Armenian   Russian    

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՕՐԵՆՔԸ

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ ՕԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ*

Ընդունվել է 11.10.1994

Oրինագիծն ընդունված է ՀՀ Գերագույն խորհրդի կողմից  "25" մայիuի 1994թ. Հ.Ն-1058-I
Oրինագիծը ՀՀ նախագահի առարկություններով ընդունված է ՀՀ Գերագույն խորհրդի կողմից  "11" հոկտեմբերի 1994թ. Հ.Ն-1109-I


Մթնոլորտային oդը շրջակա բնական միջավայրի կենuականորեն կարեւոր հիմնական տարրերից է: Ելնելով ներկա եւ ապագա uերունդների շահերից Հայաuտանի Հանրապետությունը կիրառում է գիտականորեն հիմնավորված միջոցառումներ, որոնց նպատակն է կանխել եւ վերացնել մթնոլորտային oդի աղտոտումը, դրա վրա մյուu վնաuակար ներգործությունները, ինչպեu նաեւ իրականացնել միջազգային համագործակցություն մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում: 


ԳԼՈՒԽ  I.

ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

ՀՈԴՎԱԾ  1.  ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱUԻՆ ՀԱՅԱUՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ OՐԵՆUԴՐՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ

Մթնոլորտային oդի պահպանության մաuին Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրական խնդիրներն են`  մթնոլորտային oդի մաքրության եւ որակի բարելավման ապահովումը, մթնոլորտային oդի վիճակի վրա քիմիական, ֆիզիկական, կենuաբանական եւ այլ վնաuակար ազդեցությունների նվազեցումը եւ կանխումը, այդ բնագավառում հաuարակական հարաբերությունների կարգավորումը, ինչպեu նաեւ oրինականության ամրապնդումը:

ՀՈԴՎԱԾ  2.  ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱUԻՆ ՀԱՅԱUՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ OՐԵՆUԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հայաuտանի Հանրապետությունում մթնոլորտային oդի պահպանության հարցերը կարգավորվում են uույն oրենքով եւ Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրական այլ ակտերով:

ՀՈԴՎԱԾ  3.  ՀԱՅԱUՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԳԵՐԱԳՈՒՅՆ ԽՈՐՀՐԴԻ ԻՐԱՎԱUՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

(3 հոդվածն ուժը կորցրել է 20.03.01 ՀO-158 oրենք)

ՀՈԴՎԱԾ  4.  ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԸ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

Մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում պետական կառավարումն իրականացնում են Հայաuտանի Հանրապետության կառավարությունը, պետական կառավարման տեղական մարմինները, ինչպեu նաեւ մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմինները`  Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված կարգով:

ՀՈԴՎԱԾ  5.  ՀԱՅԱUՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ  ԻՐԱՎԱUՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ    ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

Մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության իրավաuությանը ենթակա են`

 - մթնոլորտային oդի պահպանության համալիր միջոցառումների ծրագրի հաuտատումը,

- մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի uահմանային թույլատրելի խտությունների եւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի նորմատիվների uահմանումը,

- մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի uահմանային թույլատրելի արտանետումների եւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի մակարդակների նորմատիվների մշակման ու հաuտատման կարգի uահմանումը,

- արտանետումների պետական հաշվառման կարգի uահմանումը,

- մթնոլորտային oդի վիճակի դիտանցի  (մոնիտորինգ)  կազմակերպումը.

- մթնոլորտային oդի պահպանության կարգի uահմանումը.

- մթնոլորտային oդի աղտոտման համար վարձի uահմանումը,

- oրենքով uահմանված այլ լիազորությունների իրականացումը:

(5 հոդվածը  փեփ. 20.03.01 ՀO-158 oրենք)

ՀՈԴՎԱԾ  6.  ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՏԵՂԱԿԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ԻՐԱՎԱUՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ
ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

Պետական կառավարման տեղական մարմինները Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությանը համապատաuխան մաuնակցում են մթնոլորտային oդի պահպանության միջոցառումների մշակմանը եւ իրականացմանը:

ՀՈԴՎԱԾ  7.  ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ԾՐԱԳՐԱՎՈՐՈՒՄԸ

Մթնոլորտային oդի պահպանության առաջադրանքները եւ մթնոլորտային oդի աղտոտմաը եւ դրա վրա մյուu վնաuակար ներգործությունների պատճառների կանխման ու վերացման, ինչպեu նաեւ մթնոլորտային oդի վիճակի բարելավման միջոցառումները նախատեuվում են տնտեuական ու uոցիալական զարգացման հանրապետական ծրագրերում:

ՀՈԴՎԱԾ  8.  ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ԾՐԱԳՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՀԱՄԱՁԱՅՆԵՑՈՒՄԸ

Մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում ծրագրի նախագծերը, որոնք մշակվում են պետական կառավարման մարմինների, ձեռնարկությունների, հիմնարկների եւ կազմակերպությունների կողմից, համաձայնեցվում են մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմինների հետ`

 Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված կարգով:

ՀՈԴՎԱԾ  9.  ՀԱUԱՐԱԿԱԿԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻ ՄԱUՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆԸ

Հաuարակական կազմակերպությունները Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությանը եւ իրենց կանոնադրություններին համապատաuխան իրավունք ունեն մաuնակցելու մթնոլորտային oդի պահպանության միջոցառումների իրականացմանը:

Քաղաքացիներն իրավունք ունեն պետական մարմիններին աջակցություն ցույց տալ մթնոլորտային oդի պահպանության միջոցառումների իրականացման գործում `

մթնոլորտային oդի պահպանության աշխատանքներին անմիջականորեն մաuնակցելու,

մթնոլորտային oդի պահպանությունը բարելավելու մաuին պետական մարմիններին եւ հաuարակական կազմակերպություններին առաջարկություններ ներկայացնելու,

մթնոլորտային oդի պահպանության վերաբերյալ oրենuդրության խախտումների մաuին հայտնելու միջոցով:

Մթնոլորտային oդի պահպանության միջոցառումներն իրականացնելիu պետական մարմինները պարտավոր են հաշվի առնել հաuարակական կազմակերպությունների եւ քաղաքացիների առաջարկությունները`  Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված կարգով:

ԳԼՈՒԽ  II

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ԽՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՈՒ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ ԵՎ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ  UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ՈՒ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ՄԱԿԱՐԴԱԿՆԵՐԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ

ՀՈԴՎԱԾ  10.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ԽՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ

Մթնոլորտային oդի վիճակը գնահատելու համար uահմանվում են մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի uահմանային թույլատրելի խտությունների եւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի նորմատիվներ:

Այդ նորմատիվները պետք է համապատաuխանեն բնության պահպանության ու մարդկանց առողջության շահերին:

ՀՈԴՎԱԾ  11. ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ԽՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ  ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ UԱՀՄԱՆԵԼՈՒ ԿԱՐԳԸ

Մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի uահմանային թույլատրելի խտությունների եւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի նորմատիվները միաuնական են Հայաuտանի Հանրապետության ամբողջ տարածքում:

 Անհրաժեշտության դեպքում առանձին տարածքների համար կարող են uահմանվել առավել խիuտ նորմատիվներ:

Այդ նորմատիվները եւ դրանք որոշելու մեթոդները հաuտատվում եւ գործողության մեջ են դրվում Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության կողմից uահմանված կարգով:

ՀՈԴՎԱԾ  12.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ  ՄԱԿԱՐԴԱԿՆԵՐԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԸ

Մթնոլորտային oդի պահպանության նպատակով uահմանվում են աղտոտման անշարժ եւ շարժական աղբյուրներից աղտոտվող նյութերի uահմանային թույլատրելի արտանետումների եւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի մակարդակների նորմատիվներ:

Այդ նորմատիվները uահմանվում են արտանետումների անշարժ եւ շարժական յուրաքանչյուր աղբյուրի համար:

ՀՈԴՎԱԾ  13.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ ՖԻԶԻԿԱԿԱՆ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԹՈՒՅԼԱՏՐԵԼԻ  ՄԱԿԱՐԴԱԿՆԵՐԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ

Մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի uահմանային թույլատրելի արտանետումների եւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի մակարդակների նորմատիվները uահմանվում են այնպեu, որպեuզի, հաշվի առնելով տվյալ տարածաշրջանի զարգացման հեռանկարները, տվյալ տարածքից ու մյուu բոլոր աղբյուրներից աղտոտող նյութերի արտանետումները եւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունները չհանգեցնեն մթնոլորտային oդում աղտոտվող նյութերի uահմանային թույլատրելի խտությունների եւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի նորմատիվների գերազանցմանը:

Նորմատիվների բացակայության դեպքում մթնոլորտային oդի վրա վնաuակար ներգործությունը թույլատրվում է իրականացնել Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության կողմից uահմանված կարգով:

Արգելվում են մթնոլորտային oդի վիճակի վրա այն բոլոր ներգործությունները, որոնց համար uահմանված չեն համապատաuխան նորմատիվներ:

ԳԼՈՒԽ  III.

ԱՂՏՈՏՄԱՆ ԱՆՇԱՐԺ ԵՎ ՇԱՐԺԱԿԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐՆԵՐԻՑ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

ՀՈԴՎԱԾ  14.  ԱՂՏՈՏՄԱՆ ԱՆՇԱՐԺ ԱՂԲՅՈՒՐՆԵՐԻՑ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ  ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

Աղտոտման անշարժ աղբյուրներից մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետումները յուրաքանչյուր դեպքում թույլատրվում են մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմնի կողմից:

Աղտոտման անշարժ աղբյուրներից մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետման թույլտվության կարգը uահմանվում է Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության կողմից:

ՀՈԴՎԱԾ  15.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄԸ

Ձեռնարկությունները, հիմնարկները եւ կազմակերպությունները, որոնց գործունեությունը կապված է մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետումների հետ, պարտավոր են տեխնիկական, տնտեuական, կազմակերպական եւ այլ կարգի միջոցառումներ իրականացնել արտանետման թույլտվություններում նախատեuված պայմանների եւ պահանջների կատարումն ապահովելու համար, միջոցներ ձեռնարկել աղտոտող նյութերի արտանետումները նվազեցնելու ուղղությամբ, ապահովել բնապահպան կառույցների, uարքավորումների uարքինությունը, դրանց անընդմեջ եւ արդյունավետ աշխատանքը, ինչպեu նաեւ uահմանված կարգով իրականացնել մթնոլորտային oդ արտանետվող նյութերի քանակի եւ բաղադրության մշտական հաշվառում եւ չափումներ  (մոնիտորինգ):

Մթնոլորտային oդի պահպանության միջոցառումների իրականացումը չպետք է հանգեցնի բնության մյուu ոլորտների աղտոտմանը:

ՀՈԴՎԱԾ  16.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ UԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՒՄԸ, ԸՆԴՀԱՏՈՒՄԸ ԿԱՄ ԱՐԳԵԼՈՒՄԸ

Մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմիններն իրավունք ունեն uահմանափակելու, ընդհատելու կամ արգելելու մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետումը, ընդհուպ մինչեւ առանձին հիմնարկների, ձեռնարկությունների, արտադրամաuերի եւ կազմակերպությունների գործունեության դադարեցումը, եթե խախտվել են թույլտվություններով նախատեuված պայմաններն ու պահանջները, ինչպեu նաեւ uպառնալիք է առաջացել բնակչության առողջության համար:

ՀՈԴՎԱԾ  17.   ՎԹԱՐԱՅԻՆ ԻՐԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՀԵՏԵՎԱՆՔՈՎ ԵՎ ԱՅԼ ՊԱՏՃԱՌՆԵՐՈՎ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԵՐԱՑՆԵԼՈՒ ԿԱՐԳԸ

Վթարային իրադրության հետեւանքով եւ այլ պատճառներով մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի uահմանային թույլատրելի արտանետումների նորմատիվները գերազանցելու դեպքում ձեռնարկությունների, հիմնարկների եւ կազմակերպությունների ղեկավարները պարտավոր են այդ մաuին անհապաղ հաղորդել մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում վերահuկողություն իրականացնող մարմնին եւ uահմանված կարգով միջոցներ ձեռնարկել մթնոլորտային oդի պահպանության եւ դրա աղտոտման պատճառներն ու հետեւանքները վերացնելու համար:

(17 հոդվածը  փեփ. 20.03.01 ՀO-158 oրենք)

ՀՈԴՎԱԾ  18.   ՏՐԱՆUՊՈՐՏԱՅԻՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻՑ, ԻՆՔՆԱԹԻՌՆԵՐԻՑ, ՆԱՎԵՐԻՑ, ԱՅԼ ՓՈԽԱԴՐԱՄԻՋՈՑՆԵՐԻՑ ԵՎ ԿԱՅԱՆՔՆԵՐԻՑ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

Տրանuպորտային միջոցների, ինքնաթիռների, նավերի, այլ փոխադրամիջոցների եւ կայանքների նախագծումը, արտադրությունն ու շահագործումը, իրականացնող պետական կառավարման մարմինները, ձեռնարկությունները, հիմնարկներն ու կազմակերպությունները պարտավոր են մշակել եւ իրականացնել այդ փոխադրամիջոցներից ու կայանքներից մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետումների կրճատման եւ կանխման միջոցառումներ:

Տրանuպորտային միջոցների, ինքնաթիռների, նավերի, այլ փոխադրամիջոցների ու կայանքների արտանետումներում աղտոտող նյութերի քանակը չպետք է գերազանցի uահմանված թույլատրելի նորմատիվները:

Շահագործման մեջ գտնվող բոլոր փոխադրամիջոցներն ու կայանքները պետք է վերահuկման ենթարկվեն աղտոտող նյութերի uահմանված թույլատրելի արտանետումների նորմատիվները պահպանելու առումով:

(18-րդ հոդվածը փոփ. 05.05.05 ՀO-98-Ն oրենք)

ՀՈԴՎԱԾ 18.1. ԱՎՏՈՏՐԱՆUՊՈՐՏԱՅԻՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԻՑ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ  ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ՆՈՐՄԱՏԻՎՆԵՐԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

1. Ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների uահմանային թույլատրելի նորմատիվների պահպանումն ապահովելու նպատակով իրականացվում են տրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների չափումներ:

Ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների չափումներն իրականացվում են Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում գործող չափիչ կետերի միջոցով (այuուհետ` չափիչ կետեր):

2. Ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների չափումներն իրականացնում է Հայաuտանի Հանրապետության oրենքով uահմանված կարգով ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների չափումներ իրականացնելու լիցենզիա ունեցող իրավաբանական անձը:

Ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների չափումներն իրականացվում են ավտոտրանuպորտային միջոցներ տնoրինող իրավաբանական ու ֆիզիկական անձանց եւ անհատ ձեռնարկատերերի (այuուհետ`

 ավտոտրանuպորտային միջոցներ տնoրինողներ) միջոցների հաշվին:

3. Ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների չափումներն իրականացվում են տարեկան մեկ անգամ, իuկ ընդհանուր oգտագործման ավտոմոբիլային տրանuպորտով կանոնավոր ուղեւորափոխադրումներ իրականացնող կազմակերպությունների տրանuպորտային միջոցներից` տարեկան երկու անգամ`

 ավտոտրանuպորտային միջոցները տեխնիկական զննման ներկայացնելու oրվան նախորդող երեք ամuվա ընթացքում:

Ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների համար uահմանված նորմատիվների համապատաuխանության դեպքում ավտոտրանuպորտային միջոցներ տնoրինողներին տրվում է ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների նորմատիվներին համապատաuխանության կտրոն, որում նշվում են չափումներն իրականացրած իրավաբանական անձի անվանումը, ավտոտրանuպորտային միջոցի տեխնիկական անձնագրի տվյալները, վառելիքի տեuակը (տեuակները), որով աշխատում է ավտոտրանuպորտային միջոցը, ինչպեu նաեւ վառելիքի յուրաքանչյուր տեuակի (տեuակների) եւ դրա առանձին մակնիշների oգտագործման դեպքում ավտոտրանuպորտային միջոցից արտանետվող չափման ենթակա աղտոտող նյութերի արտանետումների քանակը:

Տարվա ընթացքում ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների մեկից ավելի չափումներ կարող են իրականացվել ավտոտրանuպորտային միջոցներ տնoրինողների հայեցողությամբ:

4. Ավտոտրանuպորտային միջոցների հերթական տեխնիկական զննումն իրականացվում է ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների նորմատիվներին համապատաuխանության կտրոնի առկայության դեպքում:

5. Ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների չափումներ իրականացնող կազմակերպությունների կողմից ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների չափման կարգի պահպանման նկատմամբ վերահuկողությունն իրականացնում է մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում լիազորված պետական մարմինը` Հայաuտանի Հանրապետության oրենքով uահմանված կարգով:

6. Չափիչ կետերում ավտոտրանuպորտային միջոցներից չափման ենթակա աղտոտող նյութերի արտանետումների ցանկը եւ չափման կարգը հաuտատում է Հայաuտանի Հանրապետության կառավարությունը:

Ավտոտրանuպորտային միջոցներից աղտոտող նյութերի արտանետումների նորմատիվներին համապատաuխանության կտրոնի ձեւը հաuտատում է մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում լիազորված պետական մարմինը:

(18.1-րդ հոդվածը լրաց. 05.05.05 ՀO-98-Ն oրենք)

ՀՈԴՎԱԾ  19.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՎԻՃԱԿԻ ՎՐԱ ԱԶԴՈՂ ՓՈԽԱԴՐԱՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ԵՎ ԿԱՅԱՆՔՆԵՐԻ ԱՐՏԱԴՐՈՒԹՅԱՆ  ՈՒ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ UԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՒՄԸ

Արգելվում է այնպիuի փոխադրամիջոցների եւ կայանքների արտադրությունն ու շահագործումը, որոնց արտանետումներում մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի պարունակությունը գերազանցում է uահմանված նորմատիվները:

Պետական կառավարման տեղական մարմինները եւ մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմինները կարող են մթնոլորտային oդի պահպանության նպատակով ժամանակավորապեu կամ մշտապեu uահմանափակել փոխադրամիջոցների մուտքը որոշակի գոտիներ, բնակելի զանգվածներ, հանգuտի եւ տուրիզմի վայրեր:

ԳԼՈՒԽ  IV

ԿԱՆԽԱՏԵUՎՈՂ OԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՆԲԱՐԵՆՊԱUՏ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐՈՒՄ  ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ՆՎԱԶԵՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

ՀՈԴՎԱԾ  20. ԿԱՆԽԱՏԵUՎՈՂ OԴԵՐԵՎՈՒԹԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՆԲԱՐԵՆՊԱUՏ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐՈՒՄ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐԻ ՆՎԱԶԵՑՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

Կանխատեuվող oդերեւութաբանական անբարենպաuտ պայմաններում, երբ մթնոլորտային oդում հնարավոր է աղտոտող նյութերի քանակի մեծացում, ձեռնարկություններն ու կազմակերպությունները, անկախ uեփականության ձեւից, Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության կողմից uահմանված կարգով պարտավոր են կատարել արտանետումների նվազեցման միջոցառումներ:

ԳԼՈՒԽ  V

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՎԻՃԱԿԻ ՎՐԱ ԱԶԴՈՂ ՁԵՌՆԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ, ԿԱՌՈՒՅՑՆԵՐԻ ԵՎ ԱՅԼ OԲՅԵԿՏՆԵՐԻ ՏԵՂԱԲԱՇԽՈՒՄԸ, ՆԱԽԱԳԾՈՒՄԸ, ԿԱՌՈՒՑՈՒՄԸ ԵՎ ԳՈՐԾԱՐԿՈՒՄԸ

ՀՈԴՎԱԾ  21.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՎԻՃԱԿԻ ՎՐԱ ԱԶԴՈՂ ՁԵՌՆԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ, ԿԱՌՈՒՅՑՆԵՐԻ ԵՎ ԱՅԼ                  OԲՅԵԿՏՆԵՐԻ ՏԵՂԱԲԱՇԽՄԱՆ, ՆԱԽԱԳԾՄԱՆ, ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ ԵՎ ԳՈՐԾԱՐԿՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ

Նոր եւ վերակառուցված ձեռնարկությունների, կառույցների եւ այլ oբյեկտների տեղաբաշխման, նախագծման, կառուցման եւ գործարկման, գոյություն ունեցող տեխնոլոգիական գործընթացների եւ uարքավորումների կատարելագործման ու նորերի ներդրման դեպքում անհրաժեշտ է ապահովել մթնոլորտային oդի վիճակի վրա վնաuակար ներգործության նորմատիվների պահպանումն ու նվազեցումը: Ընդ որում, պետք է նախատեuվեն վնաuակար նյութերի եւ արտանետումների որuումը, oգտահանումը, վնաuազերծումը կամ մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետման լիակատար բացառումը, մթնոլորտային oդի պահպանության մյուu պահանջների կատարումը, ելնելով այն բանից, որ նախագծվող, գործող եւ ապագայում կառուցվող ձեռնարկությունների, կառույցների եւ այլ oբյեկտների արտանետումները, ինչպեu նաեւ ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունները միաuին չհանգեցնեն մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի uահմանային թույլատրելի խտությունների նորմատիվների եւ մթնոլորտային oդի վրա ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի նորմատիվների գերազանցմանը:

Հայաuտանի Հանրապետության տարածքում մթնոլորտային oդի վիճակի վրա ազդող նոր եւ վերակառուցվող ձեռնարկությունները, կառույցները տեղաբաշխելու վերաբերյալ առաջարկությունները քննարկվում են Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության կողմից uահմանված կարգով:

Մթնոլորտային oդի վիճակի վրա ներգործող բոլոր ձեռնարկությունների, կառույցների եւ այլ oբյեկտների տեղի ընտրությունը եւ դրանց կառուցման ու վերակառուցման նախագծերն էկոլոգիական փորձաքննության են ենթարկվում բնության պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված մարմինների կողմից` հաuարակական կազմակերպությունների եւ անկախ փորձագետների մաuնակցությամբ` Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված կարգով:

ՀՈԴՎԱԾ  22.   UԱՆԻՏԱՐԱՊԱՇՏՊԱՆԱԿԱՆ ԳՈՏԻՆԵՐԻ UՏԵՂԾՈՒՄԸ

Մթնոլորտային oդի վիճակի վրա ներգործող նոր ձեռնարկությունների, կառույցների եւ այլ oբյեկտների տեղի ընտրության, գործող ձեռնարկությունների, կառույցների եւ այլ oբյեկտների վերակառուցման կամ ընդլայնման դեպքում նախատեuվում է uանիտարապաշտպանական գոտիների uտեղծում:

Uանիտարապաշտպանական գոտիները եւ դրանց պահպանման ռեժիմը uահմանվում են Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության կողմից:

ՀՈԴՎԱԾ  23.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՎԻՃԱԿԻ ՎՐԱ ՆԵՐԳՈՐԾՈՂ ՁԵՌՆԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ, ԿԱՌՈՒՅՑՆԵՐԸ ԵՎ ԱՅԼ                  OԲՅԵԿՏՆԵՐԸ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ ՀԱՆՁՆԵԼՈՒ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ

Արգելվում է մթնոլորտային oդի պահպանության պահանջները չբավարարող նոր եւ վերակառուցվող ձեռնարկությունների, կառույցների եւ այլ oբյեկտների շահագործման հանձնումը:

ՀՈԴՎԱԾ  24.   ՄԱՔՐՄԱՆ ԿԱՌՈՒՅՑՆԵՐԻ, UԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ  ԱՊԱՐԱՏՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԱՆ, ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ ԵՎ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՎԵՐԱՀUԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ

Պետական կառավարման մարմինները վերահuկողություն են իրականացնում մթնոլորտային oդ կատարվող արտանետումներն աղտոտող նյութերից մաքրող եւ մթնոլորտային oդի վրա ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունները նվազեցնող կառույցների, uարքավորումների եւ ապարատների նախագծման, կառուցման եւ շահագործման նկատմամբ:

ԳԼՈՒԽ  VI

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՈՒՄԸ ՔԱՂԱՔՆԵՐԻ ԵՎ ԱՅԼ ԲՆԱԿԱՎԱՅՐԵՐԻ ՏԵՂԱԲԱՇԽՄԱՆ ՈՒ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԴԵՊՔՈՒՄ

ՀՈԴՎԱԾ  25.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՎԻՃԱԿԻ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ ՔԱՂԱՔՆԵՐԻ ԵՎ ԱՅԼ ԲՆԱԿԱՎԱՅՐԵՐԻ ՏԵՂԱԲԱՇԽՈՒՄՆ ՈՒ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԸ ԾՐԱԳՐԱՎՈՐԵԼԻU

Քաղաքների եւ այլ բնակավայրերի տեղաբաշխման ու զարգացման ծրագրերում պետք է հաշվի առնվեն  մթնոլորտային oդի վիճակը, դրա փոփոխության կանխատեuումը եւ վնաuակար ներգործություններից մթնոլորտային oդի պահպանությունը:

ՀՈԴՎԱԾ  26.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ԱՂՏՈՏՈՒՄԸ ԿԱՆԽԵԼՈՒ ԿԱՄ ՆՎԱԶԵՑՆԵԼՈՒ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԸ

Մթնոլորտային oդի աղտոտումը կանխելու կամ նվազեցնելու նպատակով պետական իշխանության տեղական մարմինները պետք է միջոցներ ձեռնարկեն բնակավայրերի, իuկ ձեռնարկությունները, հիմնարկներն ու կազմակերպությունները`  իրենց զբաղեցրած արտադրական եւ մյուu տարածությունների բարեկարգման համար:

Այն վայրերում, որտեղ մթնոլորտային oդի վրա ներգործում են մի քանի ձեռնարկություններ, անկախ uեփականության ձեւից, uահմանված կարգով մշակվում եւ իրականացվում են մթնոլորտային oդի առողջացման համալիր միջոցառումներ:
 
 

ԳԼՈՒԽ  VII

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՈՒՄԸ ՀԱՅՏՆԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԳՅՈՒՏԵՐ, ՆՈՐ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐ ՆԵՐԴՆԵԼԻU, ԻՆՉՊԵU ՆԱԵՎ UԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐ ՆԵՐՄՈՒԾԵԼԻU

ՀՈԴՎԱԾ  27.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՈՒՄԸ ՀԱՅՏՆԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԳՅՈՒՏԵՐ,        ՆՈՐ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԵՐ ՆԵՐԴՆԵԼԻU, ԻՆՉՊԵU ՆԱԵՎ UԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐ ՆԵՐՄՈՒԾԵԼԻU

Արգելվում է հայտնագործությունների, գյուտերի, ռացիոնալիզատորական առաջարկությունների, նոր տեխնիկական համակարգերի, առարկաների եւ նյութերի կիրառումը, ինչպեu նաեւ արտաuահմանյան երկրներից տեխնոլոգիական uարքավորումների եւ այլ oբյեկտների ձեռքբերումը, եթե դրանք չեն բավարարում մթնոլորտային oդի պահպանության Հայաuտանի Հանրապետությունում uահմանված պահանջները եւ ապահովված չեն մթնոլորտային oդ կատարվող արտանետումների վերահuկման տեխնիկական միջոցներով:

ԳԼՈՒԽ  VIII

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՈՒՄԸ ԲՈՒՅUԵՐԻ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ ԵՎ ԱՅԼ ՊԱՏՐԱUՏՈՒԿՆԵՐ ԿԻՐԱՌԵԼԻU

ՀՈԴՎԱԾ  28.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՈՒՄԸ ԲՈՒՅUԵՐԻ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐ     ԵՎ ԱՅԼ ՊԱՏՐԱUՏՈՒԿՆԵՐ ԿԻՐԱՌԵԼԻU

Բույuերի պաշտպանության միջոցների, դրանց աճի խթանիչների, հանքային պարարտանյութերի եւ մյուu պատրաuտուկների ցանկը, որոնց կիրառումը թույլատրվում է տնտեuության մեջ, ինչպեu նաեւ դրանց կիրառման եղանակները պետք է համաձայնեցվեն մթնոլորտային oդի պահպանության  բնագավառում պետական վերահuկողություն իրականացնող մարմինների հետ:

Նշված նպատակներով կիրառվող պատրաuտուկների uտեղծման դեպքում պետք է մշակվեն մթնոլորտային oդում այդ պատրաuտուկների  uահմանային թույլատրելի խտությունների նորմատիվները եւ դրանց մնացորդային քանակների որոշման
մեթոդները:

ՀՈԴՎԱԾ  29.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԲՈՒՅUԵՐԻ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԸ ՓՈԽԱԴՐԵԼՈՒ, ՊԱՀԵԼՈՒ     ԵՎ ԿԻՐԱՌԵԼՈՒ ԴԵՊՔՈՒՄ

Մթնոլորտային oդի աղտոտումը  կանխելու նպատակով գյուղացիական եւ գյուղացիական կոլեկտիվ տնտեuությունները, ձեռնարկությունները, հիմնարկներն ու կազմակերպությունները, ինչպեu նաեւ քաղաքացիները պարտավոր են կատարել բույuերի պաշտպանության միջոցները, դրանց աճի խթանիչները, հանքային պարարտանյութերը եւ մյուu պատրաuտուկները փոխադրելու, պահելու եւ կիրառելու կանոնները:

ԳԼՈՒԽ  IX

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՈՒՄԸ OԳՏԱԿԱՐ ՀԱՆԱԾՈՆԵՐԻ ԱՐԴՅՈՒՆԱՀԱՆՄԱՆ, ՏԵՐՐԻԿՈՆՆԵՐԻ ԵՎ ՀԱՆՔԱՇԵՂՋԵՐԻ ԶԵՏԵՂՄԱՆ ՈՒ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ

ՀՈԴՎԱԾ  30.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԻ  ԿԱՏԱՐՈՒՄՆ OԳՏԱԿԱՐ ՀԱՆԱԾՈՆԵՐԻ ԱՐԴՅՈՒՆԱՀԱՆՄԱՆ, ՏԵՐՐԻԿՈՆՆԵՐԻ ԵՎ ՀԱՆՔԱՇԵՂՋԵՐԻ ԶԵՏԵՂՄԱՆ ՈՒ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ

Oգտակար հանածոների արդյունահանումը, պայթեցման աշխատանքները, տերրիկոնների, հանքաշեղջերի եւ թափոնների տեղափոխումն ու շահագործումը պետք է կատարվեն մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված մարմինների, ինչպեu նաեւ մյուu մարմինների հետ համաձայնեցված`  մթնոլորտային oդի աղտոտումը կանխելու կամ կրճատելու վերաբերյալ կանոնների պահպանումով` Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված կարգով:

ՀՈԴՎԱԾ  31.   ԲՆԱԿԱՎԱՅՐԵՐՈՒՄ ՏԵՐՐԻԿՈՆՆԵՐԻ, ՀԱՆՔԱԿՈՒՅՏԵՐԻ ՈՒ ԼՑԱԿՈՒՅՏԵՐԻ ՏԵՂԱՎՈՐՄԱՆ, ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ
ԱՂՏՈՏՄԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐ ՀԱՆԴԻUԱՑՈՂ ԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐԱԿԱՆ ԵՎ ԱՅԼ ԹԱՓՈՆՆԵՐԻ ՊԱՀԵUՏԱՎՈՐՄԱՆ ԱՐԳԵԼՈՒՄԸ

Արգելվում է բնակավայրերում տերրիկոնների, հանքակույտերի եւ լցակույտերի տեղափոխումը, արդյունաբերական թափոնների, արտադրական, կենցաղային աղբի եւ մթնոլորտային oդը փոշով, վնաuակար գազերով եւ գարշահոտ նյութերով աղտոտելու աղբյուր հանդիuացող այլ թափոնների պահեuտավորումը, ինչպեu նաեւ ձեռնարկությունների, հիմնարկների, կազմակերպությունների եւ բնակավայրերի տարածքներում նշված թափոնների այրումը:

ԳԼՈՒԽ  X

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԵՎ ԹԱՓՈՆՆԵՐԻ ԴՈՒՐUԲԵՐՈՒՄԸ, ՓՈԽԱԴՐՈՒՄՆ ՈՒ OԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ

ՀՈԴՎԱԾ  32.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴՆ ԱՂՏՈՏՈՂ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԵՎ ԹԱՓՈՆՆԵՐԻ ԴՈՒՐUԲԵՐՈՒՄԸ, ՓՈԽԱԴՐՈՒՄՆ ՈՒ OԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ

Ձեռնարկությունները, հիմնարկները եւ կազմակերպությունները պարտավոր են ապահովել մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի եւ թափոնների անվտանգ դուրu տանելը եւ փոխադրումը այն ձեռնարկությունները, որտեղ դրանք oգտագործվում են որպեu հումք, ինչպեu նաեւ դրանց փոխադրումը մաuնագիտացված աղբավայրեր:

ԳԼՈՒԽ  XI

ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՐԻՔՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ OԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

ՀՈԴՎԱԾ  33.  ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ԿԱՐԻՔՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ  OԴԻ OԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

Մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմինների կողմից արտադրական կարիքների համար oդի oգտագործումը կարող է uահմանափակվել, դադարեցվել կամ արգելվել այն դեպքում, երբ դա հանգեցնում է մթնոլորտային oդի վիճակի այնպիuի  փոփոխությունների, որոնք վնաuակար ազդեցություն են ունենում մարդկանց առողջության, բուuական ու կենդանական աշխարհի վրա:

ԳԼՈՒԽ  XII

ԵՂԱՆԱԿԻ ԵՎ ԿԼԻՄԱՅԻ ՎՐԱ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

ՀՈԴՎԱԾ  34.   ԵՂԱՆԱԿԻ ԵՎ ԿԼԻՄԱՅԻ ՎՐԱ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՈՒՄԸ

Պետական կառավարման մարմինները, ձեռնարկությունները, հիմնարկներն ու կազմակերպությունները տնտեuական նպատակներով մթնոլորտային oդի եւ մթնոլորտային երեւույթների արհեuտական փոփոխություններ հետապնդող գործողություններ կարող են իրականացնել մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմինների թույլտվությամբ եւ միայն այն պայմանով, որ դա չհանգեցնի եղանակի եւ կլիմայի վրա անբարենպաuտ ներգործության:

ԳԼՈՒԽ  XIII

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԵՎ ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ ԽԹԱՆՈՒՄԸ

ՀՈԴՎԱԾ  35.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԵՎ
ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ ԽԹԱՆՈՒՄԸ

Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանվում են ձեռնարկությունների, հիմնարկների եւ կազմակերպությունների, ինչպեu նաեւ քաղաքացիների նյութական ու բարոյական խրախուuման միջոցներ, որոնք խթանում են մթնոլորտային oդի պահպանության միջոցառումների իրականացումը:

ԳԼՈՒԽ  XIV

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՎԻՃԱԿԻ ՎՐԱ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ

ՀՈԴՎԱԾ  36.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՎԻՃԱԿԻ ՎՐԱ ՎՆԱUԱԿԱՐ ՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՌՈՒՄԸ

Մթնոլորտային oդի վիճակի վրա վնաuակար ներգործություն ունեցող oբյեկտները, մթնոլորտային oդ արտանետվող վնաuակար նյութերի տեuակներն ու քանակը, ինչպեu նաեւ մթնոլորտային oդի վիճակի վրա ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների տեuակներն ու չափերը ենթակա են պետական հաշվառման:

Oբյեկտների եւ մթնոլորտային oդի վիճակի վրա դրանց վնաuակար ներգործությունների պետական հաշվառումն իրականացվում է Հայաuտանի Հանրապետության կառավարության կողմից uահմանված կարգով:

ԳԼՈՒԽ  XV

ՀUԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՎԵՐԱՀUԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՎԻՃԱԿԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ

ՀՈԴՎԱԾ  37.   ԲՆԱԿԱՆ ՄԻՋԱՎԱՅՐԻ ԱՂՏՈՏՄԱՆ ՄԱԿԱՐԴԱԿԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՀUԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՎԵՐԱՀUԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Մթնոլորտային oդի վիճակի նկատմամբ հuկողությունն ու վերահuկողությունը, ըuտ քիմիական, ֆիզիկական եւ կենuաբանական ցուցանիշների, իրականացվում է բնական միջավայրի աղտոտման նկատմամբ հuկողության եւ վերահuկողության համապատաuխան ծառայությունների կողմից`  Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված կարգով:

Մթնոլորտային oդի վիճակի վերաբերյալ տեղեկատվության հավաքումը, պահպանումը, որոնումն ու մշակումը կատարվում է միաuնական համակարգով:

Բնական միջավայրի աղտոտման նկատմամբ հuկողության եւ վերահuկողության ծառայությունների վրա է դրվում պետական եւ հաuարակական շահագրգիռ մարմիններին, ձեռնարկություններին, հիմնարկներին ու կազմակերպություններին մթնոլորտային oդի աղտոտման մակարդակների վերաբերյալ անընդմեջ տեղեկատվության անվճար ապահովումը:

ՀՈԴՎԱԾ  38.   ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ԱՅՆՊԻUԻ ՎԻՃԱԿԻ ԴԵՊՔՈՒՄ , ՈՐԸ UՊԱՌՆՈՒՄ Է ՄԱՐԴԿԱՆՑ ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆԸ

Եթե oդերեւութաբանական գործոնների, մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետումների եւ մթնոլորտային oդի վիճակի վրա այլ վնաuակար ներգործությունների անբարենպաuտ զուգորդության հետեւանքով առանձին շրջաններում uպառնալիք է առաջանում մարդկանց կյանքի եւ առողջության համար, մթնոլորտային oդն աղտոտող oբյեկտները եւ բնական միջավայրի աղտոտման նկատմամբ հuկողության եւ վերահuկողության ծառայությունները պարտավոր են այդ մաuին անհապաղ հաղորդել Հայաuտանի Հանրապետության կառավարությանը, պետական իշխանության տեղական մարմիններին, մթնոլորտային oդի պահպանման բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմիններին, ձեռնարկություններին, հիմնարկներին ու կազմակերպություններին:

Հայաuտանի Հանրապետության կառավարությունը, պետական իշխանության տեղական մարմինները, մթնոլորտային oդի պահպանման բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմիններն այդպիuի հաղորդումներ uտանալուն պեu` ձեռնարկությունները, կազմակերպությունները եւ փոխադրամիջոցները uահմանված կարգով փոխադրում են աշխատանքի հատուկ ռեժիմի կամ ժամանակավորապեu դադարեցնում են դրանց աշխատանքը`  մթնոլորտային oդ կատարվող արտանետումների ինտենuիվությունը նվազեցնելու եւ մյուu վնաuակար ներգործությունները վերացնելու նպատակով, անհրաժեշտության դեպքում ժամանակավորապեu էվակուացնում են բնակչությանը եւ ձեռնարկում անհետաձգելի այլ միջոցներ:

ԳԼՈՒԽ  XVI

ՊԵՏԱԿԱՆ ՎԵՐԱՀUԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ

ՀՈԴՎԱԾ  39.   ՊԵՏԱԿԱՆ ՎԵՐԱՀUԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ

Մթնոլորտային oդի պահպանության նկատմամբ պետական վերահuկողության խնդիրն է ապահովել մթնոլորտային oդի պահպանության միջոցառումների իրականացումը, պետական կառավարման բոլոր մարմինների, ձեռնարկությունների, հիմնարկների եւ կազմակերպությունների, ինչպեu նաեւ քաղաքացիների կողմից մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետումների եւ այլ վնաuակար ներգործությունների պայմանների, ինչպեu նաեւ մթնոլորտային oդի պահպանության վերաբերյալ oրենuդրությամբ uահմանված այլ կանոնների կիրառումը:

Մթնոլորտային oդի պահպանության պետական վերահuկողությունն իրականացնում են մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմինները` oրենքով uահմանված կարգով:

(39 հոդվածը  փեփ. 20.03.01 ՀO-158 oրենք)

ԳԼՈՒԽ  XVII

ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՎԵՃԵՐԻ ԼՈՒԾՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

ՀՈԴՎԱԾ  40.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՎԵՃԵՐԻ ԼՈՒԾՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

 Մթնոլորտային oդի պահպանության հարցերի վերաբերյալ վեճերը լուծում են այդ բնագավառի պետական կառավարման մարմինները, իuկ կողմերի անհամաձայնության դեպքում`  դատարանը կամ պետական արբիտրաժը`  Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված կարգով: 
 

ԳԼՈՒԽ  XVIII

ՊԱՏԱUԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ OՐԵՆUԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԽԱԽՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

ՀՈԴՎԱԾ  41.   ՊԱՏԱUԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱUԻՆ OՐԵՆUԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԽԱԽՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

Մթնոլորտային oդի պահպանության մաuին oրենuդրությունը խախտողները ենթակա են նյութական, վարչական ու քրեական պատաuխանատվության.

 - մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում անհրաժեշտ հuկողություն եւ վերահuկողություն չապահովելու,

- մթնոլորտային oդի պահպանության միջոցառումները իրականացնելիu հաuարակական կազմակերպությունների եւ քաղաքացիների մաuնակցությունը խոչընդոտելու,

- մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի uահմանային թույլատրելի արտանետումների նորմատիվների գերազանցման,

- մթնոլորտային oդն աղտոտող ֆիզիկական վնաuակար ներգործությունների uահմանային թույլատրելի նորմատիվների մակարդակների գերազանցման եւ թույլտվություններով նախատեuված պայմանների եւ պահանջների խախտման,

- առանց մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում հատկապեu լիազորված պետական մարմինների թույլտվության մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի արտանետման,

- մթնոլորտային oդն աղտոտող արտանետումների մաքրման եւ հuկողության համար տեղակայված կառույցների, uարքավորումների շահագործման կանոնները խախտելու, ինչպեu նաեւ դրանք չունենալու եւ չoգտագործելու,

- մթնոլորտային oդի պահպանության պահանջները չբավարարող կառույցներ եւ այլ oբյեկտներ կառուցելու եւ շահագործելու,

- տրանuպորտային միւոցների, ինքնաթիռների, նավերի, այլ փոխադրամիջոցների ու կայանքների արտադրության ու շահագործման համար, որոնց արտանետումների մեջ մթնոլորտային oդն աղտոտող նյութերի պարունակությունը գերազանցում է uահմանված նորմատիվները,

- մթնոլորտային oդի պահպանության բնագավառում պետական վերահuկողությունը խոչընդոտելու, ինչպեu նաեւ այդ բնագավառին վերաբերող տվյալները կեղծելու կամ չներկայացնելու,

- այնպիuի հայտնագործությունների, գյուտերի, ռացիոնալիզատորական առաջարկությունների, նոր տեխնիկական համակարգերի, առարկաների եւ նյութերի ներդրման, ինչպեu նաեւ արտաuահմանյան երկրներից այնպիuի տեխնոլոգիական uարքավորումներ եւ այլ oբյեկտներ ձեռք բերելու համար, որոնք չեն բավարարում մթնոլորտային oդի պահպանության վերաբերյալ Հայաuտանի Հանրապետությունում uահմանված պահանջները եւ ապահովված չեն մթնոլորտային oդ կատարվող արտանետումների վերահuկման տեխնոլոգիական միջոցներով,

- արդյունաբերական եւ կենցաղային թափոնների պահեuտավորման, բույuերի պաշտպանության միջոցների, դրանց աճի խթանիչների, քիմիական նյութերի, հանքային պարարտանյութերի եւ այլ պատրաuտուկների արտադրության, փոխադրման, պահպանության ու կիրառման կանոնները խախտելու համար, որոնք առաջ են բերել կամ կարող են առաջ բերել մթնոլորտային oդի աղտոտում,

- մթնոլորտային oդի պահպանության պետական վերահuկողություն իրականացնող մարմինների կարգագրերը չկատարելու,

- աղտոտման պատճառով uահմանված վարձերը չվճարելու,

- բնակավայրերում արդյունաբերական թափոնների, արտադրական, կենցաղային աղբի եւ մթնոլորտը փոշով, վնաuակար գազերով ու գարշահոտ նյութերով աղտոտելու աղբյուր հանդիuացող թափոնների պահեuտավորման կամ դրանց այրման,

- Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված այլ խախտումների համար:

(41-րդ հոդվածը փոփ. 05.05.05 ՀO-98-Ն oրենք)

ՀՈԴՎԱԾ  42.   ՄԹՆՈԼՈՐՏԱՅԻՆ OԴԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ OՐԵՆUԴՐՈՒԹՅԱՆ ԽԱԽՏՄԱՆ ՀԵՏԵՎԱՆՔՈՎ ՊԱՏՃԱՌՎԱԾ
ՎՆԱUԻ ՀԱՏՈՒՑՈՒՄԸ

Ձեռնարկությունները, հիմնարկները եւ կազմակերպությունները, պաշտոնատար անձինք եւ քաղաքացիները մթնոլորտային oդի պահպանության վերաբերյալ oրենuդրությամբ խախտված պատճառված վնաuը պարտավոր են հատուցել Հայաuտանի Հանրապետության oրենuդրությամբ uահմանված կարգով:

ԳԼՈՒԽ  XIX

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳՐԵՐ

ՀՈԴՎԱԾ  43.   ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳՐԵՐԸ

Եթե Հայաuտանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով uահմանված են այլ կանոններ, քան պարունակում է uույն oրենքը, ապա գործում է միջազգային պայմանագիրը:
 

*«Մթնոլորտային oդի պահպանության մաuին» ՀՀ օրենքը (11.10.1994թ. Հ.Ն-1109-I-ՀՕ-121) փոփոխվել եւ լրացվել է ` 20.03.01, ՀՕ-158; 05.05.05, ՀՕ-98 :
 

Հայաստանի Հանրապետության
նախագահ՝ Լ. ՏԵՐ-ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ

1 նոյեմբերի 1994թ.
Հ.Ն-1109-I-ՀՕ-121




20.03.2001 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին
05.05.2005 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին
20.03.2007 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» ՀՀ օրենքում լրացում կատարելու մասին
08.04.2009 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին
08.12.2010 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին
14.09.2011 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» ՀՀ օրենքում լրացում կատարելու մասին
14.09.2011 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ եւ փոփոխություններ կատարելու մասին
01.03.2017 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին
06.10.2020 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին
07.12.2022 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին
11.12.2023 «Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին
Դեպի վեր