ՆԱԽԱԳԱՀՈՒՄ ԵՆ ՀՀ ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ՆԱԽԱԳԱՀ ԱՐԱՐԱՏ ՄԻՐԶՈՅԱՆԸ ԵՎ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՏԵՂԱԿԱԼ ԱԼԵՆ ՍԻՄՈՆՅԱՆԸ

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Բարեւ ձեզ հարգելի գործընկերներ, շարունակում ենք արտահերթ նիստի աշխատանքները, տեղադրենք քարտերը եւ գրանցվենք։ Գրանցում։ 94 պատգամավոր է գրանցվել, քվորում կա։

Հարգելի գործընկերներ, պետք է երկրորդ ընթերցմամբ քննարկենք երեկ առաջին ընթերցմամբ ընդունված երկու նախագծերը, այնուհետեւ քվեարկենք դրանք։ Այժմ քննարկում ենք Ազգային ժողովի պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի կողմից ներկայացված «Ժամանակավոր անաշխատունակության եւ մայրության նպաստների մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը, երկրորդ ընթերցմամբ եւ ամբողջությամբ ընդունելու մասին հարցը։ Հիմնական զեկուցող՝ Նարեկ Զեյնալյան։

Ն.ԶԵՅՆԱԼՅԱՆ

-Բարեւ ձեզ, հարգելի գործընկերներ, երեկ բավականին մանրամասն ներկայացրեցի նախագիծը, խնայելով ձեր ժամանակը՝ չկրկնվեմ, որովհետեւ, ըստ էության, որեւէ փոփոխություն չի եղել։ Այսօր հանձնաժողովի նիստին քննարկեցինք, երեկ եւս նիստից հետո քննարկումներ ենք ունեցել Կառավարության հետ եւ, ընդհանուր առմամբ, Կառավարությունը գաղափարին եւ մոտեցմանը դեմ չէ, բայց որոշեցինք, ընդհանուր կոնսենսուսի եկանք, որ մի քանի օր դադար վերցնենք, որպեսզի կարողանանք որոշակի հաշվարկներ նաեւ հավելյալ կատարել եւ կանխատեսումներ կատարել։ Կառավարությունն էդ առաջարկությունը հնչեցրեց, եւ, ըստ էության, իմ կողմից դա ընդունելի առաջարկ է, թեեւ հանձնաժողովը եւս դրական եզրակացություն է տվել, ես հիմա կառաջարկեմ, որպիսի հիմա բացասական քվեարկենք եւ «ԱԺ կանոնակարգ» ՀՀ սահմանադրական օրենքի 83-րդ հոդվածի հիմքով տեղափոխենք առաջարկությունների ներկայացման փուլ, որպիսի որոշակի ժամանակահատված, մեկ շաբաթ կամ տաս օր դադար վերցնենք, որպիսի կարողանանք նաեւ կանխատեսումներն ունենալ եւ հիմնավորումներն ավելի հստակեցնել։ Այսքանը, եթե հարցեր լինեն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Լռություն դահլիճում, լռություն դահլիճում։ Առաջարկ է ներկայացրել «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցությունը, եթե հարց ունեք, կարող եք հնչեցնել։ Հարց. Էդմոն Մարուքյան։

Է.ՄԱՐՈՒՔՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Պրն Զեյնալյան, դուք բոլորդ գիտեք, որ «Լուսավոր Հայաստան»-ը երկար ժամանակ, ինչ ճգնաժամը կա, առաջարկում էր, որ ֆինանսական աջակցություն ցուցաբերվի եւ, վերջապես, շատ կարեւոր, շատ ճիշտ նախագիծ է բերվել, որը մենք առաջին ընթերցումով ընդունել ենք։ Հիմա, ես հասկանում եմ, որ Կառավարության համաձայնությունը կամ չի եղել կամ կեսից փոխվել է էդ համաձայնությունը, եւ նախագիծը հետ է տարվում։ Ի՞նչն է պատճառը, որովհետեւ, վերջին հաշվով, ձեր հիմնավորումներն այն մասին են, որ հետաձգվում է չգիտեմ երբ, բայց կքննարկվի, էլի, այսինքն՝ կարող է՝ ընդհանրապես չընդունվի էլ, որքան ես հասկանում եմ, եւ չեք կարողացել գալ համաձայնության, այսինքն՝ խորհրդարանական մեծամասնությունը չի կարողացել համոզել Կառավարությանը, որ էս նախագիծը կարեւոր է, անհրաժեշտ է եւ հիմա է պետք, հետո արդեն շատ ուշ կլինի։ Քաղաքական ես հիմնավորումն եմ ուզում հասկանալ՝ ի՞նչն է խնդիրը։

Ն.ԶԵՅՆԱԼՅԱՆ

-Պրն Մարուքյան, ձեր առաջարկությունը, որ բազմիցս հնչեցրել եք՝ բոլորին, առանց տարբերության, առանց թիրախայնության տրամադրել 100 հազարական դրամ, ամբողջ Հայաստանի Հանրապետության բնակչությանը, որը, իմ կարծիքով՝ այնքան էլ տրամաբանական չէ, որովհետեւ միանվագ էդ գումարը տրամադրելուց հետո անհասկանալի է՝ պետությունն ինչ է անելու, հաջորդ քայլը որն է լինելու։ Իսկ էստեղ նաեւ Կառավարության բոլոր ծրագրերի, նաեւ էս առաջարկի հիմքում, թիրախայնություն է դրված, այսինքն՝ տրամադրվում է էդ աջակցությունն այն անձանց, ովքեր որեւիցե ձեւով տուժել են կորոնավիրուսի պատճառով կամ որեւիցե ձեւով նրանց կարգավիճակը բացասական առումով փոխվել է։ Այսինքն՝ ձեր առաջարկության եւ էն առաջարկության, որ էս նախագծով է արվում կամ Կառավարության աջակցության բոլոր ծրագրերի տրամաբանությունը տրամագծորեն հակառակ է։ Էստեղ համոզել-չհամոզելու խնդիր չկա Կառավարությանը, որովհետեւ նաեւ գաղափարը, ասացի՝ ընդունելի են եղել Կառավարության համար, որոշ հոդվածներ նաեւ համատեղ են քննարկվել եւ մշակվել, ընդամենը, էստեղ որոշակի կանխատեսելիություն կատարելու մեջ է հարցը, այսինքն՝ ապագայում ինչքան նման դեպքեր կունենանք, եւ կորոնավիրուսն ինչքան կձգվի: Խնդրում եմ արձագանքեք, կշարունակեմ։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Արձագանք։

Է.ՄԱՐՈՒՔՅԱՆ

-Պրն Զեյնալյան ջան, ախր արդեն բնավորություն է դարձել մեզ վերագրել բաներ, որը չենք ասել, որ հետո ջախջախել էդ չասած բանը։ Մենք առաջարկել ենք այն ընտանիքներին ֆինանսավորել, ովքեր կորոնավիրուսի ճգնաժամի պատճառով տուժել են, ոչ թե բոլորին տալ փող եւ առաջարկել ենք, այո, 100 հազար դրամ եւ երբ դուք մերժում էիք, մենք ասում էինք՝ լավ, մերժում եք 50 հազար կտաք, ինչքան կտաք, էդքան տվեք։ Հիմա բերել եք նախագիծ, որ ովքեր պարտադրված են ինքնամեկուսանալ, նրանց ֆինանսական աջակցության տալ, ինչ-որ կոմպոնենտ է, որին մենք կողմ ենք եւ ուզում ենք, որ ընդունվի։ Հիմա հասկանում ենք, որ առաջին ընթերցումից հետո խնդիր է առաջացել, չի ընդունվելու էդ նախագիծը։ Երեկ մենք լավ ուղերձ ենք տվել էդ մարդկանց եւ հիմա չի ընդունվելու, ի՞նչն ՝ պատճառը, դրա քաղաքական հիմնավորումն եմ ուզում իմանալ։

Եվ հաջորդն ասեմ, որ նաեւ տվյալներ ունենք, որ արդեն 70 հազարից ավելի մարդ ապրիլ-մայիս, մայիսից-հունիս տվյալներով գործազուրկ է դարձել, պաշտոնապես, թղթերով, բայց ինչքան էլ մարդ, որ չհրամանագրված է եղել, էլի գործազուրկ է դարձել։ Էս մարդկանց աջակցության մասին է նաեւ եղել մեր առաջարկը, ձեր առաջարկն էս մարդկանց աջակցության մասին չէ, բայց լավ առաջարկ է, մենք ուզում ենք, որ ընդունվի։ Եկեք էսօր ընդունենք։

Ն.ԶԵՅՆԱԼՅԱՆ

-Պրն Մարուքյան, Կառավարության աջակցության բոլոր ծրագրերն ուղղված են, եւս մեկ անգամ կրկնեմ, կորոնավիրուսի հետեւանքով այս կամ ձեւով տուժած քաղաքացիների ընտանիքներին, տնտեսավարողներին։ Եվ էստեղ խոսքը չի գնում նախագիծը շրջանառությունից հանելու մասին, այլ տեղափոխել առաջարկությունների ներկայացման փուլ, այսինքն՝ մի փոքր դադար վերցնել, որպեսզի նաեւ կանխատեսելիություն ապահովել եւ քննարկել երկրորդ ընթերցման ռեժիմով առաջիկայում, այսինքն՝ ոչ էսօր։ Ձեր ներկայացմամբ էնպես է ստացվում, որ, ընդհանրապես, դուրս է գալիս շրջանառությունից նախագիծը, էդպես չէ, վստահեցնում եմ ձեզ, քննարկենք, եւ առաջիկայում նախագիծը կմտնի երկրորդ ընթերցման ռեժիմով։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Ավարտվեցին հարցերը պրն Զեյնալյան, կարող եք զբաղեցնել ձեր տեղը։ Հարակից զեկուցման համար, ամբիոնի մոտ եմ հրավիրում Աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարի տեղակալ Սմբատ Սաիյանին։

Ս.ՍԱԻՅԱՆ

-Շնորհակալություն, հարգելի խորհրդարան, պրն Զեյնալյանն արդեն ներկայացրեց նախագծի հետ կապված ձեռք բերված պայմանավորվածությունները, ես, ուղղակի, մեկ անգամ եւս նշեմ, ինչպես եւ երեկ նշեցի, որ բովանդակային իմաստով հիմնավորումները մեզ համար, Կառավարության համար ընդունելի են, սակայն առկա են բավարար խնդիրներ, առկա են հարցեր, որոնք կարիք ունեն լրացուցիչ քննարկման եւ եթե այդ հարցերը, էսպես, փորձենք մի նախադասությամբ ձեւակերպել, ապա դա հետեւյալն է, որ առկա է նախագծի կապակցությամբ ֆինանսական անորոշությունների բարձր մակարդակ. եւ մենք ձեռք բերեցինք համապատասխան պայմանավորվածություն, առաջիկա մի քանի օրվա ընթացքում լրացուցիչ վերլուծություններ եւ ուսումնասիրություններ կատարել, որպեսզի որոշակի, ուրեմն, ֆինանսական կանխատեսելիություն ապահովենք, ինչպես նշեց նաեւ պրն Զեյնալյանը։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Կարող եք զբաղեցնել ձեր տեղը պրն Սաիյան։ Մտքերի փոխանակություն, հերթագրում։ Նաիրա Զոհրաբյան։

Ն.ԶՈՀՐԱԲՅԱՆ

-Բարեւ ձեզ, պրն Զեյնալյան դուք վստահաբար պարկեշտ մարդ եք, համենայնդեպս ինձ վրա պարկեշտ մարդու տպավորություն եք թողել, եւ ես զգում եմ, թե դուք ինչ վատ եք զգում հիմա, թե դուք ինչ վատ եք զգում հիմա՝ փորձելով հիմնավորել անհիմնավորելին։ Դուք բերել եք շատ լավ նախագիծ, դուք բերել եք նախագիծ, որը, իսկապես, որոշակի կլուծի էն ծանրաբեռնվածությունը, էն սոցիալական լարվածությունը, որ կա, որովհետեւ մարդիկ իրենց կամքով չեն ինքնամեկուսացվել կամ մեկուսացվել, դա պատերազմ է, ես երեկ էլ ասեցի։ Հիմա մենք կողմ ենք եւ, վերջապես, էդ մարդիկ ստացան դրական ազդակ, որ իրենք մենակ չեն, որ երբ իրենք մեկուսացվել են, իրենց մասին պետությունը հոգ է տանում, պետությունը կատարում է իր պոզիտիվ պարտականությունը։

Այս ամբիոնից Կառավարության ներկայացուցիչներն ամենաբարձր մակարդակով ասել են՝ մենք փողի խնդիր չունենք, հիմա, նախ՝ ինձ համար հասկանալի չէ, թե ինչու Կառավարության հետ ձեր Կառավարության հետ, մեր Կառավարության հետ խորհրդարանական մեծամասնության Կառավարության հետ էս հարցը մինչեւ էստեղ գալը չեք քննարկել, չեք եկել համաձայնության։ Բոլորս էլ հասկանում ենք առաջին օրը պատգամավոր չենք,որ սա ջրելու, կներեք էդ կոպիտ բառի համար, ջրելու տարբերակ է, ինչո՞ւ. ես հասկանում եմ, որովհետեւ այո, դուք ճիշտ եք պրն փոխնախարար, որովհետեւ էնպիսի բարձիթողի վիճակ է, որովհետեւ ոչ մեկս չգիտենք՝ վաղը մեկուսացվածների եւ ինքնամեկուսացվածների ինչ թվեր կունենանք, բայց ինչ թիվ էլ ունենանք, հարգելի պրն փոխնախարար, Կառավարության ներկայացուցիչ, պետությունը պարտավոր է էդ մարդկանց մասին հոգ տանել, դա պետության պոզիտիվ պարտականությունն է, հատկապես, այս պատերազմական իրավիճակում։ Ես առաջարկում եմ կողմ քվեարկել առաջին ընթերցման բերած ձեր շատ լավ նախագծին, առաջինից երկրորդ ընթերցում մենք բոլորս միասին, ձեզ հետ միասին, Կառավարության հետ քննարկենք, անենք հաշվարկները։ Մենք ունենք այդ ժամանակը, ինչի եք ձեր գլուխը բացասական շարժում, հարգարժան պրն փոխնախարար, «Բարգավաճ Հայաստան»-ը քվեարկելու է կողմ։

Գ.ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ

-Մեծարգո նախագահություն, մեծարգո քաղաքացիներ սա, իրապես, չափազանց կարեւոր նախագիծ է, թերեւս ամենակարեւոր նախագիծը, որ այս օրերին հնարավոր էր բերել եւ այս դահլիճում քննարկել։ Սակայն, իրապես, ինչպես նաեւ հանձնաժողովում էր քննարկվում կա ֆինանսական անկանխատեսելիություն եւ ֆինանսական ոչ որոշակիության խնդիր, եւ այստեղ, իսկապես, փոփոխություններ անհրաժեշտ են: Բայց նաեւ պետք է հստակ գիտակցենք, որ, այո, սա պետության պարտավորությունն է, որ, այո, պետությունը պետք է հոգ տանի եւ, տիկին Զոհրաբյան, ուզում եմ չհամաձայնել ձեզ հետ, երբ ասում եք՝ վերջապես քաղաքացիները ստացան ազդակ։ Արդեն երկու ամիս է՝ քաղաքացիները դրական ազդակ են ստանում, արդեն մի քանի միլիարդ դրամի աջակցություն են ստացել եւ շատ-շատերն են ստացել, անգամ ստացել են նրանք, ովքեր դրա կարիքը չունեին, բայց այո, այս նախագիծը պետք է առաջ տանել, այո, այս նախագիծը պետք է ընդունել, բայց որոշակի ֆինանսական հաշվարկներ հստակեցնելուց հետո։

Խնդրում եմ Կառավարության մեր գործընկերներին որեւէ կերպ այս նախագիծը չչեղարկել եւ մենք այստեղ այս դահլիճում վստահ ենք նաեւ մենք ինքներս դա չենք իրականացնելու, եւս մեկ անգամ, եթե անգամ անհամաձայնություն լինի, բերելու ենք եւ առաջ ենք տանելու։ Եվ այստեղ նաեւ ուզում եմ առիթից օգտվել եւ առաջարկություն անել, քանի որ երեկվանից արդեն հստակ պահանջ է դրվել նաեւ բացօթյա տարածքներում եւ մշտապես, մեծ հաշվով, կրել դիմակներ, նախարարությանը խնդրում եմ դիտարկել սոցիալապես անապահով խավերին դիմակներ բաժանելու հնարավորություն։ Սա՝ զուտ օրինագծից դուրս, բայց առիթից օգտվելով, առաջարկ է, որովհետեւ կարծում եմ սա, իսկապես, խնդիր է դառնալու։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Կարեն Սիմոնյան։

Կ.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, վերջին չորս ամիսների ընթացքում ինչքան գնացել, այն քաղաքացիները, որոնք ունեն պետության աջակցության կարիքը, նրանց թիվը մեծացել է: Մեծացել է նաեւ օբյեկտիվ եւ սուբյեկտիվ պատճառներով, մեծամասամբ, իհարկե, օբյեկտիվ պատճառներով, եւ պետությունը փորձել է աջակցել այդ մարդկանց։ Պրն Զեյնալյանի նախագիծը նաեւ փորձել է օգնելու այն քաղաքացիների խմբին, որոնք չունեն եկամուտի աղբյուր, որը պատճառն է դարձել այն, որ պետությունը ստիպել է տվյալ քաղաքացիներին ինքնամեկուսանալ, այսինքն՝ դուք տեսել եք խնդիր, տեսել եք հնարավորություն՝ օգնելու քաղաքացիներին եւ առաջարկել եք, ինչը ողջունելի է, ինչը կարեւոր է։ Ինչքան շատ քաղաքացիների մենք կարողանանք օգնել, ինչքան շատ մարդու մենք կարողանանք աջակցել, այնքան շուտ կվերականգնվի երկրի տնտեսությունը։ Սոցիալական վիճակի ավելորդ լարվածություն մեզ պետք չէ։

Պրն Զեյնալյան ձեր բերած նախագիծը շատ լավն է, ես կոչ եմ անում առաջարկն ընդունել եւ ֆինանսական կանխատեսելիության հարցը, մնացած հարցերը կարգավորել Կառավարության որոշումներով եւ մնացած իրավիճակով։ Այսինքն, ֆինանսական հատկացումների չափը, հնարավորությունները, որպեսզի մենք պարզենք, այս իրավիճակում պետությունը պետք է արդեն իսկ իմանար քաղաքացիների բոլոր տվյալները։ Չորս ամիս է անցել, չորս ամսվա ընթացքում Կառավարությունը պետք է հստակ իմանար՝ անվանական, անուն առ անուն, թե քանի քաղաքացի ունի օգնության կարիք, ինչ պատճառով եւ որքան օգնություն է յուրաքանչյուրին անհրաժեշտ։ Անցել է չորս ամիս, մենք դեռեւս չունենք ոչ քաղաքացիների տվյալներ, հստակ չենք հասկանում, թե ինչքան քաղաքացիների մասին է խոսքը գնում, ինչ ծավալի օգնություն պետք է տրամադրվի, իսկ այդ մարդկանց թիվը գնալով ավելանում է եւ ինչքան երկարեց ժամկետը, այնքան ավելանալու է։ Եթե այսօրվա դրությամբ դուք պետք է տաք իքս թվով մարդկանց, հինգ օր հետո տալու եք արդեն իքս+N եւ դրանից ավելի, այսինքն՝ ամեն հաջորդ օրը ձեզ բերելու է ավելի շատ թվով մարդկանց օգնություն տալու պահանջ։ Այդ պատճառով, խնդրում եմ այս պահին օրինագծին կողմ քվեարկել, օրինագիծը թող անցնի, գաղափարը շատ լավն է եւ աջակցում է քաղաքացիներին։ Խնդրում եմ կողմ քվեարկել։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Սոնա Ղազարյան։

Ս.ՂԱԶԱՐՅԱՆ

-Ազգային ժողովի մեծարգո նախագահ, հարգելի գործընկերներ, իրապես քննարկում ենք կարեւոր նախագիծ եւ տիկին Զոհրաբյան, պրն Մարուքյան, դուք ճիշտ եք, սա շատ կարեւոր նախագիծ է, բայց այն ունի հստակ իրավական տեխնիկայի խնդիր, որովհետեւ այս տեքստով, եթե մենք այն ընդունենք, ստացվում է, որ միայն ես միայն այս դահլիճից 131 անգամ կարող եմ լինել կոնտակտավոր անձ, որովհետեւ 14 օր անց բացասական թեստով ես կարող եմ գալ վարակվել, նու, վարակվել չէ, ենթադրաբար՝ կոնտակտավոր անձ դառնալ, պրն Աբովյանից հետո շփվել պրն Անդրանիկ Քոչարյանի հետ եւ այդպես անդադար։ Այսինքն՝ պետք է հստակ սահմանել, որ կամ պետք է օրենքով հստակ սահմանենք, որ կոնտակտավոր անձը պետությունից աջակցություն է ստանում տարին մեկ կամ, օրինակ՝ 3 ամիսը մեկ, բայց այս տեքստով, ուղղեք, եթե ես այս սխալ եմ մեկնաբանում, մենք քննարկեցինք այն Կառավարության ներկայացուցչի հետ, ստացվում է, որ մի անձը 14 օրը մեկ բացասական թեստից հետո կարող է կրկին էս օրենքով սահմանված կարգով աջակցություն ստանալ։ Էլի լավ է, եթե էդքան գումար լիներ, բայց ամբողջությամբ հարցը կամ խնդիրը կայանում է նրանում, որ այս օրենքն իրավական տեխնիկայի առումով սխալ է ձեւակերպված եղել։

Եվ ես կոչ եմ անում, որպեսզի մենք առաջինից երկրորդ ընթերցում Կառավարության առաջարկն ընդունենք եւ օրենքն ընդունենք հենց նման ձեւակերպմամբ, ուղղեք, եթե ես այս սխալ եմ հասկացել, բայց Կառավարության ներկայացուցչի հետ քննարկման արդյունքում խնդիրն արձանագրվել է հստակ, որ ձեւակերպված չի եղել, թե մեկ անձը պետությունից քանի անգամ է աջակցություն ստանում։ Ուղղեք, եթե սխալվում եմ։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Ծովինար Վարդանյան։

Ծ.ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Ես պետք է շեղվեմ քննարկվող նախագծից, եւ այսօր ես կխոսեմ տնտեսավարողների մասին, օնլայն կազինոների մասին։ Հարգելի տնտեսավարողներ, վերջերս նկատել եմ, որ օնլայն կազինոները բավականին ագրեսիվ գովազդային արշավ են անում եւ բոլոր հնարավոր հաղորդակցման միջոցներով, թե՛ հեռախոսային, թե՛ ինտերնետային, մարդկանց, քաղաքացիներին փորձում են ներգրավել եւ, կարելի է ասել, նաեւ գցել ծուղակը, քանի որ այդ գովազդները հիմնականում ունեն հետեւյալ տեքստը, որ դուք կստանաք նախնական ինչ-որ իքս գումար։ Ես կարծում եմ՝ նման վարքագիծն այս ճգնաժամային իրավիճակում, ուղղակի, անթույլատրելի եւ անընդունելի է։ Ուղղակի, իմ կոչ-խնդրանքն է բոլոր այդ տնտեսավարողներին՝ զերծ մնալ նման վարքագծից՝ հաշվի առնելով ներկա իրավիճակը։

Ես հասկանում եմ, որ դուք իրացնում եք օրենքով ձեզ վերապահված իրավունքը, սակայն այս վարքագիծը շարունակելու դեպքում, ես ստիպված կլինեմ եւ պարտավորված կզգամ իրացնել օրենքով ինձ վերապահված իրավունքը եւ հանդես կգամ օրենսդրական նախաձեռնությամբ։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Վլադիմիր Վարդանյան։

Վ.ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ

-Ազգային ժողովի հարգելի նախագահություն, հարգելի գործընկերներ, ինձ թվում է՝ որեւիցե մեկն այս դահլիճում, առնվազն, չի վիճարկում առկա կարգավորումների կարեւորությունը եւ նրանց նշանակությունը կորոնավիրուսի դեմ պայքարի արդյունքում սոցիալական համապատասխան օժանդակություն տուժած անձանց տրամադրելու առումով։ Բայց ես զարմանում եմ, որ այս տեխնիկական հնարքը, որը մենք բազմիցս օգտագործել ենք յոթերորդ գումարման շրջանակներում, այսինքն՝ իրավիճակ եւ «ԱԺ կանոնակարգ» ՀՀ սահմանադրական օրենքը, ըստ էության, մեզ առաջին ընթերցումից հետո նախագիծը լրամշակելու այլ հնարավորություն չի տալիս եւ նախագիծը կամ պետք է ընդունվի կամ պետք է մերժվի, այս հնարքը՝ վերադարձնել այն առաջին ընթերցումից հետո ներկայացվելիք առաջարկությունների փուլ, հնարավորություն է տալիս առավել հստակեցնել կանոնակարգումները եւ ունենալ օրենսդրություն, որը լավագույնս ապահովում է քաղաքացու շահերը։

Եթե մենք քննարկում ենք նախագիծը շրջանառությունից հանելու հարցը, սա այլ բան է, բայց խոսքը վերաբերում է նախագիծը լրամշակելու համար համապատասխան ժամկետ նախատեսելուն։ Եվ այստեղ, հավատացնում եմ ձեզ, խոսքը ոչ միայն գնում է այն հարցերի մասին, որոնք կապված են ֆինանսների հետ, այլ նաեւ իրավական որոշակիության, հետադարձ կիրառելիության սահմանների, այն անձանց շրջանակների, ում նկատմամբ այս նախագիծը պետք է կիրառվի, տնտեսավարող-պետություն փոխհարաբերությունները, որոնք պետք է հստակեցվեն։ Նախագիծը կարեւոր է, նախագիծն անհրաժեշտ է, բայց անհրաժեշտ է նախագիծը լրամշակել՝ հաշվի առնելով եւ՛ Կառավարության եւ՛ Ազգային ժողովի եւ՛ դիմության եւ՛ ընդդիմության կարծիքները։

Հարգելի գործընկերներ, որպեսզի ունենանք այս նախագիծը մենք անհրաժեշտություն ունենք նախ եւ առաջ՝ վերադարձնել այն առաջին ընթերցման ռեժիմից հետո ներկայացվելիք առաջարկների փուլ, քննարկել այդ առաջարկները, լրամշակել այն եւ հավուր պատշաճի ներկայացնել հանրության դատին։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Արման Բաբաջանյան։

Ա.ԲԱԲԱՋԱՆՅԱՆ

-Հարգարժան նախագահություն, հարգելի գործընկերներ, տպավորություն է, որ համավարակը վերջնականապես մեկուսացվել է։ Ազգային ժողովն անհաղորդ է այն խնդիրներին, որոնք եռում են դրսում, եւ ստեղծված իրականությունն այս պահին վկայում է, թե մենք որքան անհաղորդ ենք իրական այն կարիքներին ու խնդիրներին, որոնք այս պահին սպասում են դրսում։ 697 վարակակիր է հայտարարված այսօր եւ վիճակը չի թուլանում, ավելի լարվում է։ Այս իրավիճակը մենք գնահատել ենք որպես պատերազմ եւ այն, իսկապես, պատերազմ է, որն ընթանում է տեղեկատվական շատ կոնկրետ հարձակումներով, ուղղակի թիրախավորված դիվերսիոն հարձակումներով։

Երեկ եւ այսօր մենք լսում ենք, որ հիվանդանոցներում, հիվանդանոցները գերբեռնված են, մահճակալների տեղ չկա։ Ես առաջարկում եմ որպեսզի համայնքային սեփականության շենքերը, քաղաքապետարանները եւ, եթե անհրաժեշտ է, Ազգային ժողովը եւ մնացած բոլոր հաստատությունները մենք տրամադրենք հիվանդանոցային կարիքի համար, որովհետեւ բժիշկները ցանկանում են օգնել հիվանդներին եւ մենք պետք է ցույց տանք, որ ականջալուր ենք նրանց հորդորներին եւ պատրաստ ենք նրանց լսել։ Ծանր հիվանդներին ուղարկում են, ըստ ցուցումի այդ մարդիկ ուղարկվում են տներ: Ես կարծում եմ, որ մենք այդ մարդկանց չպետք է թողնենք ծանր իրավիճակում իրենց տներում։

Հորդորում եմ դուրս գալ փողոց այս արտահերթ նիստից հետո, գնալ, օգնել բժիշկներին, գնալ օգնել ոստիկաններին, գնալ համոզել մեր քաղաքացիներին, որպեսզի դիմակ կրեն եւ ավելի ու ավելի հաղորդ լինեն այն խնդիրներին, որոնք ժամ առաջ կարիք ունեն լուծումների։ Նաեւ ակնկալում եմ, որ մենք հատուկ նիստի համար անհրաժեշտ նաեւ արդեն օրակարգ ունենք՝ այստեղ լսելու ոստիկանապետին, առողջապահության նախարարին, նաեւ պարետին եւ լուծումներ գտնելու ստեղծված իրավիճակի համար։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Վահե Էնֆիաջյան։

Վ.ԷՆՖԻԱՋՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, սիրելի հայրենակիցներ, համաճարակի, համավարակի պայմաններում, միանշանակ, անհրաժեշտ են սոցիալական ծրագրերը, այս հարցի քննարկման ժամանակահատվածում երեկ ես մի քանի հարցադրումներով հանդես եկա՝ մասնավորապես ավելի հստակեցնելու՝ թե՛ գումարի չափի հետ կապված, թե՛ վերլուծությունների մասով։ Ըստ էության, սա դասական օրինակ է խորհրդարանի եւ Կառավարության միջեւ չստացված աշխատանքի, ոչ արհեստավարժ մոտեցումների, եւ իրավիճակը հետեւյալն է. մենք արձանագրում ենք յուրաքանչյուր օր, որ մի քանի հարյուր եւ այսօր արդեն շուրջ 700 մեր երկրի քաղաքացիներ, այս համավարակի սպառողն են դարձել, իսկ որպես պետության քաղաքականություն՝ ինչպիսի՞ սոցիալական մենք ծրագրեր ենք կարողանում իրականացնել։

«Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցությունը հստակ 27 կետեր առաջարկեց, հստակ 7 կետեր առաջարկեց, ականջալուր եղա՞ք, չեղաք, այսօրեական էլ ենք ասում, խնդիրը տեսնում ենք, վիճակագրությունը մեզ հետեւություններ անելու հնարավորություն է տալիս։ Հետեւություններ է պետք անել՝ այս ստեղծված իրավիճակը հաղթահարելու համար, հստակ քայլեր է պետք ձեռնարկել։ Եկեք ընկերներ, մենք քանիցս հայտարարել ենք՝ 24 ժամ, որքան անհրաժեշտ է, այդքան է պետք աշխատել, որպեսզի այն նախագծերը դնել, որպեսզի մենք կարողանանք ստեղծված իրավիճակը լուծել։ 24 ժամվա ռեժիմով մի նախագիծ եք բերել, որը հետ եք տանում, սա ի՞նչ է նշանակում: Հետո, տեսեք, պարբերաբար էս ամբիոնից նաեւ հնչում է՝ պատերազմական վիճակ է, պատերազմական գործողություններ են, էդ պատերազմի մասնակիցներին, էդ պատերազմից տուժածներին մենք որեւիցե սոցիալական աջակցություն չպե՞տք է ցուցաբերենք, մենք չպե՞տք է մեր աջակցության ձեռքը մեկնենք, ասենք՝ մեր վերաբերմունքը չպե՞տք է ցույց տանք, թե՞ մենակ քննարկումներով սա պետք է սահմանափակվի։

Հստակ սոցիալական ծրագրեր պետք է իրականացնենք, պետությունը՝ որպես Սահմանադրության մեջ հռչակված ամենաբարձր արժեք, Հայաստանի Հանրապետությունը սոցիալական պետություն է, երկրի քաղաքացիները պետք է իրենց մաշկի վրա զգան այդ ուշադրությունը եւ այդ վերաբերմունքը։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Գեւորգ Պապոյան։

Գ.ՊԱՊՈՅԱՆ

-Ազգային ժողովի մեծարգո նախագահ, հարգելի գործընկերներ, իհարկե, հասկանալի է, որ կորոնավիրուսի համավարակը լավ հնարավորություն է ստեղծել՝ պոպուլիզմով զբաղվելու եւ պոպուլիստների համար մեծ հարթակ է, լավ հնարավորություն է, բայց մենք չպետք է կորցնենք մեր ռացիոնալությունը եւ մեր ռացիոնալ վարքագծով նաեւ մենք պետք է պարտադրենք պոպուլիզմով զբաղվող մեր գործընկերներին գալ իրական դաշտ։ Ես ուզում եմ ասել, որ մենք այդպիսի հաջողված փորձ ունենք։ Մենք ունենք մի գործընկեր, ով հայտարարում էր, որ 300 մլրդ փող կա, հանեք, բաժանեք ժողովրդին, հետո հաշվարկների արդյունքում ինչ որ թվեր ներկայացրեցինք, իջավ 200 մլրդի, հետո թվեր ներկայացրեցինք, իջավ 100 մլրդի, վերջում՝ 70 մլրդի, իսկ էսօր ընդհանրապես հայտարարում է՝ ես այդպիսի բան չեմ հայտարարել։ Եվ էստեղ ես հիշեցի մի պատմություն, որն ինձ ծանոթ է իմ մանկության տարիներից, ես ներողություն եմ խնդրում, ես պետք է նաեւ որոշակի բարբառային արտահայտությամբ այդ պատմությունը պատմեմ, որպեսզի էդ համն ու հոտը մնա։

Երբ Արեւմտյան Հայաստանից գալիս են, գյուղերում ապրում են, մեկը լինում է, էսպես մի քիչ, մի քիչ չէ, լավ չափազանցում է, իրենց բարբառով ասում է՝ Բաթմնա կամուրջ կլիներ (Բաթմանի կամուրջը) կլիներ էստեղից չուրի, իրենց գյուղից՝ կլիներ չուրի Լենինական։ Ասում են՝ քեռի, իջիր, սա իրենց բարբառով ասում է՝ լավ, կլիներ չուրի Արթիկ, ասում են՝ քեռի, ջան իջիր, ո՞նց կարող է լինել մինչեւ Արթիկ, ասում է՝ կլիներ չուրի հարեւան գյուղ, էլի են ասում՝ իջիր, եւ մեր քեռին, էսպես, իջնում, իջնում է, հասնում է, պարզվում է՝ Բաթմանի կամուրջը, ասենք՝ 100 մետրանոց մի տարածք է։ Իմ ասածն ի՞նչ է. մենք մեր վարքագծով, մեր գործողություններով պետք է ոչ միայն ռացիոնալ դաշտ բերենք մեր ընդդիմադիր գործընկերներին, այլ նաեւ ցույց տանք, թե ինչպես պետք է ճիշտ վարվել պետության փողերի հետ։ Ես ներողություն եմ խնդրում, մեկ րոպե ժամանակ։

Ասում են՝ պետությունը պետք է տա սոցիալական օգնություն, պետությունն արդեն իսկ 100 մլրդ դրամի սոցիալական եւ տնտեսական աջակցություն է ցուցաբերել տնտեսավարողներին եւ քաղաքացիներին, որից 25 մլրդ դրամը մոտավորապես ուղիղ սոցիալական աջակցություն է եղել։ Հիմա էս անորոշության պայմաններում գոյություն ունի երկու մարտավարություն. հրդեհը հանգցնել եւ երկարաժամկետ ռազմավարական ծրագիր։ Հիմա, եթե մենք չգիտենք, թե ինչ է լինելու վաղը, մյուս օրը, էն մյուս օրը, բնականաբար, պետք է համբերենք, որպեսզի համալիր բոլորին միաչափ օգնություն ցույց տանք, ոչ թե հիմա, էսօր էսքան, էս մասին էս ջրի բաժակի, էս շշի չափ տանք, հետո մյուս մասին՝ սրա կեսի չափ, պետք է մենք հավասար տանք։ Սա է ամբողջ խնդիրը, ժողովուրդ ջան, դրա համար մենք ժամանակ ենք խնդրում, որպեսզի ճիշտ որոշում կայացնենք, իսկ պոպուլիստների համար, այո, շատ լավ հարթակ է՝ դրսեւորվելու, բայց համավարակն անցնելու է, եւ բոլորը տեսնելու են, թե ով ինչով էր զբաղված։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Պրն Պապոյան, զիջեք, ի վերջո, ամբիոնը: Արթուր Հովհաննիսյան։

Ա.ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ

-Մեծարգո Ազգային ժողովի նախագահ, հարգելի գործընկերներ, սիրելի քաղաքացիներ, կներեք, ես պետք է շեղվեմ թեմայից։ Այսօր ունեցել ենք վարակի 697 եւ մահվան 6 դեպքեր, նախ՝ ցանկանում եմ ցավակցել մահացածների հարազատներին եւ ուժ ու համբերություն մաղթել նրանց։ Նոր կորոնավիրուսային վարակի առանձնահատկության եւ դեռեւս ամբողջապես չբացահայտված լինելու հետեւանքով մենք այսօր ունենք մի իրավիճակ, երբ երկրում մասնագիտական որոշ հաշվարկներով՝ մոտ 20 հազարից ավելի ասիմպտոմ վարակակիրներ կան եւ նրանք հակահամաճարակային կանոնների չպահպանման դեպքում եւ հետեւանքով կարող են դառնալ վարակի տարածման աղբյուր, ինչը, իր հերթին, ցավալիորեն, ինչպես արդեն համոզվել ենք կարող է բերել անդառնալի հետեւանքների՝ մեր սիրելի մարդկանց մահվան։ Եվ ինչպես վարչապետն այսօր իրավացիորեն նշեց, այս պայմաններում յուրաքանչյուրս մեր հերթին պետք է դառնանք համավարակի, համաճարակի դեմ պայքարում առաջամարտիկ՝ պահպանելով հակահամաճարակային կանոնները, հորդորելով այլոց պահպանել այդ կանոնները եւ հրապարակել խախտման դեպքերը՝ ապահովելով հանրային լայն վերահսկողություն խախտումների դեպքերի նկատմամբ։

Վերջին օրերի թվերը, իմ գնահատմամբ՝ խոսում են նաեւ մի շատ կարեւոր երեւույթի բացակայության մասին. մենք բավարար հոգատար չենք միմյանց նկատմամբ եւ, իմ գնահատմամբ՝ հոգատարությունը կայուն պետության կարեւորագույն, հզորագույն հիմքերից մեկն է։ Եվ այս օրերին միմյանց նկատմամբ մեր հոգատարության արտահայտման առաջնային ձեւը հակահամաճարակային կանոնների պահպանումն է, եւ մենք յուրաքանչյուրս, եթե անենք մեր բաժին գործը, ապա սիրելի քաղաքացիներ վստահ եղեք, որ Կառավարությունը, Ազգային ժողովը, իշխող թիմն անում է հնարավորն ու անհնարինը՝ վարակի տեմպերը մեղմելու, ձեր առողջության համար պայքարելու համար: Տանից դուրս եկեք պարտադիր դիմակով եւ առողջություն բոլորիս։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Միքայել Մելքումյան։

Մ.ՄԵԼՔՈՒՄՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, որպես կանոն, էսպես չի լինում, սենց չի լինում, էլի, սա համարում եմ, նու, չասեմ՝ նոնսենս, բայց եթե մենք նայենք երեկվա ելույթները եւ էսօրվա ելույթները, այսինքն՝ երեկվա քննարկումից հետո, տիկին Մակունց, դուք էլ ասացիք՝ առաջինից երկրորդ ընթերցման ժամանակ կփոխենք ու կբերենք, չէ՞։ Հիմա, ես ուզում եմ, նոր խոսեցի պրն փոխնախարարի հետ, ասենք՝ ի՞նչ հաշվարկներ են լինելու, կարելի էր գիշերը ժամը 12-ին, 1-ին նիստ նշանակել, ես, օրինակ՝ սիրով կգայի, կմասնակցեի, բոլոր հաշվարկներն անեինք, առավոտ շուտ էդ հաշվարկները պատրաստ լինեին, այսինքն՝ ովքե՞ր են էդ հաշվարկներն անելու, ո՞նց են անելու։ Ասենք թե՝ երեք օր նստեցին, արեցին, կարելի էր գիշերն էդ հաշվարկներն անել, եւ Ազգային ժողովի էս ամբողջ կազմը չբերեինք, էստեղ նստեցնեինք, ասեինք՝ հետ ենք տանում դեպի մյուս ռեժիմ։ Ի՞նչի մասին է խոսքը, այսինքն՝՝ երեկ, որ, պրն Միրզոյան, ասում էի՝ Կառավարության որ անդամները, որ պաշտոնյաներն ինչ չեն անում, նաեւ դրա համար եմ ասում։ Եթե դուք ունեիք կարծիք՝ այլ, տարբերվող, ի սկզբանե պետք չէր բերել էս պահին, եթե հաշվարկի մեջ է խնդիրը, ես, ուղղակի, զարմանում եմ։

Օրինակ՝ երեկ պրն Թունյանը շատ լավ ելույթ ունեցավ, ինքն էլ ֆիքսեց, որ սենց չի լինում, Բադալյանը ելույթ ունեցավ, լավ հիշում եմ, բայց ո՞նց, ինչ-որ բան է փոխվել: Այսինքն՝ եթե խնդիրն այլ բանի մեջ է, գումարը չի բավարարում, ի վերուստ գիտենք, որ շատ չի բավարարելու, դրա մասին ասեք, բայց եթե հաշվարկի մեջ է, ի՞նչ եք էստեղ ասում՝ պիտի հաշվարկ անենք, է, հաշվարկն ամբողջ գիշեր նստեինք անեինք, ի՞նչ, պրոբլե՞մ կար էդտեղ։ Եվ ես կարծում եմ, որ խնդիրը հաշվարկի մեջ չէ, պրոբլեմները համալիր պետք է լուծվեն, ես երեկ իմ առաջարկն արել եմ, որ մենք պետք է, բաց է, թե փակ է՝ կարեւոր չէ, մենք պետք է Ազգային ժողովի հատուկ նիստ անենք, որտեղ գանք ի վերուստ մարտի 14-ից։ Էն ժամանակ սցենարը 1-2 ամիսն էր, ես եմ էդ հարցը, կրկնում եմ, տվել վարչապետին, 1-2 ամիս, որովհետեւ ֆինանսական հոսքերի ներարկումը շատ հեռու է բավարար լինելուց։ Եթե սցենար պիտի փոխենք, շուտ պետք է փոխենք, այսինքն՝ խորհրդարանը չի կարող օտարված լինել հակաճգնաժամային կառավարման ամբողջ բովանդակությունից եւ տրամաբանությունից։ Նորից, իմ, «Բարգավաճ Հայաստան»-ի առաջարկն ուժի մեջ է՝ շատ արագ հրավիրել հատուկ նիստ, գիշեր կլինի, ցերեկ կլինի, հաշվարկ կլինի, հաշվարկ չի լինի, եւ տեսնենք, թե գնո՞ւմ է սցենարը նորմալ, թե՞ պետք է փոխել եւ գնալ այլ ճանապարհով։

Ես առաջարկում եմ, որ կողմ քվեարկենք, գնանք մի ճանապարհով, եթե պետք լինի, էլի արտահերթով կարող ենք քննարկել, ի՞նչի մասին է խոսքը։ Պրն Թունյան, մեր աշխատանքն արտահերթով ո՞նց էր, որ գնացինք էդ տույժերին, նորմալ ստացվեց, բերեք էս անգամ էլ գնանք նորմալ ճանապարհով։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Սոս Ավետիսյան։

Ս.ԱՎԵՏԻՍՅԱՆ

-Հարգելի Ազգային ժողովի նախագահ, հարգելի գործընկերներ, Հայաստանի քաղաքացիներ, բոլոր նրանք, ովքեր լսում են մեզ, հորդորում եմ, որ, անպայման, դիմակ կրեն։ Հիմա գամ պատերազմական իրավիճակի մասին. այո, պատերազմական իրավիճակ է, պատերազմական իրավիճակում ենթադրությունս էն է, որ պետք է հաշվարկները եւ պրոֆեսիոնալիզմը գերակայեն էմոցիաներին եւ պոպուլիզմին։ Հաշվարկները պետք է լինեն պարզ, շատ լավ նախագիծ է նաեւ, կասեր պրն Զեյնալյանը, բայց էդ հաշվարկը դժվար է անել, որովհետեւ մենք չենք իմանալու՝ քանի հոգի է հլը ինքնամեկուսանալու, թվերը ոնց են աճելու, ուզո՞ւմ ենք ավելի լավ հասկանալ՝ ինչպիսին է մեր քաղաքացու վիճակը, կա համընդհանուր հայտարարագրման մասին գաղափար, էդ կունենանք, կհասկանանք ավելի լավ պատկերով։

Պրն Բաբաջանյան, ես ուրախ եմ, որ դուք գնացիք Նորքի ինֆեկցիոն եւ տեսաք էն իրավիճակը, որի մասին մեր առողջապահության նախարարը բոլորիս հետ կիսվել է։ Մենք չունենք հիվանդանոցների՝ որպես էդպիսին, ավելի շատ լինելու կարիք, մենք ունենք բժիշկների ավելի շատ լինելու, սարքավորումների ավելի շատ լինելու կարիք։ Մենք ունենք համալիրը, որտեղ կար էդ ամեն ինչը, պետք է հասկանանք, գույքագրենք ու սառը գլխով դատենք, որովհետեւ դա շատ կարեւոր է։ Ու խնդրում եմ, մենք ունենք մահճակալներ, տեղից մի ընդհատեք։ Պրն Էնֆիաջյան ջան, ես չգիտեմ՝ դուք հետեւո՞ւմ եք լուրերին, թե՞ չէ, բայց Կառավարությունը տարբեր կետերով, տարբեր միջոցառումներ է արել եւ ծախսել է շուրջ 100 մլրդ դրամ գումար։ Եկեք հասկանանք՝ ինչքան գումար ունենք, ինչ ուղղությամբ ենք շարժվում, որ ճիշտ պլանավորենք, որովհետեւ պատերազմը չի սիրում էդ հաշվետվությունը, չի սիրում ասել՝ գիտեք ինչ, եկեք ամեն ինչ հիմա բաժանենք, հետո տեսնենք՝ ինչ է լինում, պետք է կարողանանք սթափ դատել։ Ու էդ սթափությունը պետք է լինի հնարավորինս պրոֆեսինալ եւ հնարավորինս հաշվարկային, որովհետեւ, իրապես, մենք չունենք էնքան ռեսուրսներ, որ կարողանանք բոլոր, ու, այո, էս իշխանությունը եւ էս Կառավարությունն ունեն պարտավորվածությունի եւ պետությունը՝ իր բոլոր քաղաքացիների նկատմամբ, բայց էդ հաշվարկը պետք է ճիշտ արվի։ Այսքանը։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Լիլիթ Մակունց։

Լ.ՄԱԿՈՒՆՑ

-Ազգային ժողովի մեծարգո նախագահ, հարգելի գործընկերներ, եթե կորոնավիրուսով պայմանավորված իրավիճակը լիներ այդքան կանխատեսելի, մեր ընդդիմադիր գործընկերներն այդքան արագ եւ կտրուկ չէին փոխի իրենց դիրքորոշումները։ Սկզբում չէին ասի, որ պետք չեն սահմանափակումներ, հետո արագ փոխեին, ասեին՝ պետք են սահմանափակումներ, սկզբում չէին ասի, որ գիտեք, պետք չէ այդքան խստացնել, հետո ասեն՝ խստացնել, հետո՝ նորից փոխել։ Բայց ես, հարգելի գործընկերներ. դրա համար ձեզ չեմ քննադատում, ես ձեր վարքագծով փաստում եմ, որ կորոնավիրուսով պայմանավորված իրավիճակն անկանխատեսելի է եւ պահանջում է իրավիճակային մոտեցում։

Եվ այն փուլում, որ մշակվել է նախագիծը, իրավիճակը եղել է մի փոքր այլ, եթե տեսնում եք, օր օրի փոխվում են, փոխվում է վարակակիրների քանակը, եւ, այո, պրն Մելքումյան, ես երեկ նշեցի, որ պետք է փորձենք առաջինից երկրորդ ընթերցում Կառավարության հետ եւ մեր գործընկերների առաջարկները հաշվի առնելով՝ գալ համաձայնության։ Ցավոք, ժամանակը շատ կարճ էր՝ դա անելու համար, եւ այն պահանջում է շատ ավելի երկար եւ հանգամանալից քննարկում։ Միեւնույն ժամանակ, հարգելի գործընկերներ, հարգելի ընդդիմադիր գործընկերներ եւ ոչ ընդդիմադիր գործընկերներ, իրավիճակն այնպիսին է, որ մենք բոլորս անխտիր, անկախ քաղաքական հայացքներից, անկախ կուսակցական պատկանելությունից, պետք է հանդես գանք ոչ միայն միասնական ճակատով, այլ նաեւ միասնական ուղերձներով եւ շփոթության մեջ չգցենք Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներին։ Որովհետեւ մեր խոսքը շփոթության մեջ գցելով քաղաքացիներին, փոխելով եւ տարբեր վարքագծի հանգեցնելով մեր քաղաքացիներին՝ անմիջականորեն վտանգում է նրանց կյանքը։ Ես հավատում եմ ձեր անկեղծ մղումներին, եւ որ դուք, ինչպես մենք, ինչպես բոլորս անկախ նրանից՝ ով որտեղ է աշխատում, ով ինչ քաղաքական հայացքներ ունի, մենք բոլորս ուզում ենք այս իրավիճակն արագ եւ խորքային կերպով եւ վերջնական հաղթահարել։ Բայց դրա համար մեզ բոլորիս պետք են համատեղ ջանքեր եւ ինչ վերաբերում է սոցիալական ծրագրերին, երբ նշեց արդեն պրն Պապոյանը, ինչպես բոլորս գիտենք դրա մասին, այո, երբ շուրջ 2 տասնյակ սոցիալական եւ ոչ միայն սոցիալական ծրագրեր են նախաձեռնել Կառավարության կողմից։ Միայն սոցիալական ծրագրերով չէ այս ամենը հաղթահարվելու, եւ մեր բժիշկները եւ բուժաշխատողներն այսօր ունեն մեր, այո, հենց մեր՝ այստեղ նստած պատգամավորների օգնության կարիքը, որովհետեւ այս համավարակը, այո, հասկանալով, որ չնայած տոկոսային առումով՝ մահերի քանակը քիչ է, փառք Աստծո, բայց նրանք բոլորը պետք է հասցնեն սպասարկել ծանր եւ միջին ծանրության վարակակիրներին։ Ես խնդրում եմ եւ հորդորում եմ այս ամենին վերաբերվել որպես մեր բոլորի միասնական մտահոգություն, խնդիր եւ այս ամենը չվերածել, չեմ ուզում որակումներ տալ, որ որեւէ այլ դաշտ չտանենք։ Հիմա անհրաժեշտություն կա՝ ավելի խորքային ուսումնասիրել եւ տեսնել, թե ինչ ավելի արդյունավետ գործողություններ պետք է անենք, ուրեմն, անենք։ Շնորհակալություն, ներողություն ժամանակը չարաշահելու համար։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Միքայել Զոլյան։

Մ.ԶՈԼՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, երեկ ես այս ամբիոնից կոչ արեցի կառուցողական ոճով շարունակել մեր քննարկումները եւ հիմա կփորձեմ հենց այդ դիրքերից խոսել եւ այն, ինչ որ ես ասում եմ, ես դիմում եմ բոլորին եւ որեւէ տարբերություն չեմ դնում ընդդիմադիր մեր գործընկերների եւ մեր խմբակցության միջեւ։ Եկեք բոլորս եւս մեկ անգամ հասկանանք, որ շատ ծանր իրավիճակում է երկիրը, գիտենք, որ 690, 600-ից ավելի վարակակիր է գրանցվել, եւ այս իրավիճակում կարծում եմ, որ մենք պետք է այնպես աշխատեինք, որ մեր քաղաքացիները, դիտելով մեր նիստը, չհասկանային մեր ելույթներից, թե ով որ խմբակցություն է։

Հիմա, գալիս է, մոտենում է պատգամավորը եւ ես մոտավորապես պատկերացնում եմ, թե նա ինչ է ասելու՝ հաշվի առնելով, թե նա որ խմբակցությունից է։ Սա նորմալ է սովորական ժամանակաշրջանի համար, բայց եկեք որոշ ժամանակով, չգիտեմ, 1 ամիս կլինի, 2 ամիս, 3 ամիս, հրաժարվենք այդ տրամաբանությունից եւ հասկանանք, որ բոլորս մեկ նպատակ ունենք։ Հիմա կոնկրետ այս օրենքի վերաբերյալ, եթե սա տեղի ունենար ուրիշ ժամանակ, ես էլ կքննադատեի Կառավարությանը, որովհետեւ, իրոք, մի քիչ ճիշտ չէ, երբ սկզբնում մենք առաջին ընթերցումով ընդունում ենք, հետո ինչ-որ բան փոխվում է։ Բայց եկեք հասկանանք, որ հիմա արտակարգ իրավիճակ է, իրավիճակը փոխվում է ամեն օր, ամեն ժամ եւ այսպիսի իրավիճակներ, այսպիսի երեւույթներ կարող են առաջանալ արտակարգ իրավիճակում։

Հիմա, ի՞նչ է տեղի ունենում. օրինագծի հեղինակը եւ Կառավարությունը միասին մեզնից խնդրում են ավելի շատ ժամանակ, որպեսզի այդ օրենքը կատարելագործեն, արդյո՞ք դրա մեջ ինչ-որ ահավոր բան կա, իհարկե,ոչ։ Եկեք, պարզապես, այդ ժամանակը տանք, ես հուսով եմ՝ նաեւ իրենց եզրափակիչ ելույթում հստակ կասեն, թե ինչքան ժամանակ է պետք, ասենք թե՝ 1 օր, 3 օր, մի շաբաթ, այդ ժամանակը տանք մեր գործընկերներին, թող այս օրենքը կատարելագործեն, հասցնեն այն աստիճանին, երբ կարելի է միանշանակ քվեարկել այդ օրենքին եւ էդ օրենքը կբերեն, մենք կքվեարկենք եւ կընդունենք այդ օրենքը։ Ես կարծում եմ, որ էստեղ պարզ խնդիր է եւ կարիք չկա՝ դա բարդացնել։ Շնորհակալություն։

Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Բաբկեն Թունյան։

Բ.ԹՈՒՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Բարեւ ձեզ, հարգելի գործընկերներ, ես չեմ ուզում խոսել մինչ այժմ ցուցաբերված օգնության ծավալների եւ այլնի մասին, ես զուտ աշխատանքի հետ կապված եմ ուզում ասել մի քանի բան։ Պրն Էնֆիաջյան ջան, շատ հարգված իմ կողմից, որ ասում եք՝ 24 ժամով բերել եք, հիմա հետ եք տանում, դա ի՞նչ է նշանակում, իմ կարծիքով՝ դա նշանակում ՝ պատասխանատվություն, որ երեկ էլ էի նույն բանն ասում, էսօր էլ եմ նույն բանն ասում, դա նշանակում է պատասխանատվություն, որովհետեւ ես երեկ ասում էի՝ հարցը երկու մասի պետք է բաժանենք՝ բովանդակային եւ տեխնիկական, բովանդակային առումով՝ իմ համար հարցեր կային, որ էսօր էլ պարզ չեն եւ տեխնիկական առումով էլ, հիմա էլ նույն բանը կրկնում եմ։ Էստեղ պետք է Կառավարության ու Ազգային ժողովի մեջ աշխատանքը շատ ավելի լավ հիմքերի վրա դնել, կոմունիկացիայի խնդիր կա, որը պետք է լուծել, ի դեպ, տենց կոնկրետ աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարության հետ մի քանի անգամ արդեն եղել է։

Հիմա, պրն Մելքումյանը շատ լավ օրինակ բերեց՝ ապրիլի 22-ի արտահերթը, որ մենք բերեցինք ու ասեցինք, տեսեք՝ ոնց ընդունեցիք, բայց հենց էդ օրինակով ձեզ ուզում եմ հիշեցնել, որ իմ նախագիծը, ես նույնպես 24-ժամյա ռեժիմով էի առաջարկել, հետո առաջարկները հաշվի առնելով՝ 24-ժամյա ռեժիմը հետաձգեցինք, որ քննարկենք, որովհետեւ մեր գործընկերների կողմից եղել էին մտահոգություններ, առաջարկներ, ու ես գտա, որ ավելի լավ է՝ մի քանի օր ուշ լինի, բայց հնարավորինս ճիշտ որոշում ընդունվի, որովհետեւ մեկ-մեկ անզգույշ որոշման սխալը, կորուստը շատ ավելի մեծ է, քան էն օգուտը, որը պետք է լինի էդ նախագծի ընդունման արդյունքում։ Հիմա պրն Զեյնալյանն ինքն է էդ խնդիրը տեսել, ինքն է լուծման տարբերակն առաջարկել, հիմա ինքն էլ առաջարկում է մի քանի օր էլ ժամանակ տալ։ Հեղինակին ստիպել, որ չէ, գիտես ինչ կա, դու որ առաջարկել ես, էլ մնացածը դու մեզնից լավ չգիտես, իմ կարծիքով՝ էդքան էլ ճիշտ չէ ու էլ սա չպետք է սկզբունքի հարց դառնա, բերեք հնարավորություն տանք, եթե ինքը՝ հեղինակը գտնում է, որ մի քանի օրը, նորմալ է, էդ մի քանի օրն էլ աշխատենք, էդ հաշվարկներն էլ միասին նայեն, թող թվերը ներկայացնեն, մենք կնայենք։ Շնորհակալություն։

Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Սոֆիա Հովսեփյան։

Ս.ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Պրն Զեյնալյան, նախ՝ շնորհակալություն շատ կարեւոր նախագծի համար եւ վստահ եմ, որ այս նախագիծը կանցնի, որովհետեւ հաշվարկները շատ կարճ ժամանակահատվածում կհստակեցվեն։ Այսինքն՝ կա էդ քաղաքական կամքը, որպեսզի օգնեն, մասնավորապես, որ ամեն օր էլ Կառավարությունն ինչ-որ ծրագրեր է անում՝ քաղաքացիներին աջակցություն տրամադրելու համար եւ չկա տրամաբանություն, եթե Ազգային ժողովի կողմից է նախաձեռնված, ուղղակի, մերժեն: Բայց այս պահին կուզեմ խոսել պրն Բաբաջանյանի հնչեցրածի մասին։ Պրն Բաբաջանյան, ասում եք՝ տեղեկատվական պատերազմ է եւ էստեղից բառեր եք հնչեցնում, որոնք կարող է մեծ խուճապ առաջացնել։

Քավ լիցի, բոլորին հայտնի է, թե էստեղ շատ շատերը որքան են լինում հասարակության ներսում, քաղաքներում, հեռավոր գյուղերում եւ շատ հաճախ, կարելի է ասել, ամենօրյա ռեժիմով հաղորդակցվում են մարդկանց հետ եւ գիտեն, թե ինչ է տեղի ունենում։ Եվ երբ ասում եք, որ ծանր հիվանդները հիմա տանն են, իրականում այդպես չէ, ոչ մարզերը եւ ոչ Երեւան քաղաքը չունի դրա կարիքը, որպեսզի քաղաքապետարանը, Ազգային ժողովը կամ որեւէ նմանատիպ կառույց, Կառավարություն տրամադրվի մահճակալների համար։

Չեմ ուզենա նաեւ հնչեցնել, թե ինչ տարբերակով կարելի է մահճակալների թիվը լրացնել, որովհետեւ մենք դրա խնդիրն էլ չունենք, բայց հիմա շատ հեշտությամբ, շատ լավ, այսպես ասած, հետաքրքիր վերնագրեր առաջացան արդեն մամուլում, եւ խուճապ կարող է առաջացնել ձեր ասածը, որեւէ ծանր հիվանդ այս պահին տանը չէ, բոլորը հիվանդանոցում են եւ ունեն բժիշկների վերահսկողության կարիք։ Վստահեցնում եմ ձեզ, որովհետեւ ամենօրյա ռեժիմով, 24-ժամյա ռեժիմով, եթե ձեզ են դիմում, հիշեք, որ նաեւ մեզ են դիմում։ Ես կարող եմ խոսել նաեւ իմ անունից, որ ամեն օր, գիշեր թե ցերեկ, եւ չկա որեւէ ծանր հիվանդ, որը բժշկական աջակցության կարիք ունի եւ գտնվում է տանը։ Շնորհակալություն։

Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Հրաչյա Հակոբյան։

Հ.ՀԱԿՈԲՅԱՆ

-Հարգելի նախագահություն, հարգելի գործընկերներ, սիրելի քաղաքացիներ, շատ է խոսվում այն մասին, որ գտնվում ենք պատերազմական իրավիճակում, մեր թշնամին անտեսանելի է, ես ուզում եմ մի բան հիշել 2016 թվականին, քառօրյա ապրիլյան պատերազմից հետո եւ ընթացքում «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունն ընդդիմադիր կուսակցություն էր, շատ ավելի սկզբունքային ընդդիմադիր, քան էսօր կա մեր ընդդիմադիրների մեջ, բայց երբեւէ ես չեմ հիշում, որ այդ օրերին «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը պահանջի, օրինակ՝ պաշտպանության նախարարի հրաժարականը կամ այս կամ այն պաշտոնյայի հրաժարականը, փոխարենը «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը գնաց Մարտակերտ եւ մոտ 1 ամիս խրամատ փորեց Մարտակերտում։ Ի՞նչ են անում այսօրվա մեր ընդդիմադիրները. փոխարենը, որ մեզ հետ միասին խրամատ փորեն, պահանջում են Արսեն Թորոսյանի հրաժարականը կամ այս կամ այն պաշտոնյայի հրաժարականը, ինչը, ինձ համար գոնե թե, անընդունելի է։

Եվ խոսելով մեկ այլ բանի մասին, մեր հայրենակիցներին պարզապես հորդորում եմ, խնդրում եմ կրել դիմակներ, պահպանել պարետատան կանոնները, որովհետեւ շատերդ արդեն գիտեք, որ ես անձամբ շփվել եմ վարակակիր մարդկանց հետ եւ չեմ վարակվել մենակ մի պատճառով, որովհետեւ կրել եմ դիմակ եւ պահպանել եմ պարետատան կանոնները։ Խնդրում եմ, պարզապես, դա, իրոք կյանքեր, է փրկում, էնպես որ, կրեք դիմակներ։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Էդմոն Մարուքյան։

Է.ՄԱՐՈՒՔՅԱՆ

-Հարգելի խորհրդարան, հարգելի քաղաքացիներ, իրապես, գայթակղությունը մեծ է՝ արձագանքել եւ անդրադառնալ այս ամբիոնից հնչած քննադատությանը, իրականությանը չհամապատասխանող ելույթներին, ընդդիմության հասցեին տարատեսակ մեղադրանքներին, բայց, բնականաբար, էդ գայթակղությանը ես չեմ տրվելու, որովհետեւ դրա ժամանակը չէ եւ դուք ինքներդ եք տեսնում, որ այսօրվա իրավիճակը թողած՝ իշխանությունն ինչ է անում, իրավիճակը թողած՝ իշխանությունն ընդդիմության մասին է խոսում։ Ժողովուրդ, ընդդիմության մասին ի՞նչ կա՝ էդքան խոսելու, գործ է պետք անել, ընդդիմությունն առաջին օրից. ուղղակի, տվել է բազմաթիվ առաջարկներ եւ մեր ֆրակցիան եւ «Բարգավաճ Հայաստան» ֆրակցիան։

Ես կարող եմ արձանագրել, որ երկու ֆրակցիաների որեւէ առաջարկ չի ընդունվել եւ մեզ ասվել է՝ եղավ, կարող է՝ լավ է, հետո կնայենք կամ, ընդհանրապես, դա ընդունելի է, չի ընդունվել մեր որեւէ առաջարկ։ Հիմա ամեն ինչ արվել է ձեր ասածներով, ձեր պլանով իրականացվել է հակաճգնաժամային պայքար, հիմա էն, ինչ կա, ձեր ասածներով է արվել։ Հիմա ի՞նչ եք ուզում ընդդիմությունից, ով եկավ՝ ընդդիմությունից խոսեց, ով եկավ... Ի՞նչ կա, ընդդիմության հետ ի՞նչ կա։ Ունենք շատ վատ վիճակ, վատ տվյալներ, վատ իրավիճակ է։ Էս է, այսինքն՝ ընդդիմությունը, այո, տվել է հազար առաջարկ, օրինակ, ամբողջ աշխարհում էլ ընդդիմությունը կարող է տալ առաջարկներ, ուրիշ ոչ մի բան չի կարող անել ընդդիմությունը, կարող է տալ առաջարկներ կամ չտալ առաջարկներ։ Տվել է առաջարկներ, չի ընդունվել, արել եք ձեր ուզածով, արել եք ձեր ուզածով, եղել է էն, ինչ կա, ի՞նչ եք ուզում ընդդիմությունից։

Հիմա՝ էս նախագծի մասին. ընդդիմությունը կողմ է էս նախագծին, որը բերել ա իշխանությունը, սիրելի հայրենակիցներ, իշխանությունը բերել է նախագիծ, որ աջակցի էն մարդկանց, ովքեր պարտադրված են մեկուսանալ, ընդդիմությունն էլ կողմ է էդ նախագծին։ Մեկ էլ՝ պարզվել է, որ էդ նախագիծն ուզում ենք, որ էսօր չընդունվի, հիմա, ընդդիմությունն ի՞նչ է ասում. ասում է՝ սիրելի գործընկերներ, սա շատ կարեւոր է եւ հրատապ է, եկեք էսօր ընդունենք։ Ի՞նչ են ասում ընդդիմությանը. պրն Միրզոյան, մարդ կա՝ 4 րոպե ելույթ ՝ ունեցել, խնդրում եմ թողնեք, ես էլ համաչափ օգտվեմ։ Հիմա ի՞նչ են ասում, ասում են՝ ընդդիմությունն ուզում է, որ ընդունվի, բայց էստեղ հաշվարկներ կան, բաներ կան, մենք ավելի լավ գիտենք, ժողովուրդ ջան, մենք երեկ նիստից հետո, մինչեւ ժամը 9-ը մնացել ենք խմբակցությունում, առաջարկ ենք պատրաստել, որովհետեւ պետք է բոլորս ստորագրեինք, բոլորս աշխատել ենք, առաջարկ ենք տվել։ Դուք էլ եք մնացել, դուք էլ եք աշխատել, եւ հնարավոր էր էդ մի երկու բաները, որ կարելի է հետո նայել, բան, հիմա անել եւ էսօր ընդունել։ Էս է, բանավեճը սրա մասին է, բայց երբ մեզ ասվում է, որ այ, հիմա հեսա տանենք հետ, բան կանենք, բան, մենք վատ նախադեպեր ունենք, որ դա տանում են, խորը թաղում են, էլ չի ընդունվում հետո։ Էս է մեր ասածը, որ սա պետք է էսօր ընդունել, եւ մենք կողմ ենք քվեարկելու, որ ընդունվի եւ չենք արձագանքելու էդ ձեր բաներին, որ էստեղից ասում եք, որի 99,9%-ը սուտ է։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Հովհաննես Իգիթյան։

Հ.ԻԳԻԹՅԱՆ

-Փորձում եմ մի քիչ դրսից նայել, չի ստացվում, իհարկե, նայեք, հա, ես փորձեմ իրավիճակը հասկանալ: Այնպիսի տպավորություն է, որ Հայաստանում կա քաղաքական դաշտում մեծամասնություն եւ Կառավարություն, որոնց համար թշնամին վիրուսն է եւ մենք փորձում ենք լուծել այդ իրավիճակը։ Հայաստանում կա մի խումբ քաղաքական դաշտում, թող ամեն մեկն ինքը մտածի՝ էդ խմբի մեջ է, թե չէ, որի համար թշնամին վիրուսը չէ, այլ թշնամին Կառավարությունն է։ Նայեք, ակումբ է ստեղծվել, չնայած նրանք ասում են, որ դա կուսակցություն է, ակումբ, որովհետեւ եթե գրանցված չէ եւ չունի հասարակության կողմից ընտրազանգված, ուրեմն, դա ակումբ է, որտեղ մտել են նախկիններ, աբիժնիկներ, ամբիցիոզ եւ նաեւ քրեական գործերով, առնվազն որպես վկա, մարդիկ, որոնք հայտարարում են, որ Հայաստանում կա երկու վտանգ, դա կորոնավիրուսն է ու իշխանությունը, ընդ որում՝ նաեւ տալիս են վարչապետի անունը, եւ ասում են՝ այդ թշնամիներին պետք է վերացնենք։ Սա, ուղղակի, էլի կապ ունի։

Հիմա ֆինանսական մասը նայենք. նայեք, ես թվերը չեմ ուզում ասեմ, որ չստացվի, որ մենք խուճապ ենք առաջացնում, մենք ունենք 11 հազար դեպք, մենք ունենք մոտ 7 հազար մարդ, որոնք վարակված են եւ կարիք ունեն բուժման, մենք ունենք 700 հոգի, որոնք այս կամ այն ձեւով կարող են կրիտիկական վիճակում լինել եւ ունենք մոտ 120 հոգի՝ կրիտիկական։ Այս ֆինանսավորման մասին ոչ ոք չի խոսում, հասկանո՞ւմ եք, դա Կառավարության պարտավորությունն է։ Ես հասկանում եմ, որ մենք պետք է մարդկանց օգնենք, նայեք Ֆրանսիայի հետ եմ խոսում, Ֆրանսիայում 670 ապահովագրական ընկերությունից միայն առաջին երեքը միասին ունեն Հայաստանի բյուջեից մոտավորապես 50 անգամ ավելի գումար, եւ նրանք ծախսում են։ Մենք չունենք էլ, մենք դա ենք ծախսում, մենք չենք մերժում այդ նախագիծը, մենք, ուղղակի, ի՞նչ ենք ասում, հենց հեղինակն է ասում՝ այն, ինչ ես բերել եմ, անհաշվարկելի է, մենք գնանք հաշվարկենք, որովհետեւ մենք՝ որպես պետություն պատասխանատվություն ունենք, եթե մենք մի բան խոստանում ենք, պետք է իրականացնենք։ Այսօր հնարավոր չէ այդ թիվը, որը չգիտենք, վերցնել հաստատել եւ իրականացնել։ Ուղղակի զեկուցողն ասում է՝ թույլ տվեք, ժամանակ տվեք, գնամ հաշվեմ, նորից բերեմ։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Սուրեն Գրիգորյան։

Ս.ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Ազգային ժողովի մեծարգո նախագահ, հարգելի գործընկերներ, ես համավարակի մասին երեկ խոսել եմ, էսօր խոսեմ էս նախագծի, ավելի շուտ պրոցեսի մասով եւ ուզում եմ մի քանի բան, դուք, տիկին Զոհրաբյան դուք, պրն Մելքումյան, ինձ ուղղակի որպես ավագ գործընկեր պարզաբանեք, էլի՝ Ի՞նչ ենք մենք ասում. դուք ասում եք՝ եթե Կառավարությունն ի սկզբանե համաձայն չէր, է, չբերեիք։ Այսինքն՝ էս մենք էստեղ ինչո՞վ ենք զբաղված, էս մենք, որ քննարկում ենք անում, էս սաղ թատրո՞ն է, հա՞, որ փաստարկներ ենք բերում, հակափաստարկներ ենք բերում, ինչո՞ւ ենք բաժանել առաջին ընթերցում, երկրորդ ընթերցում, հանձնաժողովում քննարկումներ, այսինքն՝ եթե սաղ որոշվում է ի սկզբանե ու ամենատարօրինակն ընդդիմության ներկայացուցիչների կողմից էդ հորդորը լսելն է։ Այսինքն՝ ի՞նչ կա աննորմալ, բերվել է նախագիծ, ներկայացվել են փաստարկներ, մտահոգություններ, էդ մտահոգություններն ընդունվել են, էդ քննարկումը, իրոք. քննարկում է եղել, ոչ թե բուտաֆորիա է եղել եւ ունենք էն, ինչ ունենք։ Ասում ենք՝ լրացուցիչ աշխատանքի տեղ կա, ես, անկեղծ, չեմ հասկանում էդ մոտեցումը։ Պրն Մարուքյանի մոտեցումն էլ չեմ հասկանում, անկեղծ ասած, որ ասում է՝ ընդդիմության ասածներին ինչո՞ւ եք անդրադառնում, բա, ի՞նչ անենք, չանդրադառնա՞նք, ասե՞նք՝ դե, ընդդիմությունն է, մի բան խոսում է, ընդհանրապես, չանդրադառնա՞նք, այսինքն՝ ընդդիմությունը մեզ մեղադրում է նրա մեջ, որ ձեր բերած փաստարկներն արժեւորվում են ու դրանց անդրադա՞րձ է կատարվում։ Ես մի հատ, ընդհանրապես, ուզում եմ հասկանալ էս տրամաբանությունը, խնդրում եմ, էլի եմ ասում, որպես իմ կյանքի էական մաս կազմող պատգամավորի ստաժ ունեցող մարդիկ, դա մի հատ բացատրեք ես հասկանամ՝ դուք ի՞նչ եք ասում։ Դուք ուզում եք, որ մենք մեր մեջ մենակ քննարկե՞նք, ձեր կարծիքը չհարցնե՞նք, ձեր հետ չքննարկե՞նք, ձեզ չլսե՞նք ու կամ բերենք խորհրդարան կամ չբերե՞նք։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Խմբակցությունների անունից ելույթներ. «Լուսավոր Հայաստան»-ից կխոսի տիկին Մանե Թանդիլյանը։

Մ.ԹԱՆԴԻԼՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, ինձ համար հաճելի անակնկալ էր այս նախագիծը եւ օրինաչափ՝ Կառավարության արձագանքը եւ ես կասկած չունեի, որ հենց այդպիսին էլ լինելու է Կառավարության արձագանքը, որովհետեւ այստեղ խնդիրը հաշվարկները չեն ու թվերը չեն, որովհետեւ ամսի 25-ին, առնվազն, ընդդիմադիր խմբակցություններն իմացան, որ նման նախագիծ կա, այսօր ամսի 4-ն է եւ, առնվազն, այդքան ժամանակը, վստահ եմ, նախագծի հեղինակները մինչեւ այդ էին քննարկում, բավարար են բոլոր հաշվարկներն անելու համար։ Եզակի ճիշտ կանխատեսում է արել առողջապահության նախարարը, իր խոսքերից եզակիների մեջ ճշմարիտը, որ մայիսի վերջին լինելու է մոտ 10 հազար վարակակիր, այդպես էլ եղավ։ Էդ ո՞ր թվերն ու կանխատեսումներն են անհասկանալի, որ մինչեւ հիմա այդ հաշվարկները չեք կարողացել անել։ Իրականությունն այն է, որ Կառավարությունը չունի այդ ցանկությունը՝ նման նախագիծ, նման օրինագիծ հաստատելու եւ եթե բերվի էլ անգամ, այն այնպես փոփոխված է լինելու, որ այս նախագծից, ուղղակի, բան չի մնալու։ Իսկ իրականում, սա շատ ճիշտ, հասցեական, պատեհաժամ նախագիծ է։ Եվ երբ խոսում եք, որ մեկ էս եք ասում, անում ենք, հետո ասում եք՝ փակեք, հետո ասում եք՝ բացեք։

Հարգելի գործընկերներ, մի բան եք վրիպել, մեր Կառավարությունն էսօր ժամանակի խնդիր ունի, չի գիտակցում, որ ժամանակն է այն գործոնը, որը կապ ունի այս կամ այն միջոցառման արդյունավետության հետ։ Եվ երբ այդ քայլերն արվեին ժամանակին, արդյունքը կլիներ բացարձակ այլ։ Ես որեւէ այլ ասելիք ավելացնելու՝ չունեմ, այո, ես տեսնում եմ Կառավարության ջանքերը, բայց ես նաեւ տեսնում եմ, որ այս նախագիծն է որպես օրինակ, 10 օր ժամանակ ունեիք՝ թվեր հաշվելու, գումարելու, հանելու, ուղղակի, չեք արել։ Եթե առողջապահության նախարարը նման ճիշտ կանխատեսում անելը շարունակեր, այլ ոչ թե դրա փոխարեն նստեր Ֆեյսբուքում եւ ցինիզմով ու մեծամտությամբ մրցեր մնացած բոլորի հետ ու հաղթեր, կունենայիք աշխատանք, լավ նախագիծ, որը, իրապես, հասցեականորեն կարձագանքեր քաղաքացիների խնդիրներին։ Այ սա է, որ պետք է արվեր Կառավարության հարգարժան գործընկերների եւ այն շահագրգիռ կողմերի հետ, որոնք հասկանում են, այս պարագայում՝ Ազգային ժողովի պատգամավորները, որ այս խնդիրը հրատապ է եւ այո, արտահերթով է նաեւ բերվել, հետեւաբար՝ այ այդքան հրատապ է, որ հարցնում են՝ ինչո՞ւ եք 24-ժամյա ռեժիմ դնում, ասում եք՝ որովհետեւ հրատապ է, մի բառով պատասխան, սա հրատապ էր։ Եվ խնդիր է, որ մենք այստեղ այդքան չենք կարողանում կամք եւ վճռականություն ցուցաբերել՝ այս օրինագիծն ընդունելու։ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցությունը կողմ է այս նախագծին։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-«Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության անունից կխոսի տիկին Նաիրա Զոհրաբյանը։

Ն.ԶՈՀՐԱԲՅԱՆ

-Տիկին Հովսեփյան, 697 վարակակիր՝ միայն այսօր, սա արդեն խուճապ է, անկախ նրանից, թե Ազգային ժողովի իմ գործընկերներն էդ «խուճապ» բառն այս ամբիոնից կարտասանեն, թե ոչ։ 20 մահ՝ երեկ, 6 մահ՝ այսօր, բայց միայն կորոնավիրուսից, չգիտեմ՝ հարակից հիվանդություններից՝ ինչքան։ Խոսում ենք խրամատների մասին, ես չգիտեմ ավելի լավ խրամատ, քան ինչ որ ընդդիմությունն անում էր, որ ի սկզբանե ներկայացվեր այն ճանապարհային քարտեզը, այն առաջարկները, որը մենք տեսնում ենք, որ սա իրականացնելով՝ թե՛ տնտեսական, թե՛ մնացած որոտներում, թե՛ սոցիալական աջակցության, հնարավոր կլինի կորոնավիրուսի շղթան կոտրել։ Այո, առաջարկներից որեւէ մեկը, ըստ էության չի, ընդունվել, ուրիշ ի՞նչ կարող է անել ընդդիմությունը, դուք մեծամասնություն եք, դուք վերցրեցիք քաղաքական պատասխանատվություն, դուք ասացիք՝ ձեր առաջարկները լավը չեն, մենք շատ ավելի ճիշտ, շատ ավելի գրագետ կարող ենք այս, ուրեմն, պրոցեսը պահել կառավարելիության շրջանակում, այսօր եւ վարչապետը եւ առողջապահության նախարարն ամեն օր, օրը մի քանի անգամ ասում են, որ պրոցեսն այլեւս անկառավարելի է։ Այո, առողջապահության նախարարը, դեռ մի ամիս, երեւի, քսանութ օր առաջ, կարծես, ասաց, որ այսօր մենք ունենալու ենք այս թիվը։

Հարգարժան փոխնախարար, չէի՞ք հավատում առողջապահության նախարարի, իմ վստահ համոզմամբ՝ գրագետ կանխատեսմանը, որ այսօր ունենալու ենք այս թիվը, այսինքն՝ դուք արդեն պիտի էս բոլոր հաշվարկները, որ հիմա ասում եք՝ մեզ ժամանակ տվեք էդ հաշվարկներն անենք, էդ հաշվարկները պիտի վաղուց արած ունենայիք։ Հիմա նորից կրկնում եմ՝ «Բարգավաճ Հայաստան»-ն այս նախագծին քվեարկելու է կողմ, առաջարկում եմ բոլորիդ քվեարկել կողմ, էն ժամանակը, որ Հանրապետության նախագահը պիտի նախագիծը ստորագրի, որ այն մտնի ուժի մեջ, այդ օրերը մենք կօգտագործենք ձեզ հետ միասին, կրկնում եմ՝ էն հաշվարկները, որ դուք պիտի ունենայիք վաղուց, էդ հաշվարկներն անելու համար եւ միանում եմ իմ բոլոր էն գործընկերներին, ովքեր կարծում են, որ ժամանակն է հրավիրել հատուկ նիստ: Ի դեպ, Սիսակ Գաբրիելյանը շատ է սիրում ասել՝ տվեք հեռախոսահամար, ափսոս էստեղ չէ, ովքեր ցանկանում են, ես հիմա կտամ մեզ հետեւող՝ Նոյեմբերյանի բժիշկների հեռախոսահամարները, ովքեր ասում՝ են մեզ թեստեր չեն անում, բոլորդ վարակված ենք, գնում եք առաջնային օգնություն ցույց տալու, տաքությունով գնում ենք հիվանդներին եւ պիտի հասկանանք էդ Covid-19-ի հիմնադրամի գումարները, որ նաեւ մեզանից բոլորից եւ բոլորից էդ գումարները գնում են էդտեղ. ինչի՞ վրա են ծախսվում: Կա փակ նիստ անելու անհրաժեշտություն, էստեղ հրավիրելու պարետին, առողջապահության նախարարին, ոստիկանապետին, եւ մենք էդ նախաձեռնությամբ հանդես ենք գալու։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-«Իմ քայլը» խմբակցության անունից կխոսի Ալեն Սիմոնյանը։

Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Զարմանում եմ, որ հլը տենց հայտարարություն կարող է լինել՝ էդ հիմնադրամի փողերն ինչ ենք արել, մի հինգ տարի առաջ էդ հարցադրումները, միգուցե, տեղին էին, այսօր կարծում եմ՝ որեւիցե մի գործողություն առիթ չի տվել նման տոնով եւ նման բանի մասին խոսելու որեւիցե պարագայում։ Ինչ վերաբերում է մնացածին, այո, մի քիչ նոնսենս է, որ իշխանությունն օրենք է բերել եւ ասում է՝ պիտի լրացնեմ, բայց ընդդիմությունը պահանջում է, որ էդ օրենքն ընդունվի եւ կոչ է անում կողմ քվեարկել եւ ասում է՝ մենք կողմ ենք քվեարկելու։

Հաճելի է ժողովրդավար այս իրավիճակը տեսնել, եւ պետք է մի բան արձանագրենք, այնուամենայնիվ, այո, պրն փոխնախարար, դուք էստեղ ունեք պատասխանատվության ձեր բաժինը եւ այո, պետք է արագացնեք եւ այո, քննադատությունները, որոնք էստեղ հնչվում են իրենց գերակշիռ մասով, հանած քաղաքական դեմագոգիան եւ պահի տակ պոռթկումները մի կողմ դնելով, այո, ճիշտ են էդ քննադատությունները։ Ակնհայտ է, որ աշխատանքները տեղի են ունենում, ակնհայտ է, որ այստեղ մենք ժամանակի խնդիր ունենք, եւ ես ձեզ կոչ եմ անում՝ գիտակցել պատասխանատվությունը, որը դրված է մեզ բոլորիս վրա, մասնավորապես, ձեր եւ ձեր նախարարության վրա։ Ինչ վերաբերում է պրն Մելքումյան, շատ լավ բան ասացիք, հետաքրքիր ասացիք, եկեք աշխատենք մինչեւ ուշ երեկոյան, աշխատենք, ցավոք սրտի, ես ենթադրում եմ, որ լինելու է մի իրավիճակ, որ մենք 24 ժամ մնալու ենք Ազգային ժողովում, որովհետեւ իրավիճակն իր փոփոխություններով մեզ անընդհատ ինչ-որ հարցեր է բարձրացնելու, որ պետք է միասնական լուծումներ տանք։ Ինչ վերաբերում է խրամատներին եւ գործ անելուն, ես մի առաջարկ ունեմ իմ գործընկերներին, որոնք հաճախ սիրում են խոսել իրենց հարյուր հազարավոր ընտրողների մասին կամ հազարավոր ընտրողների մասին, ես Ազգային ժողովի նիստից հետո դուրս եմ գալու եւ շրջելու եմ այն ընտրատեղամասերում, որտեղից ես ընտրվել եմ եւ հետեւեմ, թե ինչպես են մեր համաքաղաքացիները դիմակ կրում եւ կուտակումներ թույլ չտամ։ Ես կոչ եմ անում ձեզ բոլորիդ՝ նույն բանն անել, այն բոլոր տարածքներում, որտեղ դուք առաջադրվել եք եւ օգնենք մեր երկրին՝ դուրս գալ այս իրավիճակից։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Ազգային ժողովի նախագահի արտահերթ ելույթը։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, մենք ունենք իրավիճակ, որը բնութագրվում է տարբեր, տարբեր բառերով, այդ թվում՝ ծանր, շատ ծանր, այդ թվում՝ պատերազմական եւ ես կարծում եմ, որ այս պահին կամ էսպիսի պահերին եւ կոնկրետ այս պահին առավել քան երբեւէ, մեզ պետք է հանգստություն եւ սթափ դատողություն, իրավիճակի սթափ գնահատական, հաշվարկված, հանգիստ, կառավարելի քայլեր։ Երբեւէ, հատկապես էսպիսի սահմանային ոչ սովորական իրավիճակներում, չի կարող գործին որեւէ օգուտ տալ խուճապը։ Եղել են դեպքեր պատմության մեջ, մեր պատմության, այլ երկրների, այլ ժողովուրդների, որ թշնամին անգամ հասնում է մայրաքաղաքի մատույցներին եւ միեւնույնն է՝ նույնիսկ էդպիսի ժամանակ ամենակարեւոր բանը, որ պետք է անել, պետք է պահպանել հանգստությունը, վերլուծել, հասկանալ եւ անել քայլեր։ Չկա այդպիսի իրավիճակ, երբ պետք է կորցնել կառավարումը։

Հիմա, ամեն ինչ սկսվում է իրավիճակի ճիշտ գնահատականից եւ էստեղ որքան վնասակար է անլրջությունը եւ ավելի թույլ գնահատումը, նույնքան եւ գուցե եռակի ավելի վնասակար լինի գույների անհարկի խտացումը, ավելի ծանր գնահատումը, քան կա իրավիճակը։

Հարգելի պրն Բաբաջանյան, գեղեցիկ էր ձեր խոսքը, բայց, կներեք, անտեղի, ներողություն էս որակավորման համար, որովհետեւ չկա եւ չի կարող լինել էդպիսի իրավիճակ, երբ Ազգային ժողովի նիստերի դահլիճն անհրաժեշտ լինի տրամադրել հիվանդներին, մի արեք էդպես, մի արեք էդպես, հարգելի գործընկերներ։

Եվ պատասխանատվության մասին, քանիցս, այս վերջին օրերին հատկապես, մեր ողջ քաղաքական թիմը հայտարարում է, որ այո, պատասխանատվությունը մերն է, մենք երբեք չենք փախչում պատասխանատվությունից։ Միեւնույն ժամանակ, հանկարծ որեւէ մեկը թող չմտածի, որ մենք ասում ենք՝ պատասխանատվությունը մերն է, մնացածդ՝ դուք գործ չունեք, մի կողմ քաշվեք, ձայն մի հանեք եւ այլն։ Ասում է՝ առաջարկ պիտի անի ընդդիմությունը, կարող է անել, կարող է՝ չէ, իհարկե, շնորհակալ ենք բոլոր առաջարկների համար, ամեն ինչ պիտի դիտարկվի, մտածվի, բայց առաջարկները պիտի... Գիտեք իրավիճակը, երբ ասվում է, որ գույների ավելորդ խտացումն անհրաժեշտ չէ, ճշմարիտ խոսքեր են ասվում շատերի կողմից, բայց մի փոքրիկ տոնայնության տարբերությունը, մի փոքրիկ բառի մեջ շեշտադրման տարբերությունն ամբողջովին փոխում է պատկերը։ Եվ էստեղ ես կրկին ուզում եմ կոչ անել բոլոր նրանք, ովքեր հանրային խոսք են ասում, իսկ եթե, սովորաբար, 10 անգամ, ապա էս իրավիճակում՝ 11 անգամ մի հատ մտածեն ամեն շեշտադրման վրա, իսկապես, ամեն փոքրիկ շեշտադրումը նոր երանգներ կարող է հաղորդել, ուրիշ ուղղությամբ տանել։

Օրենքի նախագծի մասին. արտառոց ոչինչ տեղի չի ունեցել, որեւէ արտառոց բան տեղի չի ունեցել, սա ոչ առաջին, ոչ էլ, հավատացնում եմ. վերջին օրենքն է, երբ բերվում է նախագիծ եւ հետո, քննարկումներից հետո, հեղինակը՝ ինքն իր մտքում, Կառավարության հետ քննարկումներից, ֆրակցիաների միջեւ քննարկումներից հետո գալիս է այն եզրահանգման, որ անհրաժեշտ է դադարեցնել, մի փոքր, մի քանի օր ժամանակ շահել, նորից մտածել էդ հարցի շուրջ։ Ես կրկնում եմ, ոչ առաջին, ոչ էլ վերջին դեպքն է, ի՞նչ է եղել էս անգամ. կարող եմ շատ ուղիղ ասել, գաղափարը եղել է, գաղափարը քննարկվել է, այդ թվում՝ ոլորտային գերատեսչության հետ, հանձնվել է թղթին եւ հետո այլ գերատեսչության կողմից որոշ հարցեր են բարձրացվել, այդ առաջին հերթին՝ ֆինանսական։ Եվ հիմա կանգնել ենք եւ ասում ենք՝ մի րոպե, պետք է մի հատ էլ հաշվել: Ի՞նչի մասին է խոսքը, սա նույն թիրախային աջակցության հակաճգնաժամային, էսպես ասած, միջոցառումներից է, որ մինչ այժմ Կառավարությունն արդեն 20-ն ընդունել է, էսպիսի մի բան է, էդ շարքի, եւ պետք է մի հատ էլ մտածել, մի հատ էլ հաշվել: Կպարզվի որոշ շտկումներից հետո, որ կիրառելի է, կբերենք նորից այդ շտկումներով հանդերձ մի հատ էլ կքննարկենք, կընդունենք, կպարզվի, որ այնպիսի անհաղթահարելի խոչընդոտներ կան, որ պետք չէ ընդունել, ուրեմն, չենք ընդունի, ժողովուրդ ջան։ Ես հակված եմ մտածել, որ շտկելի կլինի ամեն ինչ, եւ կընդունենք։

Եվ հրատապության մասին. մի կողմից ասում եք՝ այո, հրատապ է, մի կողմից ասում եք՝ չէի՞ք կարող հաշվել: Բա, հենց հրատապությունը հասկանալով էր, որ էսպիսի հապճեպություն է դրսեւորվել, լավ բան անելու մղումով պայմանավորված եւ, միեւնույն ժամանակ, հենց էդ մղումն աշխատել է ի վնաս այս նախագծի։ Այսինքն՝ որքան ցանկացել ենք շուտ անել, շուտ բերել, օր առաջ, որպեսզի մարդիկ դրանից օգտվեն, այ էդ մեր հապճեպությունից ելնելով՝ որոշ թվեր անտեսվել են, գուցե, կան, հլը պարզ չէ՝ անտեսվել են, թե չէ, այսինքն՝ հարցեր են բարձրացել, որոնց մասին պետք է մի հատ էլ մտածել, որեւէ արտառոց բան չի եղել։

Իրավիճակը երկրում ծանր է, 697 վարակակիրը մեկ օրվա համար ահագին մեծ թիվ է, բայց իրավիճակը կառավարելի է, պետք չէ հանձնվել, պետք է սթափ հաշվարկված, հանգիստ քայլերով շարժվել դեպի էդ հաղթահարում, էլի որեւէ մեկը չգիտի՝ ինչ կլինի։ Ես մի հատ էլ էն մյուս հարցին եմ ուզում անդրադառնալ. այո, կգա պատասխան տալու ժամանակը, եւ ես վստահ եմ՝ Կառավարությունը հանդես կգա մանրամասն զեկույցով, տիկին Զոհրաբյան, թե այդ հիմնադրամի կամ այդ բյուջետային տողով նախատեսված ծախսերից որ դրամն ինչի վրա է ծախսվել։ Էդ պատասխան տալու ժամանակն էլ է գալու, ոչ մեկը չի փախել պատասխանատվությունից: Այսօր խնդրում եմ պահպանել հանգստություն, հանգիստ, հանդարտ, հաշվարկված շարունակել պայքարը կորոնավիրուսի դեմ, որը մի օր, անպայման, ավարտվելու է, պսակվելու է հաջողությամբ։ Էսքանը, շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Եզրափակիչ ելույթներ, պրն Սաիյան, ավելացնելու բան չունե՞ք, պրն Զեյնալյա՞ն: Համեցեք, Նարեկ Զեյնալյան։

Ն.ԶԵՅՆԱԼՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, «ԱԺ կանոնակարգ» ՀՀ սահմանադրական օրենքը պատգամավորին տալիս է նման գործիք՝ նախագիծը փոփոխելու, լրամշակելու, շտկելու հիմքով մեկ քայլ հետքայլ կատարել կամ մեկ փուլ հետ գնալ, եւ սա հենց այդ դեպքն է: Նախագիծը շրջանառությունից դուրս չի գալիս, չի հանվում, նախագիծը մնում է շրջանառության մեջ, ուղղակի, ինչպես նշվեց բազմաթիվ ելույթների մեջ, պետք է որոշակի հավելյալ քննարկումներ իրականացնել եւ շարունակել երկրորդ ընթերցմամբ, որպեսզի մտնի օրակարգ։

Պրն Էնֆիաջյան, հրատապության հետ կապված, այսինքն՝ էս ռեժիմով քննարկման հետ կապված՝ երեկ ներկայացրեցի, եթե նորմալ ընթացակարգով, սովորական ընթացակարգով դրվեր, նախագիծը կգնար մինչեւ սեպտեմբեր, հոկտեմբեր կհասներ, դրա համար էս ռեժիմով է քննարկվում։ Էստեղ որեւիցե խնդիր ես չեմ տեսնում եւ որեւիցե մեկն էդ հարցը չի վիճարկում, ըստ այդմ՝ եւս մեկ անգամ կոչ եմ անում հնարավորություն տալ՝ նախագիծը հավելյալ քննարկելու եւ որոշակի շտկումներ մտցնելու համար։ Այսքանը, շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Ավարտվեց հարցի քննարկումը, հարգելի գործընկերներ, եւ այժմ մենք քննարկում ենք Ազգային ժողովի պատգամավորներ Աննա Կարապետյանի եւ Վլադիմիր Վարդանյանի կողմից ներկայացված՝ «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» ՀՀ սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը երկրորդ ընթերցմամբ եւ ամբողջությամբ ընդունելու մասին հարցը։ Հիմնական զեկուցող՝ պատգամավոր Աննա Կարապետյան։

Ա.ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

-Ազգային ժողովի հարգարժան նախագահություն, հարգելի գործընկերներ, երկրորդ ընթերցմամբ ձեր քննարկմանն եմ ներկայացնում «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» ՀՀ սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը, որով առաջարկվում է «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին» 2020 թվականի հունվարի 21-ի ՀՕ-46-Ն օրենքի 5-րդ հոդվածի առաջին եւ երկրորդ մասերում «հուլիսի 31-ից» բառերը փոխարինել «նոյեմբերի 30-ը» բառերով։ Հանձնաժողովը քննարկել է երկրորդ ընթերցմամբ, տվել է եւ քննարկման ընթացքում գրավոր եւ բանավոր առաջարկներ չեն եղել։ Նշեմ նաեւ, որ Կառավարությունը նույնպես հասցրել է կոմիտեի նիստում քննարկել եւ Կառավարության դիրքորոշումը նույնպես դրական է, որեւէ առաջարկ Կառավարությունը նույնպես չի ներկայացրել։ Կոչ եմ անում կողմ քվեարկել նախագծին։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Պատգամավորները գրավոր առաջարկներ չեն ներկայացրել եւ հարցեր չեն լինի, հարակից զեկուցման համար ամբիոնի մոտ եմ հրավիրում պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ Նազելի Բաղդասարյանին։

Ն.ԲԱՂԴԱՍԱՐՅԱՆ

-Հարգելի նախագահող, հարգելի գործընկերներ, առաջինից երկրորդ ընթերցում որեւէ փոփոխություն չի իրականացվել, ինչպես նախօրեին նշեցինք, այս անհրաժեշտությունը պայմանավորված է ժամկետների զուտ փոփոխությամբ, այսօր եւս պետական-իրավական հարցերի հանձնաժողովը գումարել է նիստ կրկին դրական եզրակացությամբ եւ կոչ եմ անում Ազգային ժողովին կողմ քվեարկել։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Կարող եք զբաղեցնել ձեր տեղը տիկին Բաղդասարյան: Մտքերի փոխանակություն. հերթագրում։

Տաթեւիկ Հայրապետյան։

Պրն Միքայելյան, Հայրապետյանի հերթն էր, դուք երկրորդն եք: Չէ, ասացի՝ Տաթեւիկ Հայրապետյան, բայց խնդիր չկա, լավ, տարբերություն չկա, խոսեք։

Ս.ՄԻՔԱՅԵԼՅԱՆ

-ՉՀարգելի գործընկերներ, մի տեսակ էստեղ շատ խոսեցինք խրամատից, պատերազմական իրավիճակից խոսեցինք, խուճապից խոսեցինք, էդ խրամատ պահողներին էսօր շատ մարդիկ չեն էլ տեղը բերում կամ չեն էլ պատկերացնում, թե խրամատում ինչ է եղել, հարցս դրանում չէ, ուզում եմ ասել՝ ես միշտ էլ քաղաքական էս ամեն ինչը, գործունեությունը վերլուծել եմ պատերազմական ժամանակաշրջանի հետ։ Եվ էսօր ուզում եմ ասել, որ էսօր Ազգային ժողովը ոնց որ լինի մեր գենշտաբը Հայաստանի Հանրապետության, որովհետեւ էստեղ ամենահասանելի տեղն է՝ այս ամբիոնը, որ մարդիկ միանգամից լսում են եւ կարծիք են հայտնում։ Պետք չէ խուճապի մատնվել, կա պրոբլեմ, կա երկրում իրավիճակ, պատերազմական ժամանակաշրջանում, ինչքան էլ պլանավորված հարձակում լինի, մեկ է՝ իրավիճակի դեպքում հրամանատարն է որոշում, թե որ ուղղությամբ էթա կամ ինչ անի։ Դրա համար էսօր մենք մի տեսակ մեր ժողովրդին պանիկայի մեջ ենք գցում, պետք չէ նման բան անել, պլյուս դրան՝ մենք միշտ պիտի պատրաստ լինենք պատերազմի, եւ էս պանիկան՝ ուր, պատերազմը՝ ուր, պատերազմի պատրաստվելը՝ ուր: Մի բան միշտ մեր ուղեղի մեջ պետք է լինի՝ մենք ամեն մեկս պատրաստ պիտի լինենք պատերազմի, այսօր, վաղը, մյուս օրը, մի ժամ հետո, հասկանո՞ւմ եք, եւ էսօր մեր ժողովրդի համախմբվածությունն առավել եւս պետք է, քան Ազգային ժողովի համախմբվածությունը, առավել եւս կարեւոր է, քան թե որեւիցե ժամանակ։

Կա երկրում իրավիճակ, որ պիտի կարգավորվի, չենք կարող էստեղ... Կարող է՝ կան թերացումներ նախարարության կողմից կամ Կառավարության կողմից կամ ինչ-որ չափով թերացումներ, բայց իրավիճակային էս ժամանակաշրջանում, որ վայրկյան առ վայրկյան բան է փոխվում, չես կարողանում տիրապետել, պիտի ընթացքում կամաց-կամաց հետեւես դրան։ Ասում է՝ որ ուզում ես թշնամուդ վնասազերծել, պիտի թշնամուդ հետ քայլես, դրա համար իմ խնդրանքը ո՞րն է. եկեք էսօր համախմբված ձեւով, լուրջ իրավիճակի մեջ ենք, ամբողջ աշխարհն է, մենակ մենք չենք եւ էսօր մի բառ ավելի ասացինք էստեղ, մի բառ պակաս ասացինք կամ մի երկուսին դուր եկավ, հանրության մեջ մի երկուսին դուր չեկավ, դա չէ խնդիրը։ Խնդիրը նրանում է, որ մենք էսօր համախմբված լինենք եւ իրար հետ լինենք եւ էս իրավիճակից դուրս գանք, ամենակարեւորը: Երբ ֆրանսիացիները հռոմեացիների հետ կռվել են, հռոմեացիները շատ թվաքանակով են եղել, ֆրանսիացիները՝ շատ քիչ, ֆրանսիացիները հաղթել են, հետո վերլուծել են, թե ինչի համար ֆրանսիացիները հաղթեցին, պարզվել է, որ հռոմեացիների կողմից հրամանատարները շատ են եղել: Միտքս հասկացաք։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Տաթեւիկ Հայրապետյան։

Տ.ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Հարգելի գործընկերներ, շարունակելու եմ իմ ավագ գնործընկերոջ միտքը, ինքս սկզբունքորեն դեմ եմ ներքին թշնամիների փնտրտուքին, որովհետեւ, ինչպես երեկ նշեցի, ես կարծում եմ՝ մենք բոլորս գտնվում ենք մի նավում: Բայց ցանկանում եմ անդրադառնալ ինձ համար չափազանց մտահոգիչ մի զարգացման, որը դառնում է, ըստ էության, շարունակական, խոսքը որոշ նախկին քաղաքական գործիչների՝ այս օրերին հնչող ելույթներն են եւ, ինչպես երեկ իմ գործընկեր տիկին Աբրահամյանը խոսեց, կոչերը եւ հորդորները՝ ուղղված մեր հակառակորդ Ադրբեջանին՝ օգտվել իրավիճակից եւ հարձակվել Հայաստանի վրա։ Այս գործելաոճը դառնում է շարունակական եւ թիրախավորվում է, թե՛ երկրի գերագույն գլխավոր հրամանատարը, թե՛ երկրի պաշտպանության նախարարը։ Մենք արդեն վաղուց ենք հասկացել, թե դուք ինչ բնորոշում ունեք, դա դավաճանություն է, ոչինչ, այլ քան դավաճանություն, բայց, այդքանով հանդերձ, ես երբեւիցե չեմ կարող ընկալել, թե այդ ինչ գումար, այդ ինչ քաղաքական շահ, այդ ինչը կարող էր ձեզ ստիպել՝ այս իրավիճակում նման ձեւով դիրքավորվել։ Դադարեցրեք ձեր դավաճանական գործողությունները, որովհետեւ մենք, այսպես, թե այնպես, շարունակելու ենք համալրել մեր զինանոցը, հզորացնել բանակը։ Մենք շատ քաջ գիտակցում ենք՝ ինչպիսի հակառակորդ ունենք, այնտեղից այս օրերին պատերազմական կոչերի պակաս բնավ չենք տեսնում եւ այդ ընթացքում բավական է՝ դուք փորձեք հարվածել մեզ թիկունքից։

Եվ այն լրատվամիջոցները, որոնք ակտիվորեն տարածում են այդ մարդկանց հանրային կոչերը, ես, իսկապես, չգիտեմ՝ ինչ որակումներ տալ նաեւ ձեզ այս օրերին, ուղղակի, մի հատ ձեր ներսը նայեք եւ հասկացեք, որ այստեղ իշխանության խնդիրը չէ, ընդդիմության խնդիրը չէ, այստեղ պետության եւ պետական շահի խնդիրն է, այստեղ մեր յուրաքանչյուր հայրենակցի անվտանգության խնդիրն է։ Եվ, աստված մի արասցե, եթե որեւէ մեկը, հանձինս Ադրբեջանի, փորձի սանձազերծել պատերազմ եւ ստանալ դրան ի պատասխան՝ չափազանց հուժկու հակահարված, այդուհանդերձ մենք կունենանք մարդկային կորուստներ, դադարեցրեք այդ շահարկումները։ Շնորհակալություն։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Տիգրան Ուլիխանյան. հանո՞ւմ եք: Էդմոն Մարուքյան. հանո՞ւմ եք։

Մտքերի փոխանակությունն ավարտվեց։

Հարգելի գործընկերներ, հիմա եզրափակիչ ելույթների հերթն է, այնուհետեւ պիտի քվեարկություն կազմակերպենք, էնպես որ, այն գործընկերները, ովքեր միջանցքում սպասում են, կարող են քիչ-քիչ ներս գալ։

Եզրափակիչ ելույթներ. տիկին Բաղդասարյան ասելու բան չունե՞ք, տիկին Կարապետյան. դուք եւս։

Եվ ուրեմն, քվեարկություններ։ Քվեարկության է դրվում Ազգային ժողովի պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի կողմից ներկայացված՝ «Ժամանակավոր անաշխատունակության եւ մայրության նպաստների մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը երկրորդ ընթերցմամբ եւ ամբողջությամբ ընդունելու մասին հարցը։

Վարման կարգի վերաբերյալ Նարեկ Զեյնալյան։

Ն.ԶԵՅՆԱԼՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, ինձ թվում է՝ կհետեւեք իմ հորդորներին եւ այժմ դեմ քվեարկենք, հետո ես կառաջարկեմ տեղափոխել առաջարկությունների ներկայացման փուլ։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Քվեարկություն։

Կողմ՝ 27

Դեմ՝ 82

Ձեռնպահ՝ 0

Որոշումը չի ընդունվել։

Վարման կարգի վերաբերյալ՝ Նարեկ Զեյնալյան։

Ն.ԶԵՅՆԱԼՅԱՆ

-«ԱԺ կանոնակարգ օրենք» ՀՀ սահմանադրական օրենքի 83-րդ հոդվածի հիմքով, պրն Միրզոյան, առաջարկում եմ նախագիծը տեղափոխել առաջարկությունների ներկայացման փուլ եւ դնել քվեարկության եւ հորդորում եմ կողմ քվեարկել։

Ա.ՄԻՐԶՈՅԱՆ

-Այո, «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» ՀՀ սահմանադրական օրենքի 83-րդ հոդվածի 3-րդ մասը ենթադրում է այսպիսի կարգավորում, առաջարկը քվեարկության է դրվում առանց քննարկման, որոշում չընդունվելու կամ առաջարկ չներկայացվելու դեպքում նախագիծը շրջանառությունից կհանվի։

Եվ այսպես. քվեարկության է դրվում Ազգային ժողովի պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի կողմից ներկայացված՝ «Ժամանակավոր անաշխատունակության եւ մայրության նպաստների մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի քննարկումը գրավոր առաջարկների փուլ տեղափոխելու մասին Ազգային ժողովի որոշման նախագիծը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 85

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 2

Որոշումն ընդունվել է։

Հարգելի պատգամավորներ, քվեարկության դրվող հաջորդ հարցը սահմանադրական օրենք է, ուստի, նախագիծը պետք է ընդունենք պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն 3/5-րդով։ Եվ այսպես, քվեարկության է դրվում Ազգային ժողովի պատգամավորներ Աննա Կարապետյանի, Վլադիմիր Վարդանյանի կողմից ներկայացված՝ «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» ՀՀ սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը երկրորդ ընթերցմամբ եւ ամբողջությամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 110

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 0

Որոշումն ընդունվել է։

Հարգելի գործընկերներ, օրակարգը սպառված է, արտահերթ նիստն ավարտված է։ Ցտեսություն։