Հաստատել «Հայաստանի Հանրապետության պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման 1995 թվականի ծրագրի կատարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության հաշվետվությունը /կցվում է/։

Հայաստանի Հանրապետության
Նախագահ՝ Լ. ՏԵՐ-ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ

Երեւան
16 հունվարի 1998 թ.
ՀՕ-190

ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ՁԵՌՆԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ԱՆԱՎԱՐՏ ՇԻՆԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ՕԲՅԵԿՏՆԵՐԻ ՍԵՓԱԿԱՆԱՇՆՈՐՀՄԱՆ ԵՎ ԱՊԱՊԵՏԱԿԱՆԱՑՄԱՆ 1995 ԹՎԱԿԱՆԻ ԾՐԱԳՐԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ՄԱՍԻՆ

1. Ընդհանուր դրույթներ

1.1. Ծրագրի ընդունման ժամանակագրությունը

Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն խորհուրդը 1994 թվականի հունվարի 12-ին հաստատել է Հայաստանի Հանրապետության պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման 1994 թվականի ծրագիրը:

1995 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովը հաստատել է Հայաստանի Հանրապետության պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման 1995 թվականի ծրագիրը /այսուհետ՝ ծրագիր/: Ծրագրի հաստատման մասին որոշման մեջ նշված է, որ հաստատվում է 1995 թվականի ծրագիրը՝ հիմք ընդունելով 1994 թվականի ծրագիրը՝ փոփոխություններով եւ լրացումներով: Ծրագրի ցանկերում փոփոխությունները եւ լրացումները հիմնականում կապված են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության, աշխատավորական կոլեկտիվների եւ այլ անձանց նախաձեռնությամբ սեփականաշնորհվող ձեռնարկությունների թվի ավելացման հետ:

1.2. Սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման նախապատրաստման հարցերով զբաղվող Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմինը

Մինչեւ 1995 թվականի դեկտեմբերի 27-ի «Պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի ընդունումը, հանրապետությունում պետական ձեռնարկությունների սեփականաշնորհումն ու ապապետականացումն իրականացնող իրավասու պետական մարմինը Հայաստանի Հանրապետության սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման պետական հանձնաժողովն էր: «Պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի /այսուհետ՝ սեփականաշնորհման օրենք/ փոփոխությունից հետո Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1996 թվականի փետրվարի 14-ի «Հայաստանի Հանրապետության սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման պետական հանձնաժողովի վերակազմավորման մասին» N39 որոշմամբ սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման հարցերով զբաղվող Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմին ճանաչվեց Հայաստանի Հանրապետության պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման միջգերատես–չական պետական հանձնաժողովը:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1997 թվականի հունվարի 31-ի «Հայաստանի Հանրապետությունում սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման նախապատրաստական աշխատանքներն իրականացնող Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից լիազորված պետական կառավարման մարմնի մասին» N13 որոշմամբ սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման նախապատրաստական աշխատանքներն իրականացնող Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմին ճանաչվեց Հայաստանի Հանրապետության սեփականաշնորհման եւ օտարերկրյա ներդրումների նախարարությունը:

Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի 1997 թվականի հունիսի 10-ի «Հայաս–տանի Հանրապետության կառավարության կառուցվածքում փոփոխություններ կատարելու մասին» հրամանագրով Հայաստանի Հանրապետության սեփականաշնորհման եւ օտարերկրյա ներդրումների նախարարությունը վերակազմավորվեց Հայաստանի Հանրապետության սեփականաշնորհման նախարարության, որին եւ փոխանցվեցին սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման նախապատրաստական աշխատանքներն իրականացնող Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմնի գործառույթները:

1.3. Հաշվետու ժամանակահատվածը

Ծրագրի կատարման հաշվետվությունն ընդգրկում է 1996 թվականի մարտի 9-ից մինչեւ 1997 թվականի օգոստոսի 25-ն ընկած ժամանակահատվածը:
 

2. Միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների սեփականաշնորհումը

2.1. Մասնակի անհատույց սեփականաշնորհումը

2.1.1. Մասնակի անհատույց սեփականաշնորհման իրավական եւ մեթոդական դաշտը

Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովը 1996 թվականի ապրիլի 12-ին ընդունել է «Պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում, Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն խորհրդի 1993 թվականի նոյեմբերի 1-ի «Պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփակա–նաշնորհման եւ ապապետականացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի կիրարկման կարգի մասին», Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն խորհրդի նախագահության 1994 թվականի մայիսի 6-ի «Պետական ձեռնարկությունների գույքի մասնակի անհատույց սեփականաշնորհման եւ այդ ձեռնարկություններն ընկերությունների վերակազմավորելու կարգի» եւ «Մասնակի անհատույց սեփականաշնորհման հիման վրա վերակազմավորված բաժնետիրական ընկերություններում շահույթից ինվեստիցիոն սեփականաշնորհման ֆոնդերին կատարվող մասհանումների, այդ միջոցներից հիմնական ֆոնդերի ձեռքբերման եւ կանոնադրական հիմնադրամի փոփոխման կարգի» հաստատման մասին» որոշումների մեջ փոփոխություններ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքը:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը 1996 թվականի սեպտեմբերի 17-ին ընդունել է «Պետական ձեռնարկությունների գույքի մասնակի անհատույց սեփականաշնորհման հիման վրա վերակազմավորված բաժնետիրական ընկերություններում ինվեստիցիոն սեփականաշնորհման ֆոնդին կատարվող մասհանումների, այդ ֆոնդի հաշվին ինվեստիցիոն սերտիֆիկատների թողարկման ու բաշխման եւ դրա հետեւանքով կանոնադրական կապիտալի փոփոխման կարգը հաստատելու մասին» N 304 որոշումը:

1996 թվականի փետրվարի 23-ին ընդունվել է նորմատիվամեթոդական բնույթի՝ մասնակի անհատույց սեփականաշնորհման հիման վրա վերակազմավորված բաժնետիրական ընկերություններում ներդրումային սեփականաշնորհման հիմնադրամի հաշվին ձեռք բերված հիմնական միջոցների արժեքների համադրելիության գործակցի որոշման կարգը:

2.1.2. Մասնակի անհատույց սեփականաշնորհման արդյունքները

Ծրագրում ընդգրկված ներդրումային սեփականաշնորհում իրականացրած ձեռնարկությունների ցանկը եւ դրանց պետական ու ոչ պետական բաժնեմասերի հարաբերակցությունը ներկայացված է N 1 աղյուսակում:

ՑԱՆԿ
1995 թվականի ծրագրում ընդգրկված ներդրումային սեփականաշնորհում
իրականացրած ձեռնարկությունների

N	Ձեռնարկության անվանումը	Ձեռնարկու- թյան պե- տական բաժնեմասի տնօրինողը	Պետական բաժնեմասը ներդրումային սեփականաշնորհումից (հազ. դրամ)	Ոչ պետական բաժնեմասը ներդրումային  սեփականաշնորհումից (հազ. դրամ)	Պետական բաժնեմասի տեսակարար կշիռը ընդհանուրի մեջ (տոկոս)
1.	«Երեւանի հաստոցաշինական» ՓԲԸ	ՀՀ արդնախ	286,1	859,3	25,0
2.	«Հայինժնախագիծ» ՓԲԸ	ՀՀ քաղշիննախ	4669,6	13290,4	26,0
3.	«Հայարդկապ» ՓԲԸ	ՀՀ արդնախ	17270,4	4716,1	78,6
4.	«Բազալտ» ՓԲԸ	ՀՀ արդնախ	22435,2	10335,3	68,5
5.	«Ավիահամալիր» ՓԲԸ	ՀՀ արդնախ	86667,6	232439,4	27,1
6.	«Ավտոմատիկա» ԳՀԻ» ՓԲԸ	ՀՀ արդնախ	9371,2	12342,8	43,2
7.	«Արմաշի կարպալճակային տնտեսություն» ՓԲԸ	ՀՀ գյուղնախ	39170	76040	34,0

2.2. Միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների սեփականաշնորհման կատարողականը

1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ սեփականաշնորհվել է 910 ձեռնարկություն (առանձնացումներից ծրագրում ընդգրկված 694 ձեռնարկություն վերակազմավորվել է 755 բաց եւ փակ բաժնետիրական ընկերությունների), ընդ որում, 585-ը՝ բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ, 61-ը՝ լոտային աճուրդով, 99-ը՝ փակ բաժնետիրական ընկերությունների ստեղծմամբ, 24-ը՝ մրցույթով, 14-ը՝ աճուրդով եւ 127-ը՝ վարձակալների կողմից գույքի գնման միջոցով: Այս խմբի ձեռնարկությունների սեփականաշնորհման հիմնական ձեւը (կիրառվել է սեփականաշնորհված ձեռնարկությունների 65 տոկոսի համար) բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրության միջոցով բաց բաժնետիրական ընկերությունների ստեղծումն է:

Չի կայացել 96 ձեռնարկության սեփականաշնորհումը՝ հիմնականում դրանց բարձր արժեքի եւ խոշոր պարտքերի պատճառով: Այդ ձեռնարկություններից 67-ը սեփականաշնորհվել է բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ, 4-ը՝ լոտային աճուրդով, 7-ը՝ փակ բաժնետիրական ընկերությունների ստեղծմամբ, 10-ը՝ աճուրդով եւ 8-ը՝ մրցույթով:

Սեփականաշնորհված ձեռնարկությունների մեծ մասը Հայաստանի Հանրապետության արդյունաբերության նախարարության (44 տոկոս) եւ Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարության (29 տոկոս) ձեռնարկու-թյուններն են:

Ծրագրում ընդգրկված միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների սեփականաշնորհման ընթացքը՝ ըստ սեփականաշնորհման ձեւերի, բնութագրող տվյալները ներկայացված են NN 2, 3, 4 եւ 5 աղյուսակներում:

1995 թվականի ծրագրում ընդգրկված միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների
սեփականաշնորհման ընթացքն ըստ սեփականաշնորհման ձեւերի
(1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ)

N	Սեփականաշնորհման ձեւը	Հաստատված է  ՀՀ կառավարության  որոշմամբ		Բաժնետոմսերի թողարկման ազդագիրը (տեղեկագիրը) հրապա- րակված է		Սեփականա- շնորհումն  ընթացքում է		Սեփականա- շնորհումը չի  կայացել		Սեփականա- շնորհումն  ավարտվել է
		առ  09.03. 1996	առ 25.08. 1997	առ 09.03. 1996	առ 25.08. 1997	առ 09.03. 1996	առ 25.08. 1997	առ 09.03. 1996	առ 25.08. 1997	առ 09.03. 1996	առ 25.08. 1997
1.	ԲԲԸ (բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրություն)	263	667	257	665	19	13	10	67	228	585
2.	ԲԲԸ (լոտային աճուրդ)	57	75	57	65	-	-	4	4	49	61
3.	ՓԲԸ	32	108	-	-	1	2	1	7	45	99
4.	Վարձակալի կողմից գույքի գնում	22	137	-	-	-	10	-	-	41	127
5.	Աճուրդ	6	24	-	24	-	-	1	10	1	14
6.	Մրցույթ	1	42	-	39	-	7	-	8	1	24
	Ընդամենը	415	1053	314	739	20	32	16	96	368	910

1995 թվականի ծրագրում ընդգրկված միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների
սեփականաշնորհման ընթացքն ըստ հիմնական նախարարությունների եւ
սեփականաշնորհման ձեւերի (1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ)

N	Սեփականա- շնորհման ձեւը	ՀՀ արդառնախ		ՀՀ գյուղնախ		ՀՀ քաղշիննախ		ՀՀ մշակույթ- երիտսպորտնախ		ՀՀ տրանսնախ		Այլ նախարարու- թյուններ
		առ 09.03.1996	առ 25.08.1997	առ 09.03.1996	առ 25.08.1997	առ 09.03.1996	առ 25.08.1997	առ 09.03.1996	առ 25.08.1997	առ 09.03.1996	առ 25.08.1997	առ 09.03.1996	առ 25.08.1997
1.	ԲԲԸ (բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրություն)	123	319	77	184	22	45	1	20	4	13	-	4
2.	ԲԲԸ (լոտային աճուրդ)	19	24	22	28	7	7	-	-	1	2	-	1
3.	ՓԲԸ	23	46	17	37	2	4	2	2	-	3	-	6
4.	Մրցույթ	-	7	-	2	-	9	-	-	5	-	1	6
5.	Աճուրդ	1	5	-	9	-	-	-	-	-	-	1	-
	Ընդամենը	146	401	116	260	31	64	3	22	10	18	2	17

1995 թվականի ծրագրում ընդգրկված միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների
սեփականաշնորհման ձեւերի հարաբերակցությունն ըստ տարբեր չափանիշների
(1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ)

N	Սեփականաշնորհման ձեւը	Ձեռնար- կություն- ների թիվը (հատ)	Առանձին խմբի ձեռնար- կությունների բաժինն ընդհանուրի մեջ տոկոս)	Պետական բաժնեմասի մեկնարկային արժեքը (մլն դրամ)	Պետական բաժնեմասի մեկնարկային արժեքի բաժինն ընդհանուրի մեջ (տոկոս)	Պետական բաժնեմասի վերջնական արժեքը (մլն դրամ)	Պետական բաժնեմասի վերջնական արժեքի բաժինն ընդհանուրի մեջ (տոկոս)
1	2	3	4	5	6	7	8
1.	ԲԲԸ (բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրություն)	585	64,2	30209	82,17	26562	80,15
2.	ԲԲԸ (լոտային աճուրդ)	61	6,7	280,9	0,76	498	1,5
3.	ՓԲԸ	99	11	2290	6,2	2290	6,9
4.	Վարձակալի կողմից գույքի գնում	127	14	3099,6	8,4	3099,6	9,3
5.	Աճուրդ	14	1,5	57	0,2	51,3	0,15
6.	Մրցույթ	24	2,6	827	2,2	663	2
	Ընդամենը	910	100	36762,9	100	33163,9	100

Բաժնետիրացվող ընկերությունների խմբավորումն ըստ բաժանորդագրության փաստացի արդյունքների (1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ) ^’

Ձեռնարկության խումբը	Ազատ բաժանոր- դագրության կատարման տոկոսը	Բաժանորդագրության կատարման միջին չափը (տոկոս)	Բաժանորդագրության դրված ձեռնարկու- թյունների թիվը	Ազատ բաժանորդագրության դրված նախնական կանոնադրական հիմնադրամի ընդհանուր մեծությունը (մլն դրամ)		Բաժանորդագրությու- նից ձեւավորված ընդհանուր արժեքը (մլն դրամ)
1	2	3	4	5		6
I	25,1-75,0	39,3	310	21684,4		8504,9
II	75,1-125,0	111,1	99	4226		4697,3
III	125,1-225,0	174	56	2702,6		4675,5
IV	225,1 եւ բարձր	524,3	121	1689,8		8859,8
Ընդամեհը		88,2	585	30302,8		26737,5

Ծանոթագրություն . Աղյուսակում չեն ընդգրկվել բաժանորդագրությունը չկայացած 67 ձեռնարկության վերաբերյալ տվյալները:

2.3. Բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ սեփականաշնորհման կատարողականը

Պետական եւ պետական մասնակցությամբ ձեռնարկությունների սեփականաշնորհման հիմնական ձեւը բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությունն է: Բավական է նշել, որ 1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության ծրագրում ընդգրկված 1053 ձեռնարկության սեփականաշնորհման մասին ընդունված որոշումներից 667-ը (63,3 տոկոս) վերաբերում է բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ սեփականաշնորհմանը: Նշված քանակությունից հրապարակվել է 665 ձեռնարկության ազդագիր:

1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրության ձեւով սեփականաշնորհման ընթացքում է 13 ձեռնարկություն, սեփականաշնորհումը չի կայացել 67 ձեռնարկությունում, իսկ 585-ում՝ ավարտվել է:

Բաց բաժնետիրական ընկերության ձեւով սեփականաշնորհման լոտային աճուրդը նույնպես սեփականաշնորհման ամենատարածված ձեւերից է: 1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների սեփականաշնորհման վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության ընդունած 1053 որոշումից 75-ը (7 տոկոս) վերաբերում է լոտային աճուրդով սեփականաշնորհվող ձեռնարկություններին: Լոտային աճուրդի ներկայացված 65 ձեռնարկությունից 61-ը վաճառվել է, որը կազմել է բաց բաժնետիրական ընկերության ձեւով սեփականաշնորհված ձեռնարկությունների 9,7 տոկոսը:

Վաճառված 70111 լոտի համար վճարվել է 498 միլիոն 30 հազար 500 դրամ, այդ թվում՝ սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներով՝ 495 միլիոն 120 հազար դրամ, դրամով՝ 2 910 500 դրամ:

Բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ սեփականաշնորհման չկայացման հիմնական պատճառներն են՝ ձեռնարկությունների խոշոր պարտքերը, ձեռնարկությունների մասին տեղեկատվության պակասը, ձեռնարկությունների հետագա գործունեության անհեռանկարային լինելը, առկա սարքավորումների մաշվածությունը, խոշոր ներդրումների պահանջը:

Սեփականաշնորհման գործընթացը խոչընդոտող, այդ թվում՝ նաեւ սեփականաշնորհման չկայացման, պատճառներից մեկը ծրագրում ընդգրկված ձեռնարկությունների նկատմամբ սնանկացման հայցերի հարուցումն է դատարանների կողմից՝ ընդհուպ ձեռնարկության սնանկ ճանաչելը: 1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ սնանկ է ճանաչվել ծրագրում ընդգրկված 12 ձեռնարկություն (N 6 աղյուսակ):

Բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրությամբ սեփականաշնորհված 369 ձեռնարկությունում նկատվել է թերբաժանորդագրություն (այս խմբի բոլոր ձեռնարկությունների համար բաժանորդագրությունը կազմել է 40,64 տոկոս), իսկ 216-ում՝ գերբաժանորդագրություն (այս խմբի բոլոր ձեռնարկությունների համար գերբաժանորդագրությունը կազմել է 338 տոկոս): Միջին հաշվով, բոլոր ձեռնարկությունների համար նկատվել է թերբաժանորդագրություն՝ բաժանորդագրությունը կատարվել է 88,2 տոկոսով:

 ՑԱՆԿ
1995 թվականի ծրագրում ընդգրկված սնանկ ճանաչված միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների

N	Ծածկագիրը	Նախարարությունը		Ձեռնարկության անվանումը	Դատական մարմնի անվանումը
1	2	3		4	5
	5462	ՀՀ գյուղնախ		Մասիսի ձկան կոմբինատ	Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
	5373	ՀՀ գյուղնախ		Կապանի մսի կոմբինատ	Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
	5269	ՀՀ գյուղնախ		Այգեզարդի գինու գործարան	Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
	5327	ՀՀ գյուղնախ		Եղեգնաձորի պանրագործարանի Վարդահովտի կետ	Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
	5327	ՀՀ գյուղնախ	Եղեգնաձորի պանրագործարանի Ջերմուկի կետ		Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
	12056	ՀՀ գյուղնախ	Սիսիանի թռչնաֆաբրիկա		Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
7.	5265	ՀՀ գյուղնախ	Գետափի գինու գործարան		Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
8.	5261	ՀՀ գյուղնախ	Արեւշատի գինու գործարան		Էրեբունու շրջանի ժողդատարան

9.	5365	ՀՀ գյուղնախ	Գուգարքի պահածոների գործարան	Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
10.	5263	ՀՀ գյուղնախ	Տավուշի գինու գործարան	Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
11.	5366	ՀՀ գյուղնախ	Մարտունու պահածոների գործարան	Էրեբունու շրջանի ժողդատարան
12.	1263	ՀՀ արդնախ	«Գուգարք» ՓԲԸ*	Վանաձորի շրջանի ժողդատարան
13.	457	ՀՀ արդնախ	Սիսիանի կարի ֆաբրիկա	Էրեբունու շրջանի ժողդատարան

* Սնանկ է ճանաչվել նաեւ ծրագրում ընդգրկված «Գուգարք» ՓԲԸ-ի ստորաբաժանում համարվող 16 այլ ձեռնարկություն:

2.4. Փակ բաժնետիրական ընկերությունների ձեւով սեփականաշնորհումը եւ արդյունքները

Հաշվետու ժամանակաշրջանում փակ բաժնետիրական ընկերությունների ձեւով սեփականաշնորհվել է 99 միջին եւ խոշոր ձեռնարկություն (սեփականաշնորհված ձեռնարկությունների 10,8 տոկոսը):

1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշումներով ծրագրում ընդգրկված 108 միջին եւ խոշոր ձեռնարկություն սեփականաշնորհվում է փակ բաժնետիրական ընկերությունների ձեւով:

Սեփականաշնորհումը չի կայացել 7 ձեռնարկությունում:

2.5. Մրցույթով սեփականաշնորհման արդյունքները

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը մրցույթով սեփականաշնորհման մասին ընդունել է 42 որոշում: Հաշվետու ժամանակահատվածում ծրագրում ընդգրկված մրցույթով սեփականաշնորհման ենթակա ձեռնարկություններից սեփականաշնորհվել է 24-ը: Մրցույթը չի կայացել 8 ձեռնարկությունում:

Մրցույթով սեփականաշնորհված ձեռնարկությունների ցանկը ներկայացված է N 7 աղյուսակում:

ՑԱՆԿ 
1995 թվականի ծրագրում ընդգրկված մրցույթով սեփականաշնորհված
միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների

N	Ծածկա- գիրը	Ձեռնարկության անվանումը	Նախարարությունը	ՀՀ կառավարության որոշման		Մրցույթի անցկացման օրը
				N	ամսաթիվը
1	2	3	4	5	6	7
1.	4932	Երեւանի «Սեւան» հյուրանոց	Երեւանի քաղաքապետարան	106	09.12.95	15.01.96
2.	579	«Խաչքար» ՓԲԸ	ՀՀ քաղշիննախ	128	26.04.96	25.06.96
3.	5418	«Օշարակ» ՓԲԸ	ՀՀ գյուղնախ	74	05.03.96	25.06.96
4.	612	«Բետոն» ՓԲԸ	ՀՀ քաղշիննախ	128	26.04.96	28.05.96
5.	4741	Մարալիկի հյուրանոց	ՀՀ քաղշիննախ	148	08.05.96	31.07.96
6.	4726	Վարդենիսի հյուրանոց	ՀՀ քաղշիննախ	148	08.05.96	31.07.96
7.	4689	«Սիսիան» հյուրանոց	ՀՀ քաղշիննախ	148	08.05.96	31.07.96
8.	4805	Մեղրու հյուրանոց	ՀՀ քաղշիննախ	148	08.05.96	07.08.96
9.	4719	Տաշիրի «Կալինինո» հյուրանոց	ՀՀ քաղշիննախ	485	22.05.96	25.01.97
10.	4819	«Վեդի» հյուրանոց	ՀՀ քաղշիննախ	168	06.07.95	21.08.96
11.	4812	Նոյեմբերյանի հյուրանոց	ՀՀ քաղշիննախ	195	06.06.96	23.10.96
12.	587	«ՄԻՊ»	ՀՀ քաղշիննախ	156	27.06.96	11.09.96
13.	4712	Մարտունու «Ալաշկերտ» հյուրանոց	ՀՀ քաղշիննախ	196	28.06.96	23.10.96
14.	483	«Աշտարակի կարի ֆաբրիկա» ՓԲԸ	ՀՀ արդնախ	249	14.08.96	11.12.96
15.	574	«Հայարդկարգավորում» ՓԲԸ	ՀՀ քաղշիննախ	258	19.08.96	23.10.96
16.	15026	«Գեղամա» հանգստյան տուն	ՀՀ արդնախ	312	25.09.96	20.11.96
17.	301	Այրումի ՀԷԿ	ՀՀ էներգանախ	321	30.09.96	30.05.97
18.	321	Գյումրիի ՀԷԿ	ՀՀ էներգանախ	321	30.09.96	17.05.97
19.	319	Ազատեկի ՀԷԿ	ՀՀ էներգանախ	321	30.09.96	30.05.97
20.	306	Մեղրու ՀԷԿ	ՀՀ էներգանախ	321	30.09.96	30.05.97
21.	318	Արենիի ՀԷԿ	ՀՀ էներգանախ	321	30.09.96	30.05.97
22.	314	Մարտունու ՀԷԿ	ՀՀ էներգանախ	321	30.09.96	30.05.97
23.	12233	«Հայջրշին» ՄՇԼԿՊՁ-ի «Մարմարիկ» պանսիոնատ	ՀՀ գյուղնախ	323	30.09.96	13.12.96
24.	41051	«Զովք» ԱՄ-ի «Ապարան» պանսիոնատ	ՀՀ արդնախ	359	15.11.96	24.02.97

  2.6. Միջին եւ խոշոր ձեռնարկությունների սեփականաշնորհման իրավական ու մեթոդական հիմքերը

Հաշվետու ժամանակահատվածում Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունն ընդունել է մի շարք հիմնական որոշումներ՝

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1996 թվականի հուլիսի 4-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1996 թվականի փետրվարի 9-ի N 35 որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» N 204 որոշումը:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1996 թվականի սեպտեմբերի 13-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1995 թվականի հունիսի 30-ի N 392 որոշման մեջ փոփոխություններ կատարելու մասին» N 295 որոշումը.

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1996 թվականի սեպտեմբերի 13-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1994 թվականի ապրիլի 22-ի N 196 որոշման մեջ փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» N 297 որոշումը.

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1997 թվականի մարտի 11-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1994 թվականի ապրիլի 21-ի N 183 որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» N 38 որոշումը.

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1997 թվականի մայիսի 6-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1995 թվականի հունվարի 31-ի N 47 որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» N 123 որոշումը:
 

3. «Փոքր» օբյեկտների սեփականաշնորհումը

3.1. «Փոքր» օբյեկտների սեփականաշնորհման կատարողականը

Ծրագրում ընդգրկված է 4364 «փոքր» օբյեկտ, որից 1658-ը՝ առեւտրի, 600-ը՝ հասարակական սննդի, 2106-ը՝ կենցաղսպասարկման ոլորտի օբյեկտներ են: Ծրագրում ընդգրկված է նաեւ տնտեսության մյուս ոլորտների 200 «փոքր» օբյեկտ:

Հաշվետու ժամանակաշրջանի վերջին օրվա դրությամբ սեփականաշնորհվել է 2760 «փոքր» օբյեկտ, որից 1181-ը՝ առեւտրի, 437-ը՝ հասարակական սննդի, 942-ը՝ կենցսպասարկ–ման ձեռնարկություններ են, իսկ 200-ը՝ այլ ոլորտների:

Աճուրդով վաճառքի ենթակա է 376 «փոքր» օբյեկտ, որից 99-ի սեփականաշնորհման վերաբերյալ ընդունվել են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշումներ, իսկ մյուսները հաստատման փուլում են:

Սեփականաշնորհված «փոքր» օբյեկտների կազմում զգալի բաժին (37,2 տոկոս) ունեն վարձակալական ձեռնարկությունները, որոնք սեփականաշնորհվում են համաձայն սեփականաշնորհման օրենքի 33 հոդվածի:

Ծրագրում ընդգրկված «փոքր» օբյեկտների սեփականաշնորհումը բնութագրող տվյալները ներկայացված են N 8 աղյուսակում:

995 թվականի ծրագրում ընդգրկված «փոքր» օբյեկտների ծրագրային
սեփականաշնորհման ցուցանիշները եւ դրանց կատարողականը

 

«Փոքր» օբյեկտներն ըստ ճյուղերի	Ծրագրով սահմանված «փոքր» օբյեկտների թիվը (հատ)	Փաստացի սեփականաշնորհված է (հատ)	Կատարողականը (տոկոս)
1	2	3	4
Առեւտուր	1658	1381*	83,3
Հասարակական սնունդ	600	437	72,8
Կենցաղսպասարկում	2106	942	44,7
Ընդամենը	4364	2760	63,2

^{*Ընդգրկված է տնտեսության մյուս ոլորտների 200 ծրագրային օբյեկտ:}

3.2. «Փոքր» օբյեկտների սեփականաշնորհման իրավական եւ մեթոդական հիմքերը

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունն ընդունել է՝

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1996 թվականի սեպտեմբերի 3-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1995 թվականի ապրիլի 12-ի N 197 որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» N 280 որոշումը.

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1997 թվականի մարտի 11-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1994 թվականի ապրիլի 20-ի N 182 որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» N 39 որոշումը:
 

4. Անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհումը

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 1996 թվականի մարտի 29-ի N 94 որոշմամբ հաստատվել է աճուրդով սեփականաշնորհվող անավարտ շինարարության օբյեկտների առաջին ցանկը, որում ընդգրկվել է 464 օբյեկտ:

Առայժմ կայացել է անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականա-շնորհման 5 աճուրդ, որում աճուրդի ներկայացված 49 օբյեկտից վաճառվել է 15-ը:

Անավարտ շինարարության օբյեկտների սեփականաշնորհման դանդաղ ընթացքը պայմանավորված է մի շարք պատճառներով, որոնցից հիմնականներն են՝

ա/ նոր շինարարության իրականացումը գրեթե 2 անգամ թանկ է, քան նույնատիպ օբյեկտի ձեռքբերումը.

բ/ անավարտ շինարարության օբյեկտների մեծ մասի համար բացակայում են հողահատկացման մասին տվյալները:

5. Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները

Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները որպես վճարման միջոց

1997 թվականի օգոստոսի 25-ի դրությամբ սեփականաշնորհված ձեռնարկությունների եւ «փոքր» օբյեկտների համար վճարվել է 52721173,8 հազար դրամ, որից 33834698 հազար դրամը՝ (64 տոկոս) ձեռնարկությունների, 18796907 հազար դրամը (36 տոկոս)՝ «փոքր» օբյեկտների համար։ 18805680.5 հազար դրամը (35.7 տոկոս)՝: Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներով վճարվել է 52338280 հազար դրամ (ընդհանուր վճարումների 99,3 տոկոսը), իսկ դրամով՝ 382893 հազար դրամ (0,7 տոկոս): Սեփականաշնորհման սերտիֆիկատներով վճարումների մեջ ձեռնարկությունների բաժինը կազմել է 33645420 հազար դրամ (63,8 տոկոս), իսկ «փոքր» օբյեկտներինը՝ 18604060 հազար դրամ (35,3 տոկոս): Դրամով վճարումների մեջ՝ համապատասխանաբար 189278 հազար դրամ (49,4 տոկոս եւ 192847 հազար դրամ (50,4 տոկոս):

Վճարված սերտիֆիկատների ընդհանուր թիվը 1997 թվականի սեպտեմբերի 15-ի դրությամբ կազմել է 54393 հատ, որից 1682271 հատը (63,4 տոկոս) վճարվել է ձեռնարկությունների, իսկ 967682-ը (36,5 տոկոս)՝ «փոքր» օբյեկտների համար:

Այսպիսով, սեփականաշնորհման սերտիֆիկատները ներկայումս ծառայում են որպես սեփականաշնորհված գույքի ձեռքբերման հիմնական միջոց:

6. Ծրագրի ընդհանուր կատարողականը

Ընդհանուր առմամբ հաշվետու ժամանակաշրջանում ծրագիրը քանակական ցուցա–նիշների առումով կատարվել է 57.3 տոկոսով (սեփականաշնորհված օբյեկտների թվի տեսակարար կշիռը ծրագրով նախատեսված սեփականաշնորհման օբյեկտների թվում):

Ըստ տնտեսության տարբեր ոլորտների ծրագրի կատարման պատկերը ներկայացված է N 9 աղյուսակում:

Պետական ձեռնարկությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների
սեփականաշնորհման եւ ապապետականացման 1995 թվականի ծրագրի
առաջադրանքները եւ դրանց կատարողականը 1997 թվականի օգոստոսի 25-ի
դրությամբ

N		1995 թվականի ծրագրով հաստատված ձեռնարկությունները  եւ անավարտ շինարարության օբյեկտները
	Տնտեսության ճյուղերը	1995թ. սեփականաշնորհման ենթակա պետական ձեռնար- կությունների եւ անավարտ շինարարության օբյեկտների թիվը	Սեփականա- շնորհվել է	Կատարման տոկոսը
1	2	3	4	5
1.	Արդյունաբերություն	516	497	96,3
2.	Ավտոմոբիլային տրանսպորտ եւ հաղորդակցություն	195	194	99,5
3.	Շինարարական համալիր  այդ թվում՝	761	81	10,6
3.1.	շինանյութերի արդյունաբերություն եւ շինարարական կազմակերպություններ	66	66	100
3.2.	անավարտ շինարարություն	695	15	2,1
4.	Կապ	4	3	75,0
5.	Գյուղատնտեսություն	189	170	89,9
6.	Նյութատեխնիկական մատակարարում	115	115	100,0
7.	Պետական առեւտուր	1658	1381*	83,3
8.	Հասարակական սնունդ	600	437	72,8
9.	Կենցաղսպասարկում	2106	942	44,7
10.	Կոմունալ տնտեսություն	56	56	100,0
11.	Սոցիալական ոլորտ	95	74	77,9
	Ընդամենը	6295	3685	58.6

*  Ընդգրկված է նաեւ տնտեսության այլ ճյուղերի 200 «փոքր» օբյեկտ։

Ծրագրի կատարողականի համեմատաբար ցածր մակարդակը պայմանավորված է նաեւ այն հանգամանքով, որ, համաձայն սեփականաշնորհման օրենքի, ձեռնարկությունը սեփականաշնորհված է համարվում սեփականաշնորհման պայմանագրի կնքման պահից, ինչում թերացել են բազմաթիվ միջին եւ խոշոր ձեռնարկություններ ու «փոքր» օբյեկտներ:

Ծրագրի կատարման գնահատականը՝ արժեքային արտահայտությամբ, հաշվետվության ներկայացման վերջին օրվա դրությամբ, կարելի է տալ միայն բացարձակ մեծությամբ, որը կազմել է 52844.3 մլն դրամ: Նկատի ունենալով սեփականաշնորհվող պետական գույքի գնահատման ժամկետայնությունը, ինչպես նաեւ ազատ ձեւավորվող գների հանգամանքը՝ հարաբերական ցուցանիշները տվյալ դեպքում չեն կարող ներկայացուցչական լինել: