Հոդված 1. «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության 1997 թվականի մայիսի 14-ի ՀՕ-118 օրենքի (այսուհետ` Օրենք) 3-րդ հոդվածի «է» կետից հետո առաջին պարբերությունում «գրավոր հայտարարություն» բառերը փոխարինել «վերադաս հարկային մարմնի հաստատած ձեւով գրավոր հայտարարություն» բառերով:
Հոդված 2 . Օրենքի 18-րդ հոդվածում.
1) առաջին մասից հանել «` մինչեւ այդ գործարքի մասով ԱԱՀ-ի պարտավորության ծագման պահը» բառերը,
2) երկրորդ մասը «հաշվարկային» բառից հետո լրացնել «թղթային կամ էլեկտրոնային» բառերը եւ մասը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ նոր նախադասություններով.
«Էլեկտրոնային հարկային հաշիվը պետք է հանդիսանա էլեկտրոնային փաստաթուղթ եւ պաշտպանված լինի էլեկտրոնային թվային ստորագրությամբ: Հարկային հաշիվ չեն համարվում օրենսդրությամբ կրճատ հաշիվ համարվող հաշվարկային փաստաթղթերը:»:
Հոդված 3. ՈՒժը կորցրած համարել Օրենքի 19-րդ հոդվածի 6-րդ կետը:
Հոդված 4. Օրենքի 20-րդ հոդվածը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 20.
Թղթային կամ էլեկտրոնային հարկային հաշվում պարտադիր նշվում են.
1) Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից սահմանած` ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթերի նկատմամբ ներկայացվող պահանջներով նախատեսված տվյալները,
2) ԱԱՀ-ի դրույքաչափն ու գումարը` առանձին տողով,
3) հարկային հաշվի սերիան ու համարը,
4) ԱԱՀ վճարողի հաշվառման համարը:
Ակցիզային հարկով հարկման ենթակա ապրանքների օտարման դեպքերում հարկային հաշվում առանձնացվում է նաեւ ակցիզային հարկի գումարը:
Հարկային հաշվում առանձին տվյալների բացակայության (բացառությամբ` ԱԱՀ-ի գումարի) կամ սխալ լրացման դեպքում հարկային հաշիվը համարվում է սահմանված կարգի խախտումով լրացված հարկային հաշիվ:
Հարկային հաշիվները դուրս են գրվում`
1) էլեկտրոնային եղանակով կամ`
2) հարկային մարմնից ձեռք բերված հարկային հաշիվների թղթային ձեւերի լրացմամբ:
Հարկային մարմնից ձեռք բերվող հարկային հաշիվների ձեւերը ենթակա չեն այլ անձանց օտարման կամ պատճենահանման: Հարկային հաշիվների թղթային ձեւերի տրամադրման, դուրսգրման, պահպանման, ստացված հարկային հաշիվների ձեւերի օգտագործման վերաբերյալ հաշվետվության ներկայացման, խոտանված, անվավեր ճանաչված եւ չօգտագործված հարկային հաշիվների ձեւերի վերադարձման կարգերը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:
Սույն օրենքի համաձայն` ԱԱՀ վճարող համարվող անձինք հաշվետու ժամանակաշրջանի ավարտից հետո, մինչեւ դրան հաջորդող ամսվա 20-ը (ներառյալ), Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով ներկայացնում են տեղեկանք հաշվետու ժամանակաշրջանում իրենց կողմից ձեռք բերված ապրանքների եւ ստացված ծառայությունների դիմաց մատակարարների կողմից դուրս գրված հարկային հաշիվների եւ իրենց կողմից մատակարարված ապրանքների եւ մատուցված ծառայությունների գծով դուրս գրված (գնորդներին տրված) հարկային հաշիվների վերաբերյալ: Տեղեկանքում ԱԱՀ վճարող անձը ներառում է տեղեկություններ միայն այն հարկային հաշիվների վերաբերյալ, որոնցում տվյալ անձին հարկային հաշիվ տրամադրած կամ նրանից հարկային հաշիվ ստացած անձի համար տվյալ հաշվետու ժամանակաշրջանում ստացված կամ տրամադրված հաշիվներում ներառված հարկվող շրջանառության արժեքը գերազանցում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած չափը: Սույն մասում նշված տեղեկանքը կարող է ներկայացվել էլեկտրոնային եղանակով:
Սույն օրենքի 8 հոդվածի 4-րդ կետում նշված դեպքերում հարկային պարտավորություն կրելիս ավելացված արժեքի հարկ վճարող անձինք Հայաստանի Հանրապետությունում չգրանցված օտարերկրյա անձի անունից կարող են օրենքով սահմանված կարգով դուրս գրել հարկային հաշիվներ, որոնցում, որպես ապրանք առաքող կամ ծառայություն մատուցող անձի ավելացված արժեքի հարկ վճարողի հաշվառման համար (Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից այդպիսի կարգ սահմանված լինելու դեպքում) եւ հարկ վճարողի հաշվառման համար նշում են իրենց համապատասխան հաշվառման համարները: Նշված կարգով դուրս գրված հարկային հաշիվները համարվում են մատակարարի կողմից դուրս գրված:
Էլեկտրոնային եղանակով դուրս գրված հարկային հաշիվների վերաբերյալ տեղեկությունները այդ հաշիվները դուրս գրողի կողմից չեն ներառվում սույն հոդվածով սահմանված տեղեկանքում.
1) այն հաշիվների մասով, որոնք դուրս են գրվել ինտերնատային կապի միջոցով,
2) այն հաշիվների մասով, որոնք դուրս են գրվել առանց ինտերնատային կապի եւ որոնց վերաբերյալ տեղեկատվությունը, մինչեւ տեղեկանքի ներկայացման ժամկետի ավարտը, էլեկտրոնային եղանակով ներկայացվել է հարկային մարմին:
Էլեկտրոնային եղանակով դուրս գրված հարկային հաշիվների վերաբերյալ տեղեկությունները չեն ներառվում այդ հարկային հաշիվները ստացողի կողմից ներկայացման ենթակա` սույն հոդվածով սահմանված տեղեկանքում, եթե այդ հաշիվների ստացումը էլեկտրոնային կարգով, մինչեւ տեղեկանքի ներկայացման ժամկետի ավարտը, հավաստվել է ստացողի կողմից:
Սույն հոդվածով սահմանված տեղեկանքը հարկային մարմին չի ներկայացվում, եթե այլ պայմաններում դրանում ներառվելիք` բոլոր հարկային հաշիվների վերաբերյալ տեղեկություները սույն հոդվածի համաձայն ենթակա չեն ներառման հարկային մարմին ներկայացվող տեղեկանքում:
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը սահմանում է ԱԱՀ վճարողների հաշվառման կարգը, հարկային հաշիվների դուրս գրման կարգը, հարկային մարմնից հարկային հաշիվների թղթային ձեւերի ձեռքբերման գինն ու կարգը, հարկային մարմնի կողմից տրամադրվող հարկային հաշիվների ձեւերի տպագրության, հարկային հաշվի սերիայի եւ համարի գեներացման կարգը:ե:
Հոդված 5. ՈՒժը կորցրած համարել 23-րդ հոդվածի 1-ին կետի երրորդ պարբերությունը:
Հոդված 6. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2011 թվականի հունվարի 1-ից: Սույն օրենքի 1-ին հոդվածը կիրառվում է 2011 թվականի հունվարի 1-ից հետո հաշվետու ժամանակաշրջանների համար:
1. Իրավական ակտերի անհրաժեշտությունը (նպատակը). Նախագծերը մշակվել են ի կատարումն ՀՀ կառավարության 24.12.2009թ. ,Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2010 թվականի գործունեության միջոցառումների ծրագիրը եւ գերակա խնդիրները հաստատելու մասինե N1523-Ն որոշման N1 հավելվածով հաստատված` ՀՀ կառավարության 2010թ. գործունեության միջոցառումների ծրագրի 27-րդ կետի:
1.1 Կարգավորման հարաբերությունների ներկա վիճակը եւ առկա խնդիրները.
Հարկային մարմնում հարկային եւ պարտադիր այլ վճարների, բնօգտագործման վճարների, ինչպես նաեւ առանձին օրենքներով նախատեսված տուգանքների պարտավորոթյունները հաշվառվում են անձնական հաշվի քարտերում, որոնց ձեւը սահմանված է ՀՀ ԿԱ ՀՊԾ 25.07.2003թ. N 03/20-Ն հրամանով: Կարգավորման հարաբերությունների ներկա վիճակում խնդիրներն են անձնական հաշվի քարտի էլեկտրոնային եղանակով վարման առումով հարկային հաշվառման հստակեցումն ու պարզեցումը:
1.2. Առկա խնդիրների առաջարկվող լուծումները.
Ներկայացվող փաթեթով առաջարկվում է`
անձնական հաշվի քարտերի (այդ թվում` հարկային մարմնի համակարգի զարգացման ֆոնդին կատարված մասհանումների համար` հատուկ անձնական հաշվի քարտերի) վարման պահանջ սահմանել գործող բոլոր օրենքներով, որտեղ նախատեսվում են պարտավորություններ բյուջեի նկատմամբ,
հստակեցնել անձնական հաշվի քարտերում պարտավորությունների հաշվառման չափման միավորը (որպես չափման միավոր առաջարկվում է օգտագործել դրամը` այլապես հնարավոր չի լինելու հաշվարկել տույժերը եւ 5% տուգանքը, միաժամանակ` լուծարման գործընթացը ապահովելու համար առաջարկվում է անտեսել մինչ 100 դրամ պարտավորությունները եւ գերավճարները),
հարկային մարմիններ ներկայացվող ցանկացած փաստաթղթերի համար, որոնք հիմք են հանդիսանում պետական բյուջեի հետ պարտավորություների հաշվառման համար, նախատեսել որոշակի ձեւ (այսինքն` բացառել կամայական ձեւով դրանց ներկայացումը),
այն հարկատեսակների եւ վճարատեսակների համար, որոնց մասով հարկային մարմին ներկայացվող հաշվարկների ուշացման դեպքում նախատեսվում են տուգանքներ, հստակցնել դրանց հաշվարկման կարգը (ստուգումից հետո չշարունակել տուգանքների հաշվարկումը եւ սահմանել տուգանքների հաշվարկման հստակ ժամկետ),
սահմանել «հաշվետու ժամանակաշրջան» հասկացությունը այն հարկատեսակների եւ վճարատեսակների համար, որոնք նախատեսում են հարկային մարմին հաշվարկների ներկայացումը,
հստակեցնել ավել վճարված գումարների հաշվին պարտավորությունների մարման հերթականությունը` ոչ նպատակային վճարումների կամ հաշվանցումների դեպքում (առաջարկվում է առաջնային մարել հարկի, պետական տուրքի կամ այլ վճարի գումարը, ապա տույժերը եւ տուգանքները, իսկ տուգանքներից` առաջնային մարել կրկնապատկվող տուգանքները),
հստակեցնել, որ ստուգման արդյունքներով առաջադրված գումարների նկատմամբ օրենքով սահմանված 10-օրյա ժամկետում տույժեր չեն հաշվարկվում,
հստակեցնել լուծարման գործընթացը (չհաշվարկել լուծարման գործընթացում գտնվող անհատ ձեռնարկատերերի նվազագույն պարտադիր սոցիալական ապահովության վճարների ամսական գումարները, սահմանել հարկային մարմին ներկայացվող լուծարային հաշվարկների կարգավիճակը),
նախատեսել սկզբնական գրանցումներից հետո անձնական հաշվի քարտերի եւ հարկային մարմնի համակարգի զարգացման ֆոնդին կատարված մասհանումների համար վարվող հատուկ անձնական հաշվի քարտերի միջեւ գումարների տեղաշարժերը միայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:
նախատեսել էլեկտրոնային հարկային հաշիվների կիրառումը` վերացնելով անճշտությւոնները եւ բացառելով տարընթերցությունները:
2. Կարգավորման առարկան.
Նախագծերի կարգավորման առարկան հարկային հաշվառման հստակեցումն ու պարզեցումն է:
3. Իրավական ակտի կիրառման դեպքում ակնկալվող արդյունքը.
Ակնկալվում է, որ նախագծերի ընդունման արդյունքում կկանոնակարգվեն անձնական հաշվի քարտերի էլեկտրոնային վարման եւ հարկային հաշիվների էլեկտրոնային կիրառման հետ կապված ծագած հարցերը:
