ակտերով կարող է սահմանել սույն օրենքում նշված ֆինանսական վիճակի վատթարացման չափանիշները:
ՀՈԴՎԱԾ 159.
1. Գործող ապահովագրական ընկերությունը նոր դասով ապահովագրական գործունեության լիցենզիա ստանալու համար Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված ձեւով եւ բովանդակությամբ Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում՝
ա. նոր դասով ապահովագրական գործունեության լիցենզիա ստանալու դիմում.
բ. ապահովագրական ընկերության գործարար ծրագրում կատարված փոփոխությունները.
գ. ապահովագրական ընկերության ընդհանուր կապիտալի եւ ընդհանուր կապիտալի նվազագույն սահմնաչափի՝ սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին համապատասխանության մասին պատասխանատու ակտուարի եզրակացությունը.
դ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանած այլ փաստաթղթեր:
2. Գործող ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ստեղծված մասնաճյուղը նոր դասով ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու համար Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված ձեւով եւ բովանդակությամբ Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում՝
ա. ապահովագրական ընկերության դիմումը՝ նոր դասով ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու համար.
բ. մասնաճյուղի գործարար ծրագրում կատարված փոփոխությունները.
գ. ապահովագրական ընկերության ընդհանուր կապիտալի եւ ընդհանուր կապիտալի նվազագույն սահմնաչափի՝ սույն օրենքով եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանված պահանջներին համապատասխանության մասին պատասխանատու ակտուարի եզրակացությունը.
դ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանած այլ փաստաթղթեր:
3. Օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող մասնաճյուղը նոր դասով ապահովագրական գործունեության լիցենզիա ստանալու համար Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով uահմանված ձեւով եւ բովանդակությամբ Կենտրոնական բանկ է ներկայացնում՝
ա. նոր դասով ապահովագրական գործունեության լիցենզիա ստանալու դիմում.
բ. մասնաճյուղի գործարար ծրագրում կատարված փոփոխությունները.
գ. Հայաստանի Հանրապետությունում ստեղծված մասնաճյուղին նոր դասով ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու թույլտվություն տալու կամ չառարկելու մասին օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության նկատմամբ վերահսկողություն իրականացնող իրավասու մարմնի որոշումը կամ այլ փաստաթուղթը.
դ. Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերով սահմանած այլ փաստաթղթեր:
4.Կենտրոնական բանկը ապահովագրական ընկերությանը, նրա մասնաճյուղին կամ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող մասնաճյուղին թույլատրում է իրականացնել նոր դասով ապահովագրական գործունություն, եթե նման գործունեության իրականացումը չի հակասում օրենքի կամ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերի պահանջներին եւ նոր դասով ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու դիմումը եւ դրան կից ներկայացված փաստաթղթերը համապատասխանում են սույն օրենքի եւ Կենտրոնական բանկի նորմատիվ իրավական ակտերի պահանջների եւ նոր դասով ապահովագրական գործունություն իրականացնելու դեպքում ապահովագրական ընկերության կամ օտարերկրյա ապահովագրական ընկերության Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող մասնաճյուղի ֆինանսական վիճակը չի վատթարանա կամ չեն խախտվի ապահովադիրների, ապահովագրված անձանց կամ շահառուների իրավունքները եւ շահերը: Կենտրոնական բանկը տալիս է նոր դասով ապահովագրական գործունեություն իրականացնելու թույլտվություն՝ դիմումը ստանալու պահից 30-օրյա ժամկետում:
ԲԱԺԻՆ 11. ԱՆՑՈՒՄԱՅԻՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
ՀՈԴՎԱԾ 160. ԱՆՑՈՒՄԱՅԻՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
1. Սույն օրենքը ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից չորս ամիս հետո:
2. Uույն oրենքը ակտուարներին վերաբերող պահանջների մաuով ուժի մեջ է
մտնում պաշտոնական հրապարակման պահից մեկ տարի հետո:
3. Սույն օրենքի 27-րդ հոդվածի 1-ին մասը ուժի մեջ է մտնում 2009 թվականի հունվարի 1-ից:
Սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելու պահից մինչեւ ապահովագրական գործունեության լիցենզիայի տարեկան պետական տուրքը վճարելու ժամկետը, բայց ոչ ուշ քան 6 ամսվա ընթացքում, գործող ապահովագրական ընկերությունները պետք է վերագրանցվեն եւ վերալիցենզավորվեն սույն օրենքով սահմանված կարգով:
4. Uույն oրենքն ուժի մեջ մտնելու պահից 6 ամuվա ընթացքում չվերագրանցված եւ չվերալիցենզավորված ապահովագրական ընկերությունների լիցենզիաները սույն օրենքի ուժով համարվում են ուժը կորցած: Այն ապահովագրական ընկերությունները, որոնց լիցենզիաները սույն մասով նախատեսված հիմքով ուժը կորցրած են համարվում պարտավոր են լուծարվել՝ սույն օրենքով սահմանված կարգով: Այս դեպքում, իրավաբանական անձանց պետական գրանցումն իրականացնող մարմնի լիազորություններն իրականացնում է Կենտրոնական բանկը:
5. Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելուց հետո 6 ամսվա ընթացքում ապահովագրական բրոքերները ենթակա են վերալիցենզավորման եւ հաշվառման Կենտրոնական բանկի միջնորդների ռեգիստրում՝ սույն օրենքով սահմանված կարգով, իսկ ապահովագրական գործակալները՝ հաշվառման՝ Կենտրոնական բանկի միջնորդների ռեգիստրում:
6. Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելու պահից ուժը կորցրած ճանաչել 2004 թվականի հունիսի 11-ի «Ապահովագրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը: