1 / 1

«Հարգելի պատգամավորներ,

Որպես Ազգային ժողովի նախագահ ես բարձր եմ գնահատում «Հայաստանի Հանրապետության անկախության հռչակման 20-րդ տարեդարձի կապակցությամբ համաներում հայտարարելու մասին»  Հայաստանի Հանրապետության  Նախագահի առաջարկությունը,  որն  իմ կարծիքով սպասված եւ միանգամայն արդարացված քայլ է: Սա նորանկախ Հայաստանի պատմության ընթացքում թվով 9-րդ, բայց աննախադեպ համաներումն  է, որն  առաջինն է լինելու իր  կիրառման,  ազդեցության շրջանակի, ծավալի ու դրսեւորման առումով եւ ունի թե՛ մարդասիրական, եւ թե՛ քաղաքական նշանակություն, եւ համոզված եմ, որ այս համաներումն իր դրական ազդեցությունը կունենա ներքաղաքական դաշտի ու հասարակական մթնոլորտի վրա: Այս կապակցությամբ մեր քաղաքական գնահատականը միանշանակ դրական է, եւ պետք է  ողջունել այն տեսակետից, որ պետությունն իր գթասրտությունը, ինչու չէ` իր մարդասիրական վերաբերմունքն է ցուցաբերում այսպես կոչված «սխալված քաղաքացիների» նկատմամբ, քանի որ համաներումը կարող է ծառայել նաեւ շատ կարեւոր մի նպատակի` հանրության մեջ առաջացած լարվածությունը մեղմելու եւ համագործակցության հենք ստեղծելու համար: Ընդհանրապես,  եւ  մարդասիրության, եւ բարոյական, եւ՛ քաղաքական տեսանկյունից, մենք կարեւորում եւ ողջունում ենք այն, ինչը վստահորեն կարելի է ասել միտված է մեղմելու երկրում կուտակված լարվածությունը եւ  խթանելու է հանդուրժողականության, համերաշխության եւ միասնականության  մթնոլորտի ձեւավորմանը:

Հայտնի է, որ շատ երկրներում, պետական տոների կամ կարեւոր իրադարձությունների առիթով, տվյալ երկրների նախագահները իրենց հայացքն ուղղում են, մասնավորապես, անազատության մեջ գտնվող անձանց` որպես մարդասիրական վերաբերմունք: Այս կապակցությամբ, նախ` ուզում եմ շեշտել, որ այսօրինակ ներքաղաքական որոշումների համար չկան ժամանակային սահմանափակումներ: Այն պետք է կիրառել ըստ անհրաժեշտության, ինչն այսօր իսկապես առկա է, եւ հետո` սա նաեւ դաստիարակչական քայլ է, մարդասիրության դրսեւորում` ուսանելի այն մարդկանց համար, ովքեր ազատության մեջ գտնվելով կկարողանան իրենց ուժերը հետագայում ներդնել ի բարօրություն մեր երկրի, մեր պետականության:

 Վստահ եմ, որ Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի կողմից առաջարկված եւ ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից հայտարարվող համաներումը ճիշտ ժամանակին իրականացվող եւ միանգամայն հիմնավոր քայլ է, որով փորձ է արվում քաղաքական օրակարգի եւ քաղաքական մշակույթի մեջ որոշակի բեկում մտցնելով վերջնականապես հաղթահարել ներքաղաքական լարվածությունը:

Հարգելի պատգամավորներ,

Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի ներկայացուցիչը ամենայն մանրամասնությամբ ներկայացրեց համաներման ակտի հիմնական կառուցվածքը, ուղղվածությունը  եւ այն պայմանները, որոնցով առաջարկվում է ընդունել համաներման ակտը, եւ կրկին դրան անդրադառնալու անհրաժեշտություն, կարծում եմ, չկա:

Կան երկրներ, որտեղ համաներումը դիտվում է որպես զուտ քաղաքական քայլ` ուղղված բազմաթիվ ներքին խնդիրների լուծմանը եւ, իհարկե, լարվածության թուլացմանը, իր հետ բերելով նաեւ սոցիալական, հոգեբանական եւ այլ խնդիրների լուծումներ: Մեր երկրում համաներումը ներառում է թվարկածս գրեթե բոլոր խնդիրները` եւ՛ քաղաքական, եւ՛ տնտեսական, եւ՛ սոցիալ-հոգեբանական, սակայն ամենակարեւորն, իմ համոզմամբ, քաղաքացիական համերաշխության ձեւավորումն է, առանց որի երկրում իրականացվող բարեփոխումները երբեք չեն դառնա ժողովրդի սեփականությունը: Համաներումը ենթադրում է նաեւ որոշակի կատեգորիայի անձանց լրիվ կամ մասնակի ազատում քրեական պատասխանատվությունից եւ պատժից՝ ելնելով ոչ միայն քաղաքական եւ տնտեսական նպատակահարմարությունից, այլեւ, առաջին հերթին, բարու եւ արդարության հանդեպ հավատից, ինչպես նաեւ ժողովրդավարական, իրավական պետությունում նման մարդասիրական քայլի սոցիալական պայմանավորվածությունից:

Մենք ձեզ հետ միասին պետք է վստահ լինենք, որ յուրաքանչյուրը ստանում է իր արժանին, եւ եթե կատարված հանցանքը բնորոշ չէ տվյալ մարդուն, այլ նրա կյանքում եզակի բնույթ է կրում կամ պատահականության ու որոշ հանգամանքների արդյունք է, ապա պետք է այդ անձանց ուղղվելու եւ ճիշտ ճանապարհին կանգնելու հնարավորություն տրվի:

Բայց այստեղ ստիպված եմ հիշեցնել, որ չպետք է համաներումը շփոթել չհիմնավորված ներողամտության հետ, ինչը հանգեցնում է ամենաթողության, անպատժելիության եւ ծնում նոր հանցագործություններ:  Իրականում համաներումը մեր քրիստոնեական հավատից բխող քայլ է, որը քաղաքացիական համերաշխության, հանդուրժողականության, փոխվստահության ամրապնդմանը զուգահեռ մարդասիրության ազդակ է հղում ողջ հասարակությանը:

Կուզենայի անդրադառնալ նաեւ այն հանգամանքին, որ սա այն բացառիկ դեպքն է, երբ իշխանության բոլոր թեւերը շոշափելի ներդրում ունեցան համաներման փաստարկների, սկզբունքների եւ հիմնադրույթների հստակեցման եւ ի վերջո` այս փաստի կայացման գործում:  Սրանով լուրջ հարցերը միասնաբար լուծելու նոր մշակույթի հիմք դրվեց մեզանում, ինչը, կարծում եմ, մեծ դեր է ունենալու ապագայի բոլոր խնդիրների լուծման ժամանակ:

Հարգելի՛ գործընկերներ.

Այսօր, մինչեւ քվեարկությունը, եկեք մի պահ խորհենք Հանրապետության Նախագահի խոսքերի շուրջ. «Հիշե՛ք, որ մենք մեծ գործ ունենք անելու, հիշե՛ք, որ մենք պաշտպանելու եւ արարելու՛ առաքելություն ունենք: … Մենք  իրավունք չունենք մեզ թույլ տալու մեր երկրում ունենալ իրար հանդեպ թշնամաբար տրամադրված հասարակություն, մենք իրավունք չունենք ունենալու քաղաքական ուժեր, որոնք իրար հանդեպ տածում են, այսպես ասեմ, բացառիկ ատելություն, որոնց հարաբերությունների որակը թշնամանքն է։ Մենք պիտի կարողանանք, ի վերջո, հիմք դնել քաղաքական, քաղաքակիրթ երկխոսության մշակույթին»։ Եկեք հիշենք այս հորդորը եւ մեր քայլն անենք առ միասնականություն: Համոզված եմ` սա ուժեղ կամքի եւ շիտակ մտքի դրսեւորման քայլ է:

Կոչ եմ անում նաեւ համաներման ակտի ազդեցությամբ պատժի կրումից ազատվող քաղաքացիներին ամենայն բարեխղճությամբ մոտենալ պետության կողմից ցուցաբերված մարդասիրական վերաբերմունքին, իրենց ուժերը ներդնեն ի բարօրություն մեր երկրի, մեր պետականության, դառնան հասարակության լիիրավ եւ օրինակելի անդամներ`  նպաստելով մեր երկրի զարգացմանը»: