ԳԼՈՒԽ 1.

ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ

Հոդված 1. Օրենքի նպատակները

Սույն օրենքի հիմնական նպատակներն են՝

1) նպաստել Հայաստանի Հանրապետության տարածքում էլեկտրոնային հաղորդակցության միջոցների զարգացմանը.

2) երաշխավորել արդար եւ բաց մրցակցություն էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների, միջոցների եւ

սարքավորումների տրամադրման ոլորտներում.

3) ապահովել էլեկտրոնային ծառայությունների հասանելիությունը Հայաստանի Հանրապետության ողջ տարածքում.

4) ապահովել էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ վերջնական օգտագործողների, էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերի օպերատորների եւ էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցողների շահերի պաշտպանությունը բաց շուկայական տնտեսության պայմաններում.

5) ապահովել սակագների մակարդակի վերանայում` դրանք առավել մոտեցնելով փաստացի ծախսերին եւ խթանել ոլորտում գործունեության արդյունավետության բարձրացումը.

6) ապահովել էլեկտրոնային հաղորդակցության ոլորտների արդյունավետ կարգավորումը, ներառյալ արդար եւ ժամանակին արձագանքումը սպառողների բողոքներին եւ օրենսդրության արդյունավետ կիրառումը.

7) ապահովել վերջնակետային սարքավորումների թույլտվությունների արդյունավետ պայմաններ.

8) ապահովել սահմանափակ ռեսուրսների, ներառյալ ռադիոհաճախականությունների տիրույթի, արբանյակային ուղեծրի հատվածների եւ համարների արդյունավետ օգտագործում.

9) խթանել Հայաստանի Հանրապետությունում էլեկտրոնային հաղորդակցության բնագավառի աճը` խրախուսելով տնտեսապես արդյունավետ ներդրումներ ենթակառուցվածքի մեջ եւ վերջինիս օգտագործում Հայաստանի Հանրապետությունում էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցելու նպատակով.

10) խթանել ժամանակակից տեխնոլոգիաների ներդրումը եւ ծառայությունների տեսականու ավելացումը.

11) վերոհիշյալ նպատակներն իրագործել այնպես, որպեսզի Հայաստանի Հանրապետությունը կարողանա կատարել իր միջազգային հանձնառություններն էլեկտրոնային հաղորդակցության շուկաների ազատականացման առումով:

Հոդված 2. Սույն օրենքում օգտագործված հասկացությունները

Սույն օրենքի իմաստով՝

Փոխկապակցված անձ՝ անձ, որը (ուղղակի կամ անուղղակի) տիրապետում է կամ վերահսկում մեկ այլ անձի, տիրապետվում կամ վերահսկվում վերջինիս կողմից, կամ վերջինիս հետ միասին պատկանում միեւնույն սեփականատիրոջը (սեփականատերերին).

Սիրողական ռադիո՝ շահույթի նպատակ չհետապնդող ռադիոկապ ռադիոսիրողների միջեւ, այդ թվում` հաղորդակցություն, որն ուղղակիորեն առնչվում է մարդու կյանքի նկատմամբ որեւէ սպառնալիքի, կամ որեւէ դժբախտ պատահարի կանխարգելման, կամ դժբախտ պատահարների հետեւանքների վերացման հետ.

Իրավասու մարմին՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից լիազորված մարմին, որն իրավասու է իրականացնելու սույն օրենքով վերապահված լիազորություններ.

Շրջանցող գործառնություններ՝ նշանակում է տեխնիկական միջոցների եւ ծառայությունների օգտագործման միջոցով միջազգային ձայնային ծառայությունների մատուցում, որոնց հետեւանքով տեխնիկապես կամ տնտեսապես շրջանցվում է միջազգային փոխհաշվառման գործընթացը կամ որեւէ այլ գործառնություն, որը հանձնաժողովի կողմից ընդունված կանոնների համաձայն սահմանված է որպես շրջանցող:

Ռադիո կանչի նշան՝ թվերի կամ տառերի համադրություն, որն օգտագործվում է ռադիո-առաքող կայանի նույնացման (իդենտիֆիկացման) համար.

Հանձնաժողով՝ Հայաստանի Հանրապետության օրենքի համաձայն ստեղծվողՀանձնաժողովը.

Գերիշխող օպերատոր՝ օպերատոր, որը Հանձնաժողովի կողմից ճանաչվել է որպես հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերի շահագործման մեջ գերիշխող դիրք զբաղեցնող.

Ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխող՝ ծառայություններ մատուցող, որը Հանձնաժողովի կողմից ճանաչվել է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության որեւէ ծառայության մատուցման մեջ գերիշխող դիրք զբաղեցնող.

Էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանց՝ հաղորդման համակարգ, իսկ համապատասխան դեպքերում` նաեւ միացնող-անջատող կամ ուղղորդող սարքավորումներ եւ այլ ռեսուրսներ, որոնք թույլ են տալիս հաղորդել ազդակներ (սիգնալներ) մալուխով, ռադիոյով, օպտիկական կամ այլ էլեկտրոմագնիսական միջոցներով, այդ թվում` արբանյակային ցանցով, ամրակցված (շղթայագծային կամ փաթեթային միացման, այդ թվում` ինտերնետային) ցանցով եւ շարժական կապի երկրային ցանցով.

Էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություն՝ ծառայություն, որը, որպես կանոն, մատուցվում է հատուցման դիմաց, եւ ամբողջությամբ կամ մասամբ բաղկացած է էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերով ազդակների հաղորդումից.

Վերջնական օգտագործող, հաճախորդ կամ բաժանորդ՝ ցանկացած անձ, որն օգտագործում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ կամ դիմում դրանց օգտագործման համար: Սույն հասկացությունը չի տարածվում այն անձանց վրա, որոնք առաջարկում կամ մատուցում են հեռահաղորդակցության ծառայությւններ.

Հաճախականության օգտագործման թույլտվություն» սույն օրենքի համաձայն տրված պարզ լիցենզիա, որը թույլ է տալիս լիցենզավորված անձին օգտագործել ռադիո հաճախականության որոշակի հատված.

Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն՝ գերատեսչություն, նախարարություն կամ կառավարությունն` որպես ամբողջական մարմին.

Նույնացման (իդենտիֆիկացման) կոդ՝ աշխարհագրական տեղը բնորոշող թվերի համադրություն, որն օգտագործվում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցի կամ դրա որեւէ մասի օգտագործումը կազմակերպելու համար՝ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություն տրամադրող կամ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանց շահագործող օպերատորին նույնացնելու նպատակով.

Ներկայում գերիշխող օպերատոր կամ ծառայությունների մատուցման մեջ ներկայում գերիշխող՝«Արմենիա Տելեֆոն Քոմպանի» ընկերությունը եւ վերջինիս իրավահաջորդները.

Փոխկապակցում՝ հանրային հաղորդակցության երկու ցանցերի ֆիզիկական կամ տրամաբանական կապակցում.

Ինտերնետ հասանելիություն՝ ինտերնետ կամ նմանօրինակ ցանկացած գլոբալ համակարգի հասանելիությունը՝ ցանցերը միասին կապելու նպատակով` հաղորդակցության համար որպես հիմք օգտագործելով հաղորդման արձանագրություններ կամ ինտերնետային արձանագրություններ, կամ դրանք փոփոխող կամ փոխարինող ցանկացած այլ արձանագրություններ.

Ինտերնետային ծառայություն մատուցող՝ անձ, որը մատուցում է ինտերնետ հասանելիության ծառայություն.

Լիցենզավորված անձ՝ նշանակում է սույն օրենքի 3-րդ կամ 8-րդ գլխի համաձայն տրված ցանցի, մատուցողի, համարի կամ կոդերի զբաղեցման եւ հաճախականությունների օգտագործման լիցենզիա ունեցող անձ.

Գծի ենթակառուցվածք՝ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցի այն մասը, որը մշտապես ամրակցված է հողին կամ ջրային մարմնի հատակին եւ ներառում է, առանց որեւէ սահմանափակումների, մալուխները, լարերը, մալուխի մեկուսացման փողակները եւ խողովակները, ռադիո աշտարակները կամ ձողանների միացումները, ինչպես նաեւ` անհրաժեշտ խաչաձեւ կապակցումները: Այս հասկացություն չի ներառում միացման-անջատման հարմարությունները.

Ցանցի լիցենզիա՝ սույն օրենքի համաձայն տրված բարդ լիցենզիա, որն իր լիցենզավորված անձին իրավունք է վերապահում ունենալ եւ)կամ շահագործել հանրային հաղորդակցության ցանց.

Թվային շարք՝ հերթականությամբ դասավորված թվերի շարք, որն օգտագործվում է հանրային հաղորդակցության ցանցի շահագործման եւ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցման համար.

Համարի կամ կոդերի զբաղեցում՝ պարզ լիցենզիա, որը սույն օրենքի համաձայն տրվում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցի օպերատորին կամ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցողին եւ երաշխավորում է տվյալ օպերատորի կամ ծառայությունների տվյալ մատուցողի կողմից թվային շարքի, նույնացման կոդի կամ կարճ կոդի օգտագործումը.

Օպերատոր՝ ցանկացած անձ, որը շահագործում կամ վերահսկում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցը.

Տիրապետել՝ լինել ընկերության կապիտալում ավելի քան 50 տոկոսի մասնակցության (կամ դրա համարժեքի) սեփականատերը.

Անձ՝ անհատ, իրավաբանական անձ.

Մատուցողի լիցենզիա՝ սույն օրենքի համաձայն տրված պարզ լիցենզիա, որը լիցենզավորված անձին իրավունք է վերապահում մատուցել հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ.

Հանրային հաղորդակցության ցանց՝ էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանց, որն ամբողջովին կամ հիմնականում օգտագործվում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցելու համար.

Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություն՝ էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություն, որն առաջարկվում է հանրությանը կամ վերջնական օգտագործողների այնպիսի խմբակարգերի, որոնց շնորհիվ այն, ըստ էության, ուղղակիորեն հասանելի է դառնում հանրությանը՝

Կարճ կոդ՝ մինչեւ հինգ թվանշաններից կազմված թիվ, որը թույլ է տալիս բաժանորդներին օգտագործել համարների պարզեցված հավաքում, որպեսզի ելք ստանա դեպի օպերատորը կամ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցողը, տեղեկատուն կամ այլ անձը, այդ թվում` ոստիկանությունը, շտապ բուժօգնությունը եւ փրկարարական ծառայությունը.

Իրական ժամանակում կամ գրեթե իրական ժամանակում՝ հաղորդումն է այնպիսի ցանցային ուղիներով, որոնք հանգեցնում են ազդանշանի ուշացմանը ոչ ավելի, քան250 միլիվայրկյանով.

Վերավաճառք՝ գործունեություն, որով անձը բաժանորդագրվում է մեկ այլ անձի ցանցի կամ ծառայությունների, կամ ձեռքբերում դրանց օգտագործում, որից հետո այդ ցանցը կամ այդ ծառայությունները վերառաջարկում է մեկ այլ անձի

Ծառայություններ մատուցող՝ ցանկացած անձ, որն առաջարկում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ.

Վերջնակետային սարքավորում՝ այն սարքավորումը կամ սարքավորման այն մասը, որը միացված լինելով հանրային հաղորդակցության ցանցին, թույլ է տալիս ուղարկել, մշակել կամ ստանալ էլեկտրոնային հաղորդակցության հաղորդագրություններ.

Ձայնային ծառայություն (i)՝ իրական ժամանակում կամ գրեթե իրական ժամանակում մարդու ձայնի էլեկտրոնային հաղորդակցության հանրային ծառայության մատուցում՝ դեպի ցանկացած հաճախորդ կամ ցանկացած հաճախորդից, անկախ հիմքում ընկած տեխնոլոգիայից, եւ (ii) ծառայություն, որը Հանձնաժողովի որոշմամբ ճանաչվել է որպես ձայնային ծառայություն:

Սակագին՝ սպառողներին մատուցվող ծառայությունների մատուցման պայմանները եւ գինը:

Հոդված 3. Օրենքի գործողության շրջանակները

1. Սույն օրենքով սահմանվում են վերջնական օգտագործողների, հանրային հաղորդակցության ցանցերի օպերատորների, հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցողների, մասնավոր էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերի օպերատորների եւ պետական մարմինների իրավունքները, պարտավորությունները եւ պատասխանատվությունը` էլեկտրոնային հաղորդակցության ոլորտի կարգավորման, ինչպես նաեւ էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերի ստեղծման, զարգացման, շահագործման եւ էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցման առնչությամբ, ինչպես նաեւ պետական հսկողությունը եւ վերահսկողությունն այնպիսի սահմանափակ ռեսուրսների տրամադրման եւ օգտագործման նկատմամբ, ինչպիսիք են ռադիոհաճախականությունները, արբանյակային ուղեծրի հատվածները եւ համարները:

2. Սույն օրենքը չի տարածվում հեռարձակվող հեռուստատեսային եւ ձայնային ծրագրեր մատուցող անձանց կամ բացառապես նմանօրինակ ծրագրերի համար օգտագործվող ենթակառուցվածքների նկատմամբ:

3. Սույն օրենքը չի տարածվում էլեկտրոնային հաղորդակցության այն ցանցերի նկատմամբ, որոնք տիրապետվում, շահագործվում եւ օգտագործվում են բացառապես Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից կամ տրամադրվել են բացառապես վերջինիս:

4. Սույն օրենքը չի կարգավորում հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերից բացի որեւէ այլ էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերի հետ կապված հարաբերություններ, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ անհրաժեշտ է ստանալ սահմանափակ ռեսուրսներ օգտագործելու համար լիցենզիա կամ առկա է սույն օրենքով նախատեսված՝ սարքավորումների համապատասխանեցման (սերտիֆիկացման) պայմանները կատարելու պահանջ կամ սույն օրենքի 4(բ) հոդվածում նշված արտակարգ իրավիճակների համար իրավասու մարմնի իրավասությունների եւ իրավունքների իրականացման անհրաժեշտություն:

ԳԼՈՒԽ 2.

ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄԸ ԵՎ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

Հոդված 4. Իրավասու մարմնի կամ մարմինների գործառույթները

Իրավասու մարմնի գործառույթներն են՝

1) ժամանակ առ ժամանակ, սեփական նախաձեռնությամբ կամ Հանձնաժողովի կամ ցանկացած անձի պահանջով, իրավասու մարմինը պարտավոր է առանձնացնել օգտագործման որոշակի նպատակների համար ռադիոհաճախականությունների տիրույթի որոշակի հատվածներ: Նշված պարտավորության կատարումն ապահովելու նպատակով իրավասու մարմինը պարտավոր է՝

ա) հրապարակային ծանուցումից եւ մեկնաբանությունների ստացումից հետո ընդունել կամ փոփոխել Հայաստանի Հանրապետության Հաճախականությունների բաշխումների աղյուսակը հաստատող իրավական ակտը, որը պետք է հնարավորինս համահունչ լինի Հեռահաղորդակցության միջազգային միության հաճախականությունների բաշխման աղյուսակին, բացառելով միջամտությունը ռադիո հաճախականությունների հատկացված տիրույթին.

բ) բացառությամբ այն դեպքերի, երբ նման հատկացումը ազգային անվտանգության նկատառումներից ելնելով չի բխի հանրային շահից` փոփոխություններ կատարել Հայաստանի Հաճախականությունների բաշխումների աղյուսակում՝ առեւտրային նպատակով ռադիոտիրույթը բաշխելով նման փոփոխություն կատարելու մասին Հանձնաժողովի առաջարկությամբ, կամ սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելուց հետո գումարվող Համաշխարհային ռադիո համաժողովի ցանկացած նիստի վերջնական փաստաթղթերում նման փոփոխություն կատարելու պահանջով.

2) իրավասու մարմինն պարտավոր է` արտակարգ իրավիճակ հայտարարվելու, պատերազմի կամ ազգային մեկ այլ արտակարգ իրավիճակի պարագայում՝ դրա տեւողության ամբողջ ընթացքում պատասխանատվություն ստանձնել էլեկտրոնային հաղորդակցության բոլոր ցանցերի կամ ծառայությունների, կամ դրանցից ցանկացածի շահագործման եւ կառավարման համար.

3) իրավասու մարմինը պարտավոր է`

ա) հայտնաբերել եւ տեղորոշել ճառագայթվող այն ռադիոհեռարձակման աղբյուրները, որոնք չեն համապատասխանում սույն օրենքին կամ օրենսդրության այլ պահանջներին.

բ) համապատասխան թույլտվության առկայության դեպքում ուսումնասիրել եւ ստուգել ռադիոհաղորդակցության սարքավորումների օգտագործումը.

Այն դեպքերում, երբ նախատեսված պահանջներին չհամապատասխանող ճառագայթները կառավարությանը ենթակա գործունեության արդյունք են, իրավասու մարմինը կարող է կարգադրել եւ պահանջել, որպեսզի դրանք անմիջապես դադարեն, իսկ այն դեպքերում, երբ նախատեսված պահանջներին չհամապատասխանող ճառագայթները բխում են ոչ կառավարական մարմնի գործունեությունից, իրավասու մարմինը տեղեկությունները հաղորդում է Հանձնաժողովին, որպեսզի վերջինս համապատասխան քայլեր ձեռնարկի, այդ թվում` դադարեցման հրահանգ արձակի, կասեցնի կամ դադարեցնի լիցենզիան, եւ/կամ նշանակի տույժեր.

4) իրավասու մարմինը պարտավոր է ներկայացնել Հայաստանի Հանրապետությունը Հեռահաղորդակցության միջազգային միության եւ հեռահաղորդակցության այլ միջազգային կազմակերպությունների առջեւ: Ներկայացուցչության կազմի մեջ ներառվում են հանրային եւ մասնավոր հատվածի (այդ թվում` Հանձնաժողովի) ներկայացուցիչները, որոնք ընտրվում են իրավասու մարմնի կողմից՝ Հանձնաժողովի հետ խորհրդակցելուց հետո: Իրավասու մարմինը պարտավոր է ուղղորդել եւ առաջնորդել այդ պատվիրակությունների աշխատանքը, բացառությամբ եթե իրավասու մարմինը այդ իրավասությունը գրավոր պատվիրակում է համապատասխան իրավասությամբ օժտված պետական այլ մարմինների.

5) խորհրդակցելով Հանձնաժողովի հետ` իրավասու մարմինը պարտավոր է ընդունել տեխնիկական ստանդարտներ (ներառյալ՝ ռադիո հաճախականությունների տարածումները եւ ցանցային համադրելիությունը), որոնք պետք է ամբողջությամբ կամ մասամբ համահունչ լինեն Հեռահաղորդակցության ստանդարտացման եվրոպական ինստիտուտի, Հեռահաղորդակցության միջազգային միության, Ամերիկայի ազգային ստանդարտների ինստիտուտի, Էլեկտրական եւ էլեկտրոնային ճարտարագետների ինստիտուտի կամ Հայաստանի Հանրապետության ստանդարտներ սահմանող մարմնի կողմից ընդունված ստանդարտներին.

6) իրավասու մարմինը պարտավոր է իրականացնել սերտիֆիկացում, որը թույլ կտա արտադրել, ներմուծել, տեղադրել կամ օգտագործել ռադիոհաղորդիչ սարքավորումներ, որպեսզի նվազագույնի հասցվի կամ կանխվի վնասակար միջամտությունը թույլատրված հաղորդումներին: Այս գործընթացում իրավասու մարմինը պարտավոր է կիրառել (ե) կետում նշված ստանդարտները.

7) իրավասու մարմինը պարտավոր է ընդունել ռադիո ալեհավաք կառույցների շինարարության, ներկման եւ լուսավորման վերաբերյալ կանոններ եթե նման կառույցների առկայությունը հանդիսանում է, կամ ողջամտորեն հավանական է, որ կարող է վտանգել օդագնացությանը: Իրավասու մարմինը պարտավոր է նմանօրինակ ստանդարտների ընդունումը համաձայնեցնել Հանձնաժողովի հետ:

Հոդված 5. Հանձնաժողովի գործառույթները

Հանձնաժողովը պարտավոր է`

1) էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերի, էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների եւ դրանց հարակից ենթակառուցվածքների եւ ծառայությունների մատուցման ոլորտում հնարավորինս ապահովել մրցակցություն հետեւյալ եղանակներով.

ա) ապահովելով, մատուցված ծառայությունների, դրանց հարակից ենթակառուցվածքների ընտրության, գների եւ որակի առումով առավել օգտավետությունը վերջնական օգտագործողների համար,

բ) բացառելով էլեկտրոնային հաղորդակցության ոլորտում մրցակցության որեւէ աղավաղումը կամ սահմանափակումը,

գ) խրախուսելով արդյունավետ ներդրումները ենթակառուցվածքներում եւ խթանելով նորարարությունը,

դ) խրախուսելով ռադիո հաճախականությունների տիրույթի, արբանյակային ուղեծրի հատվածների եւ համարային ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործումը ապահովելով դրանց արդյունավետ կառավարումը.

2) կարգավորել հանրային հաղորդակցության ցանցերը եւ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունները սույն օրենքին համապատասխան:

Սույն նպատակների համար հանձնաժողովը պարտավոր է.

ա) դասակարգել ծառայությունները եւ/կամ ենթակառուցվածքները,

բ) ամրագրել չափանիշներ եւ ընթացակարգեր ցանցի եւ ծառայություններ մատուցողի լիցենզիաների, համարի եւ կոդերի զբաղեցման, հաճախականության օգտագործման լիցենզիաների համար դիմելու, դրանց տրամադրման, փոփոխման, դադարեցման եւ կասեցման համար,

գ) ամրագրել համընդհանուր ծառայություններ մատուցելու պարտավորությունները,

դ) իրականացնել ստուգումներ եւ աուդիտ, օրենսդրության եւ լիցենզիայի պահանջների կատարումը երաշխավորելու նպատակով,

ե) ապահովել արդար եւ արդյունավետ մրցակցություն,

զ) մշակել հանրային հաղորդակցության ցանցերի փոխկապակցումը կարգավորող կանոնակարգող կարգեր,

է) սահմանել եւ կիրառել դրույքաչափերը կարգավորող կանոններ` սույն օրենքի 5-րդ գլխին համապատասխան,

ը) սահմանել հանրային հեռահաղորդակցության ցանցերի եւ ծառայությունների մատուցողների համար գործունեության որոշակի չափանիշներ,

թ) առաջարկել լիազորված մարմնին լիցենզավորված օպերատորների եւ ծառայություններ մատուցողների տեխնիկական ստանդարտներ եւ արձանագրություններ,

ժ) սահմանել հաշվապահական հաշվառման ստանդարտներ եւ հաշվետվություն ներկայացնելու պահանջներ լիցենզավորված

օպերատորների եւ ծառայություն մատուցողների համար,

ժա) կարգավորման ենթակա անձանց համար սահմանել արխիվների պահպանման ստանդարտներ,

ժբ) սույն օրենքի դրույթները կամ Հանձնաժողովի կանոնները եւ կանոնակարգերը խախտելու համար կիրառել պատժամիջոցներ, այդ թվում, տուգանքներ, սակագնի նվազեցում, համապատասխան դեպքերում, լիցենզիայի փոփոխում, կասեցում կամ դադարեցման դիմում դատարան ներկայացնել: Հանձնաժողովն իրավասու է հաստատել կանոններ եւ կարգեր պատժամիջոցների կիրառման վերաբերյալ,

ժգ) կիրարկել կանոններ եւ կանոնակարգեր, ուսումնասիրել ու վերահսկողության ենթարկել կարգավորման ենթակա անձանց գործունեությունը,

ժե) տնօրինել սահմանափակ ռեսուրսները, այդ թվում` իր տնօրինմանն ենթակա ռադիո հաճախականությունների տիրույթը, համարները եւ արբանյակային ուղեծրի հատվածները,

ժզ) ներդնել եւ կիրառել մատուցված ենթակառուցվածքների կամ ծառայությունների միջեւ օպերատորի եւ ծառայություն մատուցողների ծախսերի հաշվարկի եւ բաշխման մեթոդաբանությունը, որպեսզի կանխվի անհարկի փոխադարձ ֆինանսավորումը, հաշվարկվեն փոխկապակցման արդարացի գները եւ սահմանվեն համընդհանուր ծառայությունների արժեքն ու վճարները: Այդ մեթոդաբանությունը կարող է փոփոխել, միայն եթե դրանք կնպաստեն մրցակցությանը կամ ընդլայնեն վերջնական օգտագործողների ընտրության հնարավորությունը,

ժէ) հաստատել փոխկապակցման առաջարկները` դրանցից յուրաքանչյուրի սույն օրենքին համապատասխանության հանգամանքը պարզելուց հետո,

ժը) ապահովել, որպեսզի վերջնական օգտագործողները հավասար սկզբունքներով, հնարավորին չափ հնարավորություն ունենան օգտվելու օպերատորների եւ ծառայություններ մատուցողների կողմից առաջարկվող վարձակալված գծերից,

ժթ) լուծել վեճեր գերիշխող օպերատորների եւ ցանկացած այլ օպերատորի միջեւ, ծառայություններ մատուցողի եւ վերջնական օգտագործողի միջեւ, ինչպես նաեւ ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողի եւ վերջնական օգտագործողների միջեւ,

ի) միջամտել եւ լուծել վեճեր` սույն օրենքով իրեն վերապահված իրավասության շրջանակներում,

իա) մշակել այնպիսի մեթոդաբանություն, որոնց կիրառմամբ հնարավոր կլինի որոշել գերիշխող դիրք զբաղեցնող օպերատորներին կամ ծառայություններ մատուցողներին, ինչպես նաեւ` ընդունել այդ օպերատորների կամ ծառայություններ մատուցողների գործունեությունը կարգավորող հատուկ կանոններ (այդ թվում` հատուկ կանոններ համընդհանուր ծառայությունների մասին),

իբ) մշակել վերջնակետային սարքավորումների օգտագործումը եւ հանրային հաղորդակցության ցանցերին դրանց միացումը կարգավորող կանոնակարգեր,

իգ) հաստատել իրավասու մարմնի կողմից մշակված Հայաստանի Հանրապետության համարակալման պլանը՝ դրանք հրապարակելով, եւ իր կողմից սահմանված առաջնահերթությամբ, առանց խտրականության տրամադրել համարներ, կոդեր՝ անհատական կամ խմբաքանակով,

իդ) ստեղծել եւ հրապարակել լիցենզավորված անձանց կամ ռադիոհաճախականությունների տիրույթն օգտագործելու լիցենզիա ունեցող անձանց գրանցամատյան, եթե դա չի հակասում Հայաստանի Հանրապետության անվտանգությանը,

իե) կատարել օրենքով նախատեսված այլ գործառույթներ,

իզ) իրավասու մարմինների պահանջով` աջակցել վերջիններիս, 4-րդ հոդվածում թվարկված գործառույթների կատարման հարցում,

իէ) հանրային շահերից ելնելով՝ ընդունել հատուկ կանոնակարգեր որոշ ծառայությունների նկատմամբ կամ աշխարհագրական տարածքներում փուլ առ փուլ մրցակցություն ներդնելու համար` սահմանափակելով այդ ծառայությունների կամ աշխարհագրական այդ տարածքների համար լիցենզիաների թվաքանակը մի որոշակի ժամանակահատվածով, որը սակայն չի կարող գերազանցել 3 տարին.

3) ռադիոկապի առնչությամբ Հանձնաժողովը պարտավոր է.

ա) կազմակերպել ռադիոհաճախականությունների տիրույթը արդյունավետ եւ նպատակային օգտագործումը,

բ) աջակցել իրավասու մարմնին միջազգային կազմակերպություններում եւ ստանդարտներ սահմանող մարմիններում Հայաստանի կառավարությունը ներկայացնելու գործում,

գ) պլանավորել եւ համակարգել ռադիո հաճախականությունների տիրույթի օգտագործումը,

դ) սահմանել ոչ կառավարական ռադիո կանչերի նշանների հաղորդման ընթացակարգ՝ հնարավորինս համաձայնեցնելով դրանք Հեռահաղորդակցության միջազգային միության Կոնվենցիային կից Ռադիո կանոնակարգերին,

ե) համապատասխան թույլտվության առկայության պայմաններում ուսումնասիրել եւ ստուգել ռադիոհաղորդիչ սարքավորումների գործածությունը,

զ) դադարեցնել ռադիոհաճախականությունների տիրույթի օգտագործումն առանց թույլտվության` բացառությամբ, եթե այն օգտագործում է Հայաստանի կառավարությունը,

է) ընդունել սիրողական ռադիո օպերատորների լիցենզավորման կարգ եւ վերջիններիս կողմից տվյալ նպատակին հատկացված ռադիո հաճախականությունների տիրույթի օգտագործումը կարգավորող կանոններ.

4) ի կատարումն իր պարտավորությունների, Հանձնաժողովը պարտավոր է ընդունել օրենքներին, հանրային շահին համապատասխանող եւ անհրաժեշտությամբ պայմանավորված արդար, հրապարակային որոշումներ՝ սահմանելով դրանց իրականացման ընթացակարգեր:

Հոդված 6. Իրավասությունները

1. Հանձաժողովն ունի անհրաժեշտ իրավասություններ իր գործառույթներն իրականացնելու համար:

2. Հանձնաժողովը մասնավորապես օժտված է հետեւյալ իրավասությամբ:

1) իր որոշմամբ սահմանել կանոններ, կարգեր, հրամաններ եւ հայեցակարգեր.

2) լուծել վեճեր ոչ գերիշխող օպերատորների, ոչ գերիշխող օպերատորների եւ վերջնական օգտագործողների միջեւ, ինչպես նաեւ` ծառայությունների մատուցման մեջ ոչ գերիշխողների եւ վերջնական օգտագործողների միջեւ, եթե Հանձնաժողովը հիմնավոր է համարում, որ այդ գործողությունները անհրաժեշտ են շուկայում մրցակցությունը, ծառայությունների որակը եւ հիմնական դրույքաչափերը պահպանելու համար.

3) կազմակերպել իր գործառույթների վերաբերյալ հանրային լսումներ եւ նիստեր.

4) ձեռք բերել իր գործառույթների կատարմանն առնչվող տեղեկատվություն.

5) անցկացնել ուսումնասիրություններ եւ հետազոտություններ.

6) լիազորել Հանձնաժողովի որեւէ ներկայացուցչի՝ մուտք գործելու այն շենքերը կամ շինությունները, որոնք օգտագործվում են հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցման կամ հանրային հաղորդակցության ցանցի շահագործման նպատակով.

7) Հայաստանի Հանրապետության օրենքներին համապատասխան նախաձեռնել վարչական վարույթ լիցենզավորված անձի նկատմամբ օրենսդրության դրույթների չկատարման համար.

8) էլեկտրոնային հաղորդակցության ոլորտում արդյունավետ համագործակցություն եւ առավելագույն տնտեսական արդյունավետություն ապահովելու, փոխկապակցման պայմանագրերի սակագները կամ պայմանները հստակեցնելու նպատակով, սեփական նախաձեռնությամբ կամ կողմերից որեւէ մեկի դիմումի հիման վրա միջամտել վեճերին.

9) սույն օրենքով նախատեսված դեպքերում գանձել (սահմանել) վճարներ:

3. Կանոններ սահմանելու եւ վեճեր լուծելու` իր իրավասությունները իրականացնելիս Հանձնաժողովը կարող է իր հայեցողությամբ որոշել, թե ինչպիսի լսում կամ վարույթ է կիրառելու եւ կարող է, սակայն պարտավոր չէ, անցկացնել դատական ոճով լսումներ կամ նիստ: Հանձնաժողովը պարտավոր է շահագրգիռ կողմերին իրավունք ընձեռել ներկայացնելու բանավոր կամ գրավոր ապացույցներ, խաչաձեւ հարցաքննելու կամ առարկելու հակառակ կողմի վկաների ցուցմունքներին: Գրավոր ներկայացվող բավարար պատճառի առկայության դեպքում Հանձնաժողովն իրավասու է նիստն անցկացնել միայն կողմերի մասնակցությամբ:

4. Սույն օրենքով իրեն վերապահված իրավասությունների կատարման ընթացքում Հանձնաժողովի որոշումները պետք է լինեն պատճառաբանված՝ հիմնավորելով կայացված որոշման նպատակահարմարությունը հանրային շահերի տեսանկյունից:

Հոդված 7. Հանձնաժողովի ֆինանսավորումը

Հանձնաժողովի ֆինանսավորման հարցերը կարգավորվում են «Հանրային ծառայությունների կարգավորիչի մասին« ՀՀ օրենքով սահմանված կարգով:

ԳԼՈՒԽ 3.

ԼԻՑԵՆԶԱՎՈՐՈՒՄԸ

ԲԱԺԻՆ 1.

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Հոդված 8. «Լիցենզավորման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի կիրառելիությունը

Սույն օրենքով սահմանված լիցենզավորման ենթակա գործունեությունների լիցենզավորումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության «Լիցենզավորման մասին» օրենքին համաձայն:

Հոդված 9. Բացառիկ իրավունքների եւ արտոնությունների արգելումը

1. Բացառիկ իրավունքների եւ արտոնությունների ու հաճախականությունների լիցենզիաների ընձեռումն արգելվում է, բացառությամբ 5 բ XXVI հոդվածով եւ 10-րդ հոդվածով նախատեսված դեպքերի:

2. Նախկինում օրինական կարգով ընձեռնված ցանկացած բացառիկ իրավունք կամ արտոնություն կամ հաճախականությունների լիցենզիա շարունակում է մնալ ուժի մեջ, բացառությամբ լիցենզիայով կամ օրենքով սահմանված կարգով դրանց կասեցման, դադարեցման եւ փոփոխման դեպքերի: Նման լիցենզիաները շարունակում են ուժի մեջ մնալ միայն լիցենզիայով սահմանված նախնական ժամկետով եւ ենթարկվում են նեղ մեկնաբանման՝ նպատակ ունենալով սահմանափակել բացառիկության շրջանակները:

3. Նախկինում ընձեռնված որեւէ բացառիկ իրավունք եւ արտոնություն կամ հաճախականության լիցենզիան, նույն պայմաններով, չի կարող փոխանցվել այլ անձի, այդ թվում իրավահաջորդության կարգով, բացառությամբ 14-րդ հոդվածով նախատեսված ձեւական գործարքների:

Հոդված 10. Լիցենզիայի համար դիմելու կարգը

1. Եթե հաճախականության լիցենզիաների թվաքանակը սահմանափակ է ազատ հաճախականությունների առկայության (կամ պայմանավորված 5(բ)(xxiv) հոդվածի շրջանակներում Հանձնաժողովի ձեռնարկած քայլերի) պատճառով, ապա Հանձնաժողովը նմանօրինակ լիցենզիաները բաշխում է մրցութային դիմումների կամ աճուրդի միջոցով:

2. Լիցենզիաների համար դիմումները պետք է Հանձնաժողովին ներկայացվեն այդ մարմնի սահմանած ձեւով, եւ պարունակեն «Լիցենզավորման մասին» օրենքի համաձայն պահանջվող տեղեկությունները եւ Հանձնաժողովի կանոններով պահանջվող այլ անհրաժեշտ տեղեկություններ, եւ պետք է ուղեկցվեն դիմելու համար սահմանված վճարով: Դիմումի մեջ ներառված տեղեկությունները պետք է հասանելի լինեն հանրությանը: Եթե դիմողը միջնորդում է Հանձնաժողովին եւ հիմնավորում, որ հրապարակման ենթակա որոշակի տեղեկություններ կազմում են առեւտրային գաղտնիք, եւ Հանձնաժողովը փաստարկները համարում է հիմնավոր, ապա այդ տեղեկություննեերը հրապարակման ենթակա չեն: Եթե հաճախականության լիցենզիաները կամ այլ լիցենզիաներ տրվում են աճուրդի միջոցով, Հանձնաժողովը կարող է պահանջել, որպեսզի դիմողները ներկայացնեն Հանձնաժողովի կողմից սահմանված ձեւի պարտավորագրեր, որը կերաշխավորի նրանց կողմից վճարման համապատասխան պարտավորությունների կատարումը:

3. Ցանցի լիցենզիայի դիմումները կարող են բավարարվել Հանձնաժողովի կողմից այդ դիմումի ներկայացման ծանուցումը հանրորեն հրապարակելուց հետո՝ ոչ ուշ քան վեց ամսվա ընթացքում, սակայն ոչ շուտ, քան 6 շաբաթ: Հիմնավոր պատճառի առկայության դեպքում Հանձնաժողովը կարող է դիմումի կապակցությամբ գործողությունների ձեռնարկման ժամկետը երկարաձգել եւս 3 ամսով՝ այդ մասին ծանուցելով դիմողին:

4. Հանձնաժողովը չի կարող մերժել լիցենզիաների տրամադրումը բոլոր պահանջները բավարարող դիմողին, միայն այն հիմնավորմամբ, որ վերջինս ամբողջությամբ կամ մասամբ պատկանում է որեւէ օտարերկրյա պետության, որեւէ քաղաքացու կամ որեւէ օտարերկրյա պետության օրենքների համաձայն ձեւավորված որեւէ կազմակերպության:

5. Հանձնաժողովը կարող է ընդունել կանոններ, որոնք թույլ կտան իրեն՝

1) բավարարել մի քանի դիմումներ սահմանափակ ռեսուրսների համատեղ օգտագործման համար.

2) աճուրդի հանել լիցենզիաները նույնիսկ ռեսուրսների որեւէ սահմանափակության բացակայության պայմաններում, եթե գտնում է, որ նման գործելակերպը լավագույնս կբավարարի Հայաստանի Հանրապետության սպառողների պահանջմունքները հաղորդակցության ոլորտում.

3) որպես նույն ժամանակ ներկայացրած դիտարկել այն հայտերը, որոնք ստացվել են լիցենզիա ստանալու մասին Հանձնաժողովի հայտարարության տալուց հետո վեց շաբաթվա ընթացքում:

6. Եթե լիցենզիաները եւ/կամ սահմանափակ ռեսուրսները հանվում են հրապարակային սակարկության, Հանձնաժողովը պարտավոր է սահմանել, հրապարակել ոչ խտրական, ողջամիտ կանոններ՝ նշելով դիմումատուին ներկայացվող պահանջները, այդ թվում՝ կատարման ենթակա վճարները, որոնց առկայության դեպքում միայն անձը կարող է մասնակցել աճուրդին: Հայտերի եւ դիմումները ընդունվում են նշված կանոնների հրապարակման օրվանից սկսած իննսուն օրյա ժամկետում:

Հայտերի ներկայացման համար սահմանված ժամկետի լրանալու օրվանից հետո՝ տաս օրվա ընթացքում, Հանձնաժողովը պարտավոր է հրապարակել նախնական տվյալներ ամենաբարձր հայտ ներկայացրած եւ որակավորված դիմողի մասին, որը նախնական տվյալների համաձայն շահել է լիցենզիան: Հանձնաժողովը պարտավոր է չընտրված դիմողներին մինչեւ չորս շաբաթ տրամադրել հաղթողի ընտրության մասին նախնական որոշումը բողոքարկելու համար: Ներկայացված բողոքները քննելու արդյունքում Հանձնաժողովը կարող է փոփոխել հաղթողի ընտրության մասին նախնական որոշումը: Հանձնաժողովը պարտավոր է ընտրված հաղթողի կողմից հայտում նշված գումարն ամբողջությամբ վճարելվուց հետո վերջնական լիցենզիա շնորհել ՝ նախնական որոշման մասին հայտարարելուց վեց շաբաթվա ընթացքում: Եթե նախնական հայտում նշված գումարը ընտրված հաղթողը չվճարի, ապա Հանձնաժողովը պարտավոր է ընտրված հաղթող ճանաչել հաջորդ ամենաբարձր հայտը ներկայացրած հայտատուին՝ սույն կետով սահմանված կանոններով:

7. Հանձնաժողովը պարտավոր է ընդունել սույն հոդվածի (զ) կետով նախատեսված մրցույթների կազմակերպման կանոններ՝:

8. Հանձնաժողովը պարտավոր է սահմանել լիցենզիաների դիմումները սույն հոդվածի 6-րդ կետի համաձայն քննելու համար անհրաժեշտ է ծախսերի հատուցման վճարի չափը:

Հոդված 11. Լիցենզիայում փոփոխությունները

1. Լիցենզիայի փոփոխման համար դիմումը ներկայացվում է նույն կարգով, որը պահանջվում է լիցենզիայի ձեռքբերման համար:

2. Հանձնաժողովը կարող փոփոխել լիցենզիայի պայմանները, բացառությամբ՝ «Լիցենզավորման մասին» օրենքով նախատեսված պայմանների:

Հոդված 12. Լիցենզիաների կասեցումը կամ դադարեցումը

1. Հանձնաժողովն իրավասու է կասեցնել կամ դադարեցնել լիցենզիան կամ դադարեցման համար դիմել դատարան` «Լիցենզավորման մասին» ՀՀ օրենքով նախատեսված կարգով:

2. Ի լրումն կասեցման կամ դադարեցնել «Լիցենզավորման մասին» ՀՀ օրենքով նախատեսված հիմքերի, Հանձնաժողովն իրավասու է կասեցնել կամ դադարեցման դիմում ներկայացնել դատարան լիցենզիան հետեւյալ դեպքերում՝

1) լիցենզավորված անձը դիտավորյալ կեղծ տեղեկություն է ներկայացրել լիցենզիայի համար իր ներկայացրած դիմումի կամ Հանձնաժողովին տրամադրված ցանկացած հայտարարության մեջ.

2) լիցենզավորված անձը դիտավորյալ չի տրամադրել այնպիսի տեղեկություններ կամ ապացույցներ, որոնք կհանգեցնեին այդ լիցենզիայի տրամադրելը մերժելուն.

3) լիցենզավորված անձը դիտավորյալ խախտել է սույն օրենքը կամ դրա համաձայն ընդունված որեւէ կանոն կամ կանոնակարգ.

4) լիցենզավորված անձը դիտավորյալ չի կատարել իր լիցենզիայի պայմանները.

5) լիցենզավորված անձը խախտել է կամ չի կատարել սույն օրենքի 70-րդ հոդվածի համաձայն տրված դադարեցման մասին հրահանգը.

6) լիցենզավորված անձը չի վճարել դիմումի կամ լիցենզիայի նորացման վճարը, համընդհանուր ծառայությունների որեւէ վճար կամ

7) կասեցումը կամ դադարեցումն անհրաժեշտ է ազգային անվտանգության կամ հանրային շահի նկատառումներով:

Հոդված 13. Լիցենզիայի գործողության երկարաձգում

1. Հանձնաժողովը իրավասու է երկարաձգել լիցենզիայի գործողությունը, եթե բացակայում են լիցենզիայի դադարեցման կամ կասեցման օրենսդրությամբ սահմանված հիմքերը եւ եթե.

1) լիցենզավորված անձը գործել է առաջին անգամ իրեն տրված լիցենզիայի կամ թույլտվության պայմանների շրջանակներում, եւ

2) առաջին անգամ տրված լիցենզիայի կամ թույլտվության ժամանակահատվածի ընթացքում լիցենզավորված անձը չի իրականացրել գործունեություն, որը հավասարազոր է սույն օրենքի կամ սույնի համաձայն ընդունված որեւէ կանոնների կամ կանոնակարգերի նյութական խախտման:

2. Լիցենզիան երկարաձգելիս Հանձնաժողովը կարող է փոփոխել տվյալ լիցենզիայի պայմանները կամ սահմանել լրացուցիչ պայմաններ: Լիցենզիայի գործողությունը երկարաձգելիս Հանձնաժողովը չի կարող տրամադրել բացառիկ իրավունքներ կամ արտոնություններ:

3. Լիցենզիայի գործողության երկարաձգման դեպքում Հանձնաժողովը կարող է ցանկացած լիցենզավորված անձից պահանջել ոչ պակաս, քան առաջին լիցենզիայի վճարին համարժեք վճար:

Հոդված 14. Լիցենզիաների եւ լիցենզավորված անձանց նկատմամբ հսկողության փոխանցումը

1. Լիցենզիան կամ լիցենզավորված անձի նկատմամբ սեփականության իրավունքը այլ անձի փոխանցելուց առաջ լիցենզավորված անձը պարտավոր է ստանալ Հանձնաժողովի համաձայնությունը: Համաձայնություն ստանալու համար լիցենզավորված անձը գրավոր դիմում է Հանձնաժողովին՝ ներկայացնելով Հանձնաժողովի կողմից լրացուցիչ պահանջվող տեղեկությունները եւ փաստաթղթերը:

2. Եթե Հանձնաժողովը համարի, որ փոխանցման արդյունքում փոխվելու է լիցենզավորված անձի գործունեությունը կանխորոշելու հնարավորություն ունեցող անձը, ապա Հանձնաժողովն իրավասու է համաձայնություն չտալ, եթե համարի, որ այդ անձն չունի անհրաժեշտ որակավորում, կամ եթե համարի, որ փոխանցումը սպառնում է ազգային անվտանգությանը:

3. Եթե Հանձնաժողովը համարի, որ փոխանցման արդյունքում չի փոխվելու լիցենզավորված անձի գործունեությունը կանխորոշելու հնարավորություն ունեցող անձը, ապա Հանձնաժողովը պարտավոր է տալ իր համաձայնությունը:

4. Գերիշխող դիրք ունեցող անձի լիցենզիան կամ գերիշխող դիրք ունեցող լիցենզավորված անձի նկատմամբ սեփականության իրավունքը այլ անձի փոխանցելու մասին Հանձնաժողովը պարտավոր է ծանուցել «Պաշտոնական տեղեկագրում»:

ԲԱԺԻՆ 2.

ԼԻՑԵՆԶԻԱՆԵՐԸ

Հոդված 15. Պահանջվող լիցենզիան

1. Ցանկացած անձ իրավասու է, սույն օրենքի պահանջներին համապատասխան, տիրապետել կամ շահագործել հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանց կամ տրամադրել հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ:

Հանրային հաղորդակցության ցանցի սեփականատերը պարտավոր է շահագործել այդ ցանցը, սակայն պարտադիր չէ, որպեսզի նման ցանցի օպերատորը դրա սեփականատերը լինի:

2. Որեւէ անձ իրավասու չէ շահագործել Հայաստանի Հանրապետության տարածքում հանրային հաղորդակցության ցանց, եթե չունի սույն ենթակետի եւ »Լիցենզավորման մասին« ՀՀ օրենքով նախատեսված բարդ լիցենզավորման ընթացակարգերի համաձայն շնորհված ցանցի լիցենզիա: Սույն օրենքի գործողության մեջ մտնելուց առաջ ցանցի շահագործման լիցենզիա ստացած անձինք պարտավոր չեն սույն գլխով պահանջվող նոր լիցենզիա ստանալ, քանի դեռ չի դադարել գործող լիցենզիայի ժամկետը:

3. Էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների տրամադրման համար բարդ լիցենզիա չի պահանջվում:

Հանձնաժողովը պարտավոր է պահանջել, որպեսզի վերոհիշյալ (բ) կետի համաձայն ցանցի լիցենզիա չունեցող, սակայն հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցող անձը ստանա ծառայություններ մատուցողի լիցենզիա «Լիցենզավորման մասին» ՀՀ օրենքով նախատեսված պարզ լիցենզավորման ընթացակարգին համապատասխան:

4. Գերիշխող օպերատորների եւ ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողների նկատմամբ կիրառվում են սույն օրենքով նախատեսված կարգավորման այլ ձեւեր:

Հոդված 16. Ցանցի լիցենզավորման կարգը

1. Ցանցի լիցենզավորման կարգը սահմանելիս Հանձնաժողովը հաշվի է առնում՝

1) դիմողի տեխնիկական որակավորման եւ ֆինանսական հնարավորության պահանջները.

2) սույն օրենքի եւ «Լիցենզավորման մասին» օրենքի նպատակները.

3) արդյոք դա կնպաստի համընդհանուր ծառայություններ ապահովելու նպատակի իրականացմանը.

4) արդյոք կպաշտպանվեն հանրային հաղորդակցության ցանցերից եւ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններից օգտվողների շահերը.

5) արդյոք կխթանվի մրցակցությունը հանրային հաղորդակցության ցանցեր եւ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ տրամադրողների միջեւ.

6) արդյոք կխթանվեն գիտահետազոտական, զարգացման աշխատանքները եւ էլեկտրոնային հաղորդակցության նոր ծառայությունների ներդրումը.

7) արդյոք խրախուսվում են օտարերկրյա եւ տեղացի ներդրողները, որպեսզի ներդրումներ կատարեն էլեկտրոնային հաղորդակցության բնագավառում.

8) արդյոք կերաշխավորվի հանրային շահի եւ ազգային անվտանգության շահերի պաշտպանությունը:

2. Ելնելով հանրային շահերից՝ Հանձնաժողովը կարող է լիցենզավորման կարգում սահմանել լրացուցիչ պայմաններ:

ԲԱԺԻՆ 3.

ՀԱՃԱԽԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԻՐՈՒՅԹԻ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄԸ

Հոդված 17. Հաճախականությունների տիրույթի հատկացումը

1. Եթե էլեկտրոնային հաղորդակցության որեւէ ցանցի շահագործման կամ ծառայություն մատուցելու համար անհրաժեշտ է ռադիոհաճախականությունների օգտագործում, ապա անձը չի կարող տվյալ ցանցն օգտագործել կամ ծառայությունը մատուցել առանց ռադիոհաճախականությունների օգտագործելու համար պահանջվող լիցենզիայի:

2. Հանձնաժողովը պարտավոր է, սույն օրենքի 10-րդ հոդվածի եւ «Լիցենզավորման մասին» ՀՀ օրենքի համաձայն, առանձին օգտագործողների ռադիոհաճախականությունները բաշխել վերոհիշյալ (ա) կետում նշված նպատակների կատարման համար: Հանձնաժողովը, սակայն, պարտավոր է սույն օրենքի գործողության մեջ մտնելուց հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, սահմանել կանոններ, թույլատրելու ցածր հզորության այնպիսի սարքերի չլիցենզավորված շահագործումը, որոնք արձակում են ռադիոհաճախականության ճառագայթներ, եթե այդ սարքերի տեսակները հաստատված են Հանձնաժողովի կամ օտարերկրյա համապատասխան ստանդարտներ սահմանող մարմինների կողմից` համապատասխան կանոնակարգերով նախատեսված կարգով: Վերոհիշյալ կանոններով կարող է տվյալ սարքավորման արտադրողներից կամ մատակարարներից պահանջվել՝ ստուգելու եւ հավաստագրելու տվյալ սարքավորումը Հանձնաժողովին` նախքան այդ սարքավորումը ներմուծելը կամ վաճառքի հանելը:

3. Հանձնաժողովը կարող է հայտարարել ռադիոհաճախականության լիցենզիաների դիմումներ ստանալու հրավեր:

4. Հանձնաժողովն իրավասու է ռադիոհաճախականությունների տիրույթի որոշակի հատվածների օգտագործման համար ռադիոհաճախականության լիցենզիաներ տրամադրել անձանց: Հանձնաժողովն իրավասու է հաճախականության լիցենզիա տրամադրել հանրային հաղորդակցության ցանցի ծառայությունների տրամադրման համար միայն այն դիմողին, որը ունի ցանցի լիցենզիա կամ իրավասու է ստանալու նման լիցենզիա: Հանձնաժողովն իրավասու է ցանցի լիցենզիայի համար դիմողին թույլ տալ, որպեսզի վերջինս մեկ դիմումով դիմի եւ ցանցի լիցենզիայի, եւ հաճախականության լիցենզիայի համար, եւ իրավասու է զուգահեռաբար շնորհել եւ հաճախականության լիցենզիա եւ ցանցի լիցենզիան:

5. Հանձնաժողովը պարտավոր է սահմանել ռադիոհաճախականությունների օգտագործման թույլտվության լիցենզավորման կարգը, որում պետք է սահմանվեն ռադիոհաճախականությունների տիրույթի բաշխման մեթոդները եւ դիմողներին ներկայացվող տեխնիկական, ֆինանսական եւ իրավական պահանջներ:

Հոդված 18. Առկա օգտագործողներ

Սույն օրենքի 17-րդ հոդվածը չի տարածվում այն անձի նկատմամբ, որին` ռադիոհաճախականությունների օգտագործելու թույլտվությունը տրվել է նախքան սույն օրենքի գործողության մեջ մտնելը: Սույն օրենքի 13-րդ հոդվածը տարածվում է բոլոր այն անձանց նկատմամբ, որոնք ցանկանում են երկարաձգել ռադիոհաճախականության օգտագործմանւ իրավունքը կամ ստանալ լրացուցիչ ռադիոհաճախականություն օգտագործման իրավունք:

Հոդված 19. Ռադիոհաճախականությունների օգտագործումը

Յուրաքանչյուր անձ, որն ունի ռադիոհաճախականության լիցենզիա, պարտավոր է կատարել վերջինիս պայմանները եւ ռադիոհաճախականությունների օգտագործման վերաբերյալ Հանձնաժողովի հրահանգները :

Հոդված 20. Ազդեցություն

Արգելվում է որեւէ անձի կողմի ռադիոհաճախականության օգտագործումը այնպիսի ձեւով, որը վնասակար ազդեցություն է ունենում այլ անձի ռադիո հաճախականության օրինական օգտագործմանը:

Հոդված 21. Սիրողական ռադիո

1. Իրավասու մարմնի հետ խորհրդակցելուց հետո Հանձնաժողովը պարտավոր է հրապարակել սիրողական ռադիոյի տարբեր տեսակի լիցենզիաները դասակարգող եւ նման լիցենզիաներ ունենալու համար անհրաժեշտ որակավորման չափանիշները սահմանող կանոններ, եւ որակավորման չափանիշներին համապատասխանությունը ստուգելու ընթացակարգեր:

2. Հանձնաժողովը պարտավոր է հրապարակել սիրողական ռադիո կայանների գրանցման, տեղադրման եւ օգտագործման կանոններ գործառնական լիցենզիաների տրամադրման համար:

3. Սիրողական ռադիոկայանները չեն կարող օգտագործվել հեռարձակման նպատակով:

Հոդված 22. Կեղծ կամ ապակողմնորոշող ռադիոհաղորդակցություն

1. Սույն օրենքի որեւէ դրույթով չի թույլատրվում օրենքով արգելված կեղծ կամ ապակողմնորոշող ռադիոհաղորդակցության ուղարկում:

2. Սույն օրենքի որեւէ դրույթով չի թույլատրվում ոչ ստույգ կամ ապակողմնորոշող այնպիսի հաղորդագրությունների ուղարկումը, որոնք կարող են վտանգել օդանավերի, նավերի կամ ցամաքային տրանսպորտային միջոցների կամ ֆիզիկական անձանց անվտանգությունը, կամ խոչընդոտել փրկարարական որեւէ ծառայության գործունեությանը:

3. Արգելվում է կեղծ կամ ոչ ճիշտ ռադիո կանչի ազդակների օգտագործումը:

ԳԼՈՒԽ 4.

ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԵՐԱՇԽԻՔՆԵՐԸ

Հոդված 23. Գերիշխող դիրքը

Անձն ունի «գերիշխող դիրք» այն դեպքում, երբ որպես մատակարար կամ սպառող, այն որեւէ մրցակից չունի եւ որեւէ էական մրցակցության չի հանդիպում, կամ եթե իր շրջանառության ծավալներով շուկայում զբաղեցնում է առնվազն մեկ երրորդը:

Հոդված 24. Գերիշխող դիրքի մասին որոշման կայացումը

1. Հանձնաժողովը որոշում է, թե հանրային հաղորդակցության ցանցեր կամ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցող որ օպերատորները եւ որ ծառայություններ մատուցողները սույն օրենքի իմաստով ունեն գերիշխող դիրք: Այս կապակցությամբ, Հանձնաժողովն առնվազն երկու ամիս առաջ հրապարակում է որեւէ օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի դիրքը գերիշխող ճանաչելու կամ նման որոշման առկայության դեպքում` ոչ գերիշխող ճանաչելու իր մտադրության մասին եւ ընդունում գրավոր մեկնաբանություններ տվյալ օպերատորից կամ ծառայություններ մատուցողից եւ շահագրգիռ ցանկացած այլ անձից:

2. Հանձնաժողովը կարող է օպերատորին կամ ծառայություններ մատուցողին ճանաչել որպես գերիշխող դիրք զբաղեցնող որոշ ծառայությունների եւ/կամ աշխարհագրական տարածքների կապակցությամբ, իսկ ուրիշ ծառայությունների կամ աշխարհագրական տարածքների առումով նրան ճանաչել որպես ոչ գերիշխող:

3. Ցանկացած շահագրգիռ անձ կարող է դիմել, որպեսզի Հանձնաժողովը նախաձեռնի սույն հոդվածի (ա) կետով նախատեսված գործընթացը որեւէ օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի նկատմամբ կիրառելու ուղղությամբ:

Հոդված 25. Երաշխիքները

1. Հանձնաժողովը կարող է սահմանել կանոններ (այսուհետ` մրցակցության երաշխավորման կանոններ), որոնցով՝

1) կպահանջի գերիշխող օպերատորից կամ ծառայություններ մատուցողից, որպեսզի նա մրցակցային կարգով հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցի միայն մեկ կամ ավելի, բայց իրենից լիովին առանձնացված դուստր ձեռնարկությունների կամ փոխկապակցված անձանց միջոցով.

2) կպահանջի գերիշխող օպերատորից կամ ծառայություններ մատուցողից որպեսզի նա կառուցվածքային առումով առանձնացնի իր գերիշխող գործունեությունն իր մրցակցային գործունեությունից.

3) կպահանջի գերիշխող օպերատորից կամ ծառայություններ մատուցողից, որպեսզի նա սահմանափակի գործարքները, կամ տեղեկատվության փոխանակումը կամ աշխատողների համատեղումը կամ ձեռնարկի այլ քայլեր, որոնք Հանձնաժողովը կհամարի ողջամիտ եւ անհրաժեշտ մրցակցությունը երաշխավորելու նպատակով.

4) եթե այլ միջոցները չեն պաշտպանում մրցակցությունըւ, Հանձնաժողովը դիմում է Հայաuտանի Հանրապետության տնտեuական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողով՝ լիցենզավորված անձի վերակազմավորման կամ տնտեսական կապերի խզման պահանջով:

2. Հանձնաժողովն իրավասու է, խորհրդակցելով Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովի հետ, մշակել ուղեցույցներ հետեւյալի վերաբերյալ.

1) հակամրցակցային գործելակերպի այն տեսակները, որոնց նկատմամբ կիրառվում են մրցակցության երաշխավորման կանոնները.

2) նմանօրինակ գործելակերպի նկատմամբ մրցակցության երաշխիք կիրառելու կամ չկիրառելու մասին որոշում կայացնելու կարգը:

3. Հանձնաժողովը պարտավոր է մրցակցության երաշխավորման կանոններ հրապարակել միայն այն դեպքում, երբ բավարար է համարում, որ՝

1) այդ կանոններն անհրաժեշտ են գերիշխող որեւէ օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի կողմից գերիշխող դիրքի չարաշահումը, կամ այդ օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի կողմից ցանկացած այլ հակամրցակցային գործելակերպ բացահայտելու կամ կանխելու համար.

2) Հանձնաժողովի տրամադրության տակ չկան որեւէ այլ գործուն միջոցներ, որպեսզի այն համարժեքորեն արձագանքի նման չարաշահմանը կամ գործելակերպին:

4. Սույն օրենքի որեւէ դրույթ նպատակ չի հետապնդում կանխել կամ սահմանափակել որեւէ անձի` «Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին կամ «Լիցենզավորման մասին» ՀՀ օրենքների շրջանակներում պաշտպանությունից օգտվելու նպատակով հայցով դատարան դիմելու իրավունքը:

Հոդված 26. Գերիշխող օպերատորների պարտավորությունները գծի ենթակառուցվածքների կապակցությամբ

1. Ցանկացած գերիշխող օպերատոր, որը տիրապետում է գծի ենթակառուցվածքներին, պարտավոր է թույլ տալ, որպեսզի ցանկացած այլ օպերատոր կարողանա ձեռք բերել կամ օգտագործել (կամ ֆինանսական վարձակալության, օգտագործման իրավունքների կամ վաճառքի միջոցով) տվյալ գծի ենթակառուցվածքի թողունակությունը:

2. Բոլոր գերիշխող օպերատորները պարտավոր են ժամանակին եւ ճշգրիտ տեղեկություններ հրապարակել իրենց ունեցած գծի ենթակառուցվածքների գտնվելու վայրի եւ առկա թողունակության մասին:

3. Ցանկացած օպերատոր, որը ցանկանում է ձեռք բերել կամ օգտագործել որեւէ գերիշխող օպերատորի գծի ենթակառուցվածքը, պարտավոր է գրավոր դիմել համապատասխան օպերատորին: Այն գերիշխող օպերատորը, որից փորձ է արվոմ ստանալ գծի ենթակառուցվածք կամ վերջինիս օգտագործման թույլտվությունը, պարտավոր է դիմող օպերատորին յոթ օրվա ընթացքում գրավոր տեղեկացնել, թե արդյոք ինքը մտադիր է տրամադրել խնդրո առարկա գծի ենթակառուցվածք կամ վերջինս օգտագործելու թույլտվությունը:

4. Գերիշխող օպերատորը, որը տիրապետում է գծի ենթակառուցվածքի, իրավասու է մերժել մեկ այլ օպերատորի դիմումը, միայն եթե ապացուցում է, որ.

1) տվյալ գծի ենթակառուցվածքի թողունակությունը սպառված է.

2) տվյալ գծի ենթակառուցվածքի թողունակությունը կսպառվի դիմումի ամսաթվից հետո երեք տարվա ընթացքում եւ այն պրակտիկ, տեխնիկական, կամ տնտեսական պատճառներից ելնելով հնարավոր չէ ընդարձակել.

3) գծի ենթակառուցվածքի մեջ պարունակվող գծի ենթակառուցվածքը կվնասվի կամ էլեկտրոմագնիսական առումով չի կարող համատեղելի լինել գերիշխող օպերատորի ցանցին:

5. Գծի ենթակառուցվածքին տիրապետող գերիշխող օպերատորը պարտավոր է հավասար վերաբերմունք ցուցաբերել բոլոր այն օպերատորների նկատմամբ, որոնք ցանկանում են գնել, վարձակալել կամ օգտագործել գծի ենթակառուցվածքը, եւ պարտավոր է ապահովել, որպեսզի գծի ենթակառուցվածքի օգտագործման նույն հանգամանքների դեպքում կիրառվեն նույն պայմանները:

Այլ անձանց կողմից գծի ենթակառուցվածքի գնման, վարձակալության եւ օգտագործման պայմանները եւ պահանջները պետք է համապատասխանեն գերիշխող օպերատորի կամ վերջինիս հետ փոխկապակցված անձանց կողմից գծի ենթակառուցվածքի օգտագործման գնման եւ վարձակալության պայմաններին եւ պահանջներին:

6. Գծի ենթակառուցվածքի օգտագործման համար սահմանվող վճարի մեծությունը պետք է համաչափ լինի գծի ենթակառուցվածքը կառուցելու եւ պահպանելու կապակցությամբ այն տիրապետող գերիշխող օպերատորի կրած ծախսերին:

7. Գերիշխող օպերատորը, որը սեփականատերը տիրապետում է գծի ենթակառուցվածքը, պարտավոր է գծի ենթակառուցվածքի գնման, վարձակալության եւ օգտագործման համար դիմող օպերատորների նկատմամբ չկիրառել այնպիսի պայմաններ, որոնք առնչվում են գծի ենթակառուցվածքի օգտագործման նպատակին եւ ձեւին:

8. Գծի ենթակառուցվածքի օգտագործման համար դիմող օպերատորը կամ այն օպերատորը, որը գծի ենթակառուցվածքի օգտագործման մասին պայմանագիր է կնքել, որը գտնում է, որ իրեն հնարավորություն չի տրվում` պահանջվող չափով օգտագործելու գծի ենթակառուցվածքը, կամ որ անարդար վճարներ կամ պայմաններ են կիրառվում գծի ենթակառուցվածքի օգտագործման նկատմամբ, կամ որ սահմանվում են խտրական այլ պահանջներ, իրավասու է գերիշխող օպերատորի գործունեության վերաբերյալ բողոք ներկայացնել Հանձնաժողովին 69-րդ հոդվածի համաձայն: Եթե բողոքն առնչվում է դիմումի մերժմանը, ապա գերիշխող օպերատորը պարտավորված է` ներկայացնելու ստույգ եւ արժանահավատ ապացույցներ, որպես (դ) կետի համաձայն իր կայացրած որոշման հիմնավորում:

9. Ցանկացած գերիշխող օպերատոր, որը Հայաստանից դուրս գտնվող կազմակերպության հետ մտադիր է կառուցել նոր կամ ընդարձակված միջազգային ցանց, կամ մասնակցել դրանց շինարարությանը, սեփականությանը կամ շահագործմանը, պարտավոր է այդ մասին ցանկացած պայմանագիր կնքելուց առնվազն 180 օր առաջ ծանուցել բոլոր օպերատորներին: Ցանկացած օպերատոր իրավասու է մասնակցել նման ցանցի պլանավորմանը, շինարարությանը, սեփականությանը եւ շահագործմանը ոչ պակաս նպաստավոր պայմաններով, քան ընձեռնվել են գերիշխող օպերատորին:

ԳԼՈՒԽ 5.

ՍԱԿԱԳՆԵՐ ԵՎ ՎՃԱՐՆԵՐ

Հոդված 27. Վճարների հիմքը

1. Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայության սակագները պետք է լինեն արդարացի եւ ողջամիտ: Ցանկացած սակագին որն անարդարացի է կամ ոչ ողջամիտ, համարվում է հակաօրինական: Սակագնի արդարացի եւ ողջամիտ լինելու մասին հիմնավորում կարող է հանդիսանալ այն, որ նմանատիպ սակագին արդեն իսկ սահմանված է նմանատիպ ծառայության համար:

2. Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությանն սակագները սույն օրենքի 28-րդ հոդվածով սահմանված դեպքերում եւ կարգով ենթակա են կարգավորման, իսկ դրանցում ընդգրկված գները պետք է հիմնված լինեն այդ ծառայության մատուցման` 33-րդ հոդվածի համաձայն հաշվարկվող ծախսերի վրա:

Հոդված 28. Սակագների կարգավորումը

1. Հանձնաժողովը պարտավոր է կարգավորել ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողների կողմից մատուցվող հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների օգտագործման սակագները:

2. Հանձնաժողովն իրավասու է կարգավորել ծառայությունների մատուցման մեջ ոչ գերիշխողների կողմից մատուցվող հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների սակագները, եթե պարզում է, որ նման կարգավորումն անհրաժեշտ է մրցակցությունը եւ հանրային շահերը պաշտպանելու համար: Հանձնաժողովն իրավասու չէ կարգավորել ինտերնետային ծառայություններ մատուցողի կողմից ինտերնետ հասանելիության դիմաց գանձվող սակագները, սակայն իրավասու է կարգավորել ինտերնետային ծառայություններ մատուցողի կողմից մատուցվող հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանկացած այլ ծառայությունների սակագները: Ինտերնետ ծառայությունների մատուցումը չի համարվում էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություն:

3. Հանձնաժողովը կարգավորում է ծառայությունների մատուցման մեջ ոչ գերիշխողների կողմից հանրությանը մատուցվող համընդհանուր ծառայությունների սակագները:

4. Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների սակագները կարգավորելիս Հանձնաժողովը պարտավոր է ընդունել սակագների հավասարակշռում կարգավորող կանոններ, որպեսզի գները մոտեցնի փաստացի ծախսերին այնպես, որպեսզի խրախուսի մրցակցության զարգացումը եւ համընդհանուր ծառայությունների խթանումը: Հանձնաժողովը չի կարող պահանջել տեղական ծառայությունների նման կարգավորում, բացառությամբ, եթե այդ գործողությունն անհրաժեշտ է հանրային շահերի պաշտպանության համար տեսակետից:

5. Հանրային ծառայությունների մատուցման ժամանակ, Հանձնաժողովը կարող է 1-ին, 2-րդ եւ 3-րդկետերով կարգավորման ենթակա ծառայությունների մատուցողներից պահանջել ներկայացնելու իրենց կողմից մատուցվող հանրային հեռահաղորդակցության ծառայությունների պայմանները եւ գները հիմնավորող տեղեկատվություն:

6. Հանձնաժողովը պարտավոր է իր հայեցողությամբ ընտրել սակագների կարգավորման մեթոդը, որոնք կիրառելի են սույն հոդվածի 1-ին, 2-րդեւ 3-րդկետերով կարգավորման ենթակա ծառայություններ մատուցողների նկատմամբ: Հանձնաժողովն իրավասու է սահմանել ծառայությունների համար գանձվող առավելագույն սակագները:

Հոդված 29. Սակագների հրապարակային ներկայացումը

1. Բոլոր գերիշխող դիրք ունեցող ծառայություններ մատուցողները, 28(բ) հոդվածով սահմանված գերիշխող դիրք չունեցող ծառայություններ մատուցողները ինչպես նաեւ 28(գ) հոդվածով սահմանված գերիշխող դիրք չունեցող ծառայություններ մատուցողները (միայն համընդհանուր ծառայությունների սակագների առումով), պարտավոր են Հանձնաժողովին ներկայացնել եւ հրապարակել աղյուսակներ, որոնցում արտացոլված կլինեն հանրային հաղորդակցության ցանցերի կամ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների բոլոր սակագները: Նշված սակագները, դրանցում պարունակվող տեղեկությունները, դրանց տպագրման ձեւը, հանրության կողմից ծանոթացման համար փակցման եւ բաց պահման վայրերը, այդ թվում` լայնորեն հասանելի վեբ-սայթերի կամ զանգվածային լրատվամիջոցների դեպքում, սահմանվում են Հանձնաժողովի կանոնակարգերով:

2. 28(բ) հոդվածի համաձայն Հանձնաժողովի կողմից որպես այդպիսին ճանաչված` ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողի կամ ոչ գերիշխողի վճարները, պայմանները, կանոնակարգերն ու գները, կամ կանոնակարգերը, կամ 28(գ) հոդվածի համաձայն Հանձնաժողովի կողմից որպես այդպիսին առանձնացված` ծառայությունների մատուցման մեջ ոչ գերիշխողի վճարները, պայմանները, կանոնակարգերն ու գները, կամ կանոնակարգերը որոնք վերաբերվում են համընդհանուր

ծառայությունների մատուցմանը, գործողության մեջ չեն մտնում առանց Հանձնաժողովի հաստատման:

3. Այն դեպքերում, երբ Հանձնաժողովը որոշում է 28(բ) կամ 28(գ) հոդվածների համաձայն կարգավորել ծառայությունների մատուցման մեջ ոչ գերիշխողի սակագները, Հանձնաժողովը կարող է պահանջել այդ ծառայությունները մատուցողներից, որպեսզի վերջիններս.

1) հրապարակեն իրենց վճարները, պայմանները, կանոնակարգերը եւ դրույքաչափերը լայնորեն հասանելի որեւէ վեբ-սայթում.

2) նշված տեղեկատվությունը փակցնեն բոլոր օպերատորների գրասենյակներում.

3) ուժի մեջ մտնելուց առնվազն 30 օր առաջ նախապես ծանուցեն վերջնական օգտագործողներին՝ վճարների, պայմանների, կանոնակարգերի կամ սակագների մեջ նախատեսվող ցանկացած փոփոխության մասին:

4. Այն դեպքերում, երբ Հանձնաժողովը պարզում է, որ ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողի (կամ 28(բ) կամ 28(գ) հոդվածների համաձայն կարգավորվող` ծառայությունների մատուցման մեջ ոչ գերիշխողի) սակագինը խախտում է կամ խախտելու է սույն օրենքի որեւէ դրույթ, Հանձնաժողովն իրավասու է.

1) փոփոխել սակագինը այնպես, որպեսզի այն դառնա արդարացի եւ ողջամիտ.

