«4) «Արտոնագրային հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով նախատեսված գործունեությունը:»:
Հոդված 2. Օրենքի 3-րդ հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 5-րդ կետով.
«5) «Արտոնագրային հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով նախատեսված գործունեությունը ազատվում է արտոնագրային հարկից:»:
Հոդված 3.
Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2017 թվականի հունվարի 1-ից:
ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ
«ԱՐՏՈՆԱԳՐԱՅԻՆ ՎՃԱՐՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԱՐՏՈՆԱԳՐԱՅԻՆ ՀԱՐԿԻ ՄԱՍԻՆ», «ՀԱՐԿԵՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՏԵՂԱԿԱՆ ԻՆՔՆԱԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԵԿԱՄՏԱՅԻՆ ՀԱՐԿԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԿՈՒՏԱԿԱՅԻՆ ԿԵՆՍԱԹՈՇԱԿՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԵԿԱՄՏԱՅԻՆ ՀԱՐԿԻ ԵՎ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՎՃԱՐԻ ԱՆՁՆԱՎՈՐՎԱԾ ՀԱՇՎԱՌՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԱՂԲԱՀԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՍԱՆԻՏԱՐԱԿԱՆ ՄԱՔՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ԵՐԵՎԱՆ ՔԱՂԱՔՈՒՄ ՏԵՂԱԿԱՆ ԻՆՔՆԱԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԻՐԱՎԱԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԵՎ «ՍԱՀՄԱՆԱՄԵՐՁ ԳՅՈՒՂԱԿԱՆ ՀԱՄԱՅՆՔՆԵՐՈՒՄ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ԳՈԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՐԿԵՐԻՑ ԱԶԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՓԱԹԵԹԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ
1. Անհրաժեշտությունը.
ՀՀ տնտեսական ոլորտը կարգավորող իրավական ակտերի բարեփոխումների խորհրդի կողմից (այսուհետ՝ Խորհուրդ) հանձնարարվել է ՀՀ կառավարության աշխատակազմի «Օրենսդրության կարգավորման ազգային կենտրոն» ՊՀ-ին (այսուհետ՝ ՕԿԱԿ) ուսումնասիրել մի շարք ոլորտների կարգավորումները եւ ներկայացնել առաջարկություններ համապատասխան ոլորտը կարգավորող իրավական ակտերի կրճատման, պարզեցման, մասնավորապես, դրանցով սահմանված տնտեսապես ոչ արդյունավետ եւ աննպատակահարմար մեխանիզմների կրճատման վերաբերյալ:
2. Ընթացիկ իրավիճակը եւ խնդիրները.
ՕԿԱԿ-ի կողմից ի թիվս սահմանված այլ ոլորտների ուսումնասիրվում է հարկային ոլորտը, մասնավորապես գործող «Արտոնագրային վճարների մասին» ՀՀ օրենքը (այսուհետ՝ Օրենք), որն իմաստային առումով բաղկացած է երկու տարբեր մասերից, որոնցից առաջինով արտոնագրային վճարներ են սահմանվում ֆիզիկական անձանց (այդ թվում՝ անհատ ձեռնարկատերերի) կողմից իրականացվող գործունեության որոշ տեսակների համար (Հավելված 1), իսկ մյուս մասով (Հավելված 7)՝ իրավաբանական անձանց եւ անհատ ձեռնարկատերերի կողմից իրականացվող գործունեության լրիվ այլ տեսակների համար (նախկինում հիմնականում հաստատագրված հարկի դաշտում գործող): Օրենքի նման կառուցվածքը խառնաշփոթ է առաջացնում, քանի որ Օրենքի հոդվածների մի մասը վերաբերում է միայն Հավելված 1-ին, մյուս մասը՝ միայն Հավելված 7-ին, եւ անհասկանալի է մի օրենքում դրանց համատեղումը:
Ներկայումս Հավելված 1-ով սահմանված գործունեության տեսակներով կարող են զբաղվել ինչպես ֆիզիկական անձինք, այնպես էլ անհատ ձեռնարկատերերը, սակայն անհատ ձեռնարկատերերը միաժամանակ չեն կարող զբաղվել գործունեության այլ տեսակներով: Միաժամանակ Հավելված 1-ի ցանկում ընդգրկված գործունեության տեսակների գծով եկամտային հարկ չի հաշվարկվում եւ չի վճարվում, հետեւաբար արտոնագրային վճար վճարելու ժամանակահատվածը չի հաշվառվում աշխատանքային ստաժում թե ֆիզիկական անձանց, թե անհատ ձեռնարկատերերի դեպքում: Այսպիսով, որպես անհատ ձեռնարկատեր հաշվառվելը ֆիզիկական անձին որեւէ առավելություն չի տալիս:
Հավելված 1-ով սահմանված գործունեություն տեսակներով գործունեություն ծավալողների նկատմամբ գործում են նաեւ տարբեր սահմանափակումներ, մասնավորապես շրջանառության 9 մլն դրամի շեմը, ինչը ստիպում է վճարողին հաշվառում վարել:
Թեեւ Օրենքի «Հավելված 7»-ով սահմանված գործունեության տեսակներով զբաղվող անհատ ձեռնարկատերերի եւ իրավաբանական անձանց համար արտոնագրային վճարը փոխարինում է ավելացված արժեքի հարկին եւ (կամ) շահութահարկին, այնուամենայնիվ անհրաժեշտ է տարվա արդյունքներով՝ հարկային մարմին ներկայացնել շահութահարկի հաշվարկ:
3. Տվյալ բնագավառում իրականացվող քաղաքականությունը.
ՀՀ կառավարությունը որդեգրել է տնտեսական գործունեության պետական կարգավորման արդյունավետության բարձրացման, գործարար միջավայրի եւ շուկայական տնտեսության զարգացմանը խոչընդոտող դրույթների վերացման, պետության կողմից քաղաքացիներին մատուցվող ծառայությունների բարելավման եւ պարզեցման, գործող նորմատիվ իրավական ակտերի կատարելագործման քաղաքականություն եւ այդ համատեքստում, ինչպես նաեւ հաշվի առնելով միջազգային լավագույն փորձը՝ փոքր ու միջին ձեռնարկատիրության սուբյեկտների համար գործունեության նպաստավոր պայմանների ձեւավորման նպատակով ոլորտում անհրաժեշտ է կատարել իրականացվող քաղաքականության փոփոխություններ:
4. Կարգավորման նպատակը եւ բնույթը.
Հիմք ընդունելով Խորհրդի հանձնարարականը, նպատակ ունենալով բարելավել գործարար միջավայրը, այդ թվում՝ ոլորտը կարգավորող իրավական ակտերի կրճատման ու վերանայման միջոցով, հաշվի առնելով ուսումնասիրությամբ արձանագրված գործող իրավիճակը եւ վերը թվարկված խնդիրները, ի նկատի ունենալով այլ պետությունների ուսումնասիրված փորձը, առաջարկվում է.
- Օրենքից առանձնացնել Հավելված 1-ով սահմանված գործունեության տեսակներին վերաբերող մասերը եւ դրանց վերաբերյալ ընդունել «Արտոնագրային հարկի մասին» ՀՀ օրենք, որն առնչվում է մանր բիզնեսում գործունեության որոշ տեսակներով զբաղվող ֆիզիկական անձանց եւ սահմանվում է որպես տեղական բյուջե վճարվող հարկ: Միաժամանակ, Հավելված 7-ով սահմանված գործունեության տեսակների համար Օրենքը շարադրել նոր խմբագրությամբ.
-Սահմանել, որ արտոնագրային հարկով կարող են հարկվել միայն ֆիզիկական անձինք, որոնք կկարողանան առանց պետական կամ հարկային հաշվառման զբաղվել «Արտոնագրային հարկի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված գործունեության տեսակներով (գործունեության տեսակների ցանկը չի փոխվել եւ համապատասխանում է Օրենքի Հավելված 1-ով սահմանված գործունեության տեսակներին).
- Հանել շրջանառության 9 մլն դրամի շեմը, ինչի արդյունքում արտոնագրային հարկով հարկվող ֆիզիական անձինք վերոնշյալ գործունեության մասով հաշվառում վարելու անհրաժեշտություն չեն ունենա.
- Արտոնագրային հարկով հարկվող գործունեություն իրականացնելու համար Ձեռնարկատիրական արտոնագիրը ստանալ տեղական ինքնակառավարման մարմնից.
- Թե Արտոնագրային հարկ, թե Արտոնագրային վճարներ վճարողների համար Ձեռնարկատիրական արտոնագիրը վճարողի ցանկությամբ տրամադրել նաեւ մեկից-հինգ տարի ժամկետներով (ի լրումն ներկայումս գործող տարվա ընթացքում ընտրված մեկ կամ մի քանի ամիսների համար Արտոնագրի ձեռքբերման տարբերակի)՝ համապատասխանաբար զեղչային համակարգի կիրառմամբ: Միաժամանակ անձը կազատվի լրավճար կատարելու պարտականությունից, եթե արտոնագիրը ստանալուց հետո օրենսդրական փոփոխությունների արդյունքում արտոնագրային հարկի չափն ավելանա.
-Արտոնագրային վճարներ վճարողների համար հնարավորություն ստեղծել արտոնագիր տրամադրելու մասին հայտարարությունը հարկային մարմին ներկայացնել Էլեկտրոնային եղանակով եւ նույն եղանակով հարկային մարմնից ստանալ Արտոնագիրը.
- Արտոնագրային վճարներ վճարողների համար հանել շահութահարկի հաշվարկ ներկայացնելու պարտավորությունը.
- Պարզեցնել Օրենքի շարադրանքը, մասնավորապես գործունեության յուրաքանչյուր տեսակի գծով կազմել առանձին գլուխներ եւ հայտարարությունների ձեւեր, ինչպես նաեւ հստակեցնել Օրենքում օգտագործվող հասկացությունները:
Նախածերի ընդունման կապակցությամբ նախատեսվում է ընդունել՝
- 1) Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2012 թվականի մարտի 22-ի N 372-Ն որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն որոշում:
- 2) «Արտոնագրային վճարով հարկվող գործունեություն իրականացնելու վերաբերյալ հայտարարության ձեւերը եւ դրանց լրացման կարգերը հաստատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն որոշում:
- 3) «Տեղական ինքնակառավարման մարմինների կողմից տրամադրված Ձեռնարկատիրական արտոնագրերի վերաբերյալ տեղեկությունների ներկայացման կարգ սահմանելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն որոշում:
- 4) «Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահի 2014 թվականի հունվարի 22-ի N 18-Ն հրամանում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների նախարարի հրաման:
5. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները եւ անձիք.
Առաջարկները մշակվել են ՀՀ կառավարության աշխատակազմի «Օրենսդրության կարգավորման ազգային կենտրոն» ՊՀ-ի կողմից եւ եւ քննարկվել արտոնագրային վճարներով հարկվող գործունեության տեսակներով զբաղվող բիզնեսի ներկայացուցիչների հետ:
6. Ակնկալվող արդյունքը.
Օրենքների փաթեթի ընդունմամբ պայմանավորված ակնկալվող արդյունքը կլինի ոլորտի
կարգավորման եւ բիզնես գործունեություն ծավալելու պայմանների բարելավումը եւ առկա խնդիրների վերացումը:
Մասնավորապես,
- Արտոնագրային հարկը որպես տեղական հարկ սահմանելը կբերի գործունեության այդ տեսակներով զբաղվողների ստվերի կրճատմանը եւ կապահովի համայնքային բյուջեների հարկային եկամուտների աճ՝ հաշվի առնելով տեղական ինքնակառավարման մարմինների տեղեկացվածությունը իրենց տարածքում գործող մանր ձեռնարկատերերի վերաբերյալ,
- Արտոնագրային հարկով հարկվող գործունեության տեսակներ իրականացնողների համար չի լինի հարկային հաշվառման պահանջ, շրջանառության նկատմամբ շեմ չի գործի, հաշվառում վարելու անհրաժեշտություն այլեւս չի լինի եւ արտոնագիրը կտրամադրվի անմիջապես գործունեության իրականացման համայնքում,
- Ավելի երկար ժամանակաշրջանի համար արտոնագիր ստանալու դեպքում էականորեն կնվազի արտոնագրային հարկի/վճարների չափը,
- Արտոնագրային վճարներով հարկվող գործունեության տեսակներ իրականացնողների համար արտոնագիր տրամադրելու մասին հայտարարությունը հնարավոր կլինի հարկային մարմին ներկայացնել Էլեկտրոնային եղանակով՝ հարկային մարմնի պաշտոնական ինտերնետային կայքի Էլեկտրոնային հաշվետվությունների բաժնի միջոցով եւ նույն եղանակով հարկային մարմնից ստանալ Արտոնագիրը,
- Արտոնագրային վճարներով հարկվող գործունեության տեսակներ իրականացնողները այլեւս չեն ներկայացնի շահութահարկի հաշվարկ:
- Օրենքի շարադրանքն ավելի հստակ կլինի:
2012 թվականին «Արտոնագրային վճարների մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված գործունեության տեսակները իրականացնողների թիվը կազմել է 31827, որոնց հարկային պարտավորությունների վճարման ծախսերը կազմել են մոտ 4.3 մլրդ ՀՀ դրամ: Առաջարկվող փոխոխությունից հետո նրանց հաշվարկման եւ վճարման հետ կապված ծախսերը կկրճատվեն մոտ 92%-ով՝ կազմելով մոտ 328 մլն ՀՀ դրամ:
ՀՀ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
«Արտոնագրային վճարների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Արտոնագրային հարկի մասին», «Հարկերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում եւ փոփոխություն կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում կատարելու մասին», «Եկամտային հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Եկամտային հարկի եւ սոցիալական վճարի անձնավորված հաշվառման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Աղբահանության եւ սանիտարական մաքրման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին», «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին», «Սահմանամերձ գյուղական համայնքներում իրականացվող գործունեությունը հարկերից ազատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքների նախագծերի ընդունումն առողջապահության բնագավառի վրա ազդեցություն չի ունենա:
ՀՀ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ԲՆԱՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
1.«Արտոնագրային վճարների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Արտոնագրային հարկի մասին», «Հարկերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում եւ փոփոխություն կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում կատարելու մասին», «Եկամտային հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Եկամտային հարկի եւ սոցիալական վճարի անձնավորված հաշվառման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Աղբահանության եւ սանիտարական մաքրման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին», «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին» եւ «Սահմանամերձ գյուղական համայնքներում իրականացվող գործունեությունը հարկերից ազատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերի (այսուհետ` օրենքներ) ընդունման արդյունքում շրջակա միջավայրի oբյեկտների` մթնոլորտի, հողի, ջրային ռեսուրսի, ընդերքի, բուuական եւ կենդանական աշխարհի, հատուկ պահպանվող տարածքների վրա բացասական հետեւանքներ չեն առաջանա:
2. Օրենքների նախագծերի չընդունման դեպքում շրջակա միջավայրի oբյեկտների վրա բացասական հետեւանքներ չեն առաջանա:
3. Օրենքների նախագծերը բնապահպանության ոլորտին չեն առնչվում, այդ ոլորտը կանոնակարգող իրավական ակտերով ամրագրված uկզբունքներին եւ պահանջներին չեն հակասում:
Օրենքների կիրարկման արդյունքում բնապահպանության բնագավառում կանխատեuվող հետեւանքների գնահատման եւ վարվող քաղաքականության համեմատական վիճակագրական վերլուծություններ կատարելու անհրաժեշտությունը բացակայում է:
ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերի մրցակցության բնագավառում կարգավորման ազդեցության գնահատման
«Արտոնագրային վճարների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Արտոնագրային հարկի մասին», «Հարկերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում եւ փոփոխություն կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում կատարելու մասին», «Եկամտային հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», «Եկամտային հարկի եւ սոցիալական վճարի անձնավորված հաշվառման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին, «Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Աղբահանության եւ սանիտարական մաքրման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին», «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին» «Սահմանամերձ գյուղական համայնքներում իրականացվող գործունեությունը հարկերից ազատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերով (այսուհետ` Նախագծեր) նախատեսվում են մի շարք փոփոխություններ, մասնավորապես` սահմանվում է արտոնագրային հարկ հասկացությունը, կարգավորվում են Հայաստանի Հանրապետությունում արտոնագրային հարկի հաշվարկման եւ վճարման հետ կապված հարաբերությունները, սահմանվում է արտոնագրային հարկ վճարողների շրջանակը, արտոնագրային հարկի չափը եւ վճարման կարգը, նախատեսվում է արտոնագրային վճարներ վճարողների համար հանել շահութահարկի հաշվարկ ներկայացնելու պարտավորությունը:
Նախագծերով կարգավորվող շրջանակներն առնչվում են արտոնագրային հարկ վճարող ֆիզիկական անձանց կողմից մատուցվող ծառայությունների շուկայի հետ: Նախագծերով փոքր բիզնեսով զբաղվող ֆիզիկական անձիք առանց պետական կամ հարկային հաշվառման կկարողանան իրականացնել իրենց գործունեությունը:
Հիմք ընդունելով նախնական փուլի արդյունքները` կարգավորման ազդեցության գնահատման աշխատանքները դադարեցվել են` արձանագրելով Նախագծերի ընդունմամբ մրցակցության միջավայրի վրա ոչ զգալի դրական ազդեցություն հայտնաբերվելու եզրակացություն:
ՀՀ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ, ԱՅԴ ԹՎՈՒՄ` ՓՈՔՐ եւ ՄԻՋԻՆ ՁԵՌՆԱՐԿԱՏԻՐՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
««Արտոնագրային վճարների մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Արտոնագրային հարկի մասին», ««Հարկերի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», ««ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Տեղական ինքնակառավարման մասին» ՀՀ օրենքում լրացում եւ փոփոխություն կատարելու մասին», ««ՀՀ բյուջետային համակարգի մասին» ՀՀ օրենքում լրացում կատարելու մասին», ««Եկամտային հարկի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Կուտակային կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», ««Եկամտային հարկի եւ սոցիալական վճարի անձնավորված հաշվառման մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին, ««Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Աղբահանության եւ սանիտարական մաքրման մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին», «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին», ««Սահմանամերձ գյուղական համայնքներում իրականացվող գործունեությունը հարկերից ազատելու մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքների նախագծերի (այսուհետ` Նախագիծ) գործարար եւ ներդրումային միջավայրի վրա կարգավորման ազդեցության գնահատման նպատակով իրականացվել են նախնական դիտարկումներ:
Գնահատման նախնական փուլում պարզ է դարձել, որ Նախագծի ընդունման դեպքում, դրա կիրարկման արդյունքում գործարար եւ ներդրումային միջավայրի վրա նախատեսվում է դրական ազդեցություն` հաշվի առնելով հետեւյալ հանգամանքները.
«Արտոնագրային հարկի մասին», ««Արտոնագրային վճարների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Հարկերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում եւ փոփոխություն կատարելու մասին», ««Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում կատարելու մասին», ««Եկամտային հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Կուտակային կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», ««Եկամտային հարկի եւ սոցիալական վճարի անձնավորված հաշվառման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին», ««Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Աղբահանության եւ սանիտարական մաքրման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին», ««Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն եւ լրացում կատարելու մասին» եւ «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին», ««Սահմանամերձ գյուղական համայնքներում իրականացվող գործունեությունը հարկերից ազատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների լրամշակված նախագծերն իրենց մեջ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2009 թվականի հոկտեմբերի 22-ի «Նորմատիվ իրավական ակտերի նախագծերի հակակոռուպցիոն բնագավառում կարգավորման ազդեցության գնահատման իրականացման կարգը հաստատելու մասին» թիվ 1205-Ն որոշմամբ հաստատված Կարգի 9-րդ կետով նախատեսված որեւէ կոռուպցիոն գործոն չեն պարունակում:
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
Նախագծերի փաթեթի սոցիալական ազդեցության գնահատումը կատարվել է «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 27.1 հոդվածի եւ ՀՀ կառավարության 2010 թվականի հունվարի 14-ի N 18-Ն որոշման համաձայն:
Նախագծերի սոցիալական ազդեցության գնահատումը կատարվել է սոցիալական պաշտպանության ոլորտի եւ դրա առանձին ենթաոլորտների իրավիճակի բնութագրիչների եւ դրանց ինդիկատորների հիման վրա:
Նախագծերը`
ա) ռազմավարական կարգավորման ազդեցության տեսանկյունից ունեն չեզոք ազդեցություն.
բ) շահառուների վրա կարգավորման ազդեցության տեսանկյունից ունեն չեզոք ազդեցություն:
ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ԲՅՈՒՋԵՏԱՅԻՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Փաթեթով առաջարկվում է.
1) «Արտոնագրային վճարների մասին» ՀՀ օրենքից առանձնացնել նույն օրենքի թիվ 1 հավելվածով սահմանված գործունեության տեսակներին վերաբերող մասերը եւ դրանց վերաբերյալ ընդունել «Արտոնագրային հարկի մասին» ՀՀ նոր օրենք՝ արտոնագրային հարկը սահմանելով որպես տեղական հարկ,
2) վերանայել արտոնագրային վճարների հաշվարկման կարգը: Մասնավորապես, առաջարկվում է սահմանել, որ արտոնագրային վճարը կարող է հաշվարկվել ոչ թե մինչեւ 12 ամսյա, այլ մինչեւ 60 ամսյա ժամանակահատվածի համար: Զուգահեռաբար առաջարկվում է շարունակել ներկայումս գործող «Արտոնագրային վճարների մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված արտոնագրային վճարի չափը նվազեցնող զեղչային գործակիցների կիրառությունը՝ արտոնագրի ստացման յուրաքանչյուր ժամանակահատվածի համար սահմանելով զեղչային գործակցի կոնկրետ չափը, որի մեծությունը կախված է արտոնագրային վճար վճարող համարվելու ժամանակահատվածի տեւողությունից (օրինակ՝ 60 ամսյա ժամանակահատվածի համար արտոնագրային վճար վճարող համարվելու դեպքում զեղչային գործակցի չափը առաջարկվում է սահմանել 0,5),
3) սահմանել վարչական տուգանք`
ա) ֆիզիկական անձի կողմից առանց արտոնագրի «Արտոնագրային հարկի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի 6-րդ հոդվածում նշված գործունեության տեսակով (տեսակներով) զբաղվելու դեպքերի համար,
բ) արտոնագրային հարկ վճարողի կողմից արտոնագրում չնշված գործունեության տեսակով (տեսակներով) զբաղվելու դեպքերի համար,
գ) այլ ֆիզիկական անձին պատկանող արտոնագրով «Արտոնագրային հարկի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի 6-րդ հոդվածում նշված գործունեության տեսակով (տեսակներով) զբաղվելու դեպքերի համար:
Հաշվի առնելով վերը նշվածը, Փաթեթի ընդունումը կառաջացնի ՀՀ պետական բյուջեի եկամուտների նվազեցման` միեւնույն ժամանակ ավելացնելով ՀՀ համայնքների բյուջեների եկամուտները:
Միաժամանակ հայտնում ենք, որ Փաթեթի թե ընդունումը, թե չընդունումը ՀՀ պետական եւ համայնքների բյուջեների ծախսերի, ինչպես նաեւ բյուջետային բնագավառում քաղաքականության փոփոխման չի հանգեցնում: