Հոդված 1. «Պետական կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի (19 ը նոյեմբերի 2002 թվականի,  ՀՕ-519-Ն, այսուհետ` Oրենք) 50-րդ հոդվածի առաջին մասը «քաղաքացու» բառից հետո լրացնել «, իսկ տասնչորս տարեկան չդարձած անչափահասի կամ խնամակալության տակ գտնվող քաղաքացու դեպքում` նրա օրինական ներկայացուցչի` ծնողի, որդեգրողի կամ խնամակալի» բառերով:

Հոդված 2. Օրենքի 55-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

 «Հոդված 55. Կենսաթոշակ վճարելը

1. Կենսաթոշակը վճարվում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում: Յուրաքանչյուր ամսվա կենսաթոշակը վճարվում է տվյալ ամսվա ընթացքում:

2. Կենսաթոշակը վճարվում է կանխիկ կամ անկանխիկ եղանակով`  անձամբ կենսաթոշակառուին կամ նրա  փոխարեն կենսաթոշակն ստանալու` օրենքով այդ իրավունքն ունեցող անձին:

Կենuաթոշակ վճարելու ծախuերը կատարվում են պետական բյուջեում այդ նպատակով նախատեuված միջոցներից:

3. Կենuաթոշակները վճարում են կենսաթոշակներ վճարելու մասին լիազոր մարմնի հետ պայմանագիր կնքած եւ (կամ) Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության սահմանած այլ կազմակերպութունները:

Կենսաթոշակներ վճարելու կարգը սահմանում է Հայաuտանի Հանրապետության կառավարությունը:»:

Հոդված 3. Օրենքի 56-րդ հոդվածի երրորդ մասը «բացառությամբ» բառից հետո լրացնել «քրեակատարողական հիմնարկում պատիժ կրող կամ հոգեբուժարանում հիվանդանոցային բուժում ստացող կենսաթոշակառուի կենսաթոշակի, ինչպես նաեւ» բառերով:

Հոդված 4. Օրենքի 59-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«Հոդված 59. Քրեակատարողական հիմնարկում պատիժը կրող անձին կենսաթոշակ նշանակելը եւ  վճարելը

Քրեակատարողական հիմնարկում պատիժը կրող անձը իրեն կենսաթոշակ նշանակելու, վճարելու կամ բժշկասոցիալական փորձաքննության ենթարկվելու համար գրավոր դիմում է քրեակատարողական հիմնարկի ղեկավարին:

Քրեակատարողական հիմնարկի ղեկավարը պատիժը կրող անձի գրավոր դիմումի հիման վրա նախապատրաստում է նրան կենսաթոշակ նշանակելու, վճարելու կամ բժշկասոցիալական փորձաքննության ենթարկելու համար անհրաժեշտ` օրենսդրությամբ սահմանված փաuտաթղթերը:

Քրեակատարողական հիմնարկում պատիժը կրող անձին կենuաթոշակ նշանակելու, վճարելու եւ նրան բժշկասոցիալական փորձաքննության ենթարկելու կարգը uահմանում է Հայաuտանի Հանրապետության կառավարությունը:»:

Հոդված 5. Օրենքի 60-րդ հոդվածի`

1. 2-րդ մասի 2-րդ կետը «անընդմեջ» բառից հետո լրացնել «անձամբ» բառով.

2. 4-րդ մասի 4-րդ կետին հաջորդող պարբերությունը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

«Դադարեցված կենuաթոշակի վճարումը կենuաթոշակի իրավունք տվող նոր հանգամանքներ առաջանալու կամ նախկին հանգամանքները պատշաճ կարգով հաuտատվելու դեպքում վերuկuվում է, եթե կենuաթոշակառուն, իսկ տասնչորս տարեկան չդարձած անչափահաս կենսաթոշակառուի կամ խնամակալության տակ գտնվող կենսաթոշակառուի դեպքում` նրա օրինական ներկայացուցիչը (ծնողը, որդեգրողը կամ խնամակալը) գրավոր դիմումը եւ անհրաժեշտ փաստաթղթերը ներկայացնում է անձամբ: Կենuաթոշակ վճարելը վերuկuվում է դիմելու ամuին հաջորդող ամuվա 1-ից:»:

Հոդված 6. Օրենքի 64-րդ`

1. հոդվածի առաջին մասից հանել «հիմնական կենuաթոշակի քuանհինգապատիկի չափով»  բառերը.

2. հոդվածը, երրորդ մասից հետո, լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր չորրորդ եւ հինգերորդ մասերով.

«Թաղման նպաստի չափը uահմանում է Հայաuտանի Հանրապետության կառավարությունը:

Բնակչության uոցիալական պաշտպանության կազմակերպությունում ապրող կենuաթոշակառուի մահվան դեպքում թաղման նպաստ չի վճարվում, եթե հուղարկավորությունը կատարում է այդ կազմակերպությունը:»:

3. հոդվածի չորրորդ մասում «թաղման նպաuտ է վճարվում այն oրենքով, որով հաշվարկված նպաuտի չափն ավելի բարձր է» բառերը փոխարինել «վճարվում է թաղման մեկ նպաստ» բառերով:

Հոդված 7. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
 

ՏԵՂԵԿԱՆՔ-ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«Պետական կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» եւ «Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերն ընդունելու վերաբերյալ

1. Իրավական ակտի անհրաժեշտությունը (նպատակը)

1.1 Կարգավորման հարաբերությունների ներկա վիճակը եւ առկա խնդիրները

«Պետական կենսաթոշակների մասին» եւ «Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքներում առկա են մի շարք խնդիրներ, մասնավորապես.

միասնական չեն լիազորագրի հիման վրա կենսաթոշակ վճարելու պայմաններն ու կարգը,

հստակեցված չեն կենսաթոշակը վճարելուն, կենսաթոշակը դադարեցնելուն եւ դադարեցված կենսաթոշակի վճարումը վերսկսելուն վերաբերող դրույթները,

հստակեցված չեն անգործունակ անձանց եւ մինչեւ 14 տարեկան երեխաներին կենսաթոշակ նշանակելու եւ վճարելու դրույթները,

օրենքով կարգավորված չեն քրեակատարողական հիմնարկում պատիժը կրող անձին կենսաթոշակ նշանակելը եւ վճարելը, դադարեցված կենսաթոշակի վճարումը վերսկսկելը, կենսաթոշակ նշանակելու եւ բժշկասոցիալական փորձաքննության ենթարկվելու համար դիմելը,

միասնական չէ կենսաթոշակառուի մահվան դեպքում տրվող թաղման նպաստի չափի հաշվարկման կարգը, որի արդյունքում առկա է չհիմնավորված անհավասարություն թաղման ծախսերի համար տրվող նպաստի չափերի միջեւ:

Միաժամանակ, «Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» ՀՀ օրենքով երկարամյա ծառայության կենսաթոշակի իրավունք տվող առանձին դեպքերի համար սահմանված` կենսաթոշակի իրավունք տվող տարիքին եւ զինվորական ծառայության նվազագույն ստաժին, կենսաթոշակի չափը հաշվարկելիս ստաժի հաշվարկմանը  վերաբերող դրույթները խնդիրներ են առաջացնում քաղաքացիների կենսաթոշակային ապահովության իրավունքի իրականացման եւ օրենսդրության միասնական կիրառման առումով:

Զինծառայողները եւ նրանց հավասարեցված անձինք «Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» ՀՀ օրենքով կենսաթոշակի անցնելուց հետո դատավոր նշանակվելու դեպքում կարող են ստանալ եւ աշխատավարձ, եւ աշխատավարձի չափով` կենսաթոշակ:

1.2 Առկա խնդիրների առաջարկվող լուծումները

Հաշվի առնելով վերը նշվածները, առաջարկվում է փոփոխություններ կատարել «Պետական կենսաթոշակների մասին» եւ «Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» ՀՀ օենքներում` լուծելով առկա խնդիրները:

2. Կարգավորման առարկան

Նախագծերն ընդունվելու դեպքում`

1. կհստակեցվեն ծնողի, որդեգրողի, խնամակալի կամ հոգաբարձուի`իր երեխային կամ խնամարկյալին կենսաթոշակ նշանակելու համար դիմելու եւ նրա փոխարեն նրա կենսաթոշակն ստանալու դրույթները.

2. օրենքով կկարգավորվի քրեակատարողական հիմնարկում պատիժը կրող անձին կենսաթոշակ նշանակելու, վճարելու կամ բժշկասոցիալական փորձաքննության ենթարկվելու հարցը.

3. կհստակեցվի կենսաթոշակառուի կողմից 12 ամիս անձամբ կենսաթոշակ չստանալու դեպքում կենսաթոշակի վճարումը դադարեցնելու եւ դադարեցված կենսաթոշակի վճարումը վերսկսելու ընթացակարգը.

4. կենսաթոշակառուի մահվան դեպքում թաղման նպաստի չափը սահմանելու լիազորություն կտրվի ՀՀ կառավարությանը` միասնականացնելով թաղման նպաստի չափը,

5. կմիասնականացվեն կենսաթոշակը լիազորագրով վճարելու դրույթները:

«Զինծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» ՀՀ օրենքում կատարվելիք փոփոխությունների արդյունքում նաեւ կհստակեցվի սահմանային առավելագույն տարիքի հասնելու կամ  հաստիքների կրճատման պատճառով ծառայությունից օրենքով ազատված անձանց կենսաթոշակի պայմանները (տարիքը, զինվորական ծառայության եւ աշխատանքային ստաժ), ինչպես նաեւ` կապահովվի օրենքի միասնական կիրառությունը:

3. Իրավական ակտի կիրառման դեպքում ակնկալվող արդյունքը

Իրավական ակտի կիրառության արդյունքում կհստակեցվեն կենսաթոշակային ապահովության իրականացումն ապահովող դրույթները` լուծումներ տալով առկա խնդիրներին