2) կասեցնել այդ սակագնի կամ դրա մասի գործողությունն առավելագույնը ինսունօրյա ժամկետով, որի ընթացքում պարտավոր է ուսումնասիրել այդ սակագնի հիմքը եւ հիմնավորումը եւ մերժել, փոփոխել, կամ ընդունել այն:

5. Հանձնաժողովը կարող է պահանջել, որպեսզի ծառայություններ մատուցողները գանձումները սահմանափակեն վճարների առավելագույնը հիսուն տոկոսով, եթե օպերատորն ավելի քան 1 ամիս տրամադրում է տեխնիկապես ցածրորակ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ, այդ թվում` ծառայություններ, որոնք վերջնական օգտագործողներին զրկում են հանրային հաղորդակցության ցանցից օգտվելու հնարավորությունից:

Հոդված 30. Սակագների դրույքաչափերի առանձնահատկությունը

Կարգավորվող ծառայություններ մատուցողների սակագները պետք է.

1) հստակորեն նշված եւ ըմբռնելի լինեն` խաչաձեւ հղումներ չանելով սակագները չկարգավորող փաստաթղթերի.

2) կապված լինեն ծառայությունների կոնկրետ տեսակի հետ.

3) նշված լինեն դրամով` ի լրումն ցանկացած այլ արժույթների, որոնք կարող են ընտրվել ծառայություններ մատուցողի կողմից.

4) սահմանեն միավորները (օրինակ` գծի թողունակություն, ժամանակ, արագություն), որոնց օգտագործմամբ հաշվարկվելու է վճարը.

5) առանձնացված եւ անջատված լինեն ենթակառուցվածքների կամ սարքավորումների վճարներից.

6) հիմնված լինեն միայն վերջնական օգտագործողների կողմից պահանջված հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների տրամադրման կապակցությամբ կրած թույլատրելի ծախսերի վրա.

7) նախօրոք հրապարակել հատուցման ենթակա գումարների եւ դրանց վճարման մասին ցանկացած տեղեկատվություն:

Հոդված 31. Զեղչերը

1. Ծառայություններ մատուցողները կարող են ծառայությունները զեղչել .

1) վերջնական օգտագործողին մատուցված ծառայությունների ծավալի հիման վրա, եթե դա ծախսերի տեսակետից հիմնավորված է.

2) եթե զեղչի ենթակա ծառայությունը նոր սակագների ենթարկվող ծառայություն է, սակայն ոչ ավել, քան հաճախորդի կողմից ծառայությանը բաժանորդագրվելու օրվանից հաշված ինսունօրյա ժամկետով:

Ցանկացած զեղչ պետք է լինի հրապարակային, բաց եւ նույնությամբ հասանելի նման իրավիճակներում գտնվող բոլոր հաճախորդներին:

2. Ծավալային զեղչերը կարող են հաշվարկվել տարբեր անձանց օգտագործած ծավալներն իրար գումարելու միջոցով, եթե այդ անձինք զբաղված են առեւտրային ընդհանուր գործունեությամբ (բացառությամբ էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցելու գործունեության) եւ կուտակված վճարների ենթահաշիվների համար չեն ստանում վճարման այլ հաշիվ, քան նույն ծավալն օգտագործող առանձին անձինք:

3. Անկախ վերոհիշյալ (ա) եւ (բ) կետերից, Հանձնաժողովը կարող է մերժել ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողի կողմից առաջարկված զեղչը, եթե այդ զեղչը վնասում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների տվյալ

տեսակի)-ների շուկայի մասնակից այլ անձանց մրցունակությանը:

Հոդված 32. Ծառայությունների մատուցման մեջ ներկայում գերիշխողի կողմից մրցակցային կարգով հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների գնի սահմանումը

1. Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության որեւէ ծառայություն ծառայությունների մատուցման մեջ ներկայում գերիշխողից բացի որեւէ այլ անձի կողմից մատուցվելու պահից սկսած հինգ տարվա ընթացքում ծառայությունների մատուցման մեջ ներկայում գերիշխողն իրավունք չունի մրցակցային կարգով հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների գնորոշման հիմքում դնել որեւէ երկարաժամկետ կուտակային ծախսերի հաշվարկի մեթոդաբանություն:

2. Հանձնաժողովը կարող է թույլատրել, որպեսզի ծառայությունների մատուցման մեջ ներկայում գերիշխողն մրցակցային հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցելիս օգտագործի երկարաժամկետ կուտակային աճողական ծախսերի հաշվարկի մեթոդաբանություն նախքան սույն հոդվածի (ա) կետում նշված ժամկետի սպառվելը, եթե տվյալ ծառայություններ մատուցողը հիմնավորում է, որ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության կոնկրետ ծառայությունը արդյունավետ մրցակցության առարկա է, եւ եթե Հանձնաժողովը գտնում է, որ ներդրվել են ծախսերի բաշխման սկզբունքներ, որոնք կկանխեն ծառայություններ մատուցողի կողմից մրցակցության ենթակա որեւէ ծառայությունների խաչաձեւ ֆինանսավորումն իր ոչ մրցակցային ծառայություններից ստացված հասույթի հաշվին:

Հոդված 33. Սակագների կարգավորման ենթակա ծառայությունների մատուցողներին ներկայացվող լրացուցիչ պահանջներ

1. Ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողների համար Հանձնաժողովը սահմանում է հաշվապահական հաշվառման համակարգ, որի հիման վրա վերջիններս հիմնավորեն, որ այն հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների վճարները, որոնց գծով իրենք գերիշխող դիրք են զբաղեցնում, հիմնված են ինքնարժեքի (ծախսերի) հաշվարկի վրա:

Հաշվապահական հաշվառման նշված համակարգը պետք է հնարավորություն ընձեռի ծախսերը բաշխել ըստ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության բոլոր ծառայությունների, Հանձնաժողովին հնարավորություն տա ստուգել եւ աուդիտի ենթարկել ծախսերի բաշխումը, ապահովի ծախսերի բաշխումների համապատասխանություն (համամասնություն) ծառայությունները մատուցող՝ կարգավորմանը ենթակա սուբյեկտների միջեւ եւ ապահովի վերջինների կողմից ծախսերի իրականացման համապատասխանություն:

2. Հանձնաժողովը սույն օրենքի 28-րդհոդվածի պահանջներին համապատասխան ապահովում է, որպեսզի ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողները եւ այն ծառայություն մատուցողները, որոնց սակագները սույն օրենքի 28-րդ հոդվածին համաձայն ենթակա են կարգավորման, ըստ մասերի բաշխեն իրենց կողմից առաջարկվող ապրանքները եւ ծառայությունները մատուցելու ընդհանուր ծախսերը, այդ թվում` դրանց առանձին բաղադրիչները, նշված ապրանքների, ծառայությունների եւ բաղադրիչների հետ մեկտեղ, այնպես, որպեսզի այդ ծախսերն առանձնացվեն ամբողջությամբ բաշխման ենթակա կարգով` հետեւյալ սկզբունքներին համապատասխան.

1) կոնկրետ մեկ տեսակի ապրանքին, ծառայությանը, կամ բաղադրիչին վերագրվող ծախսերը պետք է ուղղակիորեն վերագրվեն.

2) կոնկրետ մեկ տեսակի ապրանքին, ծառայությանը, կամ բաղադրիչին չվերագրվող ծախսերը պետք է բաշխվեն բոլոր ապրանքների, ծառայությունների եւ բաղադրիչների միջեւ` փաստացի օգտագործման հիման վրա.

3) վերոհիշյալ (1) եւ ( 2) ենթակետերի համաձայն մրցակցության առարկա հանդիսացող ապրանքներին, ծառայություններին եւ բաղադրիչներին վերագրված կամ բաշխված ծախսերը չեն կարող վճարվել ոչ մրցակցային կարգով մատուցվող ապրանքների, ծառայությունների կամ բաղադրիչների տրամադրման հաշվին:

3. Սույն հոդվածի առաջին մասով նախատեսված` ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողների եւ այն ծառայություն մատուցողների, որոնց սակագները սույն օրենքի 28 հոդվածին համաձայն ենթակա են կարգավորման, ծախսային հիմքով հաշվապահական հաշվառման համակարգը պետք է առանձնացված լինի այնպես, ինչպես դա կարվեր, եթե սույն հոդվածի առաջին մասում նշված հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունները մատուցվեին միմյանց հետ կապ չունեցող տարբեր անձանց կողմից, ընդ որում` պետք է հնարավոր լինի որոշել նրանց հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններին առնչվող եկամուտների եւ ծախսերի տողերը, այդ թվում` հիմնական միջոցների բացվածքը:

4. Օրացուցային տարվա ընթացքում առնվազն մեկ անգամ Հանձնաժողովը պարտավոր է պահանջել սույն օրենքի 28-րդհոդվածովկարգավորման ենթակա բոլոր գերիշխողներից եւ այն ծառայություն մատուցողներից, որոնց սակագները սույն օրենքի 28-րդ հոդվածին համաձայն ենթակա են կարգավորման որպեսզի նրանք ներկայացնեն հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների` ծախսերի մեթոդով հաշվապահական հաշվառման վերաբերյալ աուդիտ անցած հաշվետվություն: Նման հաշվետվությունները պետք է բաց լինեն հանրության համար, եթե դրանք չեն ներառում առեւտրային գաղտնիք: Աուդիտորների ընտրությունը ենթակա է հաստատման Հանձնաժողովի կողմից:

5. Սույն հոդվածի (դ) կետում նշված հաշվետվությունները պետք է ներառեն՝

1) աուդիտորի զեկույցը ծախսային մեթոդով հաշվապահական հաշվառման եւ սույն օրենքի դրույթների համապատասխանության մասին.

2) հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների բոլոր ծախսային հոդվածների բացահայտում եւ քանակական գնահատում ցանցի բոլոր այն հատվածների համար, որոնց միջոցով տրամադրվել է կոնկրետ ծառայությունը.

3) համատեղ եւ ընդհանուր ծախսերը հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության կոնկրետ ծառայությանը վերագրելու հիմքերը:

6. Սույն օրենքի 28-րդհոդվածին համապատասխան սակագնային կարգավորման ենթակա ծառայություններ մատուցողների հաշվետվությունների մասին շահագրգիռ անձանց` իրենց տեսակետները հայտնելու հնարավորություն ընձեռելուց հետո, Հանձնաժողովը պարտավոր է պարզել, թե արդյոք ծառայություններ մատուցողներից յուրաքանչյուրի ծախսերի հաշվապահական հաշվառումն օրինական է եւ պատշաճ: Այս որոշումը կայացնելիս Հանձնաժողովը պետք է հավասարակշռի.

(1) մի կողմից, ծառայությունների մատուցողների կարողությունը` ողջամիտ շահութաբերություն ապահովելու հնարավորություն ունենալու առումով, եւ (2) մյուս կողմից, հանրության եւ ծառայություններ մատուցող այլ անձանց շահերը ցածր գների ապահովման եւ, հնարավորության դեպքում նաեւ՝ մրցակցությունը խթանելու առումներով:

7. Հանձնաժողովը պարտավոր է սահմանել սույն հոդվածի առաջին մասում նշված ծախսերը վերագրելու մեթոդները եւ սույն հոդվածի երկրորդ մասում նշված` հաշվապահական հաշվառման ծախսային մեթոդը, որը պետք է ՝

1) ապահովի որպեսզի ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխողին եւ այն ծառայություն մատուցողները, որոնց սակագները սույն օրենքի 28 հոդվածին համաձայն ենթակա են կարգավորման, վերագրվող վնասները, տույժերը կամ տուգանքները չկրեն մրցակիցները կամ վերջնական օգտագործողները.

2) արգելի սույն օրենքի 28-րդ հոդվածին համապատասխան սակագնային կարգավորման ենթակա ծառայություններ մատուցողների հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության մրցակցային ծառայությունների եւ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ոչ մրցակցային ծառայությունների միջեւ խաչաձեւ ֆինանսավորումը վարձակալված գծերի վճարները հաշվարկելիս կամ փոխկապակցման վճարները հաշվարկելիս.

3) բջջային հեռախոսակապի ցանցի վարձակալած գծերի միանձնյա կամ համատեղ տիրապետող՝ սույն օրենքի 28-րդհոդվածին համապատասխան սակագնային կարգավորման ենթակա ծառայություններ մատուցողների նկատմամբ ընդլայնել ծախսերի բաշխմանը ներկայացվող պահանջները:

8. Սույն օրենքի 28-րդհոդվածին համապատասխան սակագնային կարգավորման ենթակա ծառայություններ մատուցողը, որը տրամադրում է վարձակալված գիծ կամ մատուցում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության այլ ծառայություններ, պարտավոր է իր վճարների հաշվարկները եւ ծախսային մեթոդով ինքնարժեքի հաշվառումը համապատասխանեցնի սույն օրենքի դրույթներին սույն օրենքի գործողության մեջ մտնելու հետո 6 ամսվա ընթացքում:

Հոդված 34. Ներդրումների եկամտաբերության ողջամիտ մակարդակը

1. Ծառայություններ մատուցողների կողմից գանձվող վճարները կարգավորելիս Հանձնաժողովը ապահովում է, որպեսզի տվյալ ծառայություններ մատուցողները հնարավորություն ունենան արդյունավետ կառավարման հիման վրա ստանալու հանրությանը ծառայություններ մատուցելու գործում իրենց կատարած ներդրումների ողջամիտ արժեքի նկատմամբ եկամտաբերության ողջամիտ մակարդակ: Հանձնաժողովը կարող է հանրությանը ծառայությունների մատուցմանն ուղղված ներդրումների մեջ ներառել այն ներդրումները, որոնք նախկինում հաստատվել են Հանձնաժողովի կողմից, եւ որոնց օգտագործման նպատակը, փոփոխվել է Հանձնաժողովի կողմից: Այն կարող է ներառել ներդրումները, որոնք ամբողջությամբ կամ մասամբ տնտեսապես չհիմնավորված կամ անարդյունավետ են դարձել տեխնոլոգիայի կատարելագործման կամ պետական քաղաքականության փոփոխության պատճառով:

2. Սույն հոդվածի առաջին մասով սահմանված կարգով եկամտաբերությունը որոշելիս Հանձնաժողովը կարող է հաշվի առնել ծառայություններ մատուցողի կողմից մատուցվող ծառայության որակը, հանրության նկատմամբ սույն օրենքով նախատեսված իր պարտավորությունների կատարված լինելը եւ Հանձնաժողովի սահմանած կանոններին եւ կանոնակարգերին մատուցված ծառայությունների համապատասխանելիությունը: Հանձնաժողովը նաեւ իրավասու է նվազեցնել թույլատրելի

եկամտաբերության մակարդակը, եթե Հանձնաժողովը գտնում է, որ ծառայություններ մատուցողը ծառայությունների պահանջվող որակը չի ապահովել կամ չի կատարել սույն օրենքից բխող իր պարտավորությունները կամ Հանձնաժողովի սահմանած կանոնները եւ կանոնակարգերը:

ԳԼՈՒԽ 6.

ՓՈԽԿԱՊԱԿՑՈՒՄ

Հոդված 35. Փոխկապակցում տրամադրելու պարտավորությունը

1. Յուրաքանչյուր օպերատոր պարտավոր է պահանջի հիման վրա փոխկապակցել հանրային հաղորդակցության իր ցանցը որեւէ այլ օպերատորի հանրային հաղորդակցության ցանցի հետ:

2. Օպերատորը պարտավոր է փոխկապակցում տրամադրել հետեւյալ սկզբունքներին համապատասխան.

1) «յուրաքանչյուրը յուրաքանչյուրի հետ» փոխկապակցումը պետք է տրամադրի այնպես, որպեսզի հանրային հաղորդակցության ցանցերից յուրաքանչյուրի բոլոր հաճախորդները կարողանան հաղորդակցել հանրային հաղորդակցության մյուս ցանցերի բոլոր հաճախորդների հետ կամ ստանալ ծառայություններ մյուս ցանցերից.

2) «վերջնակետից վերջնակետ» փոխկապակցումը պետք է իրականացվի այնպես, որպեսզի հնարավոր դարձնի մեկ ցանցի ցանկացած հաճախորդին մեկ այլ ցանցի օպերատորի կողմից հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցումը.

3) փոխկապակցող օպերատորները հավասար պատասխանատվություն են կրում փոխկապակցումը ողջամիտ ժամկետներում ապահովելու համար:

Հոդված 36. Փոխկապակցման թույլատրելի մեխանիզմները

1. Յուրաքանչյուր գերիշխող օպերատոր պարտավոր է Հանձնաժողովին ներկայացնել փոխկապակցման օրինակելի առաջարկվող տարբերակ, որտեղ նշված կլինեն այն պայմանները, որոնց հիման վրա այլ օպերատորները կարող են փոխկապակցվել տվյալ գերիշխող օպերատորի հանրային հաղորդակցության ցանցին:

2. Երկու կողմերի համաձայնության դեպքում առնվազն մեկ գերիշխող օպերատորի մասնակցությամբ փոխկապակցման պայմանները եւ գները կարող են շարադրվել պայմանագրում, որն իրավաբանական ուժով կգերակայի փոխկապակցման համապատասխան օրինակելի առաջարկի նկատմամբ: Յուրաքանչյուր գերիշխող օպերատոր պարտավոր է փոխկապակցման բոլոր պայմանագրերի մեկական օրինակները տրամադրել Հանձնաժողովին, որը կարող է սահմանված կարգով մերժել, կասեցնել, կամ փոփոխել դրանք:

3. Գերիշխող օպերատորի հետ փոխկապակցման պայմանները որոշվում են՝

1) գերիշխող օպերատորի կողմից ներկայացված եւ Հանձնաժողովի կողմից 37-րդ հոդվածի հիման վրա հաստատված փոխկապակցման օրինակելի առաջարկի համաձայն, որը տարածվում է տվյալ ծառայությունների մատուցման նկատմամբ: Եթե կիրառելի է փոխկապակցման օրինակելի ձեւի ավելի քան մեկ առաջարկ, ապա Հանձնաժողովը որոշում է թե որը պետք է կիրառել.

2) փոխկապակցման համար դիմողի եւ փոխկապակցում տրամադրողի միջեւ կնքված պայմանագրով, որը հաստատվել է Հանձնաժողովի կողմից սույն հոդվածի երկրորդ մասին համաձայն, եթե չի կիրառվում (ա) կետը.

3) Հանձնաժողովի կողմից, որը հանդես է գալիս որպես վեճի կարգավորիչ 40-րդ հոդվածում նշված արբիտրաժային կանոնների հիման վրա՝ այն դեպքերում, երբ (ա) կամ (բ) կետերը չեն կիրառվում:

4. Ոչ գերիշխող օպերատորները կարող են փոխկապակցման համար առաջարկվող դրույքաչափերը եւ պայմաններն ամրագրել պայմանագրի կամ փոխկապակցման օրինակելի առաջարկի մեջ:

5. Ոչ գերիշխող օպերատորի հետ փոխկապակցման պայմանները որոշվում են՝

1) փոխկապակցման համար դիմողի եւ փոխկապակցում տրամադրողի միջեւ պայմանագրով.

2) ոչ գերիշխող օպերատորի կողմից ներկայացված եւ Հանձնաժողովի կողմից 37-րդ հոդվածի հիման վրա հաստատված փոխկապակցման օրինակելի առաջարկի կամ դրա այն մասի համաձայն, որը տարածվում է տվյալ ծառայությունների մատուցման նկատմամբ՝ այն դեպքերում, երբ չի կիրառվում (ա) կետը: Եթե կիրառելի է փոխկապակցման օրինակելի ձեւի ավելի քան մեկ առաջարկ, ապա Հանձնաժողովը որոշում է, թե որը պետք է կիրառել.

3) Հանձնաժողովի կողմից, ըստ իր հայեցողության, որը հանդես է գալիս որպես վեճի կարգավորիչ 40-րդ հոդվածում նշված արբիտրաժային կանոնների հիման վրա այն դեպքերում, երբ (ա) կամ (բ) կետերը չեն կիրառվում:

Հոդված 37. Փոխկապակցման օրինակելի առաջարկները

1. Յուրաքանչյուր գերիշխող օպերատոր, որը սույն Գլխի համաձայն պարտավոր է փոխկապակցում տրամադրել հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցման համար, պարտավոր է փոխկապակցման օրինակելի առաջարկ ներկայացնել Հանձնաժողովին`

1) 24-րդ հոդվածի համաձայն գերիշխող դիրք զբաղեցնող ճանաչվելուց հետո իննսուն օրվա ընթացքում, կամ

2) փոխկապակցման առկա օրինակելի առաջարկի ժամկետի ավարտից առնվազն իննսուն օր առաջ:

2. Օպերատորի կողմից ներկայացված փոխկապակցման օրինակելի առաջարկ կամ դրա որեւէ մաս կարող գործողության մեջ մտնել Հանձնաժողովի կողմից հաստատվելուց հետո:

3. Փոխկապակցման օրինակելի առաջարկը պետք է նախատեսի ստորեւ թվարկված կոնկրետ մանրամասները եւ Հանձնաժողովի կանոններով սահմանված ցանկացած լրացուցիչ տեղեկություններ.

1) առաջարկի վավերության ժամկետը, որը չի կարող գերազանցել առաջարկը ներկայացնողի լիցենզիայի ուժի մեջ մնալու ժամկետը, կամ պայմանագրի գործողության ժամկետը, որը չպետք է գերազանցի կողմերի լիցենզիաների վավերականության ժամկետը.

2) փոխկապակցման ծառայությունը, էլեկտրոնային հաղորդակցության եւ հարակից այլ ծառայությունները, որոնց համար դիմել է փոխկապակցվելու ցանկություն ունեցող կողմը.

3) փոխկապակցման գծեր պատվիրելու ընթացակարգը եւ դրանց թողունակությունը.

4) տեղափոխվող ծավալների (տրաֆիկի) գնահատման եւ կառավարման կարգը.

5) ցանցի աշխատանքի անվտանգությունն ապահովելու համար կիրառվող միջոցառումները.

6) փոխկապակցման տեխնիկական եւ այլ ստանդարտները.

7) փոխկապակցման յուրաքանչյուր կետի գտնվելու վայրը եւ նման կետերից յուրաքանչյուրի օգտագործման պայմանները.

8) համարների կամ համարային շարքերի օգտագործման պայմանները.

9) ընթացակարգը, որին պետք է հետեւել, երբ փոխկապակցող կողմերից որեւէ մեկը ցանկանա փոխել իր ցանցի կառուցվածքը, եւ երբ նման փոփոխությունը կարող է բացասաբար անդրադառնալ փոխկապակցված ցանցերի համատեղ աշխատանքի ռեժիմի կամ մատուցվող փոխկապակցման ծառայությունների վրա.

10) ցանցային սարքավորումների եւ գծի ենթակառուցվածքների համատեղ օգտագործումը.

11) փոխկապակցվող ցանցերի եւ էլեկտրոնային հաղորդակցության ու այլ հարակից ծառայությունների որակին ներկայացվող պահանջները եւ այդ պահանջների կատարումն ապահովելու միջոցառումները.

12) վճարահաշվարկային պայմանները եւ ընթացակարգերը.

13) ցանցերի փոխկապակցումը եւ համատեղ աշխատանքի ռեժիմը փորձարկելու կարգը.

14) փոխկապակցման վճարները եւ դրանց փոփոխման ընթացակարգը.

15) փոխկապակցված գծերի եւ այլ փոխկապակցման ծառայությունների օգտագործման պայմանները եւ վճարները.

16) փոխկապակցման պայմանները փոփոխելու կարգը.

17) խափանումների վերաբերյալ տեղեկությունների ստացման եւ խափանումների վերացման կարգը.

18) վերանորոգման եւ պահպանման աշխատանքների կատարմանը ներկայացվող պահանջները.

19) կողմերի պատասխանատվությունը եւ առկա սահմանափակումները.

20) վեճերի լուծման կարգը.

21) կողմերից որեւէ մեկի կողմից փոխկապակցման պայմանագիրը խախտելու դեպքում այդ պայմանագրի կասեցման եւ դադարեցման կարգը.

22) ցանկացած այլ տեղեկատվություն, որն անհրաժեշտ է փոխկապակցումը գնահատելու եւ իրականացնելու համար:

4. Գերիշխող օպերատորների փոխկապակցման բոլոր օրինակելի առաջարկները պետք է ներառեն գերիշխող օպերատորի կողմից ստանձնված հանձնառություն այն մասին, որ նա դիմող օպերատորին կտրամադրի փոխկապակցում վերջինիս կողմից փոխկապակցման պայմաններին համաձայնությունը տալուց հետո ոչ ուշ, քան 30 oրվա ընթացքում:

Հոդված 38. Գերիշխող օպերատորի պարտավորությունները

1. Ի լրումն սույն օրենքի 35 սահմանված պահանջների, գերիշխող օպերատորը պարտավոր է փոխկապակցում տրամադրել հետեւյալ սկզբունքներով՝

1) փոխկապակցման տրամադրման պայմանները պետք է՝

ա) համանման դիրքեր գրավող անձանց նկատմամբ լինեն ոչ խտրական,

բ) փոխկապակցման տեխնիկական պայմաններին եւ փոխկապակցման կետերի թվաքանակին եւ գտնվելու վայրի առումով լինեն ողջամիտ եւ թափանցիկ,

գ) ներառեն 49(ա) հոդվածում նշված սկզբունքների համաձայն հաշվարկվող վճարները.

2) փոխկապակցումը պետք է հաստատվի փոխկապակցման դիմումի մեջ նշվող ցանկացած կետում` դիմումի ստացումից հետո երկու ամսվա ընթացքում, փոխկապակցման օրինակելի առաջարկի կամ փոխկապակցման պայմանագրի շրջանակներում.

3) գերիշխող օպերատորը պարտավոր է փոխկապակցման համար դիմող օպերատորին տրամադրել փոխկապակցման համար անհրաժեշտ տեղեկատվություն.

4) գերիշխող օպերատորը պարտավոր է փոխկապակցման համար դիմող օպերատորից ստացված տեղեկություններն օգտագործել բացառապես փոխկապակցման ծառայություններ տրամադրելու նպատակով, եւ չհրապարակել այդ տեղեկությունները երրորդ անձանց, բացառությամբ օրենքով նախատեսված դեպքերի.

5) գերիշխող օպերատորը պարտավոր է նախապես ողջամիտ ժամկետում ծանուցել փոխկապակցված օպերատորին գերիշխող օպերատորի ցանցի տեխնիկական ստանդարտների կամ աշխատանքի առանձնահատկությունների մեջ տեղի ունեցող փոփոխությունների մասին.

6) գերիշխող դիրք ունեցող օպերատորը փոխկապակցումը պետք է տրամադրվի նույն պայմաններով, ինչպես տրամադրում է իրեն կամ իրեն փոխկապակցված անձին ձեռնարկություններին.

7) խաչաձեւ ֆինանսավորման մեխանիզմներ չեն է թույլատրվեն.

8) այն դեպքերում, երբ դա տեխնիկապես եւ տնտեսապես ողջամիտ է, փոխկապակցման ծառայությունները եւ բաղադրիչները պետք է այնպես տարանջատված լինեն, որպեսզի դրա արդյունքում փոխկապակցման համար դիմող օպերատորը ստիպված չլինի վճարումներ կատարել ցանցի այնպիսի բաղադրիչների կամ հարմարությունների համար, որոնք իրեն անհրաժեշտ չեն:

2. Յուրաքանչյուր գերիշխող օպերատոր պարտավոր է վարել առանձին հաշիվներ, որի ձեւը եւ բովանդակությունը հնարավորություն կտա Հանձնաժողովին գնահատել, թե արդյոք այդ օպերատորը մատուցում է փոխկապակցման ծառայությունները վերոհիշյալ (ա) կետով նախատեսված սկզբունքներին համապատասխան:

3. Յուրաքանչյուր գերիշխող օպերատորը պարտավոր է թույլատրել այլ օպերատորներին եւ ծառայություն մատուցողներին՝ վերջիններիս սպառողների զանգերը ուղղել իր սարքավորումներին, որոնք հնարավորություն են տալիս ոստիկանության, շտապ օգնության եւ այլ արտակարգ իրավիճակների ծառայությունների կարճ կոդերը օգտագործելու համար:

Հոդված 39. Գների որոշումը կողմնորոշող սկզբունքները

1. Փոխկապակցման վճարները՝

1) այն վճարներն են, որոնց հաշվին ծածկվում են փոխկապակցված ցանցերի ծախսերը.

2) ցանցի սարքավորումների, շենքերի եւ շինությունների եւ գծի ենթակառուցվածքի վարձակալության վճարներն են, եթե փոխկապակցման պայմանագրի կողմերն այլ կերպ չեն պայմանավորվել.

3) փոխկապակցված ցանցերի ընթացիկ անբաժանելի համատեղ աշխատունակությունն ապահովելուն ուղղվող վճարներն են.

4) փոխկապակցված ցանցերի միջեւ ուղարկվող ծավալների փոխադարձ ուղղորդմանը, միացման-անջատմանը եւ ազդակների հաղորդմանն առնչվողվճարներն են.

5) մատուցվող լրացուցիչ ծառայությունների դիմաց վճարներն են:

2. Փոխկապակցման կամ դրա բաղադրիչների դիմաց վճարները սահմանվում են՝

1) տվյալ ծառայության կամ բաղադրիչի` ծառայության ընդհանուր տեւողության երկարաժամկետ կուտակային ծախսերի հիման վրա, որը ներառում է՝

ա) .. հավասար փոխկապակցում ապահովելու ուղղությամբ կրած ծախսեր.

բ) ..ցանցերի փոխկապակցման նկատմամբ սահմանված պահանջների կատարումից բխող ծախսեր.

գ) կապիտալի ողջամիտ ծախսերի արժեքը.

2) ապագայում նախատեսվող ծախսերի ողջամիտ տեղաբախշում:

Ծառայությունների կամ բաղադրիչների միջեւ ծախսերի բաշխումը պետք է համահունչ լինի ծախսերի վերագրման եւ բաշխման` 33-րդ հոդվածով նախատեսված սկզբունքներին: Անկախ սույն հոդվածի բոլոր մյուս դրույթներից, սույն պարբերության համաձայն սահմանված դրույքաչափերը չպետք է գերազանցեն այն մեծությունը, որն անհրաժեշտ է սույն պարբերության մեջ նշված ծախսերը ծածկելու համար:

3. Գերիշխող օպերատորները պարտավոր են հաշվարկել փոխկապակցման եւ փոխկապակցման ծառայությունների վճարները հետեւյալ հիմնարար սկզբունքներին համապատասխան.

1) բացառությամբ սույն օրենքի 43-րդ, 44-րդ, 45-րդ հոդվածներով նախատեսված ծախսերի, ծախսերը պետք է կրի)կրեն այն օպերատորը կամ օպերատորները, որի)որոնց գործունեությունն առաջացնում է տվյալ ծախսերը.

2) ոչ ընթացիկ ծախսերը պետք է հատուցվեն ոչ ընթացիկ վճարների միջոցով, իսկ ընթացիկ ծախսերը պետք է հատուցվեն ընթացիկ վճարների միջոցով.

3) օգտագործումից կախված չտատանվող ծախսերը պետք է հատուցվեն հաստատագրված վճարների հաշվին, իսկ օգտագործումից կախված տատանվող ծախսերը պետք է հատուցվեն օգտագործման վրա հիմնված վճարների միջոցով.

4) ծախսերը պետք է ներառեն վերագրելի գործառնական ծախսերը եւ ամորտիզացիան, ինչպես նաեւ` ողջամիտ եկամտաբերություն ստանալու համար նախատեսվող որոշակի գումար.

5) փոխկապակցման գինը չպետք է ներառի ընդհանուր ծախսերի հատուցման արժեքը.

6) այն դեպքերում, երբ Հանձնաժողովն անկարող է ստանալ ծախսերի մասին տեղեկություն, որոնք, Հանձնաժողովի ողջամտորեն բավարար է, վերաբերելի եւ արժանահավատ, այն կարող է հաշվի առնել համեմատելի միջազգային ցուցանիշները: Հանձնաժողովը կարող է լրացուցիչ կանոնակարգեր սահմանել, որոնցով կկարգավորվեն այն գները, որոնք գերիշխող օպերատորը կարող է գանձել փոխկապակցման ծառայությունների դիմաց.

7) Հանձնաժողովը կարող է ընդունել փոխկապակցման ծառայությունների վճարները կարգավորող լրացուցիչ կանոններ:

4. Գերիշխող օպերատորների կողմից սահմանված` փոխկապակցման եւ փոխկապակցման ծառայությունների վճարները պետք է լինեն թափանցիկ եւ հրապարակային: Վճարների բաղադրիչները պետք է հստակորեն առանձնանան, իսկ ծախսերի հաշվարկի մեթոդները պետք է հրապարակվեն:

5. Գերիշխող օպերատորի փոխկապակցման ծառայությունների վճարները պետք է կախված չլինեն հաղորդակցությունը ստեղծող կամ սահմանափակող հաղորդակցության ցանցի տեսակից, կամ փոխկապակցման կետի միջոցով հաղորդելու տեսակից, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ ցանցի կամ հաղորդման տեսակը ազդում է նման փոխկապակցման ծառայության տրամադրման արժեքի վրա:

6. Փոխկապակցման եւ փոխկապակցման ծառայությունների վճարների, եւ սույն հոդվածի պահանջների համապատասխանությունն ապացուցելու պարտավորությունը կրում է գերիշխող օպերատորը:

7. Գերիշխող օպերատորը, որը փոխկապակցում է իր հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցը մեկ այլ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցի հետ, պարտավոր է իր վճարների հաշվարկների եւ ծախսերի մեթոդով ինքնարժեքի հաշվառման համակարգը համապատասխանեցնել սույն օրենքի դրույթներին սույն օրենքի գործողության մեջ մտնելու օրվանից հետո 3 ամսվա ընթացքում:

8. Մինչեւ (է) կետի պահանջները կատարելը, փոխկապակցման ծառայությունների համար սահմանված փոխկապակցման ծառայության մեկ րոպեի համար վճարները միջինով չպետք է գերազանցեն հետեւյալ չափերը՝

1) տեղական մակարդակի փոխկապակցման դեպքում` ներպետական կանչերի մեկ րոպեի դրույքաչափերի 15 տոկոսը.

2) մեկ տրանզիտ փոխկապակցման դեպքում` ներպետական կանչերի մեկ րոպեի դրույքաչափերի 25 տոկոսը.

3) երկակի անցման փոխկապակցման դեպքում` ներպետական կանչերի մեկ րոպեի դրույքաչափերի 35 տոկոսը:

9. Գերիշխող օպերատորը պարտավոր է վերոհիշյալ (ը) կետում սահմանված դրույքաչափը կիրառել փոխկապակցման ցանկացած օրինակելի առաջարկի կամ փոխկապակցման պայմանագրի մեջ, եթե վերոհիշյալ (գ) կետում նշված մեթոդներով հաշվարկված փոխկապակցման վճարները գերազանցում են (ը) կետի համաձայն սահմանված դրույքաչափը:

Հոդված 40. Փոխկապակցման առնչությամբ վեճերը

1. Այն դեպքերում, երբ փոխկապակցման տրամադրման մասին բանակցությունները երկու ամիս անց չեն հանգեցնում համաձայնության, կամ եթե համաձայնության հասնելուց հետո ծագում են վեճեր, կողմերից յուրաքանչյուրը կարող է վեճը գրավոր դիմել Հանձնաժողովին` վեճը լուծելու համար:

2. Վեճի մասին գրավոր բողոք ստանալուն պես Հանձնաժողովը պարտավոր է տաս օրվա ընթացքում ծանուցել օպերատորին (որի դեմ ներկայացվել է բողոքը) եւ պարտավոր է պահանջել, որպեսզի վերջինս ներկայացնի վեճի առարկա հանդիսացող պայմանները:

3. Օպերատորը պարտավոր է Հանձնաժողովից նշված պահանջը ստանալուց հետո երեսուն օրվա ընթացքում ներկայացնել գրավոր բացատրություն:

4. Հանձնաժողովը պարտավոր է բավարարել կամ մերժել բողոքը այն ստանալուց հետո երկու ամսվա ընթացքում:

5. Եթե Հանձնաժողովը բավարարում է բողոքը, ապա Հանձնաժողովը հանձնարարում է օպերատորին՝ անհապաղ փոփոխել վիճելի պայման պարունակող պայմանագրերը եւ առաջարկները: Բացառիկ դեպքերում Հանձնաժողովն իրավասու է պահանջել, որպեսզի փոփոխություններ կատարվեն արդեն իսկ կնքված փոխկապակցման պայմանագրերում, եթե դա հիմնավորվում է արդյունավետ մրցակցություն եւ)կամ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների համատեղ աշխատունակություն ապահովելու անհրաժեշտությամբ: Հանձնարարականը պետք է կատարվի անհապաղ: Հանձնարարականի բողոքարկումը չի կարող կասեցնել դրա կատարումը:

6. Հանձնաժողովն իրավասու է մշակել փոխկապակցման վեճերի լուծման նկատմամբ կիրառվող լրացուցիչ կանոններ:

7. Փոխկապակցման վեճի վերաբերյալ Հանձնաժողովի որոշումը պետք է համապատասխանի՝

1) փոխկապակցման վեճի առարկա չհանդիսացող հարցերի վերաբերյալ կողմերի ձեռք բերած բոլոր պայմանավորվածություններին.

2) այն պայմաններին, որոնք շարադրված են փոխկապակցման օրինակելի առաջարկում կամ դրա այն մասում, որը տարածվում է փոխկապակցում տրամադրողի նկատմամբ.

3) 5-րդ հոդվածում եւ 38(ա) հոդվածում սահմանված սկզբունքներին:

8. Այն դեպքերում, երբ վեճի մասնակիցներից ոչ մեկը գերիշխող օպերատորը չէ, Հանձնաժողովը կարող է հրաժարվել տվյալ վեճի շրջանակներում արբիտրի դեր կատարելուց:

9. Սույն հոդվածը չի սահմանափակում փոխկապակցման պայմանագիր կնքած օպերատորի իրավունքը` վիճարկելու կամ բողոքարկելու փոխկապակցման դրույքաչափերը կամ պայմանները` գրավոր այդ մասին բողոք ներկայացնելով Հանձնաժողովին:

Հոդված 41. Տեղադրում եւ ենթակառուցվածքի համատեղ օգտագործում

1. Օպերատորը պարտավոր է ողջամիտ դրույքաչափերով եւ պայմաններով ապահովել մեկ այլ օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի կողմից այն սարքավորումների տեղադրումը, որոնք անհրաժեշտ են օպերատորի տարածքում իր հանրային հաղորդակցության ցանցի հետ փոխկապակցման կամ այդ ցանցի հասանելիության համար: Օպերատորը կարող է տրամադրել վիրտուալ դասավորում, եթե ապացուցում է, որ դրանց տեղադրումը տեխնիկական պատճառներով կամ տարածքի սահմանափակ լինելու հետեւանքով պրակտիկայում իրեն չի արդարացնում:

2. Օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը պարտավոր է ցանկացած օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողին տրամադրել ծառայությունների մատւցման համար վերջիններիս անհրաժեշտ հանրային հաղորդակցության ցանցի համապատասխան ենթակառուցվածքը, տեխնոլոգիան, տեղեկատվությունը եւ հարմարություններն ու գործառույթները:

3. Գերիշխող օպերատորը պարտավոր է իր շենքերում տարածք հատկացնել այլ օպերատորների կամ ծառայություններ մատուցողների կողմից նախագծված սարքավորումների տեղադրման միացման հարմարությունների տեղավորման համար:

Տեղադրումը ներառում է տարածքի, էլեկտրական հոսանքի անհրաժեշտ հզորության եւ լույսերի տրամադրումը, ինչպես նաեւ` խաչաձեւ կապակցումը՝ տեղադրված սարքավորումների եւ տեղադրող օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի կողմից նախագծված անջատիչների կամ հանգույցների միջեւ:

4. Պահանջի դեպքում գերիշխող օպերատորները պետք է տրամադրեն.

1) տարաբաժանված լայնուղու թողունակությամբ տեղական հանգույցներ` թվային բաժանորդի գծի համատեղ օգտագործման կամ հանգույցների նմանօրինակ այլ տեխնոլոգիաների միջոցով, կամ զուգահեռ լայնուղու թողունակությամբ տեղական հանգույցներ.

2) այլ օպերատորների կամ ծառայություններ մատուցողների կողմից նախանշված վերջնական օգտագործողներին կապակցելու համար:

5. Գերիշխող օպերատորի կողմից տարաբաժանված լայնուղու թողունակությամբ տեղական հանգույցների եւ զուգահեռ տեղական հանգույցների դիմաց գանձվող գինը պետք է հաշվարկվի 39-րդ հոդվածով նախատեսված գնորոշման սկզբունքների հիման վրա եւ չպետք է որեւէ դեպքում գերազանցի գերիշխող օպերատորի կողմից հենց իրենից` ցանցի օպերատորից, կամ վերջինիս հետ փոխկապակցված անձանցից գանձվող համապատասխան գինը:

6. Սույն բաժնի իմաստով «տարաբաժանված լայնուղու թողունակությամբ տեղական հանգույցներ» նշանակում է տեղական հանգույցներ, որոնց թողունակությունը հնարավոր է դարձնում 200 kbps-ը գերազանցող արագություններ հաղորդելը:

Հոդված 42. Անուղղակի հասանելիություն

1. Հանձնաժողովը պարտավոր է սահմանել կանոններ, որոնցով գերիշխող օպերատորի վրա կդրվի պարտավորություն` այլ ցանցերի օպերատորներին առաջարկելու կոնկրետ տեսակի անուղղակի հասանելիություն իր ցանցին, եթե Հանձնաժողովը գտնում է, որ այդ կանոններն անհրաժեշտ են հաճախորդների շահերից ելնելով, եւ որ.

1) օգուտները, որոնք, հավանական է, կստացվեն կոնկրետ տեսակի անուղղակի հասանելիություն տրամադրելու պահանջից, ավելի ծանրակշիռ են, քան դրա ներդրման հավանական ծախսերը.

2) կոնկրետ այդ տեսակի անուղղակի հասանելիություն տրամադրելու պահանջն անարդարացի պարտավորություն չի առաջացնի օպերատորի համար:

2. Վերոհիշյալ 1-ին կետում «անուղղակի հասանելիություն» նշանակում է մեթոդ, որով հաճախորդները կարողանում են ընտրել ցանկացած այն օպերատորի ծառայությունները, որն օգտագործում է մեկ այլ օպերատորի ցանցն հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցելու նպատակով:

Հոդված 43. Համարների տեղափոխելիությունը

1. Եթե Հանձնաժողովը ողջամիտ հիմքերով չի գտնում, որ.

1) համարների տեղափոխելիության կոնկրետ ձեւ նախատեսելու պահանջից սպասվող հավանական օգուտներն ավելի ծանրակշիռ չեն, քան դրա ներդրման հավանական ծախսերը.

2) պահանջը որեւէ օպերատորին անարդարացի պարտավորություն չի առաջացնի նրա համար, ապա Հանձնաժողովը որեւէ օպերատորի կամ բոլոր օպերատորների նկատմամբ չի սահմանի համարների տեղափոխելիություն առաջարկելու պարտավորությունը:

2. Սույն հոդվածի իմաստով »համարների տեղափոխելիություն« նշանակում է հաճախորդների հնարավորությունը` փոխելու օպերատորներին առանց իրենց հեռախոսների համարները փոխելու անհրաժեշտության:

Հոդված 44. Համարահավաքման համարժեքությունը

1. Հանձնաժողովը օպերատորների նկատմամբ համարահավաքման համարժեքություն առաջարկելու պարտավորություն է սահմանում, եթե Հանձնաժողովը ողջամիտ հիմքերով գտնում է, որ՝

1) համարահավաքման համարժեքության կոնկրետ ձեւ նախատեսելու պահանջից սպասվող հավանական օգուտներն ավելի ծանրակշիռ են, քան դրա ներդրման հավանական ծախսերը.

2) այդ պահանջը որեւէ օպերատորի համար չի առաջացնի անարդարացի պարտավորություն:

2. Սույն հոդվածի իմաստով «համարահավաքման համարժեքություն» նշանակում է հաճախորդի հնարավորությունը` ավտոմատ, առանց ելքի որեւէ կոդ օգտագործելու իր հաղորդակցությունը ուղղել հաճախորդի նպատակակետում ծառայություններ մատուցողին:

Հոդված 45. Ծառայություններ մատուցողների նախնական ընտրությունը

Հանձնաժողովը պարտավոր է սահմանել կանոններ, որն կսահմանեն պարտավորություն օպերատորների նկատմամբ` իր հաճախորդներին թույլատրելու նախապես ընտրել իրենց միջքաղաքային եւ միջազգային ծառայություն մատուցողին, եթե

Հանձնաժողովը ողջամիտ հիմքերով գտնում է, որ.

1) համարահավաքման համարժեքության կոնկրետ ձեւ նախատեսելու պահանջից սպասվող հավանական օգուտներն ավելի ծանրակշիռ են, քան դրա ներդրման հավանական ծախսերը, եւ

2) այդ պահանջը որեւէ օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի համար անարդարացի պարտավորություն չի առաջացնի:

ԳԼՈՒԽ 7.

ՀԱՄԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՍՊԱՍԱՐԿՈՒՄԸ

Հոդված 46. Համընդհանուր ծառայություններ

Համընդհանուր ծառայությունները ներառում են բոլոր անձանց համար հետեւյալ ծառայությունների եւ հնարավորությունների հասանելիությունը.

1) ամրակցված ձայնային ծառայություն վերջնական օգտագործողի առաջնային գտնվելու վայրում)բնակության վայրում մեկ գծի ցանկացած տեխնոլոգիայի օգտագործմամբ, ծառայությունների այնպիսի որակով, որը թույլ կտա տվյալների առաքման արագությունը հասցնել 56 kbps-ի` օգտագործելով առեւտրայնորեն հասանելի վերջնակետային սարքավորումներ.

2) ուղիղ ազդանշանային հաղորդման (առանց տոնային ազդանշանի) ծառայություն.

3) տոնային ազդանշանի հաղորդման ծառայություն.

4) շտապ կանչի ծառայություններ.

5) կանխիկ վճարման հանրային ավտոմատիզացված հեռախոսային ծառայություն (կանխիկ վճարման քարտով կամ մետաղյա ժետոններով).

6) ձայնային ծառայություններ հաշմանդամ վերջնական օգտագործողների եւ հատուկ սոցիալական կարիքներ ունեցող վերջնական օգտագործողների համար.

7) օպերատորի ծառայություններ.

8) տեղեկատու:

Հոդված 47. Համընդհանուր ծառայություններ մատուցելու պարտավորությունը

1. Հանձնաժողովը կարող է ցանկացած օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի լիցենզիայում որպես պայման ներառել պահանջ այն մասին, որ այն պետք է մեկ կամ ավելի ծառայություններ մատուցի եւ համընդհանուր ծառայությունների հնարավորություններ ապահովի: Հանձնաժողովը պարտավոր է նման պահանջը կիրառել թափանցիկ, ոչ խտրական եւ մրցակցության առումով չեզոք կերպով:

2. Ներկայում գերիշխող օպերատորը պարտավոր է մատուցել բոլոր ծառայությունները եւ ապահովել համընդհանուր ծառայությունների հնարավորությունները:

3. Հանձնաժողովը կարող է ներկայում գերիշխող օպերատորից բացի, մյուս օպերատորներից պահանջել սահմանված վայրում մատուցել որոշ ծառայություններ կամ բոլոր ծառայությունները եւ տրամադրել համընդհանուր ծառայությունների հնարավորությունները, սակայն միայն այն դեպքում, երբ Հանձնաժողովը գտնում է, որ այդ ծառայություններից յուրաքանչյուրի մատուցումը եւ հնարավորությունների տրամադրումը տեխնիկապես հնարավոր է եւ տնտեսապես ողջամիտ տվյալ օպերատորի համար:

4. Ցանկացած օպերատոր կամ ծառայություններ մատուցող կարող է Հանձնաժողովին միջնորդություն ներկայացնել` խնդրելով, որպեսզի իրենից պահանջվի տրամադրել մեկ կամ ավելի ծառայություններ կամ համընդհանուր ծառայությունների հնարավորություններ տվյալ միջնորդության մեջ նշված պայմաններին համապատասխան:

5. Հանձնաժողովը կարող է բավարարել այդ միջնորդությունը, եթե դա կնպաստի համընդհանուր ծառայությունների մատուցմանը, եւ հատկապես, եթե դա կընդարձակի ծառայությունները դեպի այնպիսի աշխարհագրական տարածքներ, որոնք այդ պահի դրությամբ այլ օպերատորների կամ ծառայություններ մատուցողների կողմից չեն սպասարկվում:

6. Հանձնաժողովը պետք է նշված միջնորդությունը բավարարի միայն այն դեպքում, երբ այն համահունչ է Համընդհանուր ծառայությունների ֆոնդի շրջահայաց կառավարման սկզբունքներին եւ անարդարացի չի զրկի համընդհանուր ծառայություններ մատուցող այլ անձանց այն հատուցումից, որի ստացման իրավունքից նրանք օգտվում են 48-րդ հոդվածին համաձայն:

7. Հանձնաժողովն իրավասու է սահմանափակել այն աշխարհագրական տարածքը, որի շրջանակներում օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը, բացառությամբ ներկայում գերիշխող օպերատորի, պարտավոր կլինեն համընդհանուր ծառայություններ մատուցել:

8. Օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը, որից իր իսկ լիցենզիայի համաձայն պահանջվում է համընդհանուր ծառայություններ մատուցել ցանկացած անձի, պարտավոր է մատուցել լիցենզիայում նշված ծառայությունները եւ հնարավորությունները, եւ պարտավոր է այն կատարել մատչելի գնով եւ Հանձնաժողովի կողմից սահմանված ծառայությունների որակով:

9. Նմանօրինակ ծառայությունների կամ հնարավորությունների գինը սկզբում պետք է հավասար լինի այն գնին, որը ներկայում գերիշխող օպերատորը գանձում է այդ ծառայությունների կամ կարողությունների դիմաց աշխարհագրական նույն տարածքում:

10. Հանձնաժողովը յուրաքանչյուր տարի պարտավոր է վերանայել գները՝ հավաստիանալու համար, որ գները մատչելի են եւ բավարար բարձր, որպեսզի արդարացիորեն սահմանափակի Համընդհանուր ծառայությունների ֆոնդի մեծությունը:

Հոդված 48. Համընդհանուր ծառայությունների հիմնադրամ

1. Հանձնաժողովը ստեղծում է Համընդհանուր ծառայությունների հիմնադրամ եւ կառավարում այն:

2. Յուրաքանչյուր օպերատոր եւ ծառայություններ մատուցող պետք է մասնահանումներ կատարի Համընդհանուր ծառայությունների հիմնադրամին:

3. Հանձնաժողովը պարտավոր է, յուրաքանչյուր տարի ամենաուշը մինչեւ ապրիլի 30-ն ընդունվող հրահանգով, սահմանել սպառողից ստացված օպերատորի կամ ծառայություն մատուցողի համախառն հասույթների (շրջանառության) այն տոկոսային բաժինը, որը պետք է մասնահանի Համընդհանուր ծառայությունների հիմնադրամին: Մասնահանվելիք տոկոսաբաժինը պետք է միեւնույնը լինի բոլոր օպերատորների եւ ծառայություններ մատուցողների համար, եւ պետք է հաշվարկվի հետեւյալ կերպ.

1) Սույն հոդվածի 9-րդ կետի համաձայն ներկայացման ենթակա տարեկան հաշվետվությունների հիման վրա, Հանձնաժողովը որոշում է սպառողից ստացված համախառն հասույթի տարեկան ընդհանուր գումարը՝ հիմք ընդունելով նախորդ տարվա հաշվետվությունը:

4. Հանձնաժողովը պարտավոր է սահմանել հաստատված տարեկան թույլատրելի հատուցվող ծախսերի այն ընդհանուր գումարը, որոնք նախորդ օրացուցային տարվա համար հաշվետվություններում ներկայացվում են (ix) ենթակետի համաձայն:

5. Սույն կետում նշված տոկոսաբաժինը պետք է հավասար լինի հետեւյալ մեծությանը. տարեկան թույլատրելի հատուցվող ծախսերի ընդհանուր գումարը բաժանած վերջնական օգտագործողների համախառն հասույթի տարեկան ընդհանուր գումարի վրա:

6. Յուրաքանչյուր օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի մասնահանման գումարը պետք է հավասար լինի հետեւյալ մեծությանը. տվյալ օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի ընդհանուր տարեկան թույլատրելի՝ վերջնական օգտագործողներից ստացված համախառն հասույթը նախորդ օրացուցային տարվա համար, բազմապատկած սույն կետում նշված տոկոսով, եւ ենթակա է վճարման երկու չափաբաժնով` սույնով նախատեսված հրահանգի արձակման տարվա հունիսի 1-ին եւ դեկտեմբերի 1-ին:

7. «Թույլատրելի վերջնական օգտագործողներից ստացված համախառն հասույթ» հասկացությունը նշանակում է համախառն հասույթ, որը ստացվել է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության որեւէ ծառայություն օգտագործողներին մատուցելու միջոցով, այդ թվում, սակայն առանց սահմանափակման, քաղաքացիներից, գործարար եւ կառավարական օգտագործողներից, բացառությամբ այն գումարների, որոնք հաճախորդներից գանձվել են համընդհանուր ծառայությունների մասնահանումները ֆինանսավորելու նպատակով:

8. «Թույլատրելի հատուցվող ծախսեր» հասկացությունը նշանակում է.

1) երկարաժամկետ հատվածում օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի` համընդհանուր ծառայությունների պահանջվող ծառայությունները եւ հնարավորությունների տրամադրելու ընդհանուր խուսափելի ծախսերը, գումարած համընդհանուր ծառայությունների պահանջվող ծառայությունները եւ կարողությունները տրամադրելու նպատակով շրջահայաց կերպով օգտագործվող ակտիվներից ողջամիտ եկամտաբերության մակարդակ, հանած.

2) համընդհանուր ծառայությունների պահանջվող ծառայությունները եւ կարողությունները տրամադրելու միջոցով ստացված հասույթների գումարը, հանած.

3) համընդհանուր ծառայությունների մատուցումից ստացվող ոչ նյութական օգուտների գումարը:

9. «Ոչ նյութական օգուտներ» հասկացությունը նշանակում է դրամական արժեքով արտահայտված անուղղակի օգուտների գնահատականը, բայց ոչ ավել, քան անուղղակի եկամուտների 25 %-ը, որը ստացվում է համընդհանուր ծառայությունների մատակարարումից, սակայն արդյունքում չի կարող խոչընդոտել օպերատորների կամ ծառայություններ մատուցողների կողմից գնային կառուցվածքների ընդունումը:

10. Ցանկացած օպերատոր կամ ծառայություններ մատուցող կարող է սույն հոդվածի համաձայն հաշվարկված` համընդհանուր ծառայությունների մասնահանումներում իր բաժինը հատուցել հաճախորդի հաշվի վրա վճար ներառելու միջոցով, սակայն այդ վճարը չպետք է գերազանցի հաշվարկված գումարը, պետք է արդարացիորեն բաշխվի հաճախորդների միջեւ, եւ հաճախորդների հաշիվների մեջ նկարագրվի հասկանալի եւ չապակողմնորոշող ձեւով:

11. Յուրաքանչյուր տարվա մարտի 31-ի դրությամբ յուրաքանչյուր օպերատոր եւ ծառայություններ մատուցող պարտավոր է Հանձնաժողովի կողմից սահմանվելիք ձեւով նախորդ օրացուցային տարվա համար Հանձնաժողովին հաշվետվություն ներկայացնել իր տարեկան թույլատրելի վերջնական օգտագործողների համախառն հասույթների եւ թույլատրելի հատուցման ծախսերի մասին:

12. Սույն հոդվածի համաձայն եկամուտների եւ ծախսերի հաշվետվության ներկայացումը կարգավորվում է Հանձնաժողովի կողմից սույն օրենքի 34-րդ հոդվածի համաձայն սահմանված հաշվապահական կանոններով:

Հոդված 49. Համընդհանուր ծառայությունների հիմնադրամի նպատակը

1. Հիմնադրամն օգտագործվելու է Հանձնաժողովի կողմից այն օպերատորին հատուցելու նպատակով, որից պահանջվում է սույն օրենքի 47-րդ հոդվածի հիման վրա մատուցել համընդհանուր ծառայություններ կամ այլ կերպ օժանդակել համընդհանուր ծառայությունների մատուցմանը:

2. Վերոհիշյալ 1-ին կետի հիման վրա համապատասխան օպերատորին կամ ծառայություններ մատուցողին վճարման ենթակա հատուցման գումարը պետք է Հանձնաժողովի կողմից հաշվարկվի օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի լիցենզիային կցված պայմաններին համապատասխան, եւ պետք է հավասար լինի 48(գ)(ix) հոդվածի համաձայն համընդհանուր ծառայություններ մատուցողի կողմից նախանշված եւ Հանձնաժողովի կողմից հաստատված տարեկան թույլատրելի հատուցվող ծախսերի գումարին:

Հանձնաժողովը պարտավոր է 48(գ)(9) հոդվածի համաձայն ուսումնասիրել իրեն ներկայացվող տարեկան թույլատրելի ծախսերի յուրաքանչյուր հաշվարկ եւ պարզել, թե արդյոք այդ ծախսերը կատարվել են շրջահայաց կերպով եւ սահմանափակվել այն ծախսերով, որոնք ողջամտորեն բխում են համընդհանուր ծառայությունների եւ հնարավորությունների տրամադրումից: Հանձնաժողովը հաստատում է միայն այն ծախսերը, որոնք շրջահայաց են եւ սահմանափակվում են նշված շրջանակով:

ԳԼՈՒԽ 8.

ՀԱՄԱՐԱԳՐՈՒՄԸ, ՆՈՒՅՆԱՑՄԱՆ ԿՈԴԵՐԸ ԵՎ ԿԱՐՃ ԿՈԴԵՐԸ

Հոդված 50. Հայաստանի համարագրման պլանը

1. Հանձնաժողովը ընդունում է որոշում՝ Հայաստանի համարագրման պլանը ստեղծելու մասին՝ ձեւավորելով Հայաստանում էլեկտրոնային հաղորդակցության համար օգտագործվող համարային շարքերի, նույնացման կոդերի եւ կարճ կոդերի օգտագործումը կարգավորող ռեժիմ՝ միջազգային պահանջներին համապատասխան: Հայաստանի համարագրման պլանում պետք է մասնավորեցվեն այն համարային շարքերը, նույնացման կոդերը եւ կարճ կոդերը, որոնք անհրաժեշտ են երկրում էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցելու համար:

2. Հայաստանի համարագրման պլանը մշակելիս եւ դրանում փոփոխություններ կատարելիս Հանձնաժողովը պարտավոր է՝

1) պահպանել միջազգային համաձայնագրերի շրջանակներում Հայաստանի ստանձնած պարտավորությունները եւ համարային շարքերի, նույնացման կոդերի եւ կարճ կոդերի օգտագործման էլեկտրոնային հաղորդակցության բնագավառում ընդունված մոտեցումները.

2) հաշվի առնել Հայաստանում համարային շարքերի, նույնացման կոդերի եւ կարճ կոդերի օգտագործման կարիքները.

3) համարային շարքերի, նույնացման կոդերի եւ կարճ կոդերի կարգավորմամբ զբաղվող միջազգային կազմակերպություններին տեղեկացնել այդօրինակ համարային շարքերի, նույնացման կոդերի եւ կարճ կոդերի օգտագործման` Հայաստանի նպատակների մասին.

4) ծառայություններ մատուցողներին տրամադրել համապատասխան համարային շարքեր, նույնացման կոդեր եւ կարճ կոդեր.

5) օպերատորներին եւ ծառայություններ մատուցողներին տեղեկացնել էլեկտրոնային հաղորդակցության մեջ համարային շարքերի, նույնացման կոդերի եւ կարճ կոդերի օգտագործման վրա անդրադարձող զարգացումների եւ փոփոխությունների մասին:

3. Հանրության իրազեկելուց հետո, Հանձնաժողովը կարող է, սեփական նախաձեռնությամբ կամ այլ անձի միջնորդությամբ, փոփոխել իր համարագրման պլանը, որպեսզի.

1) այն ներդաշնակեցվի միջազգային համաձայնագրերին.

2) այն ներդաշնակեցվի էլեկտրոնային հաղորդակցության տեխնոլոգիայի զարգացումներին:

Վերոհիշյալ 1) ենթակետի համաձայն ընդունված ցանկացած փոփոխության հրապարակումից մինչեւ այդ փոփոխության ուժի մեջ մտնելն ընկած ժամանակահատվածը պետք է լինի առնվազն երկու տարի:

4. Նույնացման կոդերը ներառում են.

1) էլեկտրոնային հաղորդակցության որեւէ ցանցի միջազգային կոդը, որը նույնացվում է որպես միջազգային ցանց տեխնիկական ազդակների փոխանակման մեջ (Միջազգային ազդակների հանգույցի կոդ).

2) էլեկտրոնային հաղորդակցության որեւէ ցանցի միջազգային կոդը, որը նույնացվում է որպես ազգային ցանց տեխնիկական ազդակների փոխանակման մեջ (Միջազգային ազդակների հանգույցի կոդ).

3) շարժական կապի ցանցի կոդը, որը նույնացնում է շարժական կապի ցանցը էլեկտրոնային հաղորդակցության ազգային ցանցում (Շարժական կապի ցանցի կոդ).

4) ծառայություններ մատուցողի կոդը, որն օգտագործվում է էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցման եւ հաշվապահական հաշվառման մեջ (Թողարկողի նույնացման համար).

5) տվյալների ցանցի նույնացման կոդերը (DNIC-ներ):

5. Հայաստանի համարագրման պլանը չպետք է կարգավորի տվյալների հաղորդակցության միջազգային ցանցերի համաշխարհային եւ ներքին հասցեների օգտագործումը:

Հոդված 51. Համար կամ կոդ զբաղեցնելը

1. Ցանկացած օպերատոր կամ ծառայություններ մատուցող իրավասու է դիմել Հանձնաժողովին համար կամ կոդ զբաղեցնելու խնդրանքով: Հանձնաժողովը սահմանում է համար կամ կոդ զբաղեցնելու համար տրվող՝ դիմումին ներկայացվող պահանջները, որոնք պետք է ներառեն տեղեկություններ՝ հնարավորություն ընձեռելու Հանձնաժողովին պարզել, թե արդյոք դիմողն ունի նման համարներ կամ կոդեր տիրապետելու կամ օգտագործելու համար անհրաժեշտ որակավորում:

2. Հանձնաժողովը դիմողին հատկացնում է համար կամ կոդ, բացառությամբ, եթե.

1) պահանջվող համարային շարքը, նույնացման կոդը կամ կարճ կոդը զբաղեցված է մեկ այլ անձի համար.

2) պահանջվող համարային շարքը, նույնացման կոդը կամ կարճ կոդը միջազգային համաձայնագրերի շրջանակներում զբաղեցված է այլ նպատակների համար.

3) պլանավորվող օգտագործումը չի համապատախանում Հայաստանի համարագրման պլանին.

4) դիմողը չի հիմնավորում էլեկտրոնային հաղորդակցության ցանցերի շահագործման կամ էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցման անհրաժեշտությունը:

3. Սույն հոդվածի 2-րդ կետի հաշվառմամբ, Հանձնաժողովը կայացնում է որոշում՝

1) դիմումը եւ բոլոր անհրաժեշտ փաստաթղթերը Հանձնաժողովին ներկայացնելուց հետո երեք ամսվա ընթացքում, եթե համարային շարքերը, նույնացման կոդը կամ կարճ կոդն օգտագործման մեջ չեն, եւ եթե դրանց օգտագործման համար միջազգային կազմակերպությունների հետ համակարգում չի պահանջվում.

2) տասներկու ամսվա ընթացքում, եթե դիմողը չի ներկայացնում բավարար տեղեկություններ, որոնք թույլ կտային Հանձնաժողովին պարզել, թե արդյոք համարի կամ կոդի տրամադրումը համապատասխանում է վերոհիշյալ (բ) կետում թվարկված պայմաններին:

4. Համար կամ կոդ տրվում է մինչեւ տաս տարի ժամկետով, բացառությամբ եթե դիմողը պահանջում է ավելի կարճ ժամկետ:

Սակայն, դրանք չեն կարող տրվել օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի լիցենզիայի ժամկետը գերազանցող ժամկետով: Համար կամ կոդ զբաղեցնելու լիցենզիայի ժամկետի դադարման դեպքում Հանձնաժողովը կարող է մերժել լիցենզիայի գործողության ժամկետի երկարաձգումը միայն (է) կետի դրույթների հիման վրա:

5. Համարի կամ կոդի զբաղեցման լիցենզիան թույլ է տալիս օպերատորին կամ ծառայություն մատուցողին օգտագործել տվյալ համարային շարքը, նույնացման կոդը կամ կարճ կոդն էլեկտրոնային հաղորդակցության նպատակների համար, կամ կազմակերպել դրանց օգտագործումը: Համարի կամ կոդի զբաղեցման լիցենզիա ունեցող անձը իրավասու է այդ համարը կամ կոդը փոխանցել սպառողներին, սակայն իրավունք չունի այդ համարը կամ կոդը փոխանցել այլ օպերատորների կամ ծառայություններ մատուցողների:

6. Համարի կամ կոդի զբաղեցնելու լիցենզիայի մեջ պետք է սահմանվեն առնվազն հետեւյալ տեղեկությունները.

1) հատկացված համարային շարքերը, նույնացման կոդերը կամ կարճ կոդերը, եւ

2) համարային շարքերի, նույնացման կոդերի կամ կարճ կոդերի օգտագործման պարտադիր պայմանները, խնդիրը, ձեւը եւ նպատակները.

7. Հանձնաժողովը դադարեցնում է համարի կամ կոդի զբաղեցնելու լիցենզիան, կամ մերժում լիցենզիայի գործողության երկարաձգումը, »Լիցենզավորման մասին օրենքի« համաձայն, եթե.

1) լիցենզավորված անձը համարները կամ կոդերն չի օգտագործում՝ լիցենզիայի պայմաններին կամ Հայաստանի համարագրման պլանին համապատախան.

2) Լիցենզավորված անձը չի սկսել համարային շարքերի, նույնացման կոդի կամ կարճ կոդի օգտագործումը լիցենզիա ստանալուց հետո մեկ տարվա ընթացքում, կամ Հանձնաժողովը չի ստացել զբաղեցված համարային շարքերի, նույնացման կոդի կամ կարճ կոդի օգտագործման մեկնարկը հավաստող փաստաթղթերը հետագա տասներկու ամիսներին:Այս հիմքով լիցենզիայի դադարեցումը կամ գործողության երկարաձգումը մերժելը չեն արգելում լիցենզավորված անձին ներկայացնել համարի կամ կոդի զբաղեցման համար նոր դիմում:

ԳԼՈՒԽ 9.

ՍՊԱՌՈՂՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հոդված 52. Առանց խտրականության ծառայություններ մատուցելու եւ անընդհատ մատակարարելու պարտավորությունը

1. Ծառայություններ մատուցողները, որպես կանոն, պարտավոր են ծառայությունները մատուցել հանրությանը ողջամիտ պահանջների հիման վրա: Ծառայություններ մատուցողն իրավասու է կամ հրաժարվել հաճախորդներին մանրածախ

ծառայություններ մատուցելուց, դադարեցնել կամ ընդհատել այդ ծառայությունների մատուցումը հաճախորդին սակագնի կամ վերջինիս հետ կնքված համաձայնագրի հիման վրա միայն այն դեպքում, եթե.

1) իր գործողությունները խտրականություն չեն առաջացնում նմանատիպ վիճակում գտնվող բաժանորդների միջեւ, եւ մերժման հիմքերը հստակորեն նախատեսված են սակագնով, իսկ ոչ գերիշխող ծառայություն մատուցողի դեպքում՝ որը չունի հաստատված սակագին՝ պայմանագրով:

2) սպառողը հանրային հաղորդակցության ցանցին միացրել է չսերտիֆիկացված վերջնակետային սարքավորում, կամ ծառայություն մատուցողը պարզել է, որ ակնհայտորեն ֆիզիկական կամ տեխնիկական վնաս է պատճառվել նշված ցանցին,3) սպառողը չի ներկայացնում տվյալ ծառայությունների սակագնով պահանջվող տեղեկությունները, հանրային հաղորդակցության ցանցի հետ միացման կետի նույնացման տվյալները կամ հասցեն, որը թույլ է տալիս մատուցել պահանջվող ծառայությունները,

4) սպառողը չի վճարել այդ նույն ծառայություններ մատուցողի կողմից իրեն մատուցված էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների դիմաց:

2. Ծառայություններ մատուցողը չի կարող հրաժարվել սնանկացման կամ լուծարման գործընթացում գտնվող որեւէ սպառողին ծառայություններ մատուցելուց, բացառությամբ եթե վերջինս հրաժարվում է սակագնով պահանջվող նվազագույն ավանդի գումար մուտքագրելուց:

3. Անձը, ով հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայության դիմում է ներկայացնում, իրավասու է իր դիմումը հետ վերցնել դիմումի խնդրո առարկա ծառայության մատուցումը սկսվելուց առաջ` ցանկացած պահի:

4. Ծառայություններ մատուցողը պարտավոր է ծառայությունները մատուցել նոր հաճախորդներին ողջամիտ ժամկետում: Հանձնաժողովը պարտավոր է կանոնակարգել ծառայությունների պատվիրման առավելագույն ժամկետները, որոնք չպետք է գերազանցեն՝ հանրային հաղորդակցության ցանցին արդեն իսկ միացված կետերում միացված ծառայությունների դեպքում տաս օրը, եւ վարձակալված գծերով ծառայությունների դեպքում, որոնց համար հատուկ շինարարություն չի պահանջվում՝ վաթսուն օրը:

5. Այն դեպքերում, երբ գերիշխող օպերատորը կամ ծառայությունների մեջ գերիշխողը առաջարկություն են ներկայացնում ծառայությունների մատուցումից հրաժարվելու համար, կամ եթե դատարանի կողմից ճանաչվել է անվճարունակ, ապա Հանձնաժողովը ծառայությունների մատուցման ընդհատումը կանխելու համար կարող է որոշում կայացնել՝ պարտավորեցնելու Լիցենզավորված անձին շարունակելու իրականացնել լիցենզիայով սահմանված պարտավորությունները՝ Հանձնաժողովի կողմից սահմանված կարգով եւ պայմաններում:

Հոդված 53. Վերջնակետային սարքավորումները

1. Օպերատորը թույլատրում է պատշաճ կարգով սերտիֆիկացված եւ հաճախորդի տարածքում գտնվող վերջնակետային սարքավորումների միացումն իր հանրային հաղորդակցության ցանցին, բացառությամբ եթե օպերատորը հիմնավորում է, Հանձնաժողովի կողմից սահմանված կարգով, որ այդ միացումը ֆիզիկական կամ տեխնիկական վնաս կպատճառի իր ցանցին:

2. Հանձնաժողովը կանոնակարգում է, «ծառայություն առ ծառայություն» սկզբունքով, օպերատորի ցանցի սարքավորումների եւ ենթակառուցվածքների եւ սպառողի վերջնակետային սարքավորումների սահմանաբաժան կետը: Հաճախորդի տարածքում գտնվող բոլոր վերջնակետային սարքավորումները պետք է միացված լինեն սահմանաբաժան կետից մինչեւ սպառող ընկած մասը:

3. Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցող օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը պարտավոր է բաժանորդին հնարավորություն տալ, որպեսզի վերջինս օգտագործի վերջնակետային սարքավորումները միացվելուց անմիջապես հետո, եթե օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի եւ բաժանորդի այլ համաձայնության չեն եկել:

4. Հանրային հաղորդակցության ցանցերի օպերատորները պարտավոր են այնպիսի ցանցեր նախագծել, որոնք թույլ կտան հանրությանը տվյալ ցանցին օրինական կարգով միացված բոլոր վերջնակետային սարքավորումների միջոցով օգտագործել կարճ կոդեր ոստիկանության, շտապ բուժօգնության, հրշեջ եւ փրկարարական ծառայությունների հետ կապնվելու համար, պայմանով, որ այդ կապի հաստատումը լինի տեխնիկապես հնարավոր եւ հիմնվի հանրային հաղորդակցության ցանցի եւ վերջնակետային սարքավորումների աշխատանքի սկզբունքների վրա:

5. Հանրային հաղորդակցության ծառայության ցանկացած բաժանորդ արտակարգ իրավիճակներում պարտավոր է իր վերջնակետային սարքավորումները մատչելի դարձնի այլ անձանց՝ ոստիկանության, շտապ բուժօգնության, հրշեջ եւ փրկարարական ծառայությունների հետ կապնվելու համար, կամ պարտավոր է անձամբ փոխանցել արտակարգ իրավիճակի մասին հաղորդագրությունը:

Հոդված 54. Ծառայությունների մատուցման սահմանափակումը եւ կասեցումը

1. Ծառայություններ մատուցողն իրավասու է սահմանափակել կամ կասեցնել հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցումը բաժանորդին, եթե.

1) բաժանորդը ժամանակին չի վճարել մատուցված ծառայությունների դիմաց.

2) բաժանորդը միացրել է չսերտիֆիկացված վերջնակետային սարքավորումներ հանրային հաղորդակցության ցանցին.

3) բաժանորդը հանրային հաղորդակցության ցանցին է միացրել այնպիսի վերջնակետային սարքավորումներ, որոնք համատեղելի չեն կամ միացրել է վերջնակետային սարքավորումներ, որոնք միջամտում են հանրային հաղորդակցության ցանցի աշխատանքին կամ հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններից օգտվելու` ուրիշների հնարավորությանը.

4) սահմանափակումը կամ կասեցումն անհրաժեշտ է սարքավորումների կամ գծի ենթակառուցվածքների տեղադրման, վերանորոգման, փոխարինման կամ պահպանման համար.

5) բաժանորդը խախտում է ծառայություններ մատուցողի ներկայացրած սակագնի պայմանները կամ ծառայությունների մատուցման պայմանագիրը.

6) ծառայություններ մատուցողը հայտնաբերում է, որ բաժանորդը ոչ ճիշտ տվյալներ է ներկայացրել տվյալ ծառայությունների համար դիմելիս եւ այնպիսի տվյալները կարող են վնասակար լինել:

2. ծառայություն մատուցողի եւ բաժանորդի միջեւ համաձայնեցված ծառայությունների մատուցման ժամկետն ավարտվել է:

3. Ծառայություններ մատուցողը կարող է սահմանափակել կամ կասեցնել հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայության մատուցումը միայն այն դեպքում, եթե մատուցողը բաժանորդին տեղեկացրել է այս մասին հանրային հաղորդակցության ցանցի միջոցով, կամ եթե նման ծանուցումը հնարավոր չէ, ապա գրավոր կերպով` հաղորդակցության ծառայության սահմանափակումից կամ արգելումից առնվազն հինգ աշխատանքային օր առաջ՝նշելով սահմանափակման կամ կասեցման տեւողության եւ պատճառների մասին: Նման ծանուցում չի պահանջվում, եթե հաղորդակցության ծառայության անհապաղ սահմանափակումը կամ կասեցումն անհրաժեշտ է սույն հոդվածի (ա)(2) եւ (3) կետով նախատեսված դեպքերում:

4. Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցումը չի կարող սահմանափակվել կամ կասեցվել, եթե բաժանորդը վերացնում է սահմանափակման կամ կասեցման հիմքում ընկած հանգամանքները նախքան հաղորդակցության ծառայությունների մատուցման նկատմամբ նախատեսվող սահմանափակումը կամ կասեցումը:

5. Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցումը սահմանափակելու կամ կասեցնելու դեպքում ծառայություններ մատուցողը պարտավոր է ապահովել, որպեսզի այդ սահմանափակման կամ կասեցման բացասական հետեւանքները կրող բաժանորդը պահպանի ոստիկանություն, շտապ բուժօգնություն, հրշեջ եւ փրկարարական ծառայություններ զանգահարելու հնարավորությունը, եթե դա տեխնիկապես հնարավոր է:

6. Ծառայություններ մատուցողները պետք է չսահմանափակեն կամ չկասեցնեն հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցումը, եթե բաժանորդը գրավոր բողոքարկում է այդ ծառայությունների վճարը նախքան սակագնով կամ վճարման պայմանագրով նախատեսված ժամկետը, եւ միաժամանակ վճարում գումարի չվիճարկվող մասը:

7. Օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի պատճառով ծառայությունների ընդհատման դեպքում տվյալ օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը պարտավոր է վերականգնել բաժանորդին մատուցվող ծառայությունը` ընդհատման պատճառի վերացումից հետո երկու օրվա ընթացքում: Գերիշխող օպերատորների սակագները պետք է տվյալ օպերատորներին պարտավորեցնեն բաժանորդից չգանձել վճար անջատման կամ կասեցման ժամանակահատվածի համար:

8. Հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների բաժանորդն իրավասու է սեփական հայեցողությամբ կասեցնել ծառայությունը մեկ ամսից մինչեւ մեկ տարի ժամկետով: Բաժանորդը պարտավոր է մատուցողին ծանուցել նմանօրինակ կասեցման մասին նախապես` առնվազն տաս օր առաջ, եւ կատարել ծառայությունների կասեցման առնչությամբ սակագնով կամ ծառայությունների մատուցման պայմանագրով նախատեսված իր բոլոր մյուս պարտավորությունները:

9. Ծառայություններ մատուցողը կասեցնում է ծառայության մատուցումը, եթե տեխնիկական պայմանների պատճառով այլեւս անհնար է դառնում վերը նշվածի իրականացումը պահանջվող ժամկետի դրությամբ, այն դեպքերում, երբ բաժանորդը ցանկանում է փոխել իր վերջնակետային սարքավորումների միացման տեղը կամ իրեն հատկացված համարը:

10. Ծառայությունը կասեցնելու դեպքում՝

1) կասեցվում են հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների մատուցումը եւ դրա հետ կապված վճարումներ կատարելու բոլոր պարտավորությունները.

2) վերջնակետային սարքավորումները կամ սպառողի գիծը պետք է անջատվի.

3) ծառայություններ մատուցողը կարող է ծառայության համար անհրաժեշտ եւ ծառայություններ մատուցողին պատկանող վերջնակետային սարքավորումները եւ համարը տրամադրել մեկ այլ բաժանորդի:

11. Ծառայության կասեցման հիմքերի վերանալու դեպքում ծառայություններ ատուցողը վերսկսում է իր ծառայությունները բաժանորդի դիմումի հիման վրա:

12. Ցանկացած սպառող իրավասու է դադարեցնել ծառայությունն առանց նախապես այդ մասին ծանուցելու, սակայն նրա նկատմամբ կգործեն դադարեցման եւ պատժի մասին սակագնում կամ ծառայությունների պայմանագրում պարունակվող դրույթները:

Հոդված 55. Հաճախորդների սպասարկում

1. Յուրաքանչյուր օպերատոր կամ ծառայություններ մատուցող պարտավոր է պահպանել եւ կադրերով համալրել առնվազն մեկ գործառնական գրասենյակ Հանձնաժողովի կողմից սահմանված յուրաքանչյուր աշխարհագրական տարածքում, որում շահագործում է հանրային հաղորդակցության ցանց կամ մատուցում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ, որպեսզի այդ գրասենյակը ծառայությունների եւ դրույքաչափերի մասին տեղեկություններ տրամադրի, ընդունի եւ բավարարի ծառայությունների մասին դիմումներ, բացատրի հաճախորդների հաշիվների վրա առկա վճարումները եւ ուղղումներ կատարի սխալներով հաշվեգրված վճարումների մեջ:

2. Յուրաքանչյուր օպերատոր կամ ծառայություններ մատուցող պարտավոր է յուրաքանչյուր գործառնական գրասենյակում հասանելի դարձնել իր դրույքաչափերի)աղյուսակների կրկնօրինակներ, բազային դրույքաչափերի տարածքները եւ կիրառելի վճարներով գոտիներն արտացոլող քարտեզներ:

Հոդված 56. Ցանցում անսարքությունների վերանորոգումը եւ վերացումը

1. Ծառայության խափանման կամ անսարքության պարագայում հաղորդակցության ծառայություններ վերջնական օգտագործողը ծանուցում է այդ մասին օպերատորի վերանորոգման բաժնին: Օպերատորները եւ ծառայություններ մատուցողները պետք է կազմակերպեն ծառայություններում անսարքությունների վերաբերյալ տեղեկությունների ստացումը եւ ողջամիտ ժամանակահատվածում վերականգնեն ծառայությունը: Բոլոր օպերատորները եւ ծառայություններ մատուցողները պարտավոր են այդ տվյալները համախմբված հիմքով, էլեկտրոնային տեսքով ներկայացնել Հանձնաժողովին վերջինիս կողմից սահմանված ձեւով եւ ժամկետներում: Այդ հաշվետվությունները պետք է հասանելի լինեն հանրության կողմից ստուգման համար ամբողջությամբ` անկախ գաղտնիության մասին ցանկացած պնդումներից:

2. Ծառայություններ վերականգնելու նպատակով օպերատորները եւ ծառայություններ մատուցողները կարող են պնդել, որպեսզի վերջնական օգտագործողը, որի ծառայությունը խափանվել է, անսարքության տեղը եւ պատճառները պարզելու նպատակով թույլ տա իրենց աշխատելու՝

1) հաղորդակցության ցանցի մաս կազմող սարքավորումների վրա.

2) սահմանաբաժան կետի վրա.

3) ցանցին միացված լարերի եւ վերջնակետային սարքավորումների վրա:

4. Վերանորոգման ծախսերը կրում է վերջնական օգտագործողը, եթե վերանորոգման անհրաժեշտություն ձեւավորող անսարքությունն առաջ է եկել իր մեղքով:

Հոդված 57. Գծերի վարձակալության ծառայությունները

1. Բոլոր գերիշխող օպերատորները բացառությամբ շարժական կապի օպերատորների պարտավոր են գծերի վարձակալության ծառայություններ մատուցել սույն օրենքով նախատեսված կարգին եւ պայմաններին համապատասխան:

2. Հանձնաժողովը պարտավոր է կանոնակարգել եւ սահմանել սույն հոդվածի 4-րդ մասի 1-ին, 2-րդ, 6-րդ կետերում նախատեսված պայմանները գերիշխող օպերատորների համար:

3. Որպեսզի Հանձնաժողովը կարողանա վերահսկել գծերի վարձակալության ծառայությունների մատուցումը, յուրաքանչյուր գերիշխող օպերատոր պարտավոր է մարտի 1-ի դրությամբ տարեկան հաշվետվություն ներկայացնել նախորդ օրացուցային տարվա համար, որտեղ կներկայացվի 4-րդ մասի պահանջների կատարումը:

4. Բոլոր գերիշխող օպերատորները, ոչ գերիշխող օպերատորները եւ ծառայություններ մատուցողները, որոնք գծերի վարձակալության ծառայություններ են մատուցում, պարտավոր են իրենց համապատասխան սակագներում կամ պայմանագրերում նախատեսել պայմաններ, որոնք կկարգավորեն առնվազն հետեւյալը.

1) տեխնիկական ստանդարտները.

2) գծի վարձակալության ծառայության դիմում ստանալուց հետո այդ ծառայությունը մատուցելու վերջնաժամկետը.

3) գծերի վարձակալության ավարտի հնարավոր աշխարհագրական տարածքները կամ կետերը եւ թողունակության տարբերակները.

4) պահպանման աշխատանքի կարգը եւ պայմանները.

5) անսարքությունների մասին ծանուցելու եւ դրանք վերացնելու կարգը եւ պայմանները.

6) ծառայությունների դիմաց գանձվող վճարները, եւ.

7) ծառայությունների դիմաց վճարելու կարգը:

5. Գծի վարձակալության ծառայություն մատուցող օպերատորը կամ ծառայություն մատուցողը չի կարող իր կողմից այդ ծառայության մատուցումը կապել տվյալ վերջնական օգտագործողի կողմից պլանավորվող՝ օգտագործման բնույթի, նպատակի կամ փոխկապակցման հետ, կամ հարցումներ կատարել այդ մասին:

6. Օպերատորը կամ ծառայություն մատուցողն իրավասու է սահմանափակել գծի վարձակալության ծառայության մատուցումը, եթե՝

1) oգտագործողը ժամանակին չի վճարել ծառայության դիմաց.

2) սահմանափակումն անհրաժեշտ է օպերատորի ցանցի տեղադրման, վերանորոգման, փոխարինման կամ պահպանման համար.

3) սահմանափակումն անհրաժեշտ է արտակարգ իրավիճակի, ռազմական դրության կամ պատերազմական վիճակի պատճառով:

Նման հանգամանքներում օպերատորը կամ ծառայություն մատուցողը պարտավոր է վերջնական օգտագործողին եւ Հանձնաժողովին գրավոր ծանուցել սահմանափակման մասին կասեցումից առնվազն 10 օր առաջ: Ծանուցման մեջ պետք է նշված լինեն սահմանափակման պատճառը, բնույթը, շրջանակները եւ տեւողությունը:

7. Այն վերջնական օգտագործողը, որի վարձակալած գծի ծառայությունը սահմանափակվում է վերոհիշյալ (դ) կետի համաձայն, իրավասու է բողոքարկել այդ սահմանափակման դեմ` բողոք ներկայացնելով Հանձնաժողովին 69-րդ հոդվածի համաձայն:

8. Ստանալով բողոքն այդ մասին, Հանձնաժողովը պարտավոր է տաս օրվա ընթացքում այս մասին ծանուցել օպերատորին կամ ծառայություն մատուցողին եւ պահանջել, որպեսզի վերջինները բացատրեն եւ հիմնավորեն վիճահարույց սահմանափակումը:

9. Օպերատորը կամ ծառայություն մատուցողը պարտավոր է սույն կետի վերոհիշյալ (i) ենթակետում նշված պահանջը Հանձնաժողովից ստանալուց հետո 5 օրվա ընթացքում ներկայացնել գրավոր բացատրություն:

10. Հանձնաժողովը պարտավոր է բավարարել կամ մերժել բողոքը վերջինս ստանալուց հետո 10 օրվա ընթացքում եւ ծանուցել բողոքողին եւ օպերատորին իր որոշման մասին: Հանձնաժողովը պարտավոր է արձակել իր որոշումն արտացոլող հրահանգ:

11. Օպերատորը կամ ծառայություն մատուցողն իրավասու է դադարեցնել գծի վարձակալության ծառայության մատուցումը միակողմանիորեն, եթե ծառայության սահմանափակման հիմքերը շարունակվում են սահմանափակման կիրառումից հետո վեց ամսվա ընթացքում:

12. Օգտագործողն իրավասու է դադարեցնել գծի վարձակալության ծառայությունը ցանկացած պահի` այդ մասին գրավոր ծանուցելով օպերատորին կամ ծառայություն մատուցողին ոչ ուշ, քան ծառայության դադարեցման ցանկալի ամսաթվից երեսուն օր առաջ:

Հոդված 58. Հաճախորդների տեղեկությունների գաղտնիությունը

1. Յուրաքանչյուր օպերատոր եւ ծառայություններ մատուցող պարտավոր է իր հաճախորդների կողմից օգտագործվող ծառայությունների տեսակի, վայրի, նպատակի, նպատակակետի, քանակի եւ տեխնիկական պայմանների վերաբերյալ բոլոր տեղեկությունները համարել եւ պահել գաղտնի:

2. Չնայած վերոհիշյալ 1-ին կետին, օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողն իրավասու է բացահայտել այդ տեղեկությունները՝

1) օրենքով նախատեսված դեպքերում եւ կարգով` քրեական հանցագործության կամ ազգային անվտանգության նկատմամբ որեւէ սպառնալիքի հետախուզման, հետաքննման կամ քրեական հետապնդման առնչությամբ.

2) հաճախորդի գրավոր համաձայնության հիման վրա.

3) այն դեպքերում, երբ բացահայտումն անհրաժեշտ է ի պաշտպանություն օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի, եթե ընթանում են վարույթներ ընդդեմ այդ օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի: Հահաճախորդը կարող է պահանջել, որպեսզի բացահայտումը կատարվի գաղտնիության կարգով` դռնփակ վարույթների միջոցով:

3. Օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը պատասխանատվություն չի կրում վերոհիշյալ 2-րդ կետի համաձայն տեղեկությունների բացահայտման հետեւանքով պատռած որեւէ վնասի համար:

Հոդված 59. Միջամտություն, ձայնագրում կամ հաղորդագրությունների բացահայտում

1. Ցանկացած միջոցով փոխանցվող հաղորդագրությանը որեւէ անձ կամ էլեկտրոնային հաղորդակցության մասնակից կարող է միջամտել, ձայնագրել հաղորդագրությունը կամ բացահայտել նրա պարունակությունը միայն տվյալ հաղորդագրության իրականացնողի համաձայնությամբ կամ դատարանի որոշմամբ՝ օրենքով նախատեսված դեպքերում եւ կարգով:

2. Ի լրումն սույն հոդվածի 1-ին կետի դրույթների, հանրային կամ այլ հաղորդակցության ցանցերի օպերատորները եւ ծառայություններ մատուցողները կամ նրանց աշխատակիցներն ու ներկայացուցիչները կարող են միջամտել կամ վերահասցեագրել հաղորդագրությունները կամ ազդանշանները՝ չբացահայտելով դրանք, եթե այդ միջամտությունը կամ ազդանշաններ վերահասցեագրելը պայմանավորված է վերջիններիս աշխատանքային պարտականությունների իրականացմամբ:

3. Բոլոր օպերատորները եւ ծառայություն մատուցողները պարտավոր են ապահովել իրավապահ եւ ազգային անվտանգության աշխատակիցների մուտքը հաղորդակցության սարքավորումներին, ենթակառուցվածքներին միացնող-անջատող, ուղղորդող եւ այլ սարքերին, ներառյալ գաղտնալսումները՝ համապատասխան օրենքով նախատեսված դեպքերում եւ կարգով:

Հոդված 60. Ծառայության կամ ենթակառուցվածքների ոչ պատշաճ օգտագործումը

Այն օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը, որն գիտակցաբար թույլ է տալիս, որպեսզի իր ցանցը կամ ծառայություններն օգտագործվեն որեւէ անձի կողմից այլ անձանց խաբեության ենթարկելու, նրանց նկատմամբ բռնություն, չարամտություն, սպառնալիքներ կամ շանտաժ կիրառելու նպատակով, ենթարկվում 73-րդ հոդվածով նախատեսված տույժի, որը չպետք է գերազանցի 1 միլիոն դրամը:

Հոդված 61. Վերավաճառք եւ համատեղ օգտագործում

1. Ցանկացած գերիշխող օպերատոր կամ ծառայությունների մատուցման մեջ գերիշխող, պարտավոր է մեծածախ զեղչված դրույքաչափերով վերավաճառքի առաջարկել ցանկացած ծառայություն, որը գերիշխող օպերատորն կամ ծառայության մատուցման մեջ գերիշխողն առաջարկում է մանրածախ կարգով վերջնական սպառողներին:

2. Ցանկացած օպերատոր կամ ծառայություններ մատուցող, չպետք է արգելի այդ ծառայությունների վերավաճառքը կամ համատեղ օգտագործումը, եւ չպետք է ոչ ողջամիտ կամ խտրական պայմաններ կամ սահմանափակումներ կիրառի այդ ծառայությունների նկատմամբ:

Հոդված 62. Արտակարգ ծառայություններ եւ օպերատորական այլ ծառայություններ

Սույն օրենքի գործողության մեջ մտնելուց հետո ամենաուշը վեց ամսվա ընթացքում Հանձնաժողովը հրապարակում է կանոններ եւ կանոնակարգեր, որոնցով պետք է նախատեսվի, թե հանրային հաղորդակցության ցանցերի որ օպերատորներն են պարտավոր ելք ապահովել դեպի տեղական օպերատորները, որոնք կարող են կանչերը միացնել համապատասխան արտակարգ ծառայություններին եւ մատուցել օպերատորական այլ ծառայություններ, եւ թե ինչպես պետք է ապահովվի այդ ելքի հնարավորությունը:

Հոդված 63. Տեղեկատու ծառայությունները

Սույն օրենքի գործողության մեջ մտնելուց հետո ամենաուշը վեց ամսվա ընթացքում Հանձնաժողովը հրապարակում է կանոններ եւ կանոնակարգեր, որոնցով պետք է նախատեսվի, թե.

1) հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցող որ օպերատորներն են պարտավոր ելք ապահովել դեպի տեղեկատուի, եւ ինչպես պետք է ապահովվի ելքի այդ հնարավորությունը.

2) հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ մատուցող որ օպերատորներն են պարտավոր տեղեկատուներ հրապարակել, եւ, մասնավորապես, ինչպես պետք է տեղի ունենա դրանց հրապարակումը:

ԳԼՈՒԽ 10.

ՕՊԵՐԱՏՈՐՆԵՐԻ, ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄԱՏՈՒՑՈՂՆԵՐԻ ԵՎ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՂՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ ԵՎ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Հոդված 64. Օպերատորների եւ ծառայություններ մատուցողների իրավունքները եւ պարտականությունները

1. Բացի օրենքի հիման վրա Հանձնաժողովի կողմից սահմանված իրավունքների, օպերատորները եւ ծառայություններ մատուցողներն ունեն հետեւյալ իրավունքները.

1) մատուցված ծառայությունների դիմաց ստանալ սահմանված վճարումներ,

2) օրենքի համաձայն դատական կարգով բողոքարկել Հանձնաժողովի որոշումները:

2. Օպերատորները եւ ծառայություններ մատուցողներն ունեն հետեւյալ պարտավորությունները.

1) կատարել Հայաստանի Հանրապետության օրենքների, այդ թվում` սույն օրենքի պահանջները.

2) կատարել Հանձնաժողովի կանոնների եւ կանոնակարգերի պահանջները.

3) կատարել սույն օրենքի համաձայն տրված լիցենզիայով նախատեսված պարտավորությունները.

4) երաշխավորել հաճախորդների տեղեկությունների եւ հաղորդագրությունների գաղտնիություն, բացառությամբ օրենքով նախատեսված դեպքերի.

5) սպառողների համար ապահովել միացված եւ վարձակալվող հաղորդակցության ծառայությունների հասանելիություն, այդ թվում, ինչպես նախատեսված է սույնով, ընդարձակել առկա ծառայությունների տեսականին եւ ներառել ներկայում չսպասարկվող աշխարհագրական տարածքներ.

6) հետեւել կիրառելի տեխնիկական ստանդարտներին.

7) աջակցել Հայաստանի Կառավարությանը Հեռահաղորդակցության միջազգային միության, ստանդարտներ սահմանող մարմինների եւ այլ նմանատիպ կազմակերպությունների հետ աշխատանքներում.

8) ապահովել հնարավոր ամենաարագ հաղորդակցությունը դժբախտ պատահարների, արտակարգ իրավիճակների կամ կյանքի ու ազգային անվտանգության դեմ ուղղված սպառնալիքների դեպքում.

9) համապատասխան կարգով պահպանել սակագները կամ սպասարկման պայմանները.

10) ժամանակին ներկայացնել ճշգրիտ, մանրակրկիտ եւ հստակ հաշիվ-ապրանքագրեր բաժանորդներին, եւ չներկայացնել սխալ հաշվեգրված վճարումները.

11) հնարավորինս չափ կանոնավոր, անընդհատ եւ լայնատարած ծառայություններ մատուցել հասարակայնությանը.

12) հաճախորդներին ներկայացվող հաշիվ-ապրանքագրերում սակագնով կամ պայմանագրով նախատեսված դեպքերում առանձնացված կարգով որպես կանխավճար նշել խափանված կամ անսարք վիճակում հայտնված ծառայությունների մատուցման ամբողջ ժամանակահատվածի համար հաշվարկված գումարը, եւ հնարավորինս արագ վերացնել խափանումներն ու անսարքությունները.

13) ցանցի խոշոր վթարների եւ անջատումների հավանական ժամանակացույցի մասին ժամանակին եւ ճշգրիտ ծանուցումներ տարածել զանգվածային լրատվամիջոցներով.

14) ապահովել գնի նվազեցում, եթե օպերատորը տեխնիկապես ցածր որակի հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններ է մատուցում.

15) վերջնական օգտագործողներին տեղեկացնել նոր սակագների մասին.

16) Հանձնաժողովին տեղեկություններ տրամադրել վերջինիս սահմանած ձեւով եւ հաճախականությամբ:

Հոդված 65. Օգտագործողների իրավունքները եւ պարտականությունները

1. Սպառողներն ունեն հետեւյալ իրավունքները.

1) հավասար հիմունքներով օգտվել հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություններից.

2) ստանալու իրենց մատուցված ծառայությունների վճարների մասին մանրակրկիտ տեղեկություններ պարունակող հաշիվ-ապրանքագրեր.

3) ծառայությունների սակագնով կամ ծառայությունների մատուցման պայմանագրով չնշված ծառայությունների դիմաց վճարելուց հրաժարվելու իրավունք.

4) Հայաստանի Հանրապետության օրենքներով եւ սույն օրենքով նախատեսված ցանկացած այլ իրավունք.

5) էլեկտրոնային հաղորդակցության գաղտնիության իրավունք:

2. Օգտագործողները նաեւ ունեն հետեւյալ պարտականությունները.

1) կատարել օրենսդրության, այդ թվում` սույն օրենքի պահանջները.

2) կատարել ծառայությունների մատուցման սակագների կամ պայմանագրերի պայմանները, այդ թվում` ծառայությունների դիմաց օրինական վճարումներ կատարելու պարտավորությունը.

3) հարգել տեղական, միջքաղաքային եւ միջազգային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայությունների պայմանագրերի դրույթները եւ վճարները.

4) չօգտագործել չսերտիֆիկացված վերջնակետային սարքավորումներ:

ԳԼՈՒԽ 11.

ՎԱՐՉԱԿԱՆ ՈՐՈՇՈՒՄՆԵՐԻ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՎԵՐԱՆԱՅՈՒՄԸ

Հոդված 66. Հանձնաժողովի որոշումների գործողությունը

1. Հանձնաժողովի որոշումները համարվում են նախադեպեր, որոնք կարող են մեջբերվել որպես փաստարկներ կամ ապացույցներ, որոնց պետք է հետեւել ապագայում Հանձնաժողովին ներկայացվող եւ նմանատիպ հանգամանքներ ունեցող գործերի դեպքում:

2. Հանձնաժողովի նախադեպերը կիրառվում են այնքան ժամանակ, մինչեւ Հանձնաժողովը քաղաքականության փոփոխման որոշում է կայացնում: Նախկին քաղաքականության շրջանակներում ձեռնարկված գործողությունների վավերությունը պահպանվում է:

Հոդված 67. Վերանայում

1. Ցանկացած անձ, որը տուժել է Հանձնաժողովի որոշման արդյունքում, իրավասու է այդ որոշման հրապարակվելուց հետո երեսուն օրվա ընթացքում միջնորդել Հանձնաժողովին, որպեսզի վերջինս վերանայի այդ որոշումը:

2. Այն դեպքերում, երբ վերոհիշյալ 1-ին կետի համաձայն ներկայացվում է միջնորդություն, Հանձնաժողովը.

1) կարող է կարգադրել, որպեսզի խնդրո առարկա որոշումը գործողության մեջ չմտնի 2. մինչեւ խնդրի վերանայումը եւ այդ մասին լրացուցիչ որոշման կայացումը,

2) պարտավոր է վերանայման միջնորդության ներկայացումից հետո 180 օրվա ընթացքում հաստատել, փոփոխել, կամ ուժը կորցրած ճանաչել այդ որոշումը կամ դրա ցանկացած մասը:

3. Այն դեպքերում, երբ վերոհիշյալ (բ)(i) կետի համաձայն կարգադրություն չի արձակվում, որոշումը շարունակում է գործել:

4. Վերանայման միջնորդությունը չի կարող Հանձնաժողովի որոշման դատական կարգով բողոքարկման պարտադիր նախապայման կազմել:

Հոդված 68. Դատական կարգով վերանայում

1. Դատարանը Հանձնաժողովի որոշումները վերանայելիս ստուգում է դրանց ՝ըստ պատշաճ ընթացակարգի ընդունված լինելը: Դատարանը Հանձնաժողովի որոշումը փոխարինող վճիռ չի կայացնում: Դատարանը հիմք է ընդունում Հանձնաժողովի կողմից սույն օրենքի ցանկացած մեկնաբանում, եթե վերջինս.

1) համահունչ է նախկինում նմանատիպ գործերով կայացված վճիռներին.

2) Եթե Հանձնաժողովի որոշումների մեջ անհամապատասխանություններ չկան:

2. Դատարանը կարող է Հանձնաժողովի գործողությունները, որոշումները եւ եզրակացություններն ապօրինի համարել եւ բեկանել միայն այն դեպքում եւ հիմքով, երբ ի հայտ է եկել.

1) դրանց կամայական կամ խտրական բնույթը.

2) դրանց հակասությունը սահմանադրական իրավունքին, իրավասություններին, արտոնություններին կամ անձեռմխելիություններին.

3) որ դրանք ընդունվել են օրենքով նախատեսված ընթացակարգի խախտմամբ, դատական նախադեպերի, սահմանված իրավասությունների կամ սահմանափակումների, կամ չեն բավարարում դրանց պահանջները (ենթակետ (ա)-ով տրված մեկնաբանման համաձայն).

4) դրանք կայացվել են օրենքով պահանջվող ընթացակարգի խախտումներով.

5) դրանք հիմնավորված չեն էական ապացույցներով.

6) դրանք զգալիորեն հենվել են ոչ վերաբերելի փաստերի վրա, կամ դրանցում հաշվի չեն առնվել վերաբերելի փաստերը:

ԳԼՈՒԽ 12.

ԿԻՐԱՐԿՈՒՄԸ

Հոդված 69. Բողոքների ներկայացումը Հանձնաժողովին

1. Օպերատորի կամ ծառայություններ մատուցողի` սույն օրենքով կարգավորվող եւ սույն օրենքի դրույթներին հակասող գործողություններից, այդ թվում, սակայն ոչ միայն, 54-րդ հոդվածի համաձայն ծառայություն մատուցելու մերժումից դժգոհ անձն իրավասու է բողոք ներկայացնել Հանձնաժողովին:

2. Հանձնաժողովը պարտավոր է բողոքը փոխանցել ենթադրյալ խախտում թույլ տված օպերատորին կամ ծառայություններ մատուցողին, որը պետք է սույն օրենքով սահմանված ժամկետում գրավոր պատասխանի բողոքին, իսկ եթե սույն օրենքով այդ բողոքի համար ժամկետ նախատեսված չէ, ապա Հանձնաժողովի կողմից սահմանված ժամկետում:

3. Եթե օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը սահմանվող ժամկետում տրամադրում է բավարար հատուցում բողոքում նշված` անձի կրած վնասի դիմաց, ապա օպերատորն ազատվում է բողոքողի նկատմամբ հետագա պատասխանատվությունից: Եթե օպերատորը կամ ծառայություններ մատուցողը չի բավարարում բողոքը սահմանվող ժամկետում, կամ եթե առկա են բավարար հիմքեր բողոքը ուսումնասիրելու համար, ապա Հանձնաժողովը ուսումնասիրում է բողոքի առարկա հանգամանքներն իր կողմից պատշաճ համարվող ձեւով եւ միջոցներով:

Հոդված 70. Դադարեցման կարգադրություն արձակելու իրավասությունը

1. Եթե Հանձնաժողովը բավարար է հիմքեր ունի եզրակացնելու, որ անձը շահագործում է հանրային հաղորդակցության չլիցենզավորված ցանց կամ մատուցում է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության չլիցենզավորված ծառայություններ, ապա իրավասու է սեփական նախաձեռնությամբ կամ ցանկացած անձի դիմումի հիման վրա խնդրո առարկա անձի նկատմամբ արձակել դադարեցման կարգադրություն` սույն հոդվածի (ե) կետի համաձայն:

2. Կարգադրության մեջ պետք է նշված լինեն՝

1) բողոքի առարկա գործողությունների փաստերը, այն անձի անունը, ում դեմ ներկայացվում է բողոքը.

2) Բողոքին կից պետք է ներկայացվեն անհրաժեշտ այլ փաստաթղթեր, եթե այդպիսիք կան:

3. Նախքան դադարեցման կարգադրության արձակելը Հանձնաժողովը ապահովում է, որպեսզի շահագրգիռ անձին տրամադրվի ծանուցում, որում.

1) շարադրված կլինեն վերոհիշյալ 2 կետում նշված փաստերը.

2) կնշվի այն ժամանակահատվածը, որի ընթացքում տեղի է ունենալու լսումը, դրա անցկացման վայրը, որտեղ շահագրգիռ անձին հնարավորություն է ընձեռնվելու՝ ներկայացնել, թե ինչ պատճառով կարգադրությունը չպետք է արձակվի:

4. Եթե վերոհիշյալ 3 կետում նշված լսումների ընթացքում խնդրո առարկա անձը չի ներկայացնում, թե ինչ պատճառով չպետք է արձակվի դադարեցման մասին կարգադրություն, ապա կարգադրությունն արձակվում է:

5. Հանձնաժողովը որոշում է, որ բողոքի առարկա գործողությունները տեղի չեն ունեցել, ապա դադարեցման մասին կարգադրություն չի արձակվում:

6. Դադարեցման մասին կարգադրությունն ուղարկվում է այն անձին, ում դեմ դա ուղղված է: Կարգադրությունը պետք է.

1) պարունակի բողոքի մեջ նշված գործողությունների նկարագրություն.

2) պահանջի, որպեսզի շահագրգիռ անձը դադարեցնի կարգադրության հիմքում ընկած գործողությունները:

7. Կարգադրությունը գործողության մեջ է մտնում դրանում նշված ամսաթվի դրությամբ:

Հոդված 71. Այն իրավախախտումները, որոնց համար կարող են նախատեսվել պատժամիջոցներ

1. Հանձնաժողովը կարող է կիրառել պատժամիջոցներ՝ հետեւյալ խախտումների առկայության դեպքում, եթե ՝

1) լիցենզիայի դիմումի մեջ գիտակցաբար նշվել են կեղծ տեղեկություններ.

2) չեն ներկայացվել այնպիսի տեղեկություններ կամ փաստական տվյալներ, որոնք կարող էին հանգեցնել դիմումի մերժման.

3) դիտավորյալ կամ պարբերաբար խախտել կամ չի կատարել լիցենզիայի, սույն օրենքի կամ Հանձնաժողովի կանոնների, կանոնակարգերի կամ քաղաքականությունների որեւէ պայման.

4) խախտել է դադարեցման կարգադրությունը.

5) առանց լիցենզիայի շահագործել է հանրային հաղորդակցության ցանց կամ մատուցել է հանրային էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություն, եւ.

6) չի կատարել Համընդհանուր ծառայությունների ֆոնդի վճարումները.

7) չի կատարել 73 հոդվածով սահմանված տույժերի եւ տուգանքների վճարումը:

Հոդված 72. Կարգադրության դատական կարգով կատարման համար դիմելը

1. Եթե դատարանը Հանձնաժողովի դիմումի հիման վրա բավարար է համարում այն, որ լիցենզավորված անձը.

1) չի կատարել իր լիցենզիայի պայմաններից որեւէ մեկը, կամ.

2) խախտել է սույն օրենքի կամ սույնի համաձայն ընդունված կանոնների կամ կանոնակարգերի որեւէ դրույթ ապա դատարանն իրավասու է կարգադրություն արձակել, որը կսահմանափակի իրավախախտ լիցենզավորված անձի կողմից այդպիսի գործողությունների կատարումը, կամ չեղյալ կճանաչվի կամ կդադարեցվի նրա լիցենզիայի գործողությունը:

2. Վերոհիշյալ 1 կետի համաձայն դատարանին դիմում ներկայացնելուց առաջ Հանձնաժողովը պարտավոր է.

1) շահագրգիռ լիցենզավորված անձին գրավոր ծանուցել բողոքում նշված խախտման բնույթի մասին, եւ.

2) լիցենզավորված անձին հնարավորություն տալ, որպեսզի նա.

3) վերացնի բողոքի մեջ նշված խախտումը` ի բավարարումն Հանձնաժողովի պահանջի, Հանձնաժողովի կողմից ծանուցման մեջ կամ լիցենզավորված անձի դիմումի վրա սահմանվող ժամկետում, եւ.

4) ներկայացնել հիմնավորումներ հանդես գալ Հանձնաժողովի առաջ հարցի վերաբերյալ իր բացատրություններով, այն դեպքերում, երբ անցկացվում են նման լսումներ: Հանձնաժողովը պարտավոր է ծանուցել լիցենզավորված անձին հարցի վերաբերյալ իր կայացրած որոշման մասին

5) հաշվի առնել վերաբերելի հանգամանքները, այդ թվում՝

ա) լիցենզավորված անձի կամ լիցենզավորված անձի գործողությունների հետեւանքները կրած այլ անձի կամ մարմնի տրամադրության տակ եղած ռեսուրսները,

բ) լիցենզավորված անձի կամ վերոհիշյալ վնաս կրած այլ անձի կամ մարմնի տնտեսական կենսունակությունը, եւ,

գ) նշված այլ անձի կամ մարմնի, կամ լիցենզավորված անձի մրցակիցների վարքագիծը:

3. Սույն հոդվածով նախատեսված իր իրավունքների իրականացման ընթացքում Հանձնաժողովը պարտավոր է հաշվի առնել՝

1) դիմումի պատճառ հանդիսացած վարքագծի բնույթը եւ սահմանները.

2) բողոքի մեջ նշվող խախտման հետեւանքով անձի կրած կորուստների բնույթը եւ ծավալները.

3) բողոքի առարկա հանդիսացող խախտման հանգամանքները, եւ.

4) տվյալ լիցենզավորված անձի դեմ նախկինում կայացված որոշումները:

Հոդված 73. Տույժերը եւ տուգանքները

1. Եթե ծանուցումից եւ լսումներից հետո Հանձնաժողովը որոշում է, որ լիցենզավորված ֆիզիկական անձը չի կատարել սույն օրենքի որեւէ դրույթ, Հանձնաժողովն իրավասու է կարգադրել, որպեսզի իրավախախտ լիցենզավորված անձը Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջե վճարի տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [երկու միլիոն դրամը] : Եթե Հանձնաժողովը որոշում է, որ այդ խախտումը թույլ է տրվել իր իմացությամբ կամ դիտավորյալ, այն կարող է կարգադրել, որպեսզի իրավազանց լիցենզավորված անձը վճարի լրացուցիչ տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [մեկ միլիոն դրամը] :

2. Եթե Հանձնաժողովը ծանուցումից եւ լսումներից հետո որոշում է, որ լիցենզավորված իրավաբանական անձը չի կատարել սույն օրենքի որեւէ դրույթ, Հանձնաժողովն իրավասու է կարգադրել, որպեսզի իրավախախտ լիցենզավորված անձը

Հայաստանի Հանրապետությանը վճարի տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [հինգ հարյուր միլիոն դրամը]:

Եթե Հանձնաժողովը որոշում է, որ այդ խախտումը թույլ է տրվել իր իմացությամբ կամ դիտավորյալ, այն կարող է կարգադրել, որպեսզի իրավազանց լիցենզավորված անձը վճարի լրացուցիչ տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [մեկ միլիարդ դրամը]:

3. Եթե ծանուցումից եւ լսումներից հետո Հանձնաժողովը որոշում է, որ լիցենզավորված ֆիզիկական անձը չի կատարել իր լիցենզիայի որեւէ պայման կամ Հանձնաժողովի կանոնների կամ կանոնակարգերի որեւէ դրույթ, ապա Հանձնաժողովն իրավասու է կարգադրել, որպեսզի իրավախախտ լիցենզավորված անձը Հայաստանի Հանրապետությանը վճարի տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [10 միլիոն դրամը] : Եթե Հանձնաժողովը որոշում է, որ այդ խախտումը թույլ է տրվել լիցենզավորված անձի իմացությամբ կամ դիտավորյալ, այն կարող է կարգադրել, որպեսզի իրավազանց լիցենզավորված անձը վճարի լրացուցիչ տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [հինգ միլիոն դրամը] :

4. Եթե ծանուցումից եւ լսումներից հետո Հանձնաժողովը որոշում է, որ լիցենզավորված իրավաբանական անձը չի կատարել իր լիցենզիայի կամ թույլտվության որեւէ պայման կամ Հանձնաժողովի կանոնների կամ կանոնակարգերի որեւէ դրույթ, ապա

Հանձնաժողովն իրավասու է կարգադրել, որպեսզի իրավախախտ լիցենզավորված անձը Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջե վճարի տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [հինգ հարյուր միլիոն դրամը] : Եթե Հանձնաժողովը որոշում է, որ այդ խախտումը թույլ է տրվել լիցենզավորված անձի իմացությամբ կամ դիտավորյալ, այն կարող է կարգադրել, որպեսզի իրավազանց լիցենզավորված անձը վճարի լրացուցիչ տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [մեկ միլիարդ դրամը] :

5. Եթե ծանուցումից եւ լսումներից հետո Հանձնաժողովը որոշում է, որ լիցենզավորված իրավաբանական անձը չի կատարել սույն օրենքի 52-րդ հոդվածի (ե) կետով սահմանված պարտավորությունը, ապա Հանձնաժողովն իրավասու է կարգադրել, որպեսզի իրավախախտ լիցենզավորված անձը Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջե վճարի տույժ կամ տուգանք, որը չպետք է գերազանցի [մեկ միլիարդ դրամը] : Սատարելու համար Լիցենզավորված անձը պարտավոր է վճարել մեկ միլիարդ դրամ տուգանք:

ԳԼՈՒԽ 13.

ԱՆՑՈՒՄԱՅԻՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐԸ

Հոդված 74. Առկա լիցենզիաների պահպանումը

1. Սույն օրենքի գործողության մեջ մտնելու օրվա դրությամբ հանրային հաղորդակցության ցանց շահագործելու կամ հանրային

էլեկտրոնային հաղորդակցության ծառայություն մատուցելու կամ ռադիո հաճախականություններ օգտագործելու լիցենզիա ունեցող անձանց կապակցությամբ համարվում է, որ նրանք այդ ցանցը շահագործում, ծառայությունը մատուցում, կամ ռադիո

հաճախականություններն օգտագործում են սույն օրենքի հիման վրա տրված լիցենզիայի շրջանակներում` եթե այդպիսի լիցենզիա պահանջվում է սույն օրենքով:

2. Սույն օրենքի որեւէ դրույթ չպետք է մեկնաբանվի այնպես, որպեսզի սահմանափակի «Արմենիա Տելեֆոն Քոմպանի» ընկերությանը տրված թիվ 60 լիցենզիայով նախատեսված իրավունքները` դրանում կատարված փոփոխություններով եւ լրացումներով հանդերձ:

Հոդված 75. Շրջանցման գործառնությունները

1. Եթե թիվ 60 լիցենզիայի՝ իր լրացումներով եւ փոփոխություններով, հիման վրա ներկայում գերիշխող օպերատորին շնորհված` միջազգային ձայնային ծառայությունների մատուցման բացառիկ իրավունքների վավերության ժամանակահատվածի ընթացքում Հանձնաժողովը պարզում է, որ շրջանցման գործառնությունները բացասաբար են անդրադարձել ներկայում գերիշխող օպերատորի ֆինանսական հոսքերի նվազեցման վրա, ապա Հանձնաժողովն իրավասու է ընդունել կանոններ, որոնցով ժամանակավորապես պետք է համապատասխանեցվեն ձայնային ծառայությունների բնագավառում ստացվող հաղորդագրությունների դիմաց հաշվապահական դրույքաչափով հաշվարկված հասույթի կորուստների հետեւանքով` ներկայում գերիշխող օպերատորի կրած վնասները: Այդ կանոնները պետք է հավասարակշռեն արտերկրում ծագած հաղորդագրությունների դիմաց զուտ վճարահաշվարկային հասույթների հնարավոր նվազեցումները՝ հաշվապահական հաշվառման դրույքաչափերը ծախսային կողմնորոշմամբ հաշվարկելու ցանկալիությամբ:

2. Հանձնաժողովը կարող է ընդունել կանոններ, որոնցով.

1) կարգելի կամ կկանոնակարգի այնպիսի վարքագիծը, որը, կարող է առաջացնել կամ արդեն իսկ առաջացնում է միջազգային վճարահաշվարկային գործընթացից խուսափում կամ այդ գործընթացի աղավաղում, եթե գերիշխող օպերատորը կարողանա ապացուցել, որ նմանօրինակ շրջանցումը.

ա) նվազեցնում է միջոցների այն գումարը, որն այլապես հասանելի կլիներ համընդհանուր ծառայության ապահովմանն ուղղելու նպատակին, կամ,

բ) Բացասաբար է անդրադառնում Հայաստանի Հանրապետության տարածքում մրցակցության վրա եւ, արդյունքում, վնաս պատճառում սպառողներին.

2) կսահմանի անհրաժեշտ եւ բավարար վերահսկողություն միջազգային վճարահաշվարկային պայմանագրերի եւ վճարումների նկատմամբ, այդ թվում, առանց սահմանափակման, կհաստատի ձեւը եւ ժամկետները, որոնց շրջանակներում.

ա) բոլոր գերիշխող օպերատորներից պահանջվելու է, որպեսզի նրանք իրենց արտերկրյա բոլոր թղթակցային վճարահաշվարկային պայմանագրերը ներկայացնեն եւ հանրության հասանելի դարձնեն դրանց կնքումից հետո երեսուն օրվա ընթացքում,

բ) ոչ գերիշխող օպերատորներից պահանջվելու է, որպեսզի նրանք ներկայացնեն իրենց արտերկրյա բոլոր թղթակցային վճարահաշվարկային պայմանագրերի ամփոփագիր, այդ թվում, առնվազն, յուրաքանչյուր ծառայության, այդ ծառայության դիմաց գանձվող վճարի, չափման համապատասխան միավորի եւ պայմանագրի տեւողության նկարագրությունը, եւ,

գ) ցանցի կամ ծառայություններ մատուցողի լիցենզիաներ ունեցող բոլոր անձանցից պահանջվելու է միջազգային ելքի ամենամյա հաշվետվություններ ներկայացնել` բոլոր պետություններ կատարված զանգերի առնչությամբ՝ դասակարգված ըստ րոպեների, հաղորդագրությունների, վճարահաշվարկային դրույքաչափերի, վճարահաշվարկային ելքերի, վճարահաշվարկային մուտքերի եւ ելքերի, եւ վճարահաշվարկային զուտ ընդհանուր գումարային հասույթների եւ վճարումների:

Հոդված 76. Անցումը դեպի մրցակցություն

Հանձնաժողովը պարտավոր է, սույն օրենքի նպատակին համապատասխան, էլեկտրոնային հաղորդակցության ոլորտի շուկան հնարավորինս շուտ տեղափոխել մրցակցային տիրույթ: Սույն օրենքի որեւէ դրույթ չի պարտավորեցնում Հանձնաժողովին վերացնելու ներկայում գոյություն ունեցող որեւէ մենաշնորհ, մինչեւ որ մրցակցության շնորհիվ չբարելավվեն հասարակայնությանը մատուցվող ծառայությունները:

Հոդված 77. Գործողության մեջ մտնելը

Սույն օրենքը գործողության մեջ է մտնում 2003թ. [ ] [__]-ին:

Սույն օրենքի հրապարակման պահից ուժը կորցրած ճանաչել 1998 թվականի փետրվարի 17-ին ընդունված «Հեռահաղորդակցության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը: