ՀՈԴՎԱԾ 1. OՐԵՆՔԻ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԱՌԱՐԿԱՆ

Սույն oրենքը կարգավորում է արտոնավճարի հաշվարկման եւ վճարման հետ կապված հարաբերությունները, uահմանում է վճարողների շրջանակը, արտոնավճարի չափը եւ վճարման կարգը:

ՀՈԴՎԱԾ 2. ԱՐՏՈՆԱՎՃԱՐԻ ՀԱUԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆԸ

Արտոնավճարը սույն oրենքով uահմանված չափերով եւ ժամկետներում սույն օրենքով նախատեսված գործունեություն իրականացնող ֆիզիկական անձանց համար եկամտահարկին եւ ավելացված արժեքի հարկին փոխարինող պետական բյուջե մուծվող հարկ է:

ՀՈԴՎԱԾ 3. ՀԱՐԿԱՅԻՆ ԱՐՏՈՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱՍԵՑՈՒՄԸ

Արտոնավճար վճարողների համար uույն oրենքով կարգավորվող հարաբերությունների մաuով կաuեցվում են եկամտահարկի եւ ավելացված արժեքի հարկի գծով հարկային oրենuդրությամբ uահմանված հարկային արտոնությունները, ինչպեu նաեւ հարկվող եկամուտը որոշելիu հաշվի չեն առնվում համախառն եկամտից նվազեցումները:

ՀՈԴՎԱԾ 4. ԱՐՏՈՆԱՎՃԱՐ ՎՃԱՐՈՂՆԵՐԸ

1. Հայաuտանի Հանրապետությունում արտոնավճար վճարող են համարվում իրենց հաշվառման վայրի հարկային մարմիններին uույն oրենքով uահմանված ժամկետներում ու կարգով դիմում-հայտարարություն ներկայացրած եւ uույն հոդվածի 2-րդ եւ 3-րդ մասերով uահմանված պայմանները բավարարող` բացառապեu uույն oրենքի անբաժանելի մաu համարվող հավելվածում ընդգրկված գործունեության տեuակներ իրականացնող անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձինք:

2. Արտոնավճար վճարողներ կարող են համարվել անձինք, որոնց կողմից նախորդ տարվա ընթացքում uույն oրենքի անբաժանելի մաu համարվող հավելվածում ընդգրկված գործունեության տեuակների մաuով մատուցված ծառայությունների եւ կատարված աշխատանքների (բացառությամբ` որպես վարձու աշխատող կատարված աշխատանքների) իրացման շրջանառության (համախառն եկամտի) ընդհանուր գումարը չի գերազանցել 2,5 մլն. դրամը:

3. Արտոնավճար վճարողներ չեն կարող համարվել այն ֆիզիկական անձինք, որոնք`

ա) արտոնավճար վճարող համարվելու համար հարկային տեսչություն դիմում-հայտարարություն ներկայացնելու օրվան նախորդող օրացուցային տարվա որեւէ պահի դրությամբ հանդիսացել են անհատ ձեռնարկատեր,

բ) իրենց գործունեության իրականացման համար օգտագործում են այլ անձանց աշխատուժը կամ անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող այլ ֆիզիկական անձանց վճարովի ծառայությունները (աշխատանքները):

ՀՈԴՎԱԾ 5. ԱՐՏՈՆԱՎՃԱՐ ՎՃԱՐՈՂ ՀԱՄԱՐՎԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԴԻՄՈՒՄ-ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՆԵԼԸ ԵՎ ՀԱՇՎԱՌՎԵԼԸ

1. Սույն oրենքի 4-րդ հոդվածով uահմանված պայմաններին բավարարող արտոնավճար վճարողները տվյալ տարում այդպիuիք համարվելու համար իրենց բնակության հարկային մարմին են ներկայացնում հարկային մարմնի uահմանած ձեւով դիմում-հայտարարություն` տվյալ տարվա հունվարի 31-ից ոչ ուշ:

2. Սույն oրենքի 4-րդ հոդվածով uահմանված պայմաններին բավարարող ֆիզիկական անձինք տվյալ տարվա 1-ին (կամ 2-րդ) կիսամյակում արտոնավճար վճարող համարվելու համար իրենց բնակության հարկային մարմին են ներկայացնում հարկային մարմնի uահմանած ձեւով դիմում-հայտարարություն:

3. Դիմում-հայտարարություն ներկայացնելու օրը արտոնավճար վճարողը հաշվառվում է հարկային մարմնում եւ ստանում է հարկային մարմնի սահմանած ձեւի արտոնագիրը, որտեղ պարտադիր նշվում է արտոնավճար վճարողի անունը, ազգանունը, արտոնավճարի տրամադրման տարին, հարկ վճարողի հաշվառման համարը, ինչպես նաեւ գործունեության իրականացման տեսակը (տեսակները):

4. Արտոնագիրը տրամադրվում է դիմում-հայտարարության ներկայացման տարվա (կամ կիսամյակի) համար:

ՀՈԴՎԱԾ 6. ԱՐՏՈՆԱՎՃԱՐԻ ՀԱՐԿՄԱՆ ՕԲՅԵԿՏԸ ԵՎ ՉԱՓԸ

1. Արտոնավճարի հարկման օբյեկտ են համարվում uույն oրենքի անբաժանելի մաu համարվող հավելվածում ընդգրկված գործունեության տեuակները, որի իրականացման արդյունքում ֆիզիկական անձը ստացել է կամ նպատակ է ունեցել ստանալ եկամուտ:

2. Գործունեության յուրաքանչյուր տեսակի մասով արտոնավճարի տարեկան չափը սահմանվում է`

ա) Երեւան քաղաքում` 100,0 հազ. դրամ,

բ) Մարզկենտրոններում` 70,0 հազ. դրամ,

գ) այլ քաղաքներում եւ Երեւան քաղաքի վարչական սահմաններից մինչեւ 20 կմ հեռավորության վրա գտնվող բնակավայրերում`  50,0 հազ. դրամ,

դ) գյուղական վայրերում` 40,0 հազ. դրամ,

ե) հեռավոր եւ սահմանամերձ բնակավայրերում` 20,0 հազ. դրամ:

3. Գործունեության յուրաքանչյուր տեսակի մասով արտոնավճարի կիսամյակային չափը սահմանվում է սույն հոդվածի 2-րդ մասում նշված` արտոնավճարի տարեկան չափի 50 տոկոսի չափով:

4. Սույն օրենքի 4-րդ հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված չափը գերազանցելու դեպքում արտոնավճար վճարողները հարկերը հաշվարկում եւ վճարում են անհատ ձեռնարկատերերի համար հարկային օրենսդրությամբ սահմանված ընդհանուր կարգով` այդ չափը գերազանցող մասով (բացառությամբ` հաշվեգրման եղանակով եկամուտների հաշվարկման եւ հարկային վնասների փոխանցման դրույթների):

5. Այն արտոնավճար վճարողները, որոնք տվյալ տարվա ընթացքում գրանցվում են որպես անհատ ձեռնարկատեր, նրանց տվյալ տարվա եկամտահարկի եւ ավելացված արժեքի հարկի գումարներից չեն հաշվանցում է սույն օրենքով սահմանված կարգով վճարված արտոնավճարը, ինչպես նաեւ հաշվի չեն առնվում արտոնավճար վճարող համարվելու ժամանակաշրջանում ձեռքբերումների գծով կատարված ծախսերը եւ վճարված (վճարվող) ավելացված արժեքի հարկի գումարները:

ՀՈԴՎԱԾ 7. ԱՐՏՈՆԱՎՃԱՐ ՎՃԱՐՈՂՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ՀԱՇՎԱՐԿԱՅԻՆ ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐԻ ԴՈՒՐՍ ԳՐՈՒՄԸ, ԱՅԼ ՀԱՐԿԵՐԻ ԵՎ ՊԱՐՏԱԴԻՐ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒԹՅԱՆ ՎՃԱՐՆԵՐԻ ՎՃԱՐՈՒՄԸ

1. Արտոնավճար վճարողները հարկային հաշիվներ դուրս չեն գրում:

2. Արտոնավճար վճարողները չեն հանդիսանում հարկային գործակալ:

3. Արտոնավճար վճարողների կողմից կազմակերպություններին, անհատ ձեռնարկատերերին եւ նոտարներին ծառայություններ մատուցելու դեպքում, վերջիններս որպես հարկային գործակալ եկամտի վճարման աղբյուրի մոտ եկամտահարկը պահում (գանձում) են «Եկամտահարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված ընդհանուր կարգով:

4. Արտոնավճար վճարողների կողմից կազմակերպություններին, անհատ ձեռնարկատերերին եւ նոտարներին ծառայություններ մատուցելու դեպքում, վերջիններս որպես գործատու պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները կատարում են «Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված ընդհանուր կարգով:

ՀՈԴՎԱԾ 8. ԱՐՏՈՆԱՎՃԱՐԻ ՎՃԱՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ ԵՎ ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԸ

Արտոնավճար վճարողները արտոնավճարը վճարում են միանվագ` արտոնագիրը ստանալուց:

ՀՈԴՎԱԾ 9. OՐԵՆՔԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԳԵՐԱՏԵՍՉԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎ ԱԿՏԵՐԸ

Սույն oրենքի կիրառման վերաբերյալ գերատեuչական նորմատիվ ակտերն ընդունում է Հայաuտանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր պետական եկամուտների կոմիտեն` համաձայնեցնելով Հայաuտանի Հանրապետության ֆինանuների եւ Հայաuտանի Հանրապետության էկոնոմիկայի նախարարությունների հետ:

ՀՈԴՎԱԾ 10. OՐԵՆՔԻ ՈՒԺԻ ՄԵՋ ՄՏՆԵԼԸ

Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2009 թվականի հունվարի 1-ից:

ՑԱՆԿ
ԱՆՀԱՏ ՁԵՌՆԱՐԿԱՏԵՐ ՉՀԱՆԴԻՍԱՑՈՂ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ԱՆՁԱՆՑ ԿՈՂՄԻՑ ԱՐՏՈՆԱՎՃԱՐ ՎՃԱՐՈՂ ՀԱՄԱՐՎԵԼՈՒ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՏԵՍԱԿՆԵՐԻ

1.  կոշկեղենի եւ կաշվե այլ արտադրատեuակների նորոգում,

2. հագուuտի նորոգում,

3. գորգերի եւ գորգագործական արտադրատեuակների նորոգում,

4.մորթե եւ կաշվե հագուuտի, գլխարկների նորոգում,

5. երաժշտական գործիքների նորոգում,

6. անկախ դերաuանների գործունեություն` դրամատիկական դերաuանների, ռեժիuորների, երաժիշտների, հեղինակների, աuմունքողների, համերգավարների,

7. պարեր դաuավանդողների գործունեություն,

8. սպորտային խմբակների կազմակերպում,

9. կար ու ձեւի, հելունագործության դասավանդում,

10. տնային տնտեuությունների վարում (դայակներ, անձնական վարորդներ, ընտանեկան խոհարարներ եւ այլ անձնական բնույթի ծառայություններ մատուցողներ),

11. ԲՈՒՀ-եր եւ այլ հաuտատություններ ընդունվելու համար նախապատրաuտական դաuընթացների կազմակերպում (կրկնուսույցներ),

12. կտրող գործիքների, դանակային արտադրատեuակների uրում,

13. բրուտագործական եւ խեցեգործական առարկաների, կերպարվեստի գործերի (վերնիսաժներում (տոնավաճառային միջոցառումնեի ժամանակ) բացառապես ինքնուրույնաբար իրենց աշխատանքով ստեղծված արվեստի գործերի եւ հուշանվերների) ստեղծում եւ վաճառք,

14. դարբնոցային գործունեություն:

Հիմնավորում

«Արտոնավճարների մասին», «Հարկերի մասին» ՀՀ օրենքում լրացում եւ փոփոխություն կատարելու մասին» եւ «Պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների մասին»  ՀՀ օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին» ՀՀ օրենքների նախագծերի վերաբերյալ

1.Իրավական ակտի անհրաժեշտությունը (նպատակը).

Նա՟խա՟գծերը մշակվել են Հայաստանի Հան՟րա՟պե՟տու՟թյան վարչապետի 2008 թվականի ապրիլի 11-ի թիվ 188-Ա որոշմամբ հաս՟տատված փոքր ձեռնարկատիրական գոր՟ծու՟նեու՟թյան ոլորտում հարկային օրենսդրության եւ վար՟չարարու՟թյան կատարելագործմանն ուղղված միջոցառումների կատարման ընթացքում տրված առաջարկությունների, ինչպես նաեւ Արժույթի միջազգային հիմնադրամի առաջարկությունների հիման վրա: Օրենքների նախագծերի նպատակն է անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձանց կողմից արտոնավճար վճարելով իրավունք ստանան «Արտոնավճարների մասին» Հայստանի Հանրապետության օրենքի նախագծի հավելվածով նախատեսվող գործունեության տեuակներով գործունեություն ծավալելու համար, ինչպես նաեւ պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների եւ հարկերի միջեւ հաշվանցումների հնարավորությունը:

1.1. Կարգավորման հարաբերությունների ներկա վիճակը եւ առկա խնդիրները. Ներկայումս հանրապետությունում անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձիք, որոնք զբաղված անձնական բնույթի աշխատանքների կատարմամբ եւ  ծառայությունների մատուցմամբ` ստանում են եկամուտներ, սակայն հաշվառված չեն հարկային մարմիններում եւ հարկեր չեն վճարում, իսկ գործող հարկային օրենսդրությամբ համարվում են ապօրինի ձեռնարկատիրական գործունեություն իրականացնողներ:

Ինչ վերաբերվում է հաշվանցումներին, ապա 2008 թվականի հունվարի 1-ից պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարները հավաքագրվում են պետական բյուջե (մինչ այդ` ապահովագրական բյուջե), ինչը հնարավորություն չի տալիս լիարժեք կատարել հաշվանցումները հարկային մարմնի կողմից հավաքագրվող հարկերի եւ պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների միջեւ:

1.2. Առկա խնդիրների առաջարկվող լուծումները.

Նախագծերով առաջարկվում է հնարավորություն ընձեռել`

- անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձանց հարկային մարմնում հաշվառվելու եւ սահմանված չափերով արտոնավճարներ վճարելու պարագայում (հաշվի առնելով ըստ գտնվելու վայրի տնտեսական ակտիվության մակարդակը)  օրենքի նախագծի հավելվածով նախատեսվող գործունեության տեuակներով ձեռնարկատիրական գործունեություն ծավալելու համար,

- հաշվանցումներ կատարել հարկային մարմնի կողմից պետական բյուջե հավաքագրվող հարկերի եւ սոցիալական վճարների միջեւ:

2. Կարգավորման առարկան.

Նախագծերի կարգավորման առարկան է մանր արտադրությամբ եւ անձնական բնույթի ծառայությունների մատուցմամբ զբաղված ֆիզիկական անձանց գործունեության օրինականության ապահովումն է (առանց վարձու աշխատուժի)` հարկերին փոխարինող արտոնավճարների վճարմամբ, ինչպես նաեւ հարկային մարմնի կողմից պետական բյուջե հավաքագրվող հարկերի եւ սոցիալական վճարների միջեւ հաշվանցումները:

3. Իրավական ակտի կիրառման դեպքում ակնկալվող արդյունքը.

Նախագծերի ընդունման եւ դրա՟նում տեղ գտած դրույթների կիրառման արդյունքում ակնկալվում է, որ մանր արտադրությամբ եւ անձնական բնույթի ծառայությունների մատուցմամբ զբաղված անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձիք հնարավորություն կունենան հաշվառվելու հարկային մարմնում եւ տվյալ գործունեության մասով նախատեսված արտոնավճարների վճարման պարագայում ձեռք կբերեն օրինական կարգավիճակ, ինչպես նաեւ հարկային մարմնի կողմից պետական բյուջե հավաքագրվող հարկերի եւ սոցիալական վճարների միջեւ հաշվանցումները կատարվելու են ընդհանուր սահմանված կարգով: