ՆԱԽԱԳԱՀՈՒՄ ԵՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ՆԱԽԱԳԱՀ ԱԼԵՆ ՍԻՄՈՆՅԱՆԸ ԵՎ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՏԵՂԱԿԱԼ ՀԱԿՈԲ ԱՐՇԱԿՅԱՆԸ

 

Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Բարև ձեզ, հարգելի պատգամավորներ: Խնդրում եմ տեղադրել քարտերը և նախապատրաստվել գրանցման:

Հարգելի պատգամավորներ, մենք հիմա կունենանք ելույթներ, որոնք դեռ չեն ավարտվել երեկ, դրանից հետո ես կհրավիրեմ պարոն Բաբայանին, որը կներկայացնի քվեարկության տեղը՝ փակ և ժամը։ Մենք կունենանք երկու փակ քվեարկություն, հետո՝ բաց քվեարկություն, որից հետո նիստ կգումարվի և մենք կշարունակենք մեր աշխատանքները։

Այժմ՝ քվորում ունենք, գրանցվել է 55 պատգամավոր։

Վահագն Ալեքսանյան. չէ, պարոն Ալեքսանյան, ներողություն եմ խնդրում, հա՛մ ասացի Նարեկ Բաբայանին կկանչեմ, հա՛մ՝ Վահագն Ալեքսանյան։ Համեցեք, պարոն Բաբայան, ներկայացրեք։

 Ն.ԲԱԲԱՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Մեծարգո նախագահ, հարգելի գործընկերներ, Ազգային ժողովի առողջապահության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահի ընտրության քվեարկությունը կանցկացվի ժամը 10։30-11։00-ն ընկած ժամանակահատվածում, մշտական վայրում՝ դահլիճին կից գտնվող նախասրահում։

Քվեաթերթիկն ունի մշտական տեսքը՝ թեկնածուի անուն–ազգանուն, հայրանուն, կողմ եմ, դեմ եմ՝ համապատասխան նշումների վանդակներով։

Կրկնում եմ, քվեարկությունը կլինի 10։0-11։00-ն ընկած ժամանակահատվածում։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն, պարոն Բաբայան։ Պարոն Ալեքսանյան, համեցեք խնդրեմ։

 Վ.ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆ

-Ազգային ժողովի մեծարգո նախագահ, հարգելի գործընկերներ, սիրելի քաղաքացիներ, չէի կարող չանդրադառնալ երեկ այս ամբիոնից հնչած մի քանի արտահայտությունների, որոնք իրավմամբ կարելի է անվանել, չգիտեմ, ծաղր ասեմ, չգիտեմ, անկեղծ չգիտեմ՝ ինչ բառերով բնութագրեմ։

Էլինար Վարդանյանը երեկ այս ամբիոնից սենց է անում, մեր խմբակցությանը դիմելով, ասում է՝ դե, կներեք, էլի, որ ձեր նման երջանիկ չենք, կներեք, որ չենք հաշտվում Ղարաբաղի կորստի հետ, չենք հաշտվում 5000 զոհերի հետ։

Նախ՝ ենթադրում եմ, որ տիկին Վարդանյանին ի սկզբանե չի երջանկացրել զոհերի 3900-ը չգերազանցող թիվը և երջանկության համար տիկին Վարդանյանը որոշել է այդ թիվը մեծացնել, սարքել 5000, որպեսզի իրավամբ երջանիկ զգա իրեն։

Հետո էլ, երբ ասում է՝ կներեք, որ ձեր նման երջանիկ չենք։ Սենց հիշում եմ, էլի, որ տենց մի ամիս առաջ էր, երևի, «Tik Tok»-ը թերթում էինք, Ռոբերտ Քոչարյանի Էգեյան ծովի կայֆերն էր սենց բերում անընդհատ։ Դա դժբախտության ցուցանիշ է, հասկանո՞ւմ եք։ Մարդը տենց դժբախտությունից գնացել էր Էգեյան ծով, տենց դժբախտ-դժբախտ իր էն եքքա մի հատ, չգիտեմ, կղզու չափ ասաբնյակ ունի, ինչ ունի, էնտեղ դժբախտանում էր, էլի, տենց, դժբախտանալու տեղն է իրենց։ Գնում են, Էգեյան ծովում մի քիչ դժբախտանում են տենց սեփական չգիտեմ ինչերում, գալիս են։ Էդ է, դժբախտացան մարդիկ, ասում է՝ կներեք, որ ձեր նման երջանիկ չենք։ Էդ ի՞նչ ասելու բան է, ասենք, էդ ի՞նչ ասելու բան է։ Էդ, որ գալիս այստեղ, ասում եք, պատրաստ եղեք, որ էս պատասխանը լսելու եք կամ, որ ասում եք՝ կներեք, որ ձեր նման երջանիկ չենք։

Էն օրն էլ «Յութուբ»–ն էի թերթում, բերեց հայ ականավոր էստրադային երգչուհիներից մեկի, շատ հարգված երգչուհի, ի դեպ, Սիրուշոյի տեսահոլովակը։ Նորմալ տեսահոլովակ էր, անունը երգի, եթե չեմ սխալվում, «Սիրտ», տեսա ձեր խմբակցության պատգամավոր, ձեր առաջնորդի որդի Լևոն Քոչարյանը հոլովակում սիրուն նկարված, շատ սիրուն ընտանեկան զույգ, ընտանեկան երջանկություն եմ մաղթում, անկեղծ, բան չանեք, էլի, բայց երբ գալիս այստեղից կանգնում, ասում եք՝ ձեր նման երջանիկ չենք։

Է, ժողովուրդ ջան, էշի տեղ եք դնո՞ւմ դուք, իրոք, էդ լո՞ւրջ եք ասում, ասենք՝ Էգեյան ծովերում կայֆերից, տեսահոլովակներում նկարվելուց, բանից հետո գալիս են այստեղ, սքեմը հագնում են, սենց սգավորի պես ասում է՝ ո՞նց եք հանդգնում մեզ ասել, որ մենք վշտի ու ցավի չգիտեմ ինչ, չգիտեմ, ինչ, է, որովհետև կեղծ եք, ժողովուրդ ջան, ձեր ամեն ինչը կեղծ է։ Դուք զոհերի թիվն ուռճացնում եք, դուք ձեր դեմքին էդ էգեյան կայֆերից հետո գալիս եք այստեղ, չգիտեմ ինչ սքեմավորի դիմակ եք քաշում սգավորի, իբր, դուք շատ տանջվում եք, դուք շատ կեղեքված եք, դուք մտահոգ եք, դուք հեսա կարող է, չգիտեմ, այդ վշտից ինչ լինեք։ Բայց իրականությունը էդ չի ձեր, էդ չի։

Գալիս է այստեղ, ասում է՝ մեր պատմական սիմվոլները դուք ուրանում եք։

Հլը կներեք, էլի, ժողովուրդ, էդ ազգային, հայրենասիրական, պատմական հայրենիքի պահանջատիրությունը, հազար ներողություն, էլի, խի՞ է վերաբերում մենակ Հայաստան-Թուրքիա սահմանից այն կողմին։ Նույն լոգիկայով հարց եմ ձեզ տալիս՝ Հայաստան-Իրան սահմանից այն կողմ չկա՞ տարածք, որը մեր պատմական հայրենիքի մաս է: Չկա՞։ Օրինակ՝ Ուրմիայի լիճը մեր պատմական հայրենիքի մաս չի՞. բա խի՞ այդ կողմի վրա, ասենք, դուք պատմական նկրտումներ, պահանջատիրություն, բան, տենց բան չեք ունեցել, որովհետև դուք ձեր հայրենասիրության մոդելի տերը չեք, էդ դուք չեք որոշում՝ դուք ո՞ր պատմական հայրենիքի համար պետք է բան անեք, դուք չեք որոշում՝ ո՞ր պատմական հայրենիքի, ո՞ր մի սիմվոլի, ո՞ր աշխարհագրական տեղանքի համար դուք պիտի տանջվեք ու տվայտվեք։ Դա դուք չեք որոշում, դա ձեր տեղը որոշել է սովետական կայսրությունը, երբ սառը պատերազմի մեջ է մտել ՆԱՏՕ-ի հետ, այդ թվում՝ և Թուրքիայի հետ, որովհետև դուք այդքան չկաք, որ դա որոշեք։ Դուք չեք որոշում, որն է ձեր նույնիսկ պատմական հայրենիքի սահմանը, դուք նույնիսկ այդ ինքնուրույն որոշելու ի վիճակի չեք, ուր մնաց ձեր իրական հայրենիքի, ձեր իրական պետության մասին խոսեք։ Ու Սեյրան Օհանյանի ասածն այն անգամ լրիվ ճիշտ է, իդեալական նկարագրել է մարդն առհասարակ ձեզ։ Ասում է՝ ՄԻԵԴ–ի վճիռները վերաբերվում են պետությանը, մեզ հետ կապ չունեն։ Այո, որովհետև դուք էլ պետության հետ կապ չունեք։ Էս մարդը պաշտպանության նախարար է եղել էդ թվականին, էդ օրերին, ասում է՝ ՄԻԵԴ–ի վճիռը պետությանն է վերաբերվում, մեզ հետ կապ չունի։ Բա էդ է, բա, իհարկե, պետք է տենց լինի, բա էն մյուս պաշտպանության նախարարն էլ՝ ձեր առաջնորդի նշանակած, բա, իհարկե, պետք է Ռուսաստանի քաղաքացի լիներ՝ օրենքի խախտումով, բա, որովհետև էս պետությունը ձերը չի, դուք էս պետության հետ կապ չունեք։

Տիկին Քրիստինե Վարդանյանն ասում է՝ օգոստոսի 8-ը ոչ մի բան է։ Մի հատ կարա՞ք ցույց տաք այդ ձեր Լևոնով ու իր հոգեզավակ Ռոբերտով, Սերժով, բանով, այդ եռամիասնությամբ, այդ եռագլուխ հրեշով, մի հատ տենց կառավարման տարիներին միավոր վերցրած 12 ամիս, որ մարտական պայմաններում զոհ չի եղել։ Ցույց տվեք, չեք կարող ցույց տալ, որովհետև չի եղել տենց 12 ամիս, մենք հիմա դա ցույց ենք տալիս, ու դրանով է նաև պայմանավորված, որ Էլինար Վարդանյանը այստեղից ասում է՝ կներեք, որ ձեր նման երջանիկ չենք։

Գիտեմ, որ երջանիկ չեք, գիտեմ, որ այ սրա բերումով իրապես երջանիկ չեք, իրապես երջանիկ չեք, որ սահմանին զոհ չկա։ Երջանիկ չեք դուք դրանով, որովհետև ես հիշում եմ ձեր աչքերի փայլը, երբ ադրբեջանական կողմից էսկալացիա էր լինում, ես անկեղծ եմ ասում՝ ես ըտենց մարդկային ուրախություն ու ցնծանք հոգեկան, քան ձեզ մոտ էր այդ օրերին, չեմ հիշում ու չեմ տեսել ես իմ կյանքում։ Ու դուք երջանիկ չեք, այո, որ սահմանին զինվոր չի զոհվում, դուք երջանիկ չեք դրանով։ Բայց ես ձեզ պիտի տխրեցնեմ էլի, դուք շարունակելու եք այս հանգամանքի բերումով դժբախտ մնալ, շատ դժբախտ եք մնալու։

Բայց ձեր այս ամբողջ մաղձը, էս սուտի սգավորությունը, չգիտեմ, էգեյան կայֆեր, ստեղ՝ սուգ, այդ ամեն ինչի մեջ, մեկ է, շարունակում է մնալ Վարդանիկի ասածը։ Հիմա՝ ուզում եք թռեք օդ, իջեք ներքև, գնացեք դուրս, մնացեք ձեր տեղում նստած, ձեր քաղաքական ամբողջ պարադիգմը Վարդանիկը բացահայտել է, ասում է՝ կա´մ կողմ ես միութենական պետությանը, կա´մ թրքահպատակ շան տղա ես։ Քանի օր է, ասում եմ՝ ժողովուրդ ջան, ձեր Վարդանիկն է, չեք դատապարտել այդ արտահայտությունը, ամեն կերպ իրեն աջակցել եք ոնց կարողացել եք, ինչ ասես, արել եք, ՊՈՒ–ն վաբշե ընտրել է քաղաքապետ։

Հիմա հարց՝ դուք միութենական պետության ջատագով ու կողմնակի՞ց եք, թե՞ թրքահպատակ շան տղա։ Էս երկընտրանքը մեզ չի կարող վերաբերել, որովհետև Վարդանիկն ի սկզբանե մեզ համար մերժելի ու եղկելի կերպար է, բայց ինքը ձեր սարքած քաղաքապետն է, դուք՝ իրա, ինքը՝ ձեր, չգիտեմ, ըտեղ ինչ-որ տեր-բան հարաբերություն կա։ Դուք միասին եք, դուք սիմբիոզ եք, դուք բան եք, ժողովուրդ ջան։ Մարդը կանգնում, ասում է՝ կա´մ կողմ ես միութենական պետությանը, կա´մ թրքահպատակ շան տղա ես։ Մենք այդ պարադիգմից դուրս ենք, որովհետև մենք իրեն ի սկզբանե ենք մերժում, իր բերանից ելած յուրաքանչյուր բան մերժում ենք, բայց դուք ո՞րն եք։ Բոլորս էլ գիտենք՝ դուք որն եք, դուք այդ պարադիգմն առաջ քաշողն եք, դուք մյուս Վարդանիկն եք, որովհետև դա է ձեր խնդիրը։

Դուք ինչո՞ւ եք մեզ ասում թրքահպատակ, դուք ինչո՞ւ եք ասում՝ թուք, որովհետև մենք չենք կիսում ձեր ասած միութենական պետություն կոխելու բանը Հայաստանի Հանրապետությունը։ Ձեր գոյության իմաստը քաղաքական միայն դա է՝ Հայաստանն ինչ-որ մի պահի հարմարեցնեք, արանքը ճղեք, կոխեք միութենական պետության մեջ։ Ձեր քաղաքական գոյության իմաստը դա է, թռնեք վերև, իջնեք ներքև, ինչ ուզում եք, անեք, մարդը բացահայտել է, սրանից դուք չեք կարողանալու փախչել։ Ձեր Վարդանիկն է, ուղիղ տեքստով ասել է։

Ցանկացած անգամ, երբ դուք ինչ-որ մեկին ասում եք՝ թուրք, դա ընդամենը նշանակում է մի բան՝ էդ մարդը հակադրվում է ձեր կողմից առաջ տարվող՝ Հայաստանը միութենական պետության մեջ կոխելու ծրագրին։ Էդ է, դուք ուրիշ պատճառ չունեք ոչ մեկին ոչ մի բան ասելու, դուք ընդհանրապես ուրիշ բան չունեք։

Նորից եմ ասում, ժողովուրդ ջան, եթե դուք իրապես պատմական Հայաստանի ու պատմական հայրենատիրության, հայրենապահանջության ջատագովներն եք, Հայաստան-Իրան սահմանից այն կողմ տարածքային պահանջ խի՞ չունեք, որովհետև չեք կարող ունենալ, դուք այդքան չկաք, որ ունենաք, որովհետև դա դուք չեք որոշում՝ դուք որտեղից պետք է հայրենիք պահանջեք։ Դա ձեր տեղը ՑԿԿՊՍՍ-ի բանում ամեն ինչը շատ սիրուն գրել, որոշել, տվել են ձեր ձեռքը։ Դուք այդ ամեն ինչն ընդամենը կրում եք, այդ ամեն ինչով աշխատում եք ընդամենը ձեզ եկած դիրեկտիվներով։ Դուք ինքնուրույն քաղաքական ուժ չեք, դուք քաղաքական միավոր չեք։ Շնորհակալություն։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն, պարոն Ալեքսանյան։ Հաջորդիվ՝ Ագնեսա Խամոյան, բայց, քանի որ Ագնեսա Խամոյանը դահլիճում չի, Լիլիթ Գալստյան։ Բայց մինչև տիկին Գալստյանը կմոտենա ամբիոնին, ասեմ, զգուշացնում եմ՝ անկախ նրանից, թե ամբիոնից ինչ է հնչում, դահլիճում լռություն է, բանախոսի հետ չենք խոսում, չենք արձագանքում։

Լ.ԳԱԼՍՏՅԱՆ

-Սիրելի հայրենակիցներ և գործընկերներ, խոսելու եմ այս օրերի ամենահրատապ թեմայից, այսպես կոչված, խաղաղության դարաշրջանից, որն իշխող քաղաքական ուժի և նրա առաջնորդի կողմից որակվում է որպես կայացած և դարակազմիկ իրողություն։

Հիմա մի քիչ ժամանակագրություն։

Վաշինգտոնից ընդամենը քսան օր անց Շանհայի համագործակցության կազմակերպության համաժողովում Փաշինյանը հետևյալ արձանագրումն արեց․ «Ադրբեջանի նախագահի կողմից օգտագործվող բառապաշարը մեր կողմից չի ընկալվում այն տրամաբանության մեջ, որը մենք համաձայնեցրել ենք Վաշինգտոնում»։

Հիշեցնեմ, որ վաշինգտոնյան փաստաթղթերի թանաքը չչորացած՝ Ալիևը հայ հասարակությանն անվանեց հիվանդ, պնդեց Սահմանադրության փոփոխության խնդիրը և հայտարարեց՝ ուժով էլ լինի, միջանցքը վերցնելու ենք։

Սիրելիներ, պաշտոնական Ադրբեջանի այս և այլ հայտարարությունները ոչ միայն խաղաղության մասին չեն, այլև անհամատեղելի են ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ և Հելսինկյան եզրափակիչ ակտով ուժի կիրառման կամ սպառնալիքի անթույլատրելիության սկզբունքների հետ։

Դարակազմիկ որակվող խաղաղությունը մեր աչքի առջև փլուզվում է և դրա արձանագրողը հենց ինքը՝ իշխանությունն է։

Օրեր առաջ ԱԺ փոխխոսնակը ինձ հորդորեց՝ չվախեցնել հայ հասարակությանն ու չբարձրաձայնել Ալիևի խոսույթն ու հաստատումները:

Սխալվում եք, պարոնայք․ խուլ և կույր ձևանալով՝ սպառնալիքները չեն չեզոքանում։

 Իսկ Ալիևը շարունակում է հոխորտալ, թե Սյունիքը Ադրբեջանից խլված տարածք է, պնդել, որ համաձայնագիրն արտահայտում է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերություններ կառուցելու Ադրբեջանի տեսլականը։

Օրերս ՄԱԿ-ի 79–րդ նստաշրջանում, անդրադառնալով Ալիևի հայտարարություններին, Փաշինյանը կիսադատարկ դահլիճում այսպիսի հռետորական հարցեր հնչեցրեց՝ իմաստ ունի՞, որ ադրբեջանցի գործընկերս պարզաբանի, թե ինչ նկատի ունի այդ արտահայտությունն օգտագործելով (խոսքը Զանգեզուրի միջանցքի մասին է), որովհետև հայաստանյան իրականության մեջ դա ընկալվում է որպես տարածքային պահանջ Հայաստանից և կոնֆլիկտային խոսույթի հետ է ասոցացվում։

Ի դեպ, Ադրբեջանի նախագահը տարբեր ատյաններում և ամբիոններում խոսում է նաև Հայաստանի կապիտուլյացիայի մասին։

Երկու օր առաջ Բրյուսելում, դարձյալ վրդովված նույն հարցից, Փաշինյանը հայտարարեց, որ «Զանգեզուրի միջանցք» խոսույթ ընդհանրապես չկա և գոյություն չի ունեցել։

Անկեղծորեն, հրաշալի է, եթե սա է իրականությունը, նաև սա է համայն հայության ցանկությունը։ Բայց, չգիտես ինչու, վաշինգտոնյան հանդիպմանը Փաշինյանը չհակադարձեց և լռեց, երբ Թրամփը հետևյալ միտքն էր ասում՝ (միացնում է ձայնագրությունը, խոսում է անգլերեն), թարգմանեմ՝ Հայաստանը բացառիկ գործընկերություն է ստեղծում Միացյալ Նահանգների հետ այդ միջանցքը զարգացնելու ուղղությամբ, որը կարող է տևել 99 տարի, իսկ հետո խոստանում են, որ կարող է ընդլայնվել, այնուհետև շրջվելով Փաշինյանի կողմը, ասում է՝ այնպես չէ՞, դու խոստացել ես։

Հիմա հայ ժողովրդի մոտ բնական հարց է առաջանում, ի դեպ, Փաշինյանը որևէ կերպ չանդրադարձավ դրան և լռեց, քար կտրեց, հիմա հայ ժողովրդի մոտ բնական հարց է առաջանում՝ ի վերջո, ի՞նչ եք բանակցել նախաստորագրելուց առաջ։

 Եվ մի՞թե պետք էր հասնել ՄԱԿ-ի բարձր ամբիոն կամ ԵԽԽՎ՝ այս հռետորական հարցերը հնչեցնելու համար։

Երբ պահանջում ենք մանրամասնել TRIP-ի դետալները, հենց սա նկատի ունենք։ Երբ պնդում ենք, որ միջազգային ատյաններից հարցերը հետ քաշելը մեր մեջքին հասցրած դաշույն է, սա նկատի ունենք, և թուլացնում է մեր դիրքերը։

Երբ ասում ենք, որ ագրեսոր ցեղասպանին չի կարելի լեգիտիմացնել, հենց սա նկատի ունենք։

Մի ցավալի դիտարկում էլ. ՄԱԿ-ում հնչած 21000 բառանոց տեքստում և ոչ մի անգամ չհնչեց «գերի» բառը, ոչ էլ խոսք եղավ Ադրբեջանի կողմից ոչնչացվող երեքհազարամյա հայկական մշակութային և քաղաքակրթական հետքի մասին։

Բայց կարևորն ականջահաճո վերնագրերն են՝ «Խաղաղությունը հաստատված է», պնդում են Փաշինյանը, թիմն ու ուղեկցող լրատվամիջոցները։

Իսկ ո՞րն է օբյեկտիվ իրականությունը. վաշինգտոնյան համաձայնությունների իրական խաղաղության հետ ի՞նչ աղերս ունեն, արդյո՞ք խաղաղության մասին են խոսում Ադրբեջանի ռազմական ծախսերի 25 տոկոսով ավելացումը, ինտենսիվ սպառազինումը, Հայաստանից օկուպացված տարածքներում ամրապնդվումը, Բաքվում ընթացող հայ ռազմագերիների կեղեքումն ու շինծու դատավարությունները:

Շարունակական և միակողմանի զիջումների դիմաց Հայաստանը ստանում է «Խաղաղություն» վերնագրով նախաստորագրված փաստաթուղթ, որը, ըստ էության, մեծագույն հարցականի տակ է դնում Հայաստանի կենսունակությունն ու ապագան, իսկ Փաշինյանի անշրջահայաց հայտարարությունների արդյունքում Հայաստանը դիրքավորվել է որպես օկուպանտ՝ իր համապատասխան հետևանքներով։

Ի վերջո, ինչո՞ւ պիտի Ադրբեջանը զսպի իր ախորժակը, երբ ակնհայտորեն Ադրբեջանի պահանջով լուծարվում է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, երբ պաշտոնական Հայաստանը հայտնում է Սահմանադրության փոփոխության պատրաստակամության մասին, նույնն է, թե Անկախության հռչակագրից հրաժարվելու մասին:

Սիրելի հայրենակիցներ, մեր տարածաշրջանում թուրք-ադրբեջանական ծավալապաշտությունը շարունակում է մնալ թուրքական աշխարհի նպատակադրում։ Տարբեր ամբիոններից խաղաղություն մասին apolitic տեքստերով հնարավոր չէ զսպել թուրքական ծրագիրը։ Լավագույն դեպքում ուսդ կթփթփացնեն, հետո անունդ կմոռանան՝ քեզ թողնելով առանց անվտանգային երաշխիքների, որովհետև լավ բանակցող չեք, որովհետև չունեք անհրաժեշտ բանակցային ունակություններ, չունեք երկրի, ամենակարևորը, անվտանգության և արտաքին քաղաքականության երկարատև ռազմավարություն և տեսլական:

Կրկնում եմ, մեր կենսական շահերի և իրավունքների հաշվին միակողմանի և ճակատագրական զիջումները որպես անվտանգային քաղաքականություն ներկայացնելն ուղղակի քաղաքականապես սնանկ է։

Հնազանդվել, մոռանալ, ուրանալ, սրանք են խաղաղության ձեր պատկերացումները և խաղաղության ձեր մոդելը:

Հրովարտակներ իջեցրեք, փորձեք ջնջել Արարատը, դասագրքերից հանեք ազատագրական պայքարը, Մաշտոցի փոխարեն QR կոդ դրեք, կայսերական համարեք մեր հայրենասիրությունը, հոգեբանական և տեղեկատվական տեռորի ենթարկեք հասարակությանը, բանտերը լցրեք քաղաքական ընդդիմադիրներով, հետո ասեք՝ բա ինչո՞ւ հեղափոխություն չեք անում, երկիրը ոստիկանական բռնություններով, սա է, ատելության խոսքով խլացրեք ազատ միտքը, կուսակցություններ փակեք, դատախազի ու դատավորի դեր ստանձնեք, այս ամբիոնից դատավճիռներ կայացրեք։

Եվ մի՞թե ակնհայտ չէ, որ, այսպես կոչված, 4-րդ Հանրապետությունը՝ մեր խորհրդանիշների դեմ պայքարը, Հայ Առաքելական Եկեղեցու ասպատակումը, նոր գեղագիտության սահմանումը, գրաքննությունը, բռնաբարվող արդարադատությունը, ողբերգականորեն Արցախից հրաժարումը, մի խոսքով՝ այս ամենը, լավագույն դեպքում, ադրբեջանական պահանջներ են, կարծում եմ՝ ադրբեջանական պահանջներ են և հայկական ինքնության ծրագրավորած ոչնչացում։

Կարծում եք՝ թշնամին չի՞ տեսնում, որ բազմաթիվ խորքային խնդիրներ լուծելու փոխարեն ներազգային ատելությունն ու բևեռացումն եք խորացնում։ Եվ մի՞թե ձեզ թվում է, որ խաբված ու հուսահատ հասարակությամբ հնարավոր է խաղաղություն հաստատել կամ երկիր վերականգնել:

Անտեսլական ու նվաստացած ազգը ոչ թե խաղաղություն, այլ կապիտուլյացիայի կրողն է, իսկ խաղաղության վերնագրով թուղթն ընդամենը ներքին սպառման, նախընտրական ապրանք է՝ անվտանգային զրո երաշխիքներով։

Խոսքս ուղղում եմ քաղաքական մեծամասնությանը՝ այս վերջերս դուք շատ առատորեն օգտագործում եք «ինքնահայեցում» բառը, կարծեմ՝ ձեր առաջնորդի բառապաշարից էր։ Փորձեք կողքից նայել և հասկանալ, թե ի՞նչ է կատարվում ձեր շուրջը և առհասարակ աշխարհում։ Հիշեք, որ այն ամենը, ինչ ունի սկիզբ, ունի նաև վերջ։

Երեկ այս ամբիոնից Կառավարության ծրագիրը ձախողած թիմի առաջնորդը հոխորտում էր, թե ընդդիմությունն անելիք չունի:

Լավ, ասենք թե չունի, բայց դուք, որ իշխանություն եք, դուք, որ պատասխանատվություն եք կրում, ո՞րն է ձեր անելիքը և, հատկապես՝ ձեր հետագիծը։

Ասեմ՝ այդ հետագծում վերջին հարյուրամյակի ամենամեծ ողբերգությունն է՝ Արցախի հայաթափումը, որը ոչ մի հրաշքով, ոչ մի հրաշքով չի ջնջվելու ձեր քաղաքական և ձեր անձնական կենսագրությունից։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Հաջորդ ելույթի համար՝ Գառնիկ Դանիելյան։ Համեցեք, պարոն Դանիելյան։ Դահլիճում լռություն, պարոն Բագրատյան…։

Գ.ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ

-Նախքան ելույթիս բուն տեքստին անդրադառնալը, ես ուզում եմ մեկ անգամ ևս այս ամբիոնից հայտարարել, որ Հայաստանի Հանրապետության անկախությունը, ինքնիշխանությունն անսակարկելի է և պետք չէ ամեն անգամ այս ամբիոնն օգտագործել, երեսպաշտության մաստեր կլաս անցկացնել ու մեզ մեղադրել ինչ-որ պետականության դեմ գործելու կամ անկախության արժեքը չգնահատելու մեջ։ Մեր ընկերների արյան և հերոսական անցած ուղու արդյունքում է ստեղծվել և´ Առաջին հանրապետությունը, և´ 90-ական թվականներից մինչև քառօրյա պատերազմ, եթե մի քիչ ձեզ նեղություն տաք և նայեք, դուք կտեսնեք՝ անկախությունն ո՞վ է ավելին գնահատում, և այդ անկախության համար մեր ընկերներն իրենց կյանքի գնով որևէ մի բան չեն խնայել։ Հերիք է այս ամբիոնն օգտագործեք մարդկանց մանիպուլյացիայի ենթարկելու համար, նաև այս դահլիճում նստած մարդիկ կան, որոնք նույն հերոսական ճանապարհն են անցել, իրենց ընտանիքի անդամները, իրենց հայրերը, որդիները։

Լավ, հերիք չի՞, ի՞նչ եք ամեն անգամ գալիս ու ստեղ ավել-պակաս բաներ խոսում։

Իմ ելույթը վերաբերում է առհասարակ այս վերջին օրերին, այս ահավոր սպանությունները, որ տեղի են ունեցել Հայաստանի Հանրապետությունում։ Վերջին մեկ շաբաթվա ընթացքում՝ չորս սպանության դեպք, և փոխանակ իշխող ուժը զբաղվի նրանով, որ ոչ թե, չգիտեմ, մանր ուչաստկովի կամ վարչության պետ աշխատանքից ազատելով, այլ, ի վերջո, այդ խնդիրները վեր հանելու, անկառավարելի այս քաոտիկ իրավիճակը կարգավորելու, ես ապշած եմ, ուղղակի, ապշած եմ ձեր վերաբերմունքից։

Հանցագործությունների կրկնակի աճ. նայեք վիճակագրական տվյալները, սա ահասարսուռ պատկեր է՝ ռազբոյ, կրակոցներ, գողություն, հաշվեհարդար։ Եվ ամեն անգամ մենք պատկան մարմիններին ուղղորդում, ասում ենք՝ որ դուք փոխանակ զբաղվեք այս խնդիրները լուծելով, գիտե՞ք ինչով եք զբաղված՝ ընդդիմադիրներին հետապնդելով։ Զբաղված եք նրանով, դե մենք էլ մեր մաշկի վրա զգում ենք, էլի, դա, տնից դուրս ենք գալիս, մի քանի օպերատիվ աշխատող մեր հետևից ֆռռում է (խոսում են դահլիճից)։

Ասում եք՝ պաշտպանում է, բայց ես այդ պաշտպանվածությունը չեմ տեսնում որպես մարդ, որ մեքենան 7 անգամ թալանել են, երկու անգամ ջարդել, մի անգամ էլ այրման փորձ արել։ Բա, պարոն Քոչարյան, որ պաշտպանում են, էդ խի՞ է տենց բաներ կատարվում մեզ հետ։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Ձեզ են պաշտպանում, մեքենան՝ չէ։ Լռություն դահլիճում։

 Գ.ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ

-Էդ մեքենան մերն է, մենք ենք էդ մեքենայի մեջ նստում։ Մի անգամ էլ արգելակների հետ կապված խնդիր է եղել։

Այս խնդիրները, ոչ թե իմ անձի վրա եմ ուզում կենտրոնացնել այդ ամեն ինչը, այլ ցույց տալու, որ դուք ոչ թե զբաղված եք նրանով, որ, օրինակ՝ կանչեք, կանչեք ոստիկանապետին, կանչեք իրավապահ համակարգի ներկայացուցիչներին և պահանջեք, թե ոնց եղավ, որ նույն Փարաքարում 8 ամիս շարունակ պայթյունավտանգ իրավիճակ է ստեղծվում, միջանձնային հարցեր են լինում… Այդ գաղտնալսելուց լավ եք, բա էդ, որ գաղտնալսում եք, մի հատ ձեզ հետաքրքիր չի՞, թե ինչ է տեղի ունենում, ինչ է կատարվում։ Ասում եք՝ վենդետա է, բա այդ վենդետան ինչի՞ արդյունքում է տեղի ունենում։ Վենդետան տեղի է ունենում, երբ պետություն չկա, իրավապահ համակարգը պատշաճ չի աշխատում և մարդիկ ստիպված են իրենք իրենց հարցերը լուծել այն ձևով, որն անընդունելի է (խոսում են դահլիճից, չի հասկացվում)։

  Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Պարոն Հակոբյան, նախազգուշացում, չի կարելի, նախապես զգուշացրեցի։

Պարոն Դանիելյան, մի քիչ ցածր, էլի, խնդրում եմ։

Մեր հայրենակիցներն անպաշտպան են, փոխարենը՝ պաշտպանված են իշխանության ամենաբարձր օղակներում գտնվող անձինք։ Տեսեք՝ ոստիկանական համակարգն ինչով է զբաղված. Կառավարության շենքի մոտ հազարավոր ոստիկաններ, դաչայի մոտ՝ հազարավոր ոստիկաններ, միջպետական ճանապարհի վրա, երբ պաշտոնյաները գնում են, ուրեմն, ամբողջ ճանապարհի երկայնքով ոստիկաններ են, հազարավոր ոստիկաններ են շարված։ Էդ ոստիկանները քիչ են, մի հատ էլ Փրկարար ծառայությունից են մարդ բերում, կենդանի պատ են ստեղծում։

Այս կրիմինագեն վիճակը, որ Հայաստանում կա, կրկնում եմ, մեր քաղաքացին իրեն անպաշտպան է զգում։

Սիրելի հայրենակիցներ, ես ձեզնից ստանում եմ հարյուրավոր նամակներ։ Հարյուրավոր նամակներ նրա մասին, որ դուք չեք վստահում իրավապահ համակարգին։ Այս վիճակագրական տվյալները, որ կան, ամենաչնչին պատկերն է դրա, որովհետև ձեզ չեն վստահում։ Մարդիկ չեն վստահում, որ հաղորդում տան հանցագործության մասին, որովհետև գիտեն՝ տաս անգամ տվել են, եթե հարցը չի լուծվել, 11-րդ անգամ ինչո՞ւ պիտի լուծվի այդ հարցը կամ ի՞նչ ակնկալիք ունենան, որ այդ հարցը պիտի լուծվի։

Նույնը նաև, վերջերս նաև տեղեկություններ ստացանք Էկոպարեկային ծառայության կողմից, ուրեմն, որ, այսպես գովելի է Էկոպարեկային ծառայության…, զբաղված են թմրանյութերի, չգիտեմ, շրջանառությամբ, ինչ-որ Սյունիքում մի խայտառակ դեպք է տեղի ունեցել։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Պարոն Պարսիլյան, պարոն Թորոսյան…

 Գ.ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ

-Նույնը նաև Պարեկային ծառայության աշխատողների կողմից տարբեր, ուրեմն, մենք և´ մամուլից, և´ նաև վիճակագրությունը նայելով, տեսնում ենք, որ այդ մարդիկ զբաղված են, թմրանյութերի հետ կապված էլի խնդիրներ կան, որ նույն Պարեկային ծառայության աշխատողը ներգրավված է եղել։

Խնդրում եմ, մի խանգարեք, էլի, ես ձեր ելույթների ժամանակ չեմ խանգարում։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Ճիշտ է ասում, մի խանգարեք։ Ես ասել եմ՝ ինչքան խանգարեք, էնքան պարոն Դանիելյանը խոսելու է։ Հեսա 10 րոպե էլ եմ ավելացնելու։

 Գ.ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ

-Շատ էլ լավ կանեք (ծիծաղում են դահլիճում)։

Սիրելի հայրենակիցներ, ես մեկ անգամ ևս այս ամբիոնն օգտագործելով, ձեր նամակներին ի պատասխան, ուզում եմ ձեզ հավաստիացնել, որ ընդդիմությունն իր եղած գործիքակազմով ամեն ինչ անելու է, որպեսզի այն հանցագործությունները, որ կատարվում են Հայաստանի Հանրապետությունում, պատշաճ քննության ենթարկվեն, և մեղավորները խստագույնս պատասխանատվության ենթարկվեն։

Կրկնում եմ, այս ամենաթողության, բարդակ վիճակին պիտի վերջ տրվի։ Դպրոցներում էլի տարբեր ահազանգեր ենք ստանում նարկոտիկի հետ կապված։ Թմրանյութերը մտել են դպրոցներ, կրթական հաստատություններ և այս ուղղությամբ նորից, էլի զրո աշխատանք։ Չկա, չենք տեսնում այդ աշխատանքը։

Վերադառնալով այդ թեմային, որը վերաբերում է Փարաքարին, սա ոչ թե պիտի դուք սենց 1-2 օր հետո ասեք, որ արդեն, վերջ, մեղավորներն արդեն ձերբակալված են, պատասխանատուները ձերբակալված են, դրանով իսկ ուղղորդեք, այլ պիտի պատշաճ քննություն գնա և իրապես բոլոր մեղավորները պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն։ Շնորհակալություն։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն, պրն Դանիելյան։ Աննա Գրիգորյան։ Դահլիճում լռություն։

 Ա.ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

-Սիրելի հայրենակիցներ, քննարկվում է Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի անդամի ընտրության հարցը, և այս շրջանակներում ես ուզում եմ մի իրավիճակ ներկայացնել, մի դեպք ներկայացնել, երբ Նիկոլ Փաշինյանի անմիջական մասնակցությամբ, նրա իրականացրած գործողությունների և անգործության հետևանքով Հայաստանի Հանրապետության հարկատուների գրպանից 4,5 միլիարդ դրամ պարզապես մսխվել է։ Սրա մասին ես առիթ ունեցել եմ տարբեր դեպքերով նկարագրել, բայց հիմա որոշակի հիմնավորումներ կփորձեմ ներկայացնել։

Խոսքը «Ֆլայ Արնա» ավիաընկերության ձևավորման մասին է։ Դուք գիտեք, որ մեծ շուքով ստեղծվեց կազմակերպություն, նա ասաց՝ բա, մենք պետք է պետական, ազգային ավիափոխադրող, դրա համար օգտագործվեց մեր հարկատուների գրպանից 4,5 միլիարդ դրամ, արդյունքում ունենք, ուղղակի ձախողված պրոյեկտ, ավիաընկերությունը չկա, և նույնիսկ կա հայց ընդդեմ Հայաստանի Հանրապետության։

Բայց, քանի որ շատերը հարցնում են՝ բա, լավ, դա ինչպե՞ս է տեղի ունեցել կամ Նիկոլ Փաշինյանն ի՞նչ կապ ուներ այդ ամբողջ գործընթացի մեջ, ես ուզում եմ հիմնավորում ներկայացնել։

Ուրեմն, ես հիմա կփորձեմ կարդալ մի փոքր հատված «Էյր Արաբիա» ընկերությունների խմբի գխավոր գործադիր տնօրեն Ադել Ալ Ալիի՝ Նիկոլ Փաշինյանին ուղղված նամակից մի հատված, որտեղ, մասնավորապես, ասվում է հետևյալը. «Ես այժմ կցանկանայի անդրադառնալ 2023 թվականի ապրիլ ամսին մեր վերջին հանդիպմանը և դրա արդյունքներով 2023 թվականի հունիսի 2-ին ձեզ հասցեագրված նամակին, որոնք երկուսն էլ մեր և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության միջև տեղի ունեցած երկարատև, սակայն մինչ օրս անարդյունք երկխոսության շարունակությունն էին Հայաստանում «Ֆլայ Արնա»-ի առջև ծառացած էական մարտահրավերների առնչությամբ։

Կարծում եմ՝ կարևոր է այստեղ ընդգծել, որ վերջիններս վատթարագույն ազդեցություն են ունենում ոչ միայն «Ֆլայ Արնա»-ի, այլև Հայաստանում բազավորված ցանկացած այլ ավիաընկերության համար։

Հետևապես՝ խնդիրների արմատական կարգավորումը կենսական նշանակություն է ունենալու առհասարակ Հայաստանի ավիացիոն ոլորտի և հայկական ավիացիայի համար։ Եվ խնդրահարույց գործոնները մեկ անգամ ևս ամփոփելու նպատակով, արձանագրենք, որ դրանք ներառում են նախապես «Էյր Արաբիա»-ին խոստացված, բայց այդպես էլ չիրականացված հետևյալ պահանջները»։

Այսինքն՝ արձանագրենք, որ «Էյր Արաբիա»-ի հետ համագործակցությանը սկիզբ դնելու համար Նիկոլ Փաշինյանն ասել է, որ ստանձնում եմ հետևյալ պարտավորությունները, խոսք եմ տալիս, որ կանեմ հետևյալ գործողությունները, իսկ այդ գործողությունները հետևյալն էին՝ ուղևորահարկերի վերացում, Զվարթնոց օդանավակայանի բեռնամշակման, վառելիքի, այլ վճարների ահռելի և չարդարացված սակագնի իջեցում, բազմաթիվ նոր հայկական, ըստ մեզ՝ ցածրորակ ավիափոխադրողների շարունակական մուտքը շուկա և նրանց տրամադրվող աջակցությունը հայաստանյան շուկայում, ինչի արդյունքում առաջատար կարգավորողների կողմից, ինչպիսիք են ԵՄ-ն և Արաբական Միացյալ Էմիրությունները, մտահոգություններն էլ ավելի են սրվել։

Այսինքն՝ Նիկոլ Փաշինյանը ստանձնում է պարտավորություն, խոսք է տալիս, որ այս կարգավորումները կանի, իմիջիայլոց, ուզում եմ հիշեցնել, որ նույն Նիկոլ Փաշինյանի կառավարման օրոք, այն ժամանակ կարծեմ Տաթևիկ Ռևազյանն էր կառավարում համապատասխան ոլորտը, Հայաստանի Հանրապետությունը հայտնվում է Եվրոպական միության ավիացիոն գոտու սև ցուցակում, և այստեղ գրանցված կազմակերպությունները՝ ավիափոխադրողները, դեպի Եվրոպա մեկնելու, ուղղակի հնարավորություն չեն ունենում։

Հիմա՝ Նիկոլ Փաշինյանը «Էյր Արաբիա»-ի տնօրեններին ասում է՝ ես ձեզ խոսք եմ տալիս, որ կանեմ գործողություններ, որի արդյունքում մենք դուրս կգանք այդ սև ցուցակից, ի վերջո կստեղծենք պայմաններ և մեր համագործակցությունն արդյունք կունենա, և «Էյր Արաբիա»-ն էլ համաձայնվում է, համապատասխան ներդրումներ է իրականացնում։ Բայց Նիկոլ Փաշինյանը, ինչպես ասում են՝ քցել է «Էյր Արաբիա»-ին և իր խոստումները չի իրականացրել։

Եվ նման նամակագրությունները բազմաթիվ են, ես հույս ունեմ, որ Քննչական կոմիտեն նաև այս նամակագրություններին տեղյակ է, հետևաբար՝ մեղադրյալների ցանկում պետք է լինեն ոչ միայն այն մարդիկ, ովքեր այս պահին նույնիսկ Հայաստանի Հանրապետությունում չեն գտնվում, այլ նաև հենց անձնապես Նիկոլ Փաշինյանը։

Եթե քննչականը պատահաբար այս նամակին չի տիրապետում, ես կարող եմ այն փոխանցել, որպեսզի հետագա քննությունը շատ ավելի էֆեկտիվ տեղի ունենա։

Համենայնդեպս, ես ուզում եմ հերթական անգամ արձանագրել, որ Նիկոլ Փաշինյանը, երբ ասում է՝ կան ծրագրեր, որոնք ուղղակի խայտառակություն էին…։ Դա խայտառակություն չի, Նիկոլ Փաշինյան, դա ձեր անմիջական գործողությունների կամ անգործությունների հետևանքով մեր հերոս հարկատուների վրա արժեցած 4,5 միլիարդ դրամ է։ Սա ուղղակի ուզում եմ ֆիքսել և անցնենք առաջ։

Եվ, իմիջիայլոց, հերթական անգամ հիշեցնեմ, որ այս հիմքերն ընդունելով՝ մեր դեմ հայց է ներկայացված միջազգային դատարանում և բավարար հիմքեր են, ամենայն հավանականությամբ այդ հայցը կբավարարվի։

Քանի որ ժամանակ ունեմ, ես ուզում եմ նաև խոսել. նախորդ շաբաթ իսկապես շատ ծանր շաբաթ էր ամբողջ հայ հասարակության համար, որովհետև ամենօրյա ռեժիմով մենք կարդում և լսում էինք ողբերգական իրադարձություների մասին։ Էապես տպավորություն էր, որ մենք Սիցիլիայում ենք ապրում։ Ինչ-որ մաֆիոզների մասին է, էկոպարեկներ, ովքեր թմրանյութի տրանզիտ են իրականացնում, ընդդիմադիր համայնքապետ է սպանվում, գնդակահարվում ամենադաժան ձևով, հա՞, և այս ամեն ինչի մասին, իհարկե, պետք խոսել։

Նախևառաջ, ուզում եմ ցավակցություններս հենց այս ամբիոնից հնչեցնել Վոլոդյա Գրիգորյանի ընտանիքին, Կարեն Աբրահամյանի ընտանիքին, Մասիս Ասատրյանի ընտանիքին, Կապանցի Յուրա Մարգարյանի ընտանիքին և նրանց հարազատներին, որովհետև յուրաքանչյուր այս դեպքն իսկապես ողբերգություն է մեզ բոլորիս համար։ Բայց ուզում եմ այստեղ անդրադառնալ, հատկապես ընդդիմադիր համայնքապետ, Փարաքարի համայնքապետ Վոլոդյա Գրիգորյանի սպանության դեպքին։

Վոլոդյան շատ կարգին մարդ էր, նվիրված համայնքապետ, հարգված համայնքապետ, և ես կարծում եմ, որ նրա քաղաքական հաղթանակը վերջին ընտրություններում, ի վերջո, չներվեց նրան։ Եվ գիտե՞ք, Քննչական կոմիտեն ի սկզբանե պաշտոնական վարկած է առաջարկում, որ դա անձնական վրեժխնդրության հողի վրա է տեղի ունեցել։ Հիմա եկեք իրար հետ հասկանանք՝ անձնական վրեժխնդրություն իրականացնելու համար, նշանակում է՝ Վոլոդյա Գրիգորյանը, ինքն անձամբ կամ նրա եղբայրը կատարել են այնպիսի գործողություններ, որոնց կարելի է համարել, որ հետևաբար՝ համապատասխան գործողություններն անձնական վրեժխնդրություն են։ Վոլոդյա Գրիգորյանը որևէ հանցագործություն չէր իրականացրել, նրա եղբայրը, որ կապում էին ինչ-որ ձևով փետրվարին տեղի ունեցած իրադարձությունների հետ, չի անցնում այդ գործով։ Նա խուլիգանության գործով է անցնում, բայց փետրվարին տեղի ունեցած ողբերգական իրադարձությունների հետ անմիջապես չի կապվում։ Դրա համար կա կոնկրետ անձ, որ մեղադրական հոդվածով անցնում է։

Այսինքն՝ երբ Քննչական կոմիտեի ղեկավարը հերթական անգամ «Հ1»-ի տաղավարից անպատասխանատու կերպով ասում է, որ գործը բացահայտված է և դրա հիմնական հիմքն անձնական վրեժխնդրությունն է, նախ՝ պետք է հիմնավորի, թե այդ անձնական վրեժխնդրությունն ի՞նչ հիմքով է, եթե Վոլոդյա Գրիգորյանը և նրա եղբայրն անձնապես չէին կատարել այնպիսի գործողություններ, որոնք կարող էին հանգեցնել համապատասխան արձագանքի։ Բայց ես ասում եմ, կրկնում եմ, որ պետք է շարունակվի քննությունը, ավելի մեծ շրջանակ պետք է դիտարկվի, թե ընդհանրապես ինչու է տեղի ունեցել այս ողբերգական իրադարձությունը։

Ես կարծում եմ՝ Քննչական կոմիտեն պետք է քննության առարկա դարձնի նաև այն հանգամանքը, թե ինչու, ի վերջո, Վոլոդյա Գրիգորյանը, նաև քաղաքական հակառակորդ, օրինակ՝ Մհեր Ախոյանը, 10 օր առաջ մեկնում է Հայաստանի Հանրապետությունից և նրան ճանապարհում է այն նույն անձը, ով հետագայում պետք է իրականացներ այդ սպանությունը, որը, կարծես թե, մինչև այսօր որևէ քննարկման առիթ չի դարձել։

Բայց առհասարակ պետք է այստեղ հատուկ շեշտադրել նաև իրավապահ համակարգի բարձիթողի վիճակը։ Շատ լավ իմանալով, որ տվյալ համայնքում կա որոշակի խնդիր, տվյալ անձը՝ մարդասպանը, համենայնդեպս, իր խոստովանությամբ, որ ինքն է իրականացրել, մեկ ամիս շարունակ գնացել է, կրակել է սովորել, տան շրջակայքում որոշակի քննություն է իրականացրել, փորձել է հասկանալ՝ ինչ ձևով մոտենալ և այլն, և այլն։ Բա, այդ փոքր համայնքում հնարավո՞ր չէր այդ ամեն ինչը տեսնել։ Չե՞ն տեսել, իսկապես, այդ ամեն ինչը, թե՞ ոստիկանությունը միայն նրա համար է, որ եկեղեցում գրոհելու հրաման ստանա կամ ընդդիմադիրներին հետապնդի, Միքայել Աճապահյանի համար 2,5 տարի, թե 2,6 տարի ազատազրկում է դատախազությունը պահանջել այն նույն ժամանակ, երբ, օրինակ՝ Արաքսում տեղի ունեցած սպանության գործով անձը մեկ անգամ արդեն կրակելու համար, հիմա ընթանում է քննությունը։ Հասկանո՞ւմ եք, մարդը կրակել է, այս պահին գտնվում է ազատության մեջ, իսկ, օրինակ՝ Միքայել Աջապահյանն իր հայտարարությունների համար, իր հարցազրույցի, խոսքի համար դատախազությունը պահանջում է 2,6 տարվա ազատազրկում։

Սա այն ամենն է, ինչ պետք է իմանալ այսօրվա իշխանությունների առաջնահերթությունների մասին և ընդհանրապես իրավապահ համակարգի գործունեության մասին։ Այսինքն՝ եթե դու ընդդիմադիր ես, պետք է կամ հետապնդվես քաղաքական առումով, իսկ ոստիկանությունը միայն Նիկոլ Փաշինյանի աթոռը պահելու համար է և ոչ թե երկրում կարգ ու կանոն հաստատելու համար։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Հաջորդ ելույթի համար՝ Քրիստինե Վարդանյան։ Համեցեք։

 Ք.ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ

-Թույլ տվեք անդրադառնալ մի քանի թեզերի։ Վահագն Ալեքսանյանն այստեղից հայտարարում է, ասում է՝ եթե դուք Իրանի ու Վրաստանի նկատմամբ չունեք նույն վերաբերմունքը, ինչ Թուրքիայի և Ադրբեջանի, դա նշանակում է, որ ձեր հայրենասիրությունը թելադրված է Ռուսաստանի կողմից։ Նոր դարակազմիկ թեզը, որն առաջ են քաշում՝ ընդդիմությանը մեղադրելու։

Տեսեք ի՞նչ է ասում իշխող ուժը, ասում է՝ եթե դուք աշխարհի մյուս պետությունների, ձեր հարևանների, այդ թվում՝ նաև եղբայրական պետության նկատմամբ չունեք այն նույն վերաբերմունքը, ինչ ձեզ ցեղասպանած պետության նկատմամբ, Արցախում էթնիկ զտում իրականացրած պետության, ուրեմն, նշանակում է՝ ձեր հայրենասիրության մոդելը թելադրվում է Ռուսաստանի կողմից։

Ի՞նչ են առաջարկում այս մարդիկ, փաստորեն։ Ասում են՝ Թուրքիան ու Ադրբեջանը Հայաստանի համար նենց պետություն են, ոնց որ Վրաստանը և Իրանը, ոչ մի տարբերություն, ու չեն հասկանում՝ մենք ինչ խնդիր ունենք այդտեղ։

Մենք ինչ ենք ասում,ասում ենք՝ Թուրքիան աշխարհի միակ պետությունն է, ով ցեղասպանել է այս ազգին ու մինչև հիմա չի ընդունում այդ ցեղասպանությունը, մինչև հիմա շարունակում է այդ քաղաքականությունը, մինչև հիմա հերոսացնում է այդ ցեղասպանությունն իրականացնողներին։

Ադրբեջանն այն պետությունն է, ով այդ քաղաքականությունը կրկնել է Արցախում, շարունակում է այդ քաղաքականությունը, ու այս երկու պետություններն ասում են՝ մենք մի ազգ ենք, երկու պետություն։

Ու հա, մեր ու ձեր տարբերությունը, այլընտրանքը նաև այդտեղ է՝ արտաքին քաղաքական, որ ասում ենք՝ մենք մեր արտաքին քաղաքական օրակարգի հայեցակարգի հիմքում պիտի հենց էս նաև դնենք, այո, տարբեր վերաբերմունք պիտի ունենանք մեզ ցեղասպանած պետության ու այդ ցեղասպանության հետ չառերեսվողի հետ։

Դո՞ւք ինչ եք առաջարկում, ասում եք՝ Իրանն ու Թուրքիան նույնն են, ինչո՞ւ ոնց որ Թուրքիային եք վերաբերում, Իրանին չեք վերաբերում։ Այստեղից ավելի լավ էլ ո՞նց բան արվի։

Էդ Թուրքիան է մեզ ասում՝ բայց ի՞նչ է մեր մեջ տեղի ունեցել որ, մենք բոլորի նման հարևաններ ենք։ Այսինքն՝ ցեղասպանությունը, եթե ձեր ընտանիքի հետ ըտենց դժբախտություն պատահեր, էն հարևանը, ով ձեր ընտանիքի հետ տենց է վարվել, դուք իր հետ նենց կվարվեիք, ոնց որ ձեր մնացած հարևանների՞։ Էդ ո՞նց է՝ հենց ձեր շահերին է վերաբերում՝ կոստյում լինի, նյութական շահ լինի, անձնական որևէ բան լինի, դուք թշնամիներ եք դառնում նրա նկատմամբ, ով ձեր նկատմամբ թեորեական սպառնալիք կարա բան անի։ Հենց ազգի շահերին է վերաբերում՝ չէ, ի՞նչ, մոռանանք, հաշտվենք, բան անենք, չխոսենք դրա մասին, որ լավ լինենք։

Ի վերջո, եթե Թուրքիայի ու մեր կոնֆլիկտը, ոնց որ դուք եք ասում, մեր պատճառով է, մենք պիտի փոխենք մեր պատմությունը, մենք պիտի փոխենք մեր ընկալումը, մի հատ ինձ կբացատրե՞ք՝ Թուրքիան ինչի՞ խնդիր ունի իր բոլոր հարևանների հետ՝ կիպրացիների հետ էլ կիպրացիների՞ պատճառով է, հույների հետ՝ հույների՞ պատճառով է, Սիրիա ինչո՞ւ մտան, սիրիացիների՞ պատճառով է։ Կարո՞ղ է, ամեն դեպքում, ձեր թեզը թուրքական թեզ է ու մեր պատճառով չի այդ կոնֆլիկտը, իրենց պատճառով է։

Հաջորդը. ասում է՝ Քրիստինե Վարդանյանն ասում է՝ էս թուղթը ոչ մի բան է։

Ոչ մի բան չեմ ասում, ասում եմ՝ վտանգավոր բան է, և կրկնում եմ հայտարարությունները, որոնք մենք արել ենք ու պարզ բան ենք ասում, շատ պարզ բան ենք ասում, ասում ենք՝ այդ թղթով մի խաբեք, որ խաղաղություն եք բերել, մի´ խաբեք, որ խաղաղություն եք բերել այդ թղթով։

Ասում է՝ մի տարի է՝ չեն կրակել, ուրեմն, խաղաղություն է։ Սուտ եք ասում, մի տարի, հինգ տարի չկրակելը չի նշանակում, որ խաղաղություն է, ինչպես 2020-ից առաջ չկրակելը կամ քիչ կրակելը չէր նշանակում, որ 2020-ը չի լինելու։

Ասում է՝ զոհը չենք ունեցել։ Հիմա եկեք այդ ի պաշտոնական զոհերը, իրոք, հանենք, տեսնենք՝ ո՞ւմ օրոք է ավելի խաղաղ եղել, ում՝ չէ։ Ես գիտեմ երկրորդ նախագահի կառավարման տարիների պաշտոնական թվերը. 10 տարում՝ 92 զոհ։ Ձերը կարա՞ք հանենք, տեսնենք՝ 7 տարում քանի՞ զոհ ենք ունեցել։ Հիմա ինտերվալներով 7 օր ավել չեն կրակել, ուրեմն, նշանակում է՝ խաղաղությո՞ւն է, տե՞նց եք այդ խաղաղությունը պատկերացնում։

Ես ավելի առաջ գնամ, ինձնից հետո 3-4 ՔՊ-ական խոսելու են։

Պարզ հարցեր ենք ձեզ տալիս։ Ասում ենք՝ եթե ասում եք՝ խաղաղություն ենք բերել, բացատրեք մի հատ՝ Ադրբեջանն ի՞նչ է զիջել, եթե բանակցություններ են, որովհետև բանակցությունների առաջին տարրը փոխզիջում է նշանակում։

Բացատրեք խնդրում եմ՝ բացի այն եղածից, որ պետությունները, անդամակցելով ՄԱԿ-ին, ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը, հրաժարվում են միմյանց նկատմամբ ագրեսիա կիրառելուց, ի՞նչ լրացուցիչ մեխանիզմ եք բերել, որ այդ խաղաղությունն ամրապնդում է։ Ընդհանրապես ի՞նչ է զիջել Ադրբեջանը, սրան կարա՞ք պատասխանեք։ Դաշնակցությանը՝ հոգեվերլուծություն, ինչ ուզում եք, արեք, կգաք հեսա՝ նախկիններ, ներկաներ, հատկապես՝ վստահ եմ, դուք, կարա՞ք այս հարցերից մեկին անդրադառնաք։ Զուգահեռ, չեմ ասում, 9-ը րոպեն նվիրեք նրան՝ ինչքան վատն են նախկինները ու Դաշնակցությունը ձեզ համար, մի րոպեն կարա՞ք պատասխանեք այս հարցերին, ի վերջո, ձեր ստորագրած թղթից ենք խոսում, Դաշնակցությունը չի այս բանի քննարկման առարկան։

Ժողովրդավարության մասին. ձեր դեմքը, էդ, որ հպարտանում եք, որ ընդդիմադիր համայնքապետեր կան, ժողովուրդ ջան, կարա՞նք հասկանանք՝ Գյումրու ընտրությունների հետ ինչի՞ եք այսքան անհաշտ, ի՞նչ է տեղի ունեցել, Գյումրու համայնքապետին մենք չենք նշանակել, ընտրվել է այդ մարդը։

Լավ, ըստ Էմմա Պալյանի՝ չի ընտրվել հերոսաբար, բա ո՞րն է ձեր ընտրությունը, մինչև ՔՊ-ական չլինի, չի՞ ընտրվում։ Հա՞, տենց է այս ժողովրդավարության բաստիոնը՝ մինչև ՔՊ-ականը չընտրվի, դա ընտրություն չէ, կեցցե ժողովրդավարությունը, ֆյուրերները։ Հիմա ի՞նչն է խնդիրը, ես չեմ հասկանում, Գյումրու համայնքապետին մենք չենք նշանակել։ Դժգո՞հ եք, որ ձեր այլընտրանքը կոմունիստներն են, բա դուք ըտեղ մեղք չունե՞ք, կարո՞ղ է ձեր խնդիրն է դա, որ մարդիկ, էնքան եք այ, ստեղ հասցրել, ձեր այլընտրանքը տեսել են կոմունիստների մեջ։ Կարո՞ղ է դա ձեր խնդիրն է, եկել մեզնից ի՞նչ եք պահանջում, ես կարա՞մ ձեզ հասկանամ։

Ասում է՝ ասեք, մինչև ժամը 6-ը, եթե չասեք, որ դուք ուղտ չեք, ուրեմն, դուք ուղտ եք։ Հետո՞, ասենք՝ ինչքա՞ն պիտի, ո՞վ կարա մի հատ պահանջ ներկայացնի ինքնիշխանությանը հարցականի տակ դնելու համար։

Ես կարամ հարյուր հատ հայտարարություն անել՝ ձեզնից սկզբունքային վեց հարյուր անգամ ավելի շատ «ինքնիշխանություն» բառն օգտագործեմ։ Ո´չ, մեր քաղաքական ուժը ոչ մի ծրագիր չունի Հայաստանի անկախությունը, ինքնիշխանությունը կասկածի տակ դնելու, որևէ էնպիսի կազմավորման մաս դարձնելու, որը կարա հարցականի տակ դնի։ Բայց իմ խոսքերից ավելի գործերն են խոսում։ Օրինակ՝ այն ժամանակ, երբ իմ ուժը կոալիցիոն կառավարություն է եղել, Երևանից, երբ հարավ ենք գնացել, մենք ինչ երկրի դրոշ ասես չենք տեսել։ Հիմա դուք տեսե՞լ եք՝ մեր երկրում ինչ է կատարվում։

Ինքնիշխանություն նշանակում է, առաջին տարրն ինքնիշխանության՝ սեփական տարածքի նկատմամբ վերահսկողություն ունենալ։

Հիմա դուք ինքնիշխանությո՞ւն եք պահպանել։ Երևանից գնում ենք հարավ՝ Ռուսաստանի դրոշ, Իրանի դրոշ, Ադրբեջանի դրոշ՝ Սյունիքում, էս ինչ ասում եմ՝ Սյունիքում։ Հեսա, էլի եմ ասել, երևի Ամերիկայի դրոշն էլ կբերեք, ու բացականչում եք ինքնիշխանությունից։ Այդ ինքնիշխանությունը, ինչ, պոզով-պոչով կենդանի՞ է, մի հատ կնկարագրե՞ք։ Կարո՞ղ է ինքնիշխանությունը հակադիր է նրան, որ քո երկրի տարածքում թշնամական զորքեր չկան։ Էդ, դուք էնքան ինքնիշխան եք, ժողովուրդ, որ ձեզ արդեն արգելվել է ու դուք չեք օգտագործում «գերի» բառը միջազգային ամբիոններից։

Այ ինքնիշխաններ ջան, մի հատ կբացատրե՞ք, եթե տենց ինքնիշխան եք, ի՞նչ է նշանակում «գերի» կարճ բառի փոխարեն օգտագործել՝ երկարամյա կոնֆլիկտի արդյունքում անազատության մեջ հայտնված անձինք։ Էս գիտե՞ք՝ ինչին է նման. էն, որ պետությունները հրաժարվում էին «ցեղասպանություն» բառն օգտագործել, չէին ուզում, ինչ ասես, ասում էին՝ ցավալի իրադարձություններ, ողբերգական դեպքեր։ Էս երկար նախադասության փոխարեն, հայ ռազմագերիներ չե՞ք կարողանում ասել։ Երբ էս ամբիոնից ձեր թեկնածուները չասացին դա, մեզ թվաց՝ պատահականություն է, անգամ հիմարություն է, երբ ՄԱԿ-ի ամբիոնից դուք չեք ասում, հարց է առաջանում՝ արգելվա՞ծ է ձեզ «գերի» բառն օգտագործել։ Իսկապես էս երկար նախադասության փոխարեն «գերի» բառը չե՞ք կարողանում օգտագործել։

Սրբուհի Գալյանը հայտարարում է, որ հանցագործությունների առումով մենք բարելավում ունենք։ Միայն վերջին տարիներին հրազենի գործադրմամբ հանցագործությունների վիճակագրությունը. 2023-ին՝ 44, 2024-ին՝ 68, 2025-ին՝ 72։ Էս գիտե՞ք ինչ է նշանակում՝ որ ամեն շաբաթ հրազենի գործադրմամբ հանցագործություն է տեղի ունենում։

Դուք ո՞նց եք սրա դեմ պայքարում. հերոսաբար հետապնդում եք ընդդիմադիրներին՝ գաղտնալսել, չգիտեմ, հետևել, ինչ ասես։ Էս է, ձեր ամբողջական իշխանությունն եք, էս ձեր հնչող հարցերի մի մասն են, կարա՞ք սրան պատասխանել, էն Դաշնակցությանը դեմ ուղղված արշավին զուգահեռ, էդ արեք, գործ է, հանձնարարություն է, եկել է, արեք։ Դուք սրա համար պատասխանատվություն ունեք, ձեզ չեն ընտրել, որ Դաշնակցության դեմ պայքարեք, առնվազն դուք էդ պլատֆորմով չեք գնացել։ Հա՞, ընտրել են, որ Դաշնակցության դեմ պայքարե՞ք։

Արմեն Եղոյան, նախընտրական ծրագրում դա գրեք։ Թուրքե՞րը։ Արման Եղոյանն ինձ ասում է՝ մեզ ընտրել են, որ Դաշնակցության դեմ պայքարենք։ Էդ հայ ժողովուրդը տենց ընտրություն է տվե՞լ։

Ես շնորհակալ եմ, նախ՝ մի ընդհատեք, հեսա գալու եք, ստեղից կպատասխանեք, մի ընդհատեք։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Պարոն Եղոյան, տեղից մի խոսեք։

Ք.ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ

-Մի ընդհատեք, հասկացա, կգաք, այստեղից կասեք։

   Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Պարոն Եղոյան, խնդրում եմ տեղից մի խոսեք։

 Ք.ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ

-Ես վստահ եմ, որ Էրդողանը և Ալիևը ձեզ ընտրել են, որ Դաշնակցության դեմ պայքարեք։ Շնորհակալություն անկեղծության համար։ Վստահ եմ, դրանում երկընտրանք չկա։

Վերջում, Հայկ Կոնջորյանին՝ հատկապես…

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Պարոն Եղոյան, խնդրում եմ տեղից այլևս չարձագանքեք։ Թույլ մի տվեք, որ նորից միջամտեմ։

 Ք.ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ

-…էստեղից ամենասիրված գիրքը, որի համար ես շատ ուրախ եմ, շատ սիրում եմ էդ գիրքը Քաջազնունու՝ «Դաշնակցությունն այլևս անելիք չունի»։

Ժողովուրդ, դուք այդ գրքի վերնագիրը կարդալուց բացի, գիրքը կարդացե՞լ եք, բերե՞մ տամ ձեզ օրինակը կարդաք, դուք գիտե՞ք էդ գիրքն ինչի մասին է, թե՞ մենակ հիմա ոնց որ վերնագրերն են կարդում, էդ եք կարդում, դուք գիտե՞ք Քաջազնունին ինչի մասին է գրել։

Քաջազնունին գրել է, որ բոլշևիկները եկել են, խորհրդային կարգեր են, անում են էն, ինչ մենք պիտի անենք, Դաշնակցությունն էդ պայմաններում էլ առաքելություն չունի։ Մեր ու Քաջազնունու կոնֆլիկտը էդ է եղել, որ ասել ենք՝ չէ, հակառակը, էդ կարգերը պիտի փոխենք, անկախ պետությունից ավելի բարձր բան մեզ համար չկա ու մենք առաքելություն ունենք։ Կարդացեք մի բանը, մինչև խոսելը։

  Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Լռություն դահլիճում։ 00…, այ։ Ուզում էի ասել 004 շրջաբերականը, բայց, լավ… Կարդացել ենք 004 շրջաբերականը, գիտենք՝ ինչ ենք ուզում։

Հասմիկ Հակոբյան, համեցեք (խոսում են դահլիճից)։

Ձեզ մոտ, անձամբ դուք եք փոխանցել մեր պետական մարմիններին, պարոն Մինասյան, այո, անձամբ դուք։ Պե՞տք էր ասեի բարձր, այո, անձամբ դուք։ Հա՞, որ։

Խնդրեմ, տիկին Հակոբյան։

 Հ.ՀԱԿՈԲՅԱՆ

-Քրիստինե Վարդանյան, իսկ կարդացե՞լ եք Քոչարյանի «Արյունոտ տասնամյակը» գիրքը։ Ձեր, Երևան քաղաքի ավագանու 3-րդ համարի հեղինակած գիրքն է, կարդացեք։

Խոսում եք Քոչարյանի ժամանակվա զոհերի թվի մասին։ Էդ թվի մեջ ներառե՞լ եք «Հոկտեմբերի 27»-ի զոհերը, էդ թվի մեջ ներառե՞լ եք «Մարտի 1»-ի զոհերը, էդ թվի մեջ ներառե՞լ եք ձեր կուսակցական Պողոս Պողոսյանին, հա՞։ Էդ 90 քանի թիվ ասացիք, էդ 92-ի մե՞ջ է, թե՞ չէ։

Եկել եք այստեղ, ժողովրդավարությունից եք խոսում։ Հենց նոր «Մարտի 1»-ի մասին խոսեցի։ Դա ժողովրդավարության, ձեր առաջին համարի ժողովրդավարության անձնագիրն է՝ մարտի 1-ին Երևանի կենտրոնում գնդակահարել Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներին։

Այստեղ եկել, տարբեր ՀԿ-ների հեղինակությունից էիք խոսում ցեղասպանության ձեր բերած այդ հայտարարության տեքստի ժամանակ, բա ՄԻԵԴ-ի վճիռներից չե՞ք ուզում խոսել, ՄԻԵԴ-ի որոշումներից, արձանագրումներից չե՞ք ուզում խոսել։ Բա ՄԻԵԴ-ն արձանագրեց, ասաց՝ 2008 թվականին պետությունն է սպանել, այդ ժամանակ պետության առաջին գլուխն ո՞վ էր՝ ձեր սիրելի առաջին համարը, որը, ի դեպ, էդպես էլ չդարձավ ձեր կուսակցականը, էդքան լավ կուսակցություն եք, բայց ձեր կնքահայրն է, ի դեպ։

Երեկ ամբողջ օրն այդպես ստացվեց, որ նվիրվեց կանանց դերի առաջխաղացմանը մեր քննարկումը։ Գիտե՞ք՝ երբ է կանանց առաջխաղացման էդ ամբողջ բովանդակությունը պղծվում, երբ ինչ-որ կին քաղաքական գործիչ գալիս, կանգնում է այստեղ ու բացարձակ ստեր է խոսում։ Օրինակ՝ ինչ-որ կին կանգնում, ասում է, որ օրինակ՝ մեր ԱՄՆ դեսպանը տապալել է։ Բայց մարդը ձեր թիմակիցների բնորոշած խորը անասունը չի, ինքը գիտակցում է, տեսնում է և ինքնուրույն կարողանում է հասկանալ՝ դա տապալա՞ծ քաղաքականություն է, թե՞ չէ։

Երբ ինչ-որ մի կին գալիս, կանգնում է ու ասում՝ մեր արտաքին գործերի նախարարը տապալել է ամեն ինչ, գալիս կանգնում ու ասում է, որ պաշտպանության նախարարը տապալել է ամեն ինչ, բայց ինքնուրույն նայում է ու այդ տարբերությունը տեսնում է, կամ տիկին Գալստյան, ի դեպ, երևի դուք այս դահլիճի ամենափորձառու կինն եք, քաղաքական գործիչ, ես չեմ պատկերացնում, որ դուք չեք գիտակցում, ուղղակի միամիտ է ստացվում, որ գալիս ու այս ամբիոնից ադրբեջանական նարատիվներ եք խոսում։ Ամբողջ ձեր ելույթը՝ ծայրից ծայր, Ադրբեջանի քարոզչություն էր։ Դրա համար ասում եք՝ այսպես կոչված՝ խաղաղություն, բայց ձեր թիմակիցը, տեղանք որպես, բնորոշում էր արևմտյան Ադրբեջանը, կամ դարակազմիկ խաղաղության փլուզում, բայց Ալիևի ելույթի ցիտում և այլն։

Ես չեմ հավատում, որ դուք, որ դա միամիտ է ստացվում, դա ուղիղ ադրբեջանական նարատիվների հրապարակում էր՝ 10–րոպեանոց, այս ամբիոնից, ու դրա մասին ճիշտ կլինի, որ այլ, հատկապես՝ կին քաղաքական գործիչներ արձանագրեն, որպեսզի կանանց դերի առաջխաղացումը չպղծվի Հայաստանում։

Կամ ասում եք՝ Հայաստանը դիրքավորվել է որպես օկուպանտ, կամ տիկին Աննա Գրիգորյան, ասում եք՝ եթե ընդդիմադիր ես, հետապնդվում ես։

Դուք բավարար ընդդիմադիր չեք, դուք բացարձակ ընդդիմադիր չեք։ Երևի դա նրանից է, որ ինչ-որ մի փուլում եղել եք մեր կուսակցության չգիտեմ որերորդ համարը, էստեղ երրորդն եք, կարծեմ։ Դուք բավարար ընդդիմադիր չեք ու ձեր ֆրակցիայում նստած այն պատգամավորները, որոնք չեն հետապնդվում, բավարար ընդդիմադիր չեն։ Կարելի է դրանից եզրակացություն անել։

Բայց այս անգամ Գառնիկ Դանիելյանի ելույթից, ճիշտն ասած, հիասթափված եմ, որովհետև ես ավելին էի սպասում, մի պահ արդեն չէի կարողանում լսել։ Միակ արձանագրումն ուզում եմ անել, որ ձեր մեքենան տարեք նայողի մոտ, թող արգելակները ստուգեն՝ դրա մեջ ինչ-որ մեղադրանքներ փնտրելուց առաջ։

Մեկ էլ, որ գալիս եք մեզ մեղադրում եք, որ մենք ձեզ մեղադրում ենք, որ ձեր պաշտպանյալ, Գյումրիում ձեր հավաքական ընդդիմադիր առաջին համարին չեք քննադատում, մեզ մի քննադատեք։ Ամեն ինչին արձագանքում եք, մի հատ արձագանքեք, բա չե՞ք տեսնում՝ ինչ է խոսում։ Բա չե՞ք տեսնում, որ ասում է՝ կա´մ միութենական պետություն, կա´մ թուրքահպատակ շան տղա։ Դա մեզ չի վերաբերում, դա վերաբերում է իրեն ընտրած մարդկանց։ Էն մարդիկ, որոնք չեն ընտրել Վարդանիկ, չեն աջակցել Վարդանիկին, էս երկխոսությունից դուրս են։ Դա ձեր ինտիմն է, այսպես ասած, ձեր և Վարդանիկի խոսակցությունն է, եթե չեք արձագանքում, ուրեմն, լուռ համաձայն եք, միայն սա կարող եմ ասել։

Մեկ էլ, ինչ վերաբերում է Քրիստինե Վարդանյանի ասած պետականությանը, պետականության դեմ ինչ-որ գործողությունների, դրա նաև լավագույն ցուցիչը, լավագույն ապացույցը ձեր 004 շրջաբերականն է, որի հետ կապված ձեր ֆրակցիայի քարտուղարը հանրայինի եթերում պարզ ասաց, որ դա կա, բայց որոշ բաներ այնտեղ ամբողջությամբ ներկայացված չէ։ Այսքանը։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Նարեկ Գրիգորյան։ Համեցեք, պարոն Գրիգորյան։ Խնդրեմ։

 Ն.ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

-Մեծարգո Ազգային ժողովի փոխխոսնակ, հարգելի գործընկերներ…

Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Ես արդեն խոսնակն եմ, պարոն Գրիգորյան, Ազգային ժողովի փոխխոսնակ ասացիք, արդեն 5 տարի է խոսնակն եմ, ասեմ։

 Ն.ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

-Կներեք, Ազգային ժողովի նախագահ, հարգելի գործընկերներ, ուրեմն, տիկին Վարդանյանը, դիմելով ինձ, ասաց, որ այս հարցերին կպատասխանե՞ք՝ Հայաստանի Հանրապետության անկախության և ինքնիշխանության մասով։ Ես իրականում կպատասխանեմ, որպես քաղաքական ելույթ՝ քաղաքական կպատասխանեմ։

Օրինակ՝ տիկին Վարդանյանին ես կուզեմ ասել, որ Հայաստանի Հանրապետությունն անկախ է, որովհետև Մեղրին Հայաստանի Հանրապետությանն է, Հայաստանի Հանրապետությունն անկախ է, որովհետև չի դարձել ինչ-որ երկրի ծայրագավառ, Հայաստանի Հանրապետությունն անկախ է, որովհետև Հայաստանի Հանրապետությունն ունի միջազգային ճանաչված սահմաններ։

Եվ Հայաստանի Հանրապետության սահմաններին, որ ասում եք՝ զոհեր, 1,5-2 տարի զոհ չի լինում, ես մի բան ասեմ, որ այո, Հայաստանի Հանրապետությունը գնում է խաղաղության։ Հասկանում եմ նաև ընդդիմության շաքարի բարձրացումը, բայց ինսուլին տվողը Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացին է, որը վստահաբար ձեզ չի տալիս։ Էս էդ մասով։

Ես ուզում եմ մի երկու բան ասել երեկվա այստեղ հնչած մտքերից, բայց մինչ այդ ասելը, մի երկու ֆրազա կուզեմ հիշել, մեր մեծերն էին ասում։

Ասում է՝ մեկի երեսին թքում ես, մտածում է՝ Վարդավառի անձրևն է, կամ աղվեսը նստում է մաշած քոքով ծառի հովին, գիտի իր պոչի հովն է, բայց էս՝ էս մասով։

Երեկ ինձ, ճիշտն ասած, անդրադարձել էր ոմն Աշոտյան, ես ուզում եմ պարոն Սերժիկին ասել, որ կանչի մոտդ քո փայլուն բաներին, բացատրի և հետո Աշոտյան արա, թող գնան, թե որ մենք ձեր ժամանակ էլ, կոնկրետ ես, պայքարել եմ ու այնպես չի եղել, որ ոմանց նման սողացել եմ։ Պայքարել եմ, էն ժամանակ կար մի դրվագ, որ Երևանում հանրահավաք էր լինում, դուրս էի գալիս տնից, տեսնում էի ոստիկանները կանգնած՝ ժպտալով, նայում են դեմքիս, ասում էի՝ լավ, տղերք, քելեք էթանք, մինչև հանրահավաքը կավարտվի, այսինքն՝ իրենք էդ բանը բերում, հրամցնում են։

Հա, հիմա անցնենք բուն թեմային։ Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի հարգելի անդամի թեկնածու, ես ուզում եմ մի բանի վրա մենք ուշադրություն դարձնենք։ Օրինակ՝ դուք պատկերացնում եք, չէ՞, որ գաք, ուզում եմ այս հարցին, եթե նպատակահարմար գտնեք, պատասխանեք, մեկը ծակ կոշիկներով գա ինչ-որ տեղ, մի երկու հարյուր հազար դրամ աշխատավարձ ստանա, չորս տարի հետո դառնա միլիարդատեր, դա կաշա՞ռք է, թե՞ չէ։

Օրինակ՝ ես կուզեմ այստեղ մի խնդիր միասին լուծենք։ Ես ասում եմ, որ եթե մի կուսակցությունը, խմբակցությունն ընտրություններին փող ա բաժանել, ստոր շան տղա է։ Վստահ եմ՝ ընդդիմությունն էլ է դրա հետ համաձայն, իրենք էլ, որ ասում են ժողովրդի հետ մի հատ էս խնդիրը լուծենք, հասկանանք, ժողովուրդը հասկանա՝ ըտենց բան եղե՞լ է, թե՞ չի եղել։

Հա, կներեք, ստեղ միտք հնչեց, որ ինչ-որ ես պայքարում եմ կուսակցության դեմ, չգիտեմ ինչ։ Ես որևիցե կուսակցության դեմ, անկեղծ ասած, անձնապես չեմ պայքարում ու կոնկրետ չեմ թիրախավորում ինչ-որ կուսակցություն։ Եթե ինչ-որ հարց լինում է՝ համեմատական տանելու մեր և ընդդիմության կամ խորհրդարանական ընդդիմության, կամ արտախորհրդարանական ընդդիմության, ես ասում եմ էն, ինչ մտածում եմ, իմ կյանքում ընդհանրապես ես ասում եմ էն, ինչ մտածում եմ։

Հիմա ես մի հատ բան եմ ուզում այստեղից ասել՝ ով ինչ ցանկանում է Հայաստանի Հանրապետությանն ու հայ ժողովրդին, Աստված տա, իրիկունն էթա, իր տանը տենա, լավ բան է ցանկանում՝ էթա լավ բան տենա, վատ բան է ցանկանում՝ էթա վատ բան տենա։

Ասում է՝ առաջնորդի բառապաշարից են էստեղ խոսում։ Ճիշտն ասած, հպարտ եմ, որ իմ քաղաքական առաջնորդը Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլն է Փաշինյան, ով ունի հարուստ բառապաշար, բայց, օրինակ՝ ցավում եմ, որ ընդդիմությունը, օրինակ՝ պատկերացնո՞ւմ եք՝ իրենց քաղաքական առաջնորդից բառապաշար վերցնի ու գա այս ամբիոնից խոսի, ես անկեղծ եմ ասում, եթե մի 2-3 տոկոս էլ հանրությունը, հասարակությունն ուզում է իրենց ընտրել, էդ էլ չի ընտրի։

Հա, պարոն Սերժիկին եմ ուզում ասել՝ հանրապետականի, որ ասենք՝ էդ տեքստը տալիս ես մարդկանց, ասում ես՝ գնացեք, էնտեղից կարդացեք, էստեղ 10 րոպե ժամանակ ունենք, գոնե տեքստը մի քիչ շատ գրեք, որ էդ ժամանակի մեջ էլ տեղավորվեն, որ իրենց քաղաքական խոսքն էնպես լինի կամ ասեք՝ գոնե մի երկու բառ էլ ձեզանից ասեք, թե չէ քաղաքական կշռից են խոսում, քաշից են խոսում։ Ախր, էն ժամանակ, որ դուք իշխանության էիք՝ հանրապետականներ, ես էդ ժամանակ էլ քաշ ու կշիռ ունեի, էն, որ ձեզ 2015 թվականին ձեր 13 թեկնածուին Նորատուսում հաղթում էի, ես էդ կշիռն ունեի։ Գրանցեք, ոնց ուզում եք, մտածեք։ Ընենց էի հաղթում, որ օրինակ՝ ձեր թեկնածուներից մեկը, ձեզ պաշտպանող մարդկանց, ով թեկնածու էր հետս, 5 ձայն էր տարել, էկել հետս ավագանի էր նստել։ Ես սենց կասեմ։

Իսկ ինչ վերաբերում է կոռուպցիային ու կոռուպցիայի հանձնաժողովին՝ ես ուզում եմ ասել, որ մենակ, ճիշտ է, ընդդիմությունն ասում է՝ մենակ մեզ եք ստուգում, մեզ եք ստուգում, մեզ եք ստուգում, ուզում եմ, որ մեզ էլ ստուգեք, մեզ, մեր հարևաններին, մեր բարեկամներին, ընկերներին, չգիտեմ, տեսեք, ով մեր հետ փոխկապակցված է, տեսեք, այս ընթացքում հարստացել ենք, թե չէ։ Հա, էլի կգամ, կհասնեմ հանրապետականին, ասում է՝ բան ա, քաղաքական կշիռ, քաղաքական կշիռ ունեիք, ինչքան քաղաքական մորքուր, հորքուր, քեռու կնիկ կար, եկաք, միացաք, իրար հետ խփվաք, հազիվ մի քանի տոկոս ձայն հավաքիք, էն էլ մեր ընդունած օրենքով, որ շեմն էինք ցածրացրել, եկաք, հայտնվեցիք ստեղ, հիմա եկել եք ստեղ քաղաքական կշռից եք խոսում։

Հարգելի ընդդիմադիր գործընկերներ, ճիշտն ասած, իմ այստեղ ելույթ ունենալը, էն մարդիկ, որոնք բան են անում, թե վիրավորական ա, էս ա, էն ա, ես ասում եմ՝ իմ ելույթներն էստեղ համարժեք ա, եթե տեղի է ունենում քաղաքական ելույթ, որևիցե մեկն իրեն թույլ չի տա որևիցե մեկին վիրավորի, բայց եթե տեղի է ունենում վիրավորանքների մի շարք, միանշանակ պետք է համապատասխան արձագանք ստանան։

Ասում ա՝ ընտրությունները, որ մենք իմպիչմենտ հայտարարենք, գնանք ընտրությունների, եսիմ ինչ համաձայնության կառավարություն ձևավորենք, չգիտեմ, էս անենք, էն անենք, ու սենց հայտարարում են ու գալիս են լսումների, դուրսը մի հարյուր մարդ, չգիտեմ, ոնց խաբել, բերել են էդ հարյուր մարդուն, ուզում են հինգ տոկոս ձայն հավաքած ֆրակցիան իմպիչմենտ հայտարարի։ Ժողովուրդ ջան, յոթ ամիս է մնացել, կեթանք ընտրությունների, կտենանք։

Իսկ ինչ վերաբերում է, թե ես իբրև թե պայքարում եմ Դաշնակցության դեմ, անկեղծ ասած, չէ, ժողովրդին եմ պաշտպանում, իսկ ինձ ժողովուրդն է ուղղորդել ստեղ։ Շնորհակալություն։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Արման Եղոյան, համեցեք, պարոն Եղոյան։ Մենք վաղուց ենք սպասել ձեր ելույթին, համեցեք, համեստություն չանեք։

 Ա.ԵՂՈՅԱՆ

-Շնորհակալություն, ես այսպես թե այնպես իմ ելույթը պիտի նվիրեի տիկին Վարդանյանին և իր պես մտածող մարդկանց։ Գիտեք, տիկին Վարդանյան, արդեն յոթ տարի է՝ ես պատգամավոր եմ, այս հատվածում շատ մարդկանց եմ այնտեղից ուշադիր դիտարկում, ոնց են խոսում, ոնց են իրենց պահում, տարբեր են լինում մարդիկ, կան, որ, ուղղակի, դիտավորյալ աշխատանք է, անում են։ Ես միշտ փորձում եմ հասկանամ, մարդը, որ խոսում է, ինքը հավատում է իր խոսացածին։ Ձեր դեպքում, ինձ թվում ա, հավատում եք, բայց ես այնքան կուզենամ, որ դուք, անկեղծ, էլի, ունակ լինեք լսել դիմացինին և կարծիք փոխել էն հավատամքի վերաբերյալ, որ դուք ունեք, իսկ ձերը հավատամք ա, դա դոգմա է ձեր մեջ։ Ես անցած անգամ Դաշնակցությունը համեմատեցի արքետիպի հետ, բայց էլի մտածել եմ շատ, էլի ուսումնասիրել եմ այս երեք շաբաթում, ինչ-որ կրոնական էլեմենտներ էլ եմ հայտնաբերել դաշնակցականության մեջ, կրոնականության, այսինքն՝ դոգմատիկ, դոգմա է, վերջ, չէ՞։

Հարց եք տալիս, ասում եք՝ ձեր նպատակը դաշնակցականության դեմ պայքարելն ա՞ կամ ձեզ ընտրել են դաշնակցականության դեմ պայքարելո՞ւ, այստեղից ասում եմ այո, ասում եք՝ հա, թուրքերն ու ադրբեջանցինե՞րը, այսինքն՝ ձեր մտքում, հասկանում եք, դա կրոնում ոնց ա, չար, բարի, չէ՞, չար բաները վատն են, բարի բաները լավն են, մենք աղոթում ենք բարի, լավ, Աստծուն չար բաներից մեզ պահի, դոգմատիկ, էլի, դա էլ ա, աշխարհընկալման ձև ա, ու ոչ վատ ձև ա որոշակի իրավիճակներում, բայց քաղաքականության մեջ.... նախ՝ մեզ ընտրել ա հայ ժողովուրդը, այո, ես ձեզ կարող եմ հավաստիացնել, որ մեզ ընտրած վեց հարյուր ութսուն հազար քաղաքացիների իննսուն և ավել տոկոսը մեզ ընտրել է որպես այլընտրանքային գաղափարախոսություն Հայաստանի Հանրապետության և հայ ժողովրդի կյանքում վերջին 135 տարիների ընթացքում գերիշխող և մոնոպոլիա հաստատած դաշնակցականության, մեզ դրա համար են ընտրել, որովհետև մենք առաջարկում ենք այլընտրանք։

Ի՞նչ է դաշնակցականությունը, եթե փորձենք մի քիչ բան անենք, էլի, արքետիպից գանք դեպի բան, մի քիչ ձևակերպենք։

Դաշնակցականությունը մտասևեռվածություն ա, տիկին... դա մտասևեռվածություն ա, դաշնակցականությունը ցավի իմպուլս ա, որտեղ ռացիոնալ խոսքը, տեսեք, ես այստեղից բան ասացի, դուք իմ ռացիոնալ խոսքը, ռացիոնալ բան... մեզ ընտրել են որպես դաշնակցականությանը այլընտրանք գաղափարախոս։ Դուք ասում եք՝ դե, թուրքերն ու ադրբեջանցիները, չէ, հայ ժողովուրդն ա մեզ ընտրել։ Ի՞նչ ա դաշնակցականությունը, դաշնակցականությունը մարդուն կարոտի մեջ պահող գաղափարախոսություն ա, կարոտի մեջ պահող, կարոտ, աշխատանքից կտրող, ծուլացնող, թուլացնող, խեղճացնող գաղափարախոսություն ա։ Դու նստիր էստեղ, դու կարոտի, դու երազի, երազելը վատ չի, բայց դու միայն երազի, ոչ թե երազի, պլան կազմի և հասիր քո երազանքներին, դու երազի, ի սկզբանե դիր անիրականանալի նպատակ, ի սկզբանե, երբ որ նույնիսկ գիտես, որ դա անիրականանալի է, դիր, հորինի միֆեր։

Էն օրը ես նայում եմ ձեր բանավեճը տիկին Հակոբյանի հետ, էդ մի կտորը կտրած դրած էր, ոնց որ թե Դաշնակցության էջն էլ էր տարածել, հպարտ ասում եք՝ դուք ուզում եք մեր հինգհազարամյա սիմվոլ Արարատ լեռը մեզանից պոկեք և այլն։ Տիկին Վարդանյան, դուք, ասենք, տարրական բաներ չգիտեք, էլի, դուք հինգ հազար տարին պատկերացնո՞ւմ եք ինչքան շատ է մարդկության պատմության տեսանկյունից, հինգ հազար տարի առաջ դեռ առաջին բուրգը սարքած չէր, մարդկության ամենահին կառույցներից մեկը, ամենաերկարակյաց կառույցներից մեկը, առաջին բուրգը դեռ չկար, դեռ մարդիկ նոր էին սկսում գրել սեպագրով, նոր-նոր էին սեպագիրը հայտնաբերել, մի երեք հարյուր տարի է, ինչ հայտնաբերել են, պատմության տեսանկյունից դա նոր է, էլի, համարվում, մարդկության պատմության։

Իսկ ես հիշեցնեմ, որ Տիգրան Մեծի ժամանակ արդեն սեպագիրը չէին կարողանում կարդալ, հասկանո՞ւմ եք, ինչ ժամանակային հեռավորությունից ենք խոսում։ Այսօր աշխարհում, տիկին Վարդանյան, հինգ հազար տարվա անընդհատ ժառանգականությամբ մշակույթ, քաղաքակրթություն գոյություն չունի, էն, որը կար, կամ մահացել են, չկան, էն, որը որ հինգ հազար տարի առաջ ստեղծվել ա, ինչ-որ փուլում վերացել են, չկան, էն, որը որ կա, լավագույն, էն ամենահին ապրող, շարունակական, ժառանգական շարունակվող մշակույթները մենք կարող ենք գնահատել որպես, լավագույն դեպքում երեք հազար տարվա շարունակական ժառանգականություն ունեցող։ Դե, իհարկե, վիճելի եմ անում, որ խոսենք էս մասին։ Տիկին Վարդանյանի համար կարող ենք դա երկարաձգել մինչև չորս հազար տարի, չորս հազար տարուց... (Խոսում են դահլիճից) չէ, որովհետև էնտեղ, պարոն Խաչատրյան, շատ չեմ կարող ձգել, որովհետև մեր թվարկությունից առաջ, տասնութերորդ դարում շատ կարևոր, գլոբալ, համաշխարհային շարժեր են տեղի ունեցել, որ էդ հին աշխարհը մաքրել, տարել ա և լրիվ նոր աշխարհակարգ ա հաստատել էն ժամանակվա ընկալումներով, հինգ հազարի չեմ կարող հասնել, ես չեմ կարող հորինել, նման բաներ։

Խոսում եք կարդալուց, իսկ դուք կարդացե՞լ եք Լեոյի թուրքահայ հեղափոխության գաղափարաբանությունը, կարդացե՞լ եք, տեսե՞լ եք, ձեզ ինչ օրն ա գցում, ձեր Դաշնակցությանը, բա, խի՞ չեք ասում այդ մասին, տեսել ե՞ք, որ ձեզ ուղղակիորեն մեղադրում ա արտաքին կառավարման տակ գտնվելու համար, տեսե՞լ եք, ուղիղ մեղադրում է ձեզ տասնիններորդ դարի վերջին և քսաներորդ դարի սկզբին մեզ պատուհասած աղետների մեջ, ուղղակիորեն ձեզ ա մեղադրում։ Հա, բայց մենք հո Լեոն չենք, Լեոն, ինձ թվում ա, անառարկելի հեղինակություն ա, չէ՞։

Ասում եք՝ ինչի ազգը բանի, ՄԱԿ-ի ամբիոնից ինչի՞ կարճ գերի բառը չի ասում։ Տիկին Վարդանյան, որովհետև կարճ գերի բառն ունի մեկ նշանակություն, որը իր մեջ թիվ չի ներառում, բոլոր պահվող անձանց, ռազմագերին, դա կարգավիճակ ա, ոչ բոլոր պահվող անձինք են, որ ունեն ռազմագերու կարգավիճակ, որովհետև երբ որ ասում ես գերի, դա կարող է նշանակի այսքանից այսքանը։ Օրինակ՝ քսաներեքից քսանը կամ տասնինը, չգիտեմ, որն ունեն, իսկ այլ պահվող անձինք, ընդհանրապես, պահվող անձինք՝ նշանակում ա բոլոր պահվող անձինք, ձերբակալվածներ, կալանավորվածներ, գերիներ, ռազմագերիներ։ Դա կարգավիճակը... ի՞նչ եք ընկել բանի մեջ, բոլորը պիտի... դա ներառում ա իրա մեջ։ Տիկին Աննա Գրիգորյանը եկել ա ստեղ, ասում է՝ ինչի... համար մոնոպոլիա չեք սահմանել փաստացի, կամ էլ, թե «Էյր-Արաբիա»–ի տնօրենն ասում է, թե վարչապետին գրել ա, թե ինչի մյուս հայկական ավիաընկերությունների մուտքը չեք կանխել, որ մենք կարողանանք... ձայնագրությունը կա, երկրորդ կետով, թե երրորդ կետով, ձեր կարդացած նամակի, էդ ա ասում, այսինքն՝ Հայաստանի կառավարությունը խոստացել է, որ պետք է հայկական ավիաընկերությունների մուտքը շուկա կանխի, ինչ ա, թե մյուս ավիաընկերությունը գերիշխող... նման բա՞ն է խոստացել, ես չեմ հավատում, որ Հայաստանի կառավարությունը կամ որևէ լիազորություն ունեցող մարդ նման բան խոստացած լինի, իսկ էսօր, որ քանի ավիաընկերություն ա աշխատում, Հայաստանի դրոշով կան էսօր վեց, յոթ ինքնաթիռներ ունեցող ավիաընկերություններ, դա չե՞ք նկատում դուք։ Էսօր, որ Հայաստանը դարձել է... տարեկան քանի՞ թռիչք է լինում, օրական քանի՞ թռիչք ա լինում, հերթեր են, օդակայանում եղած կլինեք։ Արդեն տրանսֆերային թռիչքների համար առանձին գծեր են սահմանել, մի բան, որ մենք չէինք տեսել։ Դա չե՞ք տեսնում։

Այո, հարգելի հայրենակիցներ, մեզ ընտրել են դաշնակցականության դեմ, այո, դաշնակցականության դեմ պայքարելու համար, որովհետև դաշնակցականությունը դեմ է ազգային պետություն ունենալու գաղափարին, դաշնակցականությունը չի ցանկանում ունենալ հայկական, ազգային պետականություն։ Դաշնակցությունը ցանկանում ա Հայաստանի Հանրապետությունը սարքի պլացդարմ այլ նպատակներ իրականացնելու համար, Դաշնակցության համար Հայաստանի Հանրապետությունը միջոց է, և ոչ թե նպատակ, սա է տարբերությունը։ Ձեր համար Հայաստանի Հանրապետությունը միջոց ա, միջոց, գործիք այլ նպատակների հասնելու համար։ Մեր համար Հայաստանի Հանրապետությունը նպատակ է։ Մենք գնում ենք, հասնում ենք, ավելի լավն ենք դարձնում Հայաստանի Հանրապետությունը։ Մենք պլացդարմ չենք կառուցում այլ նպատակների հասնելու համար, և համոզված եղեք, էդ, որ ասում եք՝ եղբայրական Իրանի հետ, եղբայրական Վրաստանի հետ, հիմա ասե՞մ էս ամբիոնից, դուք չգիտե՞ք, որ ութսունականների վերջին Դաշնակցությունը լրջորեն քննարկել ա նաև Վրաստանի պահանջներ ներկայացնելու հարցը, չե՞ք քննարկել։ Քննարկել եք, ես գիտեմ, որ քննարկել եք, լրջորեն քննարկել եք ութսունականների վերջին, Վրաստանին պահանջ ներկայացնե՞ք, թ՞ե չներկայացնեք։ Լավ ա, փառք Աստծու փառք, եկեք, հերքեք, պարոն Մինասյան, եկեք, ասեք, դուք հաստատ կիմանաք, եկեք, ասեք, որ նման գաղափար ընդհանրապես չի եղել, ընդհանրապես, եղբայրական ժողովուրդ ա ու վերջ, քննարկել եք, փառք Աստծու, դա չի անցել, մերժվել ա այդ տարբերակը, մեզ էդ դաշտ չեք տարել։ Զարմանալի չի, կարար նման բան քննարկվեր, կարար հաստատվեր, եթե, Լեոյի ասած մարդիկ մինչև վերջ գնային էդ ճանապարհով, ուղղակի, Լեոյի ասած մարդկանց՝ և՛ 19-րդ դարի վերջին, և՛ մեր ժամանակների Լեոյի ասած մարդկանց, էդ լոբանով ռոստովսկիների նպատակները մի քիչ այլ լինեին։ Էսքանը էս պահին... սա վերջը չի, սա դեռ սկիզբն ա, սա չորրորդ հանրապետության սկիզբն ա, և ես համոզված եմ, որ մեր ժողովուրդը կդադարի հետ-հետ նայելուց, հետ-հետ նայելով հետ-հետ քայլելուց, անընդհատ ոտքը քարին խփելով ընկնելը, կպտտվի ու կնայի առաջ ու կքայլի առաջ էլի սխալներով, ճիշտ քայլերով, բայց միայն կքայլի առաջ և կհետևի իր նպատակներին և ոչ թե ուրիշների կողմից մեր մեջ դրված նպատակներին։ Շնորհակալություն։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Հենա, պարոն Մանուկյանը եկավ, ձեզ ու Լեոյին հակադարձի, բայց գրանցված չի։ Պարոն Մանուկյան, նկատե՞լ եք, որ նիստ ա։ Արծվիկ Մինասյան, համեցեք։

 Ա.ՄԻՆԱՍՅԱՆ

-Նախ՝ պարտադիր չէ, որ անպայման էս ամբիոններից սուտը կրկնեք անընդհատ և էդ սուտը փորձեք ներկայացնել որպես իրականություն։ Պարոն Սիմոնյան, ասում եք՝ ես շրջաբերականը տվել եմ չգիտեմ ում, չկա այդպիսի բան, բայց մի անգամ հայտարարել եմ, եթե ուզում եք, եկեք ծանոթացեք, կարող է դա օգնի ձեզ, որ էդ ստերի հերթական տարածումը չկատարեք։

Ես անկեղծորեն ուզում եմ գոհունակություն հայտնել բոլոր էն պատգամավորներից, ովքեր Դաշնակցությունն են անընդհատ ցիտում։ Դա նշանակում է՝ այո, հենց գաղափարախոսություն, հավատամք և ազգային-ազատագրական պայքարով նահատակված և անկախություն կերտած ուժի մասին, երբ որ խոսում եք, արժևորում եք էդ ուժին, շնորհակալ եմ դրա համար։ Իհարկե, կեղծիքն ու սուտը մի կողմ դրած, բայց անկեղծորեն ես բարձր եմ գնահատում, որ դուք անընդհատ փորձում եք ուսումնասիրել Դաշնակցությունը, դա շատ լավ բան է, բայց մի խորհուրդ՝ մի վերագրեք Դաշնակցությանը բաներ, որոնք չեն եղել, կարևոր չի, դա դրականով է բնութագրում Դաշնակցությանը, թե բացասական, ուղղակի, կեղծիք մի արեք, էսքան բան, ասեք էն, ինչ ձեր պատկերացումով, ձեր ուսումնասիրությամբ, ձեր ընկալմամբ և իրականության մեջ այդպես է։

Այստեղից ասում են՝ կայսերական պահանջ էր, ինչի՞, օրինակ՝ Ուրմիա լիճը և այլն չպահանջեցիք։ Լսեք, Հայաստանի առաջին Հանրապետությունը, երբ որ է կերտվում էր և կերտվում էր, այո, ցեղասպանությունից անմիջապես հետո, որպես Ցեղասպանության ենթարկված ժողովրդի կամքի հավաքական արտահայտություն, նաև նույն ժամանակահատվածում Փարիզի խաղաղության կոնֆերանսի շրջանակներում, այնուհետև Հայաստանի Հանրապետությանը՝ որպես միջազգային իրավունքի սուբյեկտ, ներգրավում էին որպես հաղթող կողմի հետ մասնակից երկիր, էն ժամանակ միջազգային, էսօր, որ սիրում եք անընդհատ կրկնել, միջազգայնորեն ճանաչված սահմանն իրավարար վճիռն էր, որ տվեց Վիլսոնը։ Հիմա, երբ որ դուք անընդհատ «միջազգայնորեն ճանաչված իրավական սահման» արտահայտությունն եք օգտագործում, պարոն Եղոյան, հատկապես դուք, որ եվրոպական ինտեգրման հարցերի հանձնաժողովն եք ղեկավարում, գոնե էդ մասով մի քիչ ավելի խորացեք, ոչ միայն թյուրիմացություններից զերծ մնալու, նաև չգիտես, էլի, կյանք է, հետագայում ստիպված չլինեք սրբագրել ձեր ասածները, ասեք, որ ես էն ժամանակ կամ չգիտեի կամ չէի ծանոթացել, կամ թյուրիմացությունների մեջ էի և այլն։

Հիմա անդրադառնամ Նիկոլ Փաշինյանի երեկվա էս ամբիոնից հնչեցրած խոսքին, նախ՝ գոհունակություն եմ հայտնում պարոն Փաշինյանի մտադրության ուղղությամբ, և էս ամբիոնից կատարված հայտարարությանն առ այն, որ առերևույթ պետական դավաճանության հանցագործության հաղորդման շրջանակներում ինքն էլ է հետամուտ լինելու, որպեսզի իրավապահ, իրավասու մարմինները պատշաճ քննության առարկա դարձնեն, բայց իմ համար զարմանալի է, որ ինքն էս ամբիոնից ասաց, որ տեղյակ չի։ Ես կարծում եմ, դուք բոլորդ եք տեղյակ, մի քանի անգամ եմ էս ամբիոնից ասել, որ պաշտոնապես ես և Հակոբ Մարտիրոսյանը՝ փաստաբան, ներկայացրել ենք հաղորդում Նիկոլ Փաշինյանի և բարձրաստիճան մի շարք այլ անձանց կողմից առերևույթ պետական դավաճանության հատկանիշներով քրեական գործ հարուցելու մասով, ասել եմ։ Ավելին՝ էստեղից հարց էլ եմ տվել Նիկոլ Փաշինյանին, ավելին՝ պաշտոնապես գրություններ էլ եմ ստացել, որ Նիկոլ Փաշինյանը չի հարցաքննվել։ Երեկ էս ամբիոնից, երբ որ Նիկոլ Փաշինյանն իր պատրաստակամությունն է հայտնում, ես միայն ողջունում եմ, և այո, հորդորում ենք, որպեսզի իրավասու մարմինները պատշաճ ընթացքավորեն էս ամենը։

Ես ուզում եմ հիշեցնել հետևյալը. երբ մենք ներկայացնում էինք հաղորդումը հանցագործության մասին, գլխավոր դատախազությունը և քննչական մարմինը վերցրեցին էդ հաղորդումը, բաժանեցին մասերի և ուղարկեցին երկու տարբեր տեղեր, երբ որ մենք դատական բողոք բերեցինք, դատարանն ասաց՝ չէ, անգործություն չի ցուցաբերել դատախազությունը, որովհետև, կարդում եմ հիմա դատարանի մեջբերում դատարանի ակտից. «Դատախազությունն ընդունել է այն փաստը, որ ներկայացված դիմումում առկա են կոնկրետ հանցագործության հատկանիշներ մատնանշող տեղեկություններ և դրանում նշված հանգամանքների շուրջ բացակայում է նույնիսկ նախնական ստուգում կատարելու անհրաժեշտությունը, ինչի մասին է վկայում այն, որ դատախազը ստացված հաղորդումն ուղարկել է ՀՔԾ և ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտ՝ դիմումում նշված հանգամանքների շուրջ քննություն կատարելու նպատակով»։ Այսինքն՝ դատախազի գործողությունը վկայում է, որ հաղորդում ներկայացրած անձինք, ըստ էության, դարձել են դատավարության մասնակից քրեական գործի շրջանակներում և նրանք իրենց կողմից ներկայացված դիմումի քննության ընթացքում կարող են հանդես գալ միջնորդություններով, դիրքորոշումներով կամ այլ կերպ իրացնելով իրենց իրավունքը։ Սա դատարանի կողմից արձանագրված, ընդ որում, առաջին ատյան, հետո էլ հաստատված վերաքննիչ դատարանի կողմից մեջբերում։

Հիմա տեղեկությունը. ուղարկել ենք բազմաթիվ գրություններ ԱԱԾ-ի և ՀՔԾ-ի այն ժամանակ, պատասխան է եկել, որ ձեր կողմից ներկայացված հաղորդումը մեզ չի հասել։

Երկրորդ, որ Նիկոլ Փաշինյանը չի հարցաքննվել, հիմա, երբ որ ես օրինական պահանջ եմ դնում և ասում եմ՝ իրավապահ մարմիններ, դուք չեք կատարել ձեր գործողությունները, և պահանջ եմ դնում քաղաքական մեծամասնության առաջ ու ասում եմ՝ բա, որ իրավական պետություն ենք ուզում, ինչի՞ դուք չեք միանում էս պահանջին, թող քննի, բա թող քննի, թող պարզի, թող իրավական գնահատական տա էդ արարքներին, որպեսզի հետո չմեղադրեք, չասեք՝ դուք ամպագոռգոռ հայտարարություններ եք անում, ինչի իրավական ընթացք չեք տվել։ Տվել ենք, ներկայացրել ենք, ավելին ասեմ, ես իմ հարցազրույցում ասել եմ, որ շարունակականության մեջ նորից գործողություններ են կատարվել Նիկոլ Փաշինյանի կողմից, որոնք կրկին առերևույթ պետական դավաճանության հատկանիշներ են պարունակում, և հորդորել եմ, ասել եմ, որ ստեղծեք, էդ խումբը ստեղծեք, քննեք, կներկայացնենք բոլոր փաստերը, որպեսզի, ի վերջո, մեր հանրությունն էլ տեսնի, բայց չի արվում։ Էստեղից հայտարարություն է կատարվում, ու էդ հայտարարությանը փաստացի ես ակնկալում եմ, որ ընթացք կտրվի, և ոչ միայն առերևույթ պետական դավաճանության, նաև առերևույթ սահմանադրական կարգը տապալելու մասով կան կասկածներ և էդ կասկածները կարիք ունեն լրջագույն իրավական գնահատականի։

Ամենավերջին դիտարկումս. հպարտորեն հայտարարում էք չորրորդ հանրապետության մասին, կարո՞ղ եք նկարագրել երրորդ հանրապետությունը, որ դուք հերոսաբար տապալում եք և ստեղծում եք չորրորդը կամ եթե չեք տապալում, դադարեցնում եք դրա գոյությունը։ Եթե դուք երրորդ հանրապետությունը՝ որպես պետություն, ասում եք՝ չկա այլևս, չորրորդն եք ստեղծում, ժողովուրդ, սա սահմանադրական կարգի տապալման ուղիղ հայտարարություն է, դուք հասկանո՞ւմ եք։ Եթե որևէ հանրապետության գոյություն դադարեցնում եք՝ ստեղծելով նորը, նշանակում է՝ դուք էն հանրապետության, որի Սահմանադրության շրջանակներում եկել եք իշխանության, գործել եք էդ հանրապետության դեմ։ Էս ի՞նչ ա, դուք, որ օգտագործում եք բառերը, իրավական առումով նախնական մի հատ գոնե ուսումնասիրություն չե՞ք անում, ես չեմ ասում գեղագիտական առումով, ես ասում եմ իրավական տեսակետից։ Ձեր հայտարարությունները, իսկապես, առերևույթ պարունակում են կոնկրետ ծանր և առանձնապես ծանր հանցագործության հատկանիշներ՝ ուղղված սահմանադրական կարգի դեմ, Հայաստանի Հանրապետության։

Այս և բազմաթիվ հարցեր, հենց իրավական գնահատական տալու տեսակետից կարիք ունեն հենց դատախազության, քննչական մարմինների ակտիվ գործունեության, բա, եթե իրավական պետություն եք քարոզում, ինչո՞ւ չեք միանում, որպեսզի այ, էս մարմինները գտնվեն իրենց դիրքի վրա և էս ամենին պատասխան տան։

Վերջում «Մարտի 1»-ի գործով ՄԻԵԴ-ի որոշումը ես խնդրում եմ և առաջարկում եմ՝ մի հատ կարդացեք, նոր հայտարարություններ արեք, այնտեղ, իմ կարծիքով, ես, որ նայել եմ, մեծամասամբ մեղադրանք է այսօրվա իշխանություններին, որ չեք կարողանում բացահայտեք...

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալությունն։

 Ա.ՄԻՆԱՍՅԱՆ

-...ձերն է, մեղադրանքը ձեր վրա է։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Ավարտեք, ավարտեք, ընդմիջում։

ՆԱԽԱԳԱՀՈՒՄ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՏԵՂԱԿԱԼ ՀԱԿՈԲ ԱՐՇԱԿՅԱՆԸ

 

Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, շարունակում ենք մեր աշխատանքը, այժմ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անունից ձայնը տրվում է խմբակցության ղեկավար Հայկ Կոնջորյանին։ Համեցեք, պարոն Կոնջորյան։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Ազգային ժողովի հարգարժան փոխխոսնակ, հարգելի գործընկերներ, ես պիտի արձագանքեմ մի շարք ելույթների, որոնք հնչեցին էս ամբիոնից, բայց, իհարկե, կարմիր թելով անցնում է ընդդիմության կողմից խաղաղության օրակարգի էլի տորպեդահարումը։ Իսկապես, շատ ցցուն է, էլի, այդ դրսևորումը, պարոն Մինասյան, որ կոնկրետ, շատ հստակ ծրագրված կերպով տորպեդահարում եք խաղաղության գործընթացը։ Հնարավոր չի չնկատել այն փոփոխությունները, որոնք որ տեղի են ունենում և տեղի են ունեցել վերջին տարիների ընթացքում, բայց երբ որ մենք ձեզ գալիս և ասում ենք, որ դուք դրական օրակարգերի թշնամին եք և ասում ենք, որ դուք Հայաստանում ցանկացած դրական օրակարգ փորձում եք նսեմացնել, ասում եք՝ չէ, նեղանում եք և այլն, բայց իրականում տենց ա, ժողովուրդ։ Տպավորություն ա, ոնց որ էն, որ վամպիրներին լույս ա ընկնում վրաները, սկսում են այսահարվել, հիմա այս «խաղաղություն» բառն ա, լույսի պես, հենց ընկնում է ընդդիմության վրա, ընդդիմությունը այսահարվում է, հենց «խաղաղություն» բառը հենց ասում ես, միանգամից ցնցումների մեջ են ընկնում այդ «խաղաղություն» բառից ու էն աստիճան, որ նույնիսկ արդեն առանց ներքին դիսկոմֆորտի եք դուք Հայաստանին սկսում մեղադրել պատերազմ հրահրելու մեջ։

Լիլիթ Գալստյանն ասում է, որ ձեր քաղաքականության արդյունքում Հայաստանը դիրքավորվել է որպես օկուպանտ, ձեր երեք նախագահները, որոնց որ դուք համարում եք հաղթած նախագահներ, երեքն էլ Հայաստանի դեմ, ըստ էության, սուտ մատնություն են արել... չէ, գուցե ձեր, պարոն Նազարյան, երեկ Հայաստանի Հանրապետության երեք նախագահները՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյան, Ռոբերտ Քոչարյան, Սերժ Սարգսյան, սուտ մատնություն են կատարել Հայաստանի Հանրապետության դեմ՝ երեքն էլ, ըստ էության, մեղադրելով Հայաստանի Հանրապետությանը պատերազմ սկսելու մեջ։ Ի՞նչ ա սա, ժողովուրդ, և դուք հետո գալիս եք, ասում եք՝ մեր երեք հաղթած նախագահները, ո՞նց կարող են հաղթող նախագահները, հաղթած նախագահները Հայաստանի Հանրապետությանը մեղադրեն պատերազմ սկսելու մեջ և սուտ մատնություն իրականացնեն Հայաստանի Հանրապետության դեմ։

Կամ, պարոն Մինասյան, նաև դուք, կարծեմ, ասացիք, որ ասում եք՝ լավ ա, որ Դաշնակցության մասին խոսում եք, Դաշնակցությանը վերլուծում եք, իհարկե, որովհետև բազմաթիվ անգամ ասել ենք, որ հայ քաղաքական մտքի մեջ վերջին հարյուրամյակի ընթացքում դոմինանտը եղել է դաշնակցականությունը, ես անձամբ նաև մի քիչ ուրիշ բառապաշարով, միշտ ասել եմ, որ դա այսօրվա իրականության մեջ, 21-րդ դարում, 2025 թվականին դա քաղաքական հայդուկություն է։ Դուք միշտ ասում եք խի եք ասում և այլն, բայց նայեք, ախր, պրոբլեմը գիտե՞ք որն ա, որ Դաշնակցության էդ ավանդական ընկալումը, որը որ դուք չեք փորձում մի քիչ ինքնահայեցման միջոցով «update» անել, էդ ավանդական ընկալման մեջ կոնֆլիկտը պետք է, հասկանո՞ւմ եք, կոնֆլիկտը անհրաժեշտություն ա, որովհետև պիտի լինի կոնֆլիկտ, որի պայմաններում դու ազատագրվես անընդհատ, պիտի դու լինես կապանքների մեջ, որպեսզի դու ազատագրման հավերժական փնտրտուքի և պայքարի մեջ լինես։ Հենց որ ասում ենք, որ վերջ, այլևս խաղաղություն է, ձեր ինքնությունը փլվում է, պարոն Մինասյան, էդ ա պրոբլեմը, որ դուք ասում եք` դուք մեզնից գողանում եք մեր ինքնությունը, ստացվում է, որ խաղաղությունը ձեզնից գողանում է ձեր ինքնությունը, որովհետև ձեր ինքնությունը կոնֆլիկտն է։ Հենց դա եմ ասում, որ դուք հիմա գալիս եք, 2025 թվականին սուրը ճոճելով խաղաղության դեմ կռիվ եք տալիս և դա քաղաքական հայդուկության վառ օրինակ է։ Ձեր սուրը դրեք պատյանը, պարոն Մինասյան, այլևս ձեր կռիվն ավարտված է, ձեր կռիվը, եթե անգամ ունեցել եք, եղել ա ուրիշ ժամանակներ, ուրիշ իշխանությունների դեմ, բայց նույնիսկ Դաշնակցության դասականներն են ընդունել, որ, այնուամենայնիվ, պետք է գնալ ինքնահայեցման ճանապարհով։

Ես օրեր առաջ Քաջազնունու հայտնի գրքից մեջբերում արեցի` «Դաշնակցությունն այլևս անելիք չունի», դուք ընդհանրապես միշտ սիրում եք կարդալուց խոսել, պատմական գրականությունից, բայց էսպես, հնարամտորեն շրջանցում եք Քաջազնունուն, հնարամտորեն շրջանցում եք նույն Լեոյին, խի՞ եք շրջանցում, բա խի դուք ինքնահայեցման էդ ջանքը չեք գործադրում, պարոն Մինասյան, և հարգելի դաշնակցականներ։ Մյուսներին էլ է ուղղված, ուղղակի, ամենաագրեսիվները էստեղ նստած չեն, զարմանալի է, ինչի՞ չեն այստեղ նստած։

Այսինքն՝ պրոբլեմը գիտե՞ք որն է, որ դաշնակցականության կոնտեքստում ձեր ինքնությունը ինքնաբավ չի, այսինքն՝ պիտի լինի միշտ մեկը, որի դեմ դու, անպայման, պիտի մղես ինչ-որ մի կռիվ, ցանկալի է, որ էդ կռիվը լինի անհեռանկարային, ցանկալի է` որքան հնարավոր է դա լինի պատմական, դեպի անցյալ ուղղված, որ չլինի չափելի, հասկանալի, որպեսզի հավերժ հնարավոր լինի գնալ, մարդկանց ասել՝ գիտե՞ք, մեր ընդհանուր ազատագրության համար էսքան փող է պետք, որ գնանք զենք առնենք, որ գնանք կամավորական ջոկատներ առնենք, որ գնանք գույք առնենք, որ գնանք... երեկ, ի դեպ ասվեց, մի հատ խնդրում եմ արձագանքեք, դուք հայտարարագրերում ձեր ներկայացրել եք, որ ընդամենը մի միլիոն, թե մեկուկես միլիոնի նվիրատվություն եք ստացել բնամթերքով, միևնույն ժամանակ ունեք յոթանասուն քանի հատ գույք, որը սպասարկում եք։ Մի հատ կարա՞ք դրանք... չէ, դուք անձամբ չէ, խոսքը Դաշնակցության մասին է, պարոն Մինասյան։ Մի հատ կարձագանքեք դրան, հարգելի գործընկերներ, մի հատ արձագանքեք դրան, որովհետև դա լրջագույն, հատկապես, երբ որ դուք քննադատում եք մեզ, մեր նվիրատուների և այլնի մասով, շատ լավ, մի հատ, անպայման, բան արեք։ Կամ երեկ էլի քննարկվեց դրա մասին և վարչապետն այդ մասին ասաց, բա որ մեզ ասում եք, խոսում եք մեր համաժողովի մասին, ո՞վ էր ասում մեկուկես ժամում ո՞նց կարող ա համաժողով լինի, Գեղամ Մանուկյանն ասում ա՝ ոնց կարա... նախ՝ մեկուկես ժամ չի եղել, ժամը 9-ից սկսել է գրանցումը, բացի դրանից, ժողովուրդ ջան, 50 օր քարոզարշավ ա եղել։ Ես, օրինակ՝ մտածում եմ առաջարկ ներկայացնեմ, մի քիչ կրճատել էդ քարոզարշավի ժամկետը, որովհետև դա հյուծիչ ա։ 50 օր քարոզարշավ ենք մենք արել ամբողջ հանրապետությունում՝ գնալով մեր ընտրական տեղամասեր և այլն, հետո բուն պրոցեսը, բացի քվեարկությունից, բնականաբար, որը պիտի լինի գաղտնի, նկարահանվել ա, լրագրողներ են մշտապես եղել էնտեղ։

Հիմա ես ուզում եմ հարցնել, Դաշնակցությունը վերջին անգամ կամ ընդհանրապես, երբևէ նման թափանցիկ ընտրական գործընթաց կազմակերպե՞լ ա, թե՞ չի կազմակերպել, պարոն Մինասյան։ Հավաքվում եք ձեզանով, գնում եք, փակ դռների հետևում որոշում եք կայացնում, թե ով պիտի լինի, ովքե՞ր են իրենց ընտրում, ինչո՞ւ են ընտրում այդ մարդկանց, ի՞նչ մանդատ եք դուք իրականացնում, դուք, և միայն դուք չէ, քիչ թե շատ, Հայաստանի կուսակցությունների մեջ էն եղած ավանդական և ոչ այնքան ավանդական քիչ թե շատ, որ մի քիչ կուսակցության նման ինչ-որ մի հատ բան կա, էլի Դաշնակցության մեջ ա, չնայած, իմ կարծիքով դուք ավելի շատ վերածվել եք աղանդավորական խմբակի և, երբեմն, մի քիչ նաև գնում է դեպի արդեն վտանգավոր, ուրեմն, եզրագծին է հասնում, որովհետև դուք չունեք էդ ինքնահայեցումը, հարգելի գործընկերներ, որովհետև չունեք ինքնահայեցումը։ Էլի ասել եմ մի անգամ, որովհետև դուք մտածում եք, որ դուք ի սկզբանե և վերջնականորեն տրված դուք կատարյալ եք, հասկանո՞ւմ եք, այսինքն՝ դուք կատարյալ եք, դուք ձեր կատարելության մեջ էլ, այսինքն՝ սենց վախճանված եք արդեն, էդպիսին, այսինքն՝ դուք էնքան կատարյալ եք, որ դուք զարգանալու տեղ չունեք, բայց, ասենք, հանգուցյալները չունեն զարգանալու տեղ, մեկ էլ Դաշնակցությունը, եթե տենց ստացվի։ Մի հատ կարո՞ղ է դուք էլ ինքնահայեցում անեք, կարո՞ղ է դուք էլ ասեք՝ լավ, մի րոպե, մենք ի՞նչը սխալ արեցինք, որ մենք ունեցանք էս բաները։ Քաջազնունին՝ ի պատիվ իրեն, 1923 թվականին էդ ինքնահայեցումը անում է, բայց խի՞, օրինակ՝ Քաջազնունին, որ Քաջազնունի է, անում է, Գեղամ Մանուկյանը խի՞ չի անում, 120 տարի անց խի՞ չի անում, հը՞, ասում է... ի՞նչ եք ասում, Քաջազնունին վարչապետ էր, դրա համար էր անո՞ւմ։ Պարոն Մինասյան, դե, դուք էլ գիտեք, որ ես ճիշտ եմ ասում, և դուք արդեն մտովի զինաթափվել եք, արդեն էդտեղ նստած, որովհետև գիտեք, որ ես ճիշտ եմ ասում։ Ես ձեզ առաջարկում եմ, որ դուք էս թեմայով, անպայման, զրույց ունենաք ձեր կուսակցության ներսում և ասեք, որ չի կարելի էսպես այլևս, ժողովուրդ ջան։ Ծիծաղում եք, բայց իրականում էդքան էլ ծիծաղելի չի, հարգելի գործընկերներ, որովհետև նորից եմ ասում՝ էն խաղաղության գործ...։

Մենք էսօր նաև ունենալու ենք Ազգային ժողովի արտահերթ նիստ Ազգային ժողովի հայտարարության ընդունման կապակցությամբ։ Ես նախ՝ հորդորում եմ մեր ընդդիմությանը մասնակցել էդ նիստին, պարոն Մինասյան և հարգելի գործընկերներ, մասնակցեք էդ նիստին և եկեք, ձեր հարցադրումները արեք, եկեք, խոսենք, տեսնենք՝ էդ ի՞նչ խնդիր դուք ունեք խաղաղության հետ, որովհետև կոնկրետ ես ասում եմ՝ դուք պատերազմ եք հայտարարել խաղաղությանը, որովհետև, երբ որ կոնֆլիկտը հանում ես, դուք գաղափարապես այլևս չեք կարողանում, ձեր գոյության իմաստը կորում է, հասկանո՞ւմ եք, դրա համար էլ դուք հիմա ասում եք՝ չորրորդ հանրապետությունը… նախ՝ չորրորդ հանրապետության մասով որևէ իրավական խնդիր չի առաջանում, մենք դրա մասին բազմաթիվ անգամ խոսելու առիթներ կունենանք։ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության համաժողովը հռչակել է, որ չորրորդ հանրապետության ստեղծումը համարվում է որպես առաջիկա կարևորագույն ռազմավարական անելիք։ Բնականաբար, դրա մասին մենք դեռ շատ ենք խոսելու, բայց էդ խոսակցությունը չի կարող չաղերսվել խաղաղության հետ, որովհետև ամենագլխավոր կոմպոնենտը, երրորդ հանրապետության գլխավոր բաղադրիչը, որը, որ դուք դրել եք էդ հանրապետության ներքո, դա եղել է կոնֆլիկտը, որովհետև կոնֆլիկտագեն է եղել էդ ամենը, որովհետև կոնֆլիկտից դուրս Հայաստանի Հանրապետությունը դուք չեք պատկերացրել։

Հիմա մենք ասում ենք, որ կոնֆլիկտը մնացել է անցյալում, որ հաստատվել է խաղաղություն, էդ խաղաղությունը մի օրում չի կայացվելու, էդ խաղաղությունը մենք բոլորս պիտի կառուցենք և դա ջանք ու ճանապարհ է պահանջում։ Ես, բնականաբար, ձեզ նաև առաջարկում եմ, որ գաք, մասնակցեք արտահերթ նիստին ու այդտեղ ավելի կոնկրետ քննարկենք էդ հարցը։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, այժմ ձայնը տրվում է Նարեկ Բաբայանին՝ հաշվիչ հանձնախմբի նախագահ, Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի անդամի քվեարկության տեղը, ժամը, կարգը ներկայացնելու համար։ Համեցեք։

 Ն.ԲԱԲԱՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Հարգարժան պարոն փոխխոսնակ, մինչ Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի անդամի քվեարկությանը, ներկայացնեմ նախորդ քվեարկության արդյունքները։

«Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունն Ազգային ժողովի առողջապահության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահի պաշտոնում առաջադրել է Հռիփսիմե Հունանյանի թեկնածությունը։ Ազգային ժողովի 107 պատգամավորներից քվեարկությանը մասնակցել են 61-ը։ Քվեատուփում առկա է եղել 61 քվեաթերթիկ, անվավել քվեաթերթիկներ չեն եղել։ Ձայները բաշխվել են հետևյալ կերպ. Հռիփսիմե Հունանյան, կողմ՝ 61, դեմ՝ 0։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Որոշումն ընդունված է։ Շնորհավորում եմ, տիկին Հունանյան, և հաջողություն ենք մաղթում։

 ԾԱՓԱՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

 Համեցեք, պարոն Բաբայան։

 Ն.ԲԱԲԱՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Այժմ ներկայացնեմ Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի անդամի ընտրության քվեարկության ժամը։ Մենք կսկսենք անմիջապես հայտարարությունից հետո, 12։15 25 րոպե ժամանակահատվածով, մշտական վայրում՝ դահլիճին կից գտնվող նախասրահում, քվեաթերթիկն էլ ունի մշտական տեսքը՝ թեկնածուի անուն–ազգանունը՝ կողմ եմ, դեմ եմ, համապատասխան նշումների վանդակներով։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Հարգելի գործընկերներ, այժմ նիստը ընդմիջվում է, խնդրում եմ հետևել կոչնակին։

ՆԱԽԱԳԱՀՈՒՄ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ՆԱԽԱԳԱՀ ԱԼԵՆ ՍԻՄՈՆՅԱՆԸ

 

Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Հարգելի պատգամավորներ, այժմ խոսքը տրվում է հաշվիչ հանձնախմբի ղեկավար Նարեկ Բաբայանին քվեարկության արդյունքները ներկայացնելու համար, որից անմիջապես հետո տեղի կունենա քվեարկություն, որից անմիջապես հետո մենք նորից պետք է գրանցվենք, համակարգը անջատենք, միացնենք, գրանցվենք, որպեսզի սկսվի հաջորդ նիստը, խնդրում եմ, ուստի դահլիճը չլքել։

Պարոն Բաբայան, համեցեք, խնդրեմ։

 Ն.ԲԱԲԱՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Մեծարգո նախագահ, խորհուրդն առաջադրել էր Լևոն Բալյանի թեկնածությունը՝ Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի թեկնածու որպես, Ազգային ժողովի պատգամավորներից քվեարկությանը ոչ ոք չի մասնակցել և որոշում չի կայացվել։ Շնորհակալություն։

Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Որոշում չի կայացվելու, ուստի անցնում ենք քվեարկության, խնդրում եմ ուշադիր լինել։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած «Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին» և «Ռազմական ոստիկանության մասին» օրենքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքների նախագծի փաթեթը երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 53

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 26

Որոշումն ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած «Հայաստանի Հանրապետության ջրային օրենսգրքում փոփոխություն և լրացում կատարելու մասին» և ««Հայաստանի Հանրապետության ջրի ազգային ծրագրի մասին» օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը, նախագծերի փաթեթն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 55

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 29

Որոշումն ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած ««Թափոնների մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» և «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին» օրենքի նախագծի փաթեթն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 59

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 28

Որոշումն ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած ««Մաքսային կարգավորման մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 59

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 29

Որոշումն ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում Ազգային ժողովի պատգամավորներ Սերգեյ Բագրատյանի, Ալեն Սիմոնյանի, Հասմիկ Հակոբյանի և Արուսյակ Ջուլհակյանի ներկայացրած ««Ճանապարհային երթևեկության անվտանգության ապահովման մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին» և «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին» օրենքների նախագծերի փաթեթը երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 60

Դեմ՝ 1

Ձեռնպահ՝ 27

Որոշում ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում «Հայաստան» խմբակցության ներկայացրած «Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու մասին» օրենքի նախագիծն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։

Վարման կարգով՝ Հայկ Կոնջորյան, համեցեք։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, ուզում եմ տեղեկացնել, որ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը դեմ է քվեարկելու այս օրենքի նախագծին։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 26

Դեմ՝ 58

Ձեռնպահ՝ 2

Որոշումը չի ընդունվել։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած «Ոստիկանության բարեվարքության և կարգապահական կանոնագրքի» և կից ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթը երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 61

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 26

Որոշումն ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած ««Պրոբացիայի ծառայության մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 59

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 29

Որոշումն ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած ««Պետական սահմանի մասին» օրենքում լրացում կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

 

Կողմ՝ 60

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 27

Որոշումն ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած ««Չափումների միասնականության ապահովման մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 62

Դեմ՝ 1

Ձեռնպահ՝ 27

Որոշումն ընդունվել է։

Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած «Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում փոփոխություն և լրացում կատարելու մասին» օրենքի նախագիծն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։

Կողմ՝ 61

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 28

Որոշումն ընդունվել է։

Հաջորդ օրենքը սահմանադրական օրենք է։ Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած «Կիբեռանվտանգության մասին» և կից ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։

Վարման կարգով՝ Արծվիկ Մինասյան, համեցեք։

 Ա.ՄԻՆԱՍՅԱՆ

-Չափազանց կարևոր նախագիծ է, ինչպես խոստացել ենք, առաջինից երկրորդ ընթերցման ընթացքում կներկայացնենք մեր առաջարկները։ «Հայաստան» խմբակցությունը 20 րոպե ընդմիջում է առաջարկում։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Ընդմիջում 20 րոպե։

 ԸՆԴՄԻՋՈՒՄ

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

  -Հարգելի պատգամավորներ, նիստը սկսվեց։ Մեր ընդդիմությունը 20 րոպե ժամանակ խնդրեց, որպեսզի հասցնի հեռանա Ազգային ժողովի շենքից մաքսիմալ հեռավորության վրա։ Անկեղծ ասած, իմ համար կոնկրետ անհասկանալի է նման աշխատելաոճը։

Այսօր «Բաց դռներ» ծրագրի շրջանակներում Ազգային ժողով են այցելել Երևանի Ծովակալ Իսակովի անվան թիվ 132 հիմնական դպրոցի աշակերտները և ուսուցիչները, ողջունում ենք ձեզ, բարի գալուստ։

 ԾԱՓԱՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Իսկ մենք անցնում ենք քվեարկությանը։ Քվեարկության է դրվում Կառավարության ներկայացրած «Կիբեռանվտանգության մասին» և կից ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթն առաջին ընթերցմամբ ընդունելու մասին հարցը։ Քվեարկություն։ Տեղեկացնեմ, որ մեր գործընկերներ՝ Ռուբեն Ռուբինյանը, Հռիփսիմե Գրիգորյանը, Արուսյակ Ջուլհակյանը, Վլադիմիր Վարդանյանը թողել են իրենց կողմ քվեարկությունները։

Կողմ՝ 65

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 5՝ գումարած ևս 5 ծրարները

Կողմ՝ 70

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 5

Որոշումն ընդունվել է։

Վարման կարգով՝ Հայկ Կոնջորյան։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Ես ուզում եմ, ուղղակի, արձանագրել, թե ինչ տեղի ունեցավ։ 20 րոպե առաջ «Հայաստան» դաշինքը հայտարարեց 20 րոպե ընդմիջում՝ նախորդ քվեարկության համար, որ, իբրև թե, իրենք քննարկեն և որոշեն իրենց դիրքորոշումը, բայց իրենք էդպես էլ չվերադարձան, ինչո՞ւ, որովհետև իրենք գիտեին, և ես հայտարարել էի, որ այս քվեարկությունից անմիջապես հետո մենք ունենալու ենք «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության կողմից խաղաղության հաստատման վերաբերյալ հայտարարության նախագծի քննարկումը, և իրենք, քանի որ միշտ փախել են խաղաղությունից, հասկացան, որ եթե քվեարկեն, ապա էդ պահին պիտի լքեն դահլիճը, և պատրվակ բերեցին քվեարկության համար վարման կարգ վերցնելը, որպեսզի փախնեն և էս պահին էստեղ չգտնվեն հայտարարության վերաբերյալ հարցի քննարկման ժամանակ։

Արձանագրում ենք, որ ընդդիմությունը, երբ խոսքը վերաբերում է խաղաղությանը, փախնում ա, մեռած ա ձևանում, ամեն ինչ անում ա, որ որևէ կերպ խաղաղության հետ չառնչվի։ Սրանից լավ ապացույց ուղղակի չկա։ Շնորհակալություն։

 Ա.ՍԻՄՈՆՅԱՆ

-Չէ, բայց զավեշտ ա, ասում են՝ մենք նույնիսկ առաջարկներ կներկայացնենք, ես չեմ կարծում, որ գործընկերային ա, նույնիսկ եթե իրենք առաջարկ ներկայացնեն, այդ առաջարկների մասով իրենց հետ որևիցե բան բանակցել։ Պարզ է, որ համապատասխան մարդիկ դա կորոշեն, բայց ես իմ կարծիքը պետք է ասեմ, սա, չգիտեմ, Մանուշակ մանկապարտեզին բնորոշ գործելաոճ է, խայտառակություն է։

Հարգելի պատգամավորներ, Ազգային ժողովի պատգամավորների նախաձեռնությամբ հերթական նիստերից անմիջապես հետո հրավիրվում է Ազգային ժողովի արտահերթ նիստ։ Հիմա ես խնդրում եմ ձեզ, քարտերն անջատել, հանել, 10 րոպե ընդմիջում ենք հայտարարում, որ տեխնիկան բան լինի... այո, դահլիճից դուրս չեք գալու։

ԱՐՏԱՀԵՐԹ ՆԻՍՏ

ՆԱԽԱԳԱՀՈՒՄ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՏԵՂԱԿԱԼ ՀԱԿՈԲ ԱՐՇԱԿՅԱՆԸ

 

Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Հարգելի գործընկերներ, խնդրում եմ զբաղեցնել տեղերը։ Հարգելի գործընկերներ, Ազգային ժողովի պատգամավորների նախաձեռնությամբ հերթական նիստերից անմիջապես հետո հրավիրվել է Ազգային ժողովի արտահերթ նիստ, որի օրակարգում մեկ հարց է՝ «Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության հաստատման վերաբերյալ» Ազգային ժողովի հայտարարության նախագիծը։ Խնդրում եմ տեղադրել քարտերը և նախապատրաստվել գրանցման։ Գրանցում։ Գրանցվել է 63 պատգամավոր, քվորում ունենք։

Հարգելի գործընկերներ, քննարկում ենք Ազգային ժողովի «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ներկայացրած «Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության հաստատման վերաբերյալ» Ազգային ժողովի հայտարարության նախագիծը։

Հիմնական զեկուցող՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավար Հայկ Կոնջորյան։ Համեցեք, պարոն Կոնջորյան։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Ազգային ժողովի հարգարժան փոխխոսնակ, հարգելի գործընկերներ, սիրելի հայրենակիցներ, ինչպես գիտեք այս տարի օգոստոսի 8-ին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ՝ Վաշինգտոնում, Սպիտակ տանը նախաստորագրվեց Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագիրը, ստորագրվեց խաղաղության հռչակագիրը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև և, ըստ էության, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հաստատված է խաղաղություն։ Եվ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը գտնում է, որ Ազգային ժողովը պետք է պաշտոնապես արձանագրի այս փաստը և հայտարարության ընդունմամբ աջակցի Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև հաստատված խաղաղությանը և կոչ անի բոլոր շահագրգիռ կողմերին՝ ամրապնդելու և զարգացնելու հաստատված խաղաղությունը, և ահա այս փաստի բերումով մենք առաջարկել ենք հրավիրել Ազգային ժողովի նիստ և ընդունել այս հայտարարությունը։ Եվ թույլ տվեք միանգամից սկսել կարդալ հայտարարությունը. Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի հայտարարությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության հաստատման վերաբերյալ.

«Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովը, պաշտպանելով Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանությունը և տարածքային ամբողջականությունը, գիտակցելով միմյանց տարածքային ամբողջականության, ինքնիշխանության, միջազգայնորեն ճանաչված սահմանների անխախտելիության, քաղաքական անկախության ճանաչման հիման վրա բոլոր հարևանների հետ խաղաղ համակեցության նշանակությունը տարածաշրջանի տնտեսական բարգավաճման և առաջընթացի համար, ընդգծելով խաղաղության հաստատման կարևորությունը Հայաստանի Հանրապետության զարգացման և հարատևության համար, հենվելով անցյալի հակամարտությանը վերջ դնելու և ժողովուրդների միջև բարիդրացիական հարաբերություններ հաստատելու անհրաժեշտության գիտակցության վրա, աջակցություն է հայտնում 2025 թվականի օգոստոսի 8-ին ԱՄՆ մայրաքաղաք Վաշինգտոնում Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նախագահ Դոնալդ Թրամփի, Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահ Իլհամ Ալիևի եռակողմ հանդիպման արդյունքում՝ Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի և Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի համատեղ Հռչակագրին։

Ողջունում է 2025 թվականի օգոստոսի 8-ին ԱՄՆ մայրաքաղաք Վաշինգտոնում «Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև խաղաղության և միջպետական հարաբերությունների հաստատման մասին» համաձայնագրի նախաստորագրումը և ստորագրմանն ուղղված ջանքերը։

Կարևորում է ձեռք բերված համաձայնությունը առ այն, որ Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև հաղորդակցությունների բացումը տեղի կունենա պետությունների ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության և իրավազորության հարգման հիման վրա, տարածաշրջանում ու նրա հարևանությամբ խաղաղությունը, կայունությունն ու բարգավաճումը խթանելու նպատակով։ Այս ջանքերը կներառեն Ադրբեջանի Հանրապետության հիմնական մասի և Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության միջև Հայաստանի Հանրապետության տարածքով անխոչընդոտ հաղորդակցությունը, Հայաստանի Հանրապետության համար միջազգային և ներպետական հաղորդակցության փոխադարձ առավելություններով։

Առանցքային է համարում, որ Հայաստանի Հանրապետությունն աշխատելու է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների և փոխադարձաբար համաձայնեցված երրորդ կողմերի հետ՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքում «Թրամփի ուղի՝ հանուն միջազգային խաղաղության և բարգավաճման» (TRIPP), հաղորդակցության ծրագրի իրականացման շրջանակը սահմանելու նպատակով։

Քաջալերում է անցյալի հակամարտությամբ չկանխորոշված, Միավորված ազգերի կազմակերպության կանոնադրությանն ու 1991 թվականի Ալմա-Աթայի հռչակագրին համապատասխան պայծառ ապագայի ուղի նախանշելու՝ 2025 թվականի օգոստոսի 8-ի Հռչակագրով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև մեկնարկած գործընթացը։

Վերահաստատում է, որ մարդկային անասելի տառապանքներ պատճառած հակամարտությունից հետո Հայաստանի և Ադրբեջանի ժողովուրդների համար ստեղծվել են բարիդրացիական հարաբերություններ սկսելու պայմաններ՝ հիմնված միջազգային սահմանների անքակտելիության և տարածքներ ձեռք բերելու նպատակով ուժի կիրառման անթույլատրելիության սկզբունքների վրա։

Երախտագիտություն է հայտնում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության հաստատման գործում իր անուրանալի ներդրման համար։ Ընդգծում է, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության հաստատումը նոր հնարավորություններ է բացում տնտեսական բարգավաճման և առաջընթացի համար, որ խաղաղության ինստիտուցիոնալ կայացումը բխում է Հայաստանի Հանրապետության կենսական շահերից և որ անհրաժեշտ է ջանքեր գործադրել հաստատված խաղաղության հետագա ամրապնդման ուղղությամբ»։

Եվ ամփոփելով՝ կոչ է անում Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության հանրային, քաղաքական, փորձագիտական, գիտական, մշակութային շրջանակներին՝ ձեռնպահ մնալ կոնֆլիկտը խորհրդանշող և/կամ այն վերաձևակերպելուն կամ բորբոքելուն ուղղված խոսույթներից և գործողություններից, հաստատված խաղաղության հարատևությունն ու հուսալիությունը հանուն Հարավային Կովկասի բարգավաճման երաշխավորելու համար։

Շնորհակալություն, եթե լինեն հարցեր, ես սիրով կպատասխանեմ, ժամանակն ավարտվեց դրա համար չեմ կարող շարունակել։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Հարցերի համար հերթագրում։ Համեցեք։ Գեղամ Նազարյան, համեցեք։

 Գ.ՆԱԶԱՐՅԱՆ

-Ես հայտարարության հետ կապված ունեմ առաջարկներ, բայց առաջարկները, իհարկե, կներկայացնեմ մինչև ընթերցում, ուղղակի մի հարց... (խոսակցություն դահլիճում)։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Մի քիչ բարձր, պարոն Նազարյան։

 Գ.ՆԱԶԱՐՅԱՆ

-Ունեմ առաջարկներ հայտարարության հետ կապված, բայց առաջարկների մասին կամ ելույթով կասեմ, կամ գրավոր կներկայացնեմ, ուղղակի ուզում եմ մի հարց տալ ձեզ, որովհետև քիչ առաջ «Հայաստան» խմբակցությունը հայտարարություն է տարածել` նշելով, որ այս հայտարարությունը չի ապահովում հայ ժողովրդի կենսագործունեության նվազագույն պահանջները, ոչ թե հայտարարությունը, այլ վաշինգտոնյան...

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Նվազագույն ի՞նչը, ներողություն։

 Գ.ՆԱԶԱՐՅԱՆ

-Կենսագործունեության նվազագույն պահանջները և բացի այդ սա հերթական նվաստացուցիչ հայտարարությունն է, որը նոր սպառնալիքներ է ստեղծում Հայաստանի և հայ ժողովրդի համար։ Ես ուզում եմ, որ դուք հիմնավորեք, թե ինչու է հակառակը և հետաքրքիր է դուք վաշինգտոնյան համաձայնագրերում ի՞նչ նվաստացուցիչ կետեր եք տեսնում կամ ձեր կարծիքով ո՞րն է այդ նվաստացուցիչ կետերը, որից մենք կփորձենք դուրս գալ։

   Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Պարոն Նազարյան, հայ ժողովրդի և առաջին հերթին Հայաստանի ժողովրդի, ինչպես իրենք են նշում, կենսագործունեության, խաղաղ գոյության, բարգավաճման ամենագլխավոր նախապայմանը խաղաղությունն է, որը հնարավորություն է տալիս Հայաստանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդին ապրելու սեփական հայրենիքում, արարելու սեփական հայրենիքում, զերծ լինելու կոնֆլիկտից, կոնֆլիկտի վախից, անընդհատ ապրելու պատերազմի վախի պայմանների մեջ, հնարավորություն ունենալու տնտեսական զարգացման, հնարավորություն ունենալու բաց սահմաններով հարևանների հետ խաղաղ գոյակցության, հնարավորություն ունենալով ճամփորդելու, հնարավորություն ունենալով բացելու խաղաղ համակեցության դարաշրջանը Հայաստանի ժողովրդի և տարածաշրջանի բոլոր ժողովուրդների համար։ Սա Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդի գլխավոր շահն է։ Խաղաղությունը Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդի և Հայաստանի պետության գլխավոր շահն է։ Այ, թե ինչո՞ւ խաղաղությունը՝ այդ գլխավոր շահը, չի համընկնում «Հայաստան» դաշինքի և խորհրդարանական ընդդիմության շահի հետ, դա բոլորովին այլ հարց է, որի մասին խոսել ենք և էլի կխոսենք, իմ ժամանակը պարզապես ավարտվեց, եթե դուք արձագանքեք։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Արձագանք։

 Գ.ՆԱԶԱՐՅԱՆ

-Պարզապես սա էսպես մակերեսային հարց չէ, սա շատ խորքային հարց է, որովհետև մենք, իրոք, ունենք մարդիկ, հայրենակիցներ, որոնք ասեմ՝ զոհ գնալով կամ կուլ գնալով քարոզչությանը, իրոք, հավատում են և եթե մի հայ էլ հավատում է, որ էս ամեն ինչը Հայաստանը թուրքացնելու համար է, Հայաստանը չլինելու համար է, ապա մեզնից յուրաքանչյուրը պարտավոր է այնպես բացատրել և այնպես անել, որ էդ մեկ մարդն էլ չդառնա քարոզչության զոհ։ Հիմա էս պնդումը, որ էս հայտարարությունը ոչ միայն առնչություն չունի իրական խաղաղության հետ, որն այդքան անհրաժեշտ է մեր երկրին, այն չի համապատասխանում իրավական, քաղաքական և Հայաստանի ու հայ ժողովրդի անվտանգ կենսագործունեության էլի նվազագույն պահանջներին։ Հիմա ես խնդրում եմ դուք հիմնավորեք, թե էս հայտարարությունն իրավական առումով հակաիրավակա՞ն է, թե՞ իրավական։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Նկատի ունեք Ազգային ժողովի՞ հայտարարությունը։

 Գ.ՆԱԶԱՐՅԱՆ

-Հա, էս հայտարարությունը։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Ազգային ժողովի հայտարարությունն ամբողջությամբ իրավական է «Հայաստանի Հանրապետության «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» սահմանադրական օրենքի չափանիշներին համապատասխան։ Սա մեկ։

Երկրորդը. ես բերեմ խաղաղության գլխավոր փաստարկը՝ Հայաստանի Հանրապետությունում, Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին վերջին մեկ տարի յոթ ամսվա ընթացքում ոչ մի զինվոր չի զոհվել կրակոցից, մեկ տարի յոթ ամսվա ընթացքում ոչ մի զինվոր չի զոհվել կրակոցից։ Սա խաղաղության ամենամեծ կռվանն է։ Ես կարող եմ էստեղ վերջակետ դնել ու էլ ոչ մի հիմնավորում չասել։ Եթե որևէ մեկի համար էն փաստը, որ մեկ տարի յոթ ամիս որևէ զինվոր մարտական պայմաններում չի զոհվել ու դա, հակառակորդի կրակոցից, և դա նրանք չեն համարում խաղաղություն, ուրեմն, պետք է ընդհանրապես մտածել՝ էս մարդկանց իրական շահը ո՞րն է։ Այսինքն՝ էդ մարդկանց իրական շահն էն պիտի լիներ, որ զինվորներ զոհվեին, որպեսզի կարողանային զինվորների զոհվելը, որպեսզի կոնֆլիկտը կարողանային օգտագործել Հայաստանի Հանրապետությունը բանի տակ պահելու, էդ թոկը վզին պահած պահելու տրամաբանությունը շարունակել։ Ես ասում եմ՝ խաղաղության ամենագլխավոր կռվանն ու փաստարկը սա է՝ վերջին մեկ տարի յոթ ամսում ոչ մի զինվոր չի զոհվել կրակոցից։ Վերջ, էստեղ կարելի է վերջակետ դնել։ Եվ մեր խնդիրն էն է, որ էդ մեկ տարի յոթ ամիսը դարձնել 17 տարի, 50 տարի, 100 տարի։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Հովիկ Աղազարյան, համեցեք։

 Հ.ԱՂԱԶԱՐՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Պարոն Կոնջորյան, երկու հարց ունեմ։

Առաջինը. խնդրում եմ բացատրել, թե ինչով է պայմանավորված էս հայտարարության ընդունման անհրաժեշտությունը։

Եվ երկրորդ հարցս ձևակերպելու համար կարդամ հայտարարության երրորդ կետից մի փոքրիկ հատված. «Այս ջանքերը կներառեն Ադրբեջանի Հանրապետության հիմնական մասի և Նախիջևանի ինքնավար Հանրապետության միջև Հայաստանի Հանրապետության տարածքով անխոչընդոտ հաղորդակցությանը, Հայաստանի Հանրապետության համար միջազգային ու ներպետական հաղորդակցության փոխադարձ առավելություններով»։ Խնդրում եմ բացատրեք՝ փոխադարձ առավելություններ ասելով մենք ի՞նչ ի նկատի ունենք։ Փոխադարձ առավելություններ էդ հատվածի վրա, որով տրվելու է անխոչընդոտ ճանապարհ մեր հարևանների՞ն, թե՞ փոխադարձ առավելություններ հետագայում։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Ուրեմն, հայտարարության ընդունման անհրաժեշտությունը, ես հիմնավորման մեջ իմ խոսքի սկզբում ասացի և նաև հայտարարության տեքստն Ազգային ժողովի կայքում հիմնավորումների մեջ կա, ես արդեն նշեցի, որ ծանրակշիռ փաստ է տեղի ունեցել և 2025 թվականի օգոստոսի 8-ին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հաստատվել է խաղաղություն։ Դա մի բան է, որն ամեն օր կամ ամեն տարի, կամ նույնիսկ ամեն մի տասնամյակում չէ, որ տեղի է ունենում։ Դա մի բան է, որի մասին երազել է Հայաստանի Հանրապետության ժողովուրդը տասնամյակներ շարունակ և դա հաստատված փաստ է, և Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովը՝ որպես պառլամենտական երկրի պառլամենտ, մենք կարևորել ենք, որպեսզի փաստաթղթավորված կերպով արձանագրի խաղաղության հաստատման փաստը և նաև կոչ անի թե՛ Հայաստանում, թե՛ Հայաստանից դուրս գտնվող շահագրգիռ կողմերին պահպանելու, պաշտպանելու և զարգացնելու համար խաղաղությունը։

Ձեր երկրորդ հարցին, երևի, ճիշտ կլինի պատասխանեմ արձագանքից հետո, որովհետև ժամանակը սպառվեց, չեմ հասցնի էդ ընթացքում։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Համեցեք։

 Հ.ԱՂԱԶԱՐՅԱՆ

-Խնդրում եմ բացատրեք, թե ինչ է նշանակում էդ փոխադարձ առավելությունները։ Դա վերաբերում է էդ հատվածին, որ մենք տալիս ենք մեր հարևաններին անխոչընդոտ միանալու համար իրենց երկու հատվածների՞ն, թե՞ հետագա մեր հաղորդակցությունների բացման հետ կապված։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Դա վերաբերում է բոլոր էն ընթացակարգերին, ինչը որ կվերաբերի Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կոմունիկացիաների ապաշրջափակման արդյունքում տեղի ունեցող փոխառնչություններին։ Բոլոր, ամեն ինչ, ինչը որ վերաբերելի է լինելու Ադրբեջանի համար, վերաբերելի է լինելու նաև Հայաստանի համար։ Ես ուզում եմ ասել, որ էսօր էդ անխոչընդոտ բառը շատերի մոտ տարբեր նաև բաներ է առաջացնում, ուրեմն զգացողություններ և շատ մանիպուլացվում է։ Մենք էսօր տարբեր երկրների հետ ունենք անխոչընդոտ հաղորդակցության վերաբերյալ նաև փաստաթղթեր։ Անխոչընդոտը չի նշանակում որևէ օրենսդրական կարգավորումից դուրս, անխոչընդոտ նշանակում է Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության, իրավազորության, օրենսդրության, տարածքային ամբողջականության սահմաններում, բայց անխոչընդոտ այն տրամաբանությամբ, որ տրամաբանությամբ, որ մենք էսօր նաև այլ երկրների հետ ունենք անխոչընդոտ հաղորդակցություն։

Իսկ ինչ վերաբերում է փոխադարձ առավելություններին, նորից եմ ասում՝ այն, ինչ վերաբերելի կլինի մեզ՝ Ադրբեջանի համար Հայաստանի տարածքով անցնելու դեպքում, նույնը վերաբերելի կլինի մեզ համար՝ Ադրբեջանի տարածքով մեր անցման դեպքում երկկողմ, տարանցիկ, Հայաստան-Հայաստան, Ադրբեջան-Ադրբեջան տրամաբանության մեջ։ Այսինքն՝ ամբողջությամբ իդենտիկ է լինելու փոխադարձ առավելությունը, ամբողջությամբ։ Չի լինելու էնպիսի մի բան, որը վերաբերելի կլինի մեզ և վերաբերելի չի լինի Ադրբեջանին կամ վերաբերելի կլինի Ադրբեջանին, որ վերաբերելի չի լինի մեզ։ 100 տոկոս հայելային է լինելու էս ամբողջը։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Դավիթ Դանիելյան։

 Դ.ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Պարոն Կոնջորյան, Անկախության օրը ես Տեղ խոշորացված համայնքում էի, և դուք քաջատեղյակ եք, որ ես բազմաթիվ անգամներ եղել եմ այնտեղ՝ կրակոցների և տարբեր ռազմական միջադեպերի ժամանակ և առաջին անգամ էր վերջին տարիներին, որ ես այնտեղ համայնքի ղեկավարի և վարչական ղեկավարների հետ քննարկում ունեցա՝ բացառապես կապիտալ ծախսերի հետ կապված, կենցաղային կարևորագույն համայնքի համար նշանակություն ունեցող հարցերի, և մենք չէինք խոսում կրակոցներից։ Օգոստոսի 8-ից սկսած այդ ուղղություններով դուք գիտեք, որ երկար տևական ժամանակ կոնկրետ ժամին կրակոցներ էր սկսում այդ ուղղությամբ, կոնկրետ ժամերին։ Այդ կրակոցներն օգոստոսի 8-ից հետո դադարել է և կուզենամ, որ մենք և մեր գործընկերները մեր խոսակցության մեջ էլ պարբերաբար այդ հանգամանքը նույնպես շեշտենք։ Մենք՝ սյունեցիներս, դրանով էլ ենք տեսնում, որ օգոստոսի 8-ից հետո խաղաղություն է, բայց դրա հետ զուգահեռ ես չեմ կարում պատկերացնել՝ ինչո՞վ է պայմանավորված, որ ընդդիմադիր մամուլը և նաև մեր գործընկերները փորձում են օգոստոսի 8-ի համաձայնագիրը կապել ամեն ինչի հետ, բացի խաղաղության։ Կխնդրեմ ձեր մեկնաբանությունը, չէի ցանկանա կրկնվել, բայց կուզենամ այդ մասով մեկնաբանությունը՝ ինչի՞ հետ է կապված։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Որովհետև, իմ համոզմամբ, ընդդիմությունը շահագրգռված չէ խաղաղությամբ, որովհետև ընդդիմությունը կոնֆլիկտը դրել է Հայաստանի Հանրապետության հիմքում։ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, Ռոբերտ Քոչարյանը և Սերժ Սարգսյանը և իրենց կառավարման թիմերը Հայաստանի Հանրապետության պետականությունն ականապատել են կոնֆլիկտով, ականներ են դրել մեր պետության հիմքում, որ եթե հանկարծ Հայաստանի Հանրապետությունը մի քիչ աջ անի, մի քիչ ձախ անի, եթե ուզենա մի քիչ լինի ինքնուրույն, եթե ուզենա ինքնիշխան լինել՝ միանգամից էդ կոնֆլիկտը պայթելու էր և ամբողջությամբ ցրիվ էր տալու ու ջախջախելու էր մեր պետականությունը։ Սա է եղել էն հայեցակարգը, որը Հայաստանի Հանրապետության 3 նախագահներն իրենց քաղաքականությամբ դրել են Հայաստանի Հանրապետության հիմքերում՝ Հայաստանի երրորդ Հանրապետության հիմքերում։ Եվ ի սկզբանե ճարտարապետությունն էնպիսին է եղել, որ հնարավորություն չտրվի, որ Հայաստանը՝ որպես պետություն, լինի կենսունակ։ Դրա համար, երբ մենք հիմա խոսում ենք նաև և «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունն իր համաժողովում 4-րդ Հանրապետության հռչակումը համարեց առաջիկա ռազմավարական անելիք, նաև ուղղակիորեն կապ ունի սրա հետ, բայց դուք արձագանքեք՝ ես կշարունակեմ։

Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Խնդրեմ, համեցեք, արձագանք։

 Դ.ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ

-Որպես «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավար՝ առաջարկում եմ այն փուլից, երբ արդեն կոնկրետ կոմունիկացիաների վերաբերյալ քննարկումներ լինի Հայաստանի Կառավարության և Ադրբեջանի կառավարության ներկայացուցիչների միջև, գուցե փակ ռեժիմով, Ազգային ժողովի քննարկում իրականացնենք, որպեսզի ավելորդ այդ տարատեսակ՝ չնայած, երբեմն կարա և ավելորդ չլինի, որն օբյեկտիվորեն անհանգստություն է մարդկանց մոտ, որպեսզի գոնե պառլամենտը ներկայացնող մարդիկ, պատգամավորը նաև ավելի մանրակրկիտ իմանան ինչ է տեղի ունենում ու էդ թեման փակենք, անցնենք հենց կոմունիկացիաների ճիշտ ձևավորման և շարունակական էդ ամեն ինչը պահելու աշխատանքներով։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Միանշանակ մենք դա կանենք, բայց ինչ վերաբերում է ընդդիմության պահվածքին։ Տեսեք՝ ընդդիմությունն ինքը մշտապես փախչում է ուղիղ բանավեճից, ուղիղ խոսակցությունից։ Հենց հիմա իրենց բացակայությունն էստեղ ինչի՞ մասին է խոսում, որ իրենք չունեն փաստարկ, չունեն, փաստարկ չունեն, կռվան չունեն, որպեսզի գան և էստեղ ուղիղ փաստարկով, բանավեճի միջոցով փորձեն ապացուցել, թե ինչով է խաղաղությունը վատ, որովհետև ի սկզբանե պարտված են, որովհետև ցանկացած մեկը, որը թուր է ճոճում խաղաղության դեմ, քաղաքականապես վախճանվում է հենց էդ պահին, որովհետև ցանկացած ժողով... ընդ որում, դա միայն մեր մասին չէ, ինձ թվում է։ Յուրաքանչյուր ժողովուրդ ուզում է խաղաղություն և յուրաքանչյուր քաղաքական ուժ աշխարհի որևէ ծայրում, երբ դեմ է գնում խաղաղությանը, ինքն էդ պահին կնքում է սեփական մահկանացուն և դրա համար ընդդիմությունը քաղաքականապես, ըստ էության, սնանկ է, ասելիք չունի, դրա համար մենք նաև քիչ առաջ տեսանք, որ վարման կարգի պատրվակով իրենք դահլիճից ուղղակի ճողոպրեցին, որպեսզի նույնիսկ էդ պահը, էդ մի քանի վայրկյանը դահլիճից թողել հեռանալու բան չլինի, որովհետև հոգեբանորեն դա իրենք էլ են հասկանում, որ ամոթալի է ուղղակի։ Սա է իրենց ընդհանուր պահվածքը։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Ունե՞ք արձագանք, պարոն Դանիելյան։ Արձագանքեցի՞ք։ Դավիթ Կարապետյան։

 Դ.ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

-Շնորհակալություն, պարոն Կոնջորյան, ձեր կատարած աշխատանքի համար։ Իսկապես օգոստոսի 8-ի պայմանավորվածությունը շատ կարևոր է և արժանի է Ազգային ժողովի պատմական արխիվում իր տեղն ունենալու և այդ առումով ուզում եմ նաև ձեզ շնորհակալություն հայտնել նախաձեռնության համար, քանի որ այդ հայտարարությամբ իսկապես Հայաստանի անվտանգությունը և սուվերենիտետը նոր մակարդակի է բարձրացվում և նաև շատ կարևոր է էստեղ ընդգծել ԱՄՆ-ի դերը և ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի անձնական ջանքերը։ Այդուհանդերձ, կուզենայի ձեր գնահատականը լսել՝ այսօր մեր ընդդիմադիր գործընկերներից մեկը զուգահեռներ անցկացրեց Դոնալդ Թրամփի մեջբերմանը, որտեղ նա միջանցք ձևակերպում է տալիս և ԵԽԽՎ-ում բրիտանացի պատգամավորի «Զանգեզուրի միջանցք» ձևակերպումը, որին վարչապետը բավականին տեղին և կոպիտ արձագանք տվեց։ Եվ հարցը մոտավորապես հնչում է այսպես՝ ինչի՞ նմանատիպ վերաբերմունքի չի արժանացել նաև Դոնալդ Թրամփը։ Ես կուզենայի ձեր արձագանքն էս հարցի վերաբերյալ, որովհետև ստեղ շատ հստակ տեսանելի են նաև էսօրվա պահվածքը մեր ընդդիմադիր գործընկերների, որ խաղաղության հետ կապված ցանկացած քննարկման դեմ են, ըստ էության, և նաև էս զուգահեռներն անցկացնելով՝ արդյո՞ք այլ օտար շահեր չեն փորձում սպասարկել և ո՞րն է ձեր գնահատականն այս հարցում։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Ուրեմն, այսպես կոչված, միջանցքի թեման վերջնականապես փակվել է վաշինգտոնյան հռչակագրից հետո և վաշինգտոնյան հռչակագրի արդյունքում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, որ Հայաստանի տարածքում ստեղծվելու է Դոնալդ Թրամփի անունով ճանապարհ՝ Trump Route for International Peace and Prosperity (TRIPP), Թրամփի ուղի, TRIPP ուղի։ Այսինքն՝ սա մի ճանապարհ է... և նշվում է հստակ, որ դրանից առաջ նախորդող կետում նշվում է, որ կոմունիկացիաներն ապաշրջափակվելու են երկրների ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության և իրավազորության սահմաններում, հետո փոխադարձ առավելություններով։ Նույն փաստաթղթի մեջ կարևորվում է սահմանների անքակտելիության փաստը։ Այսինքն՝ ամբողջությամբ, էսպես, երկաթբետոնյա մի հատ բան է դրվում էն տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության պաշտպանության տեսանկյունից։ Մենք ունենք հիմա մի փաստաթուղթ ստորագրված Սպիտակ տանը, և այդ փաստաթղթի ներքո նաև դրված է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նախագահի ստորագրությունը համաձայն որի՝ մենք արձանագրել և ցեմենտել ենք էն 5 սկզբունքը, որով մենք պաշտպանելու ենք մեր տարածքային ամբողջականությունը, ինքնիշխանությունը, իրավազորությունը և այլն։ Սրանից ավելի կարևոր կռվան չկա։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Համեցեք։

 Դ.ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Պարոն Կոնջորյան, կուզենայի նաև ավելացնել, որ ԵԽԽՎ-ում բրիտանացի պատգամավոր՝ սըր Էդվարդ Լեյը, մի հոդված կարդացի իր հանրային գործունեության վերաբերյալ, որտեղ հստակ օրինակներով առանձնացրած էր իր վերաբերմունքը հայկական հարցերի վերաբերյալ և նաև ադրբեջանական, որտեղ հստակ երևում է, որ տվյալ անձնավորությունն ավելի շատ հայկական շահերի պաշտպանության դրսևորումներ է ունեցել, քան Ադրբեջանի։ Ընդ որում, Ադրբեջանին դեմ, երբեմն, խոսացել և էստեղից կարելի է անել հետևություններ, որ էդ ձևակերպումը շատ մեծ հավանականությամբ մեր խորհրդարանական կամ արտախորհրդարանական ընդդիմության կողմից է հասցեագրվել պատգամավորին։ Սա ուղղակի մեջբերում։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Ես ուզում եմ ամփոփելով ասել, որ մեր դիրքորոշումները հիմնված են լեգիտիմության վրա, իսկ լեգիտիմ են այն եզրույթները, այն բառերը, այն խոսույթը, որի տակ դրված է Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի և Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի ստորագրությունները։ Դա է լեգիտիմը և էդ ստորագրությունների ներքո դրված է Թրամփի ուղին, դրված է 5 սկզբունքները՝ տարածքային ամբողջականություն, ինքնիշխանություն, իրավազորություն, փոխադարձություն, սահմանների անքակտելիություն, և մեր դիրքորոշումները հիմնված են լինելու էս լեգիտիմության հիման վրա՝ պաշտպանելու համար Հայաստանի Հանրապետության պետական շահը։ Եվ գիտեք ինչ՝ մենք պիտի նաև, որպես հանրություն, իմունիտետ ունենանք տարատեսակ տեղերից տարբեր մարդկանց շուրթերով հնչող ամենատարբեր խոսույթներին և ամեն մի բառից, բառակապակցությունից հետո ցնցումների մեջ չընկնենք, որովհետև պարզ է չէ, որ խաղաղությունը կառուցելը բարդ գործ է։ Եվ եթե մենք ամեն անգամ ամեն մի սադրանքից գլխապատառ փախնենք ասենք՝ վայ, էս ի՞նչ եղավ, աշխարհը փուլ է գալիս, մեր փոխարեն ո՞վ է էդ խաղաղությունը կառուցելու։ Ընդդիմության շահը հենց դա է, որ մարդկանց գցի ցնցումների մեջ, մարդկանց պահի վախերի մեջ, բայց մենք՝ որպես պետություն, որպես կառավարող մեծամասնություն մեր ժողովրդի հետ միասին պիտի կարողանանք հանգիստ նյարդերով, հիմնվելով լեգիտիմության վրա, պաշտպանենք և զարգացնենք խաղաղությունը, և ես վստահ եմ, որ մենք դա անելու ենք։ Շնորհակալություն։

Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Հարգելի գործընկերներ, այժմ գրանցում ելույթների համար։ Արթուր Հովհաննիսյան, համեցեք։

  Ա.ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ

-Սիրելի ժողովուրդ, հարգելի գործընկերներ, օգոստոսի 8-ին շրջադարձային, ես կարող եմ ասել, որ դրանից մի ամիս առաջ միգուցե և անհավատալի ձեռքբերումներ է ունեցել. Հայաստանի Հանրապետությունը, հայ ժողովուրդը և մենք անկախությունից ի վեր հնարավորություն ունենք փաստաթղթավորված, գործնական հնարավորություն ունենք ապաշրջափակվելու։ Լինելու ապաշրջափակված քաղաքականապես, տնտեսապես, ինչու չէ, նաև ռազմական առումով, և այս հայտարարությունը, որը մենք քննարկում ենք, և այն փաստաթղթերը, որը ստորագրվել են, այն մասին է, թե ինչպիսին մենք պետք է լինենք՝ որպես պետություն և այն մասին է, թե ինչպիսին էինք մենք դրանից առաջ, ինչպիսին չէինք մենք դրանից առաջ։ Հարևանների հետ բարիդրացիական հարաբերությունները, բաց սահմաններն էլ ավելի են ուժեղացնելու Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդավարությունը, տնտեսությունը և, բնականաբար, նաև իրավակարգերը։ Եվ հենց սրա դեմ են, ըստ էության, պայքարում տխրահռչակ ուժերը, որոնք, ըստ էության, այսօր, ինչպես արդեն արձանագրեցինք, պահը օգտագործեցին և փախան դահլիճից, որ ներկա չգտնվեն Հայաստանի Հանրապետության համար կարևորագույն այս փաստաթղթերի վերաբերյալ հայտարարության տեքստի քննարկմանը և դրա ընդունմանը։ Այս ուժերը, այո, պայքարում են ազատ և ժողովրդավար Հայաստանի Հանրապետության դեմ, բայց նրանք, երևի թե, չգիտեն, որ այդ պայքարում ի սկզբանե ջախջախված են։

Սիրելի հայրենակիցներ, մենք պատմական ձեռքբերումներ ունենք և ամրացնելու ենք այդ ձեռքբերումները, ամրացնելու ենք խաղաղությունը և միասին կառուցելու ենք ազատ, ժողովրդավար Հայաստանի Հանրապետություն։ Կեցցե՛ Հայաստանի Հանրապետությունը, կեցցե՛ ժողովրդի պետությունը։ Շնորհակալ եմ։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Հովիկ Աղազարյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք։

 Հ.ԱՂԱԶԱՐՅԱՆ

-Ազգային ժողովի հարգարժան փոխխոսնակ, հարգելի գործընկերներ, խաղաղությունը լավ բան է, իհարկե, և ես չգիտեմ աշխարհում որևէ մեկը, որ դեմ լինի խաղաղությանը։ Եվ նույնիսկ Հիտլերը նացիստական Գերմանիայի ղեկավար եղած ժամանակ ձգտում էր խաղաղության։ Ինքն ուզում էր հրեաներին ոչնչացնել, Եվրոպայում 2 միլիոն մարդ կոտորեր, բոլշևիկներին ոչնչացներ և հաստատել խաղաղություն։ Ես չեմ կարծում, որ աշխարհում գոյություն ունի որևէ ստահակ, որ կարծում է, թե Հայաստանի համար խաղաղության ձգտելը կասկածի ենթարկի մեր պետության կողմից, մեր ժողովրդի կողմից, մեր իշխանության կողմից խաղաղության ձգտելը։ Ես չեմ կարծում, որ աշխարհում գոյություն ունի որևէ ստահակ, որ հակառակն է մտածում, որ հայ ժողովրդի համար և հայոց պետականության համար դա շատ կարևորագույն իրողություն է։

Հիմա վաշինգտոնյան փաստաթղթերը փաստորեն դրանք շատ կարևոր փաստաթղթեր են, շատ կարևոր, այսպես կոչված, ստորագրություններ են տեղի ունեցել, բայց դեպքերի այս կամ այն զարգացման դեպքում, այո, մենք կարող ենք ունենալ շատ լավ արդյունքներ և մենք կարող ենք ունենալ շատ վատ արդյունքներ։

Հիմա, պարոն Կոնջորյան, դուք պատասխանեցիք իմ հարցին, բայց բոլոր դեպքերում ոչ միայն ձեր պատասխանից, այլ ընդհանրապես ես, երբ փնտրում էի պատասխան գտնել էդ հարցին, երբ մենք տրամադրում ենք անխոչընդոտ ճանապարհ մեր պետական տարածքի վրա, դրա փոխադարձ առավելությունը ո՞րն է։ Օրինակ՝ եթե մենք ստանայինք նույն բանը Երասխավանից Մեղրի գնալու իմաստով, ես կհասկանայի, որ փոխադարձ առավելություն է։ Հակառակ դեպքում չեմ հասկանում։ Դրա համար էի ասում՝ միգուցե էդ փոխադարձ առավելությունները վերաբերում է հետագա մեր, այսպես կոչված, բանակցություններով ձեռք բերվելիք դրսևորումներին։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Ավարտեք։ Շնորհակալություն։ Էդուարդ Աղաջանյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Բայց, պարոն Աղազարյան, փոխադարձությունը հենց դա է։ Փոխադարձություն նշանակում է՝ ինչ ստացվում էնտեղ նաև ստացվում է Հայաստան, էդ ձեր նշած ճանապարհի վերաբերյալ։ Այսինքն՝ փոխադարձություն դա է նշանակում, բառացի գրված է փոխադարձություն։

Համեցեք, պարոն Աղաջանյան։

 Է.ԱՂԱՋԱՆՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Ազգային ժողովի մեծարգո փոխխոսնակ, հարգելի գործընկերներ, սիրելի հայրենակիցներ, քիչ առաջ տեղի ունեցավ մի շատ տարօրինակ բան՝ մենք, իհարկե, սովոր ենք, որ ընդդիմությունը հաճախ փախչում է էս դահլիճից, բայց այս անգամ դա տեղի ունեցավ ծույլ դպրոցականի դասից փախնելու ինչ-որ ոճով, երբ վերջինս ինչ-որ պատրվակ է փնտրում դասարանից դուրս գալու, դուրս է գալիս ու էլ հետ չի գալիս։ Սա բառացի տեղի ունեցավ մոտ սրանից մի 20 րոպե առաջ, և էս առումով ընդդիմությունը չի դադարում զարմացնել իր ծաղրախաղերով և ցնդաբանություններով։

Իսկ առհասարակ բուն նախագծի էությանն անդրադառնալով և դա կապելով ընդդիմության դահլիճից փախուստի հետ, ես կուզում ասել հետևյալը. և այստեղ, հարգելի գործընկերներ և սիրելի հայրենակիցներ, որևէ չափազանցություն կամ սուբյեկտիվ գնահատական, կամ էմոցիոնալ գնահատական ամենևին չկա և սա, իհարկե, զավեշտ է, ես ուզում եմ բոլորս ուշադրություն դարձնենք հետևյալ հանգամանքի վրա. որ, ըստ էության, մեր այսօրվա ընդդիմության ապագան, քաղաքական ապագան և Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան ապագան, պետականության ապագան ունեն իրար հետ բացասական կոռելյացիա։ Այսինքն՝ էն պարագայում, երբ Հայաստանի Հանրապետությունը կլինի անկախ, ուժեղ պետականությամբ երկիր, էդ պայմաններում էս ընդդիմությունը որևէ քաղաքական ապագա չունի, ինչը նշանակում է, որ էս մարդիկ այդ օմենին սպասող և օմենը գուժող քաղաքական ուժ են, վախճանաբանություն քարոզող ուժ են և այստեղ որևէ սուբյեկտիվ գնահատական չկա, հարգելի գործընկերներ, և ես կուզեմ սրա վրա նաև մեր ընդդիմությունն ուշադրություն դարձնի, որովհետև փաստացի իրենց ապագան միայն հնարավոր է կործանված Հայաստանի Հանրապետության պարագայում, ինչը մենք, բնականաբար, թույլ չենք տա։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Գեղամ Նազարյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք։

 Գ.ՆԱԶԱՐՅԱՆ

-Այն, որ մենք տարօրինակ ազգ ենք, վաղուց հայտնի է։ Ես չեմ տեսել մի ազգ, որ էսքան բուռն քննարկի խաղաղությո՞ւն է ուզում, թե՞ չէ, գո՞հ է խաղաղությունից, թե՞ չէ։ Ես 2–րոպեանոց ելույթում իմ մոտեցումն այս հարցում չեմ կարող շարադրել, բայց ես բոլոր նրանց եմ դիմում, ովքեր ինչ-որ անուն են դնում խաղաղությանը, ինչ-որ կերպ ուզում են մարդկանց մոտ ներշնչել, որ սա խաղաղություն չէ։ Ես ասեմ՝ իսկ դուք հեչ եղե՞լ եք բանակում երեխա ունեցող ծնող, քեռի, հորեղբայր, մորքուր, հորքուր, որոնք ամեն անգամ կես մարդ չէ, 0,1 մարդ էին դառնում, երբ իրենց երեխան 15 օրով պետք է մարտական հերթապահության լիներ կամ 3 շաբաթով։ Էդ օրերն ինչպե՞ս է անցնում էդ ծնողի համար, ի՞նչ է լինում, ես չեմ խոսում դեռ պատերազմի մասին, մարտական գործողությունների մասին, ես խոսում եմ էն խաղաղության օրերի մասին, որ ասում էինք՝ դե խաղաղություն է եղել էսքան տարի, էդ մարդկանց հոգեվիճակը, առողջությունը։ Բա ձեր կարծիքով էսքան շատ ուռուցքային հիվանդություններ, սիրտ–անոթային հիվանդություններ որտեղի՞ց են, հենց էդտեղից է։ Հիմա անուն ենք դնում, ասում եք՝ մի քիչ ոնց որ չենք ուզում, մեզ նվաստացնում է էս խաղաղությունը։ Ի՞նչն է նվաստացնում, ի՞նչն է նվաստացնում՝ որ սահմանում, հենց անմիջապես սահմանում գտնվող գյուղի բնակիչն արդեն տուն է սարքում, մտածում է ֆերմերային տնտեսություն հիմնելու մասին։ Ի՞նչի մասին եք խոսում։

Մի քանի առաջարկ ունեմ, որ հայտարարությունն ավելի լավը լինի, հիմա կներկայացնեմ։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Պարոն Նազարյան, ընդամենը ուզում եմ ասել՝ հարգելով ձեր առաջարկը և ընդհանրապեսում մասնակցությունը, և, իհարկե, համամիտ լինելով ձեր ելույթի հետ, ուզում ասել, որ երկրորդ ընթերցում չի լինելու, զուտ տեխնիկապես, հանրությունն էլ, որպեսզի իմանա։ Եվ մենք անմիջապես էս մտքերի փոխանակությունից հետո պիտի քվեարկենք։ Ցավում եմ, որ ավելի շուտ առաջարկները չեք ներկայացրել, և մենք չենք կարողացել դիտարկել, բայց տեխնիկապես, խնդրեմ, կարող եք առաջարկները փոխանցել, բայց հնարավոր չի լինելու տեքստի մեջ փոփոխություն անելու։

Լուսինե Բադալյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք։

 Լ.ԲԱԴԱԼՅԱՆ

-Հարգելի փոխխոսնակ, սիրելի գործընկերներ, իհարկե, մի փոքր դժվար է հոգեբանորեն հավաքվել և պարոն Նազարյանի ելույթից հետո ելույթ ունենալ՝ այն էլ վերլուծելով ընդդիմության վարքագիծը, բայց պիտի փորձեմ։ Ինչի՞ ենք մենք ականատես լինում վերջին շրջանում ամեն օր։ Այսինքն՝ մարդիկ գնում են եթերներում, մասնավոր զրույցներում պախարակում են խաղաղության օրակարգը, օգոստոսի 8-ի փաստաթուղթը, անընդհատ մարդկանց պահում են վախի մթնոլորտում, կասկածներ են գցում մարդկանց սրտերում և ընդհանուր առմամբ երկրում մթնոլորտը ոչ մի կերպ չի կարողանում վերականգնվել։ Մենք առաջարկում ենք, տալիս ենք հնարավորություն, սա բացառիկ հնարավորություն էր ընդդիմության համար խաղաղության օրակարգն այստեղ քննարկելու, քննադատելու, բայց փոխարենը նրանք էստեղ դա չեն անում, որովհետև հեշտ է մեջքի ետևից խոսել, հեշտ է զոհի կարգավիճակում էսպես ներկայանալ ամբողջ աշխարհին, բայց այստեղ քննարկել, բանավիճել, որովհետև վտանգ կա, որ հանկարծ իրենք կարող են իրենց կարծիքը փոխել, բայց թող էստեղ գային և ասեին՝ օգոստոսի 8-ից հրաժարվեք, նոյեմբերի 9-ը բերեք մեջտեղ, ինչպես ամեն օր անում է մեր ընդդիմությունը եթերներում։ Բայց դրա փոխարեն ինչ է արել ընդդիմությունը՝ գնացել է և հայտարարություն է տարածել, որտեղ ասում է, որ այս այսօրվա հայտարարությունը չի համապատասխանում իրավական, քաղաքական, Հայաստանի և հայ ժողովրդի անվտանգ կենսագործունեության նվազագույն պահանջներին և վերջում ասում է, որ սա հերթական նվաստացուցիչ հայտարարությունն է, որը նոր սպառնալիքներ է ստեղծում Հայաստանի և հայ ժողովրդի համար։

Սա ինձ, բժշկական տերմիններով ասեմ, հիշեցնում է, չգիտեմ լսե՞լ եք, թե՞ չէ, Մյունհաուզենի համախտանիշ, «սինդրոմ Մյունհաուզենա»։ Հիմա ասեմ ինչ է դա՝ ալիգորիկ կերպով, Մյունհաուզենի համախտանիշը կամ արհեստական կեղծ խանգարումը սիմուլյացիոն խանգարում է, որի ժամանակ մարդը ձևացնում է, չափազանցնում է կամ առաջացնում է իր մոտ հիվանդության արհեստական ախտանշաններ, կներեք ավարտում եմ, որպեսզի ենթարկվի բժշկական հետազոտության, բուժման, հոսպիտալացման կամ վիրաբուժական միջամտությամբ։ Այսպիսի սիմուլյացիոն դրսևորման պատճառն ամբողջովին բացահայտված չէ, բայց կարծում են, որ ուշադրության կարիք է, որը չի բավարարվում և դրա համար մարդիկ անընդհատ փորձում են հիվանդ ձևանալ կամ հիվանդ լինեն իրենց երեխաները, հարազատները, որ բուժվեն։

Եվ հետաքրքիր մի դրվագով եզրափակեմ Մյունհաուզենի համախտանիշով հիվանդների մասին՝ որպես կանոն իրենք հերքում են իրենց ախտանիշների արհեստականությունը, նույնիսկ, եթե նրանց ներկայացնում են սիմուլյացիաների ապացույցներ։ Եվ սովորաբար, երբ էդ ուշադրությունը, որը պահանջում են, իրենց չես տալիս կամ չես ասում, որ, այո, դու հիվանդ ես, խեղճ մարդ, նրանք դառնում են ագրեսիվ, բռնկուն և անընդհատ հարուցում են վեճեր։ Թերևս, այսքանը։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Քրիստինե Պողոսյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք, խնդրեմ։

Ք.ՊՈՂՈՍՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Հարգելի գործընկերներ, իմ պատկերացմամբ պետությունները զարգացման երկու ճանապարհ ունեն, նույնիսկ էստեղ իմ կարծիքով երրորդ ճանապարհ գոյություն չունի։ Նրանք հարստանալու, մեծանալու, ուժեղանալու երկու ճանապարհ ունեն։

Առաջինը. հումանիստական՝ մարդկային, դա խաղաղություն, հարևանների, այլ գործընկերների հետ հարաբերություններ, փոխգործակցություն, առևտուր, աճել, հարստանալ։

Եվ երկրորդը. հակամարդկային՝ պատերազմներ, ավերություններ, անմեղ մարդկանց կյանքեր զոհել և դրա հաշվին հարստանալ և մեծանալ։

Իմ խորին համոզմամբ ցանկացած քաղաքական ուժ, ես պահանջում եմ, որ մինչև 26 թվականը հստակ դիրքորոշում հայտնի և ասի իր պետության քաղաքացիներին՝ ինքն էս երկու ճանապարհից ո՞րն է ընտրում և որո՞վ է պատրաստվում տանել այդ երկրի քաղաքացիներին։ Նրանք պարտավոր են, ես պահանջում եմ, պարտավոր են դա անել, որովհետև ամեն երկրի ժողովուրդ պիտի իմանա էդ քաղաքական ուժը, ում ինքը պատրաստվում է ընտրել, ինչ ճանապարհով է իրեն տանելու։ Եվ այս մեկ ամսվա ընթացքում ընդդիմադիր գործընկերներից պարբերաբար լսում եմ էդ արտահայտությունը, մի տեսակ հոխորտանքով՝ ո՞նց թե, դուք ուզում եք թշնամիների հետ խաղաղություն կնքել։ Ուրեմն, մի շատ վատ, ցավոք, վատ լուր ունեմ գործընկերների համար՝ խաղաղությունը կնքում են միայն թշնամիների հետ, բարեկամների հետ խաղաղություն կնքելու կարիք չկա։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Լիլիթ Մինասյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք։

 Լ.ՄԻՆԱՍՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Հարգարժան փոխխոսնակ, հարգելի գործընկերներ, սիրելի ժողովուրդ, մինչև օգոստոսի 8-ը և նաև օգոստոսի 11-ին, երբ խաղաղության պայմանագիրն արդեն հրապարակվեց ընդդիմության ամենակարևոր թեզը՝ հանձնում են, տալիս են, հանձնում են, տալիս են, Սյունիքը տվեցին, միջանցքը տվեցին էս թեզերի շրջանակում։ Հրապարակվեց տեքստը, մի պաթոսախեղդ արտահայտություն, որը հորինեցին՝ նվաստացնում է մեր արժանապատվությունը, էդ պաթոսախեղդ հայտարարությունը դրեցին խաղաղության պայմանագրի և նաև հռչակագրերի գլխին և սկսեցին բոլոր եթերներով՝ նվաստացնում է մեր արժանապատվությունը։ Բանական հարց ենք տալիս՝ պայմանագրի մեջ նշեք մեկ կետ, հռչակագրի մեջ նշեք մեկ կետ, մի դրույթ, մի բառ, որը դեմ է ՀՀ պետական շահին։ Գնացին ման եկան, ման եկան, ման եկան, բերում են 3 կետ, որոնք չկան էդ պայմանագրում՝ գերիների վերադարձ, արցախահայության վերադարձի իրավունք, ԼՂ մշակութային ժառանգության պաշտպանություն։ Բնականաբար, այս կետերի շուրջ երկար կարող ենք խոսել, որոնք չկան պայմանագրում։ Ասում ենք՝ բերեք պայմանագրում կամ հռչակագրում մեկ կետ, որը դեմ է ՀՀ պետական շահին, չեն կարողանում բացատրել։

Մեկ թեզ են նաև տարածում՝ ո՞վ է դեմ խաղաղությանը, մենք երբեք դեմ չենք եղել խաղաղությանը, մենք էլ ենք ուզում խաղաղություն, մենք արժանապատիվ խաղաղություն ենք ուզում։ Ես ուզում եմ մտովի մի 5 տարի առաջ գնաք, խաղաղությունը, իմիջիայլոց, բարիդրացիական հարաբերությունների հաստատումն է հարևանների հետ։ Մի հոգի կարո՞ղ էր հայ հասարակության մեջ պատերազմից առաջ խոսել բարիդրացիական հարաբերությունների մասին, մի՞ հոգի։ Ամբողջ ներքաղաքական դիսկուրսը, ամբողջ հասարակական խոսույթը, տարածվում էր միայն թշնամանքի մասին։ Ինչի՞ մասին է սա, որովհետև դուք կոնֆլիկտածին եք, դուք ողբերգության ծնունդն եք և, ցավոք սրտի, ձեզ համար դուք կոնֆլիկտի ավարտից հետո մեռնելու եք քաղաքականապես։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Սերգեյ Բագրատյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք։

 Ս.ԲԱԳՐԱՏՅԱՆ

-Ազգային ժողովի հարգարժան փոխնախագահ, հարգելի գործընկեր, սիրելի հայրենակիցներ, ամենախոսուն փաստը, որ այս փաստաթուղթը մենք քննարկում ենք, և բացակայում է ընդդիմությունը, սա հենց ապացուցում է այն իրականության մասին, որ մենք ճիշտ ուղու վրա ենք, այլապես ընդդիմություն, որը ձգտում է իշխանության, բայց չի մասնակցում և չի ապացուցում, չի հիմնավորում իր ճշմարտացիությունը՝ դա հենց ապացուցում է այդ գաղափարի դատարկությունը։ Այլևս դատարկ է դահլիճը, որովհետև չկա այն համարժեք փաստարկը, որ ներկայացնում է իշխանությունը։ Ի՞նչ ենք մենք ասում, մենք ասում ենք՝ օգոստոսի 8-ին վաշինգտոնյան համաձայնագրում մենք մեր երազանքի, մեր տեսիլքի, հայրենիքի խաղաղությունն ենք կերտում։ Ընդդիմությունը փորձում է սերմանել ժողովրդի մեջ, որ դա կեղծ է և ոչ մի խաղաղություն չի լինելու և որպես ապացույց բացակայում է այդ թեզի քննարկման առիթից։ Այսինքն՝ բոլոր տրամաբանություններով պետք է ընդդիմությունն այսօր ապացուցեր, որ, այո, օգոստոսի 8-ի վաշինգտոնյան համաձայնագիրն իրականություն չէ։ Բայց իրենց բացակայությունն ապացուցում է իրենց նաև փաստարկների բացակայության մասին։ Սա շատ խոշոր փաստ է։ Եվ հիմա մենք, որ մեր ժողովրդի հավաքական իմաստությամբ այս համաձայնագրին նաև Ազգային ժողովի հաստատման խնդիր ենք դրել, սրա նպատակը հենց այն է, որ դա մեր ժողովրդի իղձերի փաստաթուղթն է։ Մենք, այո, ցանկանում ենք և ամեն ինչ անում ենք, որպեսզի Հայաստան պետությունը այլևս ապրի հավերժ խաղաղության մեջ։

Արդյո՞ք սա հեշտ խնդիր է։ Իհարկե, բարդագույն, դժվարագույն խնդիր է, և մենք գնալու ենք այդ ճանապարհով, ինչքան մեր բոլոր ջանքերը կբավարարեն։ Եվ այստեղ մենք պետք է մեր ժողովրդի հետ միասին, այո, հաղթահարենք այս բոլոր արգելքները և այս հայտարարությամբ մեկ անգամ ևս վերահաստատենք մեր հանձնառությունը Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդի առջև։ Շնորհակալություն։

  Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Տիգրան Պարսիլյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Հարգելի գործընկերներ, ուզում եմ հիշեցնել, որ անմիջապես մտքերի փոխանակությունից հետո կհետևի եզրափակիչ ելույթը և քվեարկություն։ Խնդրում եմ շենքը չլքել և հնարավորինս վերադառնալ դահլիճ։ Համեցեք։

 Տ.ՊԱՐՍԻԼՅԱՆ

-Իրականում մեր ընդդիմությունը կեղծ է նույնիսկ իր ցանկությունները արտահայտելու մեջ, որովհետև երբ ասում ես՝ ո՞վ չի ուզում խաղաղություն, հետո գնում դրոշ ես վառում։ Էդ էլ ինձ հիշեցնում է էն արտահայտությունը, որ ես դեմ եմ բռնությանն ու որ բռնություն եմ տեսնում, ուզում եմ տենց, սենց տամ բերնին։ Հասկանո՞ւմ եք էս մարդկանց բրենդն իրականում մի հատ իքս պահից դառել է քինախնդրությունը։ Դրոշ վառելը... ու չի կարա չէ, իրենց գոյությունն ընդհանրապես դառնում է ի չիք։ Հենց դրա համար էլ հիմա իրենք իրենց ոնց են պահում, բոլորս երիտասարդ եղել ենք, կհիշեն կռիվների ժամանակ կային մարդիկ, որոնք էդ թեժ կետից հեռանում էին ու հեռվից սկսում էին հայհոյել, գոռգոռալ, բայց անպայման պահում էին էդ անվտանգ տարածությունը, որպեսզի հանկարծ որևիցե վտանգի դեպքում կարողանան ճողոպրել։ Հիմա իրենց արածն էս է, որովհետև իրենց ձևակերպմամբ՝ բացասական իմաստով ճակատագրական, իսկ մեր ձևակերպմամբ՝ դրական իմաստով ճակատագրական բան է քննարկվում և ստեղ չկա էդ մտքերի բախումը, որովհետև իրենք արդեն ձևակերպել են, որ պետությունն իրանց հետ ի՞նչ կապ ունի։ Դե, եթե պետությունն իրենց հետ ինչ կապ ունի, իհարկե, ճակատագրական պահերին էլ իրենք պիտի հեռվից հայտարարություններով տենց փորձեն ինչ-որ բան անեն։

Բայց ես ինչ էի ուզում ասել՝ ինչքան էլ իրենք սենց բաներ անեն, մենք էսօրվա կարևորությունը պետք է չմոռանանք, և, այո, ես ուզում եմ փաստել, որ սա իմ երազանքներից մեկն էր, որ էս ամբիոնից մենք մի օր կխոսանք ոչ թե սպասվելիք, այլև հաստատված խաղաղության մասին։ Եվ ես ուզում եմ նաև հատուկ շեշտել, որ մեր հայտարարության վերջի կետն էդ գիտեք ինչի՞ է նման, երբ նոր ստեղծված խաղաղությունը երեխայի պես բան է, երբ ծնվում է, ինքը խոցելի է, իրեն պետք է փաղաքշել ու/կամ բժշկական ցուցումներ, զգուշավորություն, որ էդ երեխան ավելի ամրապնդվի առողջությամբ ու ավելի առողջ մեծանա։ Այ, մեր 4-րդ կետում գրվածը բոլորին է վերաբերում, հարգելիներս, էդ էն ցուցումներն են բժշկական, որ պետք են՝ խոցելի է խաղաղությունը, որովհետև կան և՛ ներքին հարձակումներ, և՛ կլինեն արտաքին հարձակումներ։ Էդ դեռ խոցելի երեխայի նկատմամբ պետք է հստակ պահել էս ցուցումները։ Շնորհակալ եմ։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Ալխաս Ղազարյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք։

 Ա.ՂԱԶԱՐՅԱՆ

-Շնորհակալ եմ։ Հարգելի գործընկերներ, սիրելի հայրենակիցներ, աներկբա է, որ օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում ստորագրված փաստաթղթերը նոր էջ են բացում Հայաստանի կայուն զարգացման ու անվտանգության համար։ Խաղաղություն և զարգացում՝ կարգախոս հիշեցնող այս արտահայտությունը ներկայացնում է փոխպայմանավորված գործընթաց, քանզի անցած տասնամյակների փորձը ցույց է տվել, որ առանց խաղաղության հնարավոր չէ ամբողջությամբ իրացնել սեփական պոտենցիալը և ապահովել կայուն և երկարաժամկետ զարգացում։ Սա այլևս աքսիոմետրիկ ճշմարտություն է։

Ինչպես նախկինում այս ամբիոնից առիթ եմ ունեցել նշել՝ խաղաղությունը Հայաստանում ունի թշնամիներ։ Կոնկրետ շրջանակներ՝ իրենց արտաքին հովանավորներով, լծված են խաղաղության այս գործընթացը վիժեցնելու և հետևաբար՝ Հայաստանի զարգացման հեռանկարները կասեցնելու գործին։ Պատահական չէ խաղաղության դեմ այս մարդկանց թշնամական վերաբերմունքները։ Տասնամյակ շարունակ շրջափակման մեջ գտնվելը, մշտական պատերազմական իրավիճակը նրանց համար իշխանությունը բռնազավթելու և ընտանեկան բիզնեսը զարգացնելու հիմնական միջոց էին եղել։ Մոնոպոլիզացնելով տնտեսությունը և այն դարձնելով բացառապես կլանի մենաշնորհ, և դրա վկայությունն այս պահին այդ մարդկանց միլիարդավոր ապօրինի գույքն ու կապիտալն են։ Մոնոպոլիզացվել է նաև քաղաքականությունը և ի վերջո, ուզուրպացվել է նաև իշխանությունը քաղաքական։ Ուստի ակնհայտ է, որ վերջնական խաղաղությունը, ապաշրջափակումը, կոմունիկացիաների բացումը և արդյունքում Հայաստանի տնտեսական սրընթաց վերելքն այս շրջանակների համար նշանակում է կոշտ քաղաքական վայրէջք և վերջնական ջախջախում։

Սիրելի հայրենակիցներ, խաղաղությունը լոկ բառ չէ, որ կրկնում ենք, այն նոր միջավայր է, նոր հնարավորություն, նոր սոցիալ-հոգեբանություն, որին պետք է ադապտացվի ամեն ինչ՝ անհատ, հասարակություն, պետություն մակարդակներում։ Եվ այս համատեքստում է, որ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունն առաջ է քաշում նոր և հավակնոտ օրակարգ երեք փոխկապակցված և փոխլրացնող բաղադրիչներով՝ խաղաղության օրակարգ, իրական Հայաստանի գաղափարախոսության և արդյունքում 4-րդ Հանրապետություն։ Այս ամենի շնորհիվ է կառուցվելու Հայաստանի և նրա քաղաքացիների զարգացման հեռանկարները, անվտանգությունը և երջանկությունը։ Շնորհակալ եմ։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Սարգիս Խանդանյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք։

 Ս.ԽԱՆԴԱՆՅԱՆ

-Ազգային ժողովի մեծարգո փոխնախագահ, հարգելի գործընկերներ, ընդունված է ասել, որ խաղաղությունն իրադարձություն չէ, խաղաղությունը գործընթաց է։ Օգոստոսի 8-ն այդ գործընթացի անկյունաքարային իրադարձություններից մեկն էր։ Անկյունաքարային, որովհետև դա կարևոր հանգրվան էր բանակցությունների համար և նաև մեկնարկային կետ խաղաղության գործընթացի հետագա փուլերի համար։ Եվ շատ կարևոր է, որ Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր քաղաքական մարմինն ըստ արժանվույն գնահատում է այդ իրադարձությունը, և նաև կարծում եմ՝ այս ամբիոնից կարևոր է ըստ արժանվույն գնահատել նաև այն մարդկանց, որոնք Հայաստանի Հանրապետության անունից բանակցել և հասել են այս կարևոր հանգրվանին։ Մեր խնդիրը հիմա և նպատակն այդ գործընթացում այսպիսի իրադարձությունները շատացնել է և հասցնել մի այնպիսի հանգրվանի, որ խաղաղության փաստն անշրջելի լինի, որովհետև որքան խաղաղության գործընթացը թափ է առնում, էնքան հայտնի ուժերը և նրանց լոկալ ներկայացուցիչները՝ ի դեմս մեր ընդդիմության, փորձում են շրջադարձ կատարել, ստիպել շրջադարձ կատարել այդ ուղղուց՝ խաղաղության գործընթացի այդ ուղղուց։ Եվ որքան այդ գործընթացը թափ առնի և որքան իրադարձությունները շատանան, այնքան մեր ընդդիմությունն ավելի երկար ընդմիջումներ է վերցնելու քաղաքականությունից՝ քսանրոպեանոց ընդմիջումները դառնալու են քսանօրյա ընդմիջումներ, քսանամյա ընդմիջումներ և վերջում մի հավերժական ընդմիջում է վերցնելու այս ընդդիմությունը Հայաստանի Հանրապետության հանրային քաղաքական կյանքից, որովհետև այս ընդդիմության քաղաքական գոյության սնուցող միակ նյութը կոնֆլիկտն է, հակամարտությունն է, և այս պրոցեսը անշրջելիորեն և վերջնականապես կտրելու է այդ պորտալարը քաղաքական դաշտից։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Խաչատուր Սուքիասյան, համեցեք։

 Խ.ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆ

-Հարգելի նախագահող, հարգելի գործընկերներ, ինձ մոտ այնպիսի մի կարծիք կա, ոնց որ մեր ընդդիմությունն այլմոլորակայիններ լինեն, որովհետև աշխարհում այնպիսի ընթացք կա, լավ տեսնում ենք, թե տարածաշրջանում ինչ է կատարվում, համաշխարհային հարթակներում, երկրների խնդիրները որոնք են. պատերազմական երկրներ, տնտեսական պայքար, տնտեսական խնդիրներ էս ամեն ինչը չհասկանալով... խաղաղությունն ի՞նչն է       ՝ խաղաղությունն ամեն ինչի հիմքն է։ Խաղաղությունը նրա համար է, որպեսզի դու կարողանաս քո երկրում բարեկեցություն ապահովես, կարողանաս քո հասարակությանն արժանի կենցաղ ապահովես, արժանի կյանք ապահովես։ Հիմա մեզանից ի՞նչ են ուզում, էդ ե՞րբ են էդ կուսակցությունները կարևորվել, կարևորվել են էն ժամանակ, երբ Հայաստանում վիճակը ծանր է եղել, մինչև անգամ սնունդ չի եղել, ավելի են կարևորվել, երբ պատերազմ է եղել, ավելի են կարևորվել, զբաղված են եղել անօրինական գործունեությամբ, անօրինական ինչ-որ հարցեր լուծելով։

Ես ուզում եմ ասել, որ մեր ընդդիմությունն էդ ուրիշ քաղաքացիների, որոնք մոլորված են կամ չգիտեմ ինչ-որ քարոզներ են անում, ես ուզում եմ դիմել մեր էդ քաղաքացիներին, նույնպես խնդրեմ, ասեմ՝ Հայաստանի Հանրապետությունը զարգանալու է, բոլոր ինստիտուտները գործելու են, Հայաստանը հզոր բանակ է ունենալու միշտ, բոլոր ժամանակներում, անվտանգ երկիր է լինելու, բոլոր մեր կառույցները, ուղղակի ժամանակը չի բավականացնում, 7 տարին քիչ է եղել, և ես կոչ եմ անում՝ ոչ մի քաղաքական ավանտյուրաների մի տրվեք, ոչ մեկին մի լսեք, մենք շատ ուժեղ պետություն ենք ստեղծելու, ստեղծելով գնում ենք։ Եթե ուզում եք, եկեք մեզ միացեք, դուք էլ խորհուրդներ տվեք, դուք էլ մաս կազմեք ու էդ քաղաքացիները, եթե խնդիր ունեն, թող մեր քաղաքական միավորից հարցնեն, թե մենք ուր ենք գնում, ինչ ձևով ենք մեր փոխհարաբերությունները ստեղծում։ Շնորհակալություն, այսքանը։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Արփինե Դավոյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Հարգելի գործընկերներ, մենք տասը րոպե հետո ունենալու ենք քվեարկություն։

 Ա.ԴԱՎՈՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Հարգելի գործընկերներ, սիրելի քաղաքացիներ, այսօր քննարկում ենք մեծ հաշվով խաղաղության օրակարգը, որը շատ ու շատ գործընկերների համար խնդիր է։ Ես ուզում եմ մի հատ օրինակ բերել, ես ուզում եմ բերել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո Գերմանիայի օրինակը և երկու մեջբերում եմ ուզում անել։

1946 թվականին, երբ Նյուրնբերգյան դատավարության ժամանակ խոսում էին և հարցազրույցներ և ցուցմունքներ էին վերցնում, Հերման Գյորինգը նման մի արտահայտություն է արել, ասում էր, որ պատերազմի ժամանակ պատերազմ ուզելու համար պետք է միայն ասել, որ քեզ վրա հարձակվում են և միաժամանակ խաղաղության կողմնակիցներին հայրենասիրության պակասի մեջ մեղադրել և հետո պնդել, որ խաղաղասերները վտանգում են երկիրը։

Հիմա ի՞նչ է տեղի ունենում Հայաստանում՝ նույն բանը։ Մեր ընդդիմադիրներն անընդհատ մեզ մեղադրում են, որ մենք հայրենասեր չենք, մենք հայրենասիրության պակաս ունենք և մեր երկիրը վտանգում ենք։ Եվ ինչ էր ասում Գերմանիայի վերածնունդն ապահոված նրանց նախագահ Ադենաուերը, ինքն ասում էր՝ մենք ճանապարհ դեպի լավ ապագա կարող ենք գտնել միայն այն ժամանակ, երբ հաղթահարենք անցյալը։

Հիմա մեր գործընկերները մնացել են անցյալի ճիրաններում, որևէ կերպ չեն ուզում հաղթահարել անցյալը և էնտեղ իրենց շատ լավ են զգում, որովհետև անցյալում կարող են ամբողջ աշխարհին մեղադրել, խղճահարություն արթնացնել, դրոշ վառել և իրենց դրոշ վառելու քաղաքականությամբ՝ այս խղճահարություն արթնացնելու քաղաքականությամբ անընդհատ տորպեդահարել խաղաղության օրակարգը։ Ընդամենը մենք պիտի ֆիքսենք, որ այս մարդիկ՝ մեր ընդդիմադիրները, չունեն ներկա և չունեն ապագա, շարունակում են ապրել անցյալում, իսկ մեր օրակարգն այսօր և հիմա խաղաղության օրակարգն է, հավատում եմ, որը նրանց հաճո չէ, որը նրանց գործունեությանը խանգարում է և որն ընդհանրապես նրանց գոյությանը խանգարում է։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Էմմա Պալյան՝ հաջորդ ելույթի համար։ Համեցեք։

  Է.ՊԱԼՅԱՆ

-Ազգային ժողովի մեծարգո փոխնախագահ, հարգելի գործընկերներ, սիրելի քաղաքացիներ, օգոստոսի 8-ից հետո մենք ապրում ենք այլևս այլ իրականության մեջ։ Եթե կար ժամանակ, որ մենք խոսում էինք, որ գալու է այնպիսի ժամանակ, որ ապրենք խաղաղ պայմաններում, ապա այսօր վստահորեն կարող ենք ասել, որ այդ օրը եկել է, և մենք, այո, ապրում ենք խաղաղ Հայաստանում։ Դե, բնականաբար, սա ձեռնտու չէ մեր աջ կողմում նստած, իսկ այս պահին դահլիճից փախուստի դիմած ընդդիմությանը և, բնականաբար, ասելիք չունենալով՝ որոշեցին ընդմիջում վերցնել և փախչել Ազգային ժողովից։ Չեմ բացառում նաև, որ հաղորդագրություն կամ զանգ ստացան, մեզ բռնապետության մեջ մեղադրող, բայց սեփական բռնապետ առաջնորդ ունեցող մեր գործընկերները զանգ ստանալուց հետո շատ արագ տեմպերով հեռացան։

Մենք օրեր շարունակ խոսում ենք Գյումրու համայնքապետի արտահայտած մտքերից, բայց մի բան մոռանում ենք, որ էդ մարդն ընդամենը մեր ունեցած, ինչպես երեկ վարչապետը նշեց, գանձերի հավաքական կերպարն է և բոլորի երազանքը, այո, ստրուկ լինելն է, հպատակ լինելն է և միութենական կազմի մեջ հայտնվելն է։ Ես ուզում եմ մեր սիրելի քաղաքացիներին խնդրել, հորդորել, որպեսզի այս մարդկանց համապատասխան պահի տան արժանի գնահատական և վերջնականապես անվերադարձ սրանց ուղարկել քաղաքական աղբանոց։

Շնորհակալ եմ էն մարդկանց, ովքեր ջանք ու եռանդ չեն խնայել, որպեսզի մենք էսօր հպարտորեն կանգնենք և բոլորս միասին արձանագրենք, որ այլևս ապրում ենք խաղաղ Հայաստանում և արդեն մոտ երկու տարի սահմանին չունենք զոհեր, վիրավորներ և միջադեպեր։ Շնորհակալ եմ։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Մարինա Ղազարյան։ Համեցեք, տիկին Ղազարյան։

 Մ.ՂԱԶԱՐՅԱՆ

-Մեծարգո փոխխոսնակ, հարգելի գործընկերներ, սիրելի ժողովուրդ, հնարավոր է կրկնվեմ, բայց ուզում եմ հիշեցնել, որ կրկնությունը գիտության մայրն է։ Օգոստոսի 8-ի համաձայնագրից հետո Հայաստանում խաղաղության հաստատման ուղղությամբ սկսվեց, այո, նոր փուլ։ Այսինքն՝ մեր իշխանության ուղերձը ժողովրդին այն մասին է, որ խաղաղության օրակարգը դարձել է առաջնահերթություն։ Կառավարությունը հայտարարեց, որ Հայաստանի անվտանգությունն ու զարգացումը պետք է ապահովեին ոչ թե պատերազմի միջոցով, այլ երկարատև խաղաղության միջոցով։ Օգոստոսի 8-ից հետո խաղաղության հաստատման սկիզբը Հայաստանում ընկալվում է որպես նոր քաղաքական և հասարակական էջի բացում։ Հայաստանում ձեռնարկվել են կոնկրետ քայլեր խաղաղության հաստատման համար։ Օրինակ՝ բանակցային գործընթացի ակտիվացում, միջազգային աջակցություն, տնտեսական ծրագրեր խաղաղության ամրապնդման համար, հասարակական միջավայրում խաղաղության գաղափարների շուրջ լայն քննարկումներ։ Այսինքն՝ օգոստոսի 8-ի համաձայնագրից հետո խաղաղության հաստատման գործընթացը ստացավ գործնական ընթացք։ Այն անցավ քննարկման փուլից դեպի համակարգված քայլեր։ Շնորհակալություն։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն։ Արման Եղոյան՝ դահլիճում չէ։ Ես՝ վարողի կարգով, ելույթ կունենամ։

Սիրելի հայրենակիցներ, Հայաստանի Հանրապետությունը ռազմավարական գործընկերություն է հաստատել Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հետ, առանձնահատուկ գործընկերություն ունի Ֆրանսիայի հետ, Ռուսաստանի հետ փոխադարձ հարգանքի վրա հիմնված ռազմավարական գործընկերներ են, Չինաստանի հետ բոլորովին վերջերս կնքվեց ռազմավարական գործընկերության համաձայնագիր, Ճապոնիայի հետ, Հնդկաստանի հետ, Իրանի, Վրաստանի մեր հարևանների հետ ունի առանձնահատուկ հարաբերություններ։ Բոլորովին վերջերս Պակիստանի և Սաուդյան Արաբիայի հետ, որոնց հետ մենք անկախությունից ի վեր չունեինք դիվանագիտական հարաբերություններ, հաստատվեցին դիվանագիտական հարաբերություններ և անխուսափելիորեն այս խաղաղության պրոցեսը կբերի Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ՝ մեր անմիջական հարևանների հետ, նույնպես դիվանագիտական հարաբերությունների կնքման և խաղաղության հաստատման երկարատև կենսունակ խաղաղության։ Սա ի՞նչ է, եթե ոչ կենսունակ պետության ճանապարհ, սա ի՞նչ է, եթե ոչ երկխոսող, խաղաղ, ազատ և անկախ, իր քաղաքացիների համար անվտանգության ամենաբարձր երաշխիքներ տվող պետության ճանապարհ։

Ես ընդամենը նշեցի զարգացումների մի փոքր մասը, բայց խաղաղության այս ճանապարհն ապահովելու է նաև գործարարների համար, քաղաքացիների համար կենսունակ միջավայր և արդեն իսկ ապահովում է, և ես ընդամենն ուզում եմ ասել, որ եկեք պահենք, փայփայենք այն, ինչ որ մենք ունենք և մեր բոլոր նաև աշխարհասփյուռ հայությանը ես կոչ եմ անում ձեռներեցներին, քաղաքացիներին մեր հանրապետության՝ գալ Հայաստան և իրենց գործունեությամբ ամրապնդել այն խաղաղությունը, անկախությունը, ինքնիշխանությունը և փոխադարձ հարգանքի վրա հենված հարաբերությունների զարգացումը, որն այս պահին մենք կառուցում ենք։ Շնորհակալություն։

Հարգելի գործընկերներ, այժմ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անունից ձայնը տրվում է խմբակցության ղեկավար Հայկ Կոնջորյանին։ Նաև խնդրում եմ ժամանակն ավելացնել եզրափակիչ ելույթի համար։ Եվ, այսպիսով` հարցի քննարկումը, որպեսզի ավարտենք, անցնենք քվեարկության։ Խնդրեմ, պարոն Կոնջորյան։

 Հ.ԿՈՆՋՈՐՅԱՆ

-Շնորհակալություն պարոն Արշակյան։ Հարգելի գործընկերներ, ես ուզում եմ արձանագրել, որ հենց այսօրվա մեր քննարկման համատեքստում հաստատված խաղաղության ամրապնդման հերթական քայլերից մեկն այսօր եղել է և տեղի է ունեցել քիչ առաջ Կոպենհագենում՝ եվրոպական քաղաքական համայնքի 7-րդ համաժողովի ընթացքում, որտեղ հանդիպել են Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը և Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահը։ Եվ ես ուզում եմ ուշադրություն հրավիրեմ տարածված հաղորդագրության վրա, հատկապես հաղորդագրության հետևյալ հատվածի վրա. Հայաստանի վարչապետը և Ադրբեջանի նախագահը կարևորել են տարածաշրջանում տրանսպորտային հաղորդակցության օգուտները, քննարկել են Ադրբեջանի տարածքում ենթակառուցվածքների զարգացման և Հայաստանի տարածքում TRIPP նախագծի իրականացման առաջընթացը, մտքեր են փոխանակել Վաշինգտոնի հռչակագրի իրագործման շուրջ, կրկնում եմ՝ Հայաստանի տարածքում TRIPP նախագծի իրականացման առաջընթացը։ Այսինքն՝ հերթական անգամ Հայաստանի վարչապետը և Ադրբեջանի նախագահն արձանագրում են հանդիպման արդյունքում, որ Հայաստանի տարածքում գոյություն ունի մեկ և միայն մեկ նախագիծ, դա TRIPP նախագիծն է, այս կոմունիկացիաների ապաշրջափակման համատեքստում։ Ես հիմա ուզում եմ ուղղակի ասեմ, որ լավ կանի մեր ընդդիմությունն էդ միջանցքի գաղափարը սենց վերցնի, ծալի և ուտի... (խոսակցություն դահլիճում)։ Խի դուք ի՞նչ մտածեցիք, ժողովուրդ ջան, ուտի, որովհետև ուրիշ բան հնարավոր չէ պարզապես, ժողովուրդ ջան։ Այսինքն՝ շատ կոնկրետ, շատ կոնկրետ և էդ ընթացքում, երբ Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները հերթական անգամ արձանագրել են, որ Հայաստանի տարածքում կա TRIPP, ո՞ւր է ընդդիմությունը, ընդդիմությունը՝ չկա, վախճանված է, որովհետև ընդդիմությունը հենց խաղաղություն բառը լսում է՝ ճողոպրում է։ Ու ես ուզում եմ մի բան ֆիքսենք, ժողովուրդ, էս մարդիկ երկիր են կառավարել մի քանի տասնամյակ, էս մարդիկ իրենց բոլոր դաշտերը կռվի լքել են, բոլոր խրամատներից լքել, փախել են։ Դուք մի հատ պատկերացրեք էլի խորհրդարանական դիվանագիտության մեջ ամեն անգամ էս մարդիկ գնացել են 20 տարի ասենք՝ ինչ-որ ելույթ են ունեցել, մտել են դահլիճ, ելույթ են ունեցել, փախել են ու իրենց վեջը չի եղել միջազգային հանրությունն ի՞նչ խոսաց իրենց հետևից, աշխարհն ի՞նչ ասաց։ Իրենք եկել են, ելույթն ունեցել են, փախել են, դա տեղադրել են հեռուստացույցով Հայաստանում, ժողովրդին համոզել են, որ, ֆսյո, աշխարհը մերն է, աշխարհը մերն է, ժողովուրդ ջան, հեսա սաղ չոքելու են մեր դիմացը, մենք հզոր ենք և այլն, բայց իրենք չեն եղել, ոնց հիմա չկան, գոյություն չունեն։ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացին է խաղաղության շահառուն, խաղաղության շահառուն Հայաստանի քաղաքացին է։ Պատերազմի շահառուն ընդդիմություն է, դրա համար, որտեղ կա խաղաղություն, չկա ընդդիմություն, որտեղ կա պատերազմ՝ ընդդիմությունը ձեռները սենց շփելով գալիս է, որ տենա մեջն ի՞նչ կարա աշխատի։ Եվ ընդդիմությունը նաև, որ մեզ մեղադրում ասում է՝ դիվանագիտությունը, դուք, էսպես, էնպես, ես ուզում եմ նաև էսօրվա համատեքստում մի հատ ուղղակի վիճակագրություն ասել՝ միայն 2025 թվականի հունվարից սկսած մինչև այսօր, ներառյալ` Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը 21 միջազգային այց է ունեցել և էդ այցերի աշխարհագրությունը միայն, որ մենք նշում ենք, Վաշինգտոն, Պեկին, Տոկիո, Մոսկվա, Բրյուսել, Փարիզ, Աբու Դաբի, Ստրասբուրգ և այլն, և այլն, 21 միջազգային այց, որտեղ Հայաստանն իրականացնում է ինքնուրույն արտաքին քաղաքականություն, որ Հայաստանն այլևս սեղանի վրա դրված չէ, Հայաստանը սեղանի շուրջ է և Հայաստանին հարգում են, և Հայաստանն առաջ է մղում սեփական պետական շահը, և էդ ճանապարհին, իհարկե, մենք լսում ենք ընդդիմության հոգեվարքի ձայները, և, բնականաբար, էս իրենց դատարկ աթոռները լավագույնս ապացուցում են իրենց քաղաքական գոյության, իսկ ավելի ճիշտ՝ գոյության բացակայությունը։ Շնորհակալություն սիրելի գործընկերներ։

 Հ.ԱՐՇԱԿՅԱՆ

-Շնորհակալություն նաև ձեզ, պարոն Կոնջորյան։ Շնորհակալություն նախաձեռնողականության համար և այս նախագիծը նախաձեռնելու համար անձամբ ձեզ։

Հարգելի գործընկերներ, այժմ քվեարկության է դրվում Ազգային ժողովի «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ներկայացրած «Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության հաստատման վերաբերյալ Ազգային ժողովի հայտարարության նախագիծը» ընդունելու մասին հարցը։

Քվեարկություն։

ԾԱՓԱՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Կողմ՝ 64

Դեմ՝ 0

Ձեռնպահ՝ 2

Որոշումն ընդունվել է։

Շնորհակալություն և բոլորիդ լավ օր եմ մաղթում, սիրելի հայրենակիցներ և հարգելի գործընկերներ։