Հոդված 1. «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության 1997 թվականի մայիսի 14-ի ՀՕ-118 օրենքի (այսուհետ` Օրենք) 2-րդ հոդվածի առաջին պարբերությունում «(այսուհետ` անձինք)» բառերից հետո լրացնել «, բացառությամբ սույն հոդվածով եւ սույն օրենքի 3-րդ հոդվածով սահմանված դեպքերի» բառերով:
Հոդված 2. Օրենքի 3-րդ հոդվածի առաջին եւ երկրորդ պարբերությունները փոխարինել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր պարբերություններով.
«Անձինք, որոնց կողմից նախորդ օրացուցային տարում իրականացված` սույն Օրենքի 6-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին, 2-րդ եւ (կամ) 3-րդ կետերով սահմանված գործարքների (գործառնությունների) հարկվող շրջւանառությունը չի գերազանցել 58,35 մլն. դրամը, տվյալ օրացուցային տարում ԱԱՀ վճարող են համարվում այդ գործարքների հարկվող շրջանառությունը 58,35 մլն. դրամը գերազանեցլու պահից` 58,35 մլն. դրամը (ԱԱՀ-ի շեմը ) գերազանցող մասի համար:
Սույն հոդվածի առաջին պարբերությունում նշված չափի որոշման նպատակով հաշվի է առնվում նաեւ ԱԱՀ-ին փոխարինող հաստատագրված վճարներով հարկվող օբյեկտ համարվող գործունեության տեսակների իրականացումից ստացման ենթակա հասույթը:
Սույն հոդվածի առաջին պարբերության դրույթները չեն տարածվում`
ա) ակցիզային հարկով հարկ՟ման ենթակա ապրանքներ արտադրող եւ ներմուծող անձանց նկատմամբ կամ
բ) լիցենզավորման ենթակա այն գործունեություն իրականացնողների կամ լիցենզիա ունեցողների նկատմամբ, որոնց գործունեության լիցենզիայի համար պետական տուրքի տարեկան գումարը սահմանված է 100 հազար դրամ կամ ավելի կամ
գ) այն կազմակերպությունների եւ անհատ ձեռնարկատերերի նկատմամբ, որոնց պատկանում է այլ անձանց կանոնադրական կամ բաժնեհավաք կապիտալի 20 տոկոս եւ ավելի մասը (բաժնետոմս, բաժնեմաս, փայաբաժին) կամ
դ) այն կազմակերպությունների նկատմամբ, որոնց կանոնադրական կամ բաժնեհավաք կապիտալի 20 տոկոս եւ ավելի մասը (բաժնետոմս, բաժնեմաս, փայաբաժին) պատկանում է այլ առեւտրային կազմակերպությունների կամ անհատ ձեռնարկատերերի կամ
ե) այն կազմակերպության նկատմամբ, որի կանոնադրական կամ բաժնեհավաք կապիտալի 20 տոկոս եւ ավելի մասը (բաժնետոմս, բաժնեմաս, փայաբաժին) պատկանում է անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող այն ֆիզիկական անձին, որին միաժամանակ պատկանում է մեկ այլ կազմակերպության կանոնադրական կամ բաժնեհավաք կապիտալի 20 տոկոս եւ ավելի մասը (բաժնետոմս, բաժնեմաս, փայաբաժին), ընդ որում, այս դեպքում կազմակերպություններից ոչ մեկի նկատմամբ ԱԱՀ-ի շեմը չի կարող տարածվել կամ
զ) այն առեւտրային կազմակերպության կամ անհատ ձեռնարկատիրոջ նկատմամբ, որի կողմից նախորդ օրացուցային տարում ապրանքների մատակարարումից կամ ծառայությունների մատուցումից հաշվարկված եկամուտների առնվազն 80 տոկոսը վերաբերում է մեկ հարկ վճարողից ստացման ենթակա եկամուտներին եւ (կամ) որի կողմից նախորդ օրացուցային տարում ապրանքների ձեռքբերման համար կատարման ենթակա ծախսերի առնվազն 80 տոկոսը վերաբերվում է մեկ հարկ վճարողի
է) անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձանց նկատմամբ` սույն օրենքի 6-րդ հոդվածի 1-ին կետի համաձայն ապրանքի մատակարարում համարվող գործարքների համար որոշվող հարկվող շրջանառության մասով:
Անձինք, ովքեր սույն հոդվածի առաջին պարբերության համաձայն չեն համարվում ԱԱՀ վճարողներ, սակայն իրենց հաշվառման վայրի հարկային մարմնին գրավոր հայտարարություն են ներկայացրել ԱԱՀ վճարող համարվելու վերաբերյալ, հայտարարությունում նշված օրվանից, բայց ոչ շուտ, քան հայտարարությունը ներկայացնելու հաշվետու ժամանակաշրջանի առաջին օրացուցային օրվանից, համարվում են ԱԱՀ վճարողներ:»:
Հոդված 3. Օրենքի 6-րդ հոդվածի 1-ին կետի երկրորդ պարբերությունը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.
«Ապրանքի մատակարարում է համարվում նաեւ ֆիզիկական անձանց պատկանող` ձեռնարկատիրական գործունեության առարկա հանդիսացող գույքի, արտադրական, այլ առեւտրային եւ հասարակական նշանակության գույքի, ներառյալ` շենքերի, շինությունների (այդ թվում` անավարտ (կիսակառույց), արդյունաբերության, ընդերքoգտագործման եւ այլ արտադրական նշանակության հողերի (այդ թվում ընդհանուր սեփականություն հանդիսացող գույքի եւ հողերի) օտարումը (ներառյալ` իրավաբանական անձի կանոնադրական կապիտալում դրանց ներդրումը):
Ապրանքի մատակարարում չի համարվում ձեռնարկատիրական գործունեության հետ չկապված (սպառողական նպատակներով օգտագործման ենթակա)` անձնական, ընտանեկան կամ տնային օգտագործման գույքի (այդ թվում` բնակարանի, առանձնատան (այդ թվում` անավարտ (կիսակառույց), գյուղատնտեսական նշանակության եւ բնակավայրերի հողերի, անձնական օգտագործման ավտոմեքենայի) եւ գույքային իրավունքների ֆիզիկական անձանց կողմից օտարման տնտեսական գործունեություն համարվող գործարքը, բացառությամբ ստորեւ նշված դեպքի: Մեկ օրացուցային տարվա ընթացքում երկու եւ ավելի թվով անգամ անձի սեփականությունը կամ ընդհանուր սեփականություն հանդիսացող` նույն տեսակի հետեւյալ գույքի` բնակարանի, առանձնատան (այդ թվում` անավարտ (կիսակառույց), անձնական օգտագործման ավտոմեքենայի, գյուղատնտեսական նշանակության եւ բնակավայրերի հողերի, ավտոտնակի, որեւէ ձեւով կատարվող հատուցման դիմաց օտարման դեպքերում` ԱԱՀ-ով ապրանքի մատակարարում է համարվում այդ ժամանակահատվածում երկրորդ եւ ավելի թվով նույն տեսակի գույքի օտարումը, եթե օտարումը կատարվում է տվյալ գույքի ձեռքբերմանը հաջորդող մեկ տարին չգերազանցող ժամանակահատվածում: Սույն մասում նշված` ԱԱՀ-ով հարկվող գործարքների մասով ԱԱՀ-ի պարզեցված հաշվարկների ներկայացման եւ գումարների վճարման կարգն ու ժամկետները սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:
Անկախ սույն կետում նշվածից` ֆիզիկական անձանց պատկանող` ժառանգին ժա՟ռանգության զանգվածում ներառվող գույքի օտարումը ապրանքի մատակարարում չի համարվում: »:
Հոդված 4. Օրենքի 8-րդ հոդվածի 9-րդ կետում`
1) առաջին պարբերությունում «շենքերի, շինությունների» բառերից հետո լրացնել «(այդ թվում` անավարտ` կիսակառույց) բնակելի կամ այլ տարածքների» բառերով.
2) առաջին պարբերությունից հետո լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր պարբերությունով.
«Շենքերի, շինությունների (այդ թվում` անավարտ` կիսակառույց), բնակելի կամ այլ տարածքների վարձակալության կամ անհատույց օգտագործման իրավունքով տրամադրման գործարքների մասով ԱԱՀ-ով հարկվող շրջանառությունն որոշվում է սույն հոդվածով սահմանված կարգով, բայց ոչ պակաս գույքահարկով հարկման նպատակով` օրենքով սահմանված կարգով որոշվող արժեքի, իսկ այդպիսի արժեքի բացակայության դեպքում` գույքահարկով հարկման օբյեկտի ընդհանուր մակերեսում վարձակալության կամ անհատույց օգտագործման հանձնված տարածքի մակերեսի բաժնեմասին համապատասխանող արժեքի հինգ տոկոսից` հաշվարկված տարեկան կտրվածքով: Այդ մեծությունն ըստ ԱԱՀ-ի հաշվետու ժամանակաշրջանների բաշխվում է հավասարաչափ:»:
Հոդված 5. Օրենքի 23-րդ հոդվածում`
1) 1-ին կետի «բանկային փոխանցմամբ» բառերը փոխարինել «բանկի կամ փոստի միջոցով մատակարարի բանկային հաշվին» բառերով, իսկ նույն կետի երկրորդ նախադասությունը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ. «Արտադրական եւ այլ առեւտրային նպատակներով հանրապետության տարածքում ձեռք բերված ապրանքների եւ ստացված ծառայությունների դիմաց կանխիկ դրամով վճարված գումարները օրենսդրությամբ սահմանված կարգով կարող են հաշվանցվել նաեւ հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կտրոններում եւ (կամ) կրճատ հաշիվ ապրանքագրերում առանձնացված ԱԱՀ-ի գումարների չափով, եթե այդ գործարքների գումարը (ներառյալ` ԱԱՀ-ն) յուրաքանչյուր միանվագ գործարքի համար չի գերազանցում 300 հազար դրամը, իսկ յուրաքանչյուր ամսվա ընթացքում բոլոր այդպիսի գործարքների համար` 3 միլիոն դրամը:».
2) 1-ին կետը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր նախադասություններով.
«Արտադրական եւ այլ առեւտրային նպատակներով հանրապետության տարածքում ձեռք բերված ապրանքների եւ ստացված ծառայությունների դիմաց բանկի կամ փոստի միջոցով մատակարարի բանկային հաշվին փոխանցումները մասնակիորեն կատարվելու դեպքում ԱԱՀ-ի հաշվանցումները կատարվում են վճարմանը համամասնորեն:
Միանվագ գործարքի գումարը (ներառյալ` ԱԱՀ-ն) 300 հազար դրամը գերազանցելու դեպքում ԱԱՀ-ի հաշվանցումը սահմանված կարգով կատարվում է միայն բանկի կամ փոստի միջոցով մատակարարի բանկային հաշվին փոխանցումներով վճարումների դեպքում, իսկ ամսվա ընթացքում 300 հազար դրամը չգերազանցող բոլոր միանվագ գործարքների ընդհանուր գումարը 3.0 մլն. դրամը գերազանցելու դեպքում սահմանված կարգով հաշվանցման ենթակա է այն գործարքի ԱԱՀ-ի ամբողջ գումարը, որի արժեքի հանրագումարով չի գերազանցվել 3 միլիոն դրամի սահմանաչափը:
Անկախ սույն հոդվածի դրույթներից` 2008 թվականի հունվարի 1-ից օրենսդրական փոփոխությունների հետեւանքով պարզեցված հարկից հարկման ընդհանուր կարգին անցած հարկ վճարողները 2008 թվականի հաշվետու ժամանակաշրջաններում առանց հարկային հաշիվների կարող են հաշվանցել արտադրական եւ այլ առեւտրային նպատակներով այդ հաշվետու ժամանակաշրջաններում ձեռք բերված ապրանքների, ինչպես նաեւ 2008 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ առկա ապրանքային մնացորդների (որի հաշվանցումը կատարվում է 2008 թվականի առաջին հաշվետու ժամանակաշրջանում) մասով մատակարարներին կանխիկ կամ բանկային փոխանցումներով վճարված գումարներում ներառված` ԱԱՀ-ի հաշվարկային դրույքաչափով հաշվարկված ԱԱՀ-ի գումարները, եթե առկա է որեւէ հաշվարկային փաստաթուղթ կամ բանկային փոխանցումը կամ կանխիկ վճարումների կատարված լինելը հիմնավորող որեւէ փաստաթուղթ (փաստաթղթեր):».
3) նախավերջին պարբերությունը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.
«Սույն օրենքի 3-րդ հոդվածի համաձայն ԱԱՀ վճարող համարվող անձինք այդպիսին համարվելու հաշվետու ժամանակաշրջանում սույն օրենքով սահմանված ընդհանուր կարգով կարող են հաշվանցել ԱԱՀ վճարող դառնալու պահին առկա ապրանքային մնացորդի մասով մատակարարների կողմից տրամադրված հաշվարկային փաստաթղթերում (ներմուծման դեպքում` մաքսային հայտարարագրերում) առանձնացված ԱԱՀ-ի գումարները:
Սույն օրենքի 3-րդ հոդվածին համապատասխան ԱԱՀ վճարող համարվելուց դադարած անձանց մոտ ԱԱՀ վճարող չհամարվելու օրացուցային տարվա հունվարի 1-ի դրությամբ առկա ԱԱՀ-ի դեբետային մնացորդը ենթակա չէ հարկ վճարողի այլ հարկային պարտավորությունների դիմաց հաշվանցման եւ (կամ) վերադարձման ու վերագրվում է արտադրության եւ շրջանառության ծախսերին:»:
Հոդված 6. Օրենքի 241 -րդ հոդվածում «բանկային փոխանցմամբ» բառերը փոխարինել «սույն օրենքի 23-րդ հոդվածով սահմանված կարգով» բառերով:
Հոդված 7. Օրենքի 26-րդ հոդվածը «հայտարարագրերում» բառերից հետո լրացնել «, հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կտրոններում, կրճատ հաշիվ ապրանքագրերում» բառերով, իսկ նույն հոդվածի 2-րդ կետի երրորդ պարբերությունում «Սույն կետում նշված» բառերը փոխարինել «Սույն հոդվածի 1-ին եւ 2-րդ կետերում նշված դեպքերում» բառերով:
Հոդված 8. Օրենքի 32-րդ հոդվածը «հասույթը» բառից հետո լրացնել «(առանց ԱԱՀ-ի)» բառերը, իսկ նույն հոդվածի «60 միլիոն դրամը» բառերը փոխարինել «100 միլիոն դրամը» բառերով:
Հոդված 9. Օրենքի 431 -րդ հոդվածը «ենթակա չեն հաշվանցման» բառերից հետո լրացնել «(բացառությամբ սույն օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասի վերջին պարբերությամբ սահմանված դեպ՟քի)» բա՟ռերով:
Հոդված 10. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2009 թվականի հունվարի 1-ից, բացառությամբ սույն օրենքի 5-րդ հոդվածով սահմանված` օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին կետի վերջին պարբերության դրույթ՟ների, որոնք կիրառվում են 2008 թվականի հունվարի 1-ից:
Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելու հետեւանքով 2009 թվականի հունվարի 1-ից պարզեցված հարկից հարկման ընդհանուր կարգին անցած հարկ վճարողների համար Օրենքի 3-րդ հոդվածով սահմանված չափի հաշվարկման համար հաշվի է առնվում 2008 թվականի ընթացքում մատակարարված ապրանքների եւ մատուցված ծառայությունների իրացման շրջանառությունը, ներառյալ` վարձավճարները:
