1 / 8

ՀՀ Ազգային ժողովի մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում մայիսի 29-ին մեկնարկել են «ՀՀ 2017թ. պետական բյուջեի կատարման մասին» տարեկան հաշվետվության քննարկումները, որին ներկա են եղել ՀՀ ԱԺ նախագահ Արա Բաբլոյանը, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ՀՀ ԱԺ փոխնախագահ Միքայել Մելքումյանը, ՀՀ ԱԺ պատգամավորներ, ՀՀ կառավարության անդամներ:

Հաշվետվության հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները, բյուջետային եկամուտների ձեւավորումը, հարկային եւ մաքսային քաղաքականությունը, ծախսերը, պակասուրդը եւ ֆինանսների նախարարության հաշվետվությունը ներկայացրել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջանջուղազյանը, հաշվետվության վերաբերյալ ՀՀ ԿԲ եզրակացությունը եւ ԿԲ 2017թ. վարչական ծախսերի ու կապիտալ ներդրումների կատարման հաշվետվությունը՝ ՀՀ կենտրոնական բանկի նախագահ Արթուր Ջավադյանը: Հաշվետվության վերաբերյալ ՀՀ հաշվեքննիչ պալատի եզրակացությունը ներկայացրել է ՀՀ հաշվեքննիչ պալատի անդամ Արա Նռանյանը:

Նշվել է, որ հարկաբյուջետային քաղաքականության մակրոմիջավայրում տնտեսության վրա էական ազդեցություն են ունեցել պղնձի եւ նավթի համաշխարհային գները:

2017 թվականին գրանցվել է հետճգնաժամային շրջանի ամենաբարձր տնտեսական աճ՝ պայմանավորված ինչպես ներքին, այնպես էլ արտաքին գործոնների բարենպաստ զարգացումներով: 2017 թ. արձանագրվել է պետական բյուջեի եկամուտների 5.7% անվանական աճ, ծախսերի` 3.8% աճ: Հաշվետու տարում գրանցվել է ՀՆԱ-ի 7.5% աճ, ինչին դրական են նպաստել ծառայությունների (5.1 %-ային կետ), արդյունաբերության (1.8 %-ային կետ) եւ շինարարության (0.2 %-ային կետ) ճյուղերը, իսկ գյուղատնտեսությունը տնտեսական աճի վրա ունեցել է բացասական ազդեցություն (0.6 %-ային կետ):

2017 թվականին ՀՀ պետական բյուջեի ընդհանուր եկամուտները կազմել են ՀՆԱ-ի 22.2%-ը՝ նախորդ տարվա 23.1%-ի դիմաց, իսկ հարկեր եւ տուրքերը՝ ՀՆԱ-ի 20.8%-ը, նախորդ տարվա 21.3%-ի դիմաց: Պետական բյուջեի ծախսերը կազմել են ՀՆԱ-ի 27%-ը՝ նախորդ տարվա 28.5%-ի դիմաց, որից կապիտալ ծախսերը նշված ժամանակահատվածում կազմել են ՀՆԱ-ի 4.3%՝ նախորդ տարվա 3.4%-ի դիմաց:

Հաշվետու տարում զսպող հարկաբյուջետային քաղաքականության պայմաններում պետական բյուջեի պակասուրդը կազմել է ՀՆԱ-ի 4.8%-ը՝ նախորդ տարվա համեմատ նվազելով 0.7 տոկոսային կետով:

ՀՀ կառավարության լիազորությունների շրջանակում 110.8 մլրդ դրամով (9.2%-ով) ավելացվել է ՀՀ պետական բյուջեի եկամուտների ծրագիրը՝ կազմելով շուրջ 1320.9 մլրդ դրամ: Պետական բյուջեի փաստացի եկամուտները 2017 թվականին կազմել են 1237.8 մլրդ դրամ. արձանագրվել է 98.8% կատարողական:

2017 թվականի պետական բյուջեի հարկերը եւ տուրքերը կազմել են 1,206.3 մլրդ դրամ, որը 11.7%-ով կամ 126.6 մլրդ դրամով գերազանցել է 2016 թ. համադրելի ցուցանիշը (1,079.8 մլրդ դրամ): Հարկային եկամուտների եւ պետական տուրքերի հաշվին է ապահովվել պետական բյուջեի եկամուտների 93.6%-ը: Հարկային սահունության գործակիցը 2017 թվականին կազ-մել է 1.1` 2016 թ.-ի 0.8-ի դիմաց (առանց ԱԱՀ ի վերադարձված եւ հիպոթեքային վարկի տոկոսների գծով փոխհատուցված գումարների): ՀՀ 2017 թվականի պետական բյուջեի մասին օրենքով նախատեսվել էր տարեկան 1,360.1 մլրդ դրամ ծախսերի կատարում. ճշտված ծրագիրը կազմել է 1,561.0 մլրդ դրամ:

Պետական բյուջեի ոչ ֆինանսական ակտիվների հետ գործառնությունները կազմել են շուրջ 237.4 մլրդ դրամ կամ ընդհանուր ծախսերի 15.8%-ը եւ տարեկան ծրագրի 89%-ը: 2016 թվականի համեմատ ոչ ֆինանսական ակտիվների հետ գործառնությունների ցուցանիշն աճել է 41.9%-ով: Ոչ ֆինանսական ակտիվների գծով ծախսերից 176.2 մլրդ դրամը կատարվել է արտաքին աջակցությամբ իրականացվող ծրագրերի շրջանակներում, որոնք կատարվել են 87.1%-ով եւ 34.2%-ով ու գերազանցել նախորդ տարվա ցուցանիշը:

Հաշվետու տարվա ընթացքում ավելի քան 1 մլրդ դրամ է մուտքագրվել ոչ ֆինանսական ակտիվների օտարումից` նախատեսված 262.8 մլն դրամի դիմաց:

Պակասուրդ/ՀՆԱ ցուցանիշը կազմել է 4.8%՝ կանխատեսված 2.8%-ի եւ 2016 թվականի 5.5%-ի դիմաց:

2017 թվականի վերջի դրությամբ ՀՀ պետական պարտքի ցուցանիշը կազմել է 3,279.6 մլրդ դրամ (6,774.6 մլն ԱՄՆ դոլար) կամ ՀՆԱ-ի 58.8%-ը, որից ՀՀ կառավարության պարտքը կազմում է 2,988.4 մլրդ դրամ (6,173.1 մլն ԱՄՆ դոլար) կամ ՀՆԱ-ի 53.6%-ը, իսկ ՀՀ կենտրոնական բանկի պարտքը` 291.2 մլրդ դրամ (601.5 մլն ԱՄՆ դոլար) կամ ՀՆԱ-ի 5.2% ը:

2017 թվականին ՀՀ դրամային ավանդների (մինչեւ մեկ տարի ժամկետով) միջին տարեկան տոկոսադրույքը կազմել է 9%՝ նախորդ տարվա համեմատ նվազելով 2.6 տոկոսային կետով: ՀՀ դրամով վարկավորման (մինչեւ մեկ տարի ժամկետով) միջին տարեկան տոկոսադրույքը կազմել է 14.4%՝ նվազելով 3 տոկոսային կետով:

Արտարժույթով ավանդների (մինչեւ մեկ տարի ժամկետով) միջին տարեկան տոկոսադրույքը 2017 թվականին կազմել է 3.9%՝ նախորդ տարվա համեմատ նվազելով 1.4 տոկոսային կետով: Արտարժույթով վարկավորման (մինչեւ մեկ տարի ժամկետով) միջին տարեկան տոկոսադրույքը կազմել է 8%՝ նվազելով 1 տոկոսային կետով:

2017 թվականին ՀՀ պետական պարտատոմսերի միջին կշռված եկամտաբերությունը կազմել է 9.9%՝ 2016 թվականի 11.1%-ի դիմաց:

2017 թվականին տեղաբաշխված պետական պարտատոմսերի ծավալը կազմել է 180.3 մլրդ դրամ` 2016 թվականի 317.3 մլրդ դրամի դիմաց:

Պատգամավորների հարցադրումներն ուղղված են եղել բյուջեի կատարման արդյունավետությանը, ծախսային ծրագրերի թափանցիկությանը, անարդյունավետ ծախսերին, տնտեսական քաղաքականության ազդեցությանը, աղքատության կրճատման հարցում կատարված քայլերին եւ այլն:

«ՀՀ 2017թ. պետական բյուջեի կատարման մասին» տարեկան հաշվետվության քննարկումներն ԱԺ մշտական հանձնաժողովներում կշարունակվեն մայիսի 30-ին: