Ստրասբուրգում ԵԽԽՎ նստաշրջանի օրակարգում հոկտեմբերի 4-ին քննարկվող «Զրպարտության ապաքրեականացումը» թեմայով զեկույցի վերաբերյալ ելույթ ունեցավ ԵԽԽՎ-ում ՀՀ ԱԺ պատվիրակության ղեկավար Դավիթ Հարությունյանը: Ելույթում անդրադարձ եղավ անկախությունից հետո Հայաստանում իրականացված բարեփոխումներին, որոնք ուղղված են բազմակարծության եւ քաղաքական քննարկումների ապահովմանը: Հայաստանը ոչ միայն հաստատում է իր հանձնառությունը ժողովրդավարությանը, այլեւ գիտակցում է, որ իրական ժողովրդավարությունը պահանջում է ոչ միայն հանդուրժողականություն, այլեւ խրախուսանք տարակարծության նկատմամբ:
Նշվեց, որ Հայաստանը գերազանցում է տարածաշրջանի այլ երկրներին, եւ ի վիճակի է եղել դիմադրելու բացասական ուղղությունը, որը դրսեւորվում է զրպարտության համար քրեականացման պատասխանատվության խստացմամբ: Այդ վտանգավոր ուղղությունը, որը հաճախ հանգեցրել է քրեական հետապնդման եւ ազատազրկման դեպքերի, ամենալուրջ արգելքներից մեկն է կայուն ժողովրդավարություն կառուցելու համար: Ի տարբերություն, Հայաստանի Հանրապետությունը հակադրվում է նման քաղաքականությանը, որը հաճախ հանգեցնում է լրագրողների եւ հեղինակների ձերբակալմանը` ազատ խոսքի համար: Պարոն Հարությունյանը իր աջակցությունը հայտնեց հիմնական զեկուցող Բարթումեու Քասանիի դիրքորոշմանը, որ բացատրական հուշագրում քննադատաբար տարբերակում էր ուղղակի զրպարտությունը ատելության քարոզչությունից եւ պատմական ռեւիզիոնիզմից:
Հոկտեմբերի 5-ին «ԵԽ մարդու իրավունքների հանձնակատարի գործունեությունը» թեմայով զեկույցի շուրջ ելույթ է ունեցել ՀՀ ԱԺ պատվիրակության անդամ Ավետ Ադոնցը, նշելով, որ իր համոզմամբ այդ հարցը ամենկարեւորներից է եւ պետք է լինի շահարկումներից վեր` գերակա խնդիր: Մարդկությունը, հատկապես Եվրոպան, շատ ծանր գին են վճարել այդ սկզբունքների գերակայությունը հաստատելու եւ իրականություն դարձնելու համար: Պարոն Ադոնցը ցավով ընդգծել է, որ այսօր էլ կան տարածքներ, հենց ԵԽ սահմաններում, որտեղ մարդու իրավունքներն ու ազատությունները ենթարկվում են ճնշումների, իսկ որ ավելի ցավալի է՝ ԵԽ անդամ պետության կողմից: Նա բերել է Լեռնային Ղարաբաղի օրինակը, նշելով, որ ԼՂՀ ժողովուրդը զրկված է մի շարք կարեւորագույն իրավունքներից, հատկապես` անվտանգ եւ խաղաղ ապրելու իրավունքից: Միայն այն պատճառով, որ հակամարտությունը դեռ չի լուծվել, արհամարհվում եւ անտեսվում են այնտեղ ապրող մարդկանց նաեւ այլ իրավունքներ: Այս պայմաններում կարծես թե ձեւավորվում է իրավունքի նոր տեսակ՝ զրպարտանքներին հակադարձելու, սեփական ձայնը միջազգային հանրությանը հասանելի դարձնելու իրավունքը: ԵԽԽՎ-ում ադրբեջանական կողմի հոգնեցնող ստի եւ կեղծիքի արշավին, ցավոք, ԼՂ բնակչությունը այսօր չունի համարժեք մեխանիզմներ հակադարձելու համար: Ավելին` մինչ հայկական կողմը, ի շահ մարդու իրավունքների պաշտպանության, բաց է հեղինակավոր կառույցների, այդ թվում նաեւ ԵԽԽՎ, առաքելությունների համար, ադրբեջանական կողմը պարբերաբար խոչընդոտում է դրանց իրականացմանը. որպես վերջին հիշատակվել են Օ’Հարայի եւ լորդ Ռասսել Ջոնսթոնի առաքելությունների ձախողումները:
