Հոդված 1.
«Ստանդարտացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության 2012 թվականի փետրվարի 8-ի ՀՕ-21-Ն օրենքի (այսուհետ` Օրենք) 1-ին հոդվածի 1-ին մասից, 10-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 8-րդ կետից, 13-րդ հոդվածի 2-րդ մասից, 18-րդ հոդվածի վերնագրից եւ 5-րդ մասից հանել «նորմատիվ» բառը:
ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ
«ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», ««ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԻՐԱՎԱԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ», «ՉԱՓՈՒՄՆԵՐԻ ՄԻԱՍՆԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԵՎ «ՍՏԱՆԴԱՐՏԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
1. Իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը
Օրենսդրական նախագծերի ընդունումը պայմանավորված է «Տեսչական մարմինների մասին» ՀՀ օրենքի եւ տեսչական մարմինների ձեւավորումից բխող տեխնիկական կանոնակարգման եւ չափագիտության ոլորտներում վերահսկողական գործառույթների իրավական ամբողջական կարգավորմամբ եւ տվյալ ոլորտներում գործող միջազգային պայմանագրերով նախատեսված հասկացությունների նույնականացմամբ:
Տեխնիկական կանոնակարգման եւ չափագիտության ոլորտներում վերահսկողության արդյունքում հայտնաբերված անհամապատասխանությունների նկատմամբ կիրառվող վարչական տույժերը եւ սահմանափակումները «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում վերապահվել են տվյալ ոլորտի Տեսչական մարմնին:
Նախատեսվում է ազատականացնել հանրային ծառայությունների ոլորտում չափման միջոցների (օրինակ՝ հաշվիչների) ստուգաչափման իրավունքի տրամադրումը մասնավոր կազմակերպություններին։ Ոլորտում մրցակցային դաշտ կստեղծի, որը խթան կհանդիսանա չափագիտության ոլորտում ներդրումների ներգրավմանը եւ արդիականացմանը։
2. Ընթացիկ իրավիճակը եւ խնդիրները
1) «Եվրասիական տնտեսական միության մասին» 2014 թվականի մայիսի 29-ի պայմանագրին միանալու մասին» պայմանագրով ամրագրված եւ որակի ենթակառուցվածքի ոլորտին առնչող դրույթների ոչ լիարժեք ընդգրկումն առաջացնում էր ազգային օրենսդրության ոչ ճիշտ մեկնաբանություններ եւ պարզաբանումներ:
2) Տեխնիկական կանոնակարգման եւ չափումների միասնականության ապահովման ոլորտներում պետական վերահսկողություն իրականացնող մարմնի գործառույթները մնացել էին օրենսդրորեն չհիմնավորված` օրենքով չէին սահմանվում շուկայի վերահսկողության տեսչական մարմնին վերապահված վերահսկողական գործառույթները` ուղղված շուկայահանված արտադրանքի եւ չափման միջոցի օրենսդրությամբ սահմանված պահանջների հայտնաբերմանը եւ վերացմանը:
3) Չափումների միասնականության ապահովման բնագավառում ստուգաչափում իրականացնող անձանց ներկայացված էր սահմանափակում:
3. Առաջարկվող կարգավորման նպատակը եւ բնույթը
- «Չափումների միասնականության ապահովման մասին» ՀՀ օրենքով վերահսկողությանն առնչվող եւ «Համապատասխանության գնահատման մասին» ՀՀ օրենքի 4-րդ գլխով սահմանված պետական վերահսկողություն իրականացնող մարմնի գործառույթները, որոնք վերապահված էին ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության Շուկայի վերահսկողության պետական տեսչությանը, չէին կարող վերաբերել ՀՀ կառավարության 2015 թվականի սեպտեմբերի 10-ի N 1063-Ն որոշմամբ եւ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով հիմնված Շուկայի վերահսկողության տեսչական մարմնին, քանի որ տեսչական մարմինը վերոնշյալ տեսչության իրավահաջորդը չէր: Վերոնշյալ Օրենքների նախագծերով նախատեսվել եւ հստակեցվել են շուկայահանված չափման միջոցների եւ տեխնիկական կանոնակարգերի օբյեկտ հանդիսացող արտադրանքի նկատմամբ պետական վերահսկողական գործառույթների իրականացում` ՀՀ կառավարության կողմից լիազոր մարմնի կողմից եւ վերահսկողության արդյունքների հիման վրա կարգադրագրերի ընդունման դրույթների ներառում:
- Վերահսկողության, ինչպես նաեւ վերահսկողության արդյունքում հայտնաբերված անհամապատասխանությունների նկատմամբ կիրառվող վարչական տույժերը եւ սահմանափակումները սահմանվել են «Տեխնիկական կանոնակարգման մասին», «Չափումների միասնականության ապահովման մասին» օրենքներում եւ «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում փոփոխությունների ներառմամբ:
- «Տեխնիկական կանոնակարգման» հասկացության մեջ ավելացվել է «արտադրանքի կամ արտադրանքի եւ դրա» բառերը, որը հնարավորություն է տալիս ստույգ սահմանել տեխնիկական կանոնակարգման օբյեկտը, որը կամ արտադրանքն է, կամ արտադրանքը եւ դրա հետ կապված գործընթացները:
- Օրենքի նախագծով նախատեսվել է շուկայահանված եւ տեխնիկական կանոնակարգման օբյեկտ հանդիսացող արտադրանքի շուկայահանում հայերենով լրացված համապատասխանության գնահատման փաստաթղթով եւ հայերեն մակնշմամբ, ինչը սպառողին հնարավորություն կընձեռի արտադրանքի որակի եւ անվտանգության մասին տեղեկացված լինելու։
- Օրենքի նախագծով նախատեսվել է ուժը կորցրած ճանաչել ՀՀ կառավարության կողմից տեխնիկական կանոնակարգերի մշակման ամենամյա ծրագրի հաստատումը սահմանող դրույթը, քանի որ ներկայումս կիրառվում է ԵԱՏՀ խորհրդի 2014 թ. N 79 որոշմամբ հաստաված պլան, որի համաձայն են կատարվում ԵԱՏՄ անդամ պետությունների կողմից առաջադրվող տեխնիկական կանոնակարգերի, կամ գործող տեխնիկական կանոնակարգերում փոփոխությունների մշակումը: Ինչ վերաբերում է Խորհրդին, ապա այն իր գործառույթների իրականացմամբ ոչ արդյունավետ կոլեգիալ խորհրդատվական եւ խորհրդակցական մարմին էր, որին վերապահված գործառույթները մասսամբ չէին արդարացվում:
- ««Չափումների միասնականության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին», ՀՀ օրենքի նախագծով նախատեսվում է ՀՀ կառավարության կողմից տրամադրվող ստուգաչափման իրավունքի վերապահում մասնավոր հատվածին: Այս փոփոխությամբ նախատեսվում է լիբերալիզացնել ոլորտում ստուգաչափման իրավունքի տրման պայմանները եւ ձերբազատվել սահմանափակումներից` հնարավորություն տալով հանրային ծառայությունների ոլորտի իրավաբանական անձանց` ՀՀ կառավարության կողմից ստուգաչափման իրավունքի տրամադրում:
4. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները եւ անձիք
Իրավական ակտի նախագծի մշակումն իրականացրել է Հայաստանի Հանրապետության տնտեսական զարգացման եւ ներդրումների նախարարության կողմից:
5. Ակնկալվող արդյունքը
Օրենսդրորեն կարգավորված գործառույթների իրականացում, սպառողների շահերի պաշտպանություն եւ անվտանգ արտադրանքի շուկայահանում:
