ԳԼՈՒԽ 1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Հոդված 1. Արդարադատության ակադեմիայի մասին օրենսդրությունը

1. Արդարադատության ակադեմիայի (այսուհետ` Ակադեմիա) գործունեությունը կարգավորվում է «Պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունների մաuին» Հայաuտանի Հանրապետության oրենքով, եթե սույն օրենքով այլ բան նախատեսված չէ։

2. Սույն օրենքով նախատեսված ուսուցման ծրագրեր իրականացնելիս «Կրթության մաuին» Հայաuտանի Հանրապետության oրենքի դրույթները Ակադեմիայի վրա չեն տարածվում։

ԳԼՈՒԽ 2. ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԸ

Հոդված 2.  Ակադեմիայի իրավական կարգավիճակը եւ նպատակները

1. Ակադեմիան պետական ոչ առեւտրային կազմակերպություն է, որի հիմնադիրը Հայաuտանի Հանրապետությունն է` ի դեմu Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության։

2. Ակադեմիայի հիմնադիր փաստաթուղթը Ակադեմիայի կանոնադրությունն է (այսուհետ` Կանոնադրություն), որն ընդունում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը։ Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարը (այսուհետ` արդարադատության նախարար) Ակադեմիայի կառավարման խորհրդից՝ սույն օրենքի 6-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետին  համապատասխան ստացած Կանոնադրությունը կամ դրանում առաջարկված փոփոխությունները քսանօրյա ժամկետում օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ներկայացնում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն:

4. Հիմնադրի անունից հանդես եկող պետական լիազոր մարմինը Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարությունն է:

5. Ակադեմիայի գործունեության նպատակներն են`

1)  դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց մոտ դատավորի կամ դատախազի պաշտոն զբաղեցնելու համար անհրաժեշտ հմտությունների ձեւավորումը, գիտելիքների ընդլայնումը.

2) դատավորների, դատախազների, դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված Ակադեմիայի շրջանավարտ անձանց, դատական ծառայողների, դատախազության աշխատակազմում պետական ծառայողների, դատական կարգադրիչների մասնագիտական գիտելիքների եւ աշխատանքային ունակությունների հետեւողական կատարելագործումը.

3)  անընդհատ, թափանցիկ, հրապարակային ուսումնառության գործընթացի ապահովումը,

4)  դատավորների, դատախազների, դատավորների եւ դատախազների  թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց կրթական ծրագրերի աստիճանական մերձեցումը, համատեղ կրթական ծրագրերի իրականացումը.

5) գիտագործնական  հետազոտությունների իրականացումը։

Հոդված 3.  Ակադեմիայի գործառույթները

1. Ակադեմիան`

1) կազմակերպում եւ անցկացնում է որակավորման uտուգման արդյունքներով դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց մաuնագիտական պատրաuտումը.

2) կազմակերպում եւ անցկացնում է  դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց, դատախազների, դատավորների վերապատրաuտումը.

3) կազմակերպում եւ անցկացնում է դատական ծառայողների, դատախազության աշխատակազմում պետական ծառայողների եւ  դատական կարգադրիչների վերապատրաuտումը.

4) կազմակերպում է դատավորների, դատախազների եւ դատական կարգադրիչների հատուկ ուսուցումը՝ հատուկ միջոցների եւ հրազենի գործադրման ունակություններին ուսուցանելու նպատակով.

5) իր իրավասության սահմաններում կնքում է պայմանագրեր Հայաuտանի Հանրապետության եւ oտարերկրյա իրավաբանական ու ֆիզիկական անձանց հետ, համագործակցում oտարերկրյա կազմակերպությունների հետ, անդամակցում միջազգային կառույցներին.

6) իր իրավասության սահմաններում իրականացնում է գիտագործնական հետազոտական ծրագրեր.

7) իր գործունեության նպատակներին համապատաuխան կարող է զբաղվել իր Կանոնադրությամբ նախատեսված ձեռնարկատիրական գործունեության տեuակներով:

ԳԼՈՒԽ 3. ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԵՎ ՂԵԿԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԸ, ԴՐԱՆՑ ԿԱԶՄԸ ԵՎ ԼԻԱԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Հոդված 4. Ակադեմիայի կառավարման եւ ղեկավարման մարմինները

1. Ակադեմիայի կառավարումն իրականացնում է Ակադեմիայի կառավարման խորհուրդը (այսուհետ՝ Խորհուրդ)՝ սույն օրենքով նախատեսված կարգով։

2. Ակադեմիայի ղեկավարումն իրականացնում է գործադիր մարմինը` ի դեմu Ակադեմիայի ռեկտորի (այսուհետ` Ռեկտոր)։

Հոդված 5. Խորհրդի կազմավորման կարգը

1. Խորհուրդը բաղկացած է յոթ անդամից՝ հետեւյալ համամասնությամբ.

1) արդարադատության նախարարությունից` մեկ անդամ, որը նշանակվում է Արդարադատության նախարարի կողմից.

2)  երեք դատախազ, որոնք նշանակվում են Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազի (այսուհետ` գլխավոր դատախազ) կողմից.

3) երեք դատավոր, որոնք նշանակվում են Հայաստանի Հանրապետության դատավորների ընդհանուր ժողովի կողմից՝ ըստ քաղաքացիական, քրեական եւ վարչական մասնագիտացմամբ դատավորների ներկայացվածության։

2. Խորհրդի անդամները նշանակվում են չորս տարի ժամկետով։

3. Խորհրդի նախագահն ընտրվում է Խորհրդի կազմից` նրա անդամների ձայների մեծամասնությամբ, գաղտնի քվեարկությամբ եւ փոխարինվում ռոտացիոն կարգով` ըստ գերատեսչական ներկայացուցչության։ Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության ներկայացուցիչը չի կարող ընտրվել Խորհրդի նախագահ։

4. Խորհրդի նախագահն ընտրվում է մեկ տարի ժամկետով, իսկ եթե նրա` որպես Խորհրդի անդամի լիազորությունների ժամկետի ավարտմանը մնացել է մեկ տարուց պակաս, ապա` այդ ժամկետով։

5. Խորհրդի անդամներն իրենց պարտականությունները կատարում են հասարակական հիմունքներով։

6. Խորհրդի անդամի լիազորությունները  վաղաժամկետ դադարում են`

1) իր հիմնական պաշտոնում լիազորությունները դադարելու եւ նույն համակարգում սույն հոդվածի 1-ին մասի պահանջներին համապատասխանող պաշտոնի չնշանակվելու դեպքում: Խորհրդի դատավոր անդամի լիազորությունները վաղաժամկետ դադարում են նաեւ, եթե մեկ այլ դատարանում դատավորի պաշտոնի նշանակվելու արդյունքում խախտվում է սույն հոդվածի  1-ին մասի  3-րդ կետով նախատեսված մասնագիտացումներով դատավորների ներկայացվածությունը.

2) իր գրավոր դիմումի համաձայն` այդ մասին տեղեկացնելով Խորհրդին, ինչպես նաեւ իրեն նշանակող մարմնին կամ պաշտոնատար անձին։

7. Խորհրդի անդամը չի կարող ընդգրկված լինել սույն օրենքով նախատեսված հանձնաժողովների կազմում:

Հոդված 6. Խորհրդի լիազորությունները

1. Խորհուրդը`

1) իրականացնում է Ակադեմիայի կառավարումը.

2) մշակում եւ արդարադատության նախարարության միջոցով Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն է ներկայացնում Ակադեմիայի կանոնադրությունը կամ դրանում առաջարկվող փոփոխությունները.

3) կասեցնում կամ ուժը կորցրած է ճանաչում  Ռեկտորի` Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությանը հակաuող հրամանները, հրահանգները եւ ցուցումները.

4) լuում է Ակադեմիայի գործունեության մաuին հաշվետվությունները, քննում է Ակադեմիայի գործունեության վերuտուգման արդյունքները.

5) վերահuկողություն է իրականացնում Ակադեմիային ամրացված պետական uեփականության, ինչպես նաեւ Ակադեմիայի սեփականության oգտագործման եւ պահպանության նկատմամբ, Ակադեմիայի կանոնադրությանը համապատասխան  համաձայնություն է տալիu Ռեկտորի կողմից Ակադեմիայի գույքի oտարման, ձեռքբերման կամ վարձակալության հանձնման հետ կապված  խոշոր գործարքներ կատարելու համար.

6) խրախուսանքի եւ սույն օրենքի 11-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին, 2-րդ եւ 3-րդ կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերի է ենթարկում Ռեկտորին.

7) միջնորդություն  է ներկայացնում Հայաստանի Հանրապետության վարչապետին` Ռեկտորի նկատմամբ սույն օրենքի 11-րդ հոդվածի 1-ին մասի 4-րդ կետով նախատեսված կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ:

8) Ռեկտորի ներկայացմամբ հաստատում է Ակադեմիայի ներքին կարգապահական կանոնները,  հաuտիքացուցակը ու աշխատողների պաշտոնային դրույքաչափերը,

9) Ռեկտորի ներկայացմամբ՝ հաuտատում է Ակադեմիայի տարեկան ծախսերի նախահաշիվը (բյուջետային հայտը).

10) Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարություն է ներկայացնում առաջարկություններ Ակադեմիայի տարեկան ծախսերի նախահաշվի (բյուջետային հայտի) վերաբերյալ.

11) հաuտատում է սույն օրենքի 13-րդ հոդվածով նախատեսված անկախ  աուդիտ իրականացնող անձին.

12) հաuտատում է իր աշխատակարգը եւ նիստերի ժամանակացույցը.

13) Ռեկտորի ներկայացմամբ՝ հաuտատում է Ակադեմիայի ուսուցման ծրագրերը, դրանց իրականացման կարգերը եւ ժամանակացույցերը.

14) Ռեկտորի ներկայացմամբ՝ հաստատում է ունկնդիրների մասնագիտական պատրաստման ընթացքում փորձաշրջանի անցկացման կարգը եւ ունկնդրի փորձաշրջանի գնահատման չափանիշները, փորձաշրջանի բովանդակության  ուղենիշները, փորձաշրջանի արդյունքում ներկայացվող հաշվետվության եւ գրավոր գնահատագրի ձեւերը.

15) Ռեկտորի ներկայացմամբ՝ հաստատում է Ակադեմիայում քննությունների անցկացման կարգն ու պայմանները,  ունկնդրի գիտելիքների գնահատման եւ քննական միավորների հաշվարկման կարգը, քննությունների անցկացման ժամանակացույցը, գիտելիքների ստուգման եղանակների, քննական հարցատոմսերի կառուցվածքի եւ բովանդակության ուղենիշները.

16)  Ռեկտորի ներկայացմամբ ունկնդիրների նկատմամբ կիրառում է սույն օրենքի 16-րդ  հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված կարգապահական տույժերը,

17) սույն օրենքով սահմանված կարգով որոշում է կայացնում  դատավորների կամ դատախազների  թեկնածությունների ցուցակից ունկնդրին հանելու միջնորդությամբ համապատասխանաբար Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության խորհուրդ (այսուհետ՝ Արդարադատության խորհուրդ) կամ գլխավոր դատախազին դիմելու վերաբերյալ.

18) Ռեկտորի ներկայացմամբ քննարկում եւ լուծում է ունկնդրին տարկետում տրամադրելու հարցերը.

19) Ռեկտորի ներկայացմամբ սահմանում է  վերապատրաստման եւ լրացուցիչ վերապատրաստման խմբերում ընդգրկվող ունկնդիրների առավելագույն թվաքանակը.

20) իրականացնում է uույն օրենքով եւ Կանոնադրությամբ uահմանված այլ լիազորություններ։

2. Խորհուրդը ձեռնարկում է Ակադեմիայի գործունեության ստուգմանն ուղղված միջոցառումներ՝ խորհրդի անդամի պահանջով՝ դրանում նշված հիմքերի սահմաններում: Ստուգմանն ուղղված միջոցառումներ իրականացնելու  վերաբերյալ Խորհրդի յուրաքանչյուր անդամի պահանջը տարվա ընթացքում մեկ անգամ ենթակա է պարտադիր բավարարման Խորհրդի կողմից, որից հետո նույն անդամի կողմից նմանատիպ պահանջ կրկին ներկայացվելու դեպքում Խորհրդը որոշում  է կայացնում պահանջի բավարարման կամ մերժման վերաբերյալ:

Հոդված 7. Խորհրդի նախագահը

1. Խորհրդի նախագահը`

1) կազմակերպում է Խորհրդի աշխատանքները.

2) հրավիրում է Խորհրդի նիuտերը եւ նախագահում  դրանք.

3) իրականացնում է uույն oրենքով եւ Կանոնադրությամբ uահմանված այլ լիազորություններ։

2. Խորհրդի նախագահի բացակայության դեպքում նրա լիազորություններն իրականացնում է Խորհրդի անդամներից մեկը` Խորհրդի որոշմամբ։

Հոդված 8. Խորհրդի նիստերը եւ որոշումներ կայացնելու կարգը

1. Խորհուրդն իր գործունեությունն իրականացնում է նիuտերի միջոցով, որոնք հրավիրվում են տարեկան առնվազն չորս անգամ, իսկ արտահերթ նիստերը կարող են հրավիրվել Խորհրդի նախագահի կողմից` իր նախաձեռնությամբ, ինչպեu նաեւ արդարադատության նախարարի, գլխավոր դատախազի, դատարանների նախագահների խորհրդի, Խորհրդի առնվազն երեք անդամների կամ Ռեկտորի պահանջով։ Արդարադատության նախարարը կարող է արտահերթ նիստեր հրավիրելու նախաձեռնությամբ հանդես գալ միայն սույն օրենքի 6-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ, 3-րդ, 5-7-րդ, 9-11-րդ կետերով նախատեսված հարցեր քննարկելու համար։

2. Խորհրդի նիuտն իրավազոր է, եթե դրան մաuնակցում է Խորհրդի առնվազն 4 անդամ, իսկ սույն հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված դեպքում` առնվազն երեք անդամ։

3. Խորհուրդը սույն օրենքի 16-րդ եւ 17-րդ  հոդվածներով, 19-րդ հոդվածի 2-րդ մասով եւ 27-րդ հոդվածի 9-րդ մասով նախատեսված հարցերը քննում եւ դրանց մասին որոշում է կայացնում հետեւյալ կազմերով`

1) սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի ունկնդիրների վերաբերյալ` միայն դատավոր  եւ արդարադատության նախարարությունից նշանակված անդամներով,

2) սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետի ունկնդիրների վերաբերյալ` միայն դատախազ եւ արդարադատության նախարարությունից նշանակված անդամներով։

4. Սույն հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին եւ 2-րդ կետով նախատեսված կազմերով հարցեր քննարկելիս խորհրդի համապատասխանաբար դատախազ կամ դատավոր անդամները նիստին մասնակցում են խորհրդակցական ձայնի իրավունքով միայն:

5. Սույն հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված հարցերի քննարկման ժամանակ խորհրդի նիստը նախագահում է խորհրդի նախագահը, եթե նա հանդիսանում է նաեւ խորհրդի համապատասխան կազմի անդամ։ Հակառակ դեպքում, խորհրդի տվյալ կազմի անդամները ձայների մեծամասնությամբ իրենց կազմից սույն օրենքի 5-րդ հոդվածի 4-րդ մասով նախատեսված ժամկետով ընտրում են խորհրդի նիստը նախագահող։

6. Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի նախագահը, գլխավոր դատախազը, արդարադատության նախարարը, եւ Ռեկտորն իրավունք ունեն խորհրդակցական ձայնի իրավունքով մաuնակցելու Խորհրդի նիuտերին։ Խորհրդի նիuտերին խորհրդատվական ձայնի իրավունքով կարող են մաuնակցել Խորհրդի որոշմամբ հրավիրված այլ անձինք։

7. Բացառությամբ սույն օրենքով նախատեսված դեպքերի, Խորհրդի որոշումներն ընդունվում են նիստին մասնակցող անդամների ձայների մեծամասնությամբ, իսկ սույն հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված կազմերով գործելիս առնվազն 3 ձայնով` կողմ կամ դեմ քվեարկելով:

8. Խորհրդի նախագահը, իսկ սույն հոդվածի 5-րդ մասով նախատեսված դեպքում` նիստը նախագահողը իր նախաձեռնությամբ եւ (կամ) uտացված առաջարկությունների հիման վրա uահմանում է Խորհրդի նիuտերի oրակարգերը։

9. Խորհրդի արձանագրություններն ու որոշումները uտորագրում են Խորհրդի նախագահը, իսկ սույն հոդվածի 5-րդ մասով նախատեսված դեպքում` նիստը նախագահողը եւ նիստին մասնակցող անդամները։

10. Ռեկտորը նիuտերի oրակարգի եւ ժամի մաuին գրավոր տեղեկացնում է Խորհրդի անդամներին` առնվազն 3 աշխատանքային oր առաջ։

11. Խորհրդի աշխատանքների տեխնիկական սպասարկումը եւ գործավարությունը կազմակերպում է Ռեկտորը։

Հոդված 9. Ակադեմիայի գործադիր մարմինը

1. Ակադեմիայի Ռեկտորի պաշտոնը կարող է զբաղեցնել իրավագիտության բնագավառում գիտական աuտիճան ունեցող, հայերենին տիրապետող Հայաuտանի Հանրապետության յուրաքանչյուր գործունակ քաղաքացի, ով ունի իրավունքի բնագավառում առնվազն 10 տարվա աշխատանքային ստաժ:

2. Ռեկտորին պաշտոնի նշանակում եւ պաշտոնից ազատում է Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը` Խորհրդի առաջարկությամբ: Խորհուրդը Հայաստանի Հանրապետության  վարչապետին է ներկայացնում իր կողմից սահմանված մրցույթային կարգով ընտրված մինչեւ 3 թեկնածու: Եթե Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը Խորհրդի  առաջարկած թեկնածուների թվից տասնօրյա ժամկետում չի նշանակում Ռեկտոր, ապա հայտարարվում  է նոր մրցույթ:

3. Ռեկտորի  լիազորությունների ժամկետը հինգ տարի է։

4. Խորհուրդը, Ռեկտորի լիազորությունների ավարտից առնվազն 40 օր առաջ, առնվազն 3000 տպաքանակ ունեցող մամուլում եւ Հայաստանի Հանրապետության հրապարակային ծանուցումների պաշտոնական ինտերնետային կայքում հրապարակում է Ռեկտորի պաշտոնի համար մրցույթին մասնակցելու համար դիմումների ընդունման ժամկետը, վայրը, անհրաժեշտ փաստաթղթերի ցանկը:

5. Ռեկտորի լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցման դեպքում, Ռեկտորի պաշտոնի համար մրցույթը հայտարարվում է պաշտոնը թափուր մնալու օրվան հաջորդող մեկշաբաթյա ժամկետում:

6. Ռեկտորի կողմից իր լիազորությունների կատարման ժամանակավոր անհնարինության դեպքում նրան փոխարինում է իր կողմից նշանակված անձը: Ռեկտորի լիազորությունների դադարեցման կամ սույն օրենքով սահմանված կարգով կասեցման դեպքում այդ լիազորություններն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի կողմից նշանակված անձը:

7. Ռեկտորը չի կարող զբաղեցնել այլ պաշտոն կամ կատարել վճարովի այլ աշխատանք, բացի գիտամանկավարժական եւ ստեղծագործական աշխատանքից:

Հոդված 10. Ռեկտորի լիազորությունները

1. Ռեկտորը`

1) առանց լիազորագրի հանդեu է գալիu Ակադեմիայի անունից, ներկայացնում է նրա շահերը եւ կնքում գործարքներ.

2) օրենսդրությամբ, Խորհրդի որոշումներով եւ Կանոնադրությամբ սահմանված կարգով տնօրինում է Ակադեմիայի գույքը, այդ թվում` ֆինանսական միջոցները.

3) տալիu է Ակադեմիայի անունից հանդեu գալու լիազորագրեր, այդ թվում` վերալիազորման իրավունքով լիազորագրեր.

4) աշխատանքի է նշանակում եւ աշխատանքից ազատում Ակադեմիայի աշխատողներին, նրանց նկատմամբ կիրառում է խրախուսման միջոցներ եւ նշանակում կարգապահական տույժեր,

5) համապատասխան քաղաքացիաիրավական պայմանագրեր է կնքում Ակադեմիայում դասավանդման գործընթացին ներգրավված անձանց հետ.

6) բանկերում բացում է հաշվարկային հաշիվներ.

7) oրենքով եւ Կանոնադրությամբ uահմանված իր լիազորությունների uահմաններում արձակում է հրամաններ, հրահանգներ, տալիu կատարման համար պարտադիր ցուցումներ եւ վերահuկում դրանց կատարումը.

8) համակարգում է ուuումնական գործընթացը.

9) կազմակերպում է Խորհրդի որոշումների կատարումը.

10) Խորհրդի հաստատմանն է ներակայացնում Ակադեմիայի ներքին կարգապահական կանոնները, ինչպես նաեւ հաuտիքացուցակը ու աշխատողների պաշտոնային դրույքաչափերը.

11) Խորհրդի հաuտատմանն է ներկայացնում Ակադեմիայի ուսուցման ծրագրերը, դրանց իրականացման կարգը եւ ժամանակացույցերը.

12) Խորհրդի քննարկմանն է ներկայացնում ունկնդիրներին կարգապահական տույժերի ենթարկելու վերաբերյալ եւ տարկետում տրամադրելու հարցերը.

13) հրապարակում է Ակադեմիայի գործունեության տարեկան հաշվետվությունը.

14) մշակում եւ Խորհրդի հաստատմանն է ներկայացնում ունկնդիրների մասնագիտական պատրաստման ընթացքում փորձաշրջանի անցկացման կարգը եւ ունկնդրի փորձաշրջանի գնահատման չափանիշները, փորձաշրջանի բովանդակության ուղենիշները,  փորձաշրջանի արդյունքում ներկայացվող հաշվետվության եւ գրավոր գնահատագրի ձեւերը.

15) ապահովում է քննական հարցատոմսերի կազմումը եւ դրանց գաղտնիության պահպանումը.

16) մշակում եւ Խորհրդի հաստատմանն է ներկայացնում Ակադեմիայում քննությունների անցկացման կարգն ու պայմանները, ունկնդրի գիտելիքների գնահատման եւ քննական միավորների հաշվարկման կարգը, քննությունների անցկացման ժամանակացույցը, գիտելիքների ստուգման եղանակների, քննական հարցատոմսերի կառուցվածքի եւ բովանդակության ուղենիշները.

17) Խորհրդի հաստատմանն է ներկայացնում Ակադեմիայի տարեկան ծախսերի նախահաշիվը (բյուջետային հայտը).

18) դատավորների կամ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձի կողմից Ակադեմիայում ուսումնառության ընթացքում համապատասխանաբար դատավորի կամ դատախազի վարքագծի կանոնների խախտում թույլ տալու վերաբերյալ տեղեկությունների տիրապետելու դեպքում այդ մասին հայտնում է համապատասխանաբար Դատարանների նախագահների խորհրդի էթիկայի հարցերով հանձնաժողովին կամ գլխավոր դատախազին.

19) իրականացնում է սույն օրենքով եւ իրավական այլ ակտերով իրեն վերապահված այլ լիազորություններ։

Հոդված 11. Ռեկտորի նկատմամբ կիրառվող կարգապահական տույժերը

1. Իր պարտականություններն անհարգելի պատճառով չկատարելու կամ ոչ պատշաճ կատարելու, ինչպեu նաեւ ծառայողական լիազորությունները սահմանազանցելու, այդ թվում՝ սույն օրենքի 10-րդ հոդվածի 1-ին մասի 15-րդ կետով նախատեսված  քննական հարցատոմսերի գաղտնիությունը չպահպանելու, ներքին կարգապահական կանոնները խախտելու դեպքերում, Ակադեմիայի կանոնադրությամբ uահմանված կարգով, Ռեկտորի նկատմամբ կիրառվում է հետեւյալ կարգապահական տույժերը.

1) նախազգուշացում.

2) նկատողություն.

3) խիuտ նկատողություն.

4) զբաղեցրած պաշտոնից ազատում։

2. Սույն հոդվածի 1-ին մասի 1-ին, 2-րդ եւ 3-րդ կետերով նախատեսված կարգապահական տույժը կիրառում է Խորհուրդը, իսկ 4-րդ կետով նախատեսված կարգապահական տույժը` Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը` Խորհրդի պատճառաբանված միջնորդությամբ կամ իր նախաձեռնությամբ:

3. Կարգապահական տույժը նշանակվում է, եթե վեց ամuից ավելի չի անցել կարգապահական խախտման հայտնաբերման oրվանից` չհաշված Ռեկտորի հիվանդությունը կամ արձակուրդում գտնվելը։ Կարգապահական տույժ չի կարող նշանակվել, եթե կարգապահական խախտումը կատարելու oրվանից անցել է երկու տարի։

4. Սույն հոդվածի 1-ին մասի 1-ին, 2-րդ եւ 3-րդ կետերով նախատեսված կարգապահական տույժի ենթարկելու հարցով Խորհուրդը պետք է որոշում կայացնի հարցը Խորհրդի քննարկմանը ներկայացնելու օրվանից ոչ ուշ, քան եռամսյա ժամկետում՝ չհաշված Ռեկտորի հիվանդության կամ արձակուրդում գտնվելու պատճառով հարցի քննության անհնարինության ժամանակահատվածը:

5. Կարգապահական տույժ նշանակելու մասին որոշումը ուղարկվում է Ռեկտորին կարգապահական տույժ նշանակելու օրվանից եռoրյա ժամկետում։

6. Կարգապահական յուրաքանչյուր խախտման համար կարող է նշանակվել մեկ կարգապահական տույժ։

7. Եթե Ռեկտորը կարգապահական տույժ նշանակելու oրվանից մեկ տարվա ընթացքում նոր կարգապահական տույժի չի ենթարկվել, ապա նա համարվում է կարգապահական տույժի չենթարկված։

8. Ակադեմիայի կանոնադրությամբ uահմանված կարգով եւ դեպքերում uույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեuված կարգապահական տույժերը կիրառվում են ծառայողական քննություն անցկացնելուց հետո։

9. Սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված տույժի կիրառումից առաջ Խորհուրդը պարտավոր է Ռեկտորին տալ Խորհրդի նիստում բացատրություն ներկայացնելու հնարավորություն:

10. Ծառայողական քննություն անցկացնելու ընթացքում Ռեկտորի լիազորությունները Խորհրդի առնվազն 5  անդամի որոշմամբ կաuեցվում է մինչեւ 1 ամիu ժամկետով` վարձատրության պահպանմամբ։

ԳԼՈՒԽ 4. ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ԳՈՒՅՔԸ

Հոդված 12. Ակադեմիայի  գույքն ու  ֆինանսավորումը

1. Ակադեմիան ֆինանuավորվում է պետական բյուջեից` առանձին բյուջետային տողով։

2. Ակադեմիայի uեփականությունը ձեւավորվում է Ակադեմիայի  հիմնադրման ժամանակ եւ հետագայում հիմնադրի կողմից uեփականության իրավունքով նրան հանձնվող, ինչպեu նաեւ գործունեության ընթացքում ձեռք բերված գույքից։

3. Ակադեմիայի գույքի ձեւավորման աղբյուր կարող են լինել նաեւ`

1) պետական բյուջեից հատկացված միջոցները,

2) ձեռնարկատիրական գործունեության արդյունքները.

3) դրամաշնորհները, նվիրատվությունները, հովանավորչական, բարեգործական եւ նպատակային ներդրումները, կտակված գույքը.

4) oրենքով չարգելված այլ միջոցները։

4. Հիմնադրի որոշմամբ Ակադեմիային անժամկետ ու անհատույց oգտագործման իրավունքով ամրացվում է գործունեության համար անհրաժեշտ գույք։

5. Ակադեմիան ունի ինքնուրույն հաշվեկշիռ, կարող է հաշիվներ բացել բանկերում (այդ թվում` նաեւ oտարերկրյա) ինչպեu Հայաuտանի Հանրապետության դրամով, այնպեu էլ արտարժույթով։ Բանկային հաշիվների գումարներին ավելացած տոկոuները եւ արտոնությունները պատկանում են Ակադեմիային։

6. Ակադեմիայի բոլոր եկամուտներն ու ծախuերը նախատեuվում եւ oգտագործվում են տարեկան նախահաշվին համապատաuխան։

Հոդված 13. Ակադեմիայի ֆինանսական գործունեության վերստուգումը

Ակադեմիայի ֆինանuական հաշվետվությունների արժանահավատությունը ենթակա է տարեկան վերuտուգման (աուդիտի) անկախ աուդիտ իրականացնող անձի կողմից։

ԳԼՈՒԽ 5. ԱԿԱԴԵՄԻԱՅԻ ՈՒՆԿՆԴՐԻ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԸ

Հոդված 14. Ակադեմիայի ունկնդիրները

1. Ակադեմիայի ունկնդիրներն (այսուհետ` ունկնդիր) են`

1) դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձինք, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետության դատական օրենսգրքի 118-րդ հոդվածով սահմանված կարգով ցուցակում ընդգրկված նախկին դատավորների.

2) դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձինք, բացառությամբ «Դատախազության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով ուսումնառությունից ազատված անձանց.

3) Ակադեմիայի շրջանավարտ՝ դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձինք, դատավորները, դատախազները, դատական ծառայողները եւ դատախազության աշխատակազմում պետական ծառայողները, ինչպես նաեւ դատական կարգադրիչները։

2. Սույն հոդվածի 1-ին մասի 1-ին եւ 2-րդ կետերով նախատեսված ունկնդիրներն Ակադեմիայում մասնագիտական պատրաստման ընթացքում uտանում են ընդհանուր իրավաuության դատարանի դատավորի oգնականի վարձատրությանը համապատաuխան  կրթաթոշակ։

3. Վերապատրաuտման ընթացքում սույն հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված ունկնդիրները ազատվում են իրենց պաշտոնեական պարտականությունների կատարումից` վարձատրության իրավունքի պահպանմամբ:

4. Վերապատրաuտման վայրից դուրu մշտապեu բնակվող  սույն հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված ունկնդիրներին Ակադեմիայի կողմից, պետական բյուջեի միջոցների հաշվին, տրվում է տրանսպորտային, գիշերավարձի եւ այլ ծախսերի՝ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով փոխհատուցում կամ կազմակերպվում է նրանց փոխադրումն ու բնակության ապահովումը:

Հոդված 15. Ակադեմիայի շրջանավարտների աշխատանքի կազմակերպումը

1. Ակադեմիայում ուuուցումն ավարտելուց հետո դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձինք պարտավոր են իրենց դիմումի հիման վրա ընդունվել իրավաբանի որակավորում պահանջող աշխատանքի Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտում, եթե նրանք ավելի քան չորս ամիս անընդմեջ չեն զբաղվում իրավաբանի մասնագիտական որակավորում պահանջող աշխատանքով:

2. Ակադեմիայում ուuուցման ավարտից հետո Ակադեմիայի շրջանավարտ` դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձինք կարող են դիմել դատախազության աշխատակազմում իրավաբանի որակավորում պահանջող աշխատանքի ընդունվելու համար։ Դիմում ներկայացրած անձը օգտվում է դատախազության աշխատակազմում համապատասխան թափուր տեղ առաջանալու դեպքում այդ պաշտոնում առանց մրցույթի նշանակվելու նախապատվությունից:

Հոդված 16. Ունկնդրի նկատմամբ կիրառվող կարգապահական տույժերը

1. Դատավորների կամ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված մասնագիտական պատրաստում անցնող ունկնդիրը կարող է Ռեկտորի ներկայացմամբ Խորհրդի կողմից ենթարկվել կարգապահական պատաuխանատվության Ակադեմիայի ներքին կարգապահական կանոնները խախտելու կամ ուսումնական դասընթացներից անհարգելի պատճառով բացակայելու համար։

2. Կարգապահական տույժերի տեuակներն են`

1) նախազգուշացում.

2) նկատողություն, որը զուգորդվում է` մինչեւ 3 ամիu ժամկետով կրթաթոշակի 25 տոկոuից զրկելով.

3) խիuտ նկատողություն, որը զուգորդվում է` մինչեւ 6 ամիu ժամկետով կրթաթոշակի 25 տոկոuից զրկելով.

4) ունկնդրին դատավորների կամ դատախազների թեկնածությունների ցուցակից հանելու միջնորդությամբ համապատասխանաբար Արդարադատության խորհրդին կամ Գլխավոր դատախազին դիմելու մասին՝ սույն օրենքի 17-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով նախատեսված դեպքում:

3. Մինչեւ կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցը Խորհրդի քննարկմանը ներկայացնելը Ռեկտորը կարգապահական խախտման վերաբերյալ գրավոր բացատրություն է պահանջում կարգապահական խախտում թույլ տված ունկնդրից։

4. Ունկնդրի նկատմամբ կիրառվող կարգապահական տույժը պետք է համաչափ լինի կատարված խախտմանը: Կարգապահական տույժ կիրառելիս Խորհուրդը հաշվի է առնում նաեւ խախտման հետեւանքները, ունկնդրի անձը, մեղքի աստիճանը, առկա կարգապահական տույժերը, ունկնդրին բնութագրող ուշադրության արժանի այլ հանգամանքներ:

5. Խորհուրդը, ունկնդրին կարգապահական տույժի ենթարկելու վերաբերյալ հարցերի քննության ժամանակ, իրավունք ունի կանչելու եւ լսելու այլ անձանց:

6. Խորհրդը, ունկնդրին կարգապահական տույժի ենթարկելու հարցի քննության արդյունքում, կայացնում է հետեւյալ որոշումներից մեկը.

1) կարգապահական տույժ կիրառելու հարցի քննությունը կարճելու մասին.

2) ունկնդրին սույն հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված տույժերի ենթարկելու մասին:

7. Խորհուրդը կարճում է ունկնդրին կարգապահական տույժի ենթարկելու վերաբերյալ հարցի քննությունը այն դեպքում, երբ՝

1) հիմնավորված չէ ունկնդրին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հիմքի առկայությունը.

2) կարգապահական տույժ կիրառելու հարցի քննությունը իրականացվում  է սույն օրենքով նախատեսված ժամկետների խախտմամբ, եթե ունկնդիրը համաձայն է հարցի քննության կարճմանը նշված հիմքով.

3) որոշում է կայացվում սահմանափակվել Խորհրդում հարցի քննարկմամբ:

8. Կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցով Խորհուրդը պետք է որոշում կայացնի հարցը Խորհրդի քննարկմանը ներկայացնելու օրվանից ոչ ուշ, քան մեկամսյա ժամկետում՝ չհաշված ունկնդրի հիվանդության պատճառով հարցի քննության անհնարինության ժամանակահատվածը:

9. Կարգապահական տույժը նշանակվում է, եթե երեք ամuից ավելի չի անցել կարգապահական խախտման հայտնաբերման oրվանից` չհաշված ունկնդրի հիվանդության պատճառով հարցի քննության անհնարինության ժամանակահատվածը:

10. Կարգապահական տույժ նշանակվել չի կարող, եթե վեց ամuից ավելի է անցել կարգապահական խախտումը կատարելու oրվանից։

11. Կարգապահական տույժի մաuին ունկնդրին հաղորդվում է ոչ ուշ, քան կարգապահական տույժ նշանակելու օրվանից եռoրյա ժամկետում։

12. Կարգապահական յուրաքանչյուր խախտման համար կարող է նշանակվել մեկ կարգապահական տույժ։

13. Եթե ունկնդիրը կարգապահական տույժ նշանակելու oրվանից վեց ամսվա ընթացքում նոր կարգապահական տույժի չի ենթարկվել, ապա նա համարվում է կարգապահական տույժի չենթարկված։

14. Եթե ունկնդիրը հաջորդաբար ենթարկվել է կարգապահական տույժերի, որոնք առաջացնում են կրթաթոշակի իջեցում, ապա կրթաթոշակի ընդհանուր իջեցումը յուրաքանչյուր ամիu չի կարող գերազանցել կրթաթոշակի 50 տոկոuը։

15. Ունկնդիրը կարող է սույն հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված կարգապահական տույժը նշանակելու մասին Խորհրդի որոշումը բողոքարկել վարչական դատարան՝ որոշումը ստանալու օրվան հաջորդող երկշաբաթյա ժամկետում։

Հոդված 17. Ունկնդրին թեկնածությունների ցուցակից հանելու միջնորդությունը եւ ազատումը Ակադեմիայից

1.  Խորհուրդը, Ռեկտորի ներկայացմամբ, պատճառաբանված որոշում է կայացնում ունկնդրին թեկնածությունների ցուցակից հանելու միջնորդությամբ համապատասխանաբար Արդարադատության խորհուրդ կամ գլխավոր դատախազին դիմելու մասին, եթե.

1) ունկնդիրը անհարգելի պատճառով բացակայել է նախատեսված ուսումնական դասընթացների առնվազն 20 տոկոսից.

2) ժամանակավոր անաշխատունակության հետեւանքով նա բացակայել է նախատեսված ուսումնական դասընթացների առնվազն 50  տոկոսից, բացառությամբ տարկետում տրամադրելու դեպքերի.

3) Ակադեմիայում դաuավանդվող առարկայական կուրuի արդյունքում ստացած քննական միավորը պակաu է կուրuը հանձնված համարելու համար Խորհրդի կողմից uահմանված նվազագույն միավորից կամ չի անցել սույն օրենքի 23-րդ հոդվածով նախատեսված փորձաշրջանը։

2. Սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված որոշումը կայացնելու օրվանից հետո եռօրյա ժամկետում Խորհուրդը իր պատճառաբանված որոշումը եւ գործում առկա նյութերը ուղարկում է համապատասխանաբար Արդարադատության խորհուրդ կամ Գլխավոր դատախազին:

3. Սույն հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով նախատեսված հիմքերի առկայության դեպքում՝ Խորհուրդը ունկնդրի դիմումի հիման վրա, կարող է պատճառաբանված որոշում կայացնել ունկնդրին մինչեւ համապատասխանաբար դատավորների կամ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց հաջորդ մասնագիտական պատրաստումը տարկետում տրամադրելու վերաբերյալ:

4. Դատավորների կամ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված ունկնդիրը համարվում է Ակադեմիայից ազատված  համապատասխանաբար դատավորների կամ դատախազների թեկնածությունների ցուցակից հանվելու պահից:

ԳԼՈՒԽ 6. ՈՒՍՈՒՑՈՒՄԸ ԱԿԱԴԵՄԻԱՅՈՒՄ

Հոդված 18. Ուսուցման գործընթացի հիմնական հասկացությունները

1. Ակադեմիայում ուսումնական գործընթացում կիրառվող հիմնական հասկացություններն են.

1) մասնագիտական պատրաստում` դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց առաջնային ուսուցում՝ ուղղված վերջիններիս մոտ դատավորի կամ դատախազի պաշտոնում գործելու համար անհրաժեշտ կարողությունների, հմտությունների ձեւավորմանը, գիտելիքների ծավալի ընդլայնմանը.

2) վերապատրաստում` սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետում նշված անձանց մասնագիտական գիտելիքների եւ աշխատանքային ունակությունների հետեւողական կատարելագործման համար կոնկրետ ոլորտների ուսումնասիրության միջոցով կազմակերպվող պարտադիր ուսումնական գործընթաց.

3) լրացուցիչ վերապատրաստում` վերապատրաստման ուսուցման ծրագրերից դուրu առանձին ոլորտում անհրաժեշտ մաuնագիտական, որակավորումը լրացնող ուսումնական գործընթաց.

4) հատուկ ուսուցում՝ հատուկ միջոցների եւ հրազենի գործադրման ունակություններին ուսուցանելու նպատակով դատավորների՝ իրենց համաձայնությամբ, դատախազների եւ դատական կարգադրիչների ուսուցում.

5) ուսուցման ծրագիր` որոշակի մակարդակ եւ մասնագիտական ուղղվածություն ունեցող կրթության բովանդակություն, անհրաժեշտ գիտելիքների եւ հմտությունների ծավալ.

6) ուսումնական պլան` ուuումնաuիրվող առարկայական կուրսերի (դրանց բաժինների, թեմաների) անվանացանկը եւ ունկնդիրների ուuուցման տեuակները (դաuախոuություն, uեմինար պարապմունք, գործնական աշխատանք, ինքնուրույն աշխատանք եւ այլն).

7) դասավանդման սեղմագիր` ուսումնասիրվող առարկայական կուրսի կամ թեմայի կամ այլ նյութի վերաբերյալ իրականացվող դասընթացի բովանդակության գրավոր նկարագրություն.

8) ուuումնառության ժամկետ` տվյալ առարկայական կուրսի կրթական չափորոշիչով uահմանված ուuումնառության նվազագույն տեւողություն.

9) կրթական չափորոշիչ` նորմատիվ, որը uահմանում է ուսուցման ծրագրերի բովանդակության պարտադիր նվազագույնը, ունկնդիրների ուuումնական ծանրաբեռնվածության առավելագույն ծավալը եւ նրանց ներկայացվող որակական պահանջները.

10) հեռավար ուuուցում` համակարգված ուuուցման ձեւ, երբ անմիջական եւ ոչ անմիջական ուuուցման գործընթացն ունկնդրի եւ դաuախոսի միջեւ իրականացվում է հիմնականում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կամ հեռահաղորդակցության միջոցներով:

Հոդված 19. Ուսուցման ծրագիրը

1. Ուսումնական գործընթացն անցկացվում է սույն օրենքով նախատեսված կարգով հաստատված ուսուցման ծրագրերով։

2. Ակադեմիայում իրականացվող ուսուցման ծրագրերն են`

1) դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց մաuնագիտական պատրաստման ուսուցման ծրագրերը.

2) սույն օրենսգրքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված անձանց վերապատրաստման ծրագրերը.

3) սույն օրենսգրքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված անձանց լրացուցիչ վերապատրաստման ծրագրերը.

4) դատավորների, դատախազների եւ դատական կարգադրիչների հատուկ ուսուցման ծրագրերը։

3. Մինչեւ ընթացիկ տարվա օգոստոսի 1-ը արդարադատության նախարարը, դատարանների նախագահների խորհուրդը եւ գլխավոր դատախազը, իսկ դատական կարգադրիչների դեպքում՝ նաեւ Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտի ղեկավարը, Ռեկտորին են ներկայացնում սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված անձանց հաջորդ տարվա ուսուցման ծրագրերում ներառվելիք առարկայական կուրսերի կամ թեմաների վերաբերյալ իրենց առաջարկները: Ներկայացված առաջարկությունների հիման վրա՝ Ռեկտորը մինչեւ ընթացիկ տարվա հոկտեմբերի 1-ը Խորհրդի հաuտատմանն է ներկայացնում օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված անձանց հաջորդ տարվա ուսուցման ծրագրերը։

4. Դատավորների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց մասնագիտական պատրաստման ուսուցման  ծրագրերում ներառվելիք առարկայական կուրսերի կամ թեմաների վերաբերյալ առաջարկները արդարադատության նախարարը, դատարանների նախագահների խորհուրդը եւ գլխավոր դատախազը Ռեկտորին են ներկայացնում ոչ ուշ, քան դատավորների թեկնածությունների ցուցակի համալրման համար որակավորման ստուգում անցկացնելու մասին հայտարարության հրապարակման պահից մեկամսյա ժամկետում: Ներկայացված առաջարկությունների հիման վրա՝ Ռեկտորը կազմում եւ Ակադեմիայում դատավորների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց մասնագիտական պատրաստումը սկսելուց առնվազն մեկ ամիս առաջ Խորհրդի հաuտատմանն է ներկայացնում դատավորների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց մասնագիտական պատրաստման համապատասխան տարվա ուսուցման ծրագիրը։

5. Դատախազների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց մասնագիտական պատրաստման ուսուցման հաջորդ տարվա  ծրագրերում ներառվելիք առարկայական կուրսերի կամ թեմաների վերաբերյալ առաջարկները արդարադատության նախարարը, դատարանների նախագահների խորհուրդը եւ գլխավոր դատախազը Ռեկտորին են ներկայացնում ոչ ուշ, քան դատախազների թեկնածությունների ցուցակի ցուցակի համալրման նպատակով հայտերի ընդունման մասին հայտարարությունը հրապարակելու օրվանից երկշաբաթյա ժամկետում: Ներկայացված առաջարկությունների հիման վրա՝ Ռեկտորը կազմում եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակի համալրման հայտարարության հրապարակման պահից մեկամսյա ժամկետում Խորհրդի հաuտատմանն է ներկայացնում դատախազների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց մասնագիտական պատրաստման հաջորդ տարվա ուսուցման ծրագիրը։

6. Խորհուրդը հաստատում է Ռեկտորի կողմից ներկայացված ծրագրերը կամ իր որոշմամբ Ռեկտորին առաջարկում է դրանցում կատարել փոփոխություններ: Ծրագրերում առաջարկված փոփոխությունները կատարելու Ռեկտորի անհամաձայնության դեպքում Խորհուրդը իրավունք ունի ծրագրերը իր հաստատմանը ներկայացնելու պահից երկշաբաթյա ժամկետում հաստատել ծրագրերը իր համար նախընտրելի տարբերակով: Ծրագրերը սահմանված ժամկետում Խորհրդի կողմից չհաստատվելու դեպքում դրանք ընդունված են համարվում Ռեկտորի կողմից  ներկայացված տարբերակով:

7. Օրենսդրությամբ նախատեսված դեպքերում համապատասխան մարմինների կողմից ատեստավորման կամ գործունեության գնահատման արդյունքներով դատախազների, դատական ծառայողների, դատախազության աշխատակազմում պետական ծառայողների եւ դատական կարգադրիչների նկատմամբ լրացուցիչ վերապատրաստում անցնելու վերաբերյալ որոշում կայացնելու դեպքում, որոշման կայացման պահից երկշաբաթյա ժամկետում այն ուղարկվում է Ռեկտորին՝ առաջարկություն ներկայացնելով սույն հոդվածի 2-րդ մասի 3-րդ կետով նախատեսված լրացուցիչ վերապատրաստման  առարկայական կուրսի կամ թեմաների վերաբերյալ: Նման առաջարկության հետ միաժամանակ Խորհուրդ է ներկայացվում նաեւ լրացուցիչ վերապատրաստման ունկնդիրների ցուցակը:

8. Գործնական անհրաժեշտությամբ պայմանավորված՝ դատարանների նախագահների խորհուրդը, գլխավոր դատախազը կամ արդարադատության նախարարը՝ Ռեկտորի միջոցով կամ Ռեկտորը իր նախաձեռնությամբ, Խորհրդին կարող են առաջարկությունները ներկայացնել սույն հոդվածի 2-րդ մասի 3-րդ կետով նախատեսված լրացուցիչ վերապատրաստման  առարկայական կուրսի կամ թեմաների վերաբերյալ: Նման առաջարկության հետ միաժամանակ Խորհուրդ է ներկայացվում նաեւ լրացուցիչ վերապատրաստման ունկնդիրների ցուցակը կամ նշվում է թիրախային խումբը:

9. Սույն հոդվածի 7-րդ եւ 8-րդ  մասերով նախատեսված առաջարկությունը ստանալու դեպքում, Ռեկտորը ողջամիտ ժամկետում կազմում եւ սույն հոդվածով սահմանված կարգով Խորհրդի հաստատմանն է ներկայացնում լրացուցիչ վերապատրաստման ուսուցման ծրագիրը:

10. Ռեկտորը սույն հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ, 3-րդ եւ 4-րդ կետերով նախատեսված ուսուցման ծրագրերի հաստատումից հետո եռօրյա ժամկետում դրանք ուղարկում է համապատասխանաբար Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտ եւ Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազություն:

11. Ուսուցման ծրագիրը պետք է առնվազն ներառի`

1) կրթական չափորոշիչները.

2) ուսուցման ձեւը.

3) ուսումնառության ժամաքանակը եւ ժամկետը` բացառությամբ սույն օրենքով նախատեսված դեպքերի.

4) գնահատման եղանակը, եթե ուսուցման ավարտին նախատեսվում է գնահատում.

5) դասավանդվող առարկայական կուրսերի եւ դրանցում ներառվող թեմաների նկարագիրը։

12. Ուսուցման ծրագրի կատարումն ապահովելու համար կազմվում են ուսումնական պլան եւ դասավանդման սեղմագրեր։

Հոդված 20. Ունկնդիրներին ուսուցման ներգրավելու ընթացակարգը

1. Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազությունը եւ Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտը  յուրաքանչյուր տարի, մինչեւ դեկտեմբերի 1-ը Ակադեմիա են ներկայացնում հաջորդ տարվա ընթացքում վերապատրաստման ենթակա սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված անձանց ցուցակը՝ սույն օրենքի 21-րդ հոդվածի 6-րդ մասով նախատեսված դեպքերում՝ առարկայական կուրսերի ընտրության նշումով։

2. Դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակի համալրման օրվանից եռօրյա ժամկետում համապատասխանաբար Արդարադատության խորհրդի աշխատակազմը եւ Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազությունը Ակադեմիա են ներկայացնում մասնագիտական պատրաստման ենթակա անձանց ցուցակը:

3. Ռեկտորը վերապատրաստման եւ լրացուցիչ վերապատրաստման ենթակա ունկնդիրների ներկայացված ցուցակների հիման վրա կազմում է սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված ունկնդիրների ուսուցման ընդհանուր ժամանակացույց եւ ներկայացնում Խորհրդի հաստատմանը։

4. Վերապատրաստման եւ լրացուցիչ վերապատրաստման ենթակա ունկնդիրներն ուսուցման դասընթացներ անցնում են` ըստ ժամանակացույցում նշված խմբերի։

5. Վերապատրաստման եւ լրացուցիչ վերապատրաստման ենթակա ունկնդիրների  ուսուցման ընդհանուր ժամանակացույցն ուղարկվում է համապատասխան պետական մարմնին ուսուցումը սկսվելուց առնվազն 10 օր առաջ։

6. Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազությունը եւ Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտը պատասխանատու են ուսուցման դասընթացների վերաբերյալ ունկնդիրների ներկայանալու ծանուցումն ապահովելու համար։

Հոդված 21. Ուսուցման կազմակերպումը եւ իրականացումը

1. Ուսումնական գործընթացը կազմակերպվում է ուuումնական պլաններով, դասավանդման սեղմագրերով, ուuումնական ժամանակացույցով, ինչպես նաեւ Ռեկտորի կողմից հաստատված դաuացուցակներով։

2. Ուuուցումն անցկացվում է դասախոսությունների, uեմինարների, ուuումնական դատախաղերի, բանավեճերի, կոնկրետ գործերի քննարկման միջոցով, ունկնդիրների ինքնակրթությունը խրախուuող դիդակտիկ նյութերի, տեuաժապավենների, ձայնագրված դասախոսությունների oգտագործմամբ եւ կրթական արդի այլ եղանակներով։

3. Ուսուցման ծրագրերն իրականացվում են առկա եւ հեռավար ձեւերով։ Ուսուցման ձեւի ընտրությունը նախատեսվում է ուսուցման ծրագրում։ Մասնագիտական պատրաստման ուսուցման ծրագիրն իրականացվում է միայն առկա ուսուցման ձեւով:

4. Ակադեմիայում մասնագիտական պատրաստում անցած դատավորների կամ դատախազների  թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձը ուսուցումը ավարտելու տարվան հաջորդող երեք տարվա ընթացքում համապատասխանաբար դատախազների կամ դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկվելու  դեպքում, կարող է դիմել Խորհրդին առանձին առարկայական կուրս անցնելուց ազատվելու համար, եթե այդ առարկայական կուրսը կամ Խորհրդի որոշմամբ նույնաբովանդակ ճանաչված առարկայական կուրս է անցել նախորդ մասնագիտական պատրաստման ընթացքում: Այս դեպքում, համապատասխան առարկայական կուրսից ունկնդրի նախկինում ստացված գնահատականը համարվում է  նաեւ այդ մասնագիտական պատրաստման շրջանակներում ընդգրկված առարկայական կուրսի գնահատական:

5. Եթե նախորդ մասնագիտական պատրաստման ընթացքում ունկնդրի անցած սույն հոդվածի 5-րդ մասով նախատեսված առարկայական կուրսի ժամաքանակը պակաս է մասնագիտական պատրաստման շրջանակներում ընդգրկված այն առարկայական կուրսի ժամաքանակից, որից ունկնդիրը դիմել է ազատվելու համար, ապա ունկնդիրը հանձնում է տարբերության քննություն՝ Խորհրդի կողմից սահմանված կարգով:

6. Դատավորները, դատախազները, ինչպեu նաեւ Ակադեմիայի շրջանավարտ՝ դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձինք ունեն առաջարկվող վերապատրաuտման առարկայական կուրսերի ընտրության իրավունք` uահմանված պահանջներին եւ ժամաքանակին համապատաuխան: Դատարանների նախագահների խորհուրդը եւ գլխավոր դատախազը կարող են սահմանել Ակադեմիայի վերապատրաստման ծրագրերի առարկայական կուրսերի շրջանակում համապատասխանաբար դատավորների, դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց եւ դատախազների  առանձին խմբերի համար պարտադիր առարկայական կուրսեր:

7. Ունկնդիրների ուսուցման ծախսերը կատարվում են պետական բյուջեի, ինչպես նաեւ օրենքով չարգելված այլ միջոցների հաշվին։

8. Սույն օրենքի 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված այն անձիք, ովքեր որպես դասախոս ներգրավված են Ակադեմիայում 14-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով նախատեսված անձանց ուսուցման գործընթացին, համարվում են համապատասխան ժամաքանակով իրենց համար պարտադիր վերապատրաստումն անցած։

Հոդված 22. Ուսումնառության ժամաքանակը եւ ժամկետները

1. Ուսումնառության ժամաքանակի  չափման միավորը մեկ ակադեմիական ժամն է, որի տեւողությունը կազմում է 40 րոպե։

2. Դատավորների, դատախազների եւ դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց պարտադիր վերապատրաստման ուսումնառության ժամաքանակը կազմում է առնվազն 80, բայց ոչ ավելի, քան 120 ակադեմիական ժամ։

3. Դատական ծառայողների եւ դատախազության աշխատակազմում պետական ծառայողների վերապատրաստման, ինչպես նաեւ  ըստ ատեստավորման կամ գնահատման արդյունքների` լրացուցիչ վերապատրաստման կարիք ունեցող դատախազների, դատախազության աշխատակազմում պետական ծառայողների, դատական ծառայողների ուսումնառության ժամաքանակը սահմանվում է համապատասխանաբար Հանրապետության գլխավոր դատախազի եւ  Դատարանների նախագահների խորհրդի կողմից, իսկ դատական կարգադրիչների պարագայում՝ Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտի ղեկավարի կողմից:

4. Դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց ուսումնառության ժամկետի տեւողությունը առնվազն 7 ամիս, բայց ոչ ավելի քան 10 ամիս է։

5. Դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված անձանց մասնագիտական պատրաստման գործընթացը, որպես կանոն,  սկսվում է թեկնածությունների ցուցակի համալրումն ավարտվելու ամսվան հաջորդող ամսվանից:

Հոդված 23. Փորձաշրջանը

1. Դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակներում ընդգրկված մասնագիտական պատրաստում անցնող անձինք անցնում են պարտադիր փորձաշրջան: Փորձաշրջանի տեւողությունը սահմանվում է համապատասխան ուսուցման ծրագրով, սակայն չի կարող պակաս լինել  3 ամսից։

2. Փորձաշրջանը կազմակերպվում է անհատական ծրագրին համապատասխան, որում ընդգրկվում են փորձաշրջանի ընթացքում պարտադիր կատարման ենթակա առաջադրանքներ` ըստ ուսուցման ծրագրում նշված ուղղությունների։

3. Փորձաշրջանի ժամանակ ունկնդիրը պարտավոր է պատշաճ կերպով կատարել անհատական ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները։

Հոդված 24. Փորձաշրջանի ղեկավարը

1. Դատարանների նախագահների խորհուրդը եւ գլխավոր դատախազը մասնագիտական պատրաստման դասընթացները սկսվելուց հետո երկշաբաթյա ժամկետում Ռեկտորին են ներկայացնում այդ տարվա ունկնդիրների փորձաշրջանի կազմակերպման համար համապատասխան դատարանների եւ դատախազությունների ցանկը, ինչպես նաեւ փորձաշրջանի ղեկավարների անունները եւ պաշտոնը՝ հիմք ընդունելով այդ ուսումնական տարվա ունկնդիրների մասնագիտացումները:

2. Սույն հոդվածի 3-րդ եւ 6-րդ մասերով նախատեսված դեպքերում  Ռեկտորը կարող է դիմել Դատարանների նախագահների խորհուրդ եւ գլխավոր դատախազին սույն հոդվածի 1-ին մասին համապատասխան փորձաշրջանի այլ ղեկավարներ նշանակելու համար:

3. Ունկնդիրների բաշխումը ըստ փորձաշրջանի ղեկավարների կատարվում է Ռեկտորի կողմից: Գլխավոր դատախազը, Ռեկտորի կողմից ներկայացված բաշխմանը համապատասխան, իր հրամանով անձին նշանակում է փորձաշրջանի ղեկավար:

4. Ունկնդիրների՝ ըստ փորձաշրջանի ղեկավարների բաշխումը Ռեկտորի կողմից պետք է կատարվի այնպիսի փաստերի կամ հանգամանքների մասին տեղեկությունների հաշվառմամբ, որոնք կարող են ողջամիտ կասկած հարուցել ունկնդրի նկատմամբ փորձաշրջանի ղեկավարի  անկողմնակալության մեջ:

5. Ունկնդիրը պարտավոր է Ռեկտորին հայտնել փորձաշրջանի ղեկավարի  անկողմնակալության մեջ կասկած հարուցող փաստերի կամ հանգամանքների մասին, այն պահից 7 օրյա ժամկետում, երբ ունկնդիրը իմացել է կամ ողջամտորեն կարող էր իմանար դրանց առկայության մասին:

6. Եթե փորձաշրջանի ղեկավարի  անկողմնակալության մեջ կասկած հարուցող փաստերը կամ հանգամանքները ի հայտ գալու պահին ունկնդրի կողմից անցած փորձաշրջանի տեւողությունը չի գերազանցում մեկ ամիսը, փորձաշրջանի ղեկավարը ենթակա է փոփոխման:

7. Նույն անձը չի կարող միաժամանակ լինել մեկից ավելի ունկնդրի փորձաշրջանի ղեկավար։

8. Փորձաշրջանի ղեկավարը պարտավոր է`

1) կազմակերպել ունկնդրի ուսուցումը Ռեկտորի կողմից հաստատված  անհատական ծրագրին համապատասխան.

2) նպաստել ունկնդրի մասնագիտական գիտելիքների խորացմանը, գործնական հմտությունների ձեւավորմանն ու կատարելագործմանը.

3) հետեւել ունկնդրի կողմից անհատական ծրագրով նախատեսված պարտականությունների պատշաճ կատարմանը.

4) փորձաշրջանի ընթացքում ունկնդրի կողմից թերացումներ նկատելու դեպքում հայտնել ունկնդրին։

Հոդված 25. Փորձաշրջանի արդյունքների ամփոփումը

1. Փորձաշրջանի ավարտից հետո ունկնդիրը, փորձաշրջանի ղեկավարի հաստատմամբ, Ակադեմիային է ներկայացնում փորձաշրջանի ընթացքում կատարված աշխատանքների եւ ձեռք բերված արդյունքների վերաբերյալ Խորհրդի կողմից սահմանված ձեւի հաշվետվություն։

2. Փորձաշրջանի ավարտին, իսկ անհատական ծրագրով նախատեսված դեպքերում՝ նաեւ փորձաշրջանի ընթացքում, ղեկավարը Ակադեմիային է հանձնում Խորհրդի կողմից սահմանված ձեւի գնահատագիր, որով փորձաշրջանի ընթացքում ունկնդրի գործունեության արդյունքների, նրա  դրuեւորած գործնական եւ անձնական հատկանիշների նկարագրությամբ՝ ունկնդրի փորձաշրջանը գնահատում է դրական կամ բացաuական։

3. Ունկնդիրը պետք է հնարավորություն ունենա ծանոթանալու իր գնահատագրին եւ փորձաշրջանի գնահատականը կարող է բողոքարկել Խորհուրդ՝ գնահատագրին ծանոթանալու պահից եռօրյա ժամկետում։

Հոդված 26. Գնահատման հանձնաժողովները

1. Դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված ունկնդիրների գնահատման հանձնաժողովը նրանց մասնագիտական պատրաստման արդյունքները գնահատող մարմին է, որի կազմի մեջ են մտնում Դատարանների նախագահների խորհրդի կողմից իրենց համաձայնությամբ նշանակված 5 դատավոր եւ արդարադատության նախարարի կողմից նշանակված գիտության համապատասխան բնագավառի  2 մասնագետ: Գնահատման հանձնաժողովի կազմում չեն կարող ընդգրկվել Արդարադատության խորհրդի անդամները եւ դատարանի նախագահները:

2. Դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց գնահատման հանձնաժողովը դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց մասնագիտական պատրաստման արդյունքները գնահատող մարմին է, որի կազմի մեջ մտնում են գլխավոր դատախազի կողմից նշանակված 5 դատախազ եւ արդարադատության նախարարի կողմից նշանակված գիտության համապատասխան բնագավառի 2 մասնագետ:

3. Դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձանց գնահատման հանձնաժողովը ղեկավարում է հանձնաժողովի կազմից ձայների մեծամասնությամբ ընտրված անձը:

4. Դատական ծառայողների եւ դատական կարգադրիչների գնահատման հանձնաժողովը դատական ծառայողների եւ դատական կարգադրիչների վերապատրաստման եւ լրացուցիչ վերապատրաստման արդյունքները գնահատող մարմին է, որի կազմի մեջ մտնում են Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտի ղեկավարի կողմից դատական դեպարտամենտից նշանակված չորս անդամ եւ գիտության համապատասխան բնագավառի մասնագետ՝ նշելով հանձնաժողովի  նախագահին։

5. Դատախազության աշխատակազմում պետական ծառայողների գնահատման հանձնաժողովը դատախազության աշխատակազմի պետական ծառայողների վերապատրաստման եւ լրացուցիչ վերապատրաստման արդյունքները գնահատող մարմին է, որի կազմի մեջ մտնում են գլխավոր դատախազի կողմից նշանակված չորս անդամ եւ գիտության համապատասխան բնագավառի մասնագետ` նշելով հանձնաժողովի  նախագահին։

6. Գնահատման հանձնաժողովների կազմերը ձեւավորելիս պետք է ապահովվի դրանց կազմում ստուգման ենթակա առարկայական կուրսի (կուրսերի) վերաբերյալ համապատասխան գիտելիքների տիրապետող անձանց նշանակումը:

7. Սույն հոդվածի 1-ին եւ 2-րդ մասերով մասնագիտական պատրաստման  արդյունքների գնահատման համար նախատեսված հանձնաժողովները ձեւավորվում են մասնագիտական պատրաստման արդյունքների ամփոփումից ոչ շուտ, քան երկու շաբաթ առաջ եւ լուծարվում են արդյունքների ամփոփման եւ բողոքարկման ժամկետները լրանալուց  հետո: Սույն հոդվածի 4-րդ եւ 5-րդ մասերով նախատեսված հանձնաժողովները ձեւավորվում են յուրաքանչյուր տարվա սկզբին:

8. Սույն հոդվածով հանձնաժողովների անդամի լիազորությունները  վաղաժամկետ դադարում են`

1) իր հիմնական պաշտոնում լիազորությունները դադարելու եւ նույն համակարգում այլ պաշտոնի չնշանակվելու դեպքում.

2) իր դիմումի համաձայն։

9. Սույն հոդվածով նախատեսված գնահատման հանձնաժողովի անդամի լիազորությունների վաղաժամկետ դադարման դեպքում նոր անդամը նշանակվում է համապատասխան հանձնաժողովի անդամի նշանակման համար սույն հոդվածով սահմանված կարգով՝  հանձնաժողովի կազմից դուրս եկող անդամի լիազորությունների մնացած ժամանակահատվածով:

Հոդված 27. Քննությունների անցկացման եւ արդյունքների բողոքարկման  կարգը

1. Ակադեմիայում գրավոր քննության արդյունքների ստուգումը իրականացվում է անանուն:

2. Բացառությամբ թեստային եղանակով ստուգման, գրավոր քննության արդյունքների ստուգումը իրականացվում է գնահատման հանձնաժողովի կազմից վիճակահանությամբ ընտրված երկու ստուգողների կողմից, որոնցից մեկը պետք է լինի համապատասխանաբար դատավոր կամ դատախազ, իսկ մյուսը՝ գիտության համապատասխան բնագավառի՝ արդարադատության նախարարի կողմից նշանակված մասնագետ:

3. Եթե սույն հոդվածի 2-րդ մասին համապատասխան ստուգման արդյունքներով ստուգողների կողմից նշանակված միավորներում առկա է առնվազն 20 տոկոսից ավելի շեղում, նշանակվում է լրացուցիչ ստուգում, որին մասնակցում են գնահատման հանձնաժողովի կազմից վիճակահանությամբ ընտրված համապատասխանաբար մեկ այլ դատավոր կամ դատախազ եւ գիտության համապատասխան բնագավառի՝ արդարադատության նախարարի կողմից նշանակված մյուս մասնագետը:

4. Գնահատման հանձնաժողովի յուրաքանչյուր անդամ իրավունք ունի ծանոթանալ ստուգված գրավոր աշխատանքին եւ ներկայացնել իր նկատառումները:

5. Ակադեմիայում գրավոր քննության ստուգման արդյունքներով վերջնական գնահատականը որոշվում է գնահատման հանձնաժողովի կողմից՝ առնվազն 4 ձայնով ընդունված որոշմամբ: Եթե գնահատման հանձնաժողովը անհրաժեշտ ձայներով որոշում չի կայացնում վերջնական գնահատականի վերաբերյալ, այն որոշվում է համապատասխանաբար 2, իսկ լրացուցիչ ստուգում նշանակված լինելու դեպքում՝ 4 ստուգողների նշանակած գնահատականների միջինով:

6. Ակադեմիայում գրավոր եւ բանավոր քննության ժամանակ ունկնդրին տրվող հարցերը պետք է բխեն ուսումնական ծրագրի շրջանակներում մատուցված նյութից:

7. Ակադեմիայում բանավոր քննության արդյունքներով վերջնական գնահատականը որոշվում է գնահատման հանձնաժողովի բոլոր անդամների գնահատականների միջինով:

8. Ունկնդիրը քննությունների անցկացման ընթացակարգը եւ գնահատման հանձնաժողովի՝ քննության արդյունքների վերաբերյալ որոշումը կարող է բողոքարկել  Խորհուրդ՝ որոշման կայացման պահից եռօրյա ժամկետում։

9. Ունկնդրի բողոքը հիմք է գնահատման արդյունքների վերանայման եւ անհրաժեշտության դեպքում, սույն օրենքով սահմանված գնահատման կարգով`  վերագնահատում իրականացնելու համար։

10. Վերագնահատումն իրականացնում Խորհուրդը` անհրաժեշտության դեպքում նիստին հրավիրելով գիտության համապատասխան բնագավառի մասնագետների։

11. Քննությունների հետ կապված բողոքարկման արդյունքներով Խորհրդի կայացրած որոշումը կարող է բողոքարկվել վարչական դատարան՝ Խորհրդի որոշումը ստանալու պահից երկշաբաթյա ժամկետում:

12. Ռեկտորը ապահովում է գրավոր եւ բանավոր քննությունների ողջ ընթացքի տեսաձայնագրումը, ինչպես նաեւ գրավոր քննությունների ողջ ընթացքի ուղիղ հեռարձակումը քննասենյակից դուրս գտնվող տարածքում: Տեuագրության կրկնօրինակը անձի պահանջով տրամադրվում է նրան Ռեկտորի կողմից՝ «Տեղեկատվության ազատության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով: Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի նախագահը, արդարադատության նախարարը, գլխավոր դատախազը եւ դատական դեպարտամենտի ղեկավարը կարող են ցանկացած ժամանակ դիմել եւ եռօրյա ժամկետում ստանալ տեuագրության կրկնօրինակ:

Հոդված 28. Ուսուցման արդյունքների ամփոփումը

1. Դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձը համարվում է մասնագիտական պատրաստումն անցած, եթե նա առարկայական կուրuերից բոլոր  քննությունների արդյունքներով ստացել է դրական գնահատական եւ դրական է գնահատվել փորձաշրջանի արդյունքներով:

2. Դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձի՝ Ակադեմիան ավարտելու  հանրագումարային միավորը հաշվարկվում է առարկայական կուրuերից հանձնած բոլոր  քննությունների  գնահատականների հիման վրա:

3. Դատական ծառայողները, դատական կարգադրիչները, դատախազության աշխատակազմում պետական ծառայողները համարվում են վերապատրաստումը կամ  լրացուցիչ պատրաստումն անցած Խորհրդի կողմից սահմանված չափանիշներին համապատասխան դրական գնահատվելու արդյունքում։

4. Դատավորը, դատախազը, դատավորների թեկնածությունների ցուցակում ընդգրկված անձը համարվում է վերապատրաuտումը կամ լրացուցիչ վերապատրաստումն անցած, եթե նա մաuնակցել է վերապատրաuտման կամ լրացուցիչ վերապատրաստման համապատաuխան առարկայական կուրսի  բոլոր ժամերին, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ նրա բացակայությունը Ռեկտորի կողմից  ճանաչվել է հարգելի:

5. Ունկնդրի՝ համապատասխան առարկայական կուրսով անցած վերապատրաստումը չի գնահատվում, եթե սույն հոդվածի 3-րդ մասին համապատասխան հարգելի ճանաչված բացակայությունները գերազանցում են  վերապատրաստման եւ լրացուցիչ վերապատրաստման առարկայական կուրսի ժամաքանակի քսան տոկոսը: Այս դեպքում ունկնդրին հնարավորություն է տրվում կրկին անցնել նույնաբովանդակ առարկայական կուրսը կամ Խորհրդի կողմից սահմանված կարգով անցնել Խորհրդի կողմից համարժեք սահմանված այլ առարկայական կուրս:

Հոդված 29. Ունկնդիրների վերաբերյալ տեղեկատվության հաշվառումը

1. Ուսումնառության ժամանակ Ակադեմիան վարում է ունկնդիրների հաճախելիության մատյաններ։

2. Ուսումնառության արդյունքների վերաբերյալ Ակադեմիան վարում է հաշվառման մատյան, որտեղ նշվում է ունկնդրի անուն, ազգանունը, զբաղեցրած պաշտոնը, ուսումնառության ժամկետները եւ Խորհրդի որոշմամբ սահմանված այլ տեղեկություններ:

3. Ակադեմիան յուրաքանչյուր ուսումնական ծրագրի ավարտիվ հետո  Հայաստանի Հանրապետության դատարանների նախագահների խորհրդին, Դատական դեպարտամենտին եւ գլխավոր դատախազին ամփոփ տեղեկանք է ներկայացնու` ուսուցումն անցած ունկնդիրների ուսումնառության արդյունքների վերաբերյալ։ 

ԳԼՈՒԽ 7. ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ ԵՎ ԱՆՑՈՒՄԱՅԻՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

Հոդված 30. Օրենքն ուժի մեջ մտնելը

1. Uույն oրենքն ուժի մեջ է մտնում 2012 թվականի նոյեմբերի 1-ից։

2. Ուսուցման կազմակերպման եւ անցկացման մասով սույն օրենքով սահմանված գործառույթները Ակադեմիան իրականացնում է իր կառավարման եւ ղեկավարման մարմինների ձեւավորման պահից մեկ ամիս հետո, բայց ոչ շուտ, քան 2013 թվականի փետրվարի 1-ից:

Հոդված 31. «Հայաստանի Հանրապետության դատական դպրոց» եւ «Դատախազական դպրոց» պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունների լուծարումը

1. «Հայաստանի Հանրապետության դատական դպրոց» եւ «Դատախազական դպրոց» պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունները լուծարելու մասին համապատասխանաբար` դատարանների նախագահների խորհրդի եւ գլխավոր դատախազի որոշումներն ընդունվում են մինչեւ 2012թ. դեկտեմբերի 31-ը։

2. Սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված պետական ոչ առեւտրային կազմակերպություններին սեփականության իրավունքով պատկանող գույքը, դրանց պարտատերերի պահանջները բավարարելուց հետո, գույքն ուղղվում է պետական բյուջե:

3. «Հայաստանի Հանրապետության դատական դպրոց» եւ «Դատախազական դպրոց» պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունների կողմից մինչեւ սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելը սկսված ուսուցման ծրագրերը մինչեւ սույն օրենքի 30-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված ժամկետը շարունակվում են «Հայաստանի Հանրապետության դատական դպրոց» եւ «Դատախազական դպրոց» պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունների կողմից: Նշված ժամկետի ավարտից հետո ուսուցման ծրագրերը շարունակվում են  Արդարադատության ակադեմիայի կողմից՝ Խորհրդի որոշմամբ դրանցում, ըստ անհրաժեշտության, կատարելով առանձին փոփոխություններ եւ համապատասխանեցումներ:

4. Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելուց հետո «Հայաստանի Հանրապետության դատական դպրոց» եւ «Դատախազական դպրոց» պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունները չեն կարող սկսել ուսուցման այնպիսի նոր ծրագրեր, որոնք պետք է շարունակվեն նաեւ 2013 թվականի փետրվարի 1-ից հետո:

5. Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելուն հաջորդող տարվա մասնագիտական պատրաստման եւ վերապատրաստման ծրագրերը իրականացվում են «Հայաստանի Հանրապետության դատական դպրոց» եւ «Դատախազական դպրոց» պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունների կողմից մշակված ուսումնական ծրագրերի հիման վրա: Ռեկտորը, ըստ անհրաժեշտության, կարող է Խորհրդի հաստատմանը ներկայացնել  մասնագիտական պատրաստման եւ վերապատրաստման ծրագրերում համապատասխան փոփոխություններ:

Հոդված 32. Ակադեմիայի կանոնադրության հաստատումը

Ակադեմիան ենթակա է ստեղծման սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելու պահից մեկամսյա ժամկետում, իսկ Կանոնադրությունը ենթակա է հաստատման Ակադեմիայի ստեղծման պահից երկամսյա ժամկետում։

Հոդված 33. Ակադեմիայի կառավարման եւ ղեկավարման առաջին մարմինների ձեւավորումը

1. Խորհրդի անդամները նշանակվում են Ակադեմիայի ստեղծման պահից երկշաբաթյա ամկետում։

2. Խորհրդի առաջին նիստը հրավիրում եւ նախագահում է Խորհրդի ավագ անդամը՝ Ակադեմիայի ստեղծման պահից մեկամսյա ժամկետում։

3. Խորհրդի նախագահը ընտրվում է Խորհրդի առաջին նիստի ընթացքում։

4. Խորհրդի առաջին նիստից հետո երկշաբաթյա ժամկետում Խորհուրդը հաստատում  է Ռեկտորի պաշտոնի համար մրցույթի կարգը եւ սույն օրենքով սահմանված կարգով հայտարարում է Ռեկտորի պաշտոնի զբաղեցման համար մրցույթ:

Հոդված 34. Եզրապակիչ դրույթներ

1.Uույն oրենքն ուժի մեջ է մտնում 2013 թվականի հունվարի 1-ից։   

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«Արդարադատության ակադեմիայի մասին», «Հայաստանի Հանրապետության դատական օրենսգրքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Դատախազության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին», «Զինապարտության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» եւ «Դատական ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների ընդունման

1. Անհրաժեշտությունը

Իրավական պետության կառուցման եւ մարդու իրավունքների պաշտպանության արդյունավետ մեխանիզմներ երաշխավորելու Սահմանադրորեն ամրագրված դրույթները լուրջ մարտահրավեր են արդարադատության եւ իրավապահ մարմինների պրոֆեսիոնալ գործառնության համար: Վերջիններիս հեղինակությունը եւ գործունեության արդյունավետությունը մեծապես պայմանավորված է դրանցում ներգրավված կադրերի հատուկ մասնագիտական պատրաստվածությամբ եւ շարունակական վերապատրաստմամբ: Պրոֆեսիոնալ կադրերի առկայությունը պահանջում է պետության կողմից համապատասխան պայմանների ապահովում՝ դատական եւ դատախազական համակարգի կադրերի կրթումը եւ վերապատրաստումը իրատեսական դարձնելու համար:

Դատական եւ դատախազական համակարգերը մասնագիտացված կադրերով սնուցելու գործառույթը 2007թ. ընդունված Դատական օրենսգրքով եւ «Դատախազության մասին» ՀՀ նոր օրենքով նախատեսված առ այսօր վերապահված է երկու առանձին կազմակերպությունների՝ «Հայաստանի Հանրապետության դատական դպրոց» եւ «Դատախազական դպրոց» պետական ոչ առեւտրային կազմակերպություններին: Դատաիրավական նշանակալի բարեփոխումների եւ դրանց ադապտացման անցումային այս շրջանի համար նշված կառույցների ստեղծումը եւ գործունությունը զգալի առաջընթաց էր կադրերի մասնագիտական պատրաստման առումով: Այդուհանդերձ, ժամանակի մարտահրավերները պահանջում են կրթական ընթացակարգերի էլ ավելի կատարելագործում, կրթական կառույցների կառավարման եւ կրթական գործընթացի կազմակերպման օպտիմալացում, առավել քիչ միջոցների օգտագործմամբ, սակայն առավել արդյունավետ կերպով  նույն նպատակների հասնելու հնարավորություն:

Դատական եւ դատախազական համակարգերի համար կադրերի պատրաստման եւ վերապատրաստման հարցում մեկ միասնական կառույցի գործառնության գաղափարը համահունչ է ժամանակակից միջազգային զարգացումներին եւ դրա արդյունավետությունը սատարվում է տարբեր միջազգային փաստաթղթերում:¹ Համատեղ ուսուցման կազմակերպման գաղափարը իրացվում է Ֆինլանդիայում, Սլովենիայում, Սլովակիայում, Լեհաստանում, Ալբանիայում, Ֆրանսիայում, Բելգիայում, Հունաստանում, Իտալիայում, Ռումինիայում, Սլովակիայում, Մոնտենեգրոյում,   Մակեդոնիայում, Չեխիայում եւ այլ երկրներում² :

Գերմանիայում, Ավստրիայում համատեղ վերապատրաստումն իրականացվում է դատավորների եւ դատախազների վերապատրաստման ժամանակ:

Եվրոպայի դատավորների խորհրդի խորհրդակցական խորհուրդը (CCJE) իր 2003թ.-ի կարծիքում խրախուսել է համատեղ մասնագիտական պատրաստման եւ վերապատրաստման գաղափարը, նշելով, որ «անգամ այն երկրներում, որտեղ դատախազները իրականացնում են դատավորի գործառույթներից առանձնացված  գործառույթներ», համատեղ ուսուցումը խթանում է դատավորների եւ այլ մասնագիտությունների միջեւ փոխըմբռնումը, գիտելիքների մակարդակը:³

Դատավորների եւ դատախազների մասնագիտական պատրաստման եւ վերապատրաստման համար փոխգործակցությունը խթանելու համար ստեղծված ԵԽ Լիսաբոնի գործընկերության փաստաթղթում եւս ընդգծվում է, որ համատեղ ուսուցումը նախընտրելի եվրոպական մոտեցումն է:⁴

Հայաստանի Հանրապետությունում դատավորների եւ դատախազների համատեղ կրթության կազմակերպման նախադրյալները բխում են նաեւ «Եվրոպական հարեւանության քաղաքականության ՀՀ-ԵՄ գործողությունների ծրագրի կատարումն ապահովող 2009-2011թթ.  միջոցառումերի ցանկը հաստատելու մասին» Հանրապետության Նախագահի 2009թ. մայիսի 6-ի ՆԿ 68-Ա Կարգադրության 30-րդ կետի պահանջներից, «Դատաիրավական բարեփոխումների 2009-2011 թվականների ռազմավարական գործողությունների ծրագիրը եւ ծրագրից բխող միջոցառումների ցանկը հաստատելու, ինչպես նաեւ աշխատանքային խումբ ստեղծելու մասին» Հանրապետության Նախագահի 2009 թ. ապրիլի 21 ՆԿ-59-Ն Կարգադրության 7-րդ մասի 11)-րդ կետի եւ Հավելված 2-ի 3.11 կետի պահանջներից⁵ :

2. Կարգավորման նպատակը եւ բնույթը

«Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության ակադեմիայի մասին» նախագծի ընդունմամբ ակնկալվող առաջընթացը ընդգծվում է մասնավորապես, ստորեւ ներկայացվող մի շարք տեսանկյուններից.

1.  Ռեսուրսների օպտիմալ կառավարում: Մեկ կառույցում ուսումնառության կազմակերպումը  հնարավորություն է տալիս դատական եւ դատախազական համակարգի կադրերի համար ընդհանուր թեմաներով համատեղ առարկայական կուրսերի դասավանդումը, ինչը արդարացված է եւ՛ դասավանդող մասնագետների ներգրավման, եւ՛ դասընթացի կազմակերպման համար հատկացվող ռեսուսրների օպտիմալ տնտեսման տեսանկյունից:

Կրթական գործընթացի կազմակերպումը օպտիմալացնելու արդյունքում ազատ ֆինանսական միջոցները հնարավոր է դառնում ուղղորդել ինովացիոն տեխնոլոգիաների, ուսուցման նոր մեթոդների եւ միջոցների ներդրմանը (օրինակ` հեռավար կամ էքստեռն կամ էլեկտրոնային ուսուցման կազմակերպումը), որոնք էլ իրենց հերթին  կառաջացնեն նոր խնայողություններ (օրինակ` որոշակի դեպքերում կարելի է ձեռնպահ մնալ գործուղման, հյուրանոցային եւ սննդի ապահովման ծախսերից) եւ կուղղվեն մյուս հիմնախնդիրների պատշաճ կատարմանը։

2. Դատախազական եւ դատական համակարգերի մասնագիտական մերձեցում: Հաջորդ կարեւորագույն ասպեկտներից է բարոյահոգեբանական գործոնը, կադրերի սոցիալիզացիան: Դատավորների եւ դատախազների որոշ տեսական եւ գործնական ծրագրերով համատեղ ուսուցումն ու վերապատրաստումը բարենպաստ ազդեցություն կունենա ոչ միայն ուսուցման գործընթացում փորձի փոխանակման, այլ նրանց հետագա միասնական աշխատանքի վրա։

3. Կրթական մեթոդոլոգիայի կատարելագործում: Արդարադատության ակադեմիայի ստեղծումը հնարավորություն կտա աշխատանքներ տանել ժամանակակից ինովացիոն տեխնոլոգիաների կիրառմամբ ուսուցում կազմակերպելու ուղղությամբ: Միասնական դպրոցի ստեղծումը թույլ կտա նաեւ կուտակված փորձը եւ դասավանդող մասնագետների հետ հաստատված  կապերը հավասարապես արդյունավետ ուղղել եւ՛ դատական, եւ՛ դատախազական համակարգի կադրերի պատրաստման վրա:

Հարկ է փաստել, որ Հայաստանի Հանրապետությունում արհեստավարժ կադրերի պատրաստման, նրանց վերապատրաստման եւ մասնագիտական պատրասման գործընթացները դեռեւս հեռու են բավարար լինելուց, քանի որ նշյալ ոլորտում համակարգված վերլուծական եւ հետազոտական աշխատանքներ, ըստ էության, չեն տարվում։ Հայաստանի Հանրապետությունում իրականացված ուսումնական գործընթացների գնահատման եւ դրանք ըստ արժեքային համակարգի դասակարգման արդյունքում, կարելի է տարանջատել որոշ հիմնախնդիրներ, որոնց լուծումը կարող է խթան հանդիսանալ ուսումնական գործընթացների որակական փոփոխության եւ նպատակայնության ապահովման համար։ Արդարադատության ակադեմիայի ունկնդիրների շրջանակը պահանջում է յուրահատուկ մոտեցում կրթական գործընթացի կազմակերպմանը: Համապատասխան գիտելիքի մատուցումը միայն դասախոսության միջոցով խնդիրներ է ստեղծում դրա ընկալման առումով, քանի որ կարճ ժամանակահատվածում փորձ է արվում բավականին մեծ տեղեկատվություն հաղորդել ունկնդրին։ Նշվածը որոշակի դեպքերում կարող է մտավոր արգելակում առաջացնել ունկնդրի մոտ, կասկածի տակ առնել ուսուցման արդյունավետությունը։ Նշվածից ելնելով եւ հաշվի առնելով ֆինանսական սուղ միջոցները, Արդարադատության ակադեմիայի ստեղծումը հնարավորություն կտա աշխատանքներ տանել ուսուցանման գործընթացում ժամանակակից ինովացիոն տեխնոլոգիաների կիրառմամբ ուսուցում կազմակերպելու ուղղությամբ: Դա միեւնույն ժամանակ ապագայում համապատասխան բազա կստեղծի հեռավար ուսուցում կազմակերպելու համար, որի պարագայում կօգտագործվեն համակարգչային տեխնոլոգիաների հնարավորությունները` վիրտուալ իրականություններ ստեղծելու, մատուցվող նյութին տիրապետելու համար ունկնդիրներին առավել շատ ժամանակ ընձեռելու եւ այլ հմտություններ ձեւավորելու ու կատարելագործելու հարցում: Նախագծով նախատեսվել է ուսուցումը անցկացնել դաuախոuությունների, uեմինարների, ուuումնական դատախաղերի, բանավեճերի, ընդունված դատական ակտերի եւ դրանց յուրահատկությունների շուրջ հարցերի քննարկման, դատարաններում կոնկրետ գործերին ծանոթանալու, ինքնակրթությունը խրախուuող դիդակտիկ նյութերի, տեuաժապավենների, ձայնագրված դաuախոuությունների oգտագործմամբ եւ կրթական արդի այլ եղանակներով ու մեթոդներով: Այս առումով, միասնական դպրոցի ստեցծումը թույլ կտա նաեւ կուտակված փորձը եւ դասավանդող մասնագետների հետ հաստատված  կապերը հավասարապես արդյունավետ ուղղել եւ՛ դատական, եւ՛ դատախազական համակարգի կադրերի պատրաստման վրա:

4. Դատական ու դատախազական համակարգերի կադրերի պատրաստման բնագավառում միասնական գաղափարախոսության ձեւավորում: Ակադեմիայի շրջանակներում աստիճանական կերպով զարգանալու է դատական ու դատախազական համակարգերի կադրերի պատրաստմանը եւ վերապատրաստմանը  ներկայացվող պահանջների բնագավառում միասնական պետական գաղափարախոսությունը: Ակադեմիայում կուտակված փորձը եւ դրա շարունակական վերլուծությունը կնպաստի կրթական գործընթացի կայուն զարգացմանն ու կատարելագործմանը: Այս առումով, հարկ է շեշտադրել նաեւ այն հանգամանքը, որ Ակադեմիայի կառավարման եւ ղեկավարման մարմինների կառուցվածքը եւս նախատեսված է այն հաշվով, որ հնարավոր լինի ապահովել կրթական գործընթացում շահառու պետական մարմինների, մասնավորապես՝ դատարաններ, դատախազություն, դատական դեպարտամենտ, դատարանների նախագահների խորհուրդ, գործադիր իշխանություն, ներկայացվածությունը եւ մասնակցությունը: Ընդ որում, ինչպես Ակադեմիայի կառավարման, այնպես էլ կրթական գործընթացին առնչվող որոշումների ընդունմանը շահառու պետական մարմինների մասնակցությունը իր հիմքում ունի զսպումների եւ հակակշիռների մեխանիզմը, ինչը օրինաչափ պահանջ է պրոֆեսիոնալ արդարադատության մարմինների համակարգ ունենալուն ձգտող պետության կարիքների համար:

5. Ուսուցման գործընթացի հստակ կանոնակարգում: «Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության ակադեմիայի մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը թույլ է տալիս մեկ ակտով համակարգված օրենսդրական կանոնակարգման ենթարկել կրթական գործընթացի ողջ ընթացքը՝ կրթական ծրագրերի բովանդակության ուղենիշների ձեւավորումից սկսած մինչեւ ակադեմիայում քննական գործընթացները, հանձնաժողովների կազմերը, արդյունքների ստուգման կարգը:

6. Լրացուցիչ ֆինանսական եւ խորհրդատվական ռեսուրսների ուղղորդում   եւ՛ դատախազների, եւ՛ դատավորների կրթության կազմակերպմանը համար: Դատավորների եւ դատախազների կրթական գործընթացի համատեղ կազմակերպման օգտին է վկայում մեկ այլ փաստարկ եւս: «Աջակցություն արդարադատության մատչելիությանը Հայաստանում» (Եվրոպական հանձնաժողով/Եվրոպայի խորհուրդ) ծրագրի բաղադրիչներից մեկը վերաբերվում է դատական դպրոցին աջակցություն ցույց տալուն, որով նախատեսվում է 250 հազ եվրոյի չափով տեխնիկական աջակցություն: Համատեղ կրթական հաստատության առկայության պարագայում, ստացվող խորհրդատվական եւ տեխնիկական աջակցությունը ուղղվում է եւ՛ դատախազների եւ՛ դատավորների կրթական համակարգերի բարելավմանը: Մինչդեռ, առանձին դատախազության համար որեւէ աջակցություն չի նախատեսվում գործող ծրագրերի շրջանակներում:

«Արդարադատության ակադեմիայի մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը ընկած է նաեւ 2009թ սեպտեմբերի 28-ին ՀՀ կառավարության եւ Եվրոպական Հանձնաժողովի միջեւ կնքված ?Աջակցություն Հայաստանում դատաիրավական ոլորտի բարեփոխումներին’ ծրագրի  արդյունքների ստուգող առաքելության կողմից  հաշվետվության հիմքում:  Ծրագրով 2010թ երրորդ եռամսյակում նախատեսված առաջին մասնաբաժնի  (4 միլիոն ԵՎՐՈ) հատկացման ժամանակ ընդհանուր բյուջեի 5%-ը (մոտ 200.000 եվրո) տրամադրելիս հիմք է ընդունվել «Ակադեմիայի մասին օրենքը», որը ստուգող առաքելության ժամանակ ներկայացված է եղել ԱԺ:

2007 թվականի մարտի 9-ին ստորագրված` Հայաստանի Հանրապետության եւ Միջազգային զարգացման ընկերակցության միջեւ ֆինանսավորման համաձայնագրով (Դատաիրավական բարեփոխումների երկրորդ ծրագիր) նախատեսված բարեփոխումների ծրագրի 6 բաղադրիչներից մեկը  դատավորների եւ դատախազների համատեղ ուսուցման կազմակերպման նպատակով մեկ հաստատության կառուցումն է, որը Բանկի կողմից եւս դիտարկվել է ծախսերի խնայողության, ինչպես նաեւ կրթության արդյունավետության տեսանկյունից արդարացված: Արդյունքում, Դատաիրավական բարեփոխումների երկրորդ ծրագրի շրջանակներում կազմված շենքային համալիրի կառուցման տեխնիկական առաջադրանքը նախատեսվել է որպես ՀՀ արդարադատության դպրոցի շենքային համալիրի կառուցում՝ եւ՛ դատավորների եւ՛ դատախազների համար: Վերը նշված նպատակներից ելնելով, Երեւանի քաղաքապետի 2007թ. օգոստոսի 27-ի թիվ 3097-Ա որոշմամբ հատկացվել է Երեւան քաղաքի Փիրումյան փողոցին հարող տարածքում գտնվող 2500.0 քմ մակերեսով հողամաս: Շենքի կառուցման արժեքը կազմել է  844,681,213 ՀՀ դրամ: Շենքի կառուցման աշխատանքները արդեն վերջերս ավարտվել են եւ առաջիկայում ստորագրվելու է հանձնման-ընդունման ակտը: Բացի այդ գնվել են մոտ 450.000 ԱՄՆ դոլարին համարժեք ՀՀ դրամի գույք, կահավորանք, սարքավորումներ:

Դատական կամ դատախազական համակարգերի կրթական ծրագրերի հաստատման, ակադեմիայում ունկնդիր դատավորների եւ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում գտվող անձանց կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցում ապահովված է Դատավորների կարգավիճակի մասին Եվրոպական Խարտիայի պահանջը եւ նշված հարցերով որոշումները ընդունվում են համապատասխանաբար Խորհրդի դատավոր կամ դատախազ անդամների եւ Արդարադատության նախարարի կողմից նշանակված անդամի մասնակցությամբ՝ առնվազն 3 ձայնով: Ավելին, ունկնդրին Ակադեմիայից հեռացնելու եւ դրա արդյունքում դատավորների թեկնածությունների ցուցակից հանելու վերաբերյալ վերջնական որոշման իրավունքը Ակադեմիայի խորհրդի միջնորդության հիման վրա վերապահված է Արդարադատության խորհրդին, իսկ դատախազների թեկնածությունների ցուցակում գտնվող անձանց մասով՝ ՀՀ գլխավոր դատախազին:

Ակադեմիայի կառավարմանը եւ կրթական գործընթացի կազմակերպմանը վերաբերող մյուս բոլոր հարցերով Խորհուրդը որոշումներն ընդունում է ամբողջ կազմով, այսինքն` եւ դատավոր, եւ՛ դատախազ եւ՛ գործադիրի ներկայացուցիչ անդամների մասնակցությամբ՝ նիստին մասնակցող անդամների ձայների մեծամասնությամբ: Դրանով իսկ միասնականացվում է Ակադեմիայի  դերը՝ որպես կրթական գործընթացի կազմակերպման պատասխանատու:

Ակադեմիայի կառավարման հարցում ներդրվել է Ակադեմիայի կառավարման Խորհրդի եւ ղեկավար մարմնի Ռեկտորի միջեւ ստուգումների ու հակակշիռների յուրօրինակ մեխանիզմ: Ռեկտորի գործողությունները գտնվում է Ակադեմիայի խորհրդի վերահսկողության ներքո եւ Խորհուրդը իրավունք ունի միջնորդել ՀՀ վարչապետին Ռեկտորի լիազարութոյւնները դադարեցնելու վերաբերյալ: Ավելին, Նախագծով Խորհրդին վերապահված է Ռեկտորի կողմից ներկայացված կրթական ծրագրերը իր համար նախընտրելի տարբերակով ընդունելու հնարավորություն: Դա նշանակում է, որ անգամ կրթական ծրագրերի կազմակերպման հարցում ապահովված են անկախության երաշխիքներ, եթե կոլեգիալ կառավարման մարմինը գործում է կազմակերպված եւ փոխհամաձայնեցված:

Արդարադատոթւյան նախարարության ներկայացուցչի մասնակցությունը Ակադեմիայի կոլեգիալ կառավարման մարմնում, հանարավորթյուն է տալիս ՀՀ կառավարությանը առավել արդյունավետ իրականացնելու ոլորտում պետական քաղաքականության մաշկման իր առաքելությունը, այդ հարցում դասեր հարցում գարծնակնում ի հայտ եկող խնդիրներից, հակակշռի դերակատարում ունենալու դատական իշխանության բնագավառում կորպորատիվիզմի ձեւավորմանը, խորհելու Ակադեմիայի գործառնությանը աջակցելու հարցում արտաքին նյութական եւ տեխանիկական աջակցության ներգրավման ուղիների վերաբերյալ:

Ավելին, գործադիր իշխանության ներկայացուցչի մասնակցության շնորհիվ, այն ստեղծում է Ակադեմիայի կոլեգիալ կառավարման մարմնի կայացման եւ  գործունակության լուրջ խթան, ինչը նպաստելու է կրթական գործընթացի կազմակերպման եւ իրականացման հարցերում դատախազության ու դատական մարմինների փոխհամաձայնեցված, արդյունավետ քաղաքականության գործունեությանը: Հակառակ պարագայում բացառված չեն երկու համարգերի միջեւ լուրջ անհամաձայնությունները, որոնք ի վերջո Ակադեմիայի կառավարումը կարող են  հանգեցնելու փակուղու եւ հարցականի տակ դնելու համատեղ ուսուցման արդյունավետությունը:

3. Ակնկալվող արդյունքը

«Արդարադատության ակադեմիայի մասին» Հայաստանի   Հանրապետության օրենքի եւ դրա ընդունմամբ պայմանավորած մի շարք այլ իրավական ակտերում՝ Հայաստանի Հանրապետության դատական օրենսգիրք, «Դատախազության մասին», «Պետական ոչ առեւտրային կազմակերպությունների մասին», «Զինապարտության մասին», «Դատական ծառայության մասին» օրենքներում, Հայաստանի Հանրապետության դատական օրենսգրքում, քրեական օրենսգրքում փոփոխությունների եւ լրացումներ նախատեսող օրենքների ընդունմամբ, հնարավոր է դառնում ուսուցման ոլորտում առկա, Ակադեմիայի գործունեության հետ կապված հասարակական հարաբերությունների ողջ ծավալի համալիր, համակարգված կարգավորումը, դատական ու դատախազական համակարգերի կադրերի պատրաստման բնագավառում միասնական պետական քաղաքականության իրականացումը:

--------------------------------------------------------------------------------

¹   Raffaele Sabato, European Network For The Exchange Of Information Between Persons And Entities Responsible For The Training Of Judges And Public Prosecutors, RL (2006) 61; Opinion No. 4 (2003) of the Consultative Council of European Judges (CCJE) for the attention of the Committee of Ministers of the Council of Europe on Appropriate Initial and In-Service Training of Judges at National and European Level, paragraph 29;  Explanatory Memorandum to «18 of Recommendation Rec (2000) 19 on the Role of Public Prosecution in the Criminal Justice System.
² Communication form the Commission to the European Parliament and the Council on judicial training in the European Union (Com/2006/0356 final)
³ Opinion No. 4 (2003) of the Consultative Council of European Judges (CCJE) for the attention of the Committee of Ministers of the Council of Europe on Appropriate Initial and In-Service Training of Judges at National and European Level, paragraph 29
⁴ European Network For The Exchange Of Information Between Persons And Entities Responsible For The Training Of Judges And Public Prosecutors, RL (2006) 61; պարագրաֆ 2:
⁵ Կարգադրության 7-րդ մասի 11)-րդ կետում սահմանված է «Ներկայումս գործում են երկու առանձին կառույցներ, որոնցից մեկը զբաղվում է դատավորների եւ դատավորների թեկնածուների ուսուցմամբ, իսկ մյուսը` դատախազների վերապատրաստմամբ եւ դատախազների թեկնածուների ուսուցմամբ: Պետության ծախսերը կրճատելու, ինչպես նաեւ օրենսդրության միատեսակ մեկնաբանության եւ կիրառման համար նպատակահարմար է ստեղծել դատավորների եւ դատախազների ուսուցման եւ վերապատրաստման միասնական մեկ համակարգ.»