1 / 16

Լիլիթ Մակունց. Խորհրդակցություններ  եղան խորհրդարանական եւ արտախորհրդարանական ուժերի,  քաղհասարակության, մասնագիտական կառույցների,  նախագահի ինստիտուտի հետ: Որպեսզի Ընտրական օրենսգիրքը չբարդացնի առաջիկա  ընտրությունների ընթացքը եւ ավելի պարզեցնենք դրանց անցկացումը, որոշում կայացվեց այս փոքր նախագծով  փոփոխություն կատարել միայն համամասնական ընտրակարգի վերաբերյալ դրույթներում եւ ամբողջապես անցում կատարել պարզ համամասնական ընտրակարգին:  Նաեւ անհրաժեշտ փոփոխություններ ենք  ձեռնարկել՝ կապված համավարակի պայմաններում ընտրություններ անցկացնելու հետ: Սա չի նշանակում հրաժարում ամբողջ Ընտրական օրենսգրքից. առաջիկայում քննարկելու ենք համապարփակ փաթեթը:

Սերգեյ Բագրատյան. Կարեւոր գործընթացի սկիզբ ենք տալիս այժմ, այս հարցի վերաբերյալ համախոհություն է եղել դեռեւս 2017 թվականին: Համամասնական փակ ցուցակն անհրաժեշտություն է եղել մեր հանրապետությունում: Բոլոր կարգի խախտումները եղել են մեծամասնական ընտրակարգի պատճառով:  Սա կարեւորագույն փոփոխություն է: Համապետական ընտրություններում փակ համամասնականը միակ ճիշտ տարբերակն է եւ սա ընդունելը հրամայական է:

Գեւորգ Պապոյան. Արդյո՞ք ռեյտինգային համակարգն իրենից ներկայացնում է համամասնական ընտրակարգ: Անունով՝ այո,  բովանդակությամբ՝ ոչ: Կարծում եմ, որ մենք այսօր գնում ենք ճիշտ ճանապարհով: Քաղաքական ներկա իրողություններում ռեյտինգային համակարգն իրեն սպառել է, եւ պետք է անցնել պարզ համամասնական ընտրակարգի:

Համազասպ Դանիելյան. Այս պահին անհրաժեշտություն է օր առաջ ամրագրել, որ ռեյտինգային ընտրակարգ չի լինելու  2021 թվականի հունիսի 20-ին նախատեսված խորհրդարանական ընտրություններում:

Տաթեւիկ Հայրապետյան. Ես կողմ եմ այս փոփոխությանը, սակայն ուզում եմ խոսել մեկ այլ կարեւոր  թեմայով: Երեկ  կրկին հրապարակային հայտնվեցին Ալիեւի նոր հայտարարությունները Սյունիքի վերաբերյալ: Հերթական անգամ Ադրբեջանի նախագահը տարածքային հավակնություններ է ներկայացրել Հայաստանի միջազգայնորեն ճանաչված  սահմանների նկատմամբ:  Այս հայտարարություններն անթույլատրելի են, եւ դրանց մասին պետք է հավուր պատշաճի տեղյակ պահել  միջազգային կառույցների  մեր գործընկերներին: Հույս ունեմ, որ այս հայտարարությունները համապատասխան արձագանքի կարժանանան ոչ միայն Հայաստանի ներսում, այլեւ մեր միջազգային գործընկերների կողմից:

Հովհաննես Իգիթյան. Այնպես չէ, որ մեծամասնականով ընտրված թեկնածուն ամբողջությամբ ներկայացնում որեւէ մարզ, քաղաք, շրջան: Եթե իրոք ուզում ենք շրջանը ներկայացնել, ապա աշխարհը երկու ձեւ է ընտրել: Առաջինը պալատն է, որը ներկայացնում է շրջանը: Նաեւ պետք է ուժեղացնել ինքնակառավարումը:

Թագուհի Թովմասյան. Ես ռեյտինգային ընտրակարգով եմ ընտրվել եւ պետք է ասեմ, որ, այո՛, ռեյտինգային ընտրակարգը հեռու է քաղաքական եւ գաղափարական պայքարից. միջանձնային պայքար է, որը հաճախ վերածվում է կոնֆլիկտների: Իմ մտավախությունն այն է, որ կտրվելու ենք մարզերից, եւ լինելու է միայն մայրաքաղաքային խորհրդարան:

Սոս Ավետիսյան. Նորմալ կուսակցությունը պետք է որոշի, որ բոլոր մարզերից պետք է ունենա ներկայացուցիչներ, որովհետեւ դա է ընտրապայքարի տրամաբանությունը: Խնդիրը միայն ընտրակարգը չէ: Գնահատելի է, որ ընտրություններ անցկացնելու շուրջ կոնսենսուս ձեռք բերվեց: Հույս ունեմ, որ պարզ համամասնական ցուցակների դեպքում կարող են լինել քաղաքական, իրատեսական ծրագրեր, ու պայքարի մասնակիցները պարզ կխոսեն քաղաքացիների հետ: Դա կլինի այն կարեւոր հանգրվանը, որից հետո ՀՀ հզորացումը կսկսի:

Գոռ Գեւորգյան. Ներկա իրողություններով պայմանավորված՝ հազիվ թե կարողանանք ընտրություններից առաջ համախմբել հասարակությանը եւ միաբանորեն գնալ ընտրությունների: ՀՀ իշխանությունների ձեւավորման գործում անքննելի է ժողովրդի կամարտահայտումը: Ժողովուրդը պետք է որոշի եւ վճռի, թե ում է տեսնում որպես իշխանություն: Գալիք ընտրություններում անչափ կարեւոր է, որ չպարտվի մեր պետությունը:

Լիլիթ Ստեփանյան. Գործող օրենսգիրքը ոչ միայն չի ձեւավորում միջավայր, որտեղ կապրի եւ կզարգանա քաղաքական ուժի ներքին ժողովրդավարությունը, այլեւ ստեղծում է նախապայմաններ, որ նույն թիմի տարբեր անդամների միջեւ ամենատարբեր հակասություններ ու տարաձայնություններ առաջանան՝ բացառելով քաղաքական սոլիդարությունը:

Սոֆիա Հովսեփյան. Սա մասնակի փոփոխություն է, որովհետեւ մարզային քվոտա գոյություն չունի: Անընդհատ ասել եմ, որ պետք է պարտադիր մարզային քվոտա լինի: Միշտ ասվել է՝ կքննարկենք: Այսօր նման հարց առհասարակ չկա: Ինչպիսի՞ ցուցակով պետք է գան քաղաքական գործիչները: Որեւէ կերպ որեւէ մեկին հասկանալի չէ:

Հերիքնազ Տիգրանյան. Առաջարկվող փոփոխությունները որեւէ քաղաքական ուժի համար անակնկալ չէին: Մենք հիմա խոսում ենք տարածքային ցուցակները հանելու մասին: Դա ոչ թե որեւէ քաղաքական ուժի կամակորությունն է, այլ ընդամենը նպատակ ունի ձեւավորելու այնպիսի ընտրակարգ, որը համապատասխանում է Սահմանադրությամբ ամրագրված՝ Ազգային ժողովը համամասնական ընտրակարգով ձեւավորելու մեխանիզմին:

Վլադիմիր Վարդանյան. Համամասնական ընտրակարգը ժողովրդավարական արժեքների տեսանկյունից շատ ավելի արդյունավետ է, որովհետեւ քաղաքացու ձայնը չի կորում՝ ի տարբերություն մեծամասնական ընտրակարգի: Իրականում, ռեյտինգայինի առկայությունը կամ բացակայությունը ոչ թե միջկուսակցական պայքարի գործիք է, այլ ներկուսակցական: Փորձենք հեշտացնել համակարգը եւ ներկուսակցական պայքարի էլեմենտը տեղափոխենք ներկուսակցական դաշտ:

Վաղարշակ Հակոբյան. Ռեյտինգային համակարգը քաղաքական չարիք է: Այն հնարավորություն չի տալիս, որ քաղաքական դաշտը ինքնամաքրվի: Հնարավորություն չի տալիս, որ այս դահլիճում քաղաքականությամբ զբաղվեն քաղական մարդիկ: Եթե մենք ուզում ենք, որ ՀՀ-ն զարգանա, լինի մրցունակ, դրա կարեւոր գրավականներից մեկն այս դահլիճում քաղաքական մարդկանց ներկայությունն է:

Արման Բաբաջանյան. Մենք գնում ենք նորանկախ պետության ամենաճակատագրական համապետական ընտրությանը՝ նախորդ հանցավոր ռեժիմներին ծառայած ընտրական հանձնաժողովներով եւ ամենակարեւորը՝ մեր պետությանը, պետականությանը ու ժողովրդավարությանը պատերազմ հայտարարած հրեշավոր դատական համակարգով: Ո՛չ ռեյտինգային, ո՛չ էլ համամասնական ընտրակարգերն են մեր երկրի խնդիրը: Շատ կուզեմ, որ ՀՀ Ազգային ժողովն ամեն ինչ անի, որ այս ընտրություններում հաղթի Հայաստանի Հանրապետությունը:

Արփինե Դավոյան. Այս խորհրդարանում պիտի լինեն այնպիսի մարդիկ, որոնք ցանկացած պարագայում հավատարիմ կմնան այն գաղափարախոսությանը, որի համար եկել են այս դահլիճ: Կարծում եմ՝ այս ընտրություններում չենք ունենա այնպիսի մարդիկ, որոնք կգան անձնական շահեր պաշտպանելու:

Արուսյակ Ջուլհակյան. Մեծամասնական ընտրակարգը չարիք է: Տարիներ շարունակ խոսվել է այդ մասին: Այո՛, այս ընտրակարգը կարված էր Հանրապետական կուսակցության իշխանության համար: Հորդորում եմ կողմ քվեարկել եւ արտահայտել քաղաքական կոնսենսուս առ այն, որ մեզ այս ընտրություններում պետք է քաղաքական պայքար, այլ ոչ թե թաղային հեղինակությունների պայքար:

Գեւորգ Գորգիսյան. Ներկայացնեմ ԸՕ-ի ընտրակարգի այն տարբերակը, որն առաջարկում է ԼՀԿ-ն 2016-ից: Դա բաց համամասնական ընտրակարգն է: Այո՛, ռեյտինգային, տարածքային բաժանումները հնարավորություն են տալիս ռեսուրսներ ունեցողներին օգտագործելու իրենց ռեսուրները, ազդեցությունը, որ դա վերածեն ձայնի: Քաղաքացիներին զրկել հնարավորությունից առհասարակ ընտրել պատգամավորին, իրենց ներկայացուցչին Ազգային ժողովում, դա հղի է մեկ այլ վատ հետեւանքներով:

Նազելի Բաղդասարյան. Կան մարդիկ, քաղաքական ուժեր, որոնք ասում են՝ այո՛, համամասնական ընտրակարգ է պետք, որովհետեւ դա բխում է ժողովրդավարական հենքից, խորհրդարանական կառավարման մեր ձեւաչափից: Այս դեպքում է, որ մրցակցային են դառնում ծրագրերն ու գաղափարները: Մենք գնալու ենք այս ուղով՝ անկախ այն հանգամանքից, թե ինչ են պահանջում այլք: Մենք կողմ ենք քվեարկում եւ շարժվում ենք մեր ընտրած ճշմարիտ ուղով:

Ալեն Սիմոնյան. Առաջին հերթին ուզում եմ խոսել մարզային ներկայացվածության մասին: Մեր գործընկերները կարծում են, որ ռեյտինգայինը մարզային ներկայացուցչությունն է: Ես այդպես չեմ կարծում: Ժամանակի ընթացքում ստեղծված մարզային բդեշխները չեն կարող լինել մարզերի ներկայացուցիչներ: Նրանք ունեցել են արտոնություններ՝ ապահովելու այդ մարզից գալիք ձայների քանակը:

Հայկ Կոնջորյան. Քվեարկության գործընթացը եւս պարզեցվում է: Ընտրության գլխավոր շահառուի՝ ժողովրդի համար այս փոփոխությունը նշանակում է ընտրական գործընթացի, քարոզարշավի եւ քվեարկության պարզեցում, ինչը ժողովրդավարության, քաղաքական համակարգի առողջացման տրամաբանության մեջ գովելի է եւ մեր ստանձնած քաղաքական հանձնառության շարունակականության մասին է խոսում: