Հոդված 1. Հայաստանի Հանրապետության 2003 թվականի ապրիլի 18-ի քրեական օրենսգրքի (այսուհետ` Օրենսգիրք) 338-րդ հոդվածի`

1) վերնագրում «սուտ ցուցմունք» բառերը փոխարինել «ակնհայտ սուտ ցուցմունք» բառերով,

2) 1-ին մասում առաջին «քաղաքացիական» բառից հետո լրացնել «կամ վարչական» բառերով, երկրորդ «քրեական» բառից հետո լրացնել «վարչական» բառով, առաջին եւ երկրորդ «սուտ ցուցմունք» բառերը փոխարինել «ակնհայտ սուտ ցուցմունք» բառերով:

Հոդված 2. Օրենսգրքի 349-րդ հոդվածի 1-ին մասը «քաղաքացիական» բառից հետո լրացնել «կամ վարչական» բառերով:

Հոդված 3. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը։

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

1. Իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը: Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրեսգրքի 338-րդ հոդվածը քրեական պատասխանատվություն է նախատեսում քաղաքացիական գործով սուտ ցուցմունք տալու, քրեական գործով վկայի կամ տուժողի կողմից սուտ ցուցմունք տալու, քրեական կամ քաղաքացիական գործով փորձագետի կողմից ակնհայտ կեղծ եզրակացություն տալու եւ թարգմանչի կողմից ակնհայտ սխալ թարգմանություն կատարելու համար:

Փաստորեն, այս հանցակազմի օբյեկտիվ կողմն են կազմում տուժողի կամ վկայի կողմից ակնհայտ սուտ ցուցմունքներ տալը, փորձագետի կողմից ակնհայտ կեղծ եզրակացություն տալը եւ թարգմանչի կողմից ակնհայտ սխալ թարգմանություն կատարելը: Նշված գործողությունները գործող քրեական օրենսգրքի համաձայն կարող են կատարվել ինչպես քրեական, այնպես էլ քաղաքացիական գործի քննության ընթացքում: Մինչդեռ վարչական դատավարության ընթացքում վկայի կամ կողմերի ցուցմունքները, որոնց Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 34-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն դատարանը կարող է իր նախաձեռնությամբ կամ կողմի միջնորդությամբ կարգադրել ցուցմունք տալ վիճելի փաստի վերաբերյալ` վկայի ցուցմունքի համար սահմանված կանոններով, եւս կարող են կարեւոր նշանակություն ունենալ: Ինչպես քրեական եւ քաղաքացիական, այնպես էլ վարչական գործի լուծման համար կարեւորվում են նաեւ փորձագետի եզրակացությունը եւ թարգմանչի կողմից կատարած ճիշտ թարգմանությունը:

Բացի այդ, Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 33-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն` դատարանը նախազգուշացնում է վկային ակնհայտ կեղծ ցուցմունք տալու կամ ցուցմունք տալուց հրաժարվելու համար նախատեսված քրեական պատասխանատվության մասին: Դատարանը վկայից ստորագրություն է վերցնում նախազգուշացման մասին, որը կցվում է դատական նիստի արձանագրությանը: Իսկ նույն օրենսգրքի 36-րդ հոդվածի 6-րդ մասի համաձայն` դատարանը փորձագետ նշանակելիս պետք է փորձագետին նախազգուշացնի ակնհայտ կեղծ եզրակացություն տալու համար սահմանված  քրեական պատասխանատվության մասին, որի վերաբերյալ կազմվում է փորձագետի կողմից ստորագրված գրավոր արձանագրություն:

Առաջարկվող փոփոխությունների մյուս մասը վերաբերում է ճիշտ տերմինի ներմուծմանը եւ օրենսդրությունում միասնական տերմինի կիրառմանը:

2. Ընթացիկ իրավիճակը եւ խնդիրները:  Հաշվի առնելով վերը շարադրվածը` առաջարկվում է լրացում կատարել Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքում եւ 338-րդ հոդվածում քրեական պատասխանատվություն նախատեսել ոչ միայն քրեական եւ քաղաքացիական, այլ նաեւ վարչական գործով ակնհայտ սուտ ցուցմունք, ակնհայտ կեղծ եզրակացություն տալու եւ ակնհայտ սխալ թարգմանություն կատարելու համար:

Նույն նկատառումով առաջարկվում է քրեական օրենսգրքի 349-րդ հոդվածով քրեական պատասխանատվություն նախատեսել ոչ միայն քրեական եւ քաղաքացիական, այլ նաեւ վարչական գործով ապացույցները կեղծելու համար:

Ինչ վերաբերվում է  քրեական, վարչական դատավարության եւ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերում »ակնհայտ սուտ ցուցմունք» տերմինի ամրագրմանը, ապա դա պայմանավորված է միասնական հասկացության օգտագործման նկատառումներով: Բանն այն է, որ նույն խնդրի շուրջ վերոհիշյալ օրենսգրքերը օգտագործում են տարբեր հասկացություններ, ինչպիսինն են «սուտ ցուցմունք» եւ «ակնհայտ կեղծ ցուցմունք» հասկացությունները: Վերոհիշյալ բազմազանությունը վերացնելու նպատակով առաջարկվում է միասնականորեն օգտագործել «ակնհայտ սուտ ցուցմունք» բառակապակցությունը:

Բացի այդ` ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի մի շարք հոդվածներում` 207-րդ հոդվածի 4-րդ մասում, 216-րդ հոդվածի 2-րդ մասում, 221-րդ հոդվածի 2-րդ մասում, 222-րդ հոդվածի 2-րդ մասում, 224-րդ հոդվածի 1-ին մասում, 339-րդ հոդվածի վերնագրում եւ 499.5-րդ հոդվածի 2-րդ մասում օգտագործված է «ակնհայտ սուտ ցուցմունք» բառակապակցությունը, որը ավելի ճիշտ է արտահայտում այդ երեւույթի էությունը:

3. Տվյալ բնագավառում իրականացվող քաղաքականությունը: Օրենքը պետք է կարգավորի ոչ միայն քաղաքացիական եւ քրեական դատավարություններում ակնհայտ սուտ ցուցմունք կամ կեղծ եզրակացություն տալու, ակնհայտ սխալ թարգմանություն կատարելու, ապացույցները կեղծելու հետ կապված  հարաբերությունները, այլ նաեւ վարչական դատավարությունում ծագող նույնաբովանդակ հարաբերությունները:

Իրավակիրառ պրակտիկայում հակասություններից խուսափելու համար հարկավոր է միասնական տերմինաբանության ներդնում:

4. Կարգավորման նպատակը եւ բնույթը: Նախագծով առաջարկվող կարգավորումը նպատակ ունի լրացնել օրենքի բացը եւ հաստատել միասնական տերմին նույն հասկացության վերաբերյալ:

5. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները եւ անձիք: Նախագիծը մշակվել է ՀՀ  գլխավոր դատախազություն կողմից:

6.Ակնկալվող արդյունքը: Նախագծի ընդունումը կլրացնի օրենքի բացերը, ինչպես նաեւ կլուծի տարբեր տերմինների կիրառման հետեւանքով իրավակիրառ պրակտիկայում առաջացած խնդիրները:

7. Այլ տեղեկություններ: Նախագծի վերաբերյալ այլ տեղեկություններ չկան: