Հոդված 1. «Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքի (այսուհետ՝ Օրենք) 44-րդ հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 2.1-րդ մասով.
«2.1 Հանրաքվեների ժամանակ տեղամասային ընտրական հանձնաժողովները կազմավորվում են հաշվի առնելով համապատասխանաբար «Հանրաքվեի մասին? Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքի եւ «Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի պահանջները:»:
Հոդված 2. 51-րդ հոդվածի 2-րդ մասում լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 24.1-24.7-րդ կետեր.
«24.1) գրանցում Է հանրաքվեներ անցկացնելու նախաձեռնող խմբին եւ դադարեցնում գրանցումը.
24.2) սահմանում է հանրաքվեներ անցկացնելու նպատակով ստորագությունների հավաքման ձեւաթերթիկների ձեւերը եւ լրացման կարգը.
24.3) սահմանում է տեղում ստորագրությունների հավաքմանը միանալու նոտարական կարգով տրված հայտարարության ձեւը.
24.4) սահմանում է հանրաքվեներ անցկացնելու նպատակով ստորագրությունների վավերականության հաստատման կարգը.
24.5) սահմանում է հանրաքվեների քարոզչության կողմերին դահլիճներ եւ այլ շինություններ տրամադրելու կարգը.
24.6) սահմանում է հանրաքվեների քարոզչության կողմերին զանգվածային լրատվության միջոցներով անվճար եւ վճարովի եթերաժամ տրամադրելու կարգը, ժամերի քանակը եւ ժամանակացույցը.
24.7) իրականացնում է հանրաքվեներ անցկացնելու նպատակով հավաքված ստորագրությունների վավերականության հաստատում:»:
Հոդված 2. Օրենքի 52-րդ հոդվածի 1-ին մասում լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 12.1-12.2-րդ կետեր.
«12.1) «Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված դեպքերում եւ կարգով գրանցում է տեղական հանրաքվե անցկացնելու նախաձեռնող խմբին եւ դադարեցնում գրանցումը.
12.2) Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված դեպքերում եւ կարգով իրականացնում է տեղական հանրաքվե անցկացնելու նպատակով հավաքված ստորագրությունների վավերականության հաստատում.»:
Հոդված 3. Օրենքի 53-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետում «կազմակերպումը» բառից հետո լրացնել «ընտրությունների եւ հանրաքվեների» բառերը:
Հոդված 4.
Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը։
ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ
«ՏԵՂԱԿԱՆ ՀԱՆՐԱՔՎԵԻ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔԻ, «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԸՆՏՐԱԿԱՆ ՕՐԵՆՍԳԻՐՔ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ՕՐԵՆՔԻ, «ՏԵՂԱԿԱՆ ԻՆՔՆԱԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԵՎ «ԵՐԵՎԱՆ ՔԱՂԱՔՈՒՄ ՏԵՂԱԿԱՆ ԻՆՔՆԱԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ
1. Ընթացիկ իրավիճակը եւ իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը
Հայաստանի Հանրապետության 2015 թվականի փոփոխություններով Սահմանադրության ընդունման արդյունքում էապես փոխվեցին ընտրական եւ հանրաքվեի ինստիտուտների կարգավորումները: Ինստիտուցիոնալ բարեփոխումները սերտորեն առնչվում են նաեւ տեղական հանրաքվեների կազմակերպմանը եւ անցկացմանը:
Մասնավորապես, Սահմանադրության փոփոխություններով սահմանվել է, որ տեղական հանրաքվեն համայնքային գործերի կառավարմանը անմիջական մասնակցության եղանակ է, որի միջոցով համայնքի բնակիչները լուծում են համայնքային նշանակության հանրային հարցեր:
Ի տարբերություն հանրաքվեի, որի կազմակերպման եւ անցկացման վերաբերյալ Սահմանադրությունը նախատեսում է ուղենշային կարգավորումներ, տեղական հանրաքվեի վերաբերյալ նախատեսվում են միայն դրա հասկացությունը եւ անցկացման սկզբունքները: Միաժամանակ, Սահմանադրության 7-րդ հոդվածով ամրագրված կարգավորումները հիմնարար նշանակություն ունեն հանրային իշխանության ձեւավորման եւ գործունեության համար եւ Սահմանադրությամբ ուղղակիորեն որեւէ հարց նորմատիվ կարգավորման առարկա չլինելու պատճառաբանությամբ օրենսդիրը չի կարող բացարձակ հայեցողության շրջանակներում ամրագրել ցանկացած կարգավորում՝ շրջանցելով սահմանադրական ընդհանուր տրամաբանությունը, հետեւաբար տեղական հանրաքվեի կարգավորումը անհրաժեշտ է դիտարկել Սահմանադրությամբ հանրաքվեի համար ամրագրված ընդհանուր տրամաբանության համատեքստում:
Նշվածի արդյունքում անհրաժեշտություն է առաջացել «Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը եւ հարակից օրենքները համապատասխանեցնել Սահմանադրության իրավակարգավորումներին եւ հանրաքվեների կազմակերպման եւ անցկացման սահմանադրաիրավական նոր մոտեցումներին:
2. Առաջարկվող կարգավորման բնույթը
1. «Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագծով (այսուհետ՝ Նախագիծ)՝
1) հստակ կարգավորում են ստացել տեղական հանրաքվեի հասկացությունը եւ դրա անցկացման սկզբունքները, տեղական հանրաքվեի դրվող նախագծերը եւ այն նախագծերը, որոնք չեն կարող դրվել տեղական հանրաքվեի, հարցը տեղական հանրաքվեի դնելու կարգի, տեղական հանրաքվեի նշանակման, կազմակերպման, քարոզչության իրականացման, քարոզչությունը ֆինանսավորելու նպատակով քարոզչության հիմնադրամ ստեղծելու, այդ հիմնադրամում մուծումներ կատարելու, քարոզչության ժամանակ դիտորդական առաքելություն իրականացնելու, տեղական հանրաքվեի ամփոփման, հարցը համայնքի ղեկավարի քննարկմանը ներկայացնելու եւ հանրաքվեի դնելու նախաձեռնությանը համայնքի բնակիչների միանալու մանրամասները,
2) տեղական հանրաքվեի չդրվող հարցերի շրջանակը լրացվել է նաեւ հարկերին, տուրքերին, այլ պարտադիր վճարներին, պաշտպանությանը վերաբերող, ինչպես նաեւ միջհամայնքային միավորներ ստեղծելու վերաբերյալ հարցերով,
3) հստակեցվել է ռազմական կամ արտակարգ դրության ավարտից հետո տեղական հանրաքվեի անցկացման կարգը,
4) հստակեցվել են տեղական հանրաքվե անցկացնելու եւ նշանակելու իրավունք ունեցող սուբյեկտների շրջանականը եւ որոշումների ընդունման կարգը,
5) նախատեսվել են համայնքի բնակչության կողմից տեղական հանրաքվե նախաձեռնելու դեպքում նախաձեռնող խմբի գրանցման եւ գրանցումը դադարեցնելու հիմքերը եւ կարգը,
6) սահմանվել է տեղական հանրաքվե նախաձեռնելու եւ անցկացնելու նպատակով ստորագրությունների հավաքման եւ ստորագրությունների վավերականության հաստատման ընդհանուր կարգը,
7) սահմանվել են տեղական հանրաքվեի քարոզչության իրականացման եւ ֆինանսավորման նոր կարգավորումներ:
2. Հաշվի առնելով, որ Սահմանադրության 194-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն ընտրական հանձնաժողովների լիազորությունները սահմանվում են Ընտրական օրենսգիրք սահմանադրական օրենքով, «Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգիրք» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքի նախագծով ընտրական հանձնաժողովների լիազորությունները լրացվել են հանրաքվեների կազմակերպման եւ ացկացման հետ կապված լիազորություններով՝ դրանց իրականացման ընթացակարգի կարգավորումը թողնելով օրենքին:
3. «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագծով սահմանվել է համայանքի ղեկավարի կողմից տեղական հանրաքվե նշանակելու լիազորությունը, իսկ համայանքի ավագանուն վերապահվել են տեղական հանրաքվե նախաձեռնելու եւ անցկացնելու մասին որոշումների ընդունման լիազորությունները:
4. «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագծով օրենքը համապատասխանեցվել է տեղական հանրաքվեի ինստիտուտի կարգավորման ընդհանուր մոտեցումներին:
3. Նախագծերի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները, անձինք եւ նրանց դիրքորոշումը
Նախագծերը մշակվել են Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության «Օրենսդրության զարգացման եւ իրավական հետազոտությունների կենտրոն» հիմնադրամի կողմից:
4. Ակնկալվող արդյունքը
Նախագծերի ընդունման արդյունքում «Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը եւ հարակից օրենքները կհամապատասխանեցվեն Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությամբ հանրաքվեի համար ամրագրված ընդհանուր տրամաբանությանը:
ՏԵՂԵԿԱՆՔ
«Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի, «Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգիրք» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքի, «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» եւ «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերի փաթեթի ընդունման առնչությամբ այլ օրենքների ընդունման անհրաժեշտության բացակայության մասին
Օրենքների նախագծերի փաթեթի ընդունումն այլ օրենքների ընդունման անհրաժեշտություն չի առաջացնում:
ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ
«Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի, «Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգիրք» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքի, «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» եւ «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերի փաթեթի ընդունման առնչությամբ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի եկամուտների էական նվազեցման կամ ծախսերի ավելացման մասին
«Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի, «Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգիրք» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքի, «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» եւ «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերի փաթեթի ընդունման կապակցությամբ ՀՀ պետական բյուջեի եկամուտների էական նվազեցում կամ ծախսերի ավելացում չի նախատեսվում:
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ՆԱԽԱԳԱՀ
պարոն Արա Բաբլոյանին
Հարգելի պարոն Բաբլոյանին
Համաձայն Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 109-րդ եւ «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքի 65-րդ եւ 73-րդ հոդվածները՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը Ազգային ժողով է ներկայացնում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2018 թվականի մարտի 29-ի N 382-Ա որոշամբ անհետաձգելի համարված «Տեղական հանրաքվեի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի, «Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգիրք» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական օրենքի, «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» եւ «Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքների նախագծերի փաթեթը: օրենքների նախագծերի փաթեթին կից ներկայացվում են օրենքների նախագծերի ընդունման հիմնավորումը, օրենքների նախագծերի ընդունման առնչությամբ այլ օրենքների ընդունման անհրաժեշտության բացակայության եւ գործող օրենքների փոփոխվող հոդվածների մասին տեղեկանքները, Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի եկամուտների էական նվազեցման կամ ծախսերի ավելացման մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության եզրակացությունը, ինչպես նաեւ նախաձեռնության վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2018 թվականի մարտի 29-ի N 382- Ա որոշումը:
Միաժամանակ հայտնում ենք, որ, նշված օրենքների նախագծերի փաթեթը Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովում քննարկելիս, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության ներկայացուցիչ (հիմնական զեկուցող) է նշանակվել Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալ Արթուր Հովհաննիսյանը:
| Հարգանքով` | ԿԱՐԵՆ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ |
