1 / 3

Փետրվարի 12-ին Ազգային ժողովի երկու` ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի եւ առողջապահության, մայրության եւ մանկության հարցերի  մշտական հանձնաժողովների նախաձեռնությամբ հրավիրվել էին խորհրդարանական լսումներ` նվիրված «Ավտոտրանսպորտային միջոցների օգտագործումից բխող պատասխանատվության  պարտադիր ապահովագրության մասին» օրենքի նախագծին: Այն արդեն ստացել է գլխադասային հանձնաժողովի եզրակացությունը` ընդգրկվելով գարնանային նստաշրջանի օրակարգում, եւ քառօրյա նիստերի ընթացքում դրան անդրադառնալուց առաջ ընդլայնված ձեւաչափով քննարկումները նպատակ ունեն նախագիծն առավել անխոցելի դարձնել: Ինչպես նկատեց լսումները վարող` ԱԺ ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Գագիկ Մինասյանը, այս օրենքը վերաբերվելու է հասարակության յուրաքանչյուր անդամին, հետեւաբար կարեւոր է  լսումների արդյունքնում ձեւավորված առաջարկությունների եւ դիտողությունների  միջոցով այն  առավել անթերի դարձնել: Հանձնաժողովի նախագահը տեղեկացրեց, որ հանրապետությունում գրանցված է 400 հազար տրանսպորտային միջոց եւ, ավտոմեքենաների աճին զուգահեռ, ավելանում է նաեւ պատահարների թիվը` վտանգելով  քաղաքացու կյանքն ու առողջությունը, վնասելով նրա գույքը: Գագիկ Մինասյանը վստահ է փաթեթի սոցիալական նշանակության մեջ եւ  համոզված, որ առաջիկայում այս նորույթի դրական ազդեցությունը նկատելի կլինի  մեր հասարակության համար:

Զեկուցողը` Կենտրոնական բանկի նախագահի տեղակալ Վաչե Գաբրիելյանը ներկայացրեց, որ փաթեթով ամրագրել են  ավտոտրանսպորտային միջոցների օգտագործումից բխող պատասխանատվության ապահովագրության պարտադիր պահանջ,  երաշխավորել  տուժողին ճանապարհատրանսպորտային  պատահարի հետեւանքով պատճառված անձնական եւ գույքային  վնասների  փոխհատուցումը` առնվազն ապահովագրական գումարի սահմաններում, օրենքով կարգավորել վնաս պատճառողների վճարունակության խնդիրը: ԿԲ ներկայացուցիչը տեղեկացրեց, որ իրենց ընտրած` ավտոտրանսպորտային միջոցների շահագործման հետեւանքով   երրորդ անձանց պատճառած վնասի  համար պատասխանատվության ապահովագրությունը  պարտադիր ապահովագրության առավել տարածված եւ եվրոպական երկրներում կիրառվող  տեսակն է: Զեկուցողի հիմնավորմամբ` ապահովագրության այս տեսակի պարտադիր բնույթը բխում է հասարակական շահից եւ ունի սոցիալական նպատակ: Վաչե Գարբրիելյանը նաեւ տեսակետ հայտնեց, որ ապահովագրության նոր տեսակի ներդրմամբ կխթանեն ապահովագրական ընկերությունների զարգացմանը, բնակչության գիտակցության բարձրացմանը` ապահովագրման ուղղությամբ,  կստեղծեն առողջ մրցակցային պայմաններ ապահովագրական ընկերությունների համար: Նա նաեւ նկատեց, որ նոր համակարգի ներդրումը տնտեսության մեջ կբարձրացնի ֆինանսական միջնորդությունների մակարդակը: ԿԲ նախագահի տեղակալը հրավիրվածներին հավաստիացրեց, որ ապահովագրությունը եւ փոխհատուցումն ապահովվելու են հստակ մեխանիզմներով` ենթակառուցվածքների օժանդակությամբ: Նախագծով նախատեսվում է  ստեղծել ավտոտրանսպորտային միջոցների օգտագործումից բխող պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրություն իրականացնողների  բյուրո, որի գործունեության նպատակը պետք է լինի տուժած անձանց շահերի պաշտպանությունը, ինչպես նաեւ համակարգի կայունությոնն ու զարգացումն ապահովելը: Բյուրոն, ըստ նախագծի, կունենա իրավաբանական անձի կարգավիճակ եւ կարող է գործունեություն ծավալել միայն Կենտրոնական բանկում գրանցվելուց հետո: Բյուրոյի գործունեությունը եւս կկարգավորվի ԿԲ նորմատիվներով: Նախատեսվում է նաեւ ստեղծել երաշխավորման ֆոնդ, որի միջոցներով պետք  է  բյուրոն կատարի ապահովագրական հատկացումներ:  Ապահովագրավճարի չափը, ըստ ՀՀ Սահմանադրության, ենթակա չէ օրենքով ամրագրման, եւ այն կսահմանվի այլ իրավական ակտերով: Վաչե Գաբրիելյանը տեղեկացրեց, որ հավանական է վճարները լինեն տարեկան 30-38 հազար դրամի միջակայքում: Սա որպես մի տարբերակ: Ապահովագրական գումարի չափով պայմանավորված` այն կարող է փոխվել: Նախագծում մեկ պատահարի համար ամրագրվել է նվազագույնը  4 մլն. դրամ ապահովագրական գումար` անձնական վնասի դեպքում, եւ  2 մլն. դրամ` գույքային վնասի դեպքում:  Այս թվերը, սակայն, կարող են դեռ վերանայվել: Ապահովագրավճարի չափը պայմանավորված կլինի նաեւ ռիսկայնության գործակցով եւ «բոնուս-մալուս» գործակցով: «Բոնուս-մալուս» համակարգը ապահովադիրների վարորդական պատմության վրա հիմնված վճարների տարբերակման համակարգ է: Բանախոսը տեղեկացրեց, որ օրենքը կգործի 2011թ.-ի հունվարի մեկից:

Խորհրդարանի առողջապահության, մայրության եւ մանկության հարցերի  մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արա Բաբլոյանը  օրինագիծը դիտարկեց առողջության պահպանության տեսանկյունից` նկատելով, որ յուրաքանչյուր մարդ ունի դրա իրավունքը: Իսկ քննարկվող նախաձեռնությունը, նրա կարծիքով,   ավտոպատահարների դեպքերում տալիս է նման հնարավորություն, երաշխիքներ` տուժողներին: Իսկ դա, պրն. Բաբլոյանի գնահատմամբ, կարեւոր է հատկապես սոցիալապես անապահով խավի համար: Բանախոսը ուշագրավ համարեց, որ անձին վնաս պատճառելու դեպքում տուժողին կարող է բուժօգնություն ցուցաբերվել նաեւ հանրապետության սահմաններից դուրս:

Լսումների ընթացքում թե հարցադրումներով եւ թե ելույթներով պատգամավորները, ինչպես նաեւ սպառողների շահերի պաշտպանությամբ զբաղվող եւ ապահովագրական ընկերությունների ներկայացուցիչները պաշտպանեցին պարտադիր ապահովագրություն ներդնելու գաղափարը: Տարբեր էին մոտեցումները ընթացակարգերի վերաբերյալ:

Գագիկ Մինասյանն առաջարկեց սկսել ապահովագրական գումարի նվազագույն շեմից, ապահովագրական ընկերությունների շահույթն էլ ամրագրել 12 տոկոս: Արծվիկ Մինասյանի համոզմամբ` գործընթացում պետք է նվազագույնի հասցնել ԿԲ-ի մասնակցությունը: Նա առաջարկեց համակարգը ներդնել աստիճանաբար, հիմնավորելով, որ ցածր եկամուտ ունեցողների համար վաղ է նման բեռ նախատեսել:  Վարդան Բոստանջյանը մտավախություն հայտնեց ապահովագրության ոլորտում մենաշնորհ ստեղծելու հեռանկարի վերաբերյալ: Արծրունի Աղաջանյանը եւս առաջարկեց պարտադիր ապահովագրման համակարգը ներդնել քայլ առ քայլ:

Այսօր գործող` կամավոր ապահովագրության սկզբունքներով , 2009 թ.ին կնքվել է  8941 պայմանագիր եւ գրանցվել ապահովագրական 200 դեպք: Նշենք, որ հանրապետությունում այսօր գրանցված են ապահովագրական 13 ընկերություններ:

Ամփոփելով լսումները` Գագիկ Մինասյանը մեկ անգամ եւս նկատեց, որ օրենսդրական նախաձեռնությունն ուղղված է տուժողների շահերի պաշտպանությունը եւ որ այն լավագույնս իրականացնելու համար սպասում են առաջարկների: