1 / 2

Եվրոպայի անվտանգության եւ համագործակցության կազմակերպության խորհրդարանական վեհաժողովում (ԵԱՀԿ ԽՎ) ՀՀ ԱԺ պատվիրակությունը Հերմինե Նաղդալյանի գլխավորությամբ հուլիսի 6-12-ը Բեռլինում մասնակցել է ԽՎ տարեկան ամփոփիչ նստաշրջանի աշխատանքներին: Պատվիրակության կազմում են ԱԺ պատգամավորներ Լենա Նազարյանը, Տիգրան Ուրիխանյանը, Արման Սաղաթելյանը եւ Կարեն Բեքարյանը:

Խորհրդարանական պատվիրակության անդամները նստաշրջանի ընթացքում ակտիվ աշխատանք են կատարել, ունեցել շուրջ 15 ելույթ, ներկայացրել բազմաթիվ առաջարկներ: Հայ խորհրդարանականները մասնակցել են քաղաքական եւ այլ հարցերի քննարկումներին, աշխատանքներին ու հանդիպումներին:

Մշտական կոմիտեի նիստում քննարկվել են ընթացիկ միջազգային հարցեր, ինչպես նաեւ վերջին շրջանում տեղի ունեցած ընտրությունների դիտորդական առաքելության զեկույցները: ԵԱՀԿ-ում ԱԺ պատվիրակության ղեկավարն իր ելույթում ներկայացրել է Հայաստանում տեղի ունեցած վերջին ժողովրդավարական զարգացումները, մասնավորապես նշելով, որ ՀՀ կառավարությունը եւ իրավապահ մարմինները ձեռնարկել են բոլոր միջոցառումները՝ ապահովելու քաղաքացիների կողմից իրենց քաղաքական եւ քաղաքացիական իրավունքների ու հիմնարար ազատությունների լիակատար իրագործումը, օրենքի ու հասարակական կարգի պաշտպանությունը: Արդյունքում՝ իրավիճակը կարգավորվել է խաղաղ եւ սահմանադրական ճանապարհով: «Մեր հասարակության մեջ կա կոնսենսուս միջազգային քաղաքականության առաջնահերթությունների եւ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ հանգուցալուծման վերաբերյալ: Հայ ժողովուրդը միավորված է իր ազգային հավակնություններին լուծում տալու հարցում»,-նշել է Հերմինե Նաղդալյանը:

Նստաշրջանի հիմնական զեկույցները քննարկվել են կոմիտեների նիստերում: Քաղաքական եւ անվտանգության հարցերի կոմիտեում զեկուցող Քրիստիան Վիգենինն անդրադարձել է ԵԱՀԿ տարածքի հիմնական անվտանգային խնդիրներին եւ հակամարտություններին, մասնավորապես ռազմաքաղաքական ոլորտում ԵԱՀԿ պարտավորություններին, վստահության եւ անվտանգության ամրապնդմանը, ձգձգված հակամարտություններին, կիբեռանվտանգությանը, տեռորիզմի դեմ պայքարին: Զեկուցողն ընդգծել է, որ հետագա ռազմական հակադրությունից խուսափելու եւ լարվածությունը նվազեցնելու համար անհրաժեշտ է, որ բոլոր կողմերը վերադառնան բանակցային սեղանի շուրջ:

Հնչած թեմաների առնչությամբ բուռն մերժողական է եղել ադրբեջանցի պատվիրակների դրիքորոշումը: Ի պատասխան Հերմինե Նաղդալյանը եւ Կարեն Բեքարյանն իրենց ելույթներում զարգացրել են զեկույցում հնչած հավասարակշիռ դիրքորոշումները: Նշվել է, որ Հայաստանը եւ Լեռնային Ղարաբաղը շարունակում են աջակցել Վիեննայի, Սանկտ Պետերբուրգի եւ Ժնեւի գագաթնաժողովներում ձեռք բերված համաձայնությունների իրականացմանը` ԵԱՀԿ նախագահողի անձնական ներկայացուցչի լիազորությունները պետք է ընդլայնվեն, հրադադարի խախտումներն ուսումնասիրելու համար ներդրվեն հետաքննչական մեխանիզմներ: «Այս համաձայնությունների գործնական իրագործման միակ խոչընդոտն Ադրբեջանի ոչ կառուցողական դիրքորոշումն է, որը հրաժարվում է կատարել պարտավորությունները»,-ընդգծել է հայկական պատվիրակության ղեկավարը՝ կարեւորելով Լեռնային Ղարաբաղի իշխանությունների լիովին ներգրավվածությունը բանակցային գործընթացում:

Տնտեսական հարցերի, գիտության, տեխնոլոգիաների եւ շրջակա միջավայրի կոմիտեի նիստում ունեցած իրենց ելույթներում պատգամավորներ Արման Սաղաթելյանը եւ Տիգրան Ուրիխանյանն անդրադարձել են կիբեռանվտանգության, թվային էկոնոմիկայի, կրթության, ինֆորմացիոն զարգացման հարցերին, ներկայացնելով նաեւ Հայաստանի փորձը: Խոսվել է նաեւ հակամարտության տարածաշրջանում ապրող մարդկանց տնտեսական եւ սոցիալական իրավունքների հիմնախնդիրներից:

Մարդու իրավունքների եւ ժողովրդավարության հանձնաժողովում բազմակողմանի անդրադարձ է կատարվել ԵԱՀԿ տարածաշրջանում առկա հակամարտության գոտիներում մարդու իրավունքներին, փախստականների եւ միգրանտների, երեխանների եւ երիտասարդների հիմնահարցերին, թրաֆիքինգին, կիբեռպատերազմին, ժողովրդավարությանը վտանգող սպառնալիքներին:

Պատգամավոր Լենա Նազարյանն իր ելույթում անդրադարձել է հայաստանյան իրադարձություններին՝ նշելով, որ դրանով մեր երկիրն իրեն դրսեւորեց որպես ժողովրդավարական պետություն եւ հասարակություն, որտեղ ժողովրդավարությունը լուրջ հիմքերի վրա է: Նրա խոսքով՝ Հայաստանն էական առաջադիմություն է արձանագրել՝ միաժամանակ սահմանելով բարձր նշաձող տարածաշրջանի համար: Հայ պատվիրակը խոսել է նաեւ երիտասարդության, ԼՂ բնակչության իրավունքներից, հակամարտության լուծման ուղիներից:

Կարեն Բեքարյանը կետ առ կետ պատասխանել է անդրբեջանցի պատվիրակների բոլոր ստահոդ հայտարարություններին, տարածվող ապատեղեկատվությանը, անդրադարձել 2016 ապրիլյան պատերազմին, ադբեջանական կողմի վայրագություններին:

Նստաշրջանի փակման լիագումար նիստում Տիգրան Ուրիխանյանն իր խոսքում պատասխանել է ադրբեջանական պատվիրակի՝ ավելի վաղ հայկական կողմին ուղղված «մեղադրական» հարցադրումներին: Հայ պատգամավորը նշել է, որ տարածաշրջանը լրջորեն միլիտարիզացվում է, Ադրբեջանն անցել է սպառազինման բոլոր հնարավոր եւ անհնարին սահմանները: Կազմակերպության լիագումար նիստում որպես ահազանգ հնչեցվել է, որ կուտակվող զենքը հարձակողական է եւ ուղղված է հայերի դեմ:

Արբեջանցի պատվիրակ Ա. Գուլիեւի հարցում ակնարկ է եղել Մինսկի կոնֆերանսի մասին, պարունակվել հայկական կողմին բանակցային սեղանի շուրջ վերադարձնելու կոչ: Ի պատասխան նշվել է, որ հայկական կողմը երբեք էլ չի հեռացել բանակցային գործընթացից, մինչդեռ Ադրբեջանն ամեն կերպ փորձում է դուրս գալ ՄԽ-ի ձեւաչափից, հարցը տեղափոխել այլ շրջանակ:

Մեր պատվիրակները իրենց ելույթներում անդրադառձել են ՀՀ-ԵՄ ստորագրված համաձայնագրին, Հայաստանում կանանց իրավունքների եւ հնարավորությունների խնդիրներին, անվտանգային մի շարք հարցերի, այդ թվում նաեւ Նախիջեւանի եւ տարածաշրջանային այլ կարեւոր զարգացումներին:

Ընդհանուր առմամբ Բեռլինյան դեկլարացիայում հաջողվել է նպաստավոր ձեւակերպումներ ամրագրել: Քաղաքական եւ անվտանգության հարցերի կոմիտեի բանաձեւում ներառվել է կետ, որտեղ մանրամասն ամրագրվել են Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի սկզբունքները:

Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությանն առնչվող կետում հայկական կողմին հաջողվել է ներառել շփման գծում լարվածությունը նվազեցնելու լրացուցիչ միջոցներ ձեռնարկելու կոչ: Կետի ընդհանուր պահանջն է անվերապահորեն վերսկսել բանակցությունները՝ հակամարտության կայուն կարգավորման հասնելու նպատակով: ՄԽ համանախագահներին կոչ է արվում կրկնապատկել ջանքներն այդ ուղղությամբ:

Բանաձեւը ներառում է նաեւ կետ, ըստ որի ԵԱՀԿ-ն հանձնառու է իր տարածաշրջանում հակամարտությունների կարգավորումն իրականացնել խստորեն սահմանված բանակցային ձեւաչափերով:

Ադրբեջանական պատվիրակությունը քննադատությունների է արժանացել նաեւ եվրոպացի այլ պատգամավորների կողմից: Դրանք մասնավորապես վերաբերել են Արբեջանում անցկացված ընտրություններին, մարդու իրավունքների ոտնահարմանը, կոռուպցիայի տարածմանն ինչպես այդ երկրում, այդպես էլ միջազգային կառույցներում:

ԵԱՀԿ ԽՎ հաջորդ՝ աշնանային նստաշրջանը, տեղի է ունենալու սեպտեմբերին՝ Ղրղզստանի մայրաքաղաք Բիշքեկում